Xem mẫu
- NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN NH CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN GVHD: Ngô Văn An Học thuyết kinh tế về Chủ Đề tài: nghĩa tư bản độc quyền và Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước.
- Thành viên thực hiện: Thái Hoàng (Nhóm trưởng) Bùi Phạm Tường Vy Võ Thị Thu Thảo Giang Thị Thanh Huyền Nguyễn Đình Tình Vũ Xuân Hùng Lê Quốc Vinh Nha Trang University Nhóm 8 2
- NỘI DUNG CNTB độc quyền là giai đoạn phát triển cao A. của CNTB cạnh tranh tự do. CNTB độc quyền nhà nước là giai đoạn phat B. triển tột cùng của CNTB Nha Trang University......................Nhóm 8 3
- Chủ nghĩa tư bản phát triển qua hai giai đoạn là: Chủ nghĩa tư bản cạnh tranh tự do ( CNTB- CTTD) và chủ nghĩa tư bản độc quyền (CNTB- ĐQ). Giai đoạn độc quyền là sự kế tục trực tiếp giai đoạn tự do cạnh tranh trong cùng một phương thức sản xuất TBCN. Nha Trang University......................Nhóm 8 4
- 1.Nguyên nhân hình thành CNTBĐQ: 1.Nguyên Một là: Sự phát triển của lực lượng sản xuất dưới tác dụng của tiến bộ KHKT, làm xuất hiện những ngành sản xuất mới. Ngay từ đầu nó đã là những ngành có trình độ tích tụ cao, đó là những xí nghiệp lớn đòi hỏi những hình thức kinh tế tổ chức mới. Nha Trang University......................Nhóm 8 5
- là: Cạnh tranh tự do. Hai Một mặt buộc các nhà TB phải cải tiến kỹ thuật, tăng qui mô tích lũy. Mặt khác, đã dẫn đến nhiều doanh nghiệp nhỏ, trình độ kỹ thuật kém, hoặc bị các đối thủ mạnh thôn tính, hoặc phải liên kết với nhau để đứng vững trong cạnh tranh. Vì vậy xuất hiện một số xí nghiệp tư bản lớn nắm địa vị thống trị một ngành hay trong một số ngành công nghiệp. Nha Trang University......................Nhóm 8 6
- là: Khủng hoảng kinh Ba tế làm cho nhiều xí nghiệp nhỏ và vừa bị phả sản. Một số sống sót phải đổi mới kỹ thuật để thoát khỏi khủng hoảng, do đó thúc đẩy quá trình tập trung sản xuất. Tín dụng TBCN mở rộng trở thành đòn bẩy mạnh mẽ thúc đẩy tập trung sản xuất. Nha Trang University......................Nhóm 8 7
- Bốn là: Những xí nghiệp và công ty lớn có tiềm lực kinh tế mạnh mẽ lại tiếp tục cạnh tranh với nhau ngày càng khốc liệt, khó phân thắng bại, vì thế nảy sinh xu hướng thỏa hiệp, từ đó hình thành các tổ chức độc quyền. Nha Trang University......................Nhóm 8 8
- 2.Bản chất của CNTB ĐQ: 2.B ĐQ là một nấc thang phát triển mới của CNTB CNTB, trong đó hầu hết các ngành, các lĩnh vực của nền kinh tế tồn tại các tổ chức tư bản độc quyền và chúng chi phối sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế. Nha Trang University......................Nhóm 8 9
- Sự ra đời của CNTB độc quyền vẫn không làm thay đổi được bản chất của CNTB. Bản thân quy luật lợi nhuận độc quyền cũng chỉ là một hình thái biến tướng của quy luật giá trị thặng dư. Sự thống trị của độc quyền thay thế cho sự thống trị của cạnh tranh tư do Nha Trang University......................Nhóm 8 10
- 3.Vị trí, vai trò : 3.V Nắm được địa vị thống trị trong lĩnh vực sản xuất và lưu ● thông nên các tổ chức độc quyền có khả năng định ra giá cả độc quyền. Giá cả độc quyền: là giá cả hàng hóa có sự chệnh lệch rất lớn so với giá cả sản xuất, cụ thể họ định ra giá cả độc quyền cao hơn giá cả sản xuất đối với những hàng hóa bán ra và thấp hơn giá cả sản xuất đối với những hàng hóa mua vào, qua đó thu được lợi nhuận độc quyền. Tổ chức độc quyền ra đời có vai trò to lớn, không những thống trị trong lĩnh vực sản xuất và tiêu thụ hàng hóa, mà còn mở rộng sự thống trị trong lưu thông tư bản. Sự ra đời của các tổ chức độc quyền còn giúp cho các công ty, xí nghiệp liên minh lại với nhau, giảm cạnh tranh Nha Trang University......................Nhóm 8 11
- dụ: Như trên thị Ví trường có sự độc quyền về mặt hàng xăng dầu. Cho dù giá xăng có đắt và chất lượng không tốt thì bạn sẽ vẫn phải mua nó vì bạn vẫn cần phải đi lại, các công ty vẫn cần nhiên liệu để đốt, để vận hành máy móc, và ngoài ra còn rất nhiều hoạt động cần dùng đến xăng dầu. Nha Trang University......................Nhóm 8 12
- 4.Đặc điểm kinh tế cơ bản của CNTB- ĐQ: 4.Đ ( 5đặc điểm) a)Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền: -Sự tập trung sản xuất: là quá trình thay thế các xí nghiệp nhỏ, bố trí phân tán bằng các xí nghiệp lớn có đông công nhân và làm ra một khối lượng sản phẩm lớn. Chính sự tích tụ và tập trung tư bản đã dẫn tới sự tích tụ và tập trung sản xuất. -Trình độ tập trung sản xuất biểu hiện ở các mặt sau: +Tổng số tư bản tập trung trong các xí nghiệp lớn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số tư bản xã hôi. +Số công nhân trong xí nghiệp lớn chiếm tỉ trọng lớn trong tổng số xí nghiệp. +Giá trị sản lượng trong các xí nghiệp lớn chiếm tỉ trọng lớn trong tổng giá trị sản lượng -Các hình thức tập trung sản xuất: công ti cổ phần và xí nghiệp liên hiệp Nha Trang University......................Nhóm 8 13
- a)Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc a)S quyền (tt) -Khái niệm Tổ chức độc quyền là tổ chức liên minh giữa các nhà tư bản lớn để tập trung vào trong tay phần lớn việc sản xuất và tiêu thụ một số loại hàng hóa nào đó nhằm mục đích thu lại lợi nhuận độc quyền cao. -các tổ chức độc quyền phát triển qua các hình thức từ thấp đến cao Nha Trang University......................Nhóm 8 14
- Phân biệt một số hình thức tổ chức độc quyền Phân Tơ rớt (trust) Cácten Xanhđica Công-xooc-xi-om (syndicate) (consortium) (cartel) Hình thức tổ Hình thức tổ Tổ chức độc Hình thức liên minh chức độc quyền chức liên minh quyền mang độc quyền quy mô đơn giản, vẫn độc quyền , hình thức công lớn gồm hàng trăm xí độc lập về sản cổ phần, các nghiệp, liên minh sản trong đó các xí suất và lưu nghiệp độc thành phần tham xuất kinh doanh lập sản xuất nhiều ngành khác thông, tuy nhiên gia hoàn toàn có thỏa thuận nhưng lưu mất độc lập cả nhau, mọi hoạt động về giá cả, quy về sản suất lẫn sản xuất và lưu thông thông không mô, sản lượng, độc lập mà do lưu thông, nhưng đều không được độc thị trường tiêu một ban quản chỉ liên minh lập mà chịu sự khống trị điều hành trong một ngành chế của một nhóm thụ,… thống nhất sản xuất nhất nhà tư bản có lực định. (liên kết lượng tài chính rất lớn. (liên kết dọc) ngang)
- b) TB tài chính và bọn đầu sỏ tài chính b) trò mới của ngân hàng Vai -khi chưa hình thành TBĐQ ngân hàng chỉ có vai trò trung gian trong thanh toán và tín dụng ngắn hạn. -giai đoạn độc quyền, quá trình tích tụ và tập trung tư bản trong ngân hàng đã hình thành nên các tổ chức độc quyền ngân hàng→ nắm trong tay hầu hết tổng tư bản tiền tệ của xã hội → khống chế tài khoản của các nhà tư bản công nghiệp →kiểm soát 1 cách chính xác hoạt động của nhà tư bản Nói cách khác các tổ chức độc quyền ngân hàng cho các tổ chức độc quyền công nghiệp vay và nhận gửi số tiền lớn của các tổ chức độc quyền công nghiệp trong một thời gian dài Nha Trang University......................Nhóm 8 16
- ●Tư bản tài chính -là sự kết hợp giữa tư bản công nghiệp và tư bản ngân hàng trên cơ sở tập trung sản xuất. -Sự phát triển của TB tài chính đã dẫn đến sự hình thành một nhóm nhỏ những chủ ngân hàng và công nghiệp độc quyền kếch xù chi phối toàn bộ hệ thống kinh tế, chính trị của xã hội. Đó chính là bọn đầu sỏ tài chính. ● Bọn đầu sỏ tài chính Khống chế các ngành kinh tế chủ yếu thông qua "chế độ tham dự" với số cổ phiếu khống chế từ đó chi phối được công ty gốc (công ty mẹ) -> chi phối công ty con ->chi phối công ty cháu… Như vậy chỉ bằng một số TB nhất định một đầu sỏ tài chính có thể nắm được những vị trí chủ chốt trong đời sống kinh tế Nha Trang University......................Nhóm 8 17
- c) Xuất khẩu tư bản: c) Xuất khẩu hàng hóa là mang hàng hóa ra nước ngoài để thực hiện giá trị hàng hóa trong đó có giá trị thặng dư. Xuất khẩu tư bản là xuất khẩu giá trị ra nước ngoài (đầu tư tư bản ra nước ngoài) nhằm mục đích chiếm đoạt giá trị thặng dư và các nguồn lợi khác ở các nước nhập khẩu tư bản đó. Xuất khẩu tư bản là tất yếu: + Vì trong các nước tư bản có hiện tượng "thừa tư bản“ cần tìm nơi đầu tư có nhiều lợi nhuận so với đầu tư ở trong nước. + Giá trị nguyên liệu và nhân công ở các nước chậm phát triển rẻ, nhưng lại thiếu vốn và kỹ thuật → tỷ suất lợi nhuận cao, hấp dẫn đầu tư tư bản + Các nước chậm phát triểnđa số là có dân số đông, nhu cầu sư dụng hàng hóa cao → thị trường tiêu thụ hàng hóa rộng lớn. Nha Trang University......................Nhóm 8 18
- Hình thức xuất khẩu TB: Hình Xuất khẩu tư bản hoat động (đầu tư trực tiếp): Xây dựng hoặc mua lại các xí nghiệp, trực tiếp kinh doanh ở những nước nhận đầu tư, biến nó thành chi nhánh của công ty mẹ ở chính quốc để thu lợi nhuận. Xuất khẩu tư bản cho vay (đầu tư gián tiếp): Cho vay tư bản để thu lãi…. Xuất khẩu TB vừa có tác dụng tích cực vừa có tác dụng tiêu cực, đặc biệt là đối với các nước nhận đầu tư +Tích cực:các nước nhập khẩu tư bản có sự phát triển nhất định về kinh tế, kĩ thuật. +Tiêu cực: nhân dân ở các nước nhập khẩu tư bản bị bóc lột nhiều hơn, sự lệ thuộc về kinh tế tăng lên dẫn đến sự lệ thuộc về chính trị Nha Trang University......................Nhóm 8 19
- d) Sự phân chia thế giới về mặt kinh tế giữa các liên d) minh độc quyền quốc tế Việc xuất khẩu TB tăng lên về quy mô và mở rộng phạm vi tất yếu dẫn đến việc phân chia thế giới về mặt kinh tế, nghĩa là phân chia lĩnh vực đầu tư TB, phân chia thị trường thế giới giữa các tổ chức độc quyền quốc tế với nhau... Từ đó hình thành các liên minh độc quyền quốc tế: Cacten, Xanhđica, Tơrớt quốc tế. Nhưng giữa các tổ chức này luôn luôn diễn ra sự cạnh tranh lẫn nhau… tất yếu dẫn đến xu hướng thoả hiệp từ đó hình thành các liên minh độc quyền quốc tế. Nha Trang University......................Nhóm 8 20
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học