Xem mẫu
- TÀI
QU N TH ACROPOLE TRONG KI N TRÚC HI L P
Nh ng ngư i th c hi n:
1.Nguy n Bích Nguy t
2. ng Th Nhàn
3.Nguy n Th Nguy t
4.Nguy n Th Qu
5.Lô Th H ng Quy t
6.Nguy n Th Thanh Th o
7.Nguy n Th Thu
- DÀN BÀI
I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I
1.Vài nét v t nư c Hy L p c i
- Niên i
- c im
- Thành t u
2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i
- Khái ni m
- c im
- Các qu n th acropole n i ti ng
III.QU N TH ACROPOLE ATHENE(ACROPOLIS)
1.Toàn c nh Acoropole Athene
2.Các b ph n trong qu n th Acropole
2.1. C ng Propyle
2.2. n Athena Nike
2.3. n Erectheon
2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon
2.5. n Partheon
IV.T NG K T
V.TÀI LI U THAM KH O
- I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I
1.Vài nét v t nư c Hy L p c i
-Niên i: ư c tính kho ng t năm 776 TCN – 323 TCN.
- V trí a lí: Hy L p là qu c gia thu c ông nam châu Âu, chi m ph n l n bán
o Balcan, có r t nhi u o l n nh thu c khu v c a Trung H i.
- a hình: a hình Hy L p b chia c t m nh, khá hi m tr , có nhi u dãy núi cao
trong ó có dãy Olempe – ư c coi là dãy núi thiêng c a Hy L p, nơi Zeus và các
v th n ng tr và cũng là nơi di n ra nh ng câu chuy n th n tho i ly kì c a ngư i
dân Hy L p.
- Văn hóa:
+ Văn minh Hy L p tuy ra i sau n n văn minh Ai C p c i nhưng
l i có ph n r c r hơn vì ti p thu tinh hoa c a hai n n văn minh Ai C p và Lư ng
Hà.
+ Văn minh Hy L p có nhi u thành t u r c r v nhi u m t như văn
h c, tri t h c, toán h c, ki n trúc,… và có nh hư ng sâu r ng n La Mã và n n
văn minh phương Tây hi n i.
-Xã h i: Ngư i dân Hy L p có lòng t tôn dân t c r t cao, h tin r ng dân t c h
thu c dòng dõi các v th n ng tr trên nh Olempe và h ư c b o tr b i n th n
Athena – con gái th n Zeus – bi u tư ng c a s thông minh và lòng dũng c m phi
thư ng.
2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i
-Ph m vi: Ki n trúc Hy L p c i ra i và hình thành trên m t vùng t ai r ng
l n, bao g m mi n Nam bán o Balkans, các o nh vùng bi n Aegaeum
(Αιγαίον, Aigaion), khu v c Ti u Á, vùng ven H c H i, Ý, Sicilia, Pháp, Tây Ban
Nha và Ai C p.
-Ki n trúc Hy L p bao g m hai lo i chính:
+Agora: Là các ki n trúc dân d ng, ư c xây d ng trong thành ph
(như qu ng trư ng), di n tích agora chi m kho ng 5% di n tích t thành ph .
- Nh ng agora ti n kỳ có hình d ng b t quy t c nhưng t cu i th k 4 TCN tr i,
nó có d ng hình h c nh t nh và ư c bao vây b i các hàng c t th c hai t ng.
gi a agora có t bàn th và tư ng th n. Các agora quan tr ng có th k ra là agora
Miletos (Μίλητος), Megalopolis (Μεγαλοπολη), Asoss và Knid.
+ Acropole: Là qu n th ki n trúc bao g m nhi u n ài, ư c xây
d ng trên các ng n i cao nh m ph c v cho vi c th cúng, t l . Vào th i kì c
i n th nh kì, các acropol ư c xây d ng thêm các nhà hát ngoài tr i có th m d c
b c các khu v c chân núi.
Toàn c nh Acropole Athene
- - c i m:
+ Ki n trúc Acropole Hy L p ph bi n n m c m i thành ph u
có m t qu n th acropole th các v th n b o tr cho thành ph . Khi nói n
acropole mà ch “a” ư c vi t hoa thì ngư i ta ng m hi u ó là acropole Athene
vì nó có quy mô l n và p nh t trong các acropole.
+ Quanh m i acropole thư ng có h th ng tư ng á bao b c có
taluy(sư n d c) khá v ng ch c. H th ng tư ng á khá s do quan ni m ngư i
ta c n ph i v t b nh ng th tr n t c trư c khi vào khu v c thiêng.
+ Trong acropole, n ài là y u t không th thi u. n th Hy L p
c i có c i m là nhi u c t ch y vòng phía bên ngoài. Các lo i hình n ài
ư c phân theo m c ph c t p c a cách thi t k nh ng c t ó.
* Lo i n c nh t có d ng hình ch nh t, l i vào chính
c nh ng n và có hai c t chính c nh ng n này, g i là d ng c t ôi hiên
(Distyle); ví d như ngôi n th th n Themis Rhamnus.
* Lo i n c th hai có d ng như trên, nhưng có thêm hai
c t c nh ng n phía sau n a, g i là d ng c t ôi hiên c hai u ; ví d n th
Artemis Eleusina (Ελεύσινα).
* Lo i n gi ng lo i n th nh t, nhưng thay vì hai c t mà
là b n c t phía trư c, g i là d ng hàng c t m t trư c hay hàng c t hiên
(Prostyle); ví d ngôi n Selinus (Σελινοΰς).
* Lo i n gi ng lo i n th hai, nhưng có b n c t c nh
ng n phía trư c và b n c t c nh ng n phía sau, g i là lo i hàng c t c hai u
(Amphi-Prostyle) (ti n t "amphi" có nghĩa là "c hai phía").
* Lo i n hình tròn, vành ngoài có hàng c t vòng quanh g i
là nhà tròn có hàng c t bao quanh như Tholos Epidaurus.
* Lo i n hình ch nh t có tư ng ch u l c là chính, nhưng
m t ngoài tư ng ghép thêm các c t, g i là lo i n có các hàng c t gi bao quanh
hay b tr bao quanh như n th th n Zeus Olympia.
- * Lo i n hình ch nh t có m t hàng c t ch y vành ngoài
chu vi công trình, g i là lo i n có các hàng c t bao quanh ; ví d n Hephaestos
và n Parthenon Athena , n Paestum...
-Các qu n th acropole n i ti ng: M i thành ph Hy L p u có m t acropole
nhưng n i ti ng nh t là Acropole Athene. Công trình này là m t công trình tâm
huy t, i c a các h a sĩ và các nhà iêu kh c n i ti ng th i Hy L p c i.
III.QU N TH ACROPOLE ATHENE – TH Ô C A HY L P
1.Vài nét khái quát
-Vài nét v th ô Hy L p:
+ Athene là thành ph n m v phía Nam ng b ng Attique c a m t
bán o ch y dài t ông Nam Hy L p ra bi n Egée, ư c b o v b i m t vòng
cung các ng n núi.
+ Thành bang Athens n i ti ng nh t vào nh ng năm 400 Tr.CN, khi
ó Hy L p là nhà nư c văn minh và hùng m nh nh t th gi i. n nay, Hy L p ã
có l ch s 7.000 năm.
+ Dư i tri u Otto I, thành ph Athens ư c qui ho ch xây d ng m i,
theo thi t k c a các ki n trúc sư ngư i c. Trong th i C i, Athens là trung
tâm văn hóa l n nh t th gi i, nơi t p trung nh ng tài năng trí tu c a t nư c Hy
L p.
- Thành ph Athene( nh t internet)
-Nh ng ngư i có công trong quá trình xây d ng qu n th Acropole Athene:
+ Ch o: Pericles( xu t xây d ng)
+ Ch u trách nhi m xây d ng, thi t k : n Parthenon Phidias(ch u
trách nhi m chính trong iêu kh c và trang trí n), ki n trúc sư Iktinos và
Kallikrates; n Eirecthenon và C ng Propyle tương truy n là Mnesikles. Ngoài ra
còn có nhi u ngư i ph tá khác.
-Toàn c nh Acropole Athene:
- Toàn c nh i Acropole( nh t internet)
- c i m Acropole Athene:
+ Kh i công t th k V TCN.
+ Là qu i có l i lên duy nh t phía tây, qu i cao hơn h n
nh ng khu v c khác trong thành ph (70m), di n tích 300x130m, r t thích h p làm
“nơi c a th n linh”.
+ M m tây b c qu i có m t dòng su i trong v t, làm ngu n nư c
chính dùng trong vi c cúng t t i Acropole.
+ Xung quanh ng n i ư c bao b c b i h th ng taluy kiên c , theo
quan ni m c a cư dân nơi ây là khu thánh a này cách bi t hoàn toàn v i th
g i i t r n t c.
-Toàn c nh Acropole ph i theo ư ng chim bay:
- Ph i c nh chim bay toàn c nh Acropole
Chú thích:
1.Parthenon
2. Erechtheion
3. Pandroseion
4. Tư ng n th n Athena
5. Propyle
6. Bàn th
7. Mi u Pandion
8. n Nike
9. Kho th
10. n Artemis
- 11.Nhà Arrephoroi
12.C ng lên tr i
13.Nhà hát Odeon
14.Nhà Eumen
15. i n Asklepieion
16.Toà nhà lonic
17. n Nikias
18. ài k ni m Thrasyllos
21. ư ng hành l
22.Nhà hát Dionysos
2.M t s b ph n tiêu bi u t i Acropole Athene
2.1.C ng Propyle
Phía ông và l i lên c ng Propyle( nh t internet)
-Nghĩa c a t Propyle(nguyên g c là Propylaia trong ti ng Hy L p) có nghĩa là
“b t u l i vào”.
- -Th i gian xây d ng: B t u vào năm 437 TCN, ch m d t vào năm 431 TCN, tuy
nhiên khi ó v n chưa hoàn thành.
-Ch t li u: á c m th ch tr ng, á c m th ch xám, á vôi t o i m nh n, sơn
màu xanh, vàng.
-Ý nghĩa c a c ng Propyle:
+ B t ngu n t t p quán làm tư ng rào quanh khu th thiêng liêng.
Ngư i ta i vào n qua m t c ng s v t b nh ng cái tr n t c trư c khi
bư c vào m nh t thánh th n v i t m lòng trong sáng, thanh th n.
+ Hai cánh phía b c và phía nam vươn ra t c ng vòm c a tòa nhà
trung tâm khi n nó trông gi ng như ang dang tay chào ón.
C ng Propyle
2.2. n Athena Nike
-Th i gian xây d ng: Năm 427 TCN n năm 424 TCN m i hoàn thành. Vi c kh i
công do ki n trúc sư Kallikrates m nhi m.
- -V trí: t trên m m á chênh vênh, v trí ưa thích c a Athena.
- c i m:
+ Ch t li u: á c m th ch tr ng.
+ Trong h m rư u c a ngôi n có tư ng th n Athena, có tên là Nike
Apterus. Lí do vì sao b c tư ng này l i t trong h m rư u n nay v n chưa rõ.
+ Athena Nike ư c trang trí b ng các t m phù iêu phía mái ngôi
n. Các b c phù iêu này g i là Frise.
+ Th c c t dùng trong Athena Nike là th c c t Ionic. ây là lo i th c
c t khá c bi t, khá m nh d . n tính hơn nhi u so v i c t Doric. C t Ionic có 24
g s ng ng trong khi c t Doric ch có 20 g , t l ư ng kính c t trên chi u cao
c t là 1:9. Ngoài ra, c t có thêm c t (base) phía dư i và u c t có hình m
nh , phía trên có hình xo n c loe ra r i cu n vào trong (volute). Các d m ngang
c a c t Ionic ư c phân v theo chi u ngang thành ba d i.
- nh c t Ionic(ngu n: Internet)
-V th n ư c th trong Athena Nike là Nike. Trong truy n thuy t Hy L p, Nike là
m t trong nh ng n th n Hy L p lâu i nh t. Nike trong ti ng La Mã là Victoria,
là th n tư ng trưng cho t c , s c m nh, chi n th ng. Nike là v th n thư ng xu t
hi n cùng v i m t c xe ng a, vòng hoa i u hay ng n u c, nhánh c .
-Hình nh c a Nike r t g n v i n th n thông thái Athena, con gái c a Zeus. Trong
n Parthenon, Nike ng trong bàn tay c a Athena. Như v y, Nike th c ch t là
m t ph n c a Athena. Ngoài vi c miêu t như trên thì Nike không có b t kì m t
huy n tho i nào cho riêng mình. Khi nói Athena Nike, ngư i ta l p t c hi u r ng
ó là n th n thông thái – công chúa chi n binh, i di n cho trí thông minh và s c
m nh xu t chúng, cho chi n th ng và lòng dũng c m.
- Athena – công chúa chi n binh
2.3. n Erectheon
-Năm xây d ng: ư c xây d ng năm 421(có tài li u là 424 TCN), hoàn thành năm
406 TCN. Lúc m i kh i công n có tên là Athena Polias.
n Erectheon
- - c i m:
+ M t b ng n không i x ng, là i m nh n khác l trong ki n trúc
Hy L p( a s các m t b ng c a n ài Hy L p thư ng i x ng).
+ Th c c t trong Erectheon không ph i lo i c i n như Doric, Ionic
mà là th c c t Cariatis(“cô gái nô l x Caria”).Ngôi n còn ư c g i là “Khán
ài c a các cô gái x Caria” trong trang ph c Ionicque, cơ th cân i y g i c m,
ng trong tư th chân hơi chùng xu ng mái nhà nhưng nhìn v n h t s c nh
nhàng. T ây, th c c t này khá ph bi n trong ki n trúc phương Tây. Các cô gái
u không có tay nên không m t ai bi t trư c ó tay h ã v trí như th nào.
“Các cô gái x Caria”
M t góc ch p khác c a phía trư c n th :
- Tr c di n và góc ch ch c a khán ài( nh ch p t sách)
M t góc nhìn khác
- n Erectheon th hai th n là Athena và Poseidon – th n bi n. Trong th n tho i
Hy L p, hai v th n này vì tranh giành quy n b o tr Athene – thành bang hùng
m nh nh t Hy L p ã x y ra m i hi m khích l n v i nhau. Ngôi n này gi ng như
“ngư i trung gian”, xóa b hi m khích c a hai v th n.
2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon
- Nhà hát Dionysos:
- + Nhà hát c xưa nh t Hy L p, là nơi di n ra l h i th n Dionysos, v
th n có công y lùi mùa ông băng giá, n m phía Nam i Acropole.
+ Ngoài vi c di n ra l h i th n Dionysos, nơi ây còn là trung tâm
gi i trí, văn hóa c a cư dân Athene.
Nhà hát Dionysos nhìn t trên cao
-Nhà hát Odeon:
+ N m trong qu n th Acropole, sư n phía nam.
+ Sân kh u nhà hát ư c trang trí b ng á nhi u màu, trong h c tư ng
có nh ng nhân v t huy n tho i.
- Nhà hát Odeon
-Ngày nay c hai nhà hát u dư c ph c ch ưa vào s d ng trong các s ki n
văn hóa t i Athene.
2.5. n Partheon
-Năm xây d ng: Năm 447 TCN, hoàn thành năm 432 TCN.
-Tác gi : Ki n trúc sư vĩ i Phidias và c ng s .
-V th n ư c th cúng: Th n Athena – v th n b o tr cho Athene.
- c i m:
+V trí: N m trung tâm Acropole.
+ Ch t li u: Xây d ng hoàn toàn b ng á c m th ch Pentelic tươi
sáng, tr n nhà ư c ch m kh c b ng lo i g Cypress có mùi thơm ngát, do ó các
- ki n trúc sư r t chú ý n s tương quan v kích thư c t o ư c “t l vàng” trong
ki n trúc nên nhìn ngôi n r t cao sang, nh nhàng và g n gũi.
+ Công trình ư c chia làm ba ph n rõ r t: Pronaos (ti n s nh), Naos
(gian th , có ch tư ng n Th n Athèna ph n cu i) và Opictodom (phòng
châu báu).
+ Chi u r ng c a n khá khác thư ng, m c ích t o không gian
tôn vinh b c tư ng Athena kh ng l do chính tay Phidias ch tác. Ngôi n có
hành lang c t bao quanh, hai m t chính có tám c t (ch không ph i là sáu c t như
nhũng ngôi n khác) và mư i b y c t hai bên.
+ n ư c xây b ng th c c t Doric kh e kho n. C t t th ng xu ng
n n nhà không có chân c t. C t Doric ư c ví v i ngư i àn ông có thân th cư ng
tráng cân i, chi u cao c t b ng 16 l n bán kính áy c t. u c t Doric r t gi n
d , các triglyphe có ba v ch ng, các metope là các t m vuông có iêu kh c n i.
Trên các t m này là h th ng móng nư c nhô ra, v i ng thoát nư c mưa hình u
sư t .
Chi u r ng khác thư ng c a Partheon
- Partheon lung linh v êm
-Partheon còn có các b c phù iêu trang trí b n phía. Nh ng b c phù iêu này r t
c s c, tương x ng v i ngôi n. Phidias th c hi n m t ý i m i: Ông quy t
nh trang trí t t c 92 metopo (là các t m á vuông n m c nh các t m có ba v ch
d c). T o nên phù iêu c a t t c 92 metopo là i u mà không m t thành ph Hy
L p nào dám làm vì nh ng khó khăn và t n kém khôn lư ng.
+ Phía ông: c nh phía ông là cu c chi n u huy n tho i c a các
v th n ch ng nh ng ngư i kh ng l , trong ó n th n i hàng u( nh dư i).
nguon tai.lieu . vn