Xem mẫu
- ĐỀ TÀI: PHƯƠNG
HƯỚNG VÀ BIỆN
PHÁP THÚC ĐẨY
XUẤT KHẨU CHÈ CỦA
VIỆT NAM TRONG
THỜI GIAN TỚI.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
PhÇn I: lêi më ®Çu
Th¬ng m¹i quèc tÕ ®ã lµ mét mòi nhän tiªn phong kh«ng thÓ thiÕu víi
bÊt kú mét quèc gia nµo ®ang vµ ®· ®i trªn con ®êng ph¸t triÓn , ®Æc biÖt lµ
trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi mµ quèc tÕ ho¸ toµn cÇu ®ang diÔn ra m¹nh mÏ vµ
®ang lµ xu thÕ chung cña nh©n lo¹i. Kh«ng n»m ngoµi xu thÕ chung ®ã th× ViÖt
Nam ®· vµ ®ang thùc hiÖn xu thÕ ®ã tõ §¹i héi §¶ng VI n¨m 1986.Tr¶i qua h¬n
mêi n¨m ®æi míi th× chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh qu¶ to lín mh : ®Èy lïi
®ãi nghÌo, t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng…. §ãng gãp vµo
nh÷ng thµnh c«ng ®ã kh«ng thÓ kh«ng nãi tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu á níc ta.V×
xuÊt khÈu cã mét vai trß to lín trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ ë níc ta, hiÖn
nay chóng ta ®· cã nhiÒu mÆt hµng xuÊ khÈu chñ lùc trong ®ã cã xuÊt khÈu ChÌ,
mét lo¹i c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy. Trong §¹i héi §¶ng lÇn IX th× §¶ng vµ nhµ
níc ta vÉn u tiªn híng vµo môc ®Ých xuÊt khÈu, trong ®ã c©y chÌ còng ®îc
chó ý ph¸t triÓn ®Ó phôc vô vµo môc ®Ých xuÊt khÈu, phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ níc ta.
ChÌ lµ mét lo¹i c©y a víi khÝ hËu níc ta, ®èi víi níc ta th× c©y chÌ cã
mét ý nghÜa rÊt to lín c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ mÆt x· héi. VÒ mÆt kinh tÕ nã ®ãng
gãp rÊt lín trong tæng kim ngh¹ch xuÊt khÈu ë níc ta, gi¶i quyÕt ®îc mét sè
lùc lîng lao ®«ng cã viÖc lµm, nhÊt lµ lao ®éng ë n«ng th«n thu ngo¹i tÖ vÒ cho
®Êt níc.Cßn vÒ mÆt x· héi th× c©y chÌ cßn lµm gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë níc ta,
mÆt kh¸c nã cßn gãp phÇn phñ xanh ®Êt chèng ®åi träc á níc ta. Qua mét sè
n¨m gÇn ®©y cho thÊy xuÊt khÈu chÌ ë níc ta còng gÆp mét sè khã kh¨n vÉn
cha t¬ng xøng víi tiÒn lùc cña nã nh gi¸ chÌ trªn thÕ giíi hiÖn nay ®ang
gi¶m, chÊt lîng chÌ cña chóng ta kh«ng cao.... VÊn ®Õ ®Æt ra ë ®©y lµ ph¶i cã
nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu chÌ ë níc ta. ChÝnh v× vËy trong lÇn viÕt
®Ò ¸n kinh tÕ thîng mai em ®· chän ®Ò tµi: Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p thóc
®Èy xuÊt khÈu chÌ cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi.§Ò ¸n nµy ®îc hoµn thµnh
víi sù gióp ®ì cña PGS-PTS §Æng §×nh §µo. Néi dung cña ®Ò tµi nµy gåm ba
phÇn:
1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
Ch¬ng 1 : C¬ së lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu chÌ cña ViÖt Nam.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu chÌ cña ViÖt Nam.
Ch¬ng 3: Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu chÌ cña
ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
phÇn II: néi dung
ch¬ng 1: c¬ së lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu chÌ
cña viÖt nam.
I.vai trß xuÊt khÈu chÌ trong nÒn kinh tÕ quèC
d©n.
1.Sù ph¸t triÓn cña ngµnh chÌ ViÖt Nam.
Sau §¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng, c¶ níc ta bíc vµo mét thêi kú ®æi míi.
Sau khi tiÕn hµnh thµnh c«ng mét thö nghiÖm ë giai ®o¹n tríc nh: Liªn kÕt
c«ng n«ng nghiÖp (n¨m 1979 ra ®êi vµ ho¹t ®éng c¸c xÝ nghiÖp Liªn hiÖp c«ng
n«ng nghiÖp - s¶n xuÊt chÌ ë trung du miÒn nói nh: Phó Thä, Yªn B¸i) c¶i tiÕn
hÖ thèng s¶n xuÊt vµ tæ chøc qu¶n lý (1983 - 1986), n¨m 1987 ngµnh chÌ b¾t ®Çu
bíc vµo mét giai ®o¹n tiÕn hµnh nh÷ng thö nghiÖm vµ ®æi míi kinh tÕ mét c¸ch
c¨n b¶n vµ hÖ thèng.
ChÌ lµ lo¹i c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy ®îc trång ë c¸c tØnh trung du vµ
miÒn nói phÝa B¾c vµ L©m §ång. S¶n xuÊt trong nhiÒu n¨m qua ®· ®¸p øng ®îc
nhu cÇu vÒ chÌ uèng cña nh©n d©n, ®ång thêi xuÊt khÈu ®¹t kim ng¹ch hµng triÖu
USD hµng n¨m. Tuy cã nh÷ng thêi ®iÓm gi¸ chÌ thÊp lµm cho ®êi sèng ngêi
lµm chÌ gÆp nhiÒu khã kh¨n, nhng nh×n tæng thÓ c©y chÌ vÉn lµ c©y gi÷ vÞ trÝ
quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¨ng
thu nhËp cho mét bé phËn ®¸ng kÓ nh©n d©n ë c¸c vïng trung du, miÒn nói, vïng
cao, vïng xa vµ gãp phÇn b¶o vÖ m«i sinh. V× vËy viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt chÌ lµ
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
mét híng quan träng nh»m thóc ®Èy tèc ®é t¨ng trëng cña n«ng nghiÖp vµ
kinh tÕ n«ng th«n níc ta.
BiÓu 1: Lùc lîng s¶n xuÊt cña ngµnh chÌ ViÖt Nam trong
nh÷ng n¨m 2000.- 2010
§¬n vÞ tÝnh: Ngh×n tÊn
ChØ tiªu
2002* 2010*
2000 2001
N¨m
S¶n lîng chÌ bóp t¬i 30 450-500
S¶n lîng chÌ bóp kh« 12 58 150-180
XuÊt khÈu 55 40 56 110
Nguån: Tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam., Ghi chó * sè íc tÝnh vµ dù b¸o
DiÖn tÝch chÌ cña c¶ níc hiÖn nay chiÕm tû lÖ kh¸ lín, n¨m 1999 lµ 82
ngh×n ha chÌ, n¨m 2000 lµ 84 ngh×n ha chÌ. Trong ®ã diÖn tÝch kinh doanh chiÕm
65 ngh×n ha, diÖn tÝch trång míi lµ 2,2 ngh×n ha, diÖn tÝch kü thuËt c¬ b¶n lµ 12,6
ngh×n ha. S¶n lîng chÌ kh« xuÊt khÈu lµ 55 ngh×n tÊn n¨m 2000, ®¹t kim ng¹ch
xuÊt khÈu 63 triÖu USD. N¨ng suÊt chÌ bóp t¬i n¨m 1999 lµ 4,46 tÊn/ ha. §ã lµ
mét thµnh tùu ®¸ng kÓ cña nghµnh chÌ ViÖt Nam trong c«ng cuéc phñ xanh ®Êt
trèng, ®åi nói träc, b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao
®éng vµ lµm nghÜa vô quèc tÕ mµ ChÝnh phñ giao phã. N¨m 2001, xuÊt khÈu
®îc 40 ngµn tÊn ®¹t gi¸ trÞ lµ 70 triÖu USD, dù tÝnh n¨m 2002 sÏ xuÊt khÈu ®îc
56 ngµn tÊn.
2.VÞ trÝ cña ngµnh chÌ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
ChÌ lµ c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy, trång mét lÇn cho thu ho¹ch nhiÒu n¨m.
Tuæi thä cña chÌ kÐo dµi 50 - 70 n¨m, c¸ biÖt nÕu ch¨m sãc tèt cã thÓ tíi hµng
tr¨m n¨m. ChÌ ®· cã ë ViÖt Nam tõ hµng ngµn n¨m nay, mét sè c©y chÌ ë Suèi
Giµng (NghÜa Lé) cã tuæi thä 300 - 400 n¨m. NhiÒu nhµ khoa häc cho r»ng ViÖt
Nam lµ mét trong nh÷ng c¸i n«i cña c©y chÌ.
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
ChÌ lµ thø níc uèng cã nhiÒu c«ng cô, võa gi¶i kh¸t, võa ch÷a bÖnh.
Ngêi ta t×m thÊy trong chÌ cã tíi 20 yÕu tè vi lîng cã lîi cho søc khoÎ, vÝ dô
cafein kÝch thÝch hÖ thÇn kinh trung ¬ng, tamin trÞ c¸c bÖnh ®êng ruét vµ mét
sè axit amin cÇn thiÕt co c¬ thÓ.
ChÌ ®îc trång chñ yÕu ë trung du, miÒn nói vµ cã gi¸ trÞ kinh doanh
t¬ng ®èi cao. Mét ha chÌ thu ®îc 5 - 6 tÊn chÌ bóp t¬i (nhiÒu n¨m nay cã gi¸
t¬ng ®¬ng thãc), cã gi¸ trÞ ngang víi mét ha lóa ë ®ång b»ng vµ gÊp 3 - 4 lÇn
mét ha lóa n¬ng. V× vËy cã thÓ nãi c©y chÌ lµ c©y "xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®iÒu
hoµ lao ®éng tõ ®ång b»ng lªn c¸c vïng xa x«i hÎo l¸nh, gãp phÇn ph¸t triÓn
kinh tÕ miÒn nói b¶o vÖ an ninh biªn giíi.
S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu chÌ thu hót mét lîng lao ®éng kh¸ lín (h¬n 22
ngh×n lao ®éng chÝnh kÓ c¶ lao ®éng chÝnh, kÓ c¶ lao ®éng phô vµ lao ®éng dÞch
vô lµ gÇn 300 ngh×n ngêi víi møc thu nhËp æn ®Þnh vµ kh«ng ngõng t¨ng (thu
nhËp b×nh quÇn qu©n toµn ngµnh n¨m 1996 ®¹t 250 ngh×n ®ång/ngêi/th¸ng,
n¨m 9 t¨ng lªn 350 ngh×n ngêi/th¸ng).
Trång chÌ còng chÝnh lµ "phñ xanh ®Êt trång ®åi träc", c¶i thiÖn m«i
trêng sinh th¸i. Víi ph¬ng ch©m trång chÌ kÕt hîp n«ng l©m, ®µo d·y hµo gi÷a
c¸c hµng chÌ ®Ó gi÷ mïn gi÷ níc, sö dông ph©n bãn hîp lý… ngµnh chÌ ®· g¾n
kÕt ®îc ph¸t triÓn kinh tÕ víi b¶o vÖ m«i trêng.
ChÌ lµ mét s¶n phÈm cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao vµ tiÒm n¨ng xuÊt khÈu lín.
+ Mét ha chÌ th©m canh thu ho¹ch ®îc 10 tÊn bóp t¬i chÕ biÕn ®îc h¬n
2 tÊn chÌ kh«, ®em xuÊt khÈu sÏ thu ®îc mét lîng ngo¹i tÖ t¬ng ®¬ng víi
khi xuÊt khÈu 200 tÊn than vµ ®ñ ®Ó nhËp khÈu 46 tÊn ph©n ho¸ häc.
+ Trªn thÕ giíi cã kho¶ng 30 níc trång chÌ nhng cã tíi 100 níc uèng
chÌ. Nh vËy tiÒm n¨ng vÒ thÞ trêng cña chÌ ViÖt Nam rÊt dåi dµo. Tuy nhiªn,
tèc ®é ph¸t triÓn c©y chÌ cña ta so víi thÕ giíi cßn chËm. N¨m 1939, ViÖt Nam
xuÊt khÈu 2400 tÊn chÌ - ®øng hµng thø 6 trªn thÕ giíi, ®Õn nay, ViÖt Nam xuÊt
khÈu ®îc h¬n 20.000 tÊn chÌ - ®øng hµng thø 17. Cã thÓ thÊy, trong vßng 60
n¨m, s¶n lîng xuÊt khÈu cña ta t¨ng 8 lÇn nh÷ng vÞ trÝ cña ta ®· tôt ®Õn 10 bËc.
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
+ S¶n xuÊt chÌ cña ta cã nhiÒu thuËn lîi: §iÒu kiÖn thæ nhìng, khÝ hËu
rÊt thÝch hîp víi c©y chÌ. Quü ®Êt trång chÌ lín (kho¶ng 20 v¹n ha) trong khi
hiÖn nay ta míi chØ trång ®îc kho¶ng 7 v¹n ha. Bªn c¹nh ®ã, lao ®éng vèn lµ lîi
thÕ so s¸nh cña níc ta, ®Æc biÖt lµ lao ®éng n«ng nghiÖp víi kinh nghiÖm l©u
®êi trong trång vÒ chÕ biÕn chÌ.
Tãm l¹i, cã thÓ kinh ng¹ch xuÊt khÈu chÌ cßn kÐm xa c¸c mÆt hµng mòi
nhän kh¸c (dÇu má, than, g¹o…) nhng xÐt ®Õn nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña nã
vÒ mÆt x· héi vµ ®Ó tËn dông mäi nguån lùc hiÖn cã, chóng ta nªn tiÕp tôc ph¸t
triÓn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu chÌ trong thêi gian tíi.
3. Vai trß cña xuÊt khÈu chÌ
chÌ lµ mét c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy,thÝch hîp víi khÝ hËu vµ ®Êt ®ai ë
miÒn nói phÝa b¾c vµ trung du cña níc ta.C©y chÌ cßn ®em l¹i nhiÒu nguån lîi
cho chóng ta viÖc xuÊt khÈu ®· cã mét sè vai trß rÊt quan träng nh:
- ®Ó phôc vô cho viÖc xÊt khÈu chÌ th× tríc hÕt chóng ta ph¶i cã c¸c vung
chuyªn tr«ng c©y chÌ, nh ®åi nói ë trªn th× c©y chÌ thêng ph©n bè ë trung du
vµ miÒn nói. §©y lµ nh÷ng n¬i mµ viÖc trång lóa rÊt khã kh¨n. Do vËy c©y chÌ ®·
trë thµng mét trong nh÷ng c©y chñ lùc ë nh÷ng khu vùc nµy ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m
nghÌo,t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lam cho nh÷ng ngêi sèng ë khu vc nµy,ch¸nh
®îc hiÖn tîng n«ng nhµn trong néng nghiÖp vµ nã cßn t¹o ra mét lîng thu
nhËp ®¸ng kÓ cho nh÷ng ngêi trång chÌ,gãp phÇn n©ng cao møc sèng cho nh©n
d©n ë vïng miÒn nói vèn rÊt khã kh¨n vµ cuéc sèng rÊt cùc nhäc.Do vËy viÖc
xuÊt khÈu chÌ cã mét vai trß to lín trong viÖc t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi
lao ®éng. Kh«ng nh÷ng nã cã vai trß vÒ kinh tÕ mµ nã cßn cã vai trß vÒ an ninh
quèc phßng, viÖc ®Þnh canh ®Þnh c cña c¸c ngêi trång chÌ trªn nh÷ng vïng cao
vµ hÎo l¸nh ®· ®¶m b¶o ®îc an ninh biªn giíi cña níc ta. ViÖc trång chÌ ®Ó
xuÊt khÈu cung cã mét vai trß to lín trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i. Nh
chóng ta ®· biÕt hiÖn nay l¹m chÆt ph¸ rõng ngµy cµng diÔn ra m¹nh mÏ c«ng víi
viÖc du canh du c chÆt l¬ng ph¸ d·y cña mét sè c¸c ®ång bµi d©n téc ®· hñy
ho¹i m«i trêng sèng cña chóng ta. ViÖc trång chÌ ®Ó phôc vô xuÊt khÈu ®· phñ
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, cßn gãp phÇn ®iÒu hoµ kh«ng khÝ, ngoµi ra c©y chÌ
cßn mét sè t¸c dung trong nghµnh y häc.
-XuÊt khÈu chÌ t¹o ra mét nguån vèn ®¸ng kÓ cho ®Êt níc, gãp phÇn vµo
c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.ChÌ lµ mét trong nh÷ng mÆt
hµng n«ng s¶n xu¸t khÈu chñ lùc cña níc ta, hµng n¨m mang vÒ cho ®Êt níc
rÊt nhiÒu ngo¹i tÖ ®Ó thóc ®Èy c«ng nghiÖp h¸o hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc nh: N¨m
2000 ®· xuÊt khÈu ®îc 45 ngµn tÊn mang vÒ cho ®Êt níc kho¶ng 56 triÖu USD,
n¨m 2001 ®· xuÊt khÈu ®îc 40000 tÊn t¨ng 9,94% sã víi n¨m 2000 ®¹t kim
ng¹ch xuÊt khÈu 70triÖu USD, 5 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ®· xuÊt khÈu ®îc 25000
tÊn ®¹t gi¸ trÞ 28 triÖu USD.Tuy mh÷mg con sè nµy vÉn cha thùc cao trong tæng
kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña chóng ta nh÷ng xuÊt khÈu chÌ còng ®· ®ãng gãp
mét nguån vèn d¸ng kÓ cho ®Êt níc thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸.
Khin xuÊt khÈu chÌ th× chóng ta xÏ më réng ®îc thÞ trêng tiªu thu vµ
giao lu häc hái ®îc nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm cña c¸c níc b¹n. HiÖn nay
chóng ta xuÊt khÈu sang h¬n 40 níc kh¸c nhau. Tõ ®ã t¹o ra nhiÒu mèi quan hÖ
kinh tÕ cho c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh chÌ nãi riªng vµ c¸c doanh nghiÖp
trong c¶ ní nãi chung, xuÊt khÈu chÌ ra nhiÒu thØtêng th× lµm cho c¸c doanh
nghiÖp cña chóng ta cã thÓ tiÕp thu ®îc c¸c th«ng tin nhanh h¬n, vµ s¸ng t¹o
h¬n.
XuÊt khÈu chÌ th× chóng ta ®· t¹o ra sù æn ®Þnh cho nh÷ng ngêi chång
chÌ vÒ mÆt tiªu thô s¶n phÈn t ®ã hä yªn t©m h¬n víi c«ng viÖc cña m×nh . Do
®ã chÊt lîng chÌ còng phÇn nµo ®îc c¶i thiÖn tõ ®ã n©ng cao ®îc kh¶ n¨ng
c¹nh tranh chÌ cña níc ta trªn thÞ trêng thÕ giíi.Vµ khi cã thÞ trêng tiªu thÞ
ænt ®Þnh th× ngêi chång chÌ xÏ yªn t©m vµ g¾n bã víi nghÒ cña m×nh nhiÒu h¬n.
II.quy tr×nh xuÊt khÈu chÌ cña níc ta hiÖn nay
Trong viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu chÌ cña c¶c níc th× Tæng c«ng ty chÌ
ViÖt Nam ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng, vµ cã thÓ nãi hÇu hÕt chÌ ®îc
xuÊt khÈu lµ cña Tæng c«ng ty vµ sau ®©y lµ qu¸ tr×nh xuÊt khÈu mµ Tæng c«ng
ty chÌ ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn. Cã thÓ nãi ®©y còng lµ qu¸ tr×nh xuÊt khÈu chÌ
ë c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu chÌ cña chóng ta ®ang thùc hiÖn.
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
1.C«ng t¸c t¹o nguån hµng
Chñ ®éng ®îc nguån hµng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ¶nh
hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng cña hµng xuÊt khÈu vµ tiÕn ®é giao hµng, ®Õn viÖc
thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu, uy tÝn cña Tæng c«ng ty vµ hiÖu qu¶ kinh doanh ,
Tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam thêng sö dông mét sè h×nh thøc t¹o nguån chñ yÕu
nh:
- Thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu theo hîp ®ång ( mua ®øt b¸n ®o¹n ).
§©y lµ h×nh thøc thu mua chñ yÕu cña Tæng c«ng ty , chiÕm gÇn 80% gi¸
trÞ hµng ho¸ thu mua. Sau khi Tæng c«ng ty vµ nhµ cung cÊp ®¹t ®îc nh÷ng tho¶
thuËn vÒ mÆt sè lîng, chÊt lîng, ph¬ng thøc thanh to¸n… th× hai bªn míi tiÕn
hµnh kÝ kÕt hîp ®ång kinh tÕ.
- Ph¬ng thøc uû th¸c.
Lµ ph¬ng thøc mµ Tæng c«ng ty dïng danh nghÜa cña m×nh ®Ó giao dÞch
víi kh¸ch níc ngoµi nh»m tho¶ thuËn víi c¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn hîp
®ång xuÊt khÈu d ®Þnh sÏ kÝ kÕt vµ tæ chøc b¸n hé hµng cho ngêi uû th¸c.
Ph¬ng thøc nµy chiÕm mét tØ lÖ kh«ng ®¸ng kÓ trong ho¹t ®éng kinh doanh
xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty.
- Ph¬ng thøc ®Çu t, liªn doanh liªn kÕt.
Theo ph¬ng thøc nµy, Tæng c«ng ty sÏ bá vèn ra ®Çu t vµo c¸c ®¬n vÞ
s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu theo c¸c hîp ®ång ng¾n h¹n, trong ®ã Tæng
c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm tiªu thô c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra . §©y lµ ph¬ng
thøc ®îc Tæng c«ng ty ¸p dông chñ yÕu ®èi víi c«ng t¸c thu mua t¹o nguån
hµng n«ng s¶n - mét mÆt hµng chiÕm h¬n 45% tæng gi¸ trÞ kinh ng¹ch xuÊt khÈu
cña Tæng c«ng ty . Tæng c«ng ty thêng hç trî vèn, c«ng nghÖ, kü thuËt cho c¸c
nguån s¶n xuÊt chø kh«ng trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt.
C«ng t¸c thu mua t¹o nguån hµng cña Tæng c«ng ty ®îc thùc hiÖn theo
quy tr×nh sau:
+ Nghiªn cøu nguån hµng xuÊt khÈu: Dùa trªn c¸c ®¬n ®Æt hµng cña
kh¸ch hµng vµ c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt, Tæng c«ng ty tiÕn hµnh nghiªn cøu kh¶
n¨ng cung cÊp hµng xuÊt khÈu trªn thÞ trêng, kh¶ n¨ng cung cÊp hµng ®îc x¸c
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
®Þnh bëi nguån hµng thùc tÕ vµ nguån hµng tiÒm n¨ng. §èi víi nguån hµng thùc
tÕ, Tæng c«ng ty chän nhµ cung cÊp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ®¬n
hµng. §èi víi nguån hµng tiÒm n¨ng th× Tæng c«ng ty tiÕn hµnh ®Çu t, liªn
doanh liªn kÕt víi c¸c nhµ s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu ®Ó kÞp thêi ®¸p øng
hîp ®ång mµ Tæng c«ng ty ®· ký kÕt.
+ TiÕp cËn vµ ®µm ph¸n víi nhµ cung cÊp: Trªn c¬ së ®· x¸c ®Þnh ®îc
nhµ cung cÊp, Tæng c«ng ty tiÕp cËn ®µm ph¸n vÒ c¸c ®iÒu kiÖn cña ®¬n hµng,
tho¶ thuËn vµ ký kÕt hîp ®ång.
+ Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n: Sau khi hoµn tÊt c¸c thñ tôc giÊy
tê, Tæng c«ng ty tiÕn hµnh tiÕp nhËn hµng ho¸, vËn chuyÓn vÒ kho cña Tæng c«ng
ty hoÆc tiÕp nhËn t¹i C¶ng xuÊt khÈu.
Trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y, c«ng t¸c t¹o nguån hµng xuÊt khÈu ®· trë thµnh
mét mÆt m¹nh cña Tæng c«ng ty, gãp phÇn quan träng vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu
lµm ho¹t ®éng nµy ngµy cµng ®îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n.
2.c«ng t¸c giao hµng xuÊt khÈu:
NghiÖp vô nµy bao gåm c¸c kh©u sau:
- ChuÈn bÞ hµng:
Sau khi ®a hµng ®îc thu mua vÒ kho, ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n cña
Tæng c«ng ty tiÕn hµnh kiÓm tra chÊt lîng cña hµng ho¸ nh»m ®¶m b¶o quyÒn
lîi cho kh¸ch hµng, kÞp thêi ng¨n chÆn c¸c hËu qu¶ xÊu ®ång thêi còng gãp phÇn
b¶o ®¶m uy tÝn cña nhµ s¶n xuÊt còng nh cu¶ Tæng c«ng ty trong quan hÖ bu«n
b¸n.
Nh vËy, c«ng t¸c chuÈn bÞ hµng bao gåm viÖc kiÓm tra chÊt lîng, sè
lîng, träng lîng, bao b× ®ãng gãi, kÎ ký m· hiÖu ®Ó hoµn thiÖn hµng theo ®óng
yªu cÇu cña ®¬n ®Æt hµng. Trong trêng hîp hµng ho¸ cÇn gi¸m ®Þnh, Tæng c«ng
ty thêng ph¶i thuª mét tæ chøc gi¸m ®Þnh trung gian lµ tæ chøc gi¸m ®Þnh hµng
Quèc tÕ SGS hoÆc VINACONTROL. Cßn th«ng thêng, c¸n bé cña Tæng c«ng
ty sÏ trùc tiÕp kiÓm tra nÕu trong hîp ®ång kh«ng yªu cÇu râ cÊp gi¸m ®Þnh. KÕt
thóc kiÓm tra bao giê còng ph¶i lËp mét chøng tõ b»ng tiÕng ViÖt vµ mét b¶n
b»ng tiÕng níc ngoµi ( tuú theo yªu cÇu cña kh¸ch ngo¹i ).
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
- Ký kÕt hîp ®ång vËn t¶i:
Tæng c«ng ty ký kÕt hîp ®ång vËn chuyÓn ®Ó ®a hµng ho¸ ra c¶ng xuÊt
khÈu, sau ®ã tiÕn hµnh bèc dì hµng xuèng c¶ng ®Ó H¶i quan kiÓm ®Þnh hµng
ho¸. Tæng c«ng ty thêng xuÊt hµng theo gi¸ CIF ( CF ). §©y lµ mét thuËn lîi
®¸ng kÓ cho Tæng c«ng ty v× Tæng c«ng ty ®îc quyÒn thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm
cho hµng ho¸.
- Hoµn thiÖn thñ tôc giÊy tê:
Khi lµm thñ tôc xin giÊy phÐp xuÊt khÈu, Tæng c«ng ty thêng ph¶i chuÈn
bÞ mét sè giÊy tê quan träng sau:
+ Hîp ®ång th¬ng m¹i ( b¶n chÝnh vµ b¶n sao ).
+ B¶n dÞch hîp ®ång.
+ H¹n ngh¹ch ( QUOTA ) nÕu hµng ®îc xuÊt theo h¹n ngh¹ch.
+ GiÊy chøng nhËn xuÊt xø.
+ GiÊy chøng nhËn kiÓm dÞch vÖ sinh hµng ho¸.
+ C¸c giÊy tê cã liªn quan kh¸c.
- Tæ chøc khai b¸o lµm thñ tôc H¶i quan:
ë kh©u nµy, Tæng c«ng ty cã tr¸ch nhiÖm xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ giÊy tê, s¾p
xÕp hµng, më hµng ®Ó H¶i quan kiÓm tra.
- Giao hµng lªn tµu vµ lËp vËn ®¬n:
C«ng t¸c nµy Tæng c«ng ty thêng uû quyÒn cho h·ng vËn t¶i, ®¹i diÖn cña
Tæng c«ng ty sÏ lÊy biªn lai thuyÒn phã, sau ®ã ®æi lÊy vËn ®¬n s¹ch. VËn ®¬n sÏ
®îc chuyÓn qua bé phËn kÕ to¸n ®Ó lËp bé chøng tõ thanh to¸n.
3.C«ng t¸c thanh to¸n:
NghiÖp vô thanh to¸n bao gåm c¸c kh©u vay vèn thanh to¸n nguån hµng (
xin vèn tõ nguån ng©n s¸ch cÊp ) vµ nhËn tiÒn thanh to¸n cña kh¸ch ngo¹i ( bªn
nhËp ).
§èi víi thanh to¸n ®Çu vµo, nguån vèn cã thÓ tõ nguån vèn tù cã, hoÆc tõ
nguån ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp vµ ®«i khi còng tõ nguån vay ng¾n h¹n ng©n
hµng.
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
Cã thÓ nãi thanh to¸n lµ kh©u träng t©m vµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña tÊt c¶
c¸c giao dÞch kinh doanh, ®Æc biÖt víi ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ. ChÝnh bëi
tÇm quan träng còng nh phøc t¹p cña nã mµ nã cã ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn
ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cña Tæng c«ng
ty. Trong sè c¸c h×nh thøc thanh to¸n mµ Tæng c«ng ty vÉn sö dông nh thanh
to¸n ®æi hµng… th× thanh to¸n b»ng th tÝn dông L/C ®îc sö dông nhiÒu nhÊt v×
®©y lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n ®¶m b¶o, thuËn tiÖn an toµn l¹i h¹n chÕ ®îc
rñi ro cho c¶ hai bªn mua vµ b¸n.
III.Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn xuÊt khÈu chÌ
1.ChÊt lîng chÌ
§©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt v× c«ng nghÖ dï cã hiÖn ®¹i ®Õn ®©u còng
kh«ng thÓ t¹o ra s¶n phÈm tèt tõ nh÷ng nguyªn liÖu tåi. ChÊt lîng chÌ bóp t¬i
®îc quyÕt ®Þnh bëi c¸c yÕu tè:
*. Gièng chÌ:
Cã nhiÒu gièng chÌ nhng mét sè gièng chÝnh ®· chiÕm phÇn lín diÖn
tÝch. PhÝa B¾c trång phæ biÕn 3 gièng: ChÌ Shan ë vïng cao, chÌ Trung du vµ
PH1 ë vïng thÊp. Ngoµi ra cßn cã c¸c gièng míi kh¸c nh: L§P1, L§P2,
TR777, V©n X¬ng, B¸t Tiªn, Ngäc Thuý, Yabukita vµ 17 gièng cña NhËt ®ang
kh¶o nghiÖm, chiÕm diÖn tÝch cha ®¸ng kÓ. PhÝa Nam cã c¸c gièng Shan, Ên
§é, TB11, TB14…Trong c¸c gièng trªn, gièng Trung du chiÕm diÖn tÝch lín
nhÊt ( 59% tæng diÖn tÝch ), sau ®ã ®Õn gièng Shan ( 27,3% ) cßn l¹i lµ PH1 vµ
c¸c gièng kh¸c. ChØ cã gièng Shan cho chÊt lîng kh¸, cßn l¹i c¸c gièng Trung
du vµ PH1 cho n¨ng suÊt kh¸ nhng chÊt lîng kh«ng cao, vÞ chÌ h¬i ®¾ng,
h¬ng kÐm th¬m. Trong nh÷ng n¨m qua, ViÖn nghiªn cøu chÌ ®· cã nhiÒu cè
g¾ng trong viÖc nhËp néi thuÇn ho¸, chän läc c¸ thÓ vµ lai t¹o gièng nh»m t¹o ra
mét tËp ®oµn gièng tèt vµ phong phó, tuy nhiªn c«ng t¸c nµy diÔn ra cßn chËm.
Cã thÓ nãi gièng chÌ ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn chÊt lîng chÌ xuÊt khÈu, hiÖn
nay chung ta vÉn cha cã nhiÒu gièng chÌ cã n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cao ngo¹i
trõ chÌ Shan.
* Quy tr×nh th©m canh:
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
§Çu t cho trång vµ ch¨m sãc chÌ ®Òu thÊp so víi yªu cÇu trung b×nh, ®Çu
t cho trång lµ 6 – 7 triÖu ®ång/ ha ®¹t 40%, vµ cho ch¨m sãc lµ 3 – 3,5 triÖu
®ång/ ha ®¹t 80%. ë nh÷ng vïng nghÌo, tØ lÖ nµy cßn thÊp h¬n, thËm chÝ cã vên
chÌ nhiÒu n¨m kh«ng ®îc bãn ph©n. Quy tr×nh kü thuËt cha ®îc thùc hiÖn
nghiªm tóc, kh«ng th©m canh ngay tõ ®Çu. Bãn ph©n cha ®ñ, thiÕu c©n ®èi,
nÆng vÒ ph©n ®¹m thiÕu h÷u c¬ vµ vi lîng. C¬ cÊu ph©n bãn nh vËy kh«ng
nh÷ng lµm nghÌo ®Êt, kiÖt quÖ c©y chÌ, mµ cßn lµm t¨ng vÞ ®¾ng ch¸t, gi¶m
h¬ng th¬m cña s¶n phÈm. C¸ biÖt, mét sè ®¬n vÞ ¸p dông c«ng thøc bãn ph©n
c©n ®èi ®· t¹o nªn chÊt lîng chÌ rÊt ®Æc trng nh Méc Ch©u, Thanh Niªn. §Æc
biÖt, vÊn ®Ò nghiªm träng ®¸ng b¸o ®éng hiÖn nay lµ viÖc sö dông thuèc trõ s©u
tuú tiÖn, kh«ng ®óng liÒu lîng, chñng lo¹i vµ quy tr×nh. HËu qu¶ lµ d lîng
thuèc trõ s©u trong s¶n phÈm vît qu¸ møc cho phÐp ; qua kiÓm tra s¶n phÈm
cña 5 ®¬n vÞ víi 15 mÉu, ®· ph¸t hiÖn 4 mÉu ( 26% ) cña 3 ®¬n vÞ cã d lîng
thuèc trõ s©u cao.
*Thu h¸i:
Cã thÓ coi thu h¸i lµ kh©u cuèi cïng trong c«ng ®o¹n s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp, s¶n phÈm cña c«ng ®o¹n nµy lµ nh÷ng bóp chÌ t¬i sÏ ®îc dïng lµm
nguyªn liÖu cho c«ng ®o¹n sau. §Ó ®¶m b¶o chÊt lîng, viÖc h¸i chÌ ph¶i tu©n
thñ nguyªn t¾c “mét t«m hai l¸” nghÜa lµ chØ h¸i 1 bóp vµ 2 l¸ non nhÊt. Trong
nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc h¸i chÌ vµ thu mua chÌ bóp t¬i kh«ng theo tiªu chuÈn
®· diÔn ra trong hÇu kh¾p c¶ níc ; ®iÓn h×nh lµ ë nh÷ng vïng bu«n b¸n chÌ s«i
®éng nh Yªn B¸i, Phó Thä, L©m §ång. ë nh÷ng vïng nµy, vµo thêi ®iÓm chÝnh
vô, nhiÒu ®¬n vÞ kh«ng mua ®îc chÌ B, thËm chÝ c¶ chÌ C nÕu xÐt ®óng tiªu
chuÈn. NhiÒu n¬i kh«ng cã kh¸i niÖm chÌ A,B. ChÌ h¸i qu¸ giµ ( 5 – 7 l¸ ) vµ lÉn
lo¹i ®· g©y trë ng¹i cho qu¸ tr×nh chÕ biÕn, thiÕt bÞ chãng h háng vµ tÊt c¶ dÉn
®Õn chÊt lîng thÊp, hµng kÐm søc c¹nh tranh.
*VËn chuyÓn:
Khi bóp chÌ ®· h¸i ra khái c©y th× dï muèn dï kh«ng c«ng ®o¹n chÕ biÕn
còng ®· ®îc b¾t ®Çu, ®ã lµ qu¸ tr×nh hÐo. Tõ ®©y, bóp chÌ ®· ph¶i tham gia vµo
qu¸ tr×nhvíi nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe vÒ thêi gian vµ ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n. ChÝnh v×
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
vËy, vËn chuyÓn chÌ bóp t¬i cã ¶nh hëng rÊt lín tíi chÊt lîng s¶n phÈm. HiÖn
nay, kh©u vËn chuyÓn cßn cã nhiÒu nhîc ®iÓm : Thø nhÊt, sè lÇn c©n nhËn, thu
mua vµ vËn chuyÓn trong ngµy Ýt, thêng chØ 2 lÇn/ ngµy ( so víi Ên §é lµ 4 – 6
lÇn/ ngµy ), nªn chÌ thêng bÞ lÌn chÆt ë sät h¸i trong thêi gian dµi, dÉn ®Õn bÞ
ngèt, nhÊt lµ vµo mïa hÌ. Thø hai, kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn xa lµm kÐo dµi thêi
gian vËn chuyÓn. Thø ba, kh«ng cã xe chuyªn dïng chë chÌ vµ kh«ng thùc hiÖn
®óng quy tr×nh vËn chuyÓn còng dÔ g©y «i ngèt dËp n¸t.
* ChÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu:
Tû träng c¸c mÆt hµng hiÖn nay cña Tæng c«ng ty lµ OP – 10%, FBOP –
25%, P – 8%, PS – 18%, BPS – 25%, F – 10%, Dust – 4%. Nh vËy tØ lÖ 3 mÆt
hµng tèt míi chØ ®¹t 43%, Tæng c«ng ty ®ang phÊn ®Êu ®a tØ lÖ nµy lªn 60%,
®©y míi lµ con sè tÝnh cho toµn Tæng c«ng ty. Cßn chÊt lîng s¶n phÈm cña tõng
®¬n vÞ l¹i cã sù kh¸c biÖt. Tõ c¸c ®¬n vÞ ë c¸c vïng chÌ cã ®é cao kh¸c nhau, ta
thu ®îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng kh¸c nhau.
- Vïng chÌ cã ®é cao trªn 500m: ( S¬n La, Lai Ch©u, T©y Nguyªn, vïng
cao nguyªn Yªn B¸i, Hµ giang ) cã u thÕ vÒ khÝ hËu, gièng chÌ ( chñ yÕu lµ chÌ
Shan ), nªn chÊt lîng nguyªn liÖu rÊt cao. NÕu thu h¸i chÕ biÕn tèt cã thÓ cho
s¶n phÈm chÊt lîng t¬ng ®¬ng víi chÌ Darjeeling næi tiÕng cña Ên §é.
Nhng trªn thùc tÕ, chÊt lîng chÌ ë c¸c ®¬n vÞ nµy cha cao vµ kh«ng ®ång ®Òu.
V× nhiÒu lý do kh¸c nhau, s¶n phÈm cã nhiÒu khuyÕt tËt nh nhiÒu cÉng lÉn lo¹i,
nhÑ c¸nh, «i ngèt. ë n hiÒu ®¬n vÞ, chÊt lîng chÌ cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng
®Êt ®ai vµ khÝ hËu.
Tuy vËy, vïng nµy cã c«ng ty chÌ Méc Ch©u næi tiÕng kh«ng chØ trong
vïng mµ cßn trong c¶ níc vÒ sù tiÕn bé vît bËc trong thêi gian gÇn ®©y. ChÊt
lîng chÌ ®en xuÊt khÈu cña c«ng ty ®· ®îc n©ng lªn râ rÖt, tõ 63% mÆt hµng
cao cÊp n¨m 1994 lªn 86% n¨m1998, ®Æc biÖt chÌ ®en OP ( lo¹i1 ) tõ 1,9% n¨m
1994 lªn 31% n¨m 1998, t¨ng gÊp 16,31 lÇn.
- Vïng chÌ cã ®é cao díi 500m: ( Yªn B¸i, Phó Thä, NghÖ An, Th¸i
Nguyªn ), gièng Trung du vµ PH1, s¶n phÈm cã vÞ ch¸t h¬i ®¾ng, h¬ng th¬m
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
cha ®îc ®Æc trng. KhuyÕt tËt lín nhÊt lµ tØ lÖ cÉng cao, nhÑ c¸nh, nhanh chua
thiu.
Mét sè ®¬n vÞ cã chÊt lîng s¶n phÈm kh¸ nh TrÇn Phó, Thanh Niªn, Phó
S¬n, Qu©n Chu. Næi bËt lµ chÌ TrÇn Phó cã néi chÊt ®Æc trng kh«ng thua kÐm
chÌ vïng cao. C¸c ®¬n vÞ cßn l¹i, nhiÒu ®¬n vÞ cã ®iÒu kiÖn vÒ nhµ xëng, thiÕt
bÞ, vên chÌ nhng do ch¹y theo sè lîng, Ýt quan t©m ®Õn chÊt lîng nªn chÊt
lîng s¶n phÈm cha cao. C¸c xëng nhá kh«ng ®¶m b¶o c«ng nghÖ vµ vÖ sinh
c«ng nghiÖp ®Ó chÕ biÕn chÌ ®en thi nhau mäc lªn, chiÕm nhiÒu nguyªn liÖu tèt
nhng cho s¶n phÈm ®Çy khuyÕt tËt. C¸c s¶n phÈm nµy ®¸ng ra ®Ó tiªu thô riªng
nhng mét sè nhµ m¸y l¹i sö dông ®Ó ®Êu trén víi chÌ tèt lµm ¶nh hëng tíi gi¸
chÌ chung.
2.M«i trêng chÝnh trÞ luËt ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ
níc
*M«i trêng chÝnh trÞ vµ hµnh l¹ng ph¸p lý cña mét quèc gia cã ¶nh hëng
trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ
nãi riªng. Sù æn ®Þnh vÒ mÆt chÝnh trÞ sÏ gióp cho mèi quan hÖ gi÷a hai bªn ®îc
thc hiÖn. ChÝnh v× vËy, tríc khi ®Æt quan hÖ víi ®èi t¸c, c¸c doanh nghiÖp cÇn
t×m hiÓu vµ tu©n thñ c¸c quy ®Þnh c¶u chÝnh phñ c¸c níc liªn quan, tËp qu¸n vµ
luËt ph¸p quèc tÕ liªn quan trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
Trong nhiÒu trêng hîp yÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt trë thµnh tiªu thøc buéc c¸c
nhµ kinh doanh ph¶i tu©n thñ khi lùa chon thÞ trêng xuÊt khÈu. Víi ngµnh chÌ
th× còng vËy khi chóng ta xuÊt khÈu sang mét níc nµo ®ã th× chóng ta cÇn hiÓu
con ngêi vµ luËt ph¸p ë níc ®ã, cung ph¶i t×m hiÓu xem t×nh h×nh chÝnh trÞ ë
níc ®ã nh thÕ nµo cã æn ®Þnh hay kh«ng, ngêi d©n ë ®ã cã hay uèng cgÌ hay
kh«ng.
*Mçi mét quèc gia ®Òu cã c¸c chÝnh s¸ch vÒ xuÊt khÈu riªng. ë níc ta
sau ®¹i héi §¶ng lÇn thø IX th× §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· thùc hiÖn chñ tr¬ng
khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia xuÊt khÈu, vµ ®· chñ ch¬ng
thµnh lËp quü hç trî xuÊt khÈu. Nh÷ng ®iÒu nµy t¹o rÊt nhiÒu ®iÒu kiÖn cho c¸c
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
ngµnh c¸c doanh nghiÖp khi tham gia vµo viÖc xuÊt khÈu. Nh÷ng ph¶i nh×n nhËn
mét c¸ch kh¸ch quan r»ng nh÷ng chñ ch¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc vÉn cha
®îc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ . NhiÒu mÆt hµng kh«ng cÇn ph¶i xuÊt khÈu
qua ®Çu mèi nh÷ng vÉn ph¶i qua ®Çu mèi, võa kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t huy
®îc thÕ m¹nh cña c¸c doanh nghiÖp võa kh«ng phï hîp víi cam kÕt quèc tÕ mµ
níc ta ®· ký trong têi gian qua. Doanh nghiÖp cha thùc sù lµm chñ khi xuÊt
khÈu. C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc vÒ xuÊt khÈu nh thuÕ quan, h¹n ng¹ch xuÊt
khÈu, giÊy phÐp xuÊt khÈu…
-ThuÕ quan: thùc chÊt lµ ding thuÕ nµy ®Ó ®¸nh vµo c¸c mÆt hµng xuÊt
khÈu, nhng hiÖn nay nhµ níc ®· quy ®Þnh mét sè mÆt hµng khi xuÊt khÈu
kh«ng ph¶i chÞu thuÕ trong ®ã cã mÆt hµng chÌ vµ ®iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn rÊt lín
cho ngµnh chÌ khi tham gia vµo viÖc xuÊt khÈu.
-H¹n ng¹ch xuÊt khÈu: C«ng cô nµy ®îc hiÓu lµ quy ®Þnh cña nhµ níc
vÒ h¹n chÕ xuÊt khÈu vÒ sè lîng hoÆc gi¸ trÞ mét mÆt hµng nµo ®ã hoÆc mét thÞ
trêng nµo ®ã trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét n¨m ). Nh vËy, râ
rµng nÕu doanh nghiÖp xuÊt khÈu mét hay nhiÒu s¶n phÈn n»m trong chÕ ®é qu¶n
lý h¹n ng¹ch th× tÊt yÕu h¹n ng¹ch ®îc cÊp nhiÒu hay Ýt sÏ kÐo theo quy m«
kinh doanh xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp t¨ng hay gi¶m. Vµ nÕu chóng ta nh×n
vµo ngµnh chÌ th× viÖc h¹n ng¹ch nµy hÇu nh kh«ng ¸p dông ®èi víi xuÊt kh©ñ
chÌ.
-GiÊy phÐp xuÊt khÈu: Mét sè mÆt hµng nhµ níc quy ®Þnh tríc khi xuÊt
khÈu th× ph¶i xin giÊy phÐp xuÊt khÈu ,viÖc nµy chØ ¸p dông ®èi víi nh÷ng mÆt
hµng mµ nhµ níc quy ®Þnh ,vµ nh÷ng mÆt hµng nµy nhµ níc kh«ng khuyÕn
khÝch xuÊt khÈu, hay liªn quan ®Õn viÖc an ninh quèc phßng cña mét ®Êt níc.
Cßn ®èi víi viÖc xuÊt khÈu chÌ th× chóng ta kh«ng ph¶i xin giÊy phÐp xuÊt khÈu
v× chÌ n»m trong nh÷ng mÆt hµng ®îc nhµ níc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. ViÖc
nµy t¹o ®iÒu kiÖn rÊt lín cho ngµnh chÌ khi tiÕn hµnh xuÊt khÈu vµ ë níc ta viÖc
xuÊt khÈu chÌ thêng do Tæng c«ng ty chÌ ®¶m nhiÖn.
3.H Ö thèng tµi chÝnh cña nhµ níc
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
Cã thÓ nãi hÖ th«ng tµi chÝnh cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn xuÊt khÈu nãi
chung vµ xuÊt khÈu chÌ nãi riªng, nã thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau:
-C¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh mµ th«ng tho¸ng th× viÖc vay tiÒn hç trî cho viÖc
s¶n xuÊt ®Ó cã s¶n phÈn ®ª xuÊt khÈu sÏ trë nªn dÔ dµng vµ ngîc l¹i nÕu hÖ
thèng tµi chÝnh qua phøc t¹p th× viÖc vay vèn cña c¸c c«ng ty rÊt khã v× vËy nã
¶nh hëng ®Õn viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña c¸c c«ng ty.
Nh chung ta ®· biÕt c©y chÌ th× chñ yªu do c¸c n«ng trêng vµ ngêi d©n
trång. NÕu lµ nh÷ng ngêi d©n th× viÖc cã thÓ vay ®îc vèn cña c¸c ng©n hµng
mµ ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn c©y chÌ th× ®ã lµ mét ®iÒu ®¸ng mõng v× hÇu hÕt c¸c
ngêi d©n kh«ng cã vèn chØ tr«ng chê vµo sù hì trî cña nhµ níc. Nhng thùc
tÕ hiÖn nay kh©u nay vÉn cã nhiÒu vÊn ®Ò nay sinh vµ cha ®¸p øng ®îc nh÷ng
nhu c©ï cña nh©n d©n thñ tôc vay vèn qu¸ diÒm giµ vµ phøc t¹p
MÆc dï hiÖn nay chóng ta ®· cã quü hç trî xuÊt khÈy nhng t¸c dông cña
quü nµy cha cao ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp t nh©
Ngoµi nh÷ng nh©n tè chñ yÕu trªn ®©y cßn rÊt nhiÒu c¸c nh©n tè kh¸c ¶nh
hëng ®Õn xuÊt khÈunh: vÒ con ngêi, c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho s¶n xuÊt vµ
xuÊt khÈu, c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ ®Æc biÖt trong ngµnh chÌ th× c«ng nghÖ chÕ
biÕncã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn cats lîng c¶u chÌ xuÊt khÈu
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
ch¬ng 2: thùc tr¹ng xuÊt khÈu chÌ cña viÖt nam
I.§Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña ngµnh chÌ.
1.Mang ®Æc ®iÓm cña ngµnh n«ng s¶n phÈn.
-TÝnh thêi vô: còng nh tÊt c¶ c¸c lo¹i n«ng s¶n kh¸c th× c©y chÌ còng
mang tÝnh thêi vô râ rµng, c©y chÌ cung cã thêi gian sinh trëng theo
mïa,thêng th× c©y chÌ cho thu ho¹ch vµo mïa hÌ,kh«ng ph¶i mïa nµo c©y chÌ
cung cho chóng ta thu ho¹ch.Do vËy chóng ta cÇn n¾m ro c¸c quy luËt s¶n xuÊt
mÆt hµng chÌ. Lµm t«t c«ng t¸c chuÈn bÞ tríc mïa thu ho¹ch, ®Õn kú gÆt h¸i lµ
ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ lao déng nhanh chãng triÓn khai c«ng t¸c thu mïa vµ tiªu
thô s¶n phÈn.
-TÝnh khu vùc: chóng ta còng biÖt c©y chÌ kh«ng ph¶i lµ c©y trång ë
®©u cung cã thÓ sèng vµ cho chÊt lîng tèt. ë níc ta th× c©y chÌ tËp trung ë
vïng nói phÝa B¾c vµ Trung Du, nãi chung lµ tËp trung ë nh÷ng vïng cao,vµ ®îc
trång ë c¸c n«ng trêng vµ do n«ng d©n tù trång hay trång theo kiÓu giao ho¸n
cña tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam. Do ®Æc ®iÓm nµy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ viÖc bè trÝ ®Þa
®iÓm thu mua , ph¬ng thøc thu mua, chÕ biÕn vµ vËn chuyÓn ph¶i phï hîp víi
®Æc ®iÓm nµy.
-TÝnh t¬i sèng: C©y chÌ lµ mét loµi thùc vËt nªn còng rÊt rÔ bÞ háng,
kÐm chÊt lîng. H¬n n÷a chñng lo¹i chÊt lîng chÕ biÕn kÞp thêi kh«ng nªn ®Ó
sè lîng nguyªn vËt liÖu tån ®äng qu¸ nhiÒu, còng rÊt kh¸c biÖt ,tuú theo ®Þa
h×nh vµ khÝ hËu ë c¸c n¬i kh¸c nhau mµ cho chÊt lîng chÌ cña chóng ta cung
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
kh¸c nhau ,vµ ë níc ta th× chÌ ®îc trång ë Th¸i Nguyªn cã chÊt lîng t¬ng
®èi lµ tèt.V× vËy khi chóng ta thu mua cÇn lu ý ph©n lo¹i, tèt nhÊt lµ chÕ biÕn
ngay sau khi thu ho¹ch lµ tèt nhÊt.
-TÝnh kh«ng æn ®Þnh: ChÌ cung gièng nh lóa vµ nhiÒu lo¹i n«ng s¶n
kh¸c thêng kh«ng æn ®Þnh s¶n lîng nªn xuèng thÊt thêng, vïng nµy ®îc
mïa vïng kia mÊt mïa. Bëi cã ý do nµy lµ do c©y chÌ còng phô thuéc vµo ®iÒu
kiÖn tù nhiªn, khi khÝ hËu kh«ng phï hîp víi c©y chÌ th× nã xÏ cho chÊt lîng
kÐm vµ s¶n lîng kh«ng cao nh c¸c n¨m mµ thêi tiÕt u ®·i.
2. §Æc ®iÓm riªng c¶u ngµnh chÌ.
C©y chÌ thêng ph©n bè ë c¸c ®åi nói vµ cao nguyªn. do ®Æc ®iÓm nµy mµ
níc ta cã thÓ nãi cã ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt vµ trång c©y chÒ.
Còng do ®Æc ®iÓm nµy thi yªu cÇu ®èi víi ngµnh chÌ cÇn ph¶i cã mét tr×nh ®é
th©m canh rÊt tèt vµ ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ khÝ hËu ë c¸c vung cao nµy
Ngµnh chÌ ®ßi hái ph¶i cã mét hÖ thèng thuû lîi ph¶i rÊt tèt vµ hiÖn ®¹i
lµm sao cã thÓ ®a níc nªn cao ®Ó tíi tiªu cho c©y chÌ, ph¶i cã hÖ thèng tíi
tiªu phï hîp
C«ng nghÖ chÕ biÕn chÌ ph¶i hiÖn ®¹i ®¶m b¶o ®îc hµm l¬ng chÌ theo
®óng tiªu chuÈn kh«ng gièng nh c¸c mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c nh lu¸ , b«ng..
chÌ th× cÇn ph¶i cã mét quy tr×nh chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n hÕt søc ®óng quy c¸ch vµ
®óng kü thuËt vµ nguyªn liÖu ph¶i ®a vµo chÕ biÕn ngay nÕu ®Ó l©u thi g©y ra
chÊt lîng chÌ kh«ng cao l·ng phÝ nguyªn liÖu
Ký thuËt ch¨n sãc c©y chÌ cung rÊt phøc t¹p tõ kh©u chän gièng tèt ®Õn
lµm ®Êt trång hom, ®Òu ph¶i ®óng theo quy tr×nh kü thuËt vµ ®iÒu nµy ¶nh hëng
®Õn sù ph¸t triÓn cña c©y chÌ sau nµy, mµ c©y chÌ kh«ng gièng nh nhiÒu c©y
n«ng s¶n kh¸c chØ trång mét vô thï vô sau l¹i trång l¹i, nhng kh«ng c©y chÌ th×
cã tuæi thä cao thêng vµi trôc n¨m, nªn nÕu lµm tèt c«ng ®o¹n gieo trång tèt thÝ
c©y chÌ sÏ ph¸t triÓn tèt vµ cho n¨ng suÊt cao, tuæi thä sÏ ®îc kÐo dµi.
II.thùc tr¹ng xuÊt khÈu chÌ cña viÖt nam
1.Ph©n tÝch tæng qu¸t vÒ kÕt qu¶ xuÊt khÈu chÌ
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
®Ò ¸n
N¨m 2000, c¶ níc xuÊt khÈu 55.000 tÊn chÌ t¨ng, ®¹t kim ngh¹ch 63
triÖu USD.xuÊt khÈu sang h¬n 40 níc.
MÆc dï n¨m 2000 lµ n¨m khã kh¨n ®èi víi ngµnh chÌ thÕ giíi, gi¸ chÌ
trªn thÕ giíi ë møc thÊp vµ cã xu híng gi¶m, nhng nhê c¸c biÖn ph¸p n©ng
cao chÊt lîng vµ lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ nªn gi¸ chÌ xuÊt khÈu cña Tæng c«ng
ty chØ gi¶m 4% so víi n¨m 1999. §©y lµ mét thµnh tùu ®¸ng kÓ cña c«ng t¸c thÞ
trêng. §èi víi c¸c thÞ trêng kh¸c nh : Nga, §«ng ¢u, Trung cËn ®«ng vµ
Pakistan mÆc dï t×nh h×nh thÞ trêng chung cña thÕ giíi khã kh¨n nh vËy nhng
chung ta vÉn duy tr× vµ gi÷ v÷ng ®îc thÞ phÇn cña m×nh tuy gi¸ cã bÞ gi¶m sót.
N¨m 2002 dù tÝnh c¶ níc xÏ xuÊt khÈu ®îc 56 tÊn vµ thu vÒ cho ®Êt
níc kh¶ng h¬n 70 triÖu USD vµ tÝnh ®Õn 5 th¸ng ®©ug n¨m theo nguån cña vô
kÕ ho¹ch – Bé th¬ng m¹i th× chóng ta ®· xuÊt khÈu ®îc 25ngh×n tÊn trÝ gi¹ lµ
28 triÖu USD
Chñ tr¬ng cña ngµnh chÌ lµ gi÷ v÷ng uy tÝn víi c¸c b¹n hµng ®· cã vµ më
thªm c¸c b¹n hµng míi. §©y lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n vµ cÊp thiÕt trong
t×nh h×nh thÞ trêng hiÖn nay, nhng ngµnh chÌ ®· vµ sÏ phèi hîp nhiÒu biÖn
ph¸p kÓ c¶ viÖc ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh hîp t¸c
liªn doanh ®Ó thùc hiÖn môc tiªu trªn. Th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh hîp t¸c nµy
mµ c¸c b¹n hµng ë §µi Loan, NhËt b¶n, Trung cËn ®«ng vµ Ch©u ¢u vÉn ®îc
duy tr× vµ cñng cè.
§Çu n¨m 2000, c¸c thÞ trêng NhËt b¶n, §µi loan dÇn ®îc phôc håi sau
khñng ho¶ng kinh tÕ. S¶n lîng chÌ xuÊt khÈu ®ang ®îc t¨ng lªn, nhng c¸c thÞ
trêng nµy cÇn c¸c lo¹i chÌ cã chÊt lîng ®Æc trng riªng nªn vÒ l©u dµi chóng ta
ph¶i gi¶i quyÕt b»ng c¸ch thay thÕ gièng chÌ míi cã chÊt lîng phï hîp víi thÞ
hiÕu cña c¸c thÞ trêng nµy.
§Ó kh«i phôc nhanh vµ chiÕm lÜnh l¹i thÞ phÇn cña chÌ ViÖt Nam t¹i SNG,
§«ng ©u, Tæng c«ng ty vµ HiÖp héi chÌ ViÖt Nam ®· cö nhiÒu ®oµn ®i kh¶o s¸t
vµ t×m hiÓu nhu cÇu nhËp khÈu chÌ, luËt lÖ…t¹i c¸c níc khu vùc nµy. Tæng
c«ng ty còng ®· lËp dù ¸n thµnh lËp c«ng ty 100% vèn ViÖt Nam t¹i Liªn bang
19
nguon tai.lieu . vn
