1. Trang Chủ
  2. Luận Văn - Báo Cáo
  3. Đề tài: KINH NGHIỆM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ VẬN DỤNG VÀO VIỆT NAM

Đề tài: KINH NGHIỆM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ VẬN DỤNG VÀO VIỆT NAM

ĐỂ THỰC HIỆN CÁC HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH, THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, THÌ VẤN ĐỀ QUAN TRỌNG NHẤT LÀ PHẢI CẦN CÓ VỐN. VỐN CÓ HAI LOẠI CHỦ YẾU LÀ VỐN TRONG NƯỚC VÀ VỐN NƯỚC NGOÀI. ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN, THÌ VẤN ĐỀ THU HÚT VỐN NƯỚC NGOÀI ĐỂ THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ LÀ YẾU TỐ VÔ CÙNG QUAN TRỌNG VÀ ĐƯỢC NHIỀU NƯỚC QUAN TÂM, TRONG ĐÓ CÓ NƯỚC TA.... BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: “KINH NGHIỆM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ VẬN DỤNG VÀO VIỆT NAM

Thể loại Tài liệu miễn phí Luận Văn - Báo Cáo

Số trang 46

Ngày tạo 8/30/2018 12:44:14 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.34 M

Tên tệp

Tải Đề tài: KINH NGHIỆM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP N... (.pdf)

Xem mẫu

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài: “KINH NGHIỆM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ VẬN DỤNG VÀO VIỆT NAM”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi më ®Çu §Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, thóc ®Èy t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, th× vÊn ®Ò quan träng nhÊt lµ ph¶i cÇn cã vèn. Vèn cã hai lo¹i chñ yÕu lµ vèn trong n­íc vµ vèn n­íc ngoµi. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, th× vÊn ®Ò thu hót vèn n­íc ngoµi ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ yÕu tè v« cïng quan träng vµ ®­îc nhiÒu n­íc quan t©m, trong ®ã cã n­íc ta. Trong thêi ®¹i ngµy nay, xu h­íng hoµ nhËp, liªn kÕt gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi ngµy cµng cao.Do ®ã trong hîp t¸c ®Çu t­ quèc tÕ th­êng cã nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau. Nh×n chung, vèn n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo trong n­íc b»ng hai con ®­ßng chÝnh lµ ®­êng c«ng céng vµ ®­êng t­ nh©n hoÆc th­¬ng m¹i. H×nh thøc ®Çu t­ qu«c tÕ chñ yÕu lµ ®Çu t­ trùc tiÕp (FDI: Foreign Direct Investment); ®Çu t­ qua thÞ tr­êng chøng kho¸n;cho vay cña c¸c ®Þnh chÕ kinh tÕ vµ ng©n hµng n­íc ngoµi (vay th­¬ng m¹i) vµ nguån viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA). Trong ®Ò ¸n m«n häc nµy,em xin ®i vµo vÊn ®Ò träng t©m lµ: “Kinh nghiÖm thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë mét sè n­íc vµ vËn dông vµo ViÖt Nam” Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò ¸n nay,em ®· ®­îc sù gãp ý vµ chØ b¶o tËn t×nh cña GS.TS NguyÔn Thµnh §é. Tuy nhiªn v× cßn giíi h¹n vÒ kiÕn thøc còng nh­ thêi gian nªn bµi viÕt nµy cña em kh«ng tr¸nh ®­îc thiÕu sãt. KÝnh mong sù gãp ý cña thÇy! Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Sinh viªn thùc hiÖn: §ç v¨n Th¾ng 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ch­¬ng i: Lý luËn chung vÒ thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI:Foreign Direct Investment) I. Vai trß cña FDI ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. 1.1 Quan ®iÓm cña Lª Nin vµ c¸c nhµ kinh tÕ vÒ FDI. 1.1.1 Quan ®iÓm cña Lª Nin vÒ FDI Theo Lª Nin, trong giai ®o¹n c¹nh tranh tù do, ®Æc ®iÓm cña chñ nghÜa t­ b¶n lµ xuÊt khÈu hµng ho¸, cßn trong giai ®o¹n hiÖn ®¹i lµ xuÊt khÈu t­ b¶n. ¤ng cho r»ng: xuÊt khÈu t­ b¶n lµ mét ®Æc ®iÓm kinh tÕ cña chñ nghÜa t­ b¶n hiÖn ®¹i. Do t­ b¶n tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®· xuÊt hiÖn hiÖn t­îng “ t­ b¶n thõa “, thõa so v¬Ý tØ suÊt lîi nhuËn thÊp nÕu ph¶i ®Çu t­ trong n­íc, cßn nÕu ®Çu t­ ra bªn ngoµi th× tØ suÊt lîi nhuËn sÏ cao h¬n. Theo «ng: “Chõng nµo chñ nghÜa t­ b¶n vÉn lµ chñ nghÜa t­ b¶n, sè t­ b¶n thõa kh«ng ph¶i dïng ®Ó n©ng cao møc sèng cña quÇn chóng trong n­íc ®ã, v× nh­ thÕ sÏ lµm gi¶m bít lîi nhuËn cña bän t­ b¶n- mµ lµ ®Ó t¨ng thªm lîi nhuËn b»ng c¸ch xuÊt khÈu t­ b¶n ra n­íc ngoµi, vµo nh÷ng n­íc l¹c hËu. Trong c¸c n­íc l¹c hËu nµy, lîi nhuËn th­êng cao v× t­ b¶n h·y cßn Ýt, gi¸ ®Êt ®ai t­¬ng ®èi thÊp, tiÒn c«ng h¹, nguyªn liÖu rΔ(1) . XuÊt khÈu t­ b¶n cã ¶nh h­ëng tíi nguån vèn ®Çu t­ cña c¸c n­íc xuÊt khÈu t­ b¶n, nh­ng l¹i gióp cho nh÷ng tæ chøc ®éc quyÒn thu ®­îc lîi nhuËn cao ë n­íc ngoµi. Ngoµi ra xuÊt khÈu t­ b¶n cßn b¶o vÖ chÕ ®é chÝnh trÞ ë c¸c n­íc nhËp khÈu t­ b¶n vµ Ýt nhiÒu cã t¸c dông thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, kü thuËt. Nh­ng thùc tÕ nh©n d©n ë c¸c n­íc nhËp khÈu t­ b¶n bÞ bãc lét nhiÒu h¬n, sù lÖ thuéc vÒ kinh tÕ vµ kü thuËt t¨ng lªn vµ tõ ®ã sù phô thuéc vÒ chÝnh trÞ lµ khã tr¸nh khái. Lª Nin cho r»ng : “ ViÖc xuÊt khÈu t­ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n vµ thóc ®Èy hÕt søc nhanh sù ph¸t triÓn ®ã trong nh÷ng n­íc ®· ®­îc ®Çu t­ . Cho nªn nÕu trªn mét møc ®é nµo ®ã viÖc xuÊt khÈu cã thÓ g©y ra mét sù ng­ng trÖ nµo ®ã trong sù ph¸t triÓn cña c¸c n­íc xuÊt khÈu t­ b¶n..”(2) 1.1.2 Quan ®iÓm cña Samuelson vÒ thu hót FDI Samuelson cho r»ng ®a sè c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Òu thiÕu vèn, møc thu nhËp thÊp chØ ®ñ sèng ë møc tèi thiÓu do ®ã kh¶ n¨ng tÝch luü vèn h¹n chÕ. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn trong lý thuyÕt “ c¸i vßng luÈn quÈn “ vµ “có huých tõ bªn ngoµi”. MÆt kh¸c «ng cho r»ng ,ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, nguån nh©n lùc ®ang bÞ h¹n chÕ bëi tuæi thä vµ d©n chÝ thÊp; tµi nguyªn khan hiÕm; kü thuËt l¹c hËu vµ gÆp ph¶i trë ng¹i trong viÖc kÕt hîp chóng.Do (1) V.I.LªNin: toµn tËp, “Chñ nghÜa ®Õ quèc, giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t­ b¶n”,Nxb tiÕn bé, Matxc¬va,1980,t27,tr456. (2) S®d, tr459. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vËy ë nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn ngµy cµng khã kh¨n vµ t¨ng “c¸i vßng luÈn quÈn”.Tõ ®ã theo Samuelson: ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i cã “ có huých tõ bªn ngoµi nh»m ph¸ vì c¸i vßng luÈn quÈn “ . §ã lµ ph¶i cã ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 1.1.3 Quan ®iÓm cña R.Nurke vÒ FDI. R.Nurke ®· lÊy vßng luÈn quÈn cña sù nghÌo ®ãi lµm lý luËn t¹o vèn: xÐt vÒ l­îng cung ,ng­êi ta thÊy kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm Ýt ái, t×nh h×nh ®ã lµ do møc ®é thu nhËp thùc tÕ thÊp, møc thu nhËp thÊp ph¶n ¸nh n¨ng suÊt lao ®éng thÊp , ®Õn l­ît m×nh n¨ng suÊt lao ®éng thÊp phÇn lín do t×nh tr¹ng thiÕu t­ b¶n g©y ra. ThiÕu t­ b¶n l¹i lµ kÕt qu¶ cña kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm Ýt ái ®­a l¹i.Vµ thÕ lµ c¸i vßng ®­îc khÐp kÝn. Trong c¸i vßng luÈn quÈn cña sù nghÌo ®ãi ®ã, nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ thiÕu vèn. Do vËy, më cña cho ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®­îc «ng xem lµ gi¶i ph¸p thùc tÕ nhÊt ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Theo «ng , më cöa cho FDI cã ý nghÜa ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ v­¬n ®Õn nh÷ng thÞ tr­êng míi còng nh­ khuyÕn khÝch viÖc më réng kü thuËt hiÖn ®¹i vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p qu¶n lý cã hiÖu qu¶ .FDI gióp cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tr¸nh ®­îc nh÷ng ®ßi hái vÒ l·i suÊt chÆt chÏ. C¸c n­íc cã thu nhËp thÊp ®­îc chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ thùc phÈm xuÊt khÈu, ®­îc chuyªn m«n ho¸ dùa trªn nguyªn t¾c b©t di bÊt dÞch cña lîi thÕ so s¸nh trong th­¬ng m¹i quèc tÕ , dï r»ng FDI tr­íc hÕt cho lîi Ých c¸c n­íc xuÊt khÈu vèn chø kh«ng ph¶i cña c¸c n­íc nhËn vèn , thÕ nh­ng më cöa vÉn cßn h¬n lµ ®ãng cöa. R.Nurke cho r»ng ,FDI mang l¹i lîi Ých chung cho c¶ hai bªn , dï ch¼ng bao giê c©n b»ng tuyÖt ®èi nh­ng kh«ng thÓ lµm kh¸c ®­îc v× nã lµ ®ßi hái tù nhiªn , tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh vËn ®éng thÞ tr­êng 1.2 B¶n chÊt cña FDI. Sù ph¸t triÓn cña ®Çu t­ trùc tݪp n­íc ngoµi ®­îc quy ®inh hoµn toµn bëi quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ chÝn muåi nhÊt ®Þnh . Sù thay ®æi th¸i ®é tõ ban ®Çu lµ “chèng l¹i” qua “chÊp nhËn” ®Õn “hoan nghªnh” , ®Çu t­ trùc tݪp n­íc ngoµi cã thÓ xem lµ yÕu tè t¸c ®éng lµm t¹o ra nh÷ng b­íc thay ®æi nhËn thøc theo h­íng ngµy cµng ®óng h¬n vµ chñ ®éng h¬n cña con ng­êi ®èi víi quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan vÒ sù ph¸t triÓn søc s¶n xuÊt x· héi vµ ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®ang më ra mét cach thùc tÕ trªn quy m« quèc tÕ.Xu h­íng nµy cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viªc chi phèi c¸c biÓu hÞªn kh¸c nhau cu¶ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®· h×nh thµnh nªn c¸c dßng l­u chuyÓn vèn chñ yÕu:Dßng vèn tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®æ vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn; dßng vèn l­u chuyÓn trong néi bé c¸c n­íc phat triÓn.Sù l­u chuyÓn cña c¸c dßng vèn diÔn ra d­íi nhiÒu hinh thøc nh­ : Tµi trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (gåm viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc ODA vµ c¸c h×nh thøc kh¸c),nguån vay t­ nh©n(tÝn dông tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i) vµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Mçi nguån vèn cã ®Æc ®iÓm riªng cña nã. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån tµi trî ph¸t triÓn chÝnh thøc lµ nguån vèn do c¸c tæ chøc quèc tÕ, chÝnh phñ( hoÆc c¬ quan ®¹i diÖn chÝnh phñ) cung cÊp. Lo¹i vèn nµy cã ­u ®iÓm lµ cã sù ­u ®·i nhÊt ®Þnh vÒ l·i suÊt, khèi l­îng cho vay lín vµ thêi h¹n vay t­¬ng ®èi dµi. §Ó gióp c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, trong lo¹i vèn nµy ®· giµnh mét l­îng vèn chñ yÕu cho vèn viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc ODA, ®©y lµ nguån vèn cã nhiÒu ­u ®·i, trong ODA cã mét phÇn lµ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, chiÕm kho¶ng 25% tæng sè vèn. Tuy vËy kh«ng ph¶i kho¶n ODA nµo còng dÔ dµng, nhÊt lµ lo¹i vèn do c¸c chÝnh phñ cung cÊp, nã th­êng g¾n víi nh÷ng r»ng buéc nµo ®ã vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi, thËm chÝ c¶ vÒ qu©n sù. Nguån vay t­ nh©n: §©y lµ nguån vèn kh«ng cã nh÷ng r»ng buéc nh­ vèn ODA, tuy nhiªn ®©y lµ lo¹i vèn cã thñ tôc vay rÊt kh¾t khe, møc l·i suÊt cao, thêi h¹n tr¶ nî rÊt nghiªm ngÆt. Nh×n chung sö dông hai lo¹i vèn trªn ®Òu ®Ó l¹i cho nÒn kinh tÕ c¸c n­íc ®i vay g¸nh nÆng nî nÇn – mét trong nh÷ng yÕu tè chøa ®ùng tiÒm Èn nguy c¬ dÉn ®Õn khñng ho¶ng, nhÊt lµ khñng ho¶ng vÒ tiÒn tÖ. Nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) Trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i,®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ lo¹i vèn cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n so víi c¸c lo¹i vèn kÓ trªn. NhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, khi kh¶ n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cßn thÊp th× hiÖu qu¶ cµng râ rÖt. VÒ b¶n chÊt , FDI lµ sù gÆp nhau vÒ nhu cÇu cña mét bªn la nhµ ®Çu t­ vµ mét bªn kh¸c lµ n­íc nhËn ®Çu t­. - §èi víi nhµ ®Çu t­: Khi qu¸ tr×nh tÝch tô tËp trung vèn ®¹t tíi tr×nh ®é mµ “m¶nh ®Êt” s¶n xuÊt kinh doanh truyÒn thèng cña hä ®· trë nªn chËt hÑp ®Õn møc c¶n trë kh¶ n¨ng hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ , n¬i mµ ë ®ã nÕu ®Çu t­ vµo th× hä sÏ thu ®­îc lîi nhuËn nh­ mong muèn . Trong khi ë mét sè quèc gia kh¸c l¹i xuÊt hiÖn nhiÒu lîi thÕ mµ hä cã thÓ khai th¸c ®Ó thu lîi nhuËn cao h¬n n¬i mµ hä ®ang ®Çu t­ .Cã thÓ nãi ®©y chÝnh lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt thóc ®Èy c¸c nhµ ®Çu t­ chuyÓn vèn cña m×nh ®Çu t­ vµo n­íc kh¸c.Hay nãi c¸ch kh¸c ,viÖc t×m kiÕm , theo ®uæi lîi nhuËn cao h¬n vµ b¶o toµn ®éc quyÒn hay lîi thÕ c¹nh tranh lµ b¶n chÊt , lµ ®éng c¬ , lµ môc tiªu c¬ b¶n xuyªn suèt cña c¸c nhµ ®Çu t­ .§Çu t­ ra n­íc ngoµi lµ ph­¬ng thøc gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶. §©y lµ lo¹i h×nh mµ b¶n th©n nã rÊt cã kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn viÖc kÐo dµi “chu kú tuæi thä s¶n phÈm” , “chu kú tuæi thä kü thuËt” mµ vÉn gi÷ ®­îc ®éc quyÒn kü thuËt ,dÔ dµng x©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi mµ kh«ng bÞ c¶n trë bëi c¸c rµo ch¾n. Khai th¸c ®­îc nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn còng nh­ gi¸ nh©n c«ng rÎ cña n­íc nhËn ®Çu t­…Ph¶i nãi r»ng,®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ “lèi tho¸t lý t­ëng”tr­¬c sóc Ðp x¶y ra “sù bïng næ ph¸ s¶n”do nh÷ng m©u thuÉn tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh phat triÓn. Ta nãi nã lµ lý t­ëng v× chÝnh lèi tho¸t nµy ®· t¹o cho c¸c nhµ ®Çu t­ tiÕp tôc thu lîi vµ ph¸t triÓn , cã khi cßn ph¸t triÓn víi tèc ®é cao h¬n. ThËm chÝ khi n­íc nhËn ®µu t­ cã sù thay ®æi chÝnh s¸ch thay thÕ nhËp khÈu sang chÝnh s¸ch h­íng sang xuÊt khÈu th× nhµ ®Çu t­ vÉn cã thÓ tiÕp tôc ®Çu t­ d­íi d¹ng më c¸c chi nh¸nh s¶n xuÊt c¸c bé phËn , phô kiÖn …®Ó xuÊt khÈu trë l¹i ®Ó phôc vô cho c«ng ty mÑ , còng nh­ c¸c thÞ tr­êng míi …§èi víi c¸c n­íc 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®ang phat triÓn , d­íi con m¾t cña c¸c nhµ ®Çu t­ , trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c n­íc nµy ®· cã nh÷ng sù c¶i thiÖn ®¸ng kÓ c¬ së h¹ tÇng, ®iÒu kiÖn kinh tÕ , tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ng­êi lao ®éng, hÖ thèng luËt ph¸p , dung l­îng thÞ tr­êng, mét sè nguån tµi nguyªn … còng nh­ sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ… Nh÷ng c¶i thiÖn nµy ®· t¹o sù hÊp dÉn nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ . T­íc khi x¶y ra khñng ho¶ng tµi chÝnh _tiÒn tÖ , thÕ giíi ®¸nh gi¸ Ch©u ¸ , vµ nhÊt lµ §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ ®ang lµ khu vùc xuÊt hiÖn nhiÒu nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ cã søc hót ®¸ng kÓ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Tãm l¹i : Thùc chÊt c¬ b¶n bªn trong cña nhµ ®Çu t­ trong ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi bao gåm:Duy tr× vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña chñ ®Çu t­ ( vÊn ®Ò vèn , kü thuËt , s¶n phÈm …;Khai th¸c c¸c nguån lùc vµ x©m nhËp thÞ tr­êng cña c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ ; Tranh thñ lîi dông chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ ; Th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp ®Ó thùc hiÖn c¸c ý ®å kinh tÕ (hoÆc phi kinh tÕ ) mµ c¸c ho¹t ®äng kh¸c kh«ng thùc hiÖn ®­îc. - §èi víi c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ : §©y lµ nh÷ng n­íc ®ang cã mét sè lîi thÕ mµ nã ch­a cã hoÆc kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó khai th¸c. C¸c n­íc nhËn ®Çu t­ thuéc lo¹i nµy th­êng lµ c¸c n­íc cã nguån tµi nguyªn tu¬ng ®èi phong phó, cã nguån lao ®éng dåi dµo vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ, thiÕu vèn, thiÕu kü thuËt, thiÕu c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ Ýt cã kh¶ n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao… Sè nµy phÇn lín thuéc c¸c n­íc ph¸t triÓn. - C¸c n­íc nhËn ®Çu t­ d¹ng kh¸c ®ã lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn, ®©y c¸c n­íc cã tiÒm lùc kinh tÕ cao, phÇn lín lµ nh÷ng n­íc cã vèn ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. C¸c n­íc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ cã c¬ së h¹ tÇng tèt, hä ®¨ vµ ®ang tham gia cã hiÖu qu¶ vµo qóa tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ hoÆc lµ thµnh viªn cña c¸c tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸c tËp ®oµn kinh tÕ lín. Hä nhËn ®Çu t­ trong mèi liªn kÕt ®Ó gi÷ quyÒn chi phèi kinh tÕ thÕ giíi. Nãi chung, ®èi víi n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­, cho dï ë tr×nh ®é ph¸t triÓn cao hay thÊp, sè vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ do sù khÐo lÐo “mêi chµo” hay do c¸c nhµ hay do c¸c nhµ ®Çu t­ tù t×m ®Õn mµ cã , th× ®Çu t­ n­íc ngoµi còng th­êng cã sù ®ãng gãp nhÊt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña hä. ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau , ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®ãng vµi trß lµ nguån vèn bæ sung lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh ( thËm chÝ quyÕt ®Þnh) theo sù chuyÓn biÕn theo chiÒu h­íng tÝch cùc cña mét sè lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh , hay mét sè ngµnh nghÒ , hoÆc lµ nh÷ng yÕu tè xóc t¸c lµm cho c¸c tiÒm n¨ng néi t¹i cña n­íc nhËn ®Çu t­ ph¸t huy mét c¸ch m¹nh mÏ vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. LÞch sö ph¸t triÓn trùc tiÕp n­íc ngoµi cho thÊy th¸i ®é cña c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ lµ tõ th¸i ®é ph¶n ®èi ( xem ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ c«ng cô c­íp bãc ®èi víi thuéc ®Þa ) ®Õn th¸i ®é buéc ph¶i chÊp nhËn vµ ®Õn th¸i ®é hoan nghªnh …Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay , ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®­îc mêi chµo , khuyÕn khÝch m·nh liÖt ®èi víi thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. MÆc dï hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu tranh luËn ,cßn nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau vÒ vai trß , vÒ mÆt tÝch cùc , tiªu cùc …cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®èi víi n­íc tiÕp 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhËn ®Çu t­ . Nh­ng chØ ®iÓm qua nhu cÇu , qua trµo l­u c¹nh tranh thu hót còng ®ñ cho ta kh¼ng ®Þnh r»ng : ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi hiÖn nay ®èi víi c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ cã t¸c dông tÝch cùc lµ chñ yÕu . §a phÇn c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tݪp n­íc ngoµi , khi thùc hiÖn ®Òu ®­a l¹i lîi Ých cho n­íc nhËn ®Çu t­ . §èi víi nhiÒu n­íc , ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi thùc sù ®ãng vai trß lµ ®iÒu kiÖn , lµ c¬ héi , lµ cöa ngâ gióp tho¸t khái t×nh tr¹ng cña mét n­íc nghÌo , b­íc vµo quü ®¹o cña sù phat triÓn vµ th­c hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Tãm l¹i : §ång vèn ( t­ b¶n ) cña c¸c tËp ®oµn , c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia lín xuÊt ra vµ ho¹t ®äng ngµy cµng tinh vi vµ phøc t¹p h¬n, nh­ng hiÖu qu¶ ®­a l¹i th­êng ®¹t ë møc cao h¬n . Quan hÖ cña n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ víi nhµ ®Çu t­ trong ho¹t ®äng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña c¸c tËp ®oµn , c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia lín th­êng tån t¹i ®an xen gi÷a hîp t¸c vµ ®Êu tranh ë møc ®é ngµy cµng cao h¬n 1.3. C¸c h×nh thøc chñ yÕu cña FDI LuËt quy ®Þnh cã ba h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi chñ yÕu lµ: hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh; xÝ nghiÖp liªn doanh ; vµ xÝ nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi . 1.3.1. H×nh thøc xÝ nghiÖp liªn doanh. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông phæ biÕn h¬n, nh­ng cã xu h­íng bít dÇn vÒ tØ träng . C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi thÝch ¸p dông h×nh thøc liªn doanh v× : -ThÊy ®­îc ­u thÕ gi÷a h×nh thøc xÝ nghiÖp liªn doanh so víi h×nh thøc xÝ nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi lµ tranh thñ ®­îc sù hiÓu biÕt vµ hç trî cña c¸c ®èi t¸c trong tÊt c¶ c¸c kh©u h×nh thµnh, thÈm ®Þnh vµ th­c hiÖn dù ¸n. -Ph¹m vi , lÜnh vùc vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp liªn doanh réng h¬n xÝ nghiÖp 100% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tuy nhiªn cã thÓ gi¶i thÝch xu h­íng h¹n chÕ dÇn h×nh thøc xÝ nghiÖp liªn doanh ë ViÖt Nam b»ng nh÷ng nguyªn nh©n sau : -Sau mét thêi gian tiÕp cËn víi thÞ tr­êng ViÖt Nam , c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi , ®Æc biÖt c¸c nhµ ®Çu t­ Ch©u ¸ ®· hiÓu râ h¬n vÒ luËt ph¸p , chÝnh s¸ch vµ thñ tôc ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam . -Thùc tiÔn ph¸t sinh nhiÒu tranh chÊp trong viÖc qu¶n lý ®iÒu hµnh mµ mét phÇn do sù yÕu kÐm vÒ tr×nh ®é cña ng­êi ViÖt Nam . Bªn n­íc ngoµi th­êng gãp vèn nhiÒu h¬n nh­ng kh«ng quýªt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò chñ chèt cña xÝ nghiÖp v× nguyªn t¾c nhÊt trÝ trong héi ®ång qu¶n trÞ. -Kh¶ n¨ng tham gia liªn doanh cña bªn ViÖt Nam lµ cã h¹n v× thiÕu c¸n bé , thiÕu vèn ®ãng gãp . - NhiÒu tr­êng hîp c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc ®· t¸c ®éng qu¸ s©u vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña xÝ nghiÖp 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1.3.2.XÝ nghiÖp 100% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Çu t­ n­íc ngoµi theo h×nh thøc nµy ngµy cµng t¨ng . Nguyªn nh©n gi¶m sót tØ träng xÝ nghiÖp liªn doanh còng chÝnh lµ nguyªn nh©n t¨ng tØ lÖ c¸c xÝ nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi .Uû ban nhµ n­íc vÒ hîp t¸c vµ ®Çu t­ tr­íc ®©y ®· tõ chèi cÊp giÊy phÐp cho nhiÒu dù ¸n 100% vèn n­íc ngoµi trong nh÷ng ngµnh ,lÜnh vùc quan träng hoÆc cã tÝnh ®Æc thï nh­ : B­u chÝnh viÔn th«ng , x©y dùng kinh doanh kh¸ch s¹n , v¨n phßng cho thuª , s¶n xuÊt xi m¨ng , dÞch vô xuÊt nhËp khÈu , du lÞch…Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y , c¸c ®Þa ph­¬ng phÝa Nam , ®Æc biÖt lµ c¸c tØnh §ång Nai , S«ng BÐ, Bµ RÞa _Vòng Tµu ®· ñng hé m¹nh c¸c dù ¸n 100% vèn n­íc ngoµi víi lËp luËn r»ng cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi thuª ®Êt lËp xÝ nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi cã lîi h¬n viÖc giao ®Êt cho bªn ViÖt Nam gãp vèn b»ng gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®Ó tham gia liªn doanh 1.3.3.H×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông phæ biÕn trong lÜnh vùc th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ vµ trong lÜnh vùc b­u chÝnh viÔn th«ng .Hai lÜnh vùc nµy chiÕm 30% sè dù ¸n hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh , nh­ng chiÕm tíi 90% tæng vèn cam kÕt th­c hiÖn . Ph©n cßn l¹i chñ yÕu thuéc vÒ lÜnh vùc c«ng nghiÖp , gia c«ng , dÞch vô 1.3.4 C¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ ph­¬ng thøc tæ chøc thu hót ®Çu t­ kh¸c . - C«ng ty cæ phÇn cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi : §©y lµ h×nh thøc tæ chøc kh¸ phæ biÕn trªn thÕ giíi . Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi , so víi c¸c h×nh thøc c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n , c«ng ty cæ phÇn cã lîi thÕ trong viÖc huy ®éng vèn ngay tõ ®Çu cña doanh nghiÖp . - Cæ phÇn ho¸ c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi , viÖc chuÓn nh­îng phÇn gãp vèn trong xÝ nghiÖp liªn doanh ph¶i ®­îc sù chÊp thuËn cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn . XÝ nghiÖp liªn doanh kh«ng ®­îc phÐp huy ®éng vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc b¸n l¹i chøng kho¸n . V× vËy , mét sè nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cho r»ng quy ®Þnh cña LuËt hiÖn hµnh lµ “cøng” vµ ®Ò nghÞ cho cæ phÇn ho¸ xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . - Chi nh¸nh c«ng ty n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam . LuËt ®Çu t­ hiÖn hµnh kh«ng cã quy ®Þnh vÒ h×nh thøc chi nh¸nh c«ng ty n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m qua, mét sè ng©n hµng n­íc ngoµi ,c¸c c«ng ty tµi chÝnh, th­¬ng m¹i quèc tÕ ®· lµm ®¬n xin më chi nh¸nh t¹i ViÖt Nam. - Ph­¬ng thøc ®æi ®Êt lÊy c«ng tr×nh. Nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi bá vèn x©y dùng mét hoÆc mét sè dù ¸n c¬ së h¹ tÇng nh­ cÇu, ®­êng, hoÆc khu phè míi theo ph­¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay hoÆc BT ( x©y dùng – chuyÓn giao). §æi l¹i, Nhµ n­íc ViÖt Nam sÏ dµnh cho nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi quyÒn sö dông mét diÖn tÝch ®Êt trong mét thêi gian x¸c ®Þnh ®Ó x©y dùng, kinh doanh hoÆc mét sè dù ¸n cô thÓ. - H×nh thøc thuª mua 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Mét sè xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ xÝ nghiÖp 100% vèn cña c¸c c«ng ty NhËt B¶n ®Ò nghÞ ®­îc thuª mua hoÆc thuª miÔn phÝ m¸y mãc thiÕt bÞ. V× ®©y lµ vÊn ®Ò míi vµ m¸y mãc thiÕt bÞ vÉn thuéc së h÷u cña xÝ nghiÖp t¹i ViÖt Nam nªn Bé Th­¬ng m¹i ®· kh«ng chÊp nhËn ®Ò nghÞ miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ leasing. 1.4 §Æc ®iÓm chñ yÕu cña FDI §Õn nay xÐt vÒ b¶n chÊt, FDI cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu: * FDI trë thµnh h×nh thøc ®Çu t­ chñ yÕu trong ®Çu t­ n­íc ngoµi. XÐt vÒ ­u thÕ vµ hiÖu qu¶ th× FDI thÓ hiÖn râ h¬n sù chuyÓn biÕn vÒ chÊt l­îng trong nÒn kinh tÐ thÕ giíi. G¾n trùc tiÕp víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trùc tiÕp, tham gia vµo sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ theo chiÒu s©u vµ t¹o thµnh c¬ së cña sù ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia vµ c¸c doanh nghiÖp xuyªn quèc tÕ * FDI ®ang vµ sÏ t¨ng m¹nh ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn Cã nhiÒu lý do gi¶i thÝch møc ®é ®Çu t­ cao gi÷a c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn víi nhau nh­ng cã thÓ thÊy ®­îc hai nguyªn nh©n chñ yÕu sau: -Thø nhÊt, m«i tr­êng ®Çu t­ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn cã ®é t­¬ng hîp cao. M«i tr­êng nµy hiÓu theo nghÜa réng bao gåm c¶ m«i tr­êng c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng ph¸p lý. -Thø hai, xu h­íng khu vùc ho¸ ®· thóc ®Èy c¸c n­íc nµy x©m nhËp thÞ tr­êng cña nhau. Tõ hai lý do ®ã ta cã thÓ gi¶i thÝch ®­îc xu h­íng t¨ng lªn cña FDI ë c¸c c«ng nghiÖp míi (NICs), c¸c nø¬c ASEAN vµ TrungQuèc. Ngoµi ra xu h­íng tù do ho¸ vµ më cöa cña nÒn kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù thay ®æi ®¸ng kÓ dßng ch¶y FDI. * C¬ cÊu vµ ph­¬ng thøc FDI trë nªn ®a d¹ng h¬n. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¬ cÊu vµ ph­¬ng thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi trë nªn ®a d¹ng h¬n so víi tr­íc ®©y. ®iÒu nµy liªn quan ®Õn sù h×nh thµnh hÖ thèng phan c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng s©u réng vµ sù thay ®æi m«i tr­êng kinh tÕ th­¬ng m¹i toµn cÇu. VÒ c¬ cÊu FDI, ®Æc biÖt lµ FDI vµo c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cã nh÷ng thay ®æi sau: - Vai trß vµ tØ träng cña ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh cã hµm l­îng khoa häc cao t¨ng lªn. H¬n 1/3 FDI t¨ng lªn hµng n¨m lµ tËp trung vµo c¸c ngµnh then chèt nh­ ®iÖn tö, chÕ t¹o m¸y tÝnh, chÊt dÎo, ho¸ chÊt vµ chÕ t¹o m¸y. Trong khi ®ã nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng dïng nhiÒu vèn vµ lao ®éng, FDI gi¶m tuyÖt ®èi hoÆc kh«ng ®Çu t­ . - Tû träng cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ taä gi¶m xuèng trong khi FDI vµo c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng lªn. §iÒu nµy cã liªn quan ®Õn tû träng khu vùc vô trong GDP cña c¸c nø¬c CECD t¨ng lªn vµ hµm l­îng dÞch vô trong céng nghiÖp chÕ t¹o. Mét sè lÜnh vùc ®­îc ­u tiªn lµ c¸c dÞch vô th­¬ng m¹i, bµo hiÓm, c¸c dÞch vô tµi chÝnh vµ gi¶i trÝ . 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. * Sù g¾n bã ngµy cµng chÆt chÏ gi­· FDI vµ ODA, th­¬ng m¹i vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ. -FDI vµ th­¬ng m¹i cã liªn quan rÊt chÆt chÏ víi nhau . Th«ng th­êng, mét chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc nh»m vµo môc ®Ých t¨ng tiÒm n¨ng xuÊt khÈu cña mét n­íc. MÆt kh¸c, c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®­îc lùa chän ngµnh vµ ®Þa ®iÓm ®Çu t­ còng dùa trªn c¬ së t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn tr­êng quèc tÕ - FDI ®ang trë thµnh kªnh quan träng nhÊt cña viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ. Xu h­íng hiÖnu nay lµ FDI vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ ngµy cµng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau . §©y chÝnh lµ h×nh thøc cã hiÖu qu¶ nhÊt cña sù l­u chuuyÓn vèn vµ kü thuËt trªn ph¹m vi quèc tÕ . NhiÒu n­íc ®· ®¹t ®­îc thµnh c«ng trong viÖc hÊp thô c¸c yÕu tè bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc lµ nhê chó ý ®Õn ®iÒu nµy. Hong Kong , Singapo vµ §µi Loan rÊt tÝch cùc khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia chuyÓn giao c«ng nghÖ cïng víi qu¸ tr×nh ®Çu t­. - Sù g¾n bã gi÷a FDI vµ ODA còng lµ mét ®Æ ®iÓm næi bËt cña sù l­u chuyÓn c¸c nguån vèn , c«ng nghÖ trªn ph¹m vi quèc tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. H¬n n÷a xu h­íng nµy sÏ ngµy cµng trë nªn m¹nh h¬n . 1.5 Vai trß cña FDI víi ph¸t triÓn kinh tÕ . MÆc dï FDI vÉn chÞu chi phèi cña ChÝnh Phñ nh­ng FDI Ýt lÖ thuéc vµo mèi quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a hai bªn. MÆt kh¸c bªn n­íc ngoµi trùc tiÕp tham gia qu¶n lý s¶n xuÊt , kinhh doanh nªn møc ®é kh¶ thi cña dù ¸n kh¸ cao, ®Æc biÖt lµ trong viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng quèc tÕ ®Ó më réng xuÊt khÈu.Do quyÒn lîi g¾n chÆt víi dù ¸n , hä quan t©m tíi hiÖu qu¶ kinh do¹nh nªn cã thÓ lùa chän c«ng nghÖ thÝch hîp , n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ tay nghÒ cña c«ng nh©n . V× vËy , FDI ngµy cµng cã vai trß to lín ®èi víi viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c n­íc ®Çu t­ vµ c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ . - §èi víi n­íc ®Çu t­ : §Çu t­ ra n­íc ngoµi gióp n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nh÷ng lîi thÕ s¶n xuÊt ë c¸c n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ n©ng cao tû suÊt lîi nhuËn cña vèn ®Çu t­ vµ x©y dùng ®­îc thÞ tr­êng cung cÊp nguyªn liÖu æn ®Þnh víi gi¸ ph¶i ch¨ng. MÆt kh¸c ®Çu t­ ra n­íc ngoµi gióp bµnh tr­íng søc m¹nh kinh tÕ vµ n©ng cao uy tÝn chÝnh trÞ. Th«ng qua viÖc x©y dùng nhµ m¸y s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng tiªu thô ë n­íc ngoµi mµ c¸c n­íc ®Çu t­ më réng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô, tr¸nh ®­îc hµng rµo b¶o hé mËu dÞch cña c¸c n­íc. - §èi víi n­íc nhËn ®Çu t­. + §èi víi c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn, FDI cã t¸c dông lín trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ, x· héi nh­ thÊt nghiÖp vµ l¹m ph¸t…Qua FDI c¸c tæ chøc kinh tÕ n­íc ngoµi mua l¹i nh÷ng c«ng ty doanh nghiÖp cã nguy c¬ ph¸ s¶n, gióp c¶i thiÖn t×nh h×nh thanh to¸n vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. FDI cßn t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng thu ng©n s¸ch d­íi h×nh thøc c¸c lo¹i thuÕ ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh béi chi ng©n s¸ch, t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh thóc ®Èy sù 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ph¸t triÓn kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i, gióp ng­êi lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý cña c¸c n­íc kh¸c. + §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: FDI gióp ®Èy m¹nh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ th«ng qua viÖc tao ra nh÷ng doanh nghiÖp míi, thu hót thªm lao ®éng, gi¶i quyÕt mét phÇn n¹n thÊt nghiÖp ë nh÷ng n­íc nµy. FDI gióp c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng thiÕu vèn kÐo dµi. Nhê vËy mµ m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu ph¸t triÓn to lín víi nguån tµi chÝnh khan hiÕm ®­îc gi¶i quyÕt, ®Æc biÖt lµ trong thêi kú ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸. Theo sau FDI lµ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ míi gióp c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tiÕp cËn víi khoa häc-kü thuËt míi. Qu¸ tr×nh ®­a c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt gióp tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Cïng víi FDI, nh÷ng kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ, x· héi hiÖn ®¹i ®­îc du nhËp vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, c¸c tæ chøc s¶n xuÊt trong nø¬c b¾t kÞp ph­¬ng thøc qu¶n lý c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, lùc l­îng lao ®éng quen dÇn víi phong c¸ch lµm viÖc c«ng nghiÖp còng nh­ h×nh thµnh dÇn ®éi ngò nh÷ng nhµ doanh nghiÖp giái. FDI gióp c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn më cöa thÞ tr­êng hµng ho¸ n­íc ngoµi vµ ®i kÌm víi nã lµ nh÷ng ho¹t ®éng Marketing ®­îc më réng kh«ng ngõng. FDI gióp t¨ng thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc th«ng qua viÖc ®¸nh thuÕ c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. Tõ ®ã c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã nhiÒu kh¶ n¨ng h¬n trong viÖc huy ®éng nguån tµi chÝnh cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn. II. VÊn ®Ò thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. 2.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI). LÞch sö ph¸t triÓn cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cho thÊy th¸i ®é cña n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ tõ th¸i ®é ph¶n ®èi, ®Õn th¸i ®é buéc ph¶i chÊp nhËn, ®Õn th¸i ®é hoan nghªnh. Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi hiÖn nay ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®­îc mêi chµo, khuyÕn khÝch m·nh liÖt. Trªn thÕ giíi thùc chÊt diÔn ra trµo l­u c¹nh tranh quyÕt liÖt trong viÖc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Së dÜ hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã nhu cÇu lín vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ v× nh÷ng lý do sau: - Thø nhÊt, ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn cho c«ng nghiÖp ho¸. §èi víi c¸c n­íc nghÌo, vèn ®uîc xem lµ yÕu tè c¬ b¶n,lµ ®iÒu kiÖn khëi ®Çu quan träng ®Ó tho¸t khái ®ãi nghÌo vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. ThÕ nh­ng, ®· lµ n­íc nghÌo th× kh¶ n¨ng tÝch luü vèn hay huy ®éng vèn trong n­íc ®Ó tËp trung cho c¸c môc tiªu cÇn ­u tiªn lµ rÊt khã kh¨n, thÞ tr­êng vèn trong n­íc l¹i ch­a ph¸t triÓn. Trong ®iÒu kiÖn cña thêi kú ®Çu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, nh×n chung c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Òu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n: m­c sèng thÊp, kh¼ n¨ng tÝch luü thÊp, c¬ së h¹ tÇng ch­a ph¸t triÓn, c«ng nghÖ kü thuËt ch­a ph¸t triÓn, møc ®Çu t­ thÊp nªn kÐm hiÖu qu¶, Ýt cã ®iÒu kiÖn ®Ó x©m nhËp, më réng hîp t¸c 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kinh tÕ quèc tÕ, thiÕu kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn cña thÕ giíi… Gi¶i ph¸p cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lóc nµy lµ t×m ®Õn víi c¸c nguån ®Çu t­ quèc tÕ. Nh­ng trong sè c¸c nguån ®Çu t­ quèc tÕ th× vèn viÖn trî tuy cã ®­îc mét sè vèn ­u ®·i nh­ng l¹i ®i kÌm víi mét sè rµng buéc vÒ chÝnh trÞ, x· héi, thËm chÝ c¶ vÒ qu©n sù. Cßn vèn vay th× thñ tôc võa kh¾t khe mµ l¹i ph¶i chÞu l·i xuÊt cao. Nguån vèn ®uîc ®¸nh gi¸ cã hiÖu qu¶ nhÊt ®èi víi giai ®o¹n ®Çu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Khi nhµ ®Çu t­ bá vèn ®Çu t­ còng ®ång thêi hä hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ cña ®ång vèn mµ m×nh bá ra,do ®ã truíc khi ®Çu t­ th× hä buéc ph¶i tÝnh to¸n kü c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n .Hay nãi c¸ch kh¸c,c¸c nhµ ®Çu t­ chØ xin phÐp vµ triÓn khai dù ¸n khi hä tÝnh to¸n thÊy ®é rñi ro Ýt vµ kh¶ n¨ng thu lîi cao. §©y lµ ­u thÕ h¬n h¼n cña lo¹i vèn ®Çu t­ trùc tiÕp so víi c¸c lo¹i v«n vay kh¸c. _Thø hai, Mét ®Æc ®iÓm t­¬ng ®èi phæ biÕn ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ sù l¹c hËu vµ thiÕu thèn c«ng nghÖ vµ kü thuËt. Th«ng qua c¸c dù ¸n®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ cã thÓ tiÕp nhËn ®­îc nh÷ng kü thuËt míi, nh÷ng c«ng nghª tiªn tiÕn, gãp phÊn c¶i thiÖn ®¸ng kÓ c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung. §ång thêi, t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ kü thuËt cho viÖc thùc hiÖn cuéc c¶i biÕn c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng gi¶m tû träng n«ng nghiÖp, t¨ng tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. _Thø 3,c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã thÓ thu hót mét l­îng lín lao ®éng trùc tiÕp vµ t¹o ra nhiÒu viÖc lµm cho c¸c dÞch vô t­¬ng øng. Th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, cã thÓ lµm ®éi ngò c¸n bé cña n­íc nhËn ®Çu t­ qua viÖc tham gia vµo ho¹t ®éng cña liªn doanh mµ tr­ëng thµnh h¬n vÒ n¨ng lùc qu¶n lý phï hîp víi nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i; h×nh thµnh mét lùc l­îng c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ; t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch… _Thø 4, ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc t¹o lËp mét hÖ thèng thÞ tr­êng phï hîp víi yªu cÇu cña mét nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ho¸, tiÕp cËn vµ më réng ®­îc thÞ tr­êng míi, t¨ng c­êng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ…H×nh thµnh ®­îc c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiªp chñ lùc; t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. 2.2 C¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­. 2.2.1 T¹o lËp m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn. VÊn ®Ò mang tÝnh quan träng then chèt trong viÖc tæ chøc nh»m thu hót FDI lµ t¹o lËp m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn. M«i tr­êng ®Çu t­ lµ tæng thÓ c¸c bé phËn mµ ë ®ã chóng t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau vµ chi phèi m¹nh mÏ ®Õn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­. Buéc c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i tù ®iÒu chØnh c¸c môc ®Ých, h×nh thøc vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cho thÝch hîp, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®­a ®Õn hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh. Ng­êi ta cã thÓ ph©n lo¹i m«i tr­êng ®Çu t­ theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau vµ mçi tiªu thøc ph©n lo¹i ®ã l¹i h×nh thµnh c¸c m«i tr­êng thµnh phÇn kh¸c nhau: 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - C¨n cø ph¹m vi kh«ng gian: cã m«i tr­êng ®Çu t­ néi bé doanh nghiÖp, m«i tr­êng ®Çu t­ trong n­íc vµ m«i tr­êng ®Çu t­ quèc tÕ. - C¨n cø vµo lÜnh vùc: cã m«i tr­êng chÝnh trÞ, m«i tr­êng luËt ph¸p, m«i tr­êng kinh tÕ, m«i tr­êng v¨n ho¸ x· héi, c¬ së h¹ tÇng… - C¨n cø vµo tÝnh hÊp dÉn: cã m«i tr­êng ®Çu t­ cã tÝnh c¹nh tranh cao, m«i tr­êng ®Çu t­ cã tÝnh trung b×nh, m«i tr­êng ®Çu t­ cã tÝnh c¹nh tranh thÊp vµ m«i tr­êng ®Çu t­ kh«ng cã tÝnh c¹nh tranh. 2.2.2 §¶m b¶o c¸c quyÒn c¬ b¶n cña nhµ ®Çu t­. VÒ quyÒn c¬ b¶n vµ c¸c ®¶m b¶o cho c¸c nµh ®Çu t­ gåm: - §¶m b¶o kh«ng t­íc ®o¹t: §¶m b¶o nµy th«ng th­êng ®­îc quy ®Þnh ë nh÷ng ®iÒu kho¶n ®Çu tiªn cña LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ th«ng qua viÖc ký kÕt tham gia vµo hiÖp ®Þnh ®¶m b¶o ®Çu t­ ®a ph­¬ng. - §¶m b¶o cho nh÷ng mÊt m¸t: Sù ®¶m b¶o nµy diÔn ra trong c¸c tr­êng hîp sau: +Quèc h÷u ho¸: C¸c nhµ ®Çu t­ sÏ quan t©m ®Õn viÖc chÝnh phñ mét n­íc sÏ cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo ®èi víi vÞªc quèc h÷u ho¸. T¹i ViÖt Nam, LuËt qui ®Þnh c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng bÞ quèc h÷u ho¸; cã n­íc l¹i qui ®Þnh r»ng trong nh÷ng tr­êng hîp ®Æc biÖt sÏ quèc h÷u ho¸ vµ cã kho¶n ®Òn bï xøng ®¸ng. + Ph¸ huû do chiÕn tranh: Th«ng th­êng nh÷ng thiÖt h¹i g©y ra bëi chiÕn tranh tõ bªn ngoµi kh«ng ®­îc ®Òn bï nh­ng nh÷ng thiÖt h¹i t¹o ra tõ c¸c vÊn ®Ò cña quèc gia ®ã nh­ næi lo¹n, khñng bè…th× sÏ ®­îc ®Òn bï. + TÝnh kh«ng chuyÓn ®æi ®­îc cña tiÒn tÖ: §èi víi ®ånh tiÒn kh«ng chuyÓn ®æi ®­îc, nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi sÏ ®­îc h­íng dÉn c¸ch c©n b»ng ngo¹i tÖ cÇn thiÕt còng nh­ chuyÓn ®æi tõ ®ång néi tÖ sang ngo¹i tÖ. - ChuyÓn(göi) ngo¹i hèi: §èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh¶ n¨ng tèt nhÊt vÉn lµ kh«ng cã mét qui ®Þnh g× tõ phÝa n­íc së t¹i. Tõ ®ã hä cã thÓ chuyÓn c¸c kho¶n tiÒn vÒ n­íc mét c¸ch tù do. Nh÷ng kho¶n sau ®©y trong mäi tr­êng hîp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i ®­îc chuyÓn vÒ n­íc nÕu hä muèn: lîi nhuËn, c¸c kho¶n kiÕm ®­îc kh¸c, lîi tøc ®Çu t­, vèn ®Çu t­, gèc vµ l·i cña c¸c kho¶n vay n­íc ngoµi , l­¬ng cho nh©n viªn n­íc ngoµi, tiÒn b¶n quyÒn, phÝ kü thuËt… 2.2.3 ChiÕn l­îc b¶o hé vµ c¸c ­u tiªn dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµ ng­êi n­íc ngoµi. Bao gåm c¸c vÊn ®Ò sau: - ViÖc tuyÓn dông ng­êi n­íc ngoµi: ViÖc tuyÓn dông ng­êi n­íc ngoµi lµ ®¶m b¶o lîi Ých cho c¸c bªn ®Çu t­. Mét sè quy ®Þnh mµ c¸c n­íc th­êng sö dông ®Ó qui ®Þnh ®Ó qui ®Þnh viÖc tuyÓn dông ng­êi n­íc ngoµi nh­: + Qui ®Þnh tæng sè lao ®éng n­íc ngoµi kh«ng ®­îc v­ît qu¸ mét møc qui ®Þnh nµo ®ã. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + Ban hµnh c¸c thÓ c­ tró cho lao ®éng n­íc ngoµi hay thÎ lao ®éng n­íc ngoµi còng nh­ nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®èi t­îng b¾t buéc ph¶i cã c¸c thÎ ®ã míi ®­îc lµm viÖc ë n­íc së t¹i. + Quy ®Þnh nh÷ng nghµnh nghÒ cÇn thiÕt ph¶i sö dông lao ®éng n­íc ngoµi. + Quy ®Þnh viÖc thÕt kÕ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®Ó thay thÕ lao ®éng n­íc ngoµi b»ng c¸c lao ®éng trong n­íc. -QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ: Sù ®¶m b¶o quyÒn së h÷u vÒ s¸ng chÕ, nh·n hiÖu th­¬ng m¹i còng lµ mét ®iÒu kiÖn kÝch thÝch c¸c nhµ ®Çu t­. -Sù ­u tiªn víi c¸c nhµ ®Çu t­ chÝnh phñ C¸c kho¶n vay hay nguån trî gióp tõ phÝa chÝnh phñ ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc khuyÕn khÝch ®Çu t­ . -§¶m b¶o cho mét m«i tr­êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng . C¸c nhµ ®Çu t­ mong muèn viÖc ®¶m b¶o cho mét m«i tr­êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc víi n­íc ngoµi, gi÷a c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi víi nhau, gi÷a khu vùc t­ nh©n vµ c«ng céng.Bao gåm: +C¹nh tranh nhËp khÈu: ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña n­íc së t¹i cÇn phï hîp vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp cña n­íc ®ã ph¸t triÓn. C¸c hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc thuéc nh÷ng ngµnh ®­êc coi lµ non trÎ nªn cã mét thêi gian ®­îc b¶o hé ®Ó c¹nh tranh ®­îc víi hµng ho¸ nhËp khÈu. +C¹nh tranh ChÝnh Phñ: C¸c ch­¬ng tr×nh cña ChÝnh phñ vÒ hç trî c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng ®­îc vi ph¹m tÝnh c¹nh tranh. §iÒu nµy ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i ph©n biÖt râ rµng nh÷ng ­u ®·i dµnh cho tõng khu vùc. Khu vùc c«ng céng kh«ng ®­îc phÐp x©m ph¹m khu vùc t­ nh©n. +C¹nh tranh néi ®Þa th«ng qua viÖc ®¸nh thuÕ tõ c¸c hµng rµo ch¾n th©m nhËp vµo ngµnh c«ng nghiÖp.§iÒu nµy liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc. 2.2.4 Së h÷u bÊt ®éng s¶n cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi . §©y còng cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng khuyÕn khÝch ®Çu t­ , bëi v× nã lµm cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi tin t­ëng cµo kh¼ n¨ng æn ®Þnh cña kho¶n ®Çu t­ còng nh­ nh÷ng quyÒn kh¸c. Nãi chung, ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ th× thuËn lîi nhÊt vÉn lµ ®uîc së h÷u bÊt ®éng s¶n. NÕu viÖc së h÷u bÊt ®éng s¶n kh«ng ®­îc luËt ph¸p cho phÐp th× c¸c nhµ ®Çu t­ ®ßi hái ph¶i ®­îc sö dông bÊt ®éng s¶n trong mét thêi gian hîp lý. 2.2.5 MiÔn gi¶m thuÕ. - MiÔn thuÕ vèn: ChÝnh phñ kh«ng thu thuÕ trªn c¸c kho¶n chuyÓn nh­îng hay phÇn kiÕm ®­îc tõ cæ phiÕu. - MiÔn gi¶m thuÕ suÊt, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Sau khi kinh doanh cã l·i, trong mét thêi gian c¸c nhµ ®Çu t­ ®­îc h­ëng ­u ®·i kh«ng ph¶i nép thuÕ. Sau mét thêi gian miÔn thuÕ, c¸c n­íc tiÕn hµnh gi¶m thuÕ. - MiÔn gi¶m c¸c lo¹i thuÕ thu nhËp kh¸c. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ChÝnh phñ cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ kh«ng ph¶i nép c¸c kho¶n thuÕ ®Þa ph­¬ng nh­ thuÕ doanh thu, lîi tøc.Ngµnh ®­îc miÔn gi¶m cã thÓ lµ ngµnh ®Þnh h­íng xuÊt khÈu, hay ngµnh thu vÒ nhiÒu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. - MiÔn gi¶m thuÕ hµng t­ liÖu s¶n xuÊt nhËp khÈu (vèn). ChÝnh phñ kh«ng thu thuÕ nhËp khÈu t­ liÖu s¶n xuÊt (bao gåm m¸y mãc vµ c¸c linh kiÖn, phô tïng thay thÕ, nguyªn nhiªn vËt liÖu) phôc vô c¸c ngµnh khuyÕn khÝch nh­ ngµnh h­íng vµo xuÊt khÈu, hay c¸c ngµnh thùc hiÖn chiÕn l­îc ho¸ c«ng nghiÖp ®Êt n­íc, c¸c dù ¸n khuyÕn khÝch ®Çu t­. - MiÔn thuÕ b¶n quyÒn. ViÖc miÔn thuÕ b¶n quyÒn nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi chuyÓn giao c«ng nghÖ vµo n­íc së t¹i. Tuy nhiªn c¸c ChÝnh phñ còng c©n nh¾c xem nªn miÔn thuÕ b¶n quyÒn trong suèt thêi gian hîp ®ång hay chØ miÔn thuÕ cho mét sè n¨m. - MiÔn c¸c lo¹i thuÕ vµ chi phÝ kh¸c: C¸c lo¹i thuÕ vµ chi phÝ kh¸c ®ù¬c miÔn bao gåm nhiÒu d¹ng nh­ thuÕ thu nhËp c¸ nh©n ®èi víi chuyªn gia kü thuËt n­íc ngoµi lµm viÖc trong c¸c khu vùc ®­îc ­u tiªn; c¸c kho¶n thuÕ doanh thu hay c¸c møc thuÕ ®Æc biÖt khi míi khëi sù kinh doanh…ViÖc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn còng lµ mét khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ bëi v× nã miÔn trõ viÖc nép thuÕ thu nhËp c¸ nh©n trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Trong mét sè dù ¸n khuyÕn khÝch ®Çu t­, c¸c nhµ ®Çu t­ cßn ®­îc h­ëng ­u ®·i vÒ gi¸ cho thuª ®Êt vµ c¸c chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh triÓn khai vµ vËn hµnh dù ¸n. 2.2.6 Nh÷ng kho¶n trî cÊp cña chÝnh phñ - C¸c chi phÝ tæ chøc vµ tiÒn vËn hµnh. ChÝnh phñ n­íc së t¹i cã thÓ cho phÐp tÝnh nµy vµo chi phÝ cña dù ¸n trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. - T¸i ®Çu t­: NÕu dïng lîi nhuËn ®Ó t¸i ®Çu t­ th× sÏ ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i nhÊt ®Þnh. - Trî cÊp ®Çu t­: Lµ cho phÐp mét tû nhÊt ®Þnh cña kho¶n vèn ®Çu t­ kh«ng ph¶i chÞu nh÷ng nghÜa vô vÒ ®Çu t­ trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. - C¸c kho¶n khÊu trõ kh¸c: C¸c kho¶n khÊu trõ nµy cã thÓ tån t¹i d­íi cã nh÷ng quy ®Þnh ®Æc biÖt ®èi víi mét sè ngµnh nh­ cho phÐp ®­îc miÔn trõ gÊp 2 lÇn vÒ gi¸ trÞ còng nh­ vÒ mÆt thêi gian ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh ­u ®·i chØ riªng cho mét dù ¸n nµo ®ã. - TÝn dông thuÕ ®Çu t­: §©y thùc chÊt lµ biÖn ph¸p mµ chÝnh phñ sö dông nh»m khuyÕn khÝch vµ còng ®Ó gióp c¸c nhµ ®Çu t­ t¨ng vèn ®Çu t­ nh­ trî cÊp ®Çu t­, tr¶ l¹i nh÷ng nghÜa vô vÒ thuÕ ®· ph¶i nép cho nhµ ®Çu t­ nÕu nhµ ®Çu t­ ph¶i t¸i ®Çu t­ - C¸c kho¶n tÝn dông thuÕ kh¸c: §Ó khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­, mét kho¶n thu nhËp cã nguån gèc tõ n­íc ngoµi mµ ®· chÞu thuÕ ë n­íc ngoµi cã thÓ ®­îc ®­a vµo ®Ó xin miÔn gi¶m ë trong n­íc cã thÓ sö dông nh­ nh÷ng kho¶n tÝn dông ®Çu t­ 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2.2.7. C¸c khuyÕn khÝch ®Æc biÖt - §èi víi c¸c c«ng ty ®a quèc gia : C¸c c«ng ty nµy lµ mét nguån cung cÊp vèn ®Çu t­ lín trªn thÕ giíi nªn viÖc cã nh÷ng khuyÕn khÝch ®Æc biÖt víi c¸c c«ng ty ®a quèc gia lµ cÇn thiÕt .Tuy nhiªn c¸c chÝnh phñ ph¶i c©n nh¾c xem nªn thùc hiÖn nh÷ng khuyÕn khÝch ®Æc biÖt ®ã nh­ thÕ nµo ®Ó vÉn ®¶m b¶o nguyªn t¾c “ s©n ch¬i b×nh ®¼ng ” Mét så tr­êng hîp ®· sö dông c¸c khuyÕn khÝch ®Æc biÖt : + Coi nh÷ng c«ng ty ®a quèc gia nh­ nh÷ng c«ng ty ®­îc ghi tªn ë thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ cho h­ëng nh÷ng ­u ®·i t­¬ng tù +Cho phÐp c¸c c«ng ty ®a quèc gia ®­îc thµnh lËp c¸c c«ng ty cæ phÇn + KhuyÕn khÝch c¸c c«ng ty ®a quèc gia chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ thùc hiÖn mua s¾m trong néi bé h·ng còng nh­ khuyÕn khÝch viÖc thiÕt lËp c¸c trô së chÝnh b»ng viÖc cho phÐp thµnh lËp c¸c trung t©m mua s¾m cña c«ng ty ®a quèc gia ®ã ë n­íc së t¹i vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc h¶i quan , c¸c ®ßi hái vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi , ®¨ng ký lµm thÎ cho nh©n viªn …ViÖc thµnh lËp c¸c khu chÕ xuÊt , khu c«ng nghÖ cao , khu c«ng nghÖ tËp trung còng lµ mét biÖn ph¸p khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty ®a quèc gia ho¹t ®éng ë n­íc së t¹i -§èi víi c¸c c¬ quan tµi chÝnh h¶i ngo¹i .ViÖc khuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c c«ng ty nµy còng cã nghÜa lµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo së t¹i .Do ®ã chÝnh phñ n­íc së t¹i cã xu h­íng miÔn gi¶m c¸c kho¶n thuÕ vµ nghÜa vô tµi chÝnh còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ra ®êi vµ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan tµi chÝnh h¶i ngo¹i . 2.2.8. C¸c luËt t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi §©y lµ nh÷ng qui ®Þnh riªng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi tiÕn hµnh c«ng viÖc kinh doanh ë n­íc së t¹i . Nhãm nµy bao gåm nh÷ng khuyÕn khÝch phi tµi chÝnh nh­ cho phÐp tuyÓ dông nh©n c«ng n­íc ngoµi kh«ng h¹n chÕ ,®¶m b¶o viÖc chuyÓn nh­îc vµ håi h­¬ng cña vèn vµ lîi nhuËn ; ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh ; sù cho phÐp b¸n hµng tiªu dïng ®Õn ng­êi tiªu dïng cuèi cïng kh«ng ph¶i th«ng qua c¸c ®¹i lý hay c«ng ty th­¬ng m¹i, së h÷u ®Êt ®ai . 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ch­¬ng ii kÕt qu¶ thu hót vèn fdi ë n­íc ta vµ kinh nghiÖm cña c¸c n­íc I. Sù ph¸t triÓn cña FDI ë ViÖt Nam trong thêi kú ®æi míi 1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i thu hót FDI ë n­íc ta §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· x¸c ®Þnh vèn trong n­íc mang tÝnh quyÕt ®Þnh cßn vèn n­íc ngoµi lµ quan träng. Do ®ã §¶ng vµ Nhµ n­íc ta còng rÊt quan t©m tíi FDI, h×nh thøc nµy rÊt quan träng. §iÒu ®ã thÓ hiÖn ë chç: - FDI gióp thóc ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng chØ tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong nh÷ng n¨m tíi th× tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n hµng n¨m ph¶i ®¹t trªn 7%, vµ nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t­ cã tõ 4,2 tû USD trë lªn cho mçi n¨m(tøc lµ tÝch luü hµng n¨m ph¶i ®¹t 22% thu nhËp quèc d©n). §©y lµ con sè kh«ng nhá ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta, cho nªn FDI lµ nguån bæ xung quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam. - FDI ®em l¹i kh¶ n¨ng më réng quy m« s¶n xuÊt, x©y dùng nh÷ng doanh nghiÖp vµ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô míi lµm cho tæng s¶n phÈm x· héi cña ViÖt Nam t¨ng lªn vµ cho phÐp gi¶i quyÕt ®­îc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp cña ng­êi lao ®éng. TÝnh ®Õn n¨m 2002 ®· cã 4447 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc cÊp giÊy phÐp, víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 43194,0 triÖu USD, trong ®ã vèn ph¸p ®Þnh lµ 20357,6 triÖu USD*. Gi¶i quýªt ®­îc viÖc lµm cho hµng v¹n lao ®éng, t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc. - Th«ng qua ®Çu t­ n­íc ngoµi, nhÊt lµ FDI, chóng ta tiÕp nhËn thµnh tùu ph¸t triÓn khoa häc- kÜ thuËt tiªn tiÕn cña thÕ giíi, nhê ®ã rót ng¾n kho¶ng c¸ch cña ta so víi thÕ giíi. - Nhê cã FDI, chóng ta sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng lîi thÕ cña ®Êt n­íc mµ nhiÒu n¨m qua kh«ng thÓ thùc hiÖn do thiÕu vèn nh­ khai th¸c dÇu má, kho¸ng s¶n … - Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn FDI chóng ta häc ®­îc kinh nghiÖm qu¶n lý kinh doanh vµ c¸ch lµm th­¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng cña c¸c n­íc tiªn tiÕn. Tãm l¹i, FDI cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®Ó ®­a n­íc ta nhanh chãng héi nhËp víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi vµ khu vùc. 1.2. T¸c ®éng cña FDI ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam nh÷ng n¨m qua. Ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Theo tÝnh to¸n cña bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, FDI ®· ®ãng gãp quan träng vµo tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, ®Èy nhanh tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu, ®ãng gãp cho ng©n s¸ch quèc gia. Th«ng qua ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, ®éi ngò lao ®éng ®­îc thu hót vµo lµm viÖc cã thu nhËp cao h¬n víi c¸c khu vùc kh¸c, h¬n n÷a, l¹i tõng b­íc ®­îc n©ng cao tay nghÒ, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý ®­îc n©ng cao kiÕn thøc, kinh nghiÖn qu¶n lý. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Cô thÓ: -Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong c¸c n¨m 1991- 1995 chiÕn 25,7% vµ tõ n¨m 1996 ®Õn 2000 chiÕm kho¶ng 30% tæng vèn ®Çu t­ x· héi. §· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ lµ nguån vèn bï ®¾p quan träng cho th©m hôt c¸n c©n v·ng lai, gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. -Tû lÖ ®ãng gãp cña khu vùc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong GDP t¨ng dÇn qua c¸c n¨m 1993 ®¹t 3,6% ®Õn n¨m 1998 ®¹t 9% vµ n¨m 1999 ­íc ®¹t 10,5%. Nguån thu ng©n s¸ch nhµ n­íc tõ khu vùc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi liªn tôc t¨ng: n¨m 1994 ®¹t 128 triÖu USD ®Õn 1998 ®¹t 370 triÖu USD (chiÕm 6% ®Õn 7% tæng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc). NÕu tÝnh c¶ thu dÇu khÝ, tû lÖ nµy ®¹t gÇn 20%. Kim ng¹ch xuÊt khÈu (ch­a kÓ dÇu khÝ) cña khu vùc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¨ng nhanh: n¨m 1996 ®¹t 768 triÖu USD, n¨m 1998 ®¹t 1982 triÖu USD vµ n¨m 1999 ®¹t kho¶ng 2200 triÖu USD, b»ng 21% kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ n­íc. Khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· gãp phÇn më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ thÞ tr­êng trong n­íc, thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng dÞch vô ph¸t triÓn. §Çu t­ n­íc ngoµi gãp phÇn tÝch cùc chuyÓn dÞch vô c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. Th«ng qua ®Çu t­ n­íc ngoµi b­íc ®Çu ®· h×nh thµnh hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. §Çu t­ n­íc ngoµi còng ®· ®em ®Õn nh÷ng m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn, ph­¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i trong c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ. - §Çu t­ n­íc ngoµi ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, tham gia ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Õn n¨m 2000 khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· thu hót kho¶ng 30 v¹n lao ®éng trùc tiÕp vµ hµng chôc v¹n lao ®éng gi¸n tiÕp kh¸c nh­ x©y dùng, cung øng dÞch vô… Mét sè ®¸ng kÓ ng­êi lao ®éng ®· ®­îc ®µo t¹o n¨ng lùc qu¶n lý, tr×nh ®é n¨ng lùc cã thÓ thay thÕ chuyªn gia n­íc ngoµi. MÆc dï vÉn cßn cã nh÷ng h¹n chÕ cña ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ : nhËp c«ng nghÖ cò, l¹c hËu, hiÖn t­îng chuyÓ gi¸, trèn lËu thÕu,« nhiÔm m«i tr­êng… nh­ng kh«ng thÓ phñ ®Þnh nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña ®µu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam. 1.3. ViÖc tæ chøc nh»m thu hót FDI. 1.3.1 C¸c h×nh thøc thu hót FDI. HiÖn nay FDI vµo Viªt Nam ®­îc thùc hiÖn qua c¸c h×nh thøc ®Çu t­ sau ®©y: - Doanh nghiÖp liªn doanh - Doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh - C¸c ph­¬ng thøc ®Çu t­ BOT, BTO, BT. Thêi gian qua, doanh nghiÖp liªn doanh lµ h×nh thøc chiÕm ­u thÕ. Tuy nhiªn, trong mét sè n¨m gÇn ®©y, h×nh thøc nµy ®ang cã xu h­íng gi¶m bít vÒ tØ träng. NÕu n¨m1995, doanh nghiÖp liªn doanh chiÕm 84% sè vèn ®Çu t­ th× n¨m 1997 chØ cßn 70%sè vèn ®Çu t­ vµ 61% sè dù ¸n. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong khi ®ã, h×nh thøc ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµi ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn vÒ tØ träng. Thêi kú 1988 ®Õn 1991, h×nh thøc nµy chiÕm 6% vèn ®Çu t­, nh­ng ®Õn cuèi n¨m 1997 chiÕm tíi 20% sè vèn ®Çu t­ víi 30% sè dù ¸n.§Õn n¨m 2001 cã tíi 55,5% sè dù ¸n vµ 29,4% vèn ®¨ng ký( ®Õn hÕt n¨m 2000, cã 1459 dù ¸n 100% vèn n­íc ngoµi,cßn hiÖu lùc víi 10,7 tû USD vèn ®¨ng ký). TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1997, h×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh chiÕm 7,1% sè dù ¸n vµ 10%sè vèn ®Çu t­. Tíi n¨m 1998, chóng ta míi thu hót ®­îc 4 dù ¸n ®Çu t­ theo h×nh thøc BOT (x©y dùng – chuyÓn giao). C¸c dù ¸n ®Çu t­ theo h×nh thøc BOT lµ: Dù ¸n nhµ m¸y xö lý vµ cung cÊp n­íc s¹ch Thñ §øc ë Thµnh Phè Hå ChÝ Minh; dù ¸n c¶ng quèc tÕ BÕn B×nh – Sao Mai (Vòng Tµu); dù m¸y ®iÖn Wartsila Bµ RÞa – Vòng Tµu; dù ¸n nhµ m¸y n­íc B×nh An.§Õn n¨m 2001 ®· cã 6 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc cÊp phÐp theo h×nh tøc nµy víi sè vèn ®¨ng ký h¬n 1300 triÖu USD. Trong ®ã, cã mét dù ¸n (C¶ng quèc tÕ Vòng Tµu )®· rut giÊy phÐp ®Çu t­. H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ: phÇn lín c¸c dù ¸n cã ph¹m vi ¸p dông kh«ng réng , ®iÒu kiÖn thùc hiÖn phøc t¹p nªn mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó gi¶i quiet nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p nªn mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng thñ tôc ban ®Çu nh­ hoµn chØnh viÖc ®µm ph¸n,ký kÕt hîp ®ång, hîp ®ång mua b¸n s¶n phÈm,ph­¬ng ¸n tµi chÝnh, thùc hiÖn gi¶i phãng mÆt b»ng…Kh«ng nh÷ng thÕ ,®©y l¹i lµ h×nh thøc míi,phÝa ViÖt Nam cßn Ýt kinh nghiÖm nªn tiÕn ®« triÓn khai dù ¸n thuéc h×nh thøc nµy t­êng chËm h¬n c¸c h×nh thøc kh¸c. Xu h­íng nµy ph¶n ¸nh tr¹ng th¸i cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi muèn ®­îc tù chñ trong ®iÒu hµnh doanh nghiÖp, kh«ng bÞ phô thuéc vµo ý kiÕn ®èi t¸c n­íc chñ nhµ, ®ång thêi vÉn tËn dông ®­îc lao ®éng rÎ, tµi nguyªn phong phó vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng ViÖt Nam. §iÒu nµy còng nãi lªn yÕu kÐm cña ViÖt Nam, hîp t¸c kh«ng cã hiÖu qu¶ víi phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi. NhiÒu tr­êng hîp, phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi c¶m thÊy phiÒn hµ, r¾c rèi muèn tho¸t khái nhanh chãng sù qu¶n lý cña ta lµ “lÊy h×nh thøc liªn doanh lµ chñ yÕu”®Ó cã c¬ héi tiÕp thu tiÕn bé c«ng nghÖ, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé qu¶n lý, n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng. 1.3.2. Ph©n bæ c¸c dù ¸n FDI vµo c¸c khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghiÖp §Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶, c¸c chÝnh phñ ®Òu khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. Cã thÓ chia khu c«ng nghiÖp thµnh 3 lo¹i: - Khu c«ng nhiÖp th«ng th­êng: lµ khu tËp trung c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng do chÝnh phñ hoÆc thñ t­íng chÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. - Khu chÕ xuÊt: lµ khu c«ng nghiÖp tËp trung c¸c doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, thùc hiÖn c¸c dÞch vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng, do chÝnh phñ hoÆc thñ t­íng chÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. - Khu c«ng nghÖ cao: lµ khu tËp trung c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã kü thuËt cao vµ c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng phôc vô cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ cao gåm 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nghiªn cøu- triÓn khai khoa häc c«ng nghÖ- ®µo t¹o c¸c dÞch vô liªn quan, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh do chÝnh phñ hoÆc thñ t­íng chÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. §Õn n¨m 1998, c¶ n­íc cã h¬n 50 khu c«ng nghiÖp, trong ®ã cã 3 khu chÕ xuÊt ®· vµ ®ang ho¹t ®éng; 18 khu do ViÖt Nam tù bá vèn ra x©y dùng, 11 khu liªn doanhvíi n­íc ngoµi x©y dùng vµ mét khu §µi Loan bá 100% vèn x©y dùng. Trong 50 khu c«ng nghiÖp nãi trªn, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1998 míi cã 20 khu c«ng nghiÖp ®· thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. DÉn ®Çu lµ khu c«ng nghiÖp Biªn Hoµ 2 ®· thu hót ®­îc 79 dù ¸n FDI víi tæng sè vèn 900 triÖu USD (cã 300 triÖu USD ®· thùc hiÖn ). KÕ tiÕp lµ khu chÕ xuÊt T©n ThuËn, ®· thu hót ®­îc 99 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 341 triÖu USD ( cã 200 triÖu USD ®· thùc hiÖn). TiÕp theo lµ khu c«ng nghiÖp Sµi §ång B thu hót ®­îc 9 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 300 triÖu USD (cã 250 triÖu USD ®· thùc hÞªn ). Cßn nh×n chung,c¸c khu c«ng nghÞªp kh¸c,sè dù ¸n cßn rÊt Ýt,rÊt nhiÒu l« ®Êt trong khu c«ng nghiÖp cßn bá trèng. Cho ®Õn n¨m 2002,Nhµ n­íc ta ®· phª duyÖt cho thµnh lËp 68 khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghiÖp (kÓ c¶ khu Dung QuÊt ) víi tæng diÖn tÝch 25.633,5 ha. Vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng lµ 2.037,6 triÖu USD.Trong sè c¸c khu chÕ xuÊt cã 3 ®Þa ®iÓm chuyÓn thµnh khu c«ng nghiÖp. Khu c«ng nghÞªp vµ khu chÕ xuÊt ®­îc ph©n bæ theo vïng l·nh thæ nh­ sau: MiÒn B¾c cã 15 khu c«ng nghiÖp víi tæng diÖn tÝch lµ 1.684,6 ha (b»ng 16,4% tæng diÖn tÝch c¸c khu c«ng nghiÖp trong c¶ n­íc); MiÒn Trung cã 10 khu c«ng nghiÖp ,diÖn tÝch 687 ha (chiÕm 4,2%); MiÒn Nam cã 38 khu c«ng nghiÖp, diÖn tÝch 7.776 ha (b»ng 79,4%).Trong sè ®­îc duyÖt trªn ®· cã 8 khu c«ng nghiÖp ®· x©y dùng xong c¬ së h¹ tÇng (b»ng 12,7%) vµ 29 khu c«ng nghiÖp ®ang tiÕn hµnh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (b»ng 46%) víi tæng sè vèn ®· thùc hiÖn lµ 386 triÖu USD (b»ng 22,5%tæng sè vèn ®Çu t­ ®¨ng ký). C¸c khu c«ng nghiÖp ®· duyÖt cho c¸c nhµ ®Çu t­ thuª 1.715,8 ha ®Ó x©y dùng xÝ nghiÖp (b»ng 24,3% tæng diÑn tÝch cã thÓ cho thuª trong c¸c khu c«ng nghiÖp). §Æc biÖt trong ®ã cã 9 khu c«ng nghiÖp ®· cho thuªh¬n 50% diÖn tÝch, 15 khu c«ng nghiÖp cho thuª ®­îc kho¶ng 20%-50% diÖn tÝch, sè cßn l¹i cho thuª ®­îc ë møc d­íi 20% (thËm chÝ cã nh÷ng khu c«ng nghiÖp chØ cho thuª ®­îc kho¶ng 2-3% diÖn tÝch). PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong khu c«ng nghiÖp ®Òu lµ doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi. 1.3.3. Thñ tôc hµnh chÝnh trong viÖc thu hót FDI Thñ tôc hµnh chÝnh cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi mÆc dï ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn, song vÉn cßn rÊt phøc t¹p, lµm n¶n lßng c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi muèn lµm ¨n t¹i ViÖt Nam. ThÓ hiÖn: -Thñ tôc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ®· vµ ®ang lµ vÊn ®Ò trë ng¹i ®èi víi thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Thßi gian th¶m ®Þnh mét dù ¸n th­êng kÐo dµi s¸u th¸ng ®Õn mét n¨m, thËm chÝ dµi h¬n. Cã qu¸ nhiÒu c¬ quan cã quyÒn buéc nhµ ®Çu t­ 19
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược