Xem mẫu
- Luận văn tốt nghiệp
Đề tài
Một số giải pháp
nhằm hoàn thiện cơ cấu
tổ chức bộ máy quản trị của
các tổng công ty 91
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
Lêi nãi ®Çu
BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng th× nhÊt thiÕt ph¶i ®ßi hái cã mét bé m¸y qu¶n trÞ ho¹t ®éng cã hiÖu
qña. Nh vËy, ®©y cã thÓ coi nh ®iÒu kiÖn cÇn cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t
triÓn.
ë ViÖt Nam, c¸c Tæng c«ng ty Nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n, trong ®ã cã 17 Tæng c«ng ty 91. C¸c Tæng c«ng ty 91 cã 532
doanh nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp, chiÕm kho¶ng 9% sè lîng c¸c
doanh nghiÖp Nhµ níc, 56% tæng vèn kinh doanh vµ 35% lao ®éng.
XuÊt ph¸t tõ vai trß ®ã, ®ßi hái c¸c Tæng c«ng ty 91 ph¶i cã mét c¬ cÊu tæ
chøc bé m¸y qu¶n trÞ hîp lý, gän nhÑ, phï hîp víi tõng lo¹i ngµnh nghÒ, lÜnh
vùc ho¹t ®éng cña mçi Tæng c«ng ty. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· nhËn thÊy, TËp
®oµn kinh tÕ lµ h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ tån t¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã
xuÊt ph¸t tõ l©u trong lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi, nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m
80 trë l¹i ®©y. TËp ®oµn kinh tÕ ®ãng vai trß to lín trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ, nã
t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c níc giµnh u thÕ c¹nh tranh kh«ng chØ trong níc mµ cßn
v¬n lªn chiÕm lÜnh vµ khai th¸c thÞ trêng trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Ngµy
7 th¸ng 3 n¨m 1994 Thñ Tíng chÝnh phñ cã quyÕt ®Þnh sè 91/Q§-TTg vÒ viÖc
thÝ ®iÓm thµnh lËp TËp ®oµn kinh tÕ ®Ó h×nh thµnh 17 tæng c«ng ty 91. Trong qu¸
tr×nh ph¸t triÓn theo híng tËp ®oµn kinh tÕ thêi gian qua cã nhiÒu vÊn ®Ò thùc
tiÔn ®Æt ra cÇn gi¶i quyÕt, §¶ng, Nhµ níc, c¸c bé ngµnh, c¸c cÊp cã liªn quan
®Õn vÊn ®Ò trªn.
Tõ thùc tÕ trªn, cïng víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc trang bÞ trong qu¸ tr×nh
häc tËp, cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o TiÕn sÜ Ng« Kim Thanh vµ sù
chØ dÉn, gãp ý cña c¸c b¸c c¸c c« chó trong Vô Doanh nghiÖp-Bé KÕ ho¹ch &
§Çu t, ®Æc biÖt lµ b¸c CVC Lª Träng Quang t«i chän ®Ò tµi:
“Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ
cña c¸c tæng c«ng ty 91”
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò tèt nghiÖp gåm ba ch¬ng :
Ch¬ng 1: Tæng quan vÒ c¬ cÊu tæ chøc Bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
Ch¬ng 2: thùc tr¹ng c¬ c¸u tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ cña c¸c tæng c«ng ty
91 ë ViÖt Nam.
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n
trÞ cña c¸c tæng c«ng ty 91 ë ViÖt Nam.
§Ó hoµn thµnh ®îc chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy t«i ®· t×m hiÓu , nghiªn
cøu nhiÒu lo¹i s¸ch b¸o, tµi liÖu tham kh¶o cã liªn quan vµ ®Æc biÖt t«i xin ch©n
thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Ng« KimThanh vµ b¸c CVC - Lª Träng Quang ®· gióp ®ì
t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
Ch¬ng I
Tæng quan vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ
doanh nghiÖp
I. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
1. Kh¸i niÖm vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
1.1. Kh¸i niÖm.
Tríc hÕt, ®Ó hiÓu ®îc thÕ nµo lµ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh
nghiÖp th× chóng ta cÇn xem xÐt kh¸i niÖm vÒ qu¶n trÞ. BÊt kú mét qu¸ tr×nh lao
®éng x· héi hoÆc lao ®éng cã tÝnh céng ®ång nµo ®· ®îc tiÕn hµnh trªn quy
m« lín ®ªu cÇn cã ho¹t ®éng qu¶n trÞ ®Ó phèi hîp c¸c chøc n¨ng, c¸c c«ng viÖc
nhá l¹i víi nhau. Nh M¸c ®· nãi “Ngêi ch¬i vÜ cÇm cÇn cã thÓ ®iÒu khiÓn
m×nh nhng mét dµn nh¹c cÇn cã mét nh¹c trëng”.
Do ®ã, cã thÓ kÕt luËn r»ng, ho¹t ®éng qu¶n trÞ ®ãng vai trß quan rÊt quan
träng trong viÖc phèi hîp c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh céng ®ång nãi chung vµ víi
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mçi doanh nghiÖp nãi riªng ®Ó ®¹t ®îc
hiÖu qu¶ tèi u.
Nh vËy, cã thÓ coi ho¹t ®éng qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp nh mét chiÕc
®Çu tµu dÉn d¾t, chØ ®êng cho toµn bé doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, mµ chñ thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ ®ã kh«ng ai kh¸c chÝnh lµ bé
m¸y qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, ®Ó ho¹t ®éng qu¶n trÞ mang l¹i
hiÖu qu¶ cao nhÊt th× mçi doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng ®îc cho m×nh
mét c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ phï hîp, cã nh vËy th× míi ®¶m b¶o cho
doanh nghiÖp ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. H¬n ai hÕt, chÝnh b¶n th©n
c¸c nhµ qu¶n trÞ nhËn thøc râ rµng ®îc vai trß, sù cÇn thiÕt cña c¬ cÊu tæ chøc
bé m¸y qu¶n trÞ ®èi víi doanh nghiÖp. VËy chóng ta hiÓu nh thÕ nµo lµ c¬ cÊu
tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Cã nhiÒu c¸ch ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ
nhng c¸ch chung nhÊt lµ: “ C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ lµ tæng hîp c¸c bé
phËn kh¸c nhau cã mèi liªn hÖ vµ quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, ®îc chuyªn m«n
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
ho¸, ®îc giao nh÷ng tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh vµ ®îc bè trÝ theo tõng
cÊp nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp”.
C¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ doanh nghiÖp h×nh thµnh bëi c¸c bé phËn qu¶n trÞ
vµ c¸c cÊp qu¶n trÞ.
Bé phËn qu¶n trÞ lµ mét ®¬n vÞ riªng biÖt cã chøc n¨ng qu¶n lý nhÊt ®Þnh.
CÊp qu¶n trÞ lµ sù thèng nhÊt tÊt c¶ c¸c bé phËn qu¶n trÞ ë mét tr×nh ®é
nhÊt ®Þnh.
Kh¸i niÖm trªn ®· ®îc nªu kh¸ ®Çy ®ñ, nã ®Ò cËp ®Õn viÖc x¸c ®Þnh
nh÷ng bé phËn chuyªn m«n ho¸ ë tr×nh ®é nµo? §îc giao nh÷ng chøc n¨ng
nhiÖm vô g× ? Tû träng gi÷a c¸c bé phËn cÊu thµnh ra sao? Sù s¾p xÕp theo tr×nh
®é ®¼ng cÊp nhÊt ®Þnh trong doanh nghiÖp.
C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ ph¶i ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¬ cÊu s¶n
xuÊt, ph¶n ¸nh sù cÊu t¹o vµ h×nh thøc bªn trong cña hÖ thèng doanh nghiÖp.
1.2. Chøc n¨ng ph©n lo¹i chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
1.2.1. Chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Mçi bé ph©n trong doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã mét chøc n¨ng ho¹t ®éng
riªng biÖt, tõ ®ã míi h×nh thµnh chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Cã thÓ hiÓu vÒ
chøc n¨ng nh sau:
Chøc n¨ng lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng (hµnh ®éng) cïng lo¹i cña hÖ
thèng nµo ®ã. Do ®ã vÒ thùc chÊt, chøc n¨ng thÓ hiÖn tÝnh chuyªn m«n ho¸
nhiÖm vô (ho¹t ®éng) g¾n víi mét hÖ thèng x¸c ®Þnh
Víi kh¸i niÖm trªn, trong ho¹t ®éng tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ th× viÖc
nghiªn cøu chøc n¨ng chÝnh lµ viÖc nghiªn cøu c¸ch thøc chuyªn m«n ho¸ nhÊt
®Þnh cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Tõ ®ã, chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®îc hiÓu lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t
®éng cïng lo¹i ë ph¹m vi doanh nghiÖp.
Qu¶n trÞ theo chøc n¨ng ®îc thùc hiÖn phæ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp víi
hÇu hÕt c¬ cÊu tæ chøc kh¸c nhau.
1.2.2. Ph©n lo¹i chøc n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
Ph©n lo¹i chøc n¨ng mét c¸ch khoa häc lµ ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng vµ hoµn
thiÖn bé m¸y qu¶n trÞ theo híng gän, nhÑ vµ chuyªn tinh, ®ång thêi ®Ó sö dông
vµ båi dìng nguån nh©n lùc theo ®óng yªu cÇu cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ.
HiÖn nay cã tån t¹i nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ c¸ch ph©n lo¹i chøc
n¨ng qu¶n trÞ doanh nghiÖp, tuy nhiªn cã ba c¸ch ph©n lo¹i phæ biÕn sau:
Thø nhÊt, xÐt theo quan ®iÓm ra quyÕt ®Þnh. NÕu coi toµn bä ho¹t ®éng
qu¶n trÞ doanh nghiÖp lµ ho¹t ®éng ra quyÕt ®Þnh th× cã chøc ra quyÕt ®Þnh môc
tiªu, chøc n¨ng ra quyÕt ®Þnh ph¬ng tiÖn vµ chøc ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ.
Thø hai, xÐt theo qu¸ tr×nh qu¶n trÞ. Cã thÓ chia toµn bé ho¹t ®éng thµnh
n¨m chøc n¨ng lµ: dù kiÕn, tæ chøc, phèi hîp, chØ huy vµ kiÓm so¸t.
Chøc n¨ng dù kiÕn: Chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ
con ®êng ®Ò cËp ®Õn môc tiªu nµo ®ã. Chøc n¨ng nµy rÊt quan träng v× nã lµ
®Þnh híng mµ doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®¹t dÕn trong t¬ng lai, ®©y ®îc coi lµ lµ
b¶n tuyªn bè sø m¹ng cña c«ng ty. Sù quan träng cña chøc n¨ng nµy gièng nh
Lªnin ®· nãi :" Kh«ng thÓ lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã kÕ ho¹ch l©u dµi,
kh«ng dù tÝnh ®îc nh÷ng kÕ ho¹ch thùc sù "
Chøc n¨ng tæ chøc bao gåm: tæ chøc x©y dùng (Nh x©y c¬ cÊu tæ chøc
s¶n xuÊt, x©y dùng bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp,...) vµ tæ chøc qu¸ tr×nh ( thùc
hiÖn c¸c t tëng, chiÕn lîc, kÕ ho¹ch,...®· ®Æt ra tõ kh©u ®Þnh híng).
Chøc n¨ng phèi hîp: Nh»m phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn trong doanh
nghiÖp, phèi hîp nhiÖm vô, ph©n quyÒn ®iÒu hµnh gi÷a c¸c bé phËn. Chøc n¨ng
nµy bao gåm phèi hîp theo chiÒu däc, lµ phèi hîp gi÷a c¸c cÊp c¸c qu¶n trÞ vµ
phèi hîp theo chiÒu ngang lµ phèi hîp gi÷a c¸c chøc n¨ng , c¸c lÜnh vùc qu¶n
trÞ.
Chøc n¨ng chØ huy: Chñ thÓ qu¶n trÞ t¸c ®éng lªn ®èi tîng qu¶n trÞ ®Ó hä
thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®îc giao.
Chøc n¨ng kiÓm so¸t: chøc n¨ng cuèi cïng cña nhµ qu¶n trÞ, ®¸nh gi¸ sù
hoµn thµnh c«ng viÖc so víi kÕ ho¹ch hay môc tiªu ®Ò ra. TiÕn hµnh c¸c biÖn
ph¸p söa ch÷a nÕu cã sai lÖch nh»m ®¶m b¶o tæ chøc ®ang ®i ®óng ®êng ®Ó
hoµn thµnh môc tiªu.
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
N¨m chøc n¨ng nµy cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, chóng h×nh thµnh
vßng trßn qu¶n trÞ lÊy c¬ së lµ sù trao ®æi th«ng tin trong toµn bé qu¸ tr×nh ra
quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ:
§Þnh híng
KiÓm tra
Trao ®æi
Tæ chøc
th«ng tin
ChØ huy
Phèi hîp
Thø ba: XÐt theo néi dung qu¶n trÞ cô thÓ hay theo lÜnh vùc qu¶n trÞ:
LÜnh vùc qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp ®îc hiÓu nh c¸c ho¹t ®éng qu¶n
trÞ khi ®îc s¾p xÕp trong mét bé phËn nµo ®ã. ë c¸c bé phËn nµy cã ngêi chØ
huy vµ liªn quan ®Õn viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ.
LÜnh vùc qu¶n trÞ ®îc xem xÐt ë mét gãc ®é kh¸c- gãc ®é cña qu¶n lý
thùc tiÔn. LÜnh vùc qu¶n trÞ lµ c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ ®îc thiÕt lËp trong c¸c bé
phËn cã tÝnh chÊt tæ chøc (nh phßng, ban) vµ ®îc ph©n cÊp, ph©n quyÒn trong
viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ. LÜnh vùc qu¶n trÞ ®îc ph©n ®Þnh phô thuéc vµo
nhiÒu yÕu tè nh: truyÒn thèng qu¶n trÞ, c¸c yÕu tè x· héi vµ c¬ chÕ kinh tÕ, quy
m« còng nh ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña doanh nghiÖp. Nã g¾n liÒn víi mçi
quèc gia, mçi vïng cô thÓ vµ sù tiÕn bé vÒ nhËn thøc khoa häc qu¶n trÞ.
Trong doanh nghiÖp cã thÓ ph©n chia c¸c lÜnh vùc qu¶n trÞ nh sau:
* LÜnh vùc vËt t: cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn nhu cÇu vËt t; tÝnh to¸n vËt t
tån kho; mua s¾m; nhËp kho vµ b¶o qu¶n; cÊp ph¸t vËt t.
* LÜnh vùc s¶n xuÊt: cã nhiÖm vô ho¹ch ®Þnh ch¬ng tr×nh; x©y dùng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt; ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh chÕ biÕn; kiÎm tra chÊt lîng; gi÷ g×n b¶n
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
quyÒn, bÝ quyÕt, kiÓu d¸ng… vµ ph¸t huy s¸ng chÕ ph¸t minh cña mäi thµnh
viªn
* LÜnh vùc marketing gåm c¸c nhiÖm vô : thu thËp th«ng tin vÒ thÞ trêng;
ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch s¶n phÈm; ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch gi¸ c¶; ho¹ch ®Þnh
chÝnh s¸ch ph©n phèi; ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch hç trî tiªu thô
* LÜnh vùc nh©n sù bao gåm c¸c nhiÖm vô sau: lËp kÕ ho¹ch nh©n sù;
tuyÓn dông nh©n sù; ®¸nh gi¸ nh©n sù; ph¸t triÓn nh©n viªn; thï lao, qu¶n lý
nh©n sù th«ng qua hå s¬ d÷ liÖu nh©n sù, qua thèng kª ho¹t ®éng cña nh©n viªn
vµ hç trî ®êi sèng.
* LÜnh vùc kÕ to¸n - tµi chÝnh bao gåm c¸c nhiÖm vô:
- LÜnh vùc tµi chÝnh: t¹o vèn; sö dông; qu¶n lý vèn (chñ yÕu lµ qu¶n lý
sù lu th«ng, thanh to¸n vµ c¸c quan hÖ tÝn dông)
- LÜnh vùc kÕ to¸n: kÕ to¸n sæ s¸ch; tÝnh to¸n chi phÝ-kÕt qu¶; x©y dùng
c¸c b¶n c©n ®èi; tÝnh to¸n lç l·i; c¸c nhiÖm vô kh¸c nh thÈm ®Þnh kÕ ho¹ch,
thèng kª, kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n, b¶o hiÓm, thuÕ
* LÜnh vùc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn gåm c¸c nhiÖm vô: thùc hiÖn c¸c
nghiªn cøu c¬ b¶n; nghiªn cøu øng dông; ®a c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo
¸p dông; thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ c¸c tiÕn bé kü thuËt ®îc ¸p dông .
* LÜnh vùc tæ chøc vµ th«ng tin gåm c¸c nhiÖm vô:
- LÜnh vùc tæ chøc: tæ chøc c¸c dù ¸n; ph¸t triÓn vµ c¶i tiÕn bé m¸y tæ
chøc doanh nghiÖp; tæ chøc tiÕn tr×nh ho¹t ®éng toµn bé doanh nghiÖp.
- LÜnh vùc th«ng tin: x©y dùng kÕ ho¹ch vÒ c¸c th«ng tin liªn quan cho
doanh nghiÖp; chän läc xö lý c¸c th«ng tin; kiÓm tra th«ng tin vµ gi¸m s¸t
th«ng tin.
*LÜnh vùc hµnh chÝnh ph¸p chÕ vµ dÞch vô chung: thùc hiÖn c¸c mèi quan
hÖ ph¸p lý trong vµ ngoµi doanh nghiÖp; tæ chøc c¸c ho¹t ®éng quÇn chóng
trong doanh nghiÖp; c¸c ho¹t ®éng hµnh chÝnh vµ phóc lîi doanh nghiÖp.
Sù ph©n chia trªn ®©y chØ mang tÝnh kh¸i qu¸t, trªn thùc tÕ qu¶n trÞ c¸c
lÜnh vùc tiÕp tôc ®îc chia nhá n÷a cho ®Õn c¸c c«ng viÖc, nhiÖm vô qu¶n trÞ cô
thÓ.
1.3. Ph¬ng ph¸p x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
1.3.1. C¸c kiÓu c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
* C¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ kh«ng æn ®Þnh
§©y lµ mét lo¹i c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ kh«ng cã m« h×nh cô thÓ, nã xuÊt
ph¸t tõ quan ®iÓm: kh«ng cã mét c¬ cÊu tæ chøc tèi u cho mäi doanh nghiÖp,
tr×nh ®é lao ®éng, ... ®Ó lùa chän t×m kiÕm mét m« h×nh phï hîp.
* C¬ cÊu trùc tuyÕn
Theo c¬ cÊu nµy th× ngêi thõa nhËn vµ thi hµnh mÖnh lÖnh cña ngêi phô
tr¸ch cÊp trªn trùc tiÕp. C¬ cÊu nµy cã u ®iÓm lµ t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm c¸
nh©n, tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng ngêi thõa hµnh ph¶i thi hµnh nh÷ng chØ thÞ kh¸c
nhau, thËm chÝ m©u thuÉn nhau cña ngêi phô tr¸ch. Tuy nhiªn, nã cã nhîc
®iÓm lµ ®ßi hái mçi thñ trëng ph¶i cã kiÕn thøc toµn diÖn thuéc nhiÒu lÜnh vùc
kh¸c nhau.
* C¬ cÊu chøc n¨ng
KiÓu c¬ cÊu nµy cho phÐp c¸n bé phô tr¸ch cña phßng chøc n¨ng cã
quyÒn ra c¸c mÖnh lÖnh vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn chuyªn m«n cña hä cho
c¸c ph©n xëng, c¸c bé phËn s¶n xuÊt.
u ®iÓm cña c¬ cÊu nµy lµ thu hót ®îc c¸c chuyªn gia vµo c«ng t¸c l·nh
®¹o, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chuyªn m«n mét c¸ch thµnh th¹o h¬n, ®ång thêi gi¶m
bít g¸nh nÆng cho c¸n bé chØ huy chung cña doanh nghiÖp. Nhîc ®iÓm lµ vi
ph¹m chÕ ®é mét thñ trëng , dÔ sinh ra t×nh tr¹ng thiÕu tr¸ch nhiÖm râ rµng,
thiÕu kû luËt chÆt chÏ.
* C¬ cÊu tæ chøc trùc tuyÕn - chøc n¨ng
Lµ mét c¬ cÊu kÕt hîp hai kiÓu ®· ®îc tr×nh bµy ë trªn, kiÓu c¬ cÊu tæ
chøc nµy võa ph¸t huy n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸c bé phËn chøc n¨ng, võa
®¶m b¶o quyÒn chØ huy cña hÖ thèng trùc tuyÕn.
* C¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ phi h×nh thÓ
C¬ cÊu nµy muèn nãi lªn r»ng trong sè nh©n viªn cã ngêi suy t«n lªn
lµm thñ lÜnh mµ kh«ng ph¶i do tæ chøc chØ ®Þnh, ý kiÕn cña hä cã ¶nh hëng rÊt
lín ®Õn c¸c nhãm nh©n viªn. CÇn ph¶i ph¸t hiÖn vµ t¸c ®éng tíi nh÷ng ngêi
nµy ®Ó th«ng qua hä l«i cuèn ®îc c¸c nhãm nh©n viªn lµm viÖc cã hiÖu qu¶
h¬n.
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
1.3.2. C¸c ph¬ng ph¸p x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh
nghiÖp.
X¸c ®Þnh thµnh viªn ph©n cÊp ®óng ®¾n chøc n¨ng qu¶n trÞ vµ n¾m v÷ng
kiÕn thøc vÒ c¸c kiÓu c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ lµ tiÒn ®Ò ®Ó hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ
chøc hiÖn cã, còng nh h×nh thµnh hay söa ®æi hoÆc xo¸ bá mét kiÓu c¬ cÊu tæ
chøc nµo ®ã, nÕu thiÕu sù ph©n tÝch khoa häc, chØ lµm theo ý muèn chñ quan,
phiÕn diÖn thêng g©y ra nh÷ng t¸c h¹i nghiªm träng. Qua lý luËn vµ thùc tiÔn
trong viÖc x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vµ thùc hµnh mét sè quan
®iÓm vµ ph¬ng ph¸p x©y dùng sau:
a. Nh÷ng quan ®iÓm h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ:
Quan ®iÓm thø nhÊt: Cho r»ng viÖc h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý bao
giê còng b¾t ®Çu tõ viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu vµ ph¬ng híng ph¸t triÓn. Trªn c¬
së ®ã tiÕn hµnh tËp hîp c¸c yÕu tè cña c¬ cÊu tæ chøc vµ x¸c lËp mèi quan hÖ
qua l¹i gi÷a c¸c yÕu tè ®ã.
Quan ®iÓm thø hai: Cho r»ng viÖc h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ tríc
hÕt ph¶i ®i tõ viÖc m« t¶ chi tiÕt ho¹t ®éng cña tÊt c¶ c¸c ®èi tîng qu¶n trÞ vµ
x¸c lËp mèi quan hÖ th«ng tin råi sau ®ã míi h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y
qu¶n trÞ. Quan ®iÓm nµy ngîc víi quan ®iÓm thø nhÊt.
Quan ®iÓm thø ba: KÕt hîp hai quan ®iÓm trªn , tøc lµ h×nh thµnh c¬ cÊu
tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ cã sù kÕt hîp mét c¸ch hîp lÝ gi÷a quan ®iÓm mét vµ
quan ®iÓm hai: Quan ®iÓm nµy cho r»ng, tríc hÕt ph¶i ®a ra nh÷ng kÕt luËn cã
tÝnh nguyªn t¾c vÒ kiÓu c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ. Sau ®ã míi tæ chøc c«ng
viÖc nghiªn cøu chi tiÕt c¸c bé phËn trong c¬ cÊu, so¹n th¶o ®iÒu lÖ, néi quy cho
c¸c bé phËn cña c¬ cÊu Êy ®ång thêi x¸c ®Þnh c¸c kªnh th«ng tin cÇn thiÕt.
b. C¸c ph¬ng ph¸p x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ.
Ph¬ng ph¸p t¬ng tù: §©y lµ ph¬ng ph¸p h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc
qu¶n trÞ míi dùa vµo viÖc thõa kÕ nh÷ng kinh nghiÖm ®· thµnh c«ng vµ g¹t bá
nh÷ng yÕu tè bÊt hîp lý cña c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ cã s½n. C¬ cÊu qu¶n trÞ cã
tríc cã mét sè yÕu tè t¬ng tù víi nh÷ng yÕu tè cña c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ s¾p
h×nh thµnh.
C¬ së ph¬ng ph¸p luËn ®Ó x¸c ®Þnh sù t¬ng tù lµ do sù ph©n lo¹i ®èi
tîng qu¶n trÞ c¨n cø vµo nh÷ng dÊu hiÖu nhÊt ®Þnh. Ch¼ng h¹n : tÝnh ®ång nhÊt
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
vÒ s¶n phÈm cuèi cïng cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ ( s¶n phÈm, quy tr×nh c«ng nghÖ
gièng nhau ); tÝnh ®ång nhÊt vÒ chøc n¨ng qu¶n trÞ ®îc thùc hiÖn, sù t¬ng tù
vÒ l·nh thæ, vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng; ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt,…
u ®iÓm næi bËt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¬ cÊu tæ
chøc bé m¸y nhanh, chi phÝ ®Ó thiÕt kÕ c¬ cÊu Ýt; kÕ thõa ®îc nh÷ng kinh
nghiÖm quý b¸u cña nh÷ng ngêi ®i tríc. H¹n chÕ cña ph¬ng ph¸p nµy lµ
nhiÒu khi dÉn ®Õn sù sao chÐp m¸y mãc, thiÕu ph©n tÝch t×nh h×nh thùc tÕ khi
x©y dùng c¬ cÊu míi.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn ë nhiªu níc trªn thÕ giíi
Ph©n ph¸p ph©n tÝch theo yÕu tè: §©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc ¸p dông ë
mäi cÊp, mäi ®èi tîng qu¶n trÞ. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc chia thµnh ba giai ®o¹n
®îc m« t¶ ë s¬ ®å díi ®©y:
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
X©y dùng s¬ ®å c¬ cÊu
tæng qu¸t
Giai ®o¹n 1
X©y dùng nh÷ng kÕt
luËn cã tÝnh nguyªn t¾c
cña c¬ cÊu
X¸c ®Þnh c¸c thµnh
Ph¬ng
phÇn cho c¸c bé phËn
ph¸p ph©n
cña c¬ cÊu
tÝch c¸c yÕu
Giai ®o¹n 2
tè
X¸c ®Þnh mèi liªn hÖ
gi÷a c¸c bé phËn
X¸c ®Þnh c¸c ®Æc trng
cña c¸c yÕu tè trong c¬
cÊu
Giai ®o¹n 3
Quy ®Þnh c¸c ho¹t ®éng
cña c¬ cÊu tæ chøc
qu¶n trÞ
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së viÖc hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ
®ang ho¹t ®éng, b¾t ®Çu b»ng viÖc nghiªn cøu kü lìng c¬ cÊu hiÖn t¹i vµ tiÕn
hµnh ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña nã theo nh÷ng c¨n cø nhÊt ®Þnh. §Ó tiÕn hµnh thùc
hiÖn c«ng viÖc trªn, ngêi ta biÓu thÞ c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ hiÖn hµnh vµ c¸c bé
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
phËn cña nã díi d¹ng s¬ ®å. Tõ ®ã sÏ chØ râ quan hÖ phô thuéc cña tõng bé
phËn vµ tõng chøc n¨ng mµ nã ph¶i thùc hiÖn. Néi dung ph©n tÝch ®èi víi c¬ cÊu
tæ chøc ®ang ho¹t ®éng bao gåm: Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn chøc n¨ng ®·
quy dÞnh cho tõng b« phËn, tõng nh©n viªn trong bé m¸y qu¶n trÞ, ph©n tÝch kÕt
qu¶ thùc hiÖn chÕ ®é tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n trong bé m¸y qu¶n trÞ, ph©n tÝch sù
phï hîp qu¶n trÞ víi c¶ c¬ cÊu tæ chøc hiÖn t¹i, ph©n tÝch nh÷ng nh©n tè kh¸ch
quan cã ¶nh hëng tÝch cùc vµ c¶ tiªu cùc ®Õn sù æn ®Þnh cña qu¶n trÞ doanh
nghiÖp,...
KÕt qu¶ ph©n tÝch lµ nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ mÆt tÝch cùc vµ mÆt tiªu
cùc c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ hiÖn t¹i, trªn c¬ së ®ã dù th¶o tæ chøc míi,
sau ®ã míi dùa vµo mét lo¹t c¸c nguyªn t¾c vµ c¸c yªu cÇu ®Ó x©y dùng c¬ cÊu
tæ chøc bé m¸y m¬Ý trong doanh nghiÖp. Cã thÓ gép ba giai ®oanh thµnh hai
bíc cô thÓ sau:
Bíc 1 : ( Bao gåm giai ®o¹n 1 vµ mét phÇn cña giai ®o¹n 3 ). Dùa vµo
c¸c v¨n b¶n híng dÉn cña c¬ quan qu¶n lý vÜ m«, nh÷ng quy ®Þnh vµ x¸c ®Þnh
®Æc trng c¬ b¶n cña c¬ cÊu nµy. KÕt qu¶ thùc hiÖn bíc 1 lµ x©y dùng môc
tiªu cña doanh nghiÖp, x©y dùng c¸c ph©n hÖ chøc n¨ng nh»m ®¶m b¶o thùc
hiÖn môc tiªu, ph©n cÊp nhiÖm vô. QuyÒn h¹n cho tõng cÊp qu¶n trÞ x¸c lËp.
Mèi quan hÖ c¬ b¶n gi÷a c¸c bé phËn vµ víi c¸c c¬ quan cÊp trªn, mèi quan hÖ
víi bªn ngoµi, x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n sù vµ x©y dùng hÖ thèng th«ng tin. Nh
vËy, bíc 1 gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh ®èi víi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n
trÞ.
Bíc 2 : ( Bao gåm c¶ giai ®o¹n 2 vµ 3). X¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn cña bé
phËn c¬ cÊu tæ chøc vµ x¸c lËp mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn ®ã. Tõ ®ã lµm c¬
së ®Ó x¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn, bé phËn cña c¬ cÊu vµ phôc vô cho viÖc chuyªn
m«n ho¸ ho¹t ®éng qu¶n trÞ.
1.4. C¸c m« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Tõ c¸c kiÓu c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ vµ c¸c ph¬ng ph¸p x©y dùng c¬ cÊu
tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp th× ngêi ta cã nh÷ng m« h×nh tæ chøc bé
m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp nh sau:
1.4.1 M« h×nh trùc tuyÕn
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
S¬ ®å minh ho¹ m« h×nh qu¶n lý kiÓu trùc tuyÕn
Gi¸m ®èc
Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc
kü thuËt kinh tÕ
Qu¶n ®èc ph©n
xëng Trëng phßng
§èc c«ng
Trëng nhãm
Tæ trëng
Nh©n viªn
C«ng nh©n
M« h×nh nµy cã u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm nh ®· tr×nh bµy trong kiÓu c¬
cÊu tæ chøc trùc tuyÕn. HÖ thèng kiÓu trùc tuyÕn víi dÆc trng cïng víi u
nhîc ®iÓm ®îc m« t¶ ë phµn trªn phï hîp víi c¸c c«ng ty ph¸t triÓn kinh
doanh theo híng ®a d¹ng ho¸ hoÆc më réng ph¹m vi kh«ng gian kinh doanh,
vµ víi doanh nghiÖp võa vµ nhá v× nã t¹o ra mèi quan hÖ mÖnh lÖnh trùc tiÕp vµ
giíi h¹n râ r¹ng. ë doanh nghiÖp lín, viÖc tu©n theo hÖ thèng nµy sÏ dÉn ®Õn
hao phÝ lao ®éng lín trong ho¹t ®éng qu¶n trÞ.
1.4.2. M« h×nh chøc n¨ng
HÖ thèng qu¶n trÞ kiÓu chøc n¨ng ®îc x©y dùng trªn c¬ së lý thuyÕt cña
Taylor. Trong ®ã, lÇn ®Çu tiªn Taylor x©y dùng hÖ thèng qu¶n trÞ kiÓu chøc
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
n¨ng ë ph¹m vi ph©n xëng. HÖ thèng nµy cã ®Æc trng c¬ b¶n lµ mçi ®èc c«ng
chØ cã thÈm quyÒn ®èi víi lÜnh vùc m×nh phô tr¸ch do ®ã, ngêi c«ng nh©n sÏ
ph¶i nhËn lÖnh tõ mäi ®èc c«ng.
S¬ ®å minh ho¹ qu¶n trÞ kiÓu chøc n¨ng
§èc §èc §èc §èc §èc §èc
c«ng c«ng c«ng c«ng c«ng c«ng
ho¹ch ®iÒu tæ b¶o cung duy
dìng
®Þnh ®é chøc cÊp tr× kü
NVL thuËt
kÕ s¶n lao
ho¹ch xuÊt ®éng
C«ng nh©n
M« h×nh nµy ®Æc biÖt thÝch hîp khi c«ng ty ph¸t triÓn quy m« kinh doanh
vµ tham gia kinh doanh ®a ngµnh.
1.4.3. M« h×nh trùc tuyÕn-chøc n¨ng
u ®iÓm: HÖ thèng nµy cã u ®iÓm lín lµ g¾n viÖc sö dông chuyªn gia ë
c¸c bé phËn chøc n¨ng víi hÖ thèng trùc tuyÕn mµ vÉn gi÷ ®îc tÝnh thèng nhÊt
qu¶n trÞ ë møc ®é nhÊt ®Þnh.
Nhîc ®iÓm: §Ó cã nh÷ng u ®iÓm nµy cÇn hao phÝ nhiÒu lao ®éng trong
qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh. Ngoµi ra cßn ®ßi hái sù phèi hîp nhÊt ®Þnh gi÷a hÖ
thèng trùc tuyÕn vµ c¸c bé phËn chøc n¨ng.
M« h×nh nµy thêng chØ phï hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« võa,
cã ho¹t ®éng kinh doanh t¬ng ®èi æn ®Þnh, cã nguån cung øng vµ tiªu thô.
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
S¬ ®å minh häa m« h×nh qu¶n trÞ kiÓu trùc tuyÕn- chøc n¨ng
Gi¸m ®èc doanh nghiÖp
Trëng phßng nh©n sù Trëng phßng kü thuËt
Qu¶n ®èc ph©n xëng 1 Qu¶n ®èc ph©n xëng 2
QH trùc tuyÕn
Chó thÝch
QH chøc n¨ng
1.4.4 M« h×nh bé phËn:
M« h×nh nµy bao gåm hai m« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ ®ã lµ: M«
h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ theo s¶n phÈm vµ m« h×nh theo khu vùc thÞ trêng.
M« h×nh nµy cã ®Æc ®iÓm lµ phi tËp trung ho¸ qu¶n trÞ. Nã cã nh÷ng u, nhîc
®iÓm sau:
u ®iÓm : T¹o nªn ®îc c¸c nhãm lµm viÖc g¾n bã vµ phèi hîp ®îc c¸c
chøc n¨ng qu¶n trÞ phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh, linh ho¹t trong qu¶n lý,
t¹o ra mét ®éi ngò nh÷ng qu¶n trÞ tæng hîp ngay tõ cÊp c¬ së vµ xÐt trªn gãc ®é
toµn doanh nghiÖp th× rÊt dÔ x¸c chiÕn lîc kinh doanh.
Nhîc ®iÓm: M« h×nh nµy béc lé râ nh÷ng nhîc ®iÓm sau: DÔ dÉn ®Õn
t×nh tr¹ng tiÕm quyÒn, dÔ x¶y ra sù c¹nh tranh kh«ng cÇn thiÕt gi÷a c¸c bé phËn
vµ thiÕt chÕ ( ®iÒu lÖ, quy ®Þnh néi bé vµ c¸c quan hÖ qu¶n lý ) ph¶i hÕt søc chÆt
chÏ. Cã hai s¬ ®å minh ho¹ nh sau:
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
S¬ ®å m×nh tæ chøc qu¶n trÞ theo s¶n phÈm
Gi¸m ®èc th¬ng m¹i
SPA SPB SPC APD
HiÖn nay, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ®i vµo ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. §Ó
thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy qu¶n trÞ gia ph¶i tæ chøc bé m¸y vµ biªn chÕ nh©n viªn
theo c¸c nhãm s¶n phÈm.
S¬ ®å minh h¹o m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ theo khu vùc thÞ trêng
Gi¸m ®èc
Chi nh¸nh Chi nh¸nh Chi nh¸nh Chi nh¸nh
miÒn t©y miÒn trung miÒn b¾c níc ngoa×
1.4.5 M« h×nh qu¶n trÞ kiÓm tra ma trËn:
HÖ thèng nµy cã ®Æc ®iÓm: Cho phÐp lµm viÖc trùc tiÕp gi÷a c¸c ph©n
xëng vµ phßng (ban) chøc n¨ng, mçi ph©n xëng vµ c¸c phßng chøc n¨ng ®Òu
cã quyÒn ra mÖnh lÖnh vÒ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c¶ hai boä phËn. Nã ®îc
thiÕt lËp trªn nguyªn t¾c "Song trïng qu¶n trÞ"
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
S¬ ®å minh ho¹ m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ kiÓu ma trËn
Qu¶n trÞ doanh nghiÖp
ThiÕt kÕ S¶n xuÊt Ph¸t triÓn
Mua hµng
VËt t
Nh©n sù
u ®iÓm: HÖ thèng nµy lµm ®¬n gi¶n ho¸ c¬ cÊu tæ chøc vµ thÝch nghi víi
®iÒu kiÖn m«i trêng kinh doanh thêng xuyªn biÕn ®éng.
H¹n chÕ: h¹n chÕ c¬ b¶n cña hÖ thèng nµy lµ nã ®ßi hái ph¶i cã sù phèi
hîp nhÊt ®Þnh gi÷a ph©n xëng vµ c¸c phßng chøc n¨ng còng nh ®ßi hái cã
ph¶i tæ chøc tèt hÖ thèng th«ng tin trong ph¹m vi doanh nghiÖp.
HÖ thèng qu¶n trÞ kiÓu ma trËn rÊt phï hîp víi c¸c c«ng ty kinh doanh
®ang trªn ®µ ph¸t triÓn m¹nh hoÆc ®ang tiÕn hµnh kinh doanh kÕt hîp víi më
réng, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt-kü thuËt phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh.
1.4.6 M« h×nh hçn hîp
Phèi hîp ®a d¹ng c¸c kiÓu c¬ cÊu trªn, ¸p dông khi quy m« lín, cã tÝnh
®a d¹ng ngµnh, ®a d¹ng h×nh thøc së h÷u doanh nghiÖp t¨ng cao. Nã cã thÓ tËp
hîp c¸c c«ng ty con theo chiÒu däc hoÆc theo chiÒu ngang, tõng ®¬n vÞ thµnh
viªn hoµn toµn ®éc lËp nhng gãp chung c¸c nguån lùc ®Ó thùc hiÖn c¸c môc
tiªu lín h¬n.
Tuy nhiªn, kiÓu c¬ cÊu nµy còng cã nhîc ®iÓm ®ã lµ nguån lùc cã thÓ bÞ
dµn máng dÉn ®Õn chi phÝ cho ho¹t ®éng qu¶n trÞ cã thÓ t¨ng cao. §ång thêi nã
còng ®ßi hái nhµ qu¶n trÞ ph¶i cã tr×nh ®é tæng hîp cao.
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
S¬ ®å minh häa m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ kiÓu hçn hîp
Tæng gi¸m ®èc
Gi¸m ®èc chi nh¸nh Gi¸m ®èc chi nh¸nh Gi¸m ®èc chi nh¸nh
miÒm Trung miÒn Nam miÒn B¾c
Gi¸m ®èc chi nh¸nh G§ chi nh¸nh b¸n sØ Gi¸m ®èc chi nh¸nh
t¹i chî §ång Xu©n b¸n sØ t¹i HuÕ
b¸n sØ t¹i chî Lín
Qu¶n trÞ tÝn dông Qu¶n trÞ mua hµng Qu¶n trÞ qu¶ng c¸o
Qu¶n trÞ bé phËn s¶n Qu¶n trÞ bé phËn s¶n Qu¶n trÞ bé phËn s¶n
xuÊt giµy dÐp xuÊt ®å ch¬i xuÊt ®å trang trÝ
2. Yªu cÇu vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn bé m¸y qu¶n trÞ doanh
nghiÖp
2.1 Yªu cÇu.
Khi x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ dï theo quan ®iÓm, ph¬ng ph¸p
nµo còng cÇn ph¶i tu©n theo mét sè yªu cÇu chñ yÕu sau:
Mét lµ, ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chuyªn m«n ho¸. §¶m b¶o tÝnh chuyªn m«n
nh»m tæ chøc c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ theo híng chuyªn m«n ho¸ ë tõng bé
phËn vµ c¶ c¸ nh©n qu¶n trÞ. Nguyªn t¾c lµ n©ng cao tÝnh chuyªn m«n ho¸ cao
nhÊt cã thÓ.
Hai lµ, ph¶i ®¶m b¶o tiªu chuÈn ho¸. X¸c ®Þnh nhiÖm vô cña tõng bé
phËn, c¸ nh©n còng nh qui ®Þnh c¸c qui t¾c, qui tr×nh thùc hiÖn, tiªu chuÈn chÊt
19
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa: QTKDCN &XD
lîng ®èi víi tõng nhiÖm vô. Qui ®Þnh ho¹t ®éng kiÓm tra, ®¸nh gi¸ c«ng viÖc
theo híng tiªu chuÈn ho¸.
Ba lµ, ph¶i ®¶m b¶o sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c bé phËn, c¸ nh©n.
Tríc hÕt lµ ph¶i x¸c ®Þnh râ quyÒn h¹n, quyÒn lùc vµ tr¸ch nhiÖm cña tõng bé
phËn, c¸ nh©n tõ cÊp cao nhÊt ®Õn cÊp thÊp nhÊt trong bé m¸y qu¶n trÞ. TiÕp ®ã
ph¶i ®Þnh râ c¸c mèi liªn hÖ vÒ qu¶n trÞ vµ th«ng tin trong bé m¸y. Ph¶i c©n ®èi
gi÷a nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n vµ quyÒn lîi, liªn kÕt ho¹t ®éng cña mäi
c¸ nh©n, bé phËn b»ng quy chÕ ho¹t ®éng,lµm hoµ hîp giòa tæ chøc chÝnh thøc.
Thø t, b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt quyÒn lùc trong ho¹t ®éng qu¶n trÞ vµ
®iÒu hµnh. §iÒu ®ã ph¶i chó ý lùa chän c¬ cÊu tæ chøc hîp lý, x¸c ®Þnh tÝnh
thèng nhÊt quyÒn lùc trong toµn bé hÖ thèng, thÓ hiÖn ë quy chÕ ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp.
2.2 C¸c nh©n tè ¶nh hëng.
Môc ®Ých cña viÖc xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn c¬ cÊu tæ
chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp lµ nh»m hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc, gãp phÇn
n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cã c¸c nh©n tè ¶nh hëng chÝnh
nh sau:
2.2.1 C¸c nh©n tè thuéc m«i trêng kinh doanh (bao gåm c¸c nh©n tè bªn
trong vµ nh©n tè bªn ngoµi)
Theo quan ®iÓm hÖ thèng, mèi quan hÖ nµy chÝnh lµ mèi quan hÖ
gi÷a hÖ thèng con(doanh nghiÖp) vµ hÖ thèng lín (m«i trêng). TÝnh chÊt æn
®Þnh cña m«i trêng ¶nh hëng ®Õn viÖc lùa chän c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y
Trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, ngêi tæ chøc ph¶i t×m
kiÕm kiÓu c¬ cÊu tæ chøc thÝch øng víi sù thay ®æi thêng xuyªn cña m«i
trêng, ®ång thêi còng ph¶i thêng xuyªn nghiªn cøu vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ
chøc cña doanh nghiÖp. HÖ thèng kinh tÕ ho¸, ®ång thêi do sù ph¸t triÓn mang
tÝnh bïng næ cña khoa häc c«ng nghÖ ph¹m vi toµn cÇu ngµy cµng lµm t¨ng
nhiÖm vô qu¶n trÞ kü thuËt, chÊt lîng vµ marketing. ThÞ trêng cµng réng, tÝnh
æn ®Þnh cµng thÊp nªn còng cÇn t¨ng cêng ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ dù b¸o
chiÕn lîc.
2.2.2 Môc ®Ých, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô kinh doanh cña doanh nghiÖp.
20
nguon tai.lieu . vn