Xem mẫu

  1. Đề tài: “Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động tiêu thụ sản phẩm tại Công ty Điện tử Đống Đa “
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vai trß cña viÖc tiªu thô hµng ho¸ ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, theo thêi gian nã ®· cã nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n kh«ng nh÷ng vÒ h×nh thøc mµ cßn cã sù thay ®æi lín trong néi dung. NÕu nh­ trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû XX c¸c doanh nghiÖp thÓ hiÖn khÈu hiÖu “ B¸n tÊt c¶ nh÷ng g× m×nh cã” th× chØ sau 50 n¨m khÈu hiÖu mµ hä thùc hiÖn lµ “B¸n tÊt c¶ nh÷ng g× mµ thÞ tr­êng cÇn”. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, tù tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §èi víi mäi doanh nghiÖp, s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i tiÕn hµnh rÊt nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c nhau trong ®ã tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u quan träng mÊu chèt nhÊt,chØ cã tiªu thô ®­îc s¶n phÈm doanh nghiÖp míi cã thÓ thu håi vèn kinh doanh, thùc hiÖn ®­îc lîi nhuËn, tiÕp tôc më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u ho¹t ®éng cã quan hÖ mËt thiÕt víi kh¸ch hµng, ¶nh h­ëng ®Õn niÒm tin, uy tÝn vµ kh¶ n¨ng t¸i t¹o nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, lµ vò khÝ c¹nh tranh s¾c bÐn. KÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm ¶nh h­ëng ®Õn tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh sù ®óng ®¾n cña môc tiªu vµ chiÕn l­îc kinh doanh, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ vµ sù cè g¾ng cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. ThÞ tr­êng lu«n lu«n biÕn ®éng thay ®æi kh«ng ngõng, tiªu thô s¶n phÈm tuy kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò míi mÎ nh­ng nã lu«n mang tÝnh thêi sù cÊp b¸ch, lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi C«ng ty §iÖn Tö §èng §a nãi riªng vµ ®èi víi mäi doanh nghiÖp kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nãi chung. ChÝnh v× lý do ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, t«i ®· ®i s©u t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ, cïng víi sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o, c¸c C« , Chó trong C«ng ty §iÖn tö §èng §a, t«i m¹nh d¹n viÕt: “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm t¹i C«ng ty §iÖn tö §èng §a “ §èi t­îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ s¶n phÈm tivi ®­îc s¶n xuÊt, l¾p r¸p vµ tiªu thô tõ nh÷ng n¨m 1996 ®Õn nay. Néi dung ®Ò tµi ®­îc chia thµnh ba phÇn chÝnh: 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn mét: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. PhÇn hai: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm t¹i C«ng ty §iÖn Tö §èng §a. PhÇn ba: Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm t¹i C«ng ty §iÖn Tö §èng §a. Do tr×nh ®é vµ thêi gian thùc tËp cã h¹n nªn bµi viÕt nµy ch¾c kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh, v× vËy t«i kÝnh mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp, bæ sung cña c¸c thÇy, c« gi¸o, c¸c phßng ban l·nh ®¹o vµ c¸c c«, chó ë C«ng ty §iÖn Tö §èng §a ®Ó bµi viÕt thªm phong phó vÒ lÝ luËn vµ cã t¸c dông thùc tiÔn h¬n. Mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa, c¸c c«, chó trong C«ng ty §iÖn tö §èng §a. §Æc biÖt xin c¶m ¬n sù h­íng dÉn, chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o ®· gióp ®ì t«i trong viÖc nghiªn cøu vµ hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. * Lêi cam ®oan: T«i xin cam ®oan néi dung b¸o c¸o ®· viÕt lµ do b¶n th©n thùc hiÖn, kh«ng sao chÐp,c¾t ghÐp c¸c b¸o c¸o hoÆc luËn v¨n cña ng­êi kh¸c, nÕu sai ph¹m t«i xin chÞu kû luËt cña nhµ tr­êng. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ lµ mét trong s¸u chøc n¨ng ho¹t ®éng chñ yÕu cña doanh nghiÖp (chøc n¨ng tiªu thô, chøc n¨ng s¶n xuÊt, chøc n¨ng hËu cÇn trong kinh doanh, chøc n¨ng tµi chÝnh, chøc n¨ng kÕ to¸n, chøc n¨ng qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp). Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm hµnh ho¸ dÞch vô ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh mét lo¹t c¸c c«ng viÖc ®a d¹ng, liªn quan ®Õn c¸c chøc n¨ng kh¸c vµ diÔn ra ë mét ph¹m vi rÊt réng. C¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô: ®Ò ra hµng lo¹t c¸c chÝnh s¸ch ®óng ®¾n liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô còng nh­ ph¶i biÕt sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn thÝch hîp. I.Thùc chÊt vµ vai trß cña viÖc tiªu thô s¶n phÈm ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.Tiªu thô s¶n phÈm. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt-kinh doanh. Víi quan niÖm cò, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chñ yÕu lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, cßn ho¹t ®éng mua vµ b¸n chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc. Víi quan niÖm míi, doanh nghiÖp lµ mét chñ thÓ kinh tÕ ,ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i g¾n c¶ ba kh©u:Mua, s¶n xuÊt vµ b¸n. §Æc tr­ng lín nhÊt cña s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ra ®Ó b¸n nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®Þnh trong ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña ng­êi s¶n xuÊt còng nh­ cña mçi doanh nghiÖp. Do ®ã, tiªu thô s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng cña t¸i s¶n xuÊt x· héi. Qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm chØ kÕt thóc khi qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n ®· diÔn ravµ quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®· thay ®æi. VËy thÕ nµo lµ tiªu thô s¶n phÈm ? Tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Trªn gi¸c ®é kinh tÕ, ta hiÓu tiªu thô s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ quyÒn së h÷u vµ sö dông hµng ho¸ tiÒn tÖ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Hay nãi 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸ch kh¸c, tiªu thô s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, qua tiªu thô hµng ho¸ ®­îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ vßng chu chuyÓn vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ®­îc hoµn thµnh. Thùc tÕ cho thÊy, øng víi mçi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, khi ba vÊn ®Ò c¬ b¶n cña s¶n xuÊt (s¶n xuÊt c¸i g×? S¶n xuÊt nh­ thÕ nµo? S¶n xuÊt cho ai?) do Nhµ n­íc quyÕt ®Þnh th× tiªu thô s¶n phÈm chØ lµ viÖc tæ chøc b¸n s¶n phÈm hµng hoa s¶n xuÊt ra theo kÕ ho¹ch vµ gi¸ c¶ mµ Nhµ n­íc quy ®Þnh s½n, tøc lµ thùc hiÖn hµnh vi hµng- tiÒn (H-T). Hay nãi mét c¸ch kh¸c trong giai ®o¹n nµy c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· bÞ biÕn thµnh c¸c tæng kho cho Nhµ n­íc. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò c¬ b¶n cña s¶n xuÊt cho nªn tiªu thô s¶n phÈm cÇn ®­îc hiÓu theo nghÜa réng h¬n. §ã lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ bao gåm nhiÒu kh©u: Tõ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu kh¸ch hµng ®Õn qu¶ng c¸o xóc tiÕn b¸n hµng vµ cuèi cïng lµ ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸... nh»m môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. S¬ ®å 1:Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. Cung CÇu Hµng ho¸ Hµng ho¸ Ng­êi b¸n Tiªu thô Thanh to¸n Ng­êi mua B¸n Mua Tèi ®a ho¸ lîi Ých mçi bªn Do vËy, ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ®­îc cÊu thµnh ®ång bé bëi c¸c yÕu tè kh¸c nhau, bao gåm: -C¸c chñ thÓ kinh tÕ tham gia ( ng­êi b¸n, ng­êi mua ). -Ph¶i cã ®èi t­îng ( hµng ho¸, tiÒn tÖ ). -Ph¶i cã thÞ tr­êng, m«i tr­êng ( ng­êi b¸n gÆp ng­êi mua ). 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Õn ®©y ta cã mét c©u hái ®Æt ra lµ: Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm diÔn ra nh­ thÕ nµo ? §Ó gi¶i thÝch c©u hái nµy, ta cã thÓ tr¶ lêi qua s¬ ®å 1 Ta hiÓu ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm hiÖn nay trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cßn cã sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc. 2. Vai trß cña tiªu thô s¶n phÈm. 2.1. Vai trß cña tiªu thô s¶n phÈm trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ë c¸c doanh nghiÖp, tiªu thô s¶n phÈm ®ãng vai trß quan träng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®ã. Khi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc tiªu thô cã nghÜa lµ nã ®· ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn ®Ó tho· m·n mét nhu cÇu nµo ®ã. Søc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn uy tÝn cña doanh nghiÖp, chÊt l­îng s¶n phÈm, sù thÝch øng víi nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng vµ sù hoµn thiÖn cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Nãi c¸ch kh¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp. VÒ ph­¬ng diÖn x· héi th× tiªu thô s¶n phÈm cã vai trß quan träng trong viÖc c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu, vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét tæng thÓ thèng nhÊt víi nh÷ng c©n b»ng, nh÷ng t­¬ng quan tØ lÖ nhÊt ®Þnh. S¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc tiªu thô tøc lµ s¶n xuÊt ®ang diÔn ra mét c¸ch b×nh th­êng tr«i ch¶y, tr¸nh ®­îc sù mÊt c©n ®èi, gi÷ ®­îc b×nh æn trong x· héi. §ång thêi, tiªu thô s¶n phÈm gióp cho c¸c ®¬n vÞ x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng vµ b­íc ®i cña kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cho giai ®o¹n tiÕp theo. Th«ng qua tiªu thô s¶n phÈm dù ®o¸n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi nãi chung vµ tõng khu vùc nãi riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm. Trªn c¬ së ®ã, c¸c doanh nghiÖp sÏ x©y dùng ®­îc c¸c kÕ ho¹ch phï hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Do vËy, ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, liªn tôc, hiÖu qu¶ th× c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶i ®­îc tæ chøc tèt. 2.2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i t¨ng c­êng ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, viÖc tiªu thô s¶n phÈm lu«n lµ vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m hµng ®Çu cña nhiÒu doanh nghiÖp. V× cã tæ chøc thùc hiÖn ®­îc c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm doanh nghiÖp míi ®¹t ®­îc môc tiªu cuèi 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cïng cña m×nh lµ thu ®­îc lîi nhuËn, tõ ®ã cã c¬ së tÝch luü vµ tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng. Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u quan träng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp lµ mét qu¸ tr×nh phøc t¹p bao gåm nhiÒu kh©u: S¶n xuÊt - ph©n phèi - trao ®æi - tiªu dïng. Mçi kh©u ®¶m nhiÖm mét chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, song toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh cã sù thèng nhÊt chÆt chÏ víi nhau. NÕu bÊt kú mét kh©u nµo bÞ gi¸n ®o¹n ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh ,sÏ lµm cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt còng kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Nh­ vËy, ®Ó t¸i s¶n xuÊt, tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ho¹t ®éng b×nh th­êng vµ nhÞp nhµng, ¨n khíp. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ph¶i tiªu thô ®­îc s¶n phÈm. Tiªu thô s¶n phÈm gi÷ vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô, trong viÖc duy tr× mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng, lµ Êm g­¬ng ph¶n chiÕu t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. ë ®©y tËp trung m©u thuÉn gi÷a ng­êi b¸n víi ng­êi mua, thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm, ®ång thêi còng béc lé ®­îc c¸c mÆt yÕu kÐm cña nã. C¸c m©u thuÉn tån t¹i kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh vµ g¾n víi kh©u tiªu thô s¶n phÈm. Trªn th­¬ng tr­êng c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn tÊt yÕu ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc c¸c m©u thuÉn ®ã, ®iÒu nµy ®­îc gi¶i quyÕt ë kh©u tiªu thô s¶n phÈm. Tiªu thô s¶n phÈm gãp phÇn quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p nh»m t¨ng lîi nhuËn nh­: gi¶m gi¸ thµnh, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, ®æi míi hÖ thèng thiÕt bÞ, qui tr×nh c«ng nghÖ ®Ó t¨ng c­êng chÊt l­îng s¶n phÈm...th× t¨ng s¶n l­îng tiªu thô còng nh­ hoµn thiÖn c«ng t¸c tiªu thô sÏ lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh, phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ t×nh h×nh cña c¸c doanh nghiÖp. II. Néi dung cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp. Néi dung cña tiªu thô s¶n phÈm ®­îc hiÓu theo hai khÝa c¹nh ®ã lµ theo nghÜa réng vµ theo nghÜa hÑp. Theo nghÜa hÑp th× ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chØ bao gåm c¸c néi dung mµ giíi h¹n cña nã lµ trong gian hµng, cöa hµng, lµ nh÷ng ho¹t ®éng víi c¸c hµnh vi cô thÓ, thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cô thÓ chø kh«ng ph¶i ®­îc tæ chøc vµ x©y dùng theo h­íng chiÕn l­îc nh­ ho¹t ®éng tiªu thô theo nghÜa réng. Theo nghÜa réng th× nhiÖm vô cña tiªu thô s¶n phÈm bao gåm: -BÇy biÖn hµng ho¸, c¸ch vËn dông qu¶ng c¸o vµ trang trÝ. -Mêi mäc, l«i kÐo kh¸ch hµng, lµm cho hä chó ý tíi s¶n phÈm cña m×nh.. Giíi thiÖu cho kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm cña m×nh vµ thuyÕt phôc ®Ó hä ra quyÕt ®Þnh mua hµng. -Khi kh¸ch hµng ®ång ý mua hµng , ph¶i thùc hiÖn giao hµng cho kh¸ch hµng mét c¸ch nhanh chãng, thuËn tiÖn vµ v¨n minh nhÊt. Kh«ng ®­îc quyÒn thu thªm tiÒn ®èi nh÷ng kho¶n võa kÓ trªn. -C¸c dÞch vô nµo ®­îc dµnh cho kh¸ch hµng th× ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc, ®Çy ®ñ. §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng nhiÖm vô ®ã th× tiªu thô s¶n phÈm theo nghÜa réng bao gåm c¸c néi dung sau: 1.Nghiªn cøu thÞ tr­êng, tæ chøc thu thËp th«ng tin vÒ nhu cÇu s¶n phÈm. Trong bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo, muèn cã mét quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n th× ph¶i dùa trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thu thËp ®­îc. Víi c«ng t¸c tiªu thô, ®Ó cã mét chiÕn l­îc hîp lý, mét m¹ng l­íi ph©n phèi tiªu thô cã hiÖu qu¶ nhÊt th× ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm. Cã thÓ nãi r»ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× thÞ tr­êng lµ c¬ së, ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Do vËy, viÖc nghiªn cøu nhu cÇu cña thÞ tr­êng ph¶i ®­îc coi lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt tiÒn ®Ò cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trong viÖc x¸c ®Þnh ®¾n ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt- kinh doanh, ®ång thêi cã thÓ thùc hiÖn ®­îc vßng chu chuyÓn cña vèn. MÆt kh¸c, viÖc nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng ®­îc coi lµ vÊn ®Ò phøc t¹p, phong phó vµ ®a d¹ng do ®ã ®ßi hái ph¶i cã ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÝch hîp vµ chÊp nhËn tèn kÐm. ViÖc nghiªn cøu cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo ba b­íc sau: B­íc 1: Tæ chøc thu thËp hîp lý c¸c nguån th«ng tin vµ nhu cÇu vÒ thÞ tr­êng hµng ho¸ vµ dÞch vô. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¸c th«ng tin bao gåm: ®Þa ®iÓm, søc mua, søc b¸n, gi¸ c¶ yªu cÇu cña tõng lo¹i thÞ tr­êng...§Ó x¸c ®Þnh ®­îc h­íng kinh doanh míi, ph¸t huy ®­îc lîi thÕ vèn , c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i hiÓu r»ng môc tiªu ®ã kh«ng thÓ ®¹t ®­îc nÕu doanh nghiÖp kh«ng thiÕt lËp ®­îc tæ chøc th«ng tin kinh doanh cña m×nh. ViÖc thu thËp ®ñ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµ n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm th«ng tin lµ c¬ së cho viÖc ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n, lµ tiÒn ®Ò cña viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm míi. B­íc 2. Ph©n tÝch vµ xö lý ®óng ®¾n c¸c lo¹i th«ng tin ®· thu thËp ®­îc vÒ nhu cÇu thÞ tr­êng, vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô. VÊn ®Ò ë ®©y lµ doanh nghiÖp ph¶i biÕt ph©n tÝch lùa chän nh÷ng th«ng tin cã Ých, cã t¸c dông trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp; lo¹i bá nh÷ng th«ng tin nhiÔu, th«ng tin gi¶... ®Ó tr¸nh nh÷ng sai lÇm khi ra quyÕt ®Þnh. ViÖc xö lý th«ng tin ph¶i b¶o ®¶m ®­îc tÝnh kh¶ thi trªn c¸c thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp. B­íc 3. X¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng. Nhu cÇu cña thÞ tr­êng lµ rÊt lín, song doanh nghiÖp ph¶i biÕt ®­îc víi kh¶ n¨ng cña m×nh th× cã thÓ ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu nµo.Qua viÖc nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng ph¶i gi¶i ®¸p ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y: - Nh÷ng lo¹i thÞ tr­êng nµo cã triÓn väng nhÊt ®èi víi s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp vµ cã thÓ tiªu thô víi khèi l­îng lµ bao nhiªu ? NghÜa lµ doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc dung l­îng cña thÞ tr­êng. - S¶n xuÊt c¸i g× ? tøc lµ nh÷ng lo¹i mÆt hµng nµo cã kh¶ n¨ng tiªu thô víi khèi l­îng lín nhÊt phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. ViÖc s¶n xuÊt c¸i g× ph¶i ®¶m b¶o ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn, ®­îc tiªu thô víi tèc ®é nhanh, ®¶m b¶o viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng trªn c¬ së coi träng c«ng t¸c c¶i tiÕn chÕ thö s¶n phÈm míi, còng nh­ viÖc theo dâi s¸t sao chu kú sèng cña s¶n phÈm. S¶n xuÊt s¶n phÈm ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña thÞ tr­êng. -Gi¸ c¶ b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng ®èi víi c¸c lo¹i hµng ho¸. Cung, cÇu c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng t¸c ®éng qua l¹i víi nhau ®Ó cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ sè l­îng hµng ho¸ cÇn cung cÊp trªn thÞ tr­êng. Do vËy, gi¸ c¶ b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng tõng thêi kú cã ý nghÜa quyÕt 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Þnh ®èi víi viÖc lùa chän s¶n xuÊt vµ cung øng nh÷ng s¶n phÈm cã lîi nhÊt cho c¶ cung vµ cÇu trªn thÞ tr­êng. -Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu cña thÞ tr­êng ®èi víi c¸c lo¹i hµng ho¸ cã kh¶ n¨ng tiªu thô nh­ mÉu m·, ®å bao gãi, chÊt l­îng s¶n phÈm, ph­¬ng thøc vËn chuyÓn vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n. -T×nh h×nh cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm... vµ dù kiÕn m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm vµ ph­¬ng thøc ph©n phèi s¶n phÈm ( hµng ho¸ ) cña doanh nghiÖp. 2. X©y dùng vµ lùa chän chiÕn l­îc s¶n phÈm: Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, vÊn ®Ò c¹nh tranh lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái vµ ngµy cµng trë nªn gay g¾t, quyÕt liÖt cho nªn viÖc x¸c ®Þnh chiÕn l­îc s¶n phÈm cã ý nghÜa quan träng lµm cho s¶n xuÊt - kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n, trªn c¬ së b¶o ®¶m tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ tr­êng trong tõng thêi kú ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. ChiÕn l­îc s¶n phÈm cã nhiÒu lo¹i, do ®ã cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi chiÕn l­îc thÞ tr­êng ®Ó t×m ®­îc sù kÕt hîp cã hiÖu qu¶ nhÊt. Néi dung chñ yÕu cña chiÕn l­îc s¶n phÈm. - C¸c lo¹i s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp ®· vµ ®ang s¶n xuÊt- kinh doanh cßn ®­îc thÞ tr­êng vµ giíi tiªu thô chÊp nhËn n÷a hay kh«ng. - NÕu nh­ s¶n phÈm ®· vµ ®ang s¶n xuÊt- kinh doanh kh«ng cßn ®­îc thÞ tr­êng vµ giíi tiªu thô chÊp nhËn n÷a th× ph¶i tiÕn hµnh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm nh­ thÕ nµo cho hiÖu qu¶. - ViÖc thay ®æi s¶n phÈm cò b»ng c¸c lo¹i s¶n phÈm hoµn thiÖn, c¶i tiÕn hay s¶n xuÊt míi nh­ thÕ nµo ®Ó ®­îc thÞ tr­êng, n¬i tiªu thô chÊp nhËn vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. - Thêi ®iÓm thay ®æi s¶n phÈm cò ®­îc tiÕn hµnh vµo lóc nµo lµ thÝch hîp trªn c¬ së nghiªn cøu chu kú sèng cña s¶n phÈm. ChiÕn l­îc s¶n phÈm cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. NÕu c¨n cø vµo b¶n th©n s¶n phÈm: ChiÕn l­îc s¶n phÈm ®­îc chia lµm 6 lo¹i : + ThiÕt lËp chñng lo¹i. + H¹n chÕ. + BiÕn ®æi. + T¸ch biÖt chñng lo¹i. + Hoµn thiÖn s¶n phÈm. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + §æi míi chñng lo¹i. NÕu c¨n cø vµo s¶n phÈm cã kÕt hîp víi thÞ tr­êng tiªu thô: Ng­êi ta chia chiÕn l­îc s¶n phÈm thµnh 6 lo¹i: + HiÖn cã trªn thÞ tr­êng. + HiÖn cã trªn thÞ tr­êng míi. + BiÕn ®æi trªn thÞ tr­êng hiÖn cã. + BiÕn ®æi trªn thÞ tr­êng míi + S¶n phÈm míi trªn thÞ tr­êng hiÖn cã. + S¶n phÈm míi trªn thÞ tr­êng míi. Nh­ vËy, néi dung chñ yÕu cña chiÕn l­îc s¶n phÈm lµ tr¶ lêi c©u hái: Doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm hay cung øng dÞch vô g× vµ cho ai. §iÒu c¨n b¶n trong chiÕn l­îc s¶n phÈm lµ doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®­îc hai vÊn ®Ò: Chu kú sèng cña s¶n phÈm vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm míi. Chu kú ®êi sèng cña s¶n phÈm hay vßng ®êi cña nã lµ kho¶ng thêi gian tõ khi nã ®­îc ®­a ra thÞ tr­êng cho ®Õn khi nã kh«ng cßn tån t¹i trªn thÞ tr­êng. Sau ®©y lµ b¶ng tæng kÕt vÒ chu kú sèng cña s¶n phÈm: Nh÷ng ®Æc tr­ng chñ yÕu vµ nh÷ng ®¸p l¹i ®iÓn h×nh cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt. Chu kú sèng cña hµng ho¸: Nh÷ng ®Æc tr­ng chñ yÕu vµ nh÷ng ph¶n øng ®¸p l¹i ®iÓn h×nh cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt. §Æc tr­ng Giai ®o¹n tung Giai ®o¹n Giai ®o¹n chÝn Giai ®o¹n ra thÞ tr­êng ph¸t triÓn muåi suy tho¸i Møc tiªu thô YÕu T¨ng nhanh T¨ng chËm Gi¶m Lîi nhuËn Kh«ng ®¸ng kÓ Tèi ®a Gi¶m ThÊp hay kh«ng Ng­êi tiªu ThÞ tr­êng ®¹i ThÞ tr­êng ®¹i L¹c hËu dïng Míi chóng chóng Sè ®èi thñ Kh«ng lín T¨ng kh«ng Lín Gi¶m c¹nh tranh ngõng Ph¶n øng cña ng­êi s¶n xuÊt Nç lùc chiÕn Më réng thÞ X©m nhËp s©u B¶o vÖ thÞ phÇn T¨ng møc l­îc chñ yÕu tr­êng vµo thÞ tr­êng cña m×nh sinh lêi cña s¶n xuÊt Chi phÝ cho Cao Cao, nh­ng tû lÖ Gi¶m bít ThÊp 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Marketing phÇn tr¨m thÊp Nç lùc T¹o th«ng tin T¹o sù ­a thÝch T¹o sù trung T¸c ®éng Marketing vÒ hµng ho¸ nh·n hiÖu thµnh víi nh·n chän läc chñ yÕu hiÖu Ph©n phèi Kh«ng ®Òu M¹nh M¹nh Cã chän läc hµng ho¸ Gi¸ c¶ Cao H¬i thÊp h¬n ThÊp h¬n T¨ng Hµng ho¸ Ph­¬ng ¸n C¶i tiÕn Cã ph©n biÖt Møc sinh lêi chÝnh cao C¸c doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu vµ n¾m b¾t ®­îc chu kú sèng cña s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh ®óng giai ®o¹n hiÖn thêi cña chu kú sèng còng nh­ dù ®o¸n tr­íc ®­îc nh÷ng giai ®o¹n tiÕp theo. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó kÐo dµi giai ®o¹n ph¸t triÓn trong chu kú sèng cña s¶n phÈm, ®ång thêi quyÕt ®Þnh ®­îc ®óng thêi ®iÓm ph¶i c¶i tiÕn s¶n phÈm cò hoÆc thay thÕ s¶n phÈm cò b»ng s¶n phÈm míi. Qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm bao gåm 8 giai ®o¹n: + H×nh thµnh ý t­ëng + Lùa chän ý t­ëng + So¹n th¶o dù ¸n vµ thÈm ®Þnh nã + So¹n th¶o chiÕn l­îc Marketing + Ph©n tÝch c¸c kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu thô + ThiÕt kÕ hµng ho¸ + Thö nghiÖm trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng + TriÓn khai s¶n xuÊt ®¹i trµ Môc ®Ých cña tõng giai ®o¹n lµ th«ng qua quyÕt ®Þnh nªn hay kh«ng nªn tiÕp tôc nghiªn cøu c¸c ý t­ëng. C«ng ty cè g¾ng gi¶m tíi møc tèi thiÓu nh÷ng c¬ héi nghiªn cøu, nh÷ng ý t­ëng yÕu kÐm vµ sµng läc lÊy nh÷ng ý t­ëng hay 3. §Þnh gi¸ s¶n phÈm: HiÖn nay trªn thÞ tr­êng, ngoµi c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶, cã c¸c lo¹i c¹nh tranh kh¸c tiªn tiÕn h¬n nh­ c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng, b»ng dÞch vô nh­ng gi¸ c¶ vÉn gi÷ mét vai trß rÊt quan träng. Hµng ho¸ sÏ kh«ng tiªu thô ®­îc nÕu gi¸ c¶ hµng ho¸ kh«ng ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn. Ng­êi tiªu dïng lu«n lu«n quan t©m ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ coi ®ã nh­ mét chØ dÉn vÒ chÊt l­îng 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hµng ho¸ vµ c¸c chØ tiªu kh¸c cña hµng ho¸, do vËy x¸c ®Þnh mét chÝnh s¸ch gi¸ ®óng cã vai trß sèng cßn ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo. ChÝnh s¸ch gi¸ c¶ cã liªn hÖ mËt thiÕt víi chiÕn l­îc tiªu thô. ChiÕn l­îc gi¸ c¶ phèi hîp mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng, lµ ®ßn b¶y ho¹t ®éng cã ý thøc ®èi víi thÞ tr­êng. ChÝnh s¸ch gi¸ ®óng sÏ gióp doanh nghiÖp b¸n ®­îc nhiÒu hµng ho¸, thùc hiÖn ®­îc môc tiªu lîi nhuËn, t¨ng thÞ phÇn vµ n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. ChÝnh s¸ch gi¸ ®óng sÏ ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô cña Marketing hçn hîp. 3.1. Quy tr×nh ®Þnh gi¸ trong tiªu thô s¶n phÈm. Quy tr×nh ®Þnh gi¸ ®­îc ®Æt ra khi doanh nghiÖp ph¶i ®Þnh gi¸ lÇn ®Çu, ®iÒu nµy x¶y ra khi doanh nghiÖp triÓn khai mét mÆt hµng míi. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ cho hµng ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm 6 giai ®o¹n: -Giai ®o¹n 1: C«ng ty x¸c ®Þnh kü môc tiªu hay nh÷ng môc tiªu Marketing cña m×nh nh­ ®¶m b¶o sèng sãt, t¨ng tèi ®a lîi nhuËn tr­íc m¾t, giµnh vÞ trÝ hµng ®Çu vÒ c¸c chØ tiªu thÞ phÇn hay chÊt l­îng hµng ho¸. -Giai ®o¹n 2: C«ng ty x©y dùng cho m×nh ®å thÞ ®­êng cÇu thÓ hiÖn sè l­îng hµng ho¸ ch¾c ch¾n sÏ b¸n ®­îc trªn thÞ tr­êng trong mét kho¶ng thêi gian cô thÓ theo c¸c møc gi¸ kh¸c nhau . CÇu cµng kh«ng co d·n th× gi¸ c¶ do C«ng ty ®Þnh ra cã thÓ cµng cao. -Giai ®o¹n 3: C«ng ty tÝnh to¸n xem tæng chi phÝ cña m×nh thay ®æi nh­ thÕ nµo khi møc s¶n xuÊt kh¸c nhau. -Giai ®o¹n 4: C«ng ty nghiªn cøu gi¸ c¶ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó sö dông chóng lµm c¨n cø khi x¸c ®Þnh vÞ trÝ gi¸ c¶ cho hµng ho¸ cña m×nh. -Giai ®o¹n 5: C«ng ty lùa chän cho m×nh mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p h×nh thµnh gi¸ c¶ sau: “Chi phÝ b×nh qu©n céng l·i”, ph©n tÝch diÒu kiÖn hoµ vèn vµ ®¶m b¶o lîi nhuËn môc tiªu; x¸c ®Þnh gi¸ c¨n cø vµo gi¸ trÞ c¶m nhËn ®­îc cña hµng ho¸, x¸c ®Þnh gi¸ c¨n cø vµo møc gi¸ hiÖn hµnh vµ x¸c ®Þnh gi¸ trªn c¬ së ®Êu thÇu kÝn. -Giai ®o¹n 6: C«ng ty quyÕt gi¸ cuèi cïng cho hµng ho¸ cã l­u ý ®Õn sù chÊp nhËn vÒ mÆt t©m lý ®Çy ®ñ nhÊt ®èi víi gi¸ ®ã vµ nhÊt thiÕt ph¶i kiÓm tra xem gi¸ ®ã cã phï hîp víi nh÷ng môc tiªu cña chÝnh s¸ch gi¸ c¶ mµ C«ng Ty ®ang thi hµnh kh«ng vµ nh÷ng ng­êi ph©n phèi vµ c¸c nhµ kinh doanh, c¸c nh©n viªn b¸n hµng cña C«ng Ty , c¸c ®èi thñ c¹nh tranh , nh÷ng ng­êi cung øng vµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cã s½n sµng chÊp nhËn kh«ng . 3.2. C¸c chÝnh s¸ch gi¸ trong tiªu thô s¶n phÈm 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong thùc tÕ nÕu c¨n cø vµo c¸c møc gi¸ cña doanh nghiÖp so víi c¸c møc gi¸ hiÖn t¹i trªn thÞ tr­êng , doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch gi¸ sau : - ChÝnh s¸ch gi¸ thÊp Mét sè doanh nghiÖp theo ®uæi chÝnh s¸ch gi¸ b¸n nhá h¬n gi¸ cña ®èi thñ c¹nh tranh . Trong mét sè tr­êng hîp , chÝnh s¸ch gi¸ thÊp cã thÓ lµ ph­¬ng thøc t¹m thêi t­¬ng ®èi h÷u hiÖu ®Ó phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn trong thÞ tr­êng th­êng xuyªn biÕn ®éng . ChÝnh s¸ch gi¸ thÊp cho thÊy xu h­íng më réng thÞ tr­êng , thu hót søc cÇu lín vµ t¹o cho ng­êi b¸n c¬ héi ®Ó sö dông hÕt n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh . MÆt kh¸c trong tr­êng hîp s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®ang ë pha cuèi cña chu kú sèng ( pha suy tho¸i) th× doanh nghiÖp cã thÓ b¸n ph¸ gi¸ ®Ó thu håi vèn chuyÓn sang kinh doanh mÆt hµng kh¸c . Tuy nhiªn , ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ thÊp th­êng g©y ra t©m lý nghi ngê cña ng­êi tiªu dïng vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm , mÆt kh¸c b¸n gi¸ thÊp g©y bÊt lîi cho doanh nghiÖp khi t¨ng gi¸ trong dµi h¹n . - ChÝnh s¸ch gi¸ theo gi¸ thÞ tr­êng §©y lµ chÝnh s¸ch gi¸ b»ng c¸c møc gi¸ hiÖn t¹i trªn thÞ tr­ßng . C¨n cø vµo gi¸ b¸n cña c¸c doanh nghiÖp ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i hoÆc t­¬ng ®­¬ng ®Ó ®Þnh gi¸ cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp m×nh . ChÝnh s¸ch nµy ®­îc ¸p dông khi doanh nghiÖp kh«ng cã ý ®Þnh hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng l«i cuèn thªm kh¸ch hµng vµ còng kh«ng muèn ®Ó mÊt kh¸ch hµng . ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ theo gi¸ thÞ tr­êng th­êng ®­îc sö dông khi doanh nghiÖp tham gia vµo thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o , ë ®©y do kh«ng sö dông yÕu tè gi¸ lµm ®ßn bÈy kÝch thÝch ng­êi tiªu dïng nªn ®Ó tiªu thô ®­îc s¶n phÈm ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ . Ngoµi ra ®Ó b¸n gi¸ thÞ tr­êng doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn xem xÐt l¹i viÖc s¶n xuÊt cña m×nh nh»m gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l­îng phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. - ChÝnh s¸ch gi¸ cao. Th«ng th­êng chÝnh s¸ch nµy sö dông khi doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®­îc thÞ tr­êng, lóc nµy doanh nghiÖp cÇn b¸n víi gi¸ cao ®Ó thu lîi nhuËn ®éc quyÒn. B¸ ë møc gi¸ t­¬ng ®èi cao so víi gi¸ thÞ tr­êng cã thÓ coi lµ mét thñ ph¸p t¹m thêi trong mét sè ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Ch¼ng h¹n mét khi doanh nghiÖp quyÕt dÞnh tung mét mÆt hµng míi ra thÞ tr­êng nh­ng lo r»ng nã sÏ nhanh chãng bÞ b¾t ch­íc, cã thÓ ®Þnh mét gi¸ t­¬ng ®èi cao ®Ó thu håi c¸c chi phÝ nghiªn cøu thÞ tr­êng, triÓn khai mÆt hµng míi cµng sím cµng tèt 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tr­íc khi xuÊt hiÖn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Ngoµi s¶n phÈm míi th× chÝnh s¸ch gi¸ cao còng th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng mÆt hµng cao cÊp hoÆc s¶n phÈm tuy kh«ng thuéc lo¹i cao cÊp nh­ng chÊt l­îng ®Æc biÖt tèt. §©y chÝnh lµ yÕu tè t©m lý cña ng­êi tiªu dïngmµ c¸c doanh nghiÖp cÇn khai th¸c, lîi dông khi quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm cña m×nh. Tãm l¹i ®Þnh gi¸ ®èi víi doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa cùc kú quan träng, nã võa lµ khoa häc nghÖ thuËt võa lµ kü thuËt cã tÝnh tiÓu x¶o. Tuú theo tõng ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cña thÞ tr­êng còng nh­ cña doanh nghiÖp mµ cã c¸c chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ kh¸c nhau. 4. Tæ chøc qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm: 4.1. Lùa chän ph­¬ng thøc tiªu thô s¶n phÈm. Trong c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm, viÖc lùa chän ph­¬ng thøc tiªu thô ®­îc coi lµ vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt träng t©m, bëi v× ®©y lµ lóc chuyÓn giao quyÒn së h÷u s¶n phÈm tõ ng­êi s¶n xuÊt sang ng­êi tiªu dïng. Cã nhiÒu ph­¬ng thøc tiªu thô s¶n phÈm. Tuy nhiªn viÖc c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng thøc tiªu thô nµy hay ph­¬ng thøc tiªu thô kh¸c lµ do ®Æc tÝnh s¶n phÈm, môc ®Ých sö dông chóng, khèi l­îng mua b¸n nhiÒu hay Ýt, ®iÒu kiÖn giao nhËn, vËn chuyÓn hµng ho¸ gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n quyÕt ®Þnh. NÕu c¨n cø vµo qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸ tõ ng­êi s¶n xuÊt ®Õn ng­êi tiªu dïng, ng­êi ta chia ph­¬ng thøc ph©n phèi tiªu thô s¶n phÈm thµnh c¸c lo¹i sau ®©y: -Ph­¬ng thøc ph©n phèi-tiªu thô trùc tiÕp. -Ph­¬ng thøc ph©n phèi-tiªu thô gi¸n tiÕp. - Ph­¬ng thøc ph©n phèi-tiªu thô hçn hîp. -Tiªu thô trùc tiÕp: Tiªu thô trùc tiÕp lµ h×nh thøc doanh nghiÖp s¶n xuÊt b¸n th¼ng s¶n phÈm cña m×nh cho ng­êi tiªu dïng cuèi cïng kh«ng qua c¸c kh©u trung gian. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. S¬ ®å: Ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp Doanh nghiÖp Th­¬ng gia A Th­¬ng gia B Ng­êi tiªu dïng Ng­êi tiªu dïng cuèi cïng cuèi cïng ¦u ®iÓm: H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm lµ gi¶m ®­îc chi phÝ vµ c¸c s¶n phÈm míi ®­îc ®­a nhanh vµo tiªu dïng. Doanh nghiÖp th­êng xuyªn tiÕp xóc víi kh¸ch hµng vµ thÞ tr­êng, biÕt râ nhu cÇu thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh gi¸ c¶ tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó g©y thanh thÕ vµ uy tÝn cho doanh nghiÖp. Nh­îc ®iÓm: Ho¹t ®éng ph©n phèi-tiªu thô diÔn ra víi tèc ®é chËm h¬n, c«ng t¸c thanh to¸n, quyÕt to¸n phøc t¹p vµ nÕu cã x¶y ra rñi ro th× b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm. §iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh chÊt th­¬ng phÈm ®Æc biÖt, vÝ dô nh­ hµng t­¬i sèng; s¶n phÈm cång kÒnh cã khèi l­îng vËn chuyÓn lín; nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao vµ lµ hµng l©u bÒn. - Tiªu thô gi¸n tiÕp: 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. S¬ ®å : Ph­¬ng thøc tiªu thô gi¸n tiÕp. Nhµ s¶n xuÊt Ng­êi ®¹i lý Ng­êi b¸n bu«n Ng­êi m«i giíi Ng­êi b¸n lÎ Ng­êi tiªu dïng cuèi cïng Tiªu thô gi¸n tiÕp lµ h×nh thøc doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm cña m×nh cho ng­êi tiªu dïng cuèi cïng th«ng qua c¸c kh©u trung gian, bao gåm: Ng­êi b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®¹i lý... H×nh thøc tiªu thô gi¸n tiÕp nµy bao gåm 3 lo¹i kªnh ph©n phèi nh­ sau: Kªnh ®é 1. Ng­êi tiªu dïng cuèi cïng Ng­êi b¸n lÎ Ng­êi s¶n xuÊt Kªnh ng¾n ¦u ®iÓm: Kªnh tiªu thô nµy v× lµ lo¹i kªnh ng¾n do ®ã nã còng cã mét sè ­u ®iÓm cña h×nh thøc tiªu thô trùc tiÕp. Ngoµi ra trong lo¹i kªnh nµy ng­êi s¶n xuÊt ®­îc gi¶i phãng khái chøc n¨ng b¸n lÎ do ®ã tËn dông ®­îc ­u thÕ cña c¬ së vËt chÊt kü thuËt. Ng­êi b¸n lÎ cã ®éi ngò ®«ng ®¶o nªn s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc b¸n ë mäi n¬i víi vÞ trÝ thuËn tiÖn, ®¸p øng ®­îc mäi nhu cÇu nhá, lÎ. Bªn c¹nh ®ã, khi chän lo¹i kªnh ®é nµy nã t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ®i s©u vµo chuyªn m«n ho¸, ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh­îc ®iÓm: L­îng hµng ho¸ l­u chuyÓn trªn thÞ tr­êng bÞ h¹n chÕ do quy m« cña ng­êi b¸n lÎ kh«ng cao. Do ®ã, khã t¨ng l­îng b¸n vµ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng doanh nghiÖp ph¶i ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. §iÒu kiÖn ¸p dông: Víi nh÷ng lo¹i s¶n phÈm cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt chuyªn dïng, vÝ dô nh­ gia c«ng l¾p r¸p. Nh÷ng doanh nghiÖp chuyªn m«n ho¸ cã quy m« nhá, kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n chÕ. Nh÷ng ®¬n vÞ b¸n lÎ cã quy m« lín nh­ siªu thÞ, cöa hµng lín cã ®iÒu kiÖn quan hÖ trùc tiÕp víi ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi nhËp khÈu vµ cã kh¶ n¨ng vËn chuyÓn hµng ho¸... Kªnh ®é 2. Ng­êi s¶n Ng­êi b¸n Ng­êi b¸n Ng­êi tiªu dïng xuÊt bu«n lÎ cuèi cïng Kªnh dµi ¦u ®iÓm: Kh¾c phôc ®­îc mét sè nh­îc ®iÓm cña kªnh ng¾n. C¸c thµnh phÇn tham gia tiªu thô hµng ho¸ trong kªnh ®Òu cã kh¶ n¨ng chuyªn m«n ho¸ trong ph¹m vi c«ng viÖc cña m×nh. S¶n l­îng b¸n t¨ng do ng­êi b¸n bu«n cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh còng nh­ kh¶ n¨ng vËn chuyÓn hµng ho¸. Mua b¸n theo tõng kh©u dÉn ®Õn viÖc thanh to¸n diÔn ra nhanh gän. Do ®ã doanh nghiÖp cã thÓ thu håi vèn nhanh vµ ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn. Trong lo¹i kªnh nµy cã nhiÒu thµnh phÇn tham gia, do ®ã c¬ héi b¸n hµng sÏ cao. MÆt kh¸c, v× c¸c thµnh viªn trong kªnh ®Òu cè g¾ng b¸n ®­îc hµng cña m×nh do ®ã doanh nghiÖp sÏ tÝch cùc h¬n trong viÖc qu¶ng c¸o vÒ hµng ho¸ còng nh­ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Nh­îc ®iÓm: V× hµng ho¸ ph¶i qua nhiÒu kh©u nªn sÏ ph¸t sinh thªm chi phÝ vµ sÏ ®Èy gi¸ hµng ho¸ lªn cao do ®ã lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. S¶n phÈm n»m ë nhiÒu kh©u do ®ã khã qu¶n lý, ®iÒu hµnh còng nh­ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c trung gian sao cho nhÞp nhµng, ®ång bé. Kh«ng b¶o d¶m cung øng s¶n phÈm mét c¸ch th«ng tho¸ng tõ ng­êi s¶n xuÊt ®Õn ng­êi 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiªu dïng cuèi cïng. ViÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc, s¸ch l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp khã thèng nhÊt vµ ¨n khíp gi÷a c¸c kh©u. Do cã nhiÒu phÇn tö trung gian nªn thêi gian s¶n phÈm n»m trong kªnh ph©n phèi l©u lµm t¨ng kh¶ n¨ng rñi ro. Thu nhËp cña doanh nghiÖp gi¶m do ph¶i ph©n chia lîi nhuËn cho c¸c trung gian. §iÒu kiÖn ¸p dông: Nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghiÖp, s¶n phÈm ®ßi hái s¶n xuÊt tËp trung nh­ng viÖc tiªu dïng lµ réng kh¾p vµ ph©n t¸n. (VÝ dô nh­ than, bia...). Nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« s¶n xuÊt lín, cã khèi l­îng s¶n xuÊt ra v­ît qu¸ nhu cÇu tiªu dïng t¹i ®Þa bµn s¶n xuÊt. Hµng ho¸ l­u th«ng trªn kªnh nµy cã khèi l­îng lín, ®a sè c¸c doanh nghiÖp ¸p dông. Kªnh ®é 3: M«i giíi Ng­êi Ng­êi Ng­êi Ng­êi tiªu dïng s¶n xuÊt b¸n bu«n b¸n lÎ cuèi cïng Kªnh dµi §Æc ®iÓm cña lo¹i kªnh nµy t­¬ng tù nh­ kªnh ®é 2, nã chØ kh¸c lµ cã thªm sù tham gia cña ng­êi m«i giíi. Lo¹i kªnh nµy cã ­u, nh­îc ®iÓm gièng kªnh ®é 2. Tuy nhiªn nã còng cã nh÷ng ®Æc thï riªng do nh÷ng ­u thÕ cña ng­êi m«i giíi ®em l¹i. Sù xuÊt hiÖn cña phÇn tö nµy còng quy ®Þnh nh÷ng tiªu chuÈn kh¸c biÖt khi lùa chän lo¹i kªnh nµy. §iÒu kiÖn ¸p dông: Khi doanh nghiÖp muèn tung s¶n phÈm míi ra thÞ tr­êng mµ l¹i gÆp khã kh¨n trong th«ng tin, qu¶ng c¸o, t×m ®èi t¸c b¸n hµng... §­a s¶n phÈm vµo thÞ tr­êng míi ( ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng nuíc ngoµi), doanh nghiÖp kh«ng cã ®ñ kinh nghiÖm vÒ c¸c thÞ tr­êng nµy. -H×nh thøc tiªu thô hçn hîp: ¸p dông c¶ ­u ®iÓm cña hai ph­¬ng thøc trªn vµ h¹n chÕ c¸c nh­îc ®iÓm cña chóng. Nhê ph­¬ng thøc nµy c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ®­îc diÔn ra mét c¸ch linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ h¬n. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. S¬ ®å 4: Ph­¬ng thøc tiªu thô hçn hîp. Doanh nghiÖp §¹i lý cña kh¸ch §¹i lý cña kh¸ch hµng hµng Th­¬ng gia A Th­¬ng gia B Ng­êi tiªu dïng cuèi cïng Muèn b¸n ®­îc nhiÒu hµng c¸c doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng ®Õn víi kh¸ch hµng, ph¶i ®¶m b¶o vËn chuyÓn hµng ho¸ tíi n¬i mµ kh¸ch hµng yªu cÇu. C¸ch b¸n hµng nh­ vËy gäi lµ c¸ch b¸n hµng t¹o ¸p lùc. Cßn mét c¸ch b¸n hµng n÷a lµ b¸n hµng th«ng qua qu¶ng c¸o vµ giíi thiÖu ®Ó kh¸ch hµng ®Õn víi m×nh, phï hîp víi nh÷ng s¶n phÈm cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng. Th«ng th­êng c¸c doanh nghiÖp ®Òu ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc ph©n phèi tiªu thô theo kiÓu hçn hîp. Song còng cã doanh nghiÖp, tuú theo ®Æc ®iÓm riªng mµ chØ lùa chän mét ph­¬ng thøc b¸n gi¸n tiÕp hay trùc tiÕp. 4.2. C¸c h×nh thøc thùc hiÖn: Tuú theo ®Æc ®iÓm cña mÆt hµng mµ doanh nghiÖp kinh doanh còng nh­ nh÷ng kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp vÒ vèn, vÒ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, kh¶ n¨ng vËn chuyÓn... mµ doanh nghiÖp cã lùa chän mét hoÆc mét vµi kiÓu b¸n hµng sau: -C¨n cø theo ®iÒu kiÖn mua b¸n cã: B¸n theo ®¬n ®Æt hµng hay hîp ®ång mua b¸n; Mua b¸n th«ng th­êng. -C¨n cø theo ®iÒu kiÖn thanh to¸n cã: Mua ®øt b¸n ®o¹n; B¸n tr¶ gãp; B¸n tr¶ chËm. -C¨n cø theo h­íng vËn ®éng cña hµng ho¸ cã: B¸n kh«ng qua kho; B¸n qua kho. 5. C¸c c«ng t¸c hç trî tiªu thô. 19
nguon tai.lieu . vn