Xem mẫu
- ĐỒ ÁN MÔN HỌC
Đề tài
“Container hoá trong vận
tải biển ở Việt Nam”
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
Lêi nãi ®Çu
ViÖt Nam cã bê biÓn dµi trªn 3.000km, lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi
®Ó ph¸t triÓn hµng h¶i. §©y lµ c«ng nghÖ ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ to lín mµ
nhiÒu níc ®· sö dông nh ngµnh mòi nhän ®Ó ®i lªn c«ng nghiÖp ho¸ -
hiÖn ®¹i ho¸. VËy, sau dÇu khÝ, dÖt may, tin häc - ®iÖn tö... t¹i sao chóng ta
l¹i kh«ng chän hµng h¶i lµ ngµnh ph¸t triÓn mòi nhän trong t¬ng lai !?
§Ó tr¶ lêi ®îc c©u hái trªn, cÇn ph¶i cã sù nç lùc chung cña toµn
ngµnh, còng nh sù hç trî cña nhµ níc. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, em
xin tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò : “Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ë ViÖt Nam”.
Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ®îc coi lµ xu híng chung cña vËn t¶i
biÓn quèc tÕ trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ trong nh÷ng n¨m tíi. V× vËy, ®¸nh
gi¸ thùc tr¹ng, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®Ò ra c¸c yªu cÇu, gi¶i ph¸p cho qu¸
tr×nh ph¸t triÓn cña Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ë níc ta lµ néi dung
chÝnh mµ bµi viÕt ®a ra nh»m gãp phÇn t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn cho ngµnh
hµng h¶i ViÖt Nam.
Th«ng qua bµi viÕt, em xin ®îc ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o, híng
dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o: PGS.TS Hoµng §øc Th©n vµ c¸c thÇy, c« gi¸o
trong khoa Th¬ng m¹i.
Ch¾c ch¾n néi dung bµi viÕt cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt, sai sãt. V× vËy,
em rÊt mong tiÕp tôc cã ®îc sù híng dÉn cña c¸c thµy, c« gi¸o ®Ó bµi viÕt
®îc hoµn thiÖn h¬n.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
A> PhÇn I : lý luËn chung vÒ qu¸ tr×nh
Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn
< I > Sù cÇn thiÕt vµ hiÖu qu¶ cña vËn t¶i b»ng
container
1> Sù cÇn thiÕt cña vËn t¶i b»ng Container
LÞch sö ®· chøng minh r»ng nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü
thuËt diÔn ra trong ®êi sèng cña loµi ngêi ®Òu ®îc ph¶n ¸nh trong c¸c
ngµnh vËn t¶i. Cho ®Õn nay, ®· cã ba cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt
diÔn ra trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü
thuËt lÇn thø I ®· diÔn ra vµ ®Çu thÕ kû XIX. ®Æc trng cña cuéc c¸ch m¹ng
nµy lµ ¸p dông m¸y h¬i níc vµo c«ng cô vËn t¶i. ViÖc ¸p dông ®éng c¬ ®èt
trong vµ ®éng c¬ ®iÖn vµo ngµnh giao th«ng ë cuèi thÕ kû XIX ®îc coi lµ
cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt lÇn II. Tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû
XX ®· b¾t ®Çu ¸p dông mét dông cô vËn t¶i ®Æc biÖt, ®îc gäi lµ Container
vµo viÖc chuyªn chë hµng ho¸. Sö dông réng r·i Container vµo chuyªn chë
hµng ho¸ ®· lµm thay ®æi s©u s¾c vÒ nhiÒu mÆt, kh«ng nh÷ng trong b¶n th©n
ngµnh giao th«ng vËn t¶i mµ c¶ trong c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c cã nhu c©ï
chuyªn chë hµng ho¸. Ph¬ng ph¸p chuyªn trë hµng ho¸ b»ng Container
mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi rÊt lín. ChÝnh v× vËy, ngêi ta coi
Container hµng ho¸ lµ ®Æc trng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt
lÇn thø III trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i.
Nguyªn nh©n ra ®êi cña Container hµng ho¸ lµ g× ? Nh chóng ta ®Òu
biÕt, vËn t¶i hay nãi ®óng h¬n hµ qu¸ tr×nh vËn t¶i lu«n lu«n ®îc c¶i tiÕn
vµ hoµn thiÖn. Môc ®Ých chñ yÕu cña tiÕn bé kü thuËt vµ tæ chøc qu¶n lý
trong vËn t¶i lµ rót ng¾n thêi gian chuyªn chë, b¶o ®¶m an toµn cho ®èi
tîng chuyªn chë vµ gi¶m ®i chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt.
Thêi gian chuyªn chë thêng gåm hai bé phËn : Thêi gian c«ng cô
ch¹y trªn ®êng vËn chuyÓn vµ thêi gian c«ng cô ®ç ë c¸c ®iÓm vËn t¶i ®Ó
tiÕn hµnh xÕp, dì vµ lµm c¸c nghiÖp vô kh¸c. ViÖc t¨ng tèc ®é kü thuËt cña
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
c«ng cô vËn t¶i sÏ kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nÕu kh«ng gi¶m ®îc thêi
gian ®ç ë c¸c ®iÓm vËn t¶i. YÕu tè c¬ b¶n nhÊt ®Ó gi¶m thêi gian xÕp, dì lµ
t¨ng cêng c¬ giíi ho¸ kh©u xÕp, dì c¸c ®iÓm vËn t¶i. Mét biÖn ph¸p quan
träng ®Ó gi¶i quyÕt ®îc c¬ giíi ho¸ toµn bé c¸c kh©u xÕp, dì hµng ho¸ lµ
t¹o ra c¸c kiÖn hµng ho¸ lín thÝch hîp vµ ®îc tiªu chuÈn ho¸ nhÊt ®Þnh.
BiÖn ph¸p nµy trong vËn t¶i ®îc gäi lµ “®¬n vÞ hµng ho¸” (Unitization).
- Qu¸ tr×nh “®¬n vÞ hµng ho¸” diÔn ra tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ho¸
®ªn phøc t¹p. H×nh thøc ®¬n gi¶n nhÊt lµ t¹o ra nh÷ng kiÖn hµng ho¸ nhá
b»ng c¸ch dïng c¸c lo¹i bao b× th«ng thêng nh: hßm ®ùng che, cµ phª
b»ng gç v¸n Ðp, giÊy cøng; kiÖn b«ng Ðp chÆt bäc v¶i; phuy gç, phuy s¾t
®ùng x¨ng, dÇu...
- Ph¬ng ph¸t thø hai lµ dïng Pallet, t¹m dÞch lµ “khay hµng” ®Ó t¹o ra
mét ®¬n vÞ hµng ho¸ lín h¬n trong vËn t¶i. Pallet lµ mét c«ng cô ®Ó kÕt hîp
nhiÒu kiÖn hµng nhá thµnh mét kiÖn hµng lín nh»m môc ®Ých lµm thuËn
tiÖn cho viÖc xÐp, dì, b¶o qu¶n vµ chuyªn cë hµng ho¸. Dïng Pallet vµ
chuyªn chë hµng ho¸ ®· t¹o ®iÒu kiÖn h¹ gi¸ thµnh vËn t¶i nhiÒu h¬n so víi
ph¬ng ph¸p bao gãi th«ng thêng.
- Ph¬ng ph¸p thø ba t¹o ra ®¬n vÞ hµng ho¸ trong vËn t¶i lµ dïng
Container. Container cïng víi hµng ho¸ xÕp trong ®ã t¹o thµnh mét ®¬n vÞ
hµng ho¸ lín trong qu¸ tr×nh vËn t¶i. §ã lµ mét ph¬ng ph¸p “®¬n vÞ hµng
ho¸” hoµn thiÖn nhÊt vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong vËn t¶i néi ®Þa,
còng nh trong vËn t¶i quèc tÕ.
- VËy, “b¶n chÊt cña Container hµng ho¸ lµ viÖc chuyªn chë, xÕp, dì
vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ trong suèt qu¸ tr×nh vËn t¶i b»ng mét dông cô vËn t¶i
®Æc biÖt, ®ã lµ Container, cã kÝch thíc tiªu chuÈn, dïng ®îc nhiÒu lÇn vµ
søc trë lín”. Nã lµ mét biÓu hiÖn tiÕn bé cña qu¸ tr×nh “®¬n vÞ hµng ho¸”
nh»m n©ng cao chÊt lîng phôc vô cña chuyªn chë hµng ho¸.
2) HiÖu qu¶ cña vËn t¶i hµng ho¸ b»ng Container
Container ho¸ trong vËn t¶i quèc tÕ lµ mét cuéc c¸ch m¹ng. Kinh
nghiÖm thùc tÕ cña nhiÒu níc cã hÖ thèng vËn t¶i Container ph¸t triÓn ®·
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
chøng minh tÝnh u viÖt cña nã so víi ph¬ng ph¸p chuyÓn hµng ho¸ b»ng
bao gãi th«ng thêng hay dïng Pallet. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña
chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container, cã thÓ nh×n nhËn tõ nhiÒu gãc ®é
kh¸c nhau :
2.1) §èi víi toµn bé x· héi
- Gi¶m ®îc chi phÝ vËn t¶i trong toµn x· héi. Tõ ®ã gãp phÇn gi¶m
chi phÝ lu th«ng cña toµn x· héi vµ h¹ gi¸ thµnh vËn t¶i.
- T¹o ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña hÖ thèng vËn
t¶i trong mçi níc còng nh trong ph¹m vi toµn thÕ giíi.
- Gãp phÇn t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi, n©ng cao chÊt lîng phôc
vô cña ngµnh vËn t¶i, tho¶ m·n nhu cÇu chuyªn chë ngµy cµng t¨ng cña x·
héi.
2.2) §èi víi ngêi chuyªn chë hµng ho¸
HiÖu qu¶ kinh tÕ cña chuyªn trë hµng ho¸ b»ng Container ®îc thÓ
hiÖn râ nhÊt lµ do :
- ¸p dông Container vµo chuyªn chë hµng ho¸ lµ biÖn ph¸p hµng ®Çu
®Ó gi¶m gi¸ thµnh vËn t¶i . Theo tÝnh to¸n, gi¸ thµnh chuyªn chë b»ng
Container thÊp h¬n 30-40% so víi gi¸ thµnh chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi
th«ng thêng.
- Sö dông tèt nhÊt thêi gian khai th¸c c¸c c«ng cô vËn t¶i. Mét chiÕc
tµu Container cã thÓ thay thÕ kho¶ng 4 - 8 chiÕc tµu chë th«ng thêng, tuú
theo tõng tuyÕn ®êng vËn chuyÓn.
- Cã ®iÒu kiÖn c¬ giíi ho¸ toµn bé kh©u xÕp, dì ë c¶ng, ga, tr¹m
Container.
- Chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container lµ ph¬ng ph¸p an toµn nhÊt.
Do ®ã, ngêi chuyªn chë gi¶m nhÑ ®îc tr¸ch nhiÖm ®èi víi tæn thÊt hµng
ho¸ vµ ®ì ph¶i gi¶i quyÕt kh©u khiÕu l¹i båi thêng tæn thÊt ®èi víi nhiÒu
chñ hµng.
2.3) §èi víi ngêi chñ hµng (Ngêi göi hµng vµ ngêi chñ hµng)
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
Lµ nh÷ng ngêi ®îc hëng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chuyªn chë
Container nhiÒu nhÊt. HiÖu qu¶ nµy ®îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt chñ yÕu sau :
- Gi¶m chi phÝ vËn t¶i, tríc hÕt lµ gi¶m chi phÝ thùc tÕ. HiÖn nay,
cíc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container thÊp h¬n nhiÒu so víi gi¸ cíc
chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi.
- Gi¶m chi phÝ bao b× cña hµng ho¸, b»ng c¸ch : tiÕt kiÖm nguyªn liÖu,
søc lao ®éng trong s¶n xuÊt bao b×, thay thÕ b»ng nh÷ng nguyªn liÖu nhÑ rÎ
tiÒn, cã thÓ dïng l¹i bao b× nhiÒu lÇn.
- Hµng ho¸ ®îc chuyªn chë an toµn h¬n nhiÒu. Chuyªn chë hµng ho¸
b»ng Container gi¶m ®îc 30% hao hôt, mÊt m¸t, h háng cña hµng hãa so
víi chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi th«ng thêng.
- Chuyªn chë Container rót ng¾n thêi gian hµng ho¸ n»m trong qu¸
tr×nh vËn t¶i. Rót ng¾n thêi gian lu th«ng cña hµng ho¸ lµm cho ®ång vèn
quay vßng nhanh.
- Ngoµi ra, ngêi chñ hµng cã thÓ sö dông Container lµm kho t¹m, phÝ
b¶o hiÓm b»ng Container thÊp, gi¶m bít sè lîng hµng dù tr÷ trong kho...
3) ý nghÜa vµ xu híng vËn t¶i b»ng Container :
Ph¬ng thøc vËn t¶i Container ®· cã søc sèng qua hai thËp kû vµ ph¸t
triÓn réng r·i trªn toµn thÕ giíi, v× nã tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ vËn
chuyÓn,... NhiÒu níc nhanh chãng x©y dùng c¸c c¶ng biÓn ®ãn nhËn tµu
Container hiÖn ®¹i, còng nh ph¸t triÓn ®éi tµu nµy. HiÖn nay, níc ta ®ang
ë giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh Container ho¸. Ngo¹i th¬ng níc ta ®· vµ
®ang sö dông Container vµ viÖc chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp kh©u b»ng
®êng biÓn. Tríc yªu cÇu cña tiÕn bé khoa häc - kü thuËt trong vËn t¶i
quèc tÕ vµ ®ßi hái cña kh¸ch hµng níc ngoµi, ch¾c ch¾n Container ho¸ cña
níc ta sÏ ph¸t triÓn. Ngo¹i th¬ng ®ãng mét vai trß kh«ng nhá trong qu¸
tr×nh Container ho¸ cña níc ta.
Tríc m¾t, nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña Container ho¸ cha ph¸t huy
®Çy ®ñ vµ m¹nh mÏ trong chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña níc ta.
Cïng víi qu¸ trÜnh ph¸t triÓn cña Container ho¸, hiÖu qu¶ kinh tÕ cña nã
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
ngµy cµng ®îc thÓ hiÖn râ. §iÒu ®ã sÏ mang l¹i cho c¸c chñ hµng nãi
chung vµ chñ hµng ngo¹i th¬ng nãi riªng nh÷ng lîi Ých kinh tÕ rÊt lín.
X©y dùng hÖ thèng c¶ng Container vµ ®éi tµu Container hiÖn ®¹i ®ang
lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra vµ gi¶i quyÕt ®èi víi ngµnh hµng h¶i níc ta. ChØ
cã vËy, chóng ta míi cã thÓ hoµ nhËp víi xu thÕ chung vÒ Container ho¸
trong vËn t¶i biÓn quèc tÕ.
< II > Néi dung vµ nghiÖp vô cña chuyªn chë hµng
ho¸ b»ng Container
1) C¸c yÕu tè kü thuËt cña hÖ thèng vËn t¶i Container
§Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng vËn t¶i Container ®ßi hái ph¶i cã
c¸c yÕu tè nhÊt ®Þnh. Trong c¸c yÕu tè kü thuËt cña hÖ thèng vËn t¶i
Container, cÇn quan t©m ®Õn c¸c yÕu tè chñ yÕu sau :
- Container.
- C«ng cô chuyªn dông ®Ó vËn chuyÓn Container.
- C«ng cô chuyªn dông ®Ó xÕp, dì Container.
- HÖ thèng ga, c¶ng chuyªn dïng ®Ó phôc vô chuyªn chë Container.
1.1) Container lµ g× ?
HiÖn nay, c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu lÊy ®Þnh nghÜa tæng qu¸t vÒ
Container cña uû ban kü thuËt ISO ®a ra, th¸ng 6 n¨m 1964. Theo ®Þnh
nghÜa nµy, Container lµ mét dông cô vËn t¶i cã nh÷ng ®Æ ®iÎm sau :
- Cã h×nh d¸ng cè ®Þnh vµ bÒn ch¾c ®Ó sö dông nhiÒu lÇn.
- Cã cÊu t¹o ®Æc biÖt ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc chuyªn trë b»ng mét hay
nhiÒu ph¬ng thøc vËn t¶i mµ kh«ng ph¶i xÕp, dì hµng ho¸ ë däc ®êng.
- Cã thiÕt bÞ riªng ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc s¾p xÕp vµ thay ®æi tõ c«ng
cô vËn t¶i nay sang c«ng cô vËn t¶i kh¸c.
- Cã cÊu t¹o ®Æc biÖt ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc s¾p xÕp hµng ho¸ vµo vµ
dì hµng ho¸ ra khái Container vµ b¶o qu¶n, s¾p xÕp hµng ho¸ trong
Container.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
- Cã dung tÝch hµng ho¸ kh«ng Ýt h¬n 1m3.
Tõ ®Þnh nghÜa trªn ta thÊy Container kh«ng ph¶i lµ mét laäi bao b× v©n
jtaØo th«ng thêng, còng kh«ng ph¶i lµ c«ng cô vËn t¶i mµ nã chØ lµ mét
dông cô vËn t¶i lu«n g¾n liÒn víi c«ng cô vËn t¶i chÝnh. Container lµ t¬ng
®èi thuª mín trªn thØtêng v©n t¶i.
1.2) C«ng cô vËn t¶i Container
Chuyªn chë Container ®ßi hëi ph¶i cã nh÷ng c«ng cô vËn t¶i ®Æc biÖt.
C«ng cô vËn t¶i ë mçi ph¬ng thøc vËn t¶i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ - ký
thuËt kh¸c nhau. ë ®©y chóng ta chØ ®i x©u nghiªn cøu vÒ c«ng cô vËn t¶i
Container trong vËn t¶i ®êng biÓn.
C«ng cô vËn t¶i Container trong vËn t¶i ®êng biÓn lµ tµu trë
Container. Trong thùc tÕ chuyªn chë, chóng ta thêng gÆp c¸c lo¹i tµu
Container chñ yÕu sau :
- Tµu b¸n Container : Lµ tµu chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi th«ng
thêng, võa cã thÓ chuyªn chë mét sè Container nhÊt ®Þnh.
- Tµu Container kiÓu tæ ong : Lµ tµu cã cÊu t¹o nhiÒu hÇm gièng nh
tæ ong ®Ó chac Container.
- Tµu Container kiÓu LO - LO : Lµ tµu chuyªn dông ®Ó chuyªn chë
Container. Ph¬ng ph¸p xÕp, dì Container lªn xuèng tµu b»ng cÇn cÈu cña
tµu hoÆc cña c¶ng theo chiÒu th¼ng ®øng tøc lµ “n©ng lªn ®Æt xuèng”.
- Tµu Container kiÓu RO - RO : Lµ tµu cã cÊu t¹o nhiÒu Boong cã hÖ
thèng cÇu dÉn nghiªng: ph¬ng ph¸p xÕp dì Container lªn xuèng b»ng m¸y
kÐo vµ gi¸ xe Container theo chiÒu n»m ngang th«ng qua hÖ thèng cöa ë
mòi tµu, m¹n tµu hay ®u«i tµu.
- Tµu ContainÎ kiÓu LASH : Lµ tµu chë mét sè sµ lan, mçi sµ lan cã
träng t¶i trung b×nh 300 - 1.000 tÊn. Sµ lan cã thÓ chë c¸c lo¹ hµng ho¸
th«ng thêng hoÆc Container.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
1.3) C«ng cô xÕp, dì Container
Quy tr×nh kü thuËt xÕp, dì Container lªn xuèng c«ng cô vËn t¶i hoÆc ë
c¸c kho b·i kh¸c h¼n quy tr×nh xÕp, dì hµng ho¸ th«ng thêng. Container
cã kÝch thíc, träng lîng lín ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng c«ng cô xÕp, dì
chuyªn dông. C¨n cø vµo c«ng dông, cã thÓ ph©n thµnh ba nhãm :
- C«ng cô xÕp, dì phôc vô viÖc xÕp, dì container lªn xuèng c«ng cô
vËn t¶i nh : C¸c lo¹i cÇn cÈu Container cì lín.
- C«ng cô xÕp, dì phôc vô s¾p xÕp Container t¹i c¸c kho b·i Container
nh : CÇn cÈu tù hµnh, cÇn cÈu ch¹y trªn ray, xe n©ng, m¸y kÐo,...
- C«ng cô xÕp, dì phôc vô viÖc xÕp, dì hµng ho¸ ra vµo Container t¹i
c¸c tr¹m nhËn tr¶ hµng nh : xe n©ng hµng cì nhá.
1.4) Ga, C¶ng Container
C¸c ®iªm vËn t¶i phôc vô chuyªn chë Container lµ c¸c ga ®êng s¾t,
c¶ng biÓn, tr¹m ®êng bé. Trong vËn t¶i ®êng s¾t h×nh thµnh c¸c ga
Container. Ga Container ®îc bè trÝ ë c¸c trung t©m kinh tÕ lín. Nã ®ßi hái
ph¶i cã diÖn tÝch réng vµ cã c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng ®Ó xªp, dì, s¾p ®Æt
Container. Cßn trong vËn t¶i ®êng bé (¤ t«) cã c¸c tr¹m Container. Tr¹m
Container lµ n¬i giao nhËn, b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ b¶o qu¶n Container, ®ång
thêi tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô söa ch÷a Container. Tr¹m Container con lµ n¬i
tiÕn hµnh c¸c thñ tôc h¶i quan, kiÓm tra hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu.
HiÖn nay, trªn thÕ giíi ®· cã hµng tr¨m c¶ng biÓn cã thÓ phôc vô c¸c
lo¹i tµu Container. Trong sè ®ã chØ cã mét sè Ýt c¸c c¶ng ®îc x©y dùng
míi vµ cã tÝnh chÊt chuyªn dïng ®Ó phôc vô chuyªn chë Container. Cßn
phæ biÕn trßn c¸c c¶ng biÓn, ngêi ta c¶i t¹o vµ x©y dùng mét khu vùc riªng
biÖt ®Ó phôc vô chuyªn chë Container, ®îc gäi lµ “Container Terminal”.
Trong ph¹m vi “Container Terminal” cña c¸c c¶ng Container cã hai khu vùc
quan träng lµ “Container Yard” (CY) vµ “Container Freight Station” (CFS).
- “Container Yard” : Lµ n¬i tiÕn hµnh giao nhËn, b¶o qu¶n Container
cã hµng vµ Container rçng, thêng ®îc bè trÝ gi¸p víi bÕn Container.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
- “Container Freight Station” : Lµ n¬i phôc vô cho viÖc göi hµng lÎ
b»ng Container. T¹i ®©y tiÕn hµnh nhËn hµng ®Ó xÕp vµ Container vµ tiÕp
tôc chuyªn chë, hoÆc dì hµng ra khái Container ®Ó giao cho ngêi nhËn
hµng.
2) NghiÖp vô chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container
2.1) Ph¬ng ph¸p göi hµng b»ng Container
2.1.1) Ph¬ng ph¸p göi hµng nguyªn Container FCL/FCL (Full
Container Load)
Khi göi hµng cã khèi lîng hµng ho¸ lín vµ ®ång nhÊt ®ñ chøa ®Çy
mét hoÆc nhiÒu Container th× ¸p dông ph¬ng ph¸p FCL/FCL.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia ®îc ph©n
®Þnh nh sau :
* §èi víi ngêi göi hµng (Shipper) :
- ChÞu chi phÝ yªu cÇu ngêi chuyªn chë cung cÊp Container rçng
hoÆc ®a vÒ kho cña m×nh ®Ó ®ãng hµng
- §ãng hµng vµo Container ®óng yªu cÇu kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o an toµn
cho hµng ho¸ vµ b¶n th©n Container trong qu¸ tr×nh chuyªn chë.
- Mêi h¶i quan ®Õn lµ thñ tôc kiÓm tra vµ liªm phong, kÑp ch× tõng
Container
- VËn chuyÓn Container ®· ®ãng tõ kho cña m×nh ®Õn “Container
Yard” hoÆc Terminal cña c¶ng theo sù híng dÉn cña ngêi chuyªn chë vµ
t¹i ®ã giao cho ngêi chuyªn chë.
* §èi víi ngêi chuyªn chë (Carrier) :
- NhËn Container cã hµng t¹i CY hoÆc Terminal cña c¶ng ®· ®îc qui
®Þnh. KÓ tõ ®ã ngêi chuyªn chë cã tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n, vËn chuyÓn
Container ®Õn n¬i qui ®Þnh vµ giao cho ngêi nhËn hµng trong ®iÒu kiÖm
liªm phong, kÑp ch×.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
- XÕp vµ dì Container cã hµng lªn, xuèng c«ng cô vËn t¶i kÓ c¶ chi phÝ
vËn chuyÓn Container tõ CY hoÆc Terminal ra cÇu c¶ng
- Cung cÊp Container rçng trong ®iÒu kiÖn kü thuËt tèt cho ngêi göi
hµng (nÕu cã).
* §èi víi ngêi nhËn hµng (Consignec)
- Lµm thñ tôc h¶i quan ®Ó nhËn hµng.
- NhËn Container cã hµng tõ ngêi chuyªn chë tõ CY hoÆc Terminal
cña c¶ng qui ®Þnh, trong ®iÒu kiÖn liªm phong, kÑp ch×.
- Chuyªn chë Container tõ CY hoÆc Terminal cña c¶ng vÒ kho riªng;
dì hµng ra khái Container vµ nhanh chãng hoµn tr¶ Container rçng cho
ngêi chuyªn chë hoÆc cho ngêi ®· cho thuª Container.
§Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p FCL/FCL lµ : tr¸ch nhiÖm cñangêi chñ
hµng nÆng nÒ h¬n so víi ngêi chuyªn chë; giao nhËn hµng ho¸ gi÷a c¸c
ben theo nguyªn t¾c “kÑp ch×, liªm phong”, ®¹t hiÖu qu¶ cao trong viÖc tæ
chøc vËn t¶i ®a ph¬ng thøc.
2.1.2) Ph¬ng ph¸p göi hµng lÎ b»ng Container LCL/LCL
Ph¬ng ph¸p göi hµng cã khèi lîng hµng ho¸ nhá, kh«ng ®ñ xÕp ®Çy
mét Container, th× ¸p dông ph¬ng ph¸p LCL/LCL.
Trong ph¬ng ph¸p göi hµng lÎ b»ng Container, tr¸ch nhiÖm cña ngêi
chñ hµng nhÑ nhµng h¬n. Thùc chÊt nã còng nh c¸ch göi hµng bao gãi
th«ng thêng tríc ®©y. Ngêi chñ mang hµng ®Õn c¸c CFS giao cho ngêi
chuyªn chë. T¹i ®ã, ngêi chuyªn chë nhËn hµng ho¸, sau ®ã ®ãng hµng
vµo Container vµ chuyªn chë tíi n¬i qui ®Þnh vµ giao hµng trùc tiÕp cho
ngêi nhËn hµng.
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi chñ hµng, còng nhu ngêi
chuyªn chë, ngêi giao nhËn ®øng ra kinh doanh göi hµng le b»ng
Container (®îc gäi lµ gom hµng). Hä tËp hîp nh÷ng l« hµng lÎ cña nhiÒu
chñ hµng thµnh l« hµng hç hîp ®ãng vµo Container vµ tiÕn hµnh tæ chøc
chuyªn ch¬ theo ph¬ng thøc FCL/FCL
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
2.1.3) Ph¬ng ph¸p göi hµng b»ng Container kÕt hîp (FCL/LCL -
LCL/FCL)
Tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ, ngêi chñ hµng (hoÆc ngêi giao nhËn) cã
thÓ tho¶ thuËn víi ngêi chuyªn chë ¸p dông ph¬ng ph¸p göi hµng kÕt hîp
nh: FCL/LCL hoÆc LCL/FCL. §ã lµ ph¬ng ph¸p kÕt hîp gi÷a hai ph¬ng
ph¸p göi hµng chÝnh ë trªn. Do ®ã, tr¸ch nhiÖm cña ngêi chñ hµng vµ
ngêi chuyªn chë còng thay ®æi cho phï hîp.
2.2) Gi¸ cíc vµ chi phÝ chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container
Gi¸ cíc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container cã ®Æc ®iÓm lµ :
- ThÊp h¬n so víi gi¸ cíc chë hµng ho¸ b»ng bao gãi th«ng thêng,
nh»m môc ®Ých khuyÕn khÝch kh¸ch hµng sö dông ph¬ng ph¸p chuyªn chë
míi nµy.
- Gi¸ cíc thêng ®îc tÝnh gép toµn bé c¸c lo¹i chi phÝ trong suèt
qu¸ tr×nh chuyªn chë tõ kho ®Õn kho.
- C¸c b¶ng gi¸ cíc thêng ®îc x©y dùng theo xu híng ®¬n gi¶n
ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho viÖc tÝnh to¸n tiÒn cíc.
Chi phÝ chuyªn chë hµng ho¸ xÕp trong Container thêng bao gåm c¸c
kho¶n sau :
- Cíc phÝ chuyªn chë Container trªn chÆng ®êng vËn t¶i chÝnh vµ
trªn ®êng vËn t¶i phô
- Chi phÝ xÕp, dì Container ë c¸c ®iÓm vËn t¶i
- Chi phÝ thue Container rçng ®Ó xÕp hµn, chi phÝ söa ch÷a h h¶ng cña
Container (nÕu cã).
- Cíc phÝ chuyªn chë Container rçng tõ n¬i dì hµng ®Õn ®Þa ®iÓm
thuª Container.
- Chi phÝ lu tr÷ Container vµ c¸c chi phÝ phô kh¸c.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
2.3) Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý khi xÕp hµng vµo Container
Qui tr×nh kü thuËt xÕp hµng vµo Container phô thuéc vµo c¸c yÕu tè
sau ®©y :
- Lo¹i hµng ho¸, ®Æc ®iÓm cña bao b× vµ sè lîng hµng hãa cÇn xÕp
vµo Container.
- Lo¹i c«ng cô vËn t¶i dïng vµo viÖc chuyªn chë Container.
- KiÓu, lo¹i, cì Container dïng ®Ó xÕp hµng.
- Ph¬ng tiÖn dïng ®Ó xÕp hµng vµo Container...
Qui tr×nh xÕp hµng vµo Container ®îc tiÕn hµnh tuÇn tù theo c¸c bíc
nghiÖp vô chñ yÕu sau :
- ChuÈn bÞ hµng ho¸ : bao b× hµng ho¸ ph¶i gän nhÑ, kÝch thíc bao
gãi ph¶i phï hîp víi kÝch thíc cña Container.
- Lùa chän kiÓu lo¹i, sè lîng Container cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ
khèi lîng hµng ho¸ cÇn chuyªn chë.
- KiÓm tra sè lîng, chÊt lîng cña hµng ho¸ tríc khi xÕp vµo
Container díi sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña c¬ quan h¶i quan.
- S¾p xÕp hµng ho¸ trong Container ph¶i ®¹t yªu cÇu : §¶m b¶o an
toµn cho hµng ho¸ vµ b¶n th©n Container; cã träng lùc thÊp vµ c©n b»ng; tËn
dông tèi ®a dung tÝch vµ träng t¶i cña Container.
- §ãng chÆt cöa Container vµ tiÕn hµnh liªm phong, kÑp ch× b»ng dÊu
riªng hoÆc dÊu cña c¬ quan h¶i quan.
- XÕp Container cã chøa hµng lªn c«ng cô vËn t¶i ®Ó chuyªn chë ®Õn
CY ®Õn Terminal giao cho ngêi chuyªn chë.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
B> PhÇn II : Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t
triÓn cña qu¸ tr×nh Container ho¸ trong vËn
t¶i biÓn ë ViÖt Nam
< I > Thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh Container ho¸
trong vËn t¶i biÓn ë ViÖt Nam
1) NhÞp ®é ph¸t triÓn
1.1) Tõ nh÷ng bíc khëi ®Çu
Cã thÓ nãi, vËn t¶i biÓn b»ng Container ®îc thùc hiÖn ë níc ta tõ
n¨m 1989 víi viÖc ra ®êi Cty Liªn Doanh VËn T¶i BiÓn Germatrans. Trong
vßng n¨m n¨m ®Çu ho¹t ®éng, doanh thu cña Cty nµy ®· t¨ng 10 lÇn. Tõ ®ã
c¸c h·ng vËn t¶i Container níc ngoµi t¨ng cêng ®Çu t vµo ViÖt Nam.
HiÖn nay, cã kho¶ng ba m¬i c«ng ty vËn t¶i biÓn níc ngoµi ho¹t ®éng t¹i
c¸c biÓn ViÖt Nam, trong ®ã cã nhiÒu h·ng vËn t¶i Container lín nh :
EverGreen, APL, Maersk Lines,...
Doanh nghiÖp vËn t¶i biÓn hµng ®Çu cña quèc gia lµ Tæng c«ng ty
hµng h¶i ViÖt Nam còng b¾t nhÞp theo xu thÕ nµy. N¨m 1996, Tcty ®· ®Çu
t h¬n 61 triÖu USD mua thªm 9 con tµu víi träng t¶i 135.000 DWT, trong
®ã cã 4 tµu chë Container. Trong 3 n¨m qua, tæng Cty còng ®· ®Çu t h¬n
100 triÖu USD ®Ó ph¸t triÓn ®éi tµu biÓn, trong ®ã ®· mua 6 tµu Container
víi søc chë tæng céng kho¶ng 3.500 TEU. HiÖn t¹i, tæng Cty ®· giµnh 30%
thÞ phÇn vËn t¶i Container níc ta. Trong nh÷ng n¨m tíi, tæng Cty sÏ ®Çu t
mua thªm 6 tµu lo¹i cã søc trë 1.000 TEU/chiÕc.
1.2) KÕt hîp ®Çu t c¸c c¶ng biÓn
Cïng víi ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i biÓn, c¸c ho¹t ®éng dÞch vô
hµng h¶i vµ khai th¸c c¶ng biÓn còng ®îc quan t©m ®Çu t ph¸t triÓn.
ChÝnh phñ ®· phª duyÖt nhiÒu dù ¸n n©ng cÊp, c¶i t¹o c¸c c¶ng biÓn lín
(trong ®ã cã x©y dùng c¸c bÕn Container) nh : H¶i Phßng, Sµi Gßn, §µ
N½ng. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi còng quan t©m ®Çu t x©y dùng c¸c c¶ng
biÓn. Cã thÓ kÓ rÊt nhiÒu trêng hîp ë ®©y nh : Mét lo¹t c¸c c¶ng liªn
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
doanh trªn s«ng ThÞ V¶i (Vòng Tµu), Liªn doanh x©y dùng c¶ng chuyªn
dïng t¹i khu c«ng nghiÑp §×nh Vò (H¶i Phßng) hay ë khu c«ng nghiÖp
HiÖp Phíc (TP Hå ChÝ Minh). §¸ng lu ý lµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi
®ang quan t©m ®Çu t x©y dùng c¸c c¶ng Container. VÝ dô nh : H·ng tµu
biÓn Nepturn Orient Lines (Singapore) ®· liªn doanh x©y dùng mét c¶ng
Container (Hai bÕn) cã tªn viÕt t¾t lµ Vict t¹i TP Hå ChÝ Minh mµ nÕu hoµn
thµnh c¶ hai giai ®o¹n, sÏ cã c«ng xuÊt bèc xÕp kho¶ng 600.000 TEU/n¨m
vµ mét dù ¸n x©y dùng c¶ng ®a n¨ng mµ chñ yÕu lµ c¸c bÕn Container ®ang
®îc xóc tiÕn bëi mét tËp ®oµn cña BØ t¹i vïng C¸i MÐp (Vòng Tµu).
1.3) KÕt qña thùc hiÖn cho ®Õn nay:
N¨m 1998, tæng sè hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña c¶ níc qua ®êng
biÓn kho¶ng 31,6 triÖu tÊn. §éi tµu cña Tæng C«ng ty Hµng h¶i ViÖt Nam
(Vinalines) vËn chuyÓn ®îc 11,13% (xuÊt khÈu chiÕm 11,6%, nhËp khÈu
chiÓm 16%), vËn chuyÓn mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu cã khèi lîng lín nh:
g¹o kho¶ng 30%, dÇu th« 5%, than 1,5%, hµng nhËp khÈu nh: ph©n bãn
13,4%, Clinker 4,5%, x¨ng dÇu 12,5%, hµng Container chiÕm 25%.
N¨m 1998, C¶ng Sµi Gßn ®¹t s¶n lîng 7,6 triÖu tÊn hµng th«ng qua
doanh thu 380 tû ®ång, l·i 57 tû ®ång, t¬ng tù C¶ng H¶i Phßng ®¹t s¶n
lîng 5,7 triÖu tÊn hµng th«ng qua, doanh thu 284 tû ®ång, l·i 50 tû ®ång,
C¶ng Qu¶ng Ninh ®¹t trªn 1 triÖu tÊn ...
Riªng vÒ sè lîng Container ®îc bèc xÕp ë c¸c C¶ng ViÖt Nam, cã
thÓ thÊy t¨ng nhanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y:
B¶ng sè liÖu :
N¨m 1994 1995 1996 1997 1998
Søc chë (TEU) 400.000 550.000 600.000 700.000 820.000
Nguån : Tæng c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam
Tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n kho¶ng 17%/n¨m. Râ rµng lµ xu thÕ
Container ë níc ta còng ®îc c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc tiÕn hµnh
mét c¸ch nhanh chãng.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
2) §¸nh gi¸ thùc tr¹ng vËn t¶i biÓn b»ng Container ë níc ta
2.1) Nh÷ng mÆt yÕu kÐm vµ nguyªn nh©n
2.1.1 VÒ c¶ng biÓn
§Ó ®¸p øng xu thÕ Container ho¸ ë níc ta, viÖc x©y dùng c¸c c¶ng
biÓn níc s©u cho c¸c tµu Container hiÖn ®¹i cÇn ®i tríc mét bíc. Tuy
nhiªn, nh×n vµo thùc tr¹ng hÖ thèng c¶ng biÓn níc ta cßn nhiÒu bÊt cËp: c¶
níc hiÖn cã kho¶ng 80 c¶ng biÓn nhng c¸c c¶ng cña níc ta chñ yÕu lµ
c¶ng nhá, trang thiÕt bÞ l¹c hËu, kh«ng ®ång bé. Tæng lîng hµng ho¸ th«ng
qua qua C¶ng biÓn níc ta chñ yÕu n¨m 1998 ®¹t 56,5 triÖu tÊn (t¨ng 17,4%
so víi n¨m 1997) trong ®ã chØ cã 5 c¶ng cã c«ng suÊt bèc xÕp hµng n¨m
h¬n 1 triÖu tÊn/n¨m lµ: C¶ng H¶i Phßng (5,4 triÖu), C¶ng Sµi Gßn (7,6
triÖu), T©n C¶ng (4,3 triÖu), BÕn NghÐ (2,3 triÖu), §µ N½ng (1 triÖu). Muèn
®¸nh gi¸ t×nh h×nh n¨ng lùc s¶n xuÊt cã thõa hay kh«ng, ngêi ta kh«ng thÓ
chØ nh×n qua con sè thèng kª s¶n lîng hµng ho¸ th«ng qua C¶ng mçi n¨m
cao mµ ph¶i xem hÖ sè c«ng suÊt cña C¶ng b»ng tæng lîng hµng ho¸ th«ng
qua chia cho tæng mÐt chiÒu dµi cña cÇu C¶ng. ë ®©y cã thÓ thÊy râ qua
b¶ng thèng kª n¨m 1998 vÒ ho¹t ®éng cña 22 C¶ng thuéc khu vùc Thµnh
phè Hå ChÝ Minh: C¶ng Sµi Gßn cã s¶n lîng hµng ho¸ th«ng qua cao nhÊt
nhng chØ cã hÖ sè c«ng suÊt lµ 3.206 T/m cÇu; trong khi ®ã T©n C¶ng
(C¶ng chuyªn bèc xÕp tµu Container) hÖ sè c«ng suÊt lµ 6.130 T/m cÇu; cßn
s¶n lîng C¶ng BÕn NghÐ lµ 2,3 triÖu tÊn, hÖ sè c«ng suÊt lµ 4.166 T/m cÇu
... Nh vËy hÖ thèng C¶ng khu vùc Thµnh phè Hå ChÝ Minh nãi riªng vµ
cña ViÖt Nam nãi chung hiÖn nay vÉn ë t×nh tr¹ng thõa n¨ng lùc.
Trong khi ®ã tû lÖ Container ho¸ (tû lÖ gi÷a hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng
Container trªn tæng lîng hµng ho¸ vËn chuyÓn) ë níc ta hiÖn nay rÊt thÊp,
chØ kho¶ng 20%. So víi tû lÖ nµy cña thÕ giíi 60%, c¸c níc Ch©u ¸ lµ
65%. Theo dù b¸o, víi tèc ®é t¨ng trëng cña GDP 5-7% th× vµo n¨m 2010
cã kho¶ng 150 triÖu tÊn hµng qua c¸c C¶ng ViÖt Nam, nÕu lóc ®ã tû lÖ
Container ho¸ ë níc ta vµo kho¶ng 30-35% th× sè lîng hµng ho¸ ph¶i
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
chuyªn chë b»ng Container qua c¸c C¶ng ë níc ta còng ®¹t 45 triÖu tÊn ,
t¬ng ®¬ng kho¶ng 4-5 triÖu TEU, gÊp 4-5 lÇn so víi hiÖn nay. §iÒu ®ã
cho thÊy viÖc ph¸t triÓn C¶ng Container hiÖn ®¹i ë níc ta lµ rÊt cÇn thiÕt.
Sau khi ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt yÕu kÐm kÓ trªn cña hÖ thèng C¶ng biÓn
ViÖt Nam, chóng ta cã thÓ nªu nªn nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n sau:
Thø nhÊt, hÖ thèng C¶ng biÓn níc ta phÇn lín ®îc x©y dùng tríc
n¨m 1975 víi thiÕt bÞ bèc xÕp, vËn chuyÓn th« s¬, l¹c hËu, kh«ng ®ång bé,
n¨ng suÊt thÊp l¹i kh«ng phï hîp víi c¬ cÊu vµ khèi lîng hµng ho¸ míi,
®Æc biÖt lµ hµng ho¸ vËn chuyÓn b¨ng Container.
Thø hai, do ch¹y theo lîi nhuËn, c¸c C¶ng ®· ®Çu t chång chÐo lÉn
nhau, g©y l·ng phÝ bÕn b·i, c¸c ph¬ng tiÖn bèc xÕp vµ ph¬ng tiÖn vËn t¶i.
DÉn ®Õn t×nh tr¹ngc¹nh tranh hçn lo¹n, thõa n¨ng lùc s¶n suÊt ...
Thø ba, ë níc ta hiÖn nay cha cã mét c¶ng quèc gia nµo ®îc trang
bÞ hoµn chØnh ®Ó bèc xÕp Container theo ®óng nghÜa, mµ chØ lµ c¸c bÕn
Container ®îc ho¸n c¶i trong c¸c C¶ng hiÖn cã. Nh trªn ®· nãi, cho ®Õn
nay, Thñ tíng ChÝnh phñ ®· phª duyÖt nhiÒu dù ¸n n©ng cÊp c¶i t¹o c¸c
C¶ng biÓn lín nh: Sµi Gßn, H¶i Phßng, §µ N½ng, T©n C¶ng. C¸c c¶ng nµy
®Òu cã 1 hoÆc 2 bÕn Container ®îc ho¸n c¶i tõ c¸c bÕn dµnh cho bèc xÕp
hµng tæng hîp.
Cuèi cïng, cã thÓ nªu mét nguyªn nh©n n÷a lµ do h¹ tÇng giao th«ng
kh«ng ®îc ph¸t triÓn ®ång bé nªn viÖc gi¶i phãng hµng còng nh viÖc
nhËp hµng ho¸ chËm lµm cho C¶ng ViÖt Nam kÐm hÊp dÉn. §ã lµ mét thiÖt
thßi lín cho nÒn kinh tÕ.
2.1.2 VÒ ®éi tµu biÓn:
Cïng víi C¶ng biÓn th× viÖc ®Çu t ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ ®éi tµu biÓn
ViÖt Nam còng lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®Ó chóng ta cã thÓ tiÕn kÞp víi xu thÕ
vËn t¶i biÓn b»ng Container ho¸ hiÖn nay. Cã thÓ nãi, ®éi tµu biÓn ViÖt Nam
yÕu c¶ vÒ lîng lÉn vÒ chÊt. ViÖt Nam hiÖn cã kho¶ng 590 con tµu chë
hµng c¸c lo¹i víi tæng träng t¶i h¬n 1 triÖu DWT, l¹i qu¸ giµ nua, tuæi b×nh
qu©n lµ 20 n¨m (trong khi quy ®Þnh quèc tÕ chØ cho sö dông tµu cã tuæi tèi
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
®a lµ 20 n¨m). Cò ký, l¹c hËu ®ßi hái chi phÝ tu söa lín tµu ViÖt Nam míi
®ñ ®é an toµn ®i biÓn, mÆt kh¸cl¹i kh«ng phï hîp víi nhu cÇu vËn t¶i quèc
tÕ hiÖn nay. VÒ c¬ cÊu, l¹i cµng kh«ng phï hîp víi nhu cÇu vËn t¶i hiÖn
nay.
Chóng ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu ®ã th«ng qua b¶ng sè liÖu sau:
Träng t¶i (DWT) Sè lîng (chiÕc)
Trªn 100.000 3
Trªn 50.000 1
Trªn 10.000 30
5.000 - 10.000 19
2.000 - díi 5.000 32
Díi 2.000 505
Tæng 590
Nguån: Tæng c«ng ty Hµng h¶i ViÖt Nam
Nh vËy, trong xu thÕ vËn t¶i b¨ng Container vµ c¸c tµu cã träng t¶i
lín ®ang dÇn chiÕm lÜnh th× ®éi tµu ViÖt Nam chØ cã kho¶ng 3% tû träng lµ
tµu vËn chuyÓn Container, tµu trªn 10.000 DWT chØ chiÓm 5,67%. ChÝnh v×
vËy mµ n¨m 1996, ngµnh Hµng h¶i c¶ níc chØ vËn chuyÓn ®îc 14,25%
tæng lîng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, con sè nµy tôt xuèng 12,68% n¨m
1997 vµ chØ cßn kho¶ng 13,4%n¨m 1998. Nh vËy, tæng träng t¶i cña ®éi
tµu t¨ng nhng thÞ phÇn vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu l¹i gi¶m, theo
®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ nghiªn cøu lµ do c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu sau:
Do ¶nh híng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, kh«ng nh÷ng gi¸ c¶
nhiÒu mÆt hµng gi¶m m¹nh mµ cßn kÐo theo sù mÊt c©n ®èi vÒ luång hµng
®Õn vµ ®i ë tõng khu vùc, g©y ra t×nh tr¹ng thõa tµu. Do thõa tµu, c¸c h·ng
®· å ¹t ®a tµu cò vµo khai th¸c ë thÞ trêng ViÖt Nam, h¹ gi¸ cíc vËn t¶i
®Ó c¹nh tranh víi møc gi¶m b×nh qu©n 20-30% so víi tríc khi x¶y ra
khñng ho¶ng khiÕn cho ®éi tµu ViÖt Nam cµng khã c¹nh tranh h¬n.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
Cuéc khñng ho¶ng cßn lµm cho viÖc xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam thªm
khã kh¨n, phÝa ViÖt Nam trong rÊt nhiÒu trêng hîp ®· bÞ c¸c kh¸ch hµng
níc ngêi Ðp ph¶i b¸n hµng theo gi¸ FOB giao ngay t¹i C¶ng ViÖt Nam nªn
quyÒn chØ ®Þnh ngêi vËn chuyÓn tuét khái tay chñ hµng ViÖt Nam.
C¸c tµu ViÖt Nam thêng ch¹y Ýt tuyÕn, l¹i kh«ng cã nh÷ng tuyÕn ®i
xa, ChÝnh v× vËy, muèn chuyÓn hµng ®i Ch©u ¢u thêng l¹i ph¶i chuyÓn
tiÕp qua Singapore, Hång K«ng ... §©y còng lµ mét trë ng¹i lµm cho c¸c
chñ hµng kh«ng ®Õn víi c¸c hµng tµu ViÖt Nam.
2.2) Nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra:
Cã thÓ thÊy r»ng, trong t×nh h×nh hiÖn nay, ngµnh hµng h¶i ë níc ta
cßn cã rÊt nhiÒu khã kh¨n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. Víi tèc ®é t¨ng sè lîng
Container ®îc bèc xÕp b×nh qu©n hµng n¨m lµ 17%, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi
ngµnh Hµng h¶i níc ta lµ:
1. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu c¸c C¶ng Container hiÖn ®¹i ®Ó ®¸p øng
®îc nhu cÇu vËn t¶i quèc tÕ hiÖn nay.
2. Tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t c¶ng biÓn chång chÐo, l·ng phÝ vÒ vèn, g©y
c¹nh tranh hçn lo¹n
3. Ph¸t triÓn h¹ tÇng giao th«ng ®ång bé, hîp lý.
4. §Çu t, ph¸t triÓn ®éi tµu chuyªn chë hµng ho¸ quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ
c¸c tµu chuyªn chë Container cã träng t¶i lín.
5. N©ng cao ®îc uy tÝn cña ®éi tµu ViÖt Nam trªn lÜnh vùc vËn t¶i
quèc tÕ
6. Liªn kÕt chÆt chÏ víi c¸c chñ hµng xuÊt nhËp khÈu ®Ó giµnh quyÒn
thuª tµu cho ®éi tµu ViÖt Nam.
7. N©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cña c¸c thuyÒn viªn c«ng nh©n C¶ng,
qu¶n lý ...
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n kinh tÕ th¬ng m¹i
II > Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn cho qu¸ tr×nh
Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ë ViÖt Nam:
1> Gi¶i ph¸p ®èi víi ngµnh vËn t¶i:
Cã thÓ thÊy r»ng, hiÖn nay kinh doanh vËn t¶i biÓn ë níc ta ®ang
trong qóa tr×nh canh tranh gay g¾t, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc vËn t¶i biÓn
b»ng Container. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh còng nh ®Èy nhanh qu¸
tr×nh Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn, ngµnh Hµng h¶i mµ cô thÓ lµ Tæng
côc Hµng h¶i ViÖt Nam cÇn thùc hiÖn ®îc c¸c gi¶i ph¸p sau:
TiÕp tôc u tiªn ph¸t triÓn ®éi tµu viÔn d¬ng ®Ó ngµy cµng cã nhiÒu
kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu trong
nh÷ng n¨m tíi. Cô thÓ lµ, tíi n¨m 2000 ngµnh sÏ n©ng tæng träng t¶i ®éi tµu
lªn 1,2 triÖu DWT, ®¸p øng vËn chuyÓn 20% khèi lîng hµng ho¸ xuÊt
nhËp khÈu vµ giai ®o¹n 2001-2010 sÏ ®Çu t trªn díi 1,5 tû USD ®Ó ®Õn
n¨m 2010 tæng träng t¶i ®¹t møc 5,8 triÖu DWT, ®¸p øng 40% nhu cÇu vËn
chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. §Ó thùc hiÖn môc tiªu trªn vµ chuyÓn
biÕn c¬ cÊu ®éi tµu theo xu híng vËn t¶i biÓn quèc tÕ, ®Çu t tËp trung mua
c¸c tµu cã träng t¶i lín tõ 80.000-90.000 DWT vµ tµu Container tõ 350-
6.000 TEU ...
Liªn doanh víi c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn quèc tÕ cã uy tÝn trong lÜnh
vùcvt biÓn b»ng Container. TiÕn hµnh s¸p nhËp hoÆc gi¶i thÓ c¸c doanh
nghiÖp, c¸c c«ng ty lµm ¨n thua lç ®Ó h×nh thµnh nªn c¸c c«ng ty vËn t¶i
quèc tÕ m¹nh ®ñ søc c¹nh tranh.
Tæng côc Hµng h¶i cÇn phèi kÕt hîp víi Bé th¬ng m¹i, Tæng c«ng ty
B¶o hiÓm ViÖt Nam vµ c¸c ngµnh kh¸c nh: Tæng côc H¶i quan, Tæng côc
thuÕ ... ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c chñ h·ng xuÊt nhËp khÈu giµnh u thÕ
trong quyÒn vËn chuyÓn cho ®éi tµu quèc gia.
nguon tai.lieu . vn