Xem mẫu
- Đề tài tham dự cuộc thi
Sinh viên nghiên cứu khoa học năm 2008
Ứng dụng thương mại điện tử trong hoạt động kinh
doanh của các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng
- Tóm tắt nội dung công trình
Đề tài nghiên cứu khoa học “Ứng dụng thương mại điện tử trong hoạt
động kinh doanh của các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng” của nhóm tác giả
chúng tôi đi sâu vào nghiên cứu vấn đề ứng dụng thương mại điện tử (TMĐT)
và công nghệ thông tin (CNTT) trong hoạt động kinh doanh của các doanh
nghiệp gốm sứ Bát Tràng. Nội dung của đề tài gồm ba chương. Chương một:
“Tổng quan về thương mại điện tử”, trong chương này nhóm tác giả tập trung
tìm hiểu và giới thiệu khái niệm, các loại hình giao dịch TMĐT, lợi ích cũng
như những trở ngại mà các doanh nghiệp đã, đang và sẽ gặp phải khi tham gia
ứng dụng TMĐT. Chương hai: “Hiện trạng ứng dụng TMĐT của các doanh
nghiệp gốm sứ Bát Tràng”, giới thiệu về Bát Tràng một làng nghề thủ công
nổi tiếng lâu đời ở Việt Nam. Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh gốm sứ
của nước ta đang lâm vào tình trạng khó khăn, các doanh nghiệp gốm sứ Bát
Tràng đã sớm nhận thức được vai trò quan trọng của TMĐT và mạnh dạn đầu
tư xây dựng website riêng cho công ty n hằm tìm kiếm các đơn đặt hàng từ
nước ngoài. Nhóm tác giả đã đánh giá những thành công mà các doanh
nghiệp đạt được và những khó khăn, hạn chế mà các doanh nghiệp phải đối
mặt trong lĩnh vực kinh doanh còn mới mẻ này. Chương ba “Một số giải pháp
nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng TMĐT trong hoạt động kinh doanh tại các
doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng”, nhóm tác giả đề xuất các giải pháp cụ thể
đối với Nhà nước, hiệp hội gốm sứ Bát Tràng và các doanh nghiệp gốm sứ
Bát Tràng trong việc ứng dụng TMĐT nhằm đẩy mạnh hiệu quả kinh doanh.
Ngoài ra nhóm tác giả còn đề xuất xây dựng chiến lược ứng dụng TMĐT hiệu
quả cho các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng. Chiến lược mang tính chất lâu
dài bao gốm nhiều giai đoạn và cần có sự phối hợp đồng bộ của Nhà nước,
hiệp hội và bản thân các doanh nghiệp.
ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- MỤC LỤC
Lời nói đầu 1
Chương I. Tổng quan về Thương mại điện tử 4
I. Khái niệm 4
1. Khái niệm hẹp 4
2. Khái niệm rộng 5
II. Các loại hình giao dịch Thương mại điện tử 6
1. B2B (business to business) 7
2. B2C (business to customer) 7
III. Lợi ích của thương mại điện tử 8
1. Thu thập được nhiều thông tin 8
2. Giảm chi phí sản xuất 9
3. Giảm chi phí bán hàng, tiếp thị và giao dịch 9
4. Xây dựng quan hệ với đối tác 10
5. Tạo điều kiện sớm tiếp cận kinh tế tri thức 10
IV. Những trở ngại đối với doanh nghiệp Việt Nam khi 10
ứng dụng TMĐT
1. An ninh, an toàn trong giao dịch 11
2. Thanh toán điện tử 12
3. Nhận thức xã hội 13
4. Môi trường pháp lý 14
5. Nguồn nhân lực CNTT 15
Chương II. Hiện trạng ứng dụng TMĐT của các doanh 17
nghiệp gốm sứ Bát Tràng
I. Tổng quan về làng gốm Bát Tràng 17
1. Lịch sử làng nghề và dân cư 17
2. Sản phẩm 18
3. Hoạt động sản xuất kinh doanh 20
II. Sự cần thiết phải ứng dụng TMĐT vào hoạt động kinh 23
doanh của các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng
III. Hiện trạng ứng dụng TMĐT của các doanh nghiệp gốm 25
sứ Bát Tràng
ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- 1. Thực trạng 25
2. Đánh giá 34
2.1. Những mặt tích cực 34
2.2. Những hạn chế 34
2.3. Xác định nguyên nhân 36
Chương 3. Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh việc ứng 40
dụng TMĐT trong hoạt động kinh doanh tại các doanh
nghiệp gốm sứ Bát Tràng
I. Phương hướng phát triển kinh doanh gốm sứ Bát Tràng 40
II. Giải pháp cụ thể 41
1. Doanh nghiệp 41
2. Hiệp hội gốm sứ 50
3. Nhà nước 52
4. Đề xuất của nhóm tác giả 54
Kết luận 60
Phụ lục
Phụ lục 1. Website các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng i
Phụ lục 2. Mẫu phiếu điều tra của nhóm tác giả vi
Phụ lục 3. Tổng kết kết quả điều tra viii
Phụ lục 4. Hình ảnh làng nghề gốm sứ Bát Tràng xi
Phụ lục 5. Một số sản phẩm của làng nghề xv
Danh mục Tài liệu tham khảo xviii
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- MỤC LỤC BẢNG, HÌNH VÀ ĐỒ THỊ
Bảng 1: Đánh giá của doanh nghiệp về các trở ngại cho ứng 11
dụng TMĐT
Bảng 2: Đánh giá nội dung website của các doanh nghiệp 28
Bát Tràng
Hình 1: Tỷ trọng tiền mặt so với Tổng phương tiện thanh toán 13
Hình 2: Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ và dân dụng 23
(không tính gốm sứ xây dựng) 5 tháng đầu năm 2008.
Hình 3: Website www.quangvinh.com.vn 30
Hình 4: Form Chọn sản phẩm tại www.quangvinh.com.vn 30
Hình 5: Form tính Cước phí vận chuyển tại 31
www.quangvinh.com.vn
Hình 6: Hình ảnh sản phẩm tại www.quangvinh.com.vn 31
Hình 7: Website www.minhlong.com 43
Hình 8: Hình ảnh sản phẩm tại website www.minhlong.com 44
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -1-
LỜI NÓI ĐẦU
I. Tính cấp thiết của đề tài
Bát Tràng từ lâu đã được biết đến là một làng nghề thủ công nổi tiếng
và lâu đời với trên 500 năm tuổi, thuộc địa giới hành chính huyện Gia Lâm,
thành phố Hà Nội. Trong vài năm trở lại đây, làng nghề đã có những khởi sắc
đáng kể. Nhờ những nỗ lực từ phía địa phương và hỗ trợ của nhà nước, cùng
động lực nền kinh tế thị trường, Bát Tràng không chỉ thành c ông trong việc
khôi phục lại làng nghề truyền thống, mà còn hứa hẹn tiềm năng phát triển
kinh tế cho địa phương dựa vào chính những sản phẩm gốm sứ của mình.
Nhắc đến Bát Tràng không thể không nhớ tới những sản phẩm gốm sứ
tinh xảo cùng chất men tuyệt hảo được truyền lại từ đời này qua đời khác.
Men ngọc, men rạn, men gio, men lam… là những lớp áo tuyệt mỹ khoác lên
những sản phẩm Bát Tràng mang đậm hồn đất, hồn cát. Du khách nước ngoài
đến với Bát Tràng vô cùng thích thú trước vẻ đẹp của những tác p hẩm gốm
nơi đây. Bắt kịp với nhu cầu của thị trường nước ngoài mới mẻ đầy tiềm
năng, Bát Tràng đã và đang đẩy mạnh việc xuất khẩu sản phẩm của mình.
Nhiều doanh nghiệp nhạy bén đã nhanh chóng nắm lấy cơ hội, xúc tiến tìm
kiếm đơn đặt hàng nước ngoài, mở rộng thị trường cho gốm Việt nói chung,
gốm Bát Tràng nói riêng. Tuy nhu cầu của thị trường thế giới đối với sản
phẩm gốm sứ đẹp nổi tiếng như Bát Tràng là vô cùng triển vọng, nhưng việc
tiếp cận với thị trường đó như thế nào, bằng cách nào vừa nhanh, lại vừa
mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất dường như vẫn là một vấn đề khó đối với
các doanh nghiệp gốm sứ hiện nay.
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -2-
Thương mại điện tử là hình thức kinh doanh ngày càng mở rộng và phổ
cập trên toàn cầu. Quảng bá, giới thiệu sản phẩm qua mạng điện tử, thậm chí
bán hàng, thanh toán, chuyển khoản qua hệ thống toàn cầu đó đang dần trở
thành xu thế tất yếu của nền kinh tế thế giới. Các doa nh nghiệp gốm sứ Bát
Tràng của Việt Nam cũng đã sớm nhận ra những tác dụng to lớn mà TMĐT
mang lại. Trong vài năm gần đây, các trang web của họ lần lượt ra đời. Tuy
nhiên, những trang web này chưa mang lại hiệu quả kinh tế cho các doanh
nghiệp dẫn đến tình trạng một số trang web đã phải ngừng hoạt động. Hiện
nay nước ta đã gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới WTO, vì vậy, hoạt
động thương mại quốc tế sẽ ngày càng phát triển. Thị trường nước ngoài sẽ là
các thị trường hết sức tiềm năng đối với các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng.
Việc xây dựng và phát triển các hoạt động TMĐT trở thành ưu tiên hàng đầu
hiện nay.
Do tính cấp thiết của vấn đề, nhóm chúng tôi xác định đề tài nghiên
cứu là: “Ứng dụng Thương mại điện tử trong hoạt động kinh doanh của các
doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng”. Trong đó, nhóm nghiên cứu xin chỉ ra
những vấn đề nổi cộm trong việc nhận thức và ứng dụng TMĐT của các
doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng thông qua tìm hiểu thực tiễn, thu thập số liệu,
phân tích, tổng hợp vấn đề. Song song với đó, chúng tôi xin được đưa ra một
số biện pháp và kiến nghị với hy vọng sẽ góp phần giải quyết được phần nào
những vấn đề nan giải đang đặt ra trước mắt ngành kinh doanh gốm sứ Bát
Tràng hiện nay.
II. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng: việc ứng dụng TMĐT trong hoạt động kinh doanh.
Phạm vi nghiên cứu: các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng.
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -3-
III. Phương pháp nghiên cứu
Tổng hợp và phân tích tài liệu
Khảo sát và điều tra thực tế
IV. Kết cấu của đề tài
Ngoài lời nói đầu và kết luận, đề tài được kết cấu thành 3 chương:
Chương I. Tổng quan về Thương mại điện tử.
Chương II. Hiện trạng ứng dụng TMĐT của các doanh ng hiệp gốm sứ Bát
Tràng.
Chương III. Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng TMĐT trong hoạt
động kinh doanh tại các doanh nghiệp gốm sứ Bát Tràng.
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -4-
Chương I. Tổng quan về Thương mại điện tử
I. Khái niệm
Thương mại điện tử (TMĐT) là một khái niệm mới. Mặc dù ra đời
chưa lâu nhưng nó đã nhanh chóng khẳng định được vị thế của mình nhờ sức
hấp dẫn cũng như đà phát triển khá ngoạn mục. Cùng với sự phát triển chóng
mặt của Internet, TMĐT đang có những bước tiến rất nhanh với tốc độ ngày
càng cao.
Cuối những năm 1990, TMĐT vẫn còn là một khái niệm khá mới mẻ ở
nước ta. Nhưng dưới sức lan tỏa rộng khắp của TMĐT, các công ty Việt Nam
cũng đang từng bước làm quen với phương thức kinh doanh hiện đại này.
Để hiểu rõ khái niệm “Thương mại điện tử” được dùng phổ biến như
hiện nay không phải là điều dễ dàng. Có rất nhiều khái niệm đã được đưa ra.
Dưới đây là 2 khái niệm mà nhóm nghiên cứu cho là dễ hiểu và rõ ràng hơn cả.
1. Khái niệm hẹp
Theo nghĩa hẹp, thương mại điện tử chỉ đơn thuần bó hẹp thương mại điện
tử trong việc mua bán hàng hóa và dịch vụ thông qua các phương tiện điện tử,
nhất là qua Internet và các mạng liên thông khác. Với cách hiểu đó, Tổ chức
thương mại thế giới và Tổ chức hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương đã
đưa ra hai định nghĩa của mình về TMĐT:
Theo Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), " Thương mại điện tử bao
gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàn g và phân phối sản phẩm được mua
bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -5-
hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua
mạng Internet".
Theo Uỷ ban Thương mại điện tử của Tổ chức hợp tác kinh tế châu Á -
Thái Bình Dương (APEC), "Thương mại điện tử là công việc kinh doanh
được tiến hành thông qua truyền thông số liệu và công nghệ tin học kỹ thuật
số."
2. Khái niệm rộng
Theo nghĩa trong luật mẫu về Thương mại điện tử của Ủy ban Liên Hợp
quốc tế về Luật Thương mại Quốc Tế (UNCITRAL):
“Thuật ngữ Thương mại cần được diễn giải theo nghĩa rộng để bao quát
các vấn đề phát sinh từ mọi quan hệ mang tính chất thương mại dù có hay
không có hợp đồng. Các quan hệ mang tính thương mại bao gồm các giao
dịch sau đây: bất cứ giao dịch nào về thương mại nào về cung cấp hoặc trao
đổi hàng hóa dịch vụ; thỏa thuận phân phối; đại diện hoặc đại lý thương mại,
ủy thác hoa hồng; cho thuê dài hạn; xây dựng các công trình; tư vấn; kỹ thuật
công trình; đầu tư; cấp vốn; ngân hàng; bảo hiểm; thỏa thuận khai thác hoặc
tô nhượng; liên doanh các hình thức khác về hợp tác công nghiệp hoặc kinh
doanh; chuyên chở hàng hóa hay hành khách bằng đường biển, đường không,
đường sắt hoặc đường bộ.”
Như vậy, có thể thấy rằng phạm vi của Thương mại điện tử rất rộng, bao
quát hầu hết các lĩnh vực hoạt động kinh tế, việc mua bán hàng hóa và dịch vụ
chỉ là một trong hàng ngàn lĩnh vực áp dụng của Thương mại điện tử. Theo
nghĩa hẹp thương mại điện tử chỉ gồm các hoạt động thương mại được tiến
hành trên mạng máy tính mở như Internet. Trên thực tế, chính các hoạt động
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -6-
thương mại thông qua mạng Internet đã làm phát sinh thuật ngữ Thương mại
điện tử.
Thương mại điện tử gồm các hoạt động mua bán hàng hóa và dịch vụ
qua phương tiện điện tử, giao nhận các nội dung kỹ thuật số trên mạng,
chuyển tiền điện tử, mua bán cổ phiếu điện tử, vận đơn điện tử, đấu giá
thương mại, hợp tác thiết kế, tài nguyên mạng, mua sắm công cộng, tiếp thị
trực tuyến tới người tiêu dùng và các dịch vụ sau bán hàng. Thương mại điện
tử được thực hiện đối với cả thương mại hàng hóa (ví dụ như hàng tiêu dùng,
các thiết bị y tế chuyên dụng) và thương mại dịch vụ (ví dụ như dịch vụ cung
cấp thông tin, dịch vụ pháp lý, tài chính); các hoạt động truyền thống (như
chăm sóc sức khỏe, giáo dục ) và các hoạt động mới (ví dụ như siêu thị ảo).
Thương mại điện tử đang trở thành một cuộc cách mạng làm thay đổi cách
thức mua sắm của con người.
II. Các loại hình giao dịch Thương mại điện tử
Thương mại điện tử có 3 chủ thể tham gia: người tiêu dùng, doanh
nghiệp và chính phủ. Có những hình thức như: B2B (Business To Business)
doanh nghiệp với doanh nghiệp; B2C (Business To Consumer) doanh nghiệp
với người tiêu dùng; G2C (Government To Consumer) chính phủ với người
tiêu dùng; C2B (Consumer To Business) người tiêu dùng với doanh nghiệp…
Tuy nhiên, do mục đích nghiên cứu ở đây là tập trung vào doanh
nghiệp, cụ thể là các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh gốm sứ Bát Tràng
nên chúng tôi chỉ đề cập đến 2 loại hình giao dịch thương mại điện tử là B2B
và B2C.
- ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP GỐM SỨ BÁT TRÀNG
- -7-
1. B2B (business to business)
Thương mại điện tử B2B trước hết là quá trình thực hiện việc mua và
bán trực tuyến trên mạng giữa các công ty với nhau, là nơi mà các công ty có
thể mua bán hàng hoá trên cơ sở sử dụng một nền công nghệ chung. Khách
hàng có thể chào mua, chào bán sản phẩm đồng thời có thể nhận được những
giá trị gia tăng như dịch vụ thanh toán hay dịch vụ hậu mãi, n hận các bản tin
tức kinh doanh, tham gia thảo luận trực tuyến... Ngoài ra, thương mại điện tử
B2B còn có nhiều tác nghiệp khác giữa các công ty với nhau trong đó có việc
quản lý dây chuyền cung ứng, từ nhà cung cấp đến công ty và từ công ty tới
khách hàng.
2. B2C (business to customer)
B2C là các giao dịch kinh doanh trực tiếp giữa nhà cung cấp và khách
hàng thông qua mạng Internet. Giao dịch loại này còn được gọi là giao dịch
thị trường giúp doanh nghiệp tiếp cận với người tiêu dùng để từ đó chào bán
các sản phẩm hoặc dịch vụ của họ cho khách hàng. Khi nói tới thương mại
điện tử B2C, mọi người thường nghĩ đến Amazon.com, một công ty bán sách
trực tuyến trên mạng đã thành công nhờ biết sử dụng công cụ Internet. Tuy
nhiên, ngoài việc bán lẻ trên mạng, B2C đã phát triển cả các dịch vụ như ngân
hàng trực tuyến, dịch vụ du lịch trực tuyến, đấu giá trực tuyến, thông tin về
sức khoẻ và bất động sản…
Trên thế giới, xu hướng TMĐT B2B chiếm ưu thế vượt trội so với B2C
trong việc chọn chiến lược phát triển của các công ty kinh doanh trực tuyến.
B2B được coi như là một kiểu “phòng giao dịch ảo”, nơi sẽ thực hiện việc
mua bán trực tuyến giữa các công ty với nhau, hoặc cũng có thể gọi là sàn
nguon tai.lieu . vn
