Xem mẫu

  1. TÀI QU N TH ACROPOLE TRONG KI N TRÚC HI L P Nh ng ngư i th c hi n: 1.Nguy n Bích Nguy t 2. ng Th Nhàn 3.Nguy n Th Nguy t 4.Nguy n Th Qu 5.Lô Th H ng Quy t 6.Nguy n Th Thanh Th o 7.Nguy n Th Thu
  2. DÀN BÀI I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I 1.Vài nét v t nư c Hy L p c i - Niên i - c im - Thành t u 2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i - Khái ni m - c im - Các qu n th acropole n i ti ng III.QU N TH ACROPOLE ATHENE(ACROPOLIS) 1.Toàn c nh Acoropole Athene 2.Các b ph n trong qu n th Acropole 2.1. C ng Propyle 2.2. n Athena Nike 2.3. n Erectheon 2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon 2.5. n Partheon IV.T NG K T V.TÀI LI U THAM KH O
  3. I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I 1.Vài nét v t nư c Hy L p c i -Niên i: ư c tính kho ng t năm 776 TCN – 323 TCN. - V trí a lí: Hy L p là qu c gia thu c ông nam châu Âu, chi m ph n l n bán o Balcan, có r t nhi u o l n nh thu c khu v c a Trung H i. - a hình: a hình Hy L p b chia c t m nh, khá hi m tr , có nhi u dãy núi cao trong ó có dãy Olempe – ư c coi là dãy núi thiêng c a Hy L p, nơi Zeus và các v th n ng tr và cũng là nơi di n ra nh ng câu chuy n th n tho i ly kì c a ngư i dân Hy L p. - Văn hóa: + Văn minh Hy L p tuy ra i sau n n văn minh Ai C p c i nhưng l i có ph n r c r hơn vì ti p thu tinh hoa c a hai n n văn minh Ai C p và Lư ng Hà. + Văn minh Hy L p có nhi u thành t u r c r v nhi u m t như văn h c, tri t h c, toán h c, ki n trúc,… và có nh hư ng sâu r ng n La Mã và n n văn minh phương Tây hi n i. -Xã h i: Ngư i dân Hy L p có lòng t tôn dân t c r t cao, h tin r ng dân t c h thu c dòng dõi các v th n ng tr trên nh Olempe và h ư c b o tr b i n th n Athena – con gái th n Zeus – bi u tư ng c a s thông minh và lòng dũng c m phi thư ng. 2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i -Ph m vi: Ki n trúc Hy L p c i ra i và hình thành trên m t vùng t ai r ng l n, bao g m mi n Nam bán o Balkans, các o nh vùng bi n Aegaeum (Αιγαίον, Aigaion), khu v c Ti u Á, vùng ven H c H i, Ý, Sicilia, Pháp, Tây Ban Nha và Ai C p. -Ki n trúc Hy L p bao g m hai lo i chính: +Agora: Là các ki n trúc dân d ng, ư c xây d ng trong thành ph (như qu ng trư ng), di n tích agora chi m kho ng 5% di n tích t thành ph .
  4. Nh ng agora ti n kỳ có hình d ng b t quy t c nhưng t cu i th k 4 TCN tr i, nó có d ng hình h c nh t nh và ư c bao vây b i các hàng c t th c hai t ng. gi a agora có t bàn th và tư ng th n. Các agora quan tr ng có th k ra là agora Miletos (Μίλητος), Megalopolis (Μεγαλοπολη), Asoss và Knid. + Acropole: Là qu n th ki n trúc bao g m nhi u n ài, ư c xây d ng trên các ng n i cao nh m ph c v cho vi c th cúng, t l . Vào th i kì c i n th nh kì, các acropol ư c xây d ng thêm các nhà hát ngoài tr i có th m d c b c các khu v c chân núi. Toàn c nh Acropole Athene
  5. - c i m: + Ki n trúc Acropole Hy L p ph bi n n m c m i thành ph u có m t qu n th acropole th các v th n b o tr cho thành ph . Khi nói n acropole mà ch “a” ư c vi t hoa thì ngư i ta ng m hi u ó là acropole Athene vì nó có quy mô l n và p nh t trong các acropole. + Quanh m i acropole thư ng có h th ng tư ng á bao b c có taluy(sư n d c) khá v ng ch c. H th ng tư ng á khá s do quan ni m ngư i ta c n ph i v t b nh ng th tr n t c trư c khi vào khu v c thiêng. + Trong acropole, n ài là y u t không th thi u. n th Hy L p c i có c i m là nhi u c t ch y vòng phía bên ngoài. Các lo i hình n ài ư c phân theo m c ph c t p c a cách thi t k nh ng c t ó. * Lo i n c nh t có d ng hình ch nh t, l i vào chính c nh ng n và có hai c t chính c nh ng n này, g i là d ng c t ôi hiên (Distyle); ví d như ngôi n th th n Themis Rhamnus. * Lo i n c th hai có d ng như trên, nhưng có thêm hai c t c nh ng n phía sau n a, g i là d ng c t ôi hiên c hai u ; ví d n th Artemis Eleusina (Ελεύσινα). * Lo i n gi ng lo i n th nh t, nhưng thay vì hai c t mà là b n c t phía trư c, g i là d ng hàng c t m t trư c hay hàng c t hiên (Prostyle); ví d ngôi n Selinus (Σελινοΰς). * Lo i n gi ng lo i n th hai, nhưng có b n c t c nh ng n phía trư c và b n c t c nh ng n phía sau, g i là lo i hàng c t c hai u (Amphi-Prostyle) (ti n t "amphi" có nghĩa là "c hai phía"). * Lo i n hình tròn, vành ngoài có hàng c t vòng quanh g i là nhà tròn có hàng c t bao quanh như Tholos Epidaurus. * Lo i n hình ch nh t có tư ng ch u l c là chính, nhưng m t ngoài tư ng ghép thêm các c t, g i là lo i n có các hàng c t gi bao quanh hay b tr bao quanh như n th th n Zeus Olympia.
  6. * Lo i n hình ch nh t có m t hàng c t ch y vành ngoài chu vi công trình, g i là lo i n có các hàng c t bao quanh ; ví d n Hephaestos và n Parthenon Athena , n Paestum... -Các qu n th acropole n i ti ng: M i thành ph Hy L p u có m t acropole nhưng n i ti ng nh t là Acropole Athene. Công trình này là m t công trình tâm huy t, i c a các h a sĩ và các nhà iêu kh c n i ti ng th i Hy L p c i. III.QU N TH ACROPOLE ATHENE – TH Ô C A HY L P 1.Vài nét khái quát -Vài nét v th ô Hy L p: + Athene là thành ph n m v phía Nam ng b ng Attique c a m t bán o ch y dài t ông Nam Hy L p ra bi n Egée, ư c b o v b i m t vòng cung các ng n núi. + Thành bang Athens n i ti ng nh t vào nh ng năm 400 Tr.CN, khi ó Hy L p là nhà nư c văn minh và hùng m nh nh t th gi i. n nay, Hy L p ã có l ch s 7.000 năm. + Dư i tri u Otto I, thành ph Athens ư c qui ho ch xây d ng m i, theo thi t k c a các ki n trúc sư ngư i c. Trong th i C i, Athens là trung tâm văn hóa l n nh t th gi i, nơi t p trung nh ng tài năng trí tu c a t nư c Hy L p.
  7. Thành ph Athene( nh t internet) -Nh ng ngư i có công trong quá trình xây d ng qu n th Acropole Athene: + Ch o: Pericles( xu t xây d ng) + Ch u trách nhi m xây d ng, thi t k : n Parthenon Phidias(ch u trách nhi m chính trong iêu kh c và trang trí n), ki n trúc sư Iktinos và Kallikrates; n Eirecthenon và C ng Propyle tương truy n là Mnesikles. Ngoài ra còn có nhi u ngư i ph tá khác. -Toàn c nh Acropole Athene:
  8. Toàn c nh i Acropole( nh t internet) - c i m Acropole Athene: + Kh i công t th k V TCN. + Là qu i có l i lên duy nh t phía tây, qu i cao hơn h n nh ng khu v c khác trong thành ph (70m), di n tích 300x130m, r t thích h p làm “nơi c a th n linh”. + M m tây b c qu i có m t dòng su i trong v t, làm ngu n nư c chính dùng trong vi c cúng t t i Acropole. + Xung quanh ng n i ư c bao b c b i h th ng taluy kiên c , theo quan ni m c a cư dân nơi ây là khu thánh a này cách bi t hoàn toàn v i th g i i t r n t c. -Toàn c nh Acropole ph i theo ư ng chim bay:
  9. Ph i c nh chim bay toàn c nh Acropole Chú thích: 1.Parthenon 2. Erechtheion 3. Pandroseion 4. Tư ng n th n Athena 5. Propyle 6. Bàn th 7. Mi u Pandion 8. n Nike 9. Kho th 10. n Artemis
  10. 11.Nhà Arrephoroi 12.C ng lên tr i 13.Nhà hát Odeon 14.Nhà Eumen 15. i n Asklepieion 16.Toà nhà lonic 17. n Nikias 18. ài k ni m Thrasyllos 21. ư ng hành l 22.Nhà hát Dionysos 2.M t s b ph n tiêu bi u t i Acropole Athene 2.1.C ng Propyle Phía ông và l i lên c ng Propyle( nh t internet) -Nghĩa c a t Propyle(nguyên g c là Propylaia trong ti ng Hy L p) có nghĩa là “b t u l i vào”.
  11. -Th i gian xây d ng: B t u vào năm 437 TCN, ch m d t vào năm 431 TCN, tuy nhiên khi ó v n chưa hoàn thành. -Ch t li u: á c m th ch tr ng, á c m th ch xám, á vôi t o i m nh n, sơn màu xanh, vàng. -Ý nghĩa c a c ng Propyle: + B t ngu n t t p quán làm tư ng rào quanh khu th thiêng liêng. Ngư i ta i vào n qua m t c ng s v t b nh ng cái tr n t c trư c khi bư c vào m nh t thánh th n v i t m lòng trong sáng, thanh th n. + Hai cánh phía b c và phía nam vươn ra t c ng vòm c a tòa nhà trung tâm khi n nó trông gi ng như ang dang tay chào ón. C ng Propyle 2.2. n Athena Nike -Th i gian xây d ng: Năm 427 TCN n năm 424 TCN m i hoàn thành. Vi c kh i công do ki n trúc sư Kallikrates m nhi m.
  12. -V trí: t trên m m á chênh vênh, v trí ưa thích c a Athena. - c i m: + Ch t li u: á c m th ch tr ng. + Trong h m rư u c a ngôi n có tư ng th n Athena, có tên là Nike Apterus. Lí do vì sao b c tư ng này l i t trong h m rư u n nay v n chưa rõ. + Athena Nike ư c trang trí b ng các t m phù iêu phía mái ngôi n. Các b c phù iêu này g i là Frise. + Th c c t dùng trong Athena Nike là th c c t Ionic. ây là lo i th c c t khá c bi t, khá m nh d . n tính hơn nhi u so v i c t Doric. C t Ionic có 24 g s ng ng trong khi c t Doric ch có 20 g , t l ư ng kính c t trên chi u cao c t là 1:9. Ngoài ra, c t có thêm c t (base) phía dư i và u c t có hình m nh , phía trên có hình xo n c loe ra r i cu n vào trong (volute). Các d m ngang c a c t Ionic ư c phân v theo chi u ngang thành ba d i.
  13. nh c t Ionic(ngu n: Internet) -V th n ư c th trong Athena Nike là Nike. Trong truy n thuy t Hy L p, Nike là m t trong nh ng n th n Hy L p lâu i nh t. Nike trong ti ng La Mã là Victoria, là th n tư ng trưng cho t c , s c m nh, chi n th ng. Nike là v th n thư ng xu t hi n cùng v i m t c xe ng a, vòng hoa i u hay ng n u c, nhánh c . -Hình nh c a Nike r t g n v i n th n thông thái Athena, con gái c a Zeus. Trong n Parthenon, Nike ng trong bàn tay c a Athena. Như v y, Nike th c ch t là m t ph n c a Athena. Ngoài vi c miêu t như trên thì Nike không có b t kì m t huy n tho i nào cho riêng mình. Khi nói Athena Nike, ngư i ta l p t c hi u r ng ó là n th n thông thái – công chúa chi n binh, i di n cho trí thông minh và s c m nh xu t chúng, cho chi n th ng và lòng dũng c m.
  14. Athena – công chúa chi n binh 2.3. n Erectheon -Năm xây d ng: ư c xây d ng năm 421(có tài li u là 424 TCN), hoàn thành năm 406 TCN. Lúc m i kh i công n có tên là Athena Polias. n Erectheon
  15. - c i m: + M t b ng n không i x ng, là i m nh n khác l trong ki n trúc Hy L p( a s các m t b ng c a n ài Hy L p thư ng i x ng). + Th c c t trong Erectheon không ph i lo i c i n như Doric, Ionic mà là th c c t Cariatis(“cô gái nô l x Caria”).Ngôi n còn ư c g i là “Khán ài c a các cô gái x Caria” trong trang ph c Ionicque, cơ th cân i y g i c m, ng trong tư th chân hơi chùng xu ng mái nhà nhưng nhìn v n h t s c nh nhàng. T ây, th c c t này khá ph bi n trong ki n trúc phương Tây. Các cô gái u không có tay nên không m t ai bi t trư c ó tay h ã v trí như th nào. “Các cô gái x Caria” M t góc ch p khác c a phía trư c n th :
  16. Tr c di n và góc ch ch c a khán ài( nh ch p t sách) M t góc nhìn khác - n Erectheon th hai th n là Athena và Poseidon – th n bi n. Trong th n tho i Hy L p, hai v th n này vì tranh giành quy n b o tr Athene – thành bang hùng m nh nh t Hy L p ã x y ra m i hi m khích l n v i nhau. Ngôi n này gi ng như “ngư i trung gian”, xóa b hi m khích c a hai v th n. 2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon - Nhà hát Dionysos:
  17. + Nhà hát c xưa nh t Hy L p, là nơi di n ra l h i th n Dionysos, v th n có công y lùi mùa ông băng giá, n m phía Nam i Acropole. + Ngoài vi c di n ra l h i th n Dionysos, nơi ây còn là trung tâm gi i trí, văn hóa c a cư dân Athene. Nhà hát Dionysos nhìn t trên cao -Nhà hát Odeon: + N m trong qu n th Acropole, sư n phía nam. + Sân kh u nhà hát ư c trang trí b ng á nhi u màu, trong h c tư ng có nh ng nhân v t huy n tho i.
  18. Nhà hát Odeon -Ngày nay c hai nhà hát u dư c ph c ch ưa vào s d ng trong các s ki n văn hóa t i Athene. 2.5. n Partheon -Năm xây d ng: Năm 447 TCN, hoàn thành năm 432 TCN. -Tác gi : Ki n trúc sư vĩ i Phidias và c ng s . -V th n ư c th cúng: Th n Athena – v th n b o tr cho Athene. - c i m: +V trí: N m trung tâm Acropole. + Ch t li u: Xây d ng hoàn toàn b ng á c m th ch Pentelic tươi sáng, tr n nhà ư c ch m kh c b ng lo i g Cypress có mùi thơm ngát, do ó các
  19. ki n trúc sư r t chú ý n s tương quan v kích thư c t o ư c “t l vàng” trong ki n trúc nên nhìn ngôi n r t cao sang, nh nhàng và g n gũi. + Công trình ư c chia làm ba ph n rõ r t: Pronaos (ti n s nh), Naos (gian th , có ch tư ng n Th n Athèna ph n cu i) và Opictodom (phòng châu báu). + Chi u r ng c a n khá khác thư ng, m c ích t o không gian tôn vinh b c tư ng Athena kh ng l do chính tay Phidias ch tác. Ngôi n có hành lang c t bao quanh, hai m t chính có tám c t (ch không ph i là sáu c t như nhũng ngôi n khác) và mư i b y c t hai bên. + n ư c xây b ng th c c t Doric kh e kho n. C t t th ng xu ng n n nhà không có chân c t. C t Doric ư c ví v i ngư i àn ông có thân th cư ng tráng cân i, chi u cao c t b ng 16 l n bán kính áy c t. u c t Doric r t gi n d , các triglyphe có ba v ch ng, các metope là các t m vuông có iêu kh c n i. Trên các t m này là h th ng móng nư c nhô ra, v i ng thoát nư c mưa hình u sư t . Chi u r ng khác thư ng c a Partheon
  20. Partheon lung linh v êm -Partheon còn có các b c phù iêu trang trí b n phía. Nh ng b c phù iêu này r t c s c, tương x ng v i ngôi n. Phidias th c hi n m t ý i m i: Ông quy t nh trang trí t t c 92 metopo (là các t m á vuông n m c nh các t m có ba v ch d c). T o nên phù iêu c a t t c 92 metopo là i u mà không m t thành ph Hy L p nào dám làm vì nh ng khó khăn và t n kém khôn lư ng. + Phía ông: c nh phía ông là cu c chi n u huy n tho i c a các v th n ch ng nh ng ngư i kh ng l , trong ó n th n i hàng u( nh dư i).
nguon tai.lieu . vn