Xem mẫu

  1. Đề tài "Phương hướng và một số biện pháp nâng cao hiệu quả của công tác quản lý vốn sản xuất kinh doanh Công ty 20 - Tổng cục hậu cần"
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu Khi nãi ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ng­êi ta th­êng ®Ò cËp ®Õn hiÖu qu¶ cña nã. N¨ng suÊt - chÊt l­îng- hiÖu qu¶ lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña nÒn s¶n xuÊt tiªn tiÕn, lµ th­íc ®o cña tr×nh ®é vÒ mäi mÆt trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n còng nh­ ®èi víi tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt. Mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt lµ mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ nãi chung, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña mçi tÕ bµo ®ã sÏ t¹o nªn sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ . ë n­íc ta c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ n¬i trùc tiÕp s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt, t¹o nguån tÝch luü cho x· héi, nã gi÷ vai trß chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Trong giai ®o¹n hiÖn nay nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang ë trong b­íc chuyÓn m×nh lín tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ n­íc, ®­îc Nhµ n­íc bao cÊp hoµn toµn s¶n xuÊt kinh doanh , ®Õn nay c¸c ®¬n vÞ nµy ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh lêi ¨n, lç chÞu, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã nç lùc rÊt lín ®Ó tån t¹i. MÆt kh¸c, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh g¨y g¾t diÔn ra gi÷a c¸c doanh nghiÖp thuéc nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ®· ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng tÝch luü vèn ph¸t triÓn vµ ®Çu t­ më réng kinh doanh. §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc khi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp mang l¹i hiÖu qu¶ cao thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn. Lîi nhuËn hiÖn nay ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ®ßn b¶y kinh tÕ cã hiÖu lùc nhÊt kÝch thÝch m¹nh mÏ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Lîi nhuËn kh«ng nh÷ng ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng mµ nã cßn lµ nguån tµi chÝnh quan träng ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. §Æng Thu Trang 1 K35-E1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp XuÊt ph¸t tõ vai trß to lín cña lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu t¹p phÈm Hµ Néi (TOCONTAP) ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ Ph­¬ng Liªn vµ c¸c c« chó phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty em ®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi “Lîi nhuËn vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao lîi nhuËn ë c«ng ty xuÊt nhËp khÈu t¹p phÈm TOCONTAP”. Trong khu«n khæ thêi gian thùc tËp cho phÐp, luËn v¨n cña em ®· hoµn thµnh nh­ng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khuyÕt ®iÓm, h¹n chÕ ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu s©u h¬n. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ dËy cña thÇy c« gi¸o, cïng toµn thÓ c¸c b¹n ®äc ®Ó gióp em hoµn thµnh luËn v¨n tèt h¬n. Trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy em ®· ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ Ph­¬ng Liªn bé m«n Qu¶n TrÞ Tµi ChÝnh Quèc TÕ vµ sù gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c c«, chó, b¸c, anh chÞ trong c«ng ty XNK t¹p phÈm Hµ Néi (TOCONTAP ) Víi lßng biÕt ¬n s©u s¾c: em xin bµy tá lêi c¸m ¬n tr©n thµnh tíi c« NguyÔn ThÞ Ph­¬ng Liªn cïng c¸c c« chó, anh chÞ thuéc c«ng ty XNK t¹p phÈm Hµ Néi (TOCONTAP) trong thêi gian qua ®· hÕt lßng gióp ®ì t¹o ®iÒu kiÖn cho em ®Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2003 Sinh viªn: §Æng Thu Trang K35-E1-TMQT §Æng Thu Trang 2 K35-E1
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch­¬ng I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ lîi nhuËn. I/Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1.Doanh nghiÖp. 1.1Kh¸i niÖm : Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ mét tæ chøc kinh tÕ ®­îc tæ chøc ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®«ng SXKD theo ph¸p luËt v× môc tiªu lîi nhuËn . Tuú theo c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i mµ tån t¹i c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau , theo h×nh thøc së h÷u vèn th× doanh nghiÖp ®­îc chia thµnh 3 lo¹i :  Doanh nghiÖp nhµ n­íc .  Doanh nghiÖp t­ nh©n .  Doanh nghiÖp së h÷u hçn hîp . Doanh nghiÖp nhµ n­íc : lµ tæ chøc kinh tÕ do nhµ n­íc ®Çu t­ vèn thµnh lËp vµ tæ chøc ho¹t ®éng SXKD nh»m phôc vô môc tiªu KT-CT cña nhµ n­íc . Doanh nghiÖp t­ nh©n lµ doanh nghiÖp do mét c¸ nh©n thµnh lËp ,qu¶n lÝ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh víi c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp . Doanh nghiÖp së h÷u hçn hîp : Lµ doanh nghiÖp trong ®ã chñ doanh nghiÖp lµ tËp thÓ c¸c c¸ nh©n hoÆc tæ chøc . Nh÷ng thµnh viªn nµy cïng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng sxkd ,cïng ph©n chia lîi nhuËn vµ cïng chÞu tr¸ch nhiÖm c¸c kho¶n nî cña c«ng ty trong phÇn vèn gãp cña m×nh. ViÖc ph©n lo¹i nµy chØ râ mèi quan hÖ së h÷u vèn ,tµi s¶n thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ,lµ c¨n cø ®Ó ph©n chia hiÖu qu¶ kinh tÕ theo §Æng Thu Trang 3 K35-E1
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp vèn gãp vµ còng lµ c¨n cø ®Ó nhµ n­íc quy ®Þnh chÕ ®é chÝnh s¸ch kinh tÕ ,®Þnh h­íng ph¸t triÓn phï hîp víi tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. 1.2§Æc tr­ng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng . Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng tån t¹i nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau nªn còng tån t¹i nh÷ng ®Æc tr­ng kh¸c nhau .Tuy nhiªn doanh nghiÖp nãi chung ®Òu mang nh÷ng ®Æc tr­ng sau:  Mäi doanh nghiÖp ®Òu kh«ng ngõng t×m c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD.  C¸c DN lµ c¸c ®¬n vÞ tù chñ trong SXKD vµ tù chñ vÒ tµi chÝnh.  Ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­: Quy luËt c¹nh tranh ,quy luËt cung cÇu, quy luËt gi¸ trÞ ...  Mäi lîi Ých kinh tÕ cña doanh nghiÖp ®­îc ph©n phèi mét c¸ch c«ng b»ng . 2/Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp 2.1Kh¸i niÖm: *Lîi nhuËn lµ chØ tiªu chÊt l­îng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng SXKD . §ã lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng sau mét qu¸ tr×nh tiÕn hµnh SXKD cña doanh nghiÖp . *Theo thuËt ng÷ Th­¬ng M¹i (The langugue of trade): Lîi nhuËn ( profit) lµ thu nhËp rßng cã ®­îc do s¶n xuÊt hay b¸n c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô. NghÜa lµ sè tiÒn cßn l¹i dµnh cho nhµ doanh nghiÖp sau khi ®· thanh to¸n tÊt c¶ c¸c kho¶n vèn (l·i suÊt), ®Êt ®ai (t«), lao ®éng ( bao gåm chi phÝ qu¶n lý, l­¬ng, tiÒn c«ng), nguyªn liÖu th«, thuÕ vµ khÊu hao. NÕu nh­ doanh nghiÖp lµm ¨n kÐm cái, lîi nhuËn cã thÓ lµ sè ©m vµ trong tr­êng hîp ®ã chóng biÕn thµnh c¸c kho¶n lç. §Æng Thu Trang 4 K35-E1
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp *§øng ë gãc ®é doanh nghiÖp, lîi nhuËn thùc chÊt lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ tæng chi phÝ SXKD mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó cã ®­îc doanh thu ®ã trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh. Theo ®ã ,lîi nhuËn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Lîi nhuËn = Doanh thu - Chi phÝ - ThuÕ *Nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn ViÖc nghiªn cøu nh»m lµm s¸ng tá nguån gèc vµ b¶n chÊt lîi nhuËn ®­îc c¸c nhµ kinh tÕ häc tiÕn hµnh tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû 18. MÆc dï vËy kho¶ng gÇn 200 n¨m sau th× nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn míi ®­îc K. Marx lµm s¸ng tá, «ng còng chÝnh lµ ng­êi ®· v¹ch trÇn b¶n chÊt bãc lét cña chñ nghÜa t­ b¶n ®èi víi ng­êi lao ®éng lµm thuª. Tr­íc ®ã c¸c tr­êng ph¸i kinh tÕ häc vµ c¸c nhµ t­ t­ëng kinh tÕ ®· kh«ng ngõng nghiªn cøu vÒ nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn nh­ng vÉn kh«ng thÓ ®i ®Õn thèng nhÊt gi¶i thÝch mét c¸ch râ rµng r»ng lîi nhuËn ®­îc s¶n sinh ra tõ ®©u. Ng­êi ®Çu tiªn nghiªn cøu vÒ lîi nhuËn ®ã lµ Adamsmith, theo «ng “ Lîi nhuËn lµ kho¶n khÊu trõ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm do c«ng nh©n t¹o ra”, nguån gèc cña lîi nhuËn lµ do toµn bé t­ b¶n ®Çu t­ ®Î ra trong c¶ lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. Kh¸c víi Adamsmith, DavidRicardo cho r»ng “ Lîi nhuËn lµ phÇn gi¸ trÞ d­ thõa ra ngoµi gi¸ trÞ hµng ho¸ do c«ng nh©n t¹o ra lu«n lu«n lín h¬n sè tiÒn c«ng mµ c«ng nh©n ®­îc h­ëng vµ phÇn chªnh lÖch ®ã chÝnh lµ lîi nhuËn”. Nh­ vËy, t­ t­ëng cña DavidRicardo ®· cã nh÷ng tiÕn bé h¬n nh÷ng lý luËn cña Adamsmith, ¤ng ®· chØ ra ®­îc nguån gèc cña lîi nhuËn chÝnh lµ “phÇn gi¸ trÞ thõa” ngoµi c¸c chi phÝ tr¶ cho c«ng nh©n vµ chÝnh lîi nhuËn do c«ng nh©n t¹o ra chø kh«ng ph¶i do toµn bé t­ b¶n ®Çu t­ ®Î ra. Vµo thÕ kû 19, nguån gèc cña lîi nhuËn míi ®­îc nhËn thøc mét c¸ch ®óng ®¾n qua sù ph©n tÝch cña K.Marx. B»ng vµo nh÷ng lÝ luËn khoa häc vµ §Æng Thu Trang 5 K35-E1
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp ph­¬ng ph¸p khoa häc, K.Marx chØ ra r»ng tham gia vµo qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ hµng ho¸ cã 3 bé phËn ®ã lµ : t­ b¶n bÊt biÕn, t­ b¶n kh¶ biÕn vµ gi¸ trÞ thÆng d­.  T­ b¶n bÊt biÕn lµ bé phËn gi¸ trÞ tån t¹i d­íi h×nh th¸i t­ liÖu s¶n xuÊt ( nhµ x­ëng, m¸y mãc, nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu phô...) mµ gi¸ trÞ cña nã ®­îc b¶o tån vµ chuyÓn nguyªn vÑn vµo s¶n phÈm, kh«ng biÕn ®æi vÒ l­îng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ( ký hiÖu lµ c)  T­ b¶n kh¶ biÕn lµ bé phËn t­ b¶n tån t¹i d­íi h×nh thøc søc lao ®éng cña c«ng nh©n lµm thuª t¹o ra vµ kh«ng ®­îc tr¶ c«ng , nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ bé phËn t­ b¶n ®­îc dïng ®Ó mua søc lao ®éng kh«ng t¸i hiÖn ra gi¸ trÞ nh­ng th«ng qua lao ®éng trõu t­îng cña c«ng nh©n lµm thuª mµ t¨ng lªn, tøc lµ biÕn ®æi vÒ mÆt l­îng ( ký hiÖu lµ v)  Gi¸ trÞ thÆng d­ lµ phÇn gi¸ trÞ d«i ra ngoµi gi¸ trÞ hµng ho¸ søc lao ®éng do c«ng nh©n lµm thuª t¹o ra vµ bÞ nhµ t­ b¶n chiÕm kh«ng ( ký hiÖu lµ m) Tõ ®ã ta thÊy r»ng tham gia vµo viÖc t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ cã 2 yÕu tè lµ : t­ b¶n bÊt biÕn vµ t­ b¶n kh¶ biÕn. NÕu ký hiÖu gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt trong xÝ nghiÖp t­ b¶n chñ nghÜa lµ Gt th× Gt =c+v+m (1)- hao phÝ lao ®éng thùc tÕ cña x· héi ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸. Nh­ng ®èi víi c¸c nhµ t­ b¶n ®Ó che dÊu sù bãc lét cña m×nh hä cho r»ng gi¸ trÞ thÆng d­ kh«ng ph¶i do søc lao ®éng cña c«ng nh©n lµm thuª t¹o ra mµ ®ã lµ do hao phÝ t­ b¶n t¹o ra, tøc lµ c vµ v, c+v t¹o ra. Trªn quan ®iÓm ®ã c¸c chñ t­ b¶n cho r»ng chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa t¹o ra lîi nhuËn chø kh«ng ph¶i do bé phËn (v) t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­. NÕu ký hiÖu chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa lµ K (K=c+v) th× ta cã gi¸ trÞ hµng ho¸: Gt=K+m (2), tõ ®ã ta cã K=Gt-m, ®iÒu ®ã cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa lu«n lu«n nhá h¬n chi phÝ thùc tÕ cña x· héi ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸. Khi c+v chuyÓn thµnh chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa th× §Æng Thu Trang 6 K35-E1
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp ®èi víi nhµ t­ b¶n, gi¸ trÞ thÆng d­ biÓu hiÖn thµnh sù t¨ng lªn bÒ ngoµi cña chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa mµ nhµ t­ b¶n thu ®­îc. Gi¸ trÞ thÆng d­ mét khi so s¸nh víi tæng t­ b¶n øng tr­íc th× mang h×nh thøc lîi nhuËn. NÕu ký hiÖu lîi nhuËn lµ p th× tõ (1) vµ (2) ta cã Gt=K+p hay gi¸ trÞ hµng ho¸ chi phÝ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa + lîi nhuËn. Thùc chÊt cña lîi nhuËn lµ gi¸ trÞ thÆng d­ ®­îc t¹o ra trong s¶n xuÊt, hay gi¸ trÞ thÆng d­ lµ néi dung bªn trong, lµ c¬ së cña lîi nhuËn, cßn lîi nhuËn lµ biÓu hiÖn bªn ngoµi cña m. Trªn thùc tÕ khi xÐt vÒ mÆt l­îng, c¬ së cña p lµ m nh­ng l­îng p thu ®­îc nhiÒu hay Ýt cßn phô thuéc vµo gi¸ trªn c¶ thÞ tr­êng. -Khi gi¸ c¶ b»ng gi¸ trÞ th× p=m -Khi gi¸ c¶ lín h¬n gi¸ trÞ th× p>m -Khi gi¸ c¶ nhá h¬n gi¸ trÞ th× p
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp nh­ng kh¸c ë chç: d­íi chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa th× t­ liÖu s¶n xuÊt lµ thuéc vÒ chñ nghÜa t­ b¶n, do vËy mµ lîi nhuËn thu ®­îc th× chñ nghÜa t­ b¶n bá tói lµm cña riªng cña m×nh , cßn d­íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th× dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt do vËy sau khi ®· tr¶ tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng th× phÇn lîi nhuËn ®ã sÏ ®­îc dïng ®Ó bæ xung vµo nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, phÇn cßn l¹i th× ph©n phèi vµo c¸c quÜ víi môc ®Ých tiÕp tôc duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ cuèi cïng lµ ®Ó phôc vô lîi Ých cña ng­êi lao ®éng. KÕt luËn: Qua ph©n tÝch trªn ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh b¶n chÊt cña lîi nhuËn trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ gi¸ trÞ thÆng d­ , lµ h×nh thøc biÕn t­íng cña gi¸ trÞ thÆng d­ - kÕt qu¶ cña lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng, lµ quan hÖ bãc lét trong x· héi TBCN. Nguån gèc lîi nhuËn lµ do ng­êi lao ®éng lµm thuª t¹o ra, nã lµ phÇn gi¸ trÞ d«i ra ngoµi tiÒn c«ng do ng­êi lao ®éng lµm ra. D­íi chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa th× lîi nhuËn bÞ nhµ t­ b¶n chiÕm ®o¹t mÊt vµ biÓu hiÖn quan hÖ m©u thuÉn vÒ lîi Ých kinh tÕ gi÷a chñ t­ b¶n vµ c«ng nh©n lµm thuª t¹o lªn m©u thuÉn giai cÊp trong x· héi t­ b¶n, cßn d­íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th× lîi nhuËn chÝnh lµ ®Ó phôc vô lîi Ých cña ng­êi lao ®éng, nhê cã nã mµ ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc tho¶ m·n vÒ lîi Ých kinh tÕ vµ gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, x©y dùng x· héi tiÕn bé c«ng b»ng v¨n minh v× cuéc sèng Êm no cña ng­êi lao ®éng. 2.2KÕt cÊu lîi nhuËn . Mçi doanh nghiÖp víi mçi ngµnh nghÒ ,mçi lÜnh vùc ®Çu t­ l¹i ®Î ra mét lo¹i lîi nhuËn kh¸c nhau . Nh­ng nh×n chung lîi nhuËn doanh nghiÖp bao gåm :  Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng SXKD  Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh.  Lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng §Æng Thu Trang 8 K35-E1
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp 2.2.1Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng SXKD : Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi nhuËn thu ®­îc do tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô, lao vô tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ bé phËn chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng møc lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp ®¹t ®­îc. Nã lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn tÝch luü phôc vô cho t¸i s¶n xuÊt më réng, ®ång thêi còng lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp lËp ra c¸c quü hç trî mÊt viÖc lµm, quü khen th­ëng,...Do ®ã lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô cô thÓ: *Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh Lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh ®­îc h×nh thµnh tõ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu cña doanh nghiÖp, nh÷ng nhiÖm vô nµy ®­îc ghi trong quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp vµ ®­îc ghi trong giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bé phËn lîi nhuËn nµy chiÕm tû träng lín trong tæng møc lîi nhuËn cu¶ doanh nghiÖp, ®ång thêi ®©y còng lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh viÖc thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô mµ doanh nghiÖp ®Ò ra. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh víi chi tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh ®ã. *Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh phô Lµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng ®­îc tiÕn hµnh ngoµi chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh cña doanh nghiÖp,hç trî c¸c ho¹t ®éng kinh doanh §Æng Thu Trang 9 K35-E1
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp chÝnh cña doanh nghiÖp vµ tËn dông tèi ®a c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, søc lao ®éng vµ c¸c yÕu tè vËt t­ kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ. Lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh phô lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh phô vµ chi phÝ ph©n bæ cho ho¹t ®éng kinh doanh phô ®ã. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh phô tuy chiÕm tû träng kh«ng lín trong tæng møc lîi nhuËn song nã cã ¶nh h­ëng tíi sù t¨ng gi¶m tæng møc lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®­îc vµ ®ång thêi cho thÊy viÖc tËn dông triÖt ®Ó c¸c c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®a d¹ng hãa c¸c c¬ héi t×m kiÕm lîi nhuËn, gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro tr­íc nh÷ng biÕn ®æi kh«ng thÓ l­êng hÕt ®­îc tõ phÝa m«i tr­êng kinh doanh cña doanh nghiÖp. *Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ sau: -Doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Lµ toµn bé nh÷ng kho¶n doanh thu tõ viÖc tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô, lao vô trong kú. Trong ®ã bao gåm: +Doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh: Lµ kho¶n tiÒn thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña doanh nghiÖp ®­îc ghi trong giÊy phÐp kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Æng Thu Trang 10 K35-E1
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp +Doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô: Lµ kho¶n thu phô thªm ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña doanh nghiÖp nh»m khai th¸c vµ tËn dông tèi ®a c¸c nguån lùc s½n cã trong doanh nghiÖp. -C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu bao gåm: +Gi¶m gÝa hµng b¸n: Lµ kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho ng­êi mua trong tr­êng hîp hµng kÐm phÈm chÊt hoÆc sai qui c¸ch phÈm chÊt theo hîp ®ång, bªn mua ®Ò nghÞ gi¶m gi¸. HoÆc lµ do bªn mua mua víi sè l­îng lín vµ ®­îc doanh nghiÖp gi¶m gi¸. Nh­ vËy gi¶m gi¸ hµng b¸n cã thÓ ®Èy nhanh viÖc tiªu thô hµng ho¸, thu håi vèn nhanh. Song còng cã thÓ hµng b¸n bÞ gi¶m gi¸ do chÊt l­îng kÐm. NÕu hµng b¸n bÞ gi¶m gi¸ nhiÒu th× lµm cho doanh thu thuÇn cña doanh nghiÖp bÞ gi¶m vµ dÉn tíi lµm cho tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp gi¶m. +Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ®· b¸n (®· x¸c ®Þnh doanh thu) nh­ng bÞ bªn mua tõ chèi tr¶ l¹i do chÊt l­îng hµng qu¸ kÐm hoÆc sai qui c¸ch phÈm chÊt nh­ ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång... +ThuÕ gi¸n thu ë kh©u tiªu thô: Tuú thuéc vµo ngµnh hµng vµ lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nhau mµ doanh nghiÖp thuéc diÖn chÞu thuÕ gi¸n thu kh¸c nhau. ThuÕ gi¸n thu ë kh©u tiªu thô bao gåm:  ThuÕ XK  ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu cã)  ThuÕ GTGT ®èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ thuÕ GTGT ®Çu vµo ch­a ®­îc khÊu trõ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. +TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n : Lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®­îc. TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau mµ ®­îc x¸c ®Þnh kh¸c nhau. §Æng Thu Trang 11 K35-E1
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp 1. §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× trÞ gi¸ vèn hµng b¸n lµ chi phÝ mua hµng ho¸ ®Ó tiªu thô trong kú, nã bao gåm:  Gi¸ mua cña hµng ho¸ tiªu thô trong kú  Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua hµng nh­: chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, chi phÝ ®ãng gãi... ph©n bæ cho hµng ho¸ tiªu thô trong kú. 2. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh th× trÞ gi¸ vèn hµng b¸n lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô, tiªu thô trong kú bao gåm:  Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp  Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp  Chi phÝ qu¶n lý ph©n x­ëng -Chi phÝ b¸n hµng Lµ kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô... Bao gåm tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ vÒ vËt liÖu ®ãng gãi, vËn chuyÓn b¶o qu¶n hµng ho¸. Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng cô, dông cô, ®å dïng... phôc vô cho b¸n hµng. Ngoµi ra cßn cã c¸c chi phÝ kh¸c nh­ chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, ®iÒu tra thÞ tr­êng, b¶o hµnh, hoa hång... -Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý doanh nghiÖp, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ chung kh¸c cña toµn bé doanh nghiÖp ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm: Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ vËt liÖu dïng trong qu¶n lý, chi phÝ ®å dïng v¨n phßng, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Ngoµi ra cßn cã c¸c kho¶n chi phÝ: §Æng Thu Trang 12 K35-E1
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp thuÕ vµ lÖ phÝ, chi phÝ dù phßng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. 2.2.2Lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh Lµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp , ®Çu t­ vèn ra bªn ngoµi doanh nghiÖp nh­: gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt kinh doanh, gãp vèn cæ phÇn, ho¹t ®éng mua b¸n tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, cho thuª tµi s¶n, kinh doanh bÊt ®éng s¶n, l·i tiÒn göi vµ cho vay thuéc nguån vèn kinh doanh vµ quü, mua b¸n ngo¹i tÖ. HiÖn nay xu h­íng ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n mµ ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh chñ yÕu cña c¸c doanh nghiÖp chñ yÕu lµ ®Çu t­ chøng kho¸n do sù linh ho¹t trong chuyÓn ®æi vèn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cao tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ nµy. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ cña c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh. -Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau:  Doanh thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh : lµ c¸c kho¶n thu tõ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh: ho¹t ®éng liªn doanh liªn kÕt, ho¹t ®éng mua b¸n chøng kho¸n, thu l·i tiÒn göi ng©n hµng , chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i, hoµn nhËp quü dù phßng tµi chÝnh...  Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh: bao gåm chi phÝ tham gia liªn doanh liªn kÕt, chi phÝ b¸n chøng kho¸n, chi phÝ m«i giíi cho vay, chi phÝ do chªnh lÖch chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ, chi phÝ tr¶ l·i vay, chi phÝ dù phßng tµi chÝnh... 2.2.3Lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng Lµ kho¶n lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mang tÝnh chÊt kh«ng th­êng xuyªn, doanh nghiÖp kh«ng dù kiÕn §Æng Thu Trang 13 K35-E1
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp tr­íc ®­îc hoÆc cã dù kiÕn nh­ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®­îc. Nh÷ng kho¶n lîi nhuËn nµy thu ®­îc do nguyªn nh©n chñ quan hoÆc kh¸ch quan ®em l¹i. -Lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau:  Doanh thu tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng: lµ c¸c kho¶n thu tõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng th­êng xuyªn, kh«ng dù tÝnh tr­íc hoÆc cã nh­ng Ýt kh¶ n¨ng x¶y ra cña doanh nghiÖp, bao gåm c¸c kho¶n nh­: Thanh lý tµi s¶n, nh­îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh ®· hÕt thêi h¹n sö dông, nî khã ®ßi ®· xö lý nay ®ßi ®­îc, tiÒn ph¹t båi th­êng do phÝa ®èi t¸c vi ph¹m hîp ®ång, c¸c kho¶n thu nhËp bÞ bá sãt...  Chi phÝ bÊt th­êng: lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh ta mµ doanh nghiÖp kh«ng l­êng tr­íc ®­îc bao gåm: C¸c kho¶n chi phÝ thanh lý, nh­îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh ®· hÕt thêi h¹n sö dông, kho¶n tiÒn bÞ ph¹t båi th­êng hîp ®ång vµ truy thu thuÕ, tµi s¶n thiÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n, chi phÝ bÞ bá sãt... Tõ c¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp nh­ sau: Nh­ vËy, cã thÓ thÊy do ngµnh hµng vµ lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nhau mµ cã sù kh¸c nhau vÒ tû träng lîi nhuËn cña mçi bé phËn lîi nhuËn trong tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c tuú thuéc vµo tõng doanh nghiÖp, tõng giai ®o¹n vµ thêi kú kinh doanh mµ kÕt cÊu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cã thÓ gåm 3 hoÆc 4 bé phËn lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp ®· ®¹t trong kú. Nghiªn cøu kÕt cÊu lîi nhuËn cã ý nghÜa quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m ®iÒu chØnh vµ n©ng cao lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cho phï hîp víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp, ®ång thêi kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm, h¹n chÕ cßn tån t¹i trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¸t huy nh÷ng tÝch cùc ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt. §Æng Thu Trang 14 K35-E1
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp 2.3Tû suÊt lîi nhuËn .(TSLN) Kh¸i niÖm:.TSLN cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng chØ tiªu t­¬ng ®èi cho phÐp so s¸nh hiÖu qu¶ SXKD gi÷a c¸c thêi k× kh¸c nhau trong mét doanh nghiÖp hay gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau trong cïng mét thêi k× . Dùa vµo TSLN mµ ng­êi ta ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ SXKD cña doanh nghiÖp . TSLN cµng cao th× hiÖu qu¶ SXKD cµng lín vµ ng­îc l¹i . ViÖc x¸c ®Þnh tû suÊt lîi nhuËn còng cã nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, mçi c¸ch mang mét néi dung kinh tÕ kh¸c nhau tuú thuéc vµo doanh nghiÖp, lÜnh vùc kinh doanh mµ sö dông tû suÊt lîi nhuËn cho phï hîp. Ta cã thÓ xem xÐt mét sè tû suÊt lîi nhuËn th«ng dông sau: 2.3.1Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu Lµ mét chØ tiªu t­¬ng ®èi ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a tæng møc lîi nhuËn ®¹t ®­îc trong kú víi tæng doanh thu b¸n hµng trong kú. Tû suÊt lîi nhuËn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Trong ®ã: P’M: lµ tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu trong kú P : Tæng lîi nhuËn thu ®­îc trong kú M : Doanh thu b¸n hµng trong kú ý nghÜa: ChØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp; cho thÊy cø mét ®ång doanh thu th× sÏ mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. NÕu tû suÊt lîi nhuËn cµng cao th× chøng tá ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ tèt, chi phÝ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ hîp lÖ vµ ng­îc l¹i. NÕu ®em so s¸nh tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu cña doanh nghiÖp víi ngµnh mµ cho thÊy thÊp h¬n ®iÒu ®ã chøng tá doanh nghiÖp ®ang §Æng Thu Trang 15 K35-E1
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp b¸n víi gi¸ thÊp h¬n, hoÆc gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cao h¬n (cã chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cao h¬n) so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c cïng ngµnh. 2.3.2Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn (doanh lîi vèn) Lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a sè lîi nhuËn ®¹t ®­îc trong kú so víi sè vèn b×nh qu©n sö dông trong kú bao gåm vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. C«ng thøc x¸c ®Þnh: Trong ®ã: P’v : lµ tû suÊt lîi nhuËn vèn trong kú P : tæng lîi nhuËn ®¹t ®­îc trong kú Vbq: Tæng vèn kinh doanh b×nh qu©n trong kú ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: Trong ®ã: V1,V2,..., Vn: lµ vèn kinh doanh t¹i c¸c thêi ®iÓm kiÓm kª ( th¸ng, quý) n lµ sè thêi ®iÓm kiÓm kª ý nghÜa: ChØ tiªu kinh tÕ nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông tµi s¶n vËt t­ tiÒn vèn cña doanh nghiÖp, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶n ¸nh møc sinh lêi cña vèn kinh doanh, tøc lµ cø mét ®ång vèn kinh doanh bá ra trong kú sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn cµng cao th× chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ tèt. Doanh nghiÖp còng cã thÓ sö dông tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn cè ®Þnh hay vèn l­u ®éng trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông cña tõng lo¹i vèn kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. §Æng Thu Trang 16 K35-E1
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp 2.3.3Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ Lµ chØ tiªu t­¬ng ®èi ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ gi÷a tæng lîi nhuËn vµ tæng chi phÝ kinh doanh trong kú. C«ng thøc x¸c ®Þnh CFKD: lµ tæng møc chi phÝ kinh doanh ph©n bæ cho hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· tiªu thô trong kú. P : Tæng lîi nhuËn thu ®­îc trong kú ý nghÜa: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø mét ®ång chi phÝ bá ra th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn, chØ tiªu nµy cµng lín th× chøng tá víi mét møc chi phÝ thÊp còng cho phÐp mang l¹i lîi nhuËn cao cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.4Vai trß cña lîi nhuËn Trong ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn hay kh«ng phô thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, cã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn hay kh«ng?. §iÒu ®ã cho thÊy lîi nhuËn cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng gåm cã nhiÒu c¸ nh©n, tæ chøc vµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®ãng vai trß chÝnh t¹o nªn sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp còng chÝnh lµ t¹o ra thu nhËp cho nhµ n­íc, cho ng­êi lao ®éng. V× vËy lîi nhuËn còng cã vai trß víi nhµ n­íc, víi ng­êi lao ®éng. Cô thÓ vai trß cña lîi nhuËn ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm sau: *Vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi doanh nghiÖp §Æng Thu Trang 17 K35-E1
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp  Lîi nhuËn cã vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc, võa lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng tuy mçi giai ®o¹n cã nh÷ng môc tiªu vµ nhiÖm vô cã thÓ kh¸c nhau. Song cuèi cïng c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô cô thÓ mµ doanh nghiÖp ®Ò ra trong tõng thêi kú còng chØ phôc vô cho môc ®Ých cuèi cïng cña m×nh ®ã lµ t¹o ra lîi nhuËn ®¹t ®­îc. Kinh tÕ thÞ tr­êng tù do kinh doanh trong khu«n khæ ph¸p luËt qui ®Þnh, tù h¹ch to¸n lÊy thu bï chi, lç chÞu l·i h­ëng. V× vËy, lîi nhuËn võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc, võa lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i cña doanh nghiÖp. Kh«ng cã lîi nhuËn, doanh nghiÖp sÏ kh«ng cã vèn ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh nh»m môc ®Ých thu lîi còng nh­ thùc hiÖn viÖc tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Còng chÝnh v× lîi nhuËn mµ c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng më réng vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng dµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh. ChØ ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn th× doanh nghiÖp míi cã tiÒn ®Ò vËt chÊt ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh, më réng quy m« kinh doanh, hay nãi c¸ch kh¸c ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn.  Lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, cã t¸c ®éng ®Õn mäi mÆt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu mµ doanh nghiÖp thu ®­îc víi c¸c kho¶n chi phÝ bá ra ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n doanh thu ®ã. §Æng Thu Trang 18 K35-E1
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §HTM LuËn v¨n tèt nghiÖp Khi hiÖu sè gi÷a hai chØ tiªu kinh tÕ nµy cµng lín th× cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã l·i. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh r»ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tù h¹ch to¸n lÊy thu nhËp trõ chi phÝ. Ng­îc l¹i chØ tiªu lîi nhuËn cµng nhá vµ cã khuynh h­íng ©m th× chøng tá doanh nghiÖp ®ang trong t×nh tr¹ng ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶, thu kh«ng ®ñ bï chi, hµng ho¸ kh«ng tiªu thô hÕt cßn ø ®äng trong kho.T×nh tr¹ng nµy cho thÊy doanh nghiÖp hiÖn nay kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®Æt ra cña ng­êi tiªu dïng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô. ChÝnh v× vËy khi xem xÐt lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®ßi hái doanh nghiÖp khi lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã ®Ò ra ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng, t¨ng doanh thu vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.  Lîi nhuËn lµ nguån tÝch luü quan träng gióp doanh nghiÖp ®Çu t­ chiÒu s©u më réng qui m« s¶n xuÊt kinh doanh, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cñng cè thªm søc m¹nh vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. ThËt vËy, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sau khi ®· thùc hiÖn c¸c nghÜa vô nép Ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ chia cho c¸c chñ thÓ tham gia liªn doanh,... th× phÇn cßn l¹i doanh nghiÖp ph©n phèi vµo c¸c quÜ nh­: quÜ ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kinh doanh, quÜ dù phßng tµi chÝnh,... c¸c quÜ nµy dïng ®Ó ®Çu t­ më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, thay ®æi trang thiÕt bÞ m¸y mãc, nghiªn cøu trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng, ... nhê vËy mµ doanh nghiÖp cã thÓ tù chñ h¬n vÒ mÆt tµi chÝnh, dÔ dµng ®Çu t­ chiÒu s©u n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc n©ng cao lîi nhuËn cña doanh nghiÖp.  Lîi nhuËn t¸c ®éng ®Õn mäi mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ¶nh h­ëng ®Õn nguån vèn kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. §Æng Thu Trang 19 K35-E1
nguon tai.lieu . vn