Xem mẫu
Mã số: …………….
Sự ảnh hưởng của Đòn bẩy tài chính đến việc làm đẹp Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2008 - 2012
i
SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH LÊN VIỆC LÀM ĐẸP BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 2008-2013
Tóm tắt Bài nghiên cứu tìm hiểu về mức độ làm đẹp báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam, nguyên nhân cũng như những động cơ thúc đẩy các nhà quản lý thực hiện những thủ thuật trên những con số kế toán. Theo đó, trọng tâm của bài sẽ phân tích thực tiễn của việc làm đẹp báo cáo như một hàm số bao gồm các biến là những yếu tố bên trong của công ty như hiệu quả hoạt động, loại hình hoạt động và yếu tố bên ngoài như vấn đề kiểm soát bởi các công ty kiểm toán. Kết quả nghiên cứu cho thấy một mối quan hệ ngược chiều rõ rệt giữa LEV và REM hát hiện này nói lên rằng những công ty có mức vay nợ càng cao thì có mức REM càng thấp.Điều này ủng hộ cho quan điểm đòn bẩy tài chính có tác dụng làm hạn chế các hoạt động REM, kết qủa này phần nào làm ảnh hưởng đến chất lượng doanh thuvà lợi nhuận của mỗi công ty được thể hiện trên báo cáo tài chính. Ngoài ra, bài nghiên cứu còn cho thấy mối quan hệ ngược chiều giữa quy mô công ty và REM, điều này chứng tỏ những công ty có quy mô càng lớn thì có độ biến động trong hoạt động càng thấp, vì thế mà việc làm đẹp báo cáo tài chính sẽ có xu hướng ít hơn. Đặc biệt, kết quả nghiên cứu cũng làm nổi bật hai luồng ý kiến đánh giá về mối quan hệ giữa ROA và REM, kết quả chỉ ra rằng những công ty có quy mô lớn sẽ có khả năng thực hiện REM thấp hơn hoặc cao hơn những công ty có quy mô nhỏ, điều này xảy ra một phần nào đó phụ thuộc vào đường lối chính sách của bộ máy quản trị trong mỗi công ty trong từng giai đoạn kinh tế.
ii
Mục lục:
1. Giới thiệu ........................................................................................................................................ 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................................... 1 Vấn đề nghiên cứu........................................................................................................................ 2 Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................................................... 2 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................................. 2 Phạm vi và đối tượng ................................................................................................................... 3 Nội dung nghiên cứu .................................................................................................................... 3
Cơ sở lý luận ................................................................................................................................... 3 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 Tổng quan các nghiên cứu trước đây ........................................................................................... 3 Vì sao các công ty lại phù phép báo cáo tài chính .......................................................... 3 Việc lựa chọn giữa hai phương pháp AEM và REM...................................................... 5 Thủ thuật làm đẹp báo cáo tài chính bằng các giao dịch thực (REM ) ........................... 8 Ảnh hưởng của đòn bẩy tài chính lên REM ................................................................. 10 Những yếu tố ảnh hưởng đến việc làm đẹp báo cáo tài chính .................................................. 11 Chi phí lãi ròng (INTEXP) ........................................................................................... 11 Lợi nhuận ròng trên tài sản ( ROA) .............................................................................. 12 Quy mô doanh nghiệp (SIZE) ...................................................................................... 12 Công ty kiểm toán ........................................................................................................ 12
3.
Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 13 3.1 3.1.1 3.1.2 3.2 3.2.1 3.2.2 Dữ liệu ........................................................................................................................................ 13 Biến phụ thuộc .............................................................................................................. 14 Biến giải thích............................................................................................................... 14 Phương pháp luận ...................................................................................................................... 15 Ba mô hình đại diện cho REM ..................................................................................... 15 Mô hình ước lượng ....................................................................................................... 16
4.
Kết quả nghiên cứu....................................................................................................................... 18 4.1 Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình hồi quy đối với ba mô hình đại diện ................................................................................................................................................... 18 4.2 4.3 Kiểm tra và khắc phục hiện tượng “ Đa cộng tuyến” ................................................................. 23 Kết quả nghiên cứu của mô hình ước lượng .............................................................................. 24
iii
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 5.
Kết quả phân tích mô tả ................................................................................................ 24 Kết quả nghiên cứu với biến đại diện RES_CFO ......................................................... 25 Kết quả nghiên cứu với biến đại diện RES_PROD ...................................................... 26 Kết quả nghiên cứu của biến đại diện RES_DISXEPT ................................................ 28 Kết quả tổng hợp từ ba mô hình ................................................................................... 31
Kết luận......................................................................................................................................... 32
Phục lục Tài liệu tham khảo
iv
Bảng 1: Tóm tắt ý nghĩa của các biến trong mô hình ước lượng ......................................................... 17 Bảng 2: : Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_ CFO........................... 19 Bảng 3: Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_PROD ........................... 21 Bảng 4: : Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_DISXEPT ................... 22 Bảng 5: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_CFO ...................................................... 23 Bảng 6: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_PRO ...................................................... 23 Bảng 7: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_DISXEPT ............................................. 24 Bảng 8: Thống kê mô tả ....................................................................................................................... 25 Bảng 9: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_CFO ............................. 26 Bảng 10: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_PROD ........................ 28 Bảng 11: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_DISEXPT .................. 30
nguon tai.lieu . vn
Sự ảnh hưởng của Đòn bẩy tài chính đến việc làm đẹp Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2008 - 2012
i
SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH LÊN VIỆC LÀM ĐẸP BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 2008-2013
Tóm tắt Bài nghiên cứu tìm hiểu về mức độ làm đẹp báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam, nguyên nhân cũng như những động cơ thúc đẩy các nhà quản lý thực hiện những thủ thuật trên những con số kế toán. Theo đó, trọng tâm của bài sẽ phân tích thực tiễn của việc làm đẹp báo cáo như một hàm số bao gồm các biến là những yếu tố bên trong của công ty như hiệu quả hoạt động, loại hình hoạt động và yếu tố bên ngoài như vấn đề kiểm soát bởi các công ty kiểm toán. Kết quả nghiên cứu cho thấy một mối quan hệ ngược chiều rõ rệt giữa LEV và REM hát hiện này nói lên rằng những công ty có mức vay nợ càng cao thì có mức REM càng thấp.Điều này ủng hộ cho quan điểm đòn bẩy tài chính có tác dụng làm hạn chế các hoạt động REM, kết qủa này phần nào làm ảnh hưởng đến chất lượng doanh thuvà lợi nhuận của mỗi công ty được thể hiện trên báo cáo tài chính. Ngoài ra, bài nghiên cứu còn cho thấy mối quan hệ ngược chiều giữa quy mô công ty và REM, điều này chứng tỏ những công ty có quy mô càng lớn thì có độ biến động trong hoạt động càng thấp, vì thế mà việc làm đẹp báo cáo tài chính sẽ có xu hướng ít hơn. Đặc biệt, kết quả nghiên cứu cũng làm nổi bật hai luồng ý kiến đánh giá về mối quan hệ giữa ROA và REM, kết quả chỉ ra rằng những công ty có quy mô lớn sẽ có khả năng thực hiện REM thấp hơn hoặc cao hơn những công ty có quy mô nhỏ, điều này xảy ra một phần nào đó phụ thuộc vào đường lối chính sách của bộ máy quản trị trong mỗi công ty trong từng giai đoạn kinh tế.
ii
Mục lục:
1. Giới thiệu ........................................................................................................................................ 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................................... 1 Vấn đề nghiên cứu........................................................................................................................ 2 Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................................................... 2 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................................. 2 Phạm vi và đối tượng ................................................................................................................... 3 Nội dung nghiên cứu .................................................................................................................... 3
Cơ sở lý luận ................................................................................................................................... 3 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 Tổng quan các nghiên cứu trước đây ........................................................................................... 3 Vì sao các công ty lại phù phép báo cáo tài chính .......................................................... 3 Việc lựa chọn giữa hai phương pháp AEM và REM...................................................... 5 Thủ thuật làm đẹp báo cáo tài chính bằng các giao dịch thực (REM ) ........................... 8 Ảnh hưởng của đòn bẩy tài chính lên REM ................................................................. 10 Những yếu tố ảnh hưởng đến việc làm đẹp báo cáo tài chính .................................................. 11 Chi phí lãi ròng (INTEXP) ........................................................................................... 11 Lợi nhuận ròng trên tài sản ( ROA) .............................................................................. 12 Quy mô doanh nghiệp (SIZE) ...................................................................................... 12 Công ty kiểm toán ........................................................................................................ 12
3.
Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 13 3.1 3.1.1 3.1.2 3.2 3.2.1 3.2.2 Dữ liệu ........................................................................................................................................ 13 Biến phụ thuộc .............................................................................................................. 14 Biến giải thích............................................................................................................... 14 Phương pháp luận ...................................................................................................................... 15 Ba mô hình đại diện cho REM ..................................................................................... 15 Mô hình ước lượng ....................................................................................................... 16
4.
Kết quả nghiên cứu....................................................................................................................... 18 4.1 Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình hồi quy đối với ba mô hình đại diện ................................................................................................................................................... 18 4.2 4.3 Kiểm tra và khắc phục hiện tượng “ Đa cộng tuyến” ................................................................. 23 Kết quả nghiên cứu của mô hình ước lượng .............................................................................. 24
iii
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 5.
Kết quả phân tích mô tả ................................................................................................ 24 Kết quả nghiên cứu với biến đại diện RES_CFO ......................................................... 25 Kết quả nghiên cứu với biến đại diện RES_PROD ...................................................... 26 Kết quả nghiên cứu của biến đại diện RES_DISXEPT ................................................ 28 Kết quả tổng hợp từ ba mô hình ................................................................................... 31
Kết luận......................................................................................................................................... 32
Phục lục Tài liệu tham khảo
iv
Bảng 1: Tóm tắt ý nghĩa của các biến trong mô hình ước lượng ......................................................... 17 Bảng 2: : Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_ CFO........................... 19 Bảng 3: Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_PROD ........................... 21 Bảng 4: : Kết quả kiểm định việc lựa chọn phương pháp chạy mô hình RES_DISXEPT ................... 22 Bảng 5: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_CFO ...................................................... 23 Bảng 6: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_PRO ...................................................... 23 Bảng 7: Bảng mô tả “Đa cộng tuyến” đối với mô hình RES_DISXEPT ............................................. 24 Bảng 8: Thống kê mô tả ....................................................................................................................... 25 Bảng 9: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_CFO ............................. 26 Bảng 10: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_PROD ........................ 28 Bảng 11: Kết quả hồi quy của mô hình ước lượng đối với biến đại diện RES_DISEXPT .................. 30