Xem mẫu
- Luận văn tốt nghiệp
Đề tài: “Công tác quản lý tài chính Bảo
hiểm xã hội Việt Nam-Thực trạng và
giải pháp”
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
B¶o hiÓm x· héi (BHXH) lµ mét chÝnh s¸ch lín cña §¶ng vµ Nhµ
níc ®èi víi ngêi lao ®éng, nh»m ®¶m b¶o cuèc sèng vËt chÊt, æn ®Þnh ®êi
sèng cho ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä trong c¸c trêng hîp bÞ èm ®au, thai
s¶n, suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng, mÊt viÖc lµm, hÕt tuæi lao ®éng hoÆc chÕt.
ChÝnh s¸ch BHXH ë níc ta ®îc thùc hiÖn ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu míi
thµnh lËp níc, 60 n¨m qua, trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn, chÝnh s¸ch
BHXH ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn vµ kh«ng ngõng ®æi míi, bæ xung cho
phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña ®Êt níc. Cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi cña
nÒn kinh tÕ tõ sau §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng (12/1986),
chÝnh s¸ch BHXH vµ tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng còng cã nhiÒu ®æi míi tÝch
cùc.
Tõ viÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh ®æi míi cña BHXH t«i nhËn thÊy BHXH
thùc sù lµ mét chÝnh s¸ch quan träng trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn
cña ®Êt níc. BHXH kh«ng nh÷ng gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng cña ngêi lao
®éng mµ cßn khuyÕn khÝch hä tÝch cùc lao ®éng s¶n xuÊt t¹o ra cña c¶i cho
x· héi, x©y dùng ®Êt níc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn BHXH ®· kh«ng ngõng
ph¸t triÓn c¶ vÒ chÊt lîng lÉn sè lîng. Sè ngêi tham gia ngµy cµng t¨ng
lªn, më réng cho c¸c ®èi tîng tham gia, hoµn thiÖn dÇn hÖ thèng chÝnh s¸ch
BHXH tiÕn tíi thùc hiÖn ®ñ c¸c chÕ ®é cña Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO).
§Æc biÖt lµ sù ®æi míi vÒ c¬ chÕ qu¶n lÝ tõ c¬ chÕ qu¶n lÝ kÕ ho¹ch ho¸, tËp
chung, bao cÊp, hoµn toµn do NSNN ®¶m b¶o ®· chuyÓn sang c¬ chÕ thùc
hiÖn cã thu vµ quü ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c c©n b»ng thu chi. C¸ch thùc
hiÖn nh vËy kh«ng nh÷ng gi¶m ®îc g¸nh nÆng cho NSNN mµ cßn thÓ hiÖn
tr¸ch nhiÖm cña c¶ ngêi sö dông lao ®éng ®èi víi ngêi lao ®éng. Nhµ níc
níc ®ãng vai trß tæ chøc thùc hiÖn vµ qu¶n lÝ th«ng qua BHXH ViÖt Nam,
lµ hÖ thèng ngµnh däc ®îc tæ chøc tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng.
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®îc, BHXH ViÖt Nam còng cßn rÊt nhiÒu
tån t¹i cÇn sím ®îc kh¾c phôc c¶ vÒ néi dung chÝnh s¸ch, tæ chøc qu¶n lÝ
ho¹t ®éng. §©y lµ nh÷ng ®ßi hái cÊp thiÕt cÇn ®îc nghiªn cøu ®Ó gãp phÇn
hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng cña BHXH ViÖt Nam.
Trong ®ã qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam lµ mét m¶ng lín, cÇn ®îc chó
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
träng vµ quan t©m v× tµi chÝnh BHXH cã v÷ng th× c¸c chÕ ®é trî cÊp míi
®îc ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt mµ kh«ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng th©m hôt NSNN.
ChÝnh v× vËy víi ngµnh häc ®îc ®µo t¹o, sau khi vÒ thùc tËp t¹i BHXH ViÖt
Nam, t«i ®· chän ®Ò tµi: “C«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam-
Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” ®Ó nghiªn cøu c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH
ViÖt Nam, víi môc ®Ých lµ rót ra nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc ®Ó ph¸t huy, nh÷ng
tån t¹i cÇn kh¾c phôc. H¬n n÷a th«ng qua ®ã cã thÓ ®a ra nh÷ng ®ãng gãp,
gãp phÇn hoµn thiÖn hÖ thèng BHXH ViÖt Nam, ph¸t huy tèi ®a chøc n¨ng
cña BHXH trong thêi ®¹i míi.
KÕt cÊu cña ®Ò tµi gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng I: LÝ luËn chung vÒ BHXH vµ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH t¹i ViÖt Nam
hiÖn nay.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH
ViÖt Nam trong thêi k× tíi.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng I: LÝ luËn chung vÒ BHXH vµ
qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH
I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ BHXH.
1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña BHXH.
Sù ra ®êi cña BHXH còng gièng nh c¸c chÝnh s¸ch x· héi kh¸c lu«n
b¾t nguån tõ yªu cÇu thùc tiÔn cña cuéc sèng ®Æt ra.Tõ thêi xa xa, con
ngêi ®Ó chèng l¹i nh÷ng rñi ro, thiªn tai cña cuéc sèng ®· biÕt ®oµn kÕt
t¬ng trî lÉn nhau, gióp ®ì lÉn nhau. Nhng sù gióp ®ì nµy chØ mang tÝnh tù
ph¸t vµ víi quy m« nhá, thêng lµ trong mét nhãm ngêi chung quan hÖ
huyÕt thèng.
Khi x· héi cµng ngµy cµng tiÕn bé, ®Æc biÖt lµ khi chuyÓn sang giai
®o¹n cã sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi, nÒn s¶n xuÊt x· héi lóc nµy ®· ph¸t
triÓn. Cïng víi nã lµ quan hÖ x· héi gi÷a c¸c c¸ nh©n, gi÷a c¸c céng ®ång
còng ph¸t triÓn h¬n. Khi ®ã t«n gi¸o b¾t ®Çu xuÊt hiÖn, nã kh«ng chØ víi ý
nghÜa gi¸o dôc con ngêi híng thiÖn mµ cßn cã c¸c tr¹i b¶o dìng, héi cøu
tÕ víi môc ®Ých tõ thiÖn, trî gióp nhau trong cuéc sèng. Nh vËy xÐt vÒ b¶n
chÊt th× h×nh thøc t¬ng trî trong thêi k× nµy ®· mang tÝnh cã tæ chøc vµ quy
m« réng r·i h¬n.
Tõ thÕ kØ thø XVI ë Ch©u ¢u ®· xuÊt hiÖn ngµnh c«ng nghiÖp, nh÷ng
ngêi n«ng d©n kh«ng cã ®Êt ph¶i di c ra thµnh phè lµm thuª cho c¸c nhµ
m¸y ngµy cµng nhiÒu vµ dÇn trë thµnh c«ng nh©n. §Æc biÖt ®Õn thêi k× c¸ch
m¹ng c«ng nghiÖp th× lùc lîng ngµy cµng ®«ng ®¶o vµ trë thµnh giai cÊp
c«ng nh©n. Nh×n chung hä sèng kh«ng æn ®Þnh, cuéc sèng chØ dùa vµo c«ng
viÖc víi ®ång l¬ng Ýt ái, mÊt viÖc lµm, èm ®au, tai n¹n lao ®éng ... ®Òu cã
thÓ ®e do¹ cuéc sèng cña hä. T×nh ®oµn kÕt t¬ng th©n t¬ng ¸i gi÷a hä ®·
n¶y në, cïng víi ®ã lµ sù ra ®êi cña c¸c nghiÖp ®oµn, c¸c hiÖp héi gióp ®ì
c¸c thµnh viªn khi bÞ èm ®au bÖnh tËt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bªn c¹nh Héi
t¬ng tÕ cßn cã Quü tiÕt kiÖm ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch thµnh lËp. TiÕp
®ã nh÷ng quy ®Þnh b¾t buéc ngêi sö dông lao ®éng ph¶i chu cÊp cho ngêi
lao ®éng thuéc quyÒn qu¶n lÝ khi hä gÆp ph¶i èm ®au, tai n¹n lao ®éng, mÊt
viÖc... Giai cÊp c«ng nh©n cµng ®«ng ®¶o th× søc Ðp ®èi víi nh÷ng ®ßi hái
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
®¶m b¶o cuéc sèng cho hä ngµy cµng ¶nh hëng ®Õn ®êi sèng chÝnh trÞ cña
mçi níc. Tríc t×nh c¶nh ®ã ChÝnh Phñ mçi níc kh«ng thÓ kh«ng quan
t©m ®Õn t×nh c¶nh cña ngêi lao ®éng. Nh÷ng yªu cÇu gi¶m giê lµm, c¶i
thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng, ®¶m b¶o cuéc sèng cña ngêi lao ®éng dÇn ®îc
quy ®Þnh thµnh c¸c chÝnh s¸ch b¾t buéc ®èi víi mçi níc.
§iÓn h×nh lµ vµo n¨m 1850, díi thêi Thñ tíng Bismark cña §øc ®·
gióp c¸c ®Þa ph¬ng thµnh lËp quü do ngêi c«ng nh©n ®ãng gãp ®Ó ®îc trî
cÊp lóc rñi ro. Nguyªn t¾c b¶o hiÓm b¾t buéc b¾t nguån tõ ®©y, ngêi ®îc
b¶o hiÓm ph¶i tham gia ®ãng phÝ. Sau ®ã s¸ng kiÕn nµy ®îc ¸p dông réng
r·i trªn kh¾p thÕ giíi. BHXH ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn, thùc hiÖn réng
kh¾p c¸c níc vµ ®îc Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ ( ILO) th«ng qua trong
C«ng íc sè 102 vµo th¸ng 4 n¨m 1952. BHXH ë níc ta ®· manh nha h×nh
thµnh tõ thêi thùc d©n Ph¸p thèng trÞ. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, ChÝnh phñ
níc ViÖt Nam D©n Chñ Céng Hoµ ®· ban hµnh s¾c lÖnh 29/ SL ngµy
12/3/1947 vÒ viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm èm ®au, tai n¹n lao ®éng, hu trÝ. §©y
lµ nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn x©y dùng nªn hÖ thèng BHXH ViÖt Nam nh
hiÖn nay.
2. Kh¸i niÖm BHXH.
Qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh chóng ta cã thÓ nhËn thÊy, lóc khëi ®Çu,
BHXH chØ mang tÝnh chÊt tù ph¸t, ph¹m vi ho¹t ®éng nhá hÑp, tríc nhu cÇu
cña thùc tiÔn th× chÝnh s¸ch BHXH ®· nhanh chãng ra ®êi vµ tõng bíc ph¸t
triÓn réng kh¾p. BHXH ®· ®îc tõ ®iÓn b¸ch khoa ViÖt Nam ®Þnh nghÜa nh
sau:
“ BHXH lµ sù ®¶m b¶o thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho
ngêi lao ®éng khi hä bÞ mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp do bÞ èm ®au, thai s¶n, tai
n¹n lao ®éng hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp, tµn tËt, thÊt nghiÖp, tuæi giµ, tö tuÊt dùa
trªn c¬ së mét quü tµi chÝnh do sù ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH, cã
sù b¶o hé cña Nhµ níc theo ph¸p luËt, nh»m b¶o ®¶m an toµn ®êi sèng cho
ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, ®ång thêi gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn x· héi.”
Qua kh¸i niÖm trªn, cã thÓ rót ra mét sè ®iÓm c¬ b¶n sau:
- §èi tîng cña BHXH chÝnh lµ phÇn thu nhËp cña ngêi lao ®éng bÞ biÕn
®éng, gi¶m hoÆc mÊt ®i do bÞ gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng do c¸c
biÕn cè nh ®· nªu trªn tõ ®ã ®Ó gióp æ ®Þnh cuéc sèng cña b¶n th©n
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. ChÝnh v× yÕu tè nµy mµ BHXH ®îc coi lµ
mét chÝnh s¸ch lín cña mçi quèc gia vµ ®îc Nhµ níc quan t©m qu¶n lÝ
chÆt chÏ. Còng tïy vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña mçi níc mµ c¸c quy ®Þnh
vÒ ®èi tîng nµy lµ cã sù kh¸c nhau nhng cïng b¶o ®¶m æn ®×nh ®êi
sèng cña ngêi lao ®éng.
- §èi tîng tham gia BHXH lµ gåm ngêi lao ®éng vµ c¶ ngêi sö dông
lao ®éng. Së dÜ ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng phÝ v× chÝnh hä lµ ®èi tîng
®îc hëng BHXH khi gÆp rñi ro. Ngêi sö dông lao ®éng ®ãng phÝ lµ
thÓ hiÖn sù quan t©m, tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi ngêi lao ®éng. Vµ sù
®ãng gãp trªn lµ b¾t buéc, ngoµi ra cßn cã sù hç trî cña Nhµ níc.
- §Ó ®iÒu hoµ m©u thuÉn gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng,
®Ó g¾n bã lîi Ých gi÷a hä, Nhµ níc ®· ®øng ra yªu cÇu c¶ hai bªn cïng
®ãng gãp vµ ®©y còng lµ chÝnh s¸ch x· héi ®îc thùc hiÖn gãp phÇn æn
®Þnh cuéc sèng mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt.
Dùa vµo b¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña BHXH mµ Tæ chøc Lao ®éng
Quèc tÕ ( ILO) còng ®· ®a ra mét ®Þnh nghÜa kh¸c nh sau:
“ BHXH lµ sù b¶o vÖ cña x· héi ®èi víi c¸c thµnh viªn cña m×nh th«ng
qua mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p c«ng céng (b»ng ph¸p luËt, tr¸ch nhiÖm cña
ChÝnh phñ) ®Ó chèng l¹i t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ vµ x· héi do bÞ mÊt
hoÆc gi¶m mÊt thu nhËp g©y ra bëi èm ®au, mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng, tuæi giµ,
tµn tËt vµ chÕt. H¬n n÷a, BHXH cßn ph¶i b¶o vÖ cho viÖc ch¨m sãc y tÕ, søc
khoÎ vµ trî cÊp cho c¸c gia ®×nh khi cÇn thiÕt.”
Tõ ®Þnh nghÜa trªn chóng ta thÊy môc tiªu cña BHXH lµ híng tíi sù
ph¸t triÓn cña mçi c¸ nh©n vµ toµn x· héi. BHXH thÓ hiÖn sù ®¶m b¶o lîi Ých
cña x· héi ®èi víi mçi thµnh viªn tõ ®ã g¾n kÕt mçi c¸ nh©n víi x· héi ®ã.
3. B¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña BHXH.
3.1. B¶n chÊt cña BHXH.
Cã thÓ hiÓu BHXH lµ sù bï ®¾p mét phÇn thu nhËp bÞ mÊt cña ngêi
lao ®éng khi gÆp ph¶i nh÷ng biÕn cè nh èm ®au, tai nan lao ®éng, bÖnh
nghÒ nghiÖp hoÆc tuæi giµ lµm mÊt, gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng, tõ ®ã gióp æn
®Þnh cuéc sèng cña b¶n th©n ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. BHXH hiÖn nay
®îc coi lµ mét chÝnh s¸ch x· héi lín cña mçi quèc gia, ®îc nhµ níc quan
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
t©m vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ. BHXH xÐt vÒ b¶n chÊt bao gåm nh÷ng néi dung sau
®©y:
BHXH lµ sù cÇn thiÕt tÊt yÕu kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña
nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ
trêng, mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng ngµy
cµng ph¸t triÓn. Do vËy tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quyÕt ®Þnh ®Õn sù
®a d¹ng vµ tÝnh hoµn thiÖn cña BHXH. V× vËy cã thÓ nãi kinh tÕ lµ yÕu tè
quan träng quyÕt ®Þnh tíi hÖ thèng BHXH cña mçi níc.
BHXH, bªn tham gia BHXH, bªn ®îc BHXH lµ ba chñ thÓ trong mèi
quan hÖ cña BHXH. Bªn tham gia BHXH gåm ngêi lao ®éng vµ ngêi sö
dông lao ®éng (bªn ®ãng gãp), bªn BHXH lµ bªn nhËn nhiÖm vô BHXH,
th«ng thêng th× do c¬ quan chuyªn tr¸ch do Nhµ níc lËp ra vµ b¶o trî, bªn
®îc BHXH chÝnh lµ ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn
thiÕt. Tõ ®ã hä ®îc ®¶m b¶o nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu, gióp hä æn ®Þnh cuéc
sèng, gãp phÇn æn ®×nh x· héi.
Nh÷ng biÕn cè lµm gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng cña ngêi lao
®éng cã thÓ lµ nh÷ng rñi ro ngÉu nhiªn( tai n¹n, èm ®au, bÖnh nghÒ
nghiÖp...), còng cã thÓ lµ c¸c rñi ro kh«ng hoµn toµn ngÉu nhiªn( tuæi giµ,
thai s¶n, ...). §ång thêi c¸c biÕn cè nµy cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh lao
®éng hoÆc ngoµi lao ®éng. PhÇn thu nhËp cña ngêi lao ®éng bÞ gi¶m hay
mÊt ®i tõ c¸c rñi ro trªn sÏ ®îc thay thÕ hoÆc bï ®¾p tõ nguån quü tËp trung
®îc tån tÝch l¹i do bªn tham gia BHXH ®ãng gãp vµ cã thªm sù hç trî cña
NSNN.
3.2. Chøc n¨ng cña BHXH.
Chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña BHXH lµ thay thÕ, bï ®¾p phÇn thu nhËp
cña ngêi lao ®éng khi hä gÆp nh÷ng rñi ro lµm mÊt thu nhËp do mÊt kh¶
n¨ng lao ®éng hay mÊt viÖc lµm. Rñi ro nµy cã thÓ lµm mÊt kh¶ n¨ng lao
®éng tam thêi hay dµi h¹n th× møc trî cÊp sÏ ®îc quy ®Þnh cho tõng trêng
hîp. Chøc n¨ng nµy quyÕt ®Þnh nhiÖm vô, tÝnh chÊt vµ c¶ c¬ chÕ tæ chøc ho¹t
®éng cña BHXH.
§èi tîng tham gia BHXH cã c¶ ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao
®éng vµ cïng ph¶i ®ãng gãp vµo quü BHXH. Quü nµy dïng ®Ó trî cÊp cho
ngêi lao ®éng khi gÆp ph¶i rñi ro, sè ngêi nµy thêng chiÕm sè Ýt. BHXH
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
thùc hiÖn c¶ ph©n phèi l¹i thu nhËp theo chiÒu däc vµ chiÒu ngang, gi÷a
ngêi lao ®éng khoÎ m¹nh víi ngêi lao ®éng èm ®au, giµ yÕu..., gi÷a nh÷ng
ngêi cã thu nhËp cao ph¶i ®ãng nhiÒu víi ngêi cã thu nhËp thÊp ph¶i ®ãng
Ýt. Nh vËy thùc hiÖn chøc n¨ng nµy BHXH cßn cã ý nghÜa gãp phÇn thùc
hiÖn c«ng b»ng x· héi, mét môc tiªu quan träng trong chÝnh s¸ch kinh tÕ -x·
héi cña mçi quèc gia.
Nhê cã BHXH mµ ngêi lao ®éng lu«n yªn t©m lao ®éng, g¾n bã víi
c«ng viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt
lao ®éng x· héi, t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ngµy cµng nhiÒu h¬n, n©ng cao ®êi
sèng toµn x· héi. NÕu tríc ®©y, sù trî gióp lµ mang tÝnh tù ph¸t, th× hiÖn
nay khi x· héi ®· ph¸t triÓn, viÖc trî gióp ®· ®îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c chÝnh
s¸ch, quy ®Þnh cña Nhµ níc. Sù b¶o ®¶m nµy gióp g¾n bã mèi quan hÖ gi÷a
ngêi lao ®éng vµ x· héi vµ cµng thóc ®Èy h¬n nghÜa vô cña hä ®èi víi x·
héi.
Trong thùc tÕ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng cã nh÷ng
m©u thuÉn néi t¹i, kh¸ch quan vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, thêi gian lao ®éng...
BHXH ®· g¾n bã lîi Ých gi÷a hä, ®· ®iÒu hoµ ®îc nh÷ng m©u thuÉn gi÷a hä,
lµm cho hä hiÓu nhau h¬n. §©y còng lµ mèi quan hÖ biÖn chøng hai bªn ®Òu
cã lîi, ngêi lao ®éng th× ®îc ®¶m b¶o cuéc sèng, ngêi sö dông th× sÏ cã
mét ®éi ngò c«ng nh©n h¨ng h¸i, tÝch cùc trong s¶n xuÊt. §èi víi Nhµ níc
th× BHXH lµ c¸ch chi Ýt nhÊt song hiÖu qu¶ nhÊt v× ®· gi¶i quyÕt nh÷ng khã
kh¨n vÒ ®êi sèng cña ngêi lao ®éng vµ gãp phÇn æn ®Þnh s¶n suÊt, æn ®Þnh
kinh tÕ - x· héi.
4. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña BHXH.
Nh×n chung hÖ thèng BHXH ®îc thùc hiÖn dùa trªn c¸c nguyªn t¾c
sau:
Thø nhÊt lµ nguyªn t¾c ®ãng hëng chia sÎ rñi ro; lÊy sè ®«ng bï sè Ýt,
lÊy cña ngêi ®ang lµm viÖc bï ®¾p cho ngêi nghØ hëng chÕ ®é BHXH.
§©y lµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng chung cña ngµnh b¶o hiÓm lµ quü gãp chung
cña sè ®«ng bï cho sè Ýt lµ nh÷ng ngêi thiÕu may m¾n gÆp ph¶i nh÷ng rñi
ro trong cuéc sèng, trong lao ®éng s¶n xuÊt. PhÇn thÓ hiÖn tÝnh chÝnh s¸ch
cña Nhµ níc lµ viÖc rñi ro trong BHXH kh«ng chØ lµ nh÷ng rñi ro thuÇn tuý
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
nh trong b¶o hiÓm th¬ng m¹i mµ cßn cã c¶ nh÷ng rñi ro kh«ng mang tÝnh
ngÉu nhiªn nh: tuæi giµ, thai s¶n,...
Thø hai lµ møc hëng ph¶i thÊp h¬n tiÒn l¬ng lµm c¨n cø ®ãng
BHXH, nhng ph¶i ®¶m b¶o ®îc møc sèng tèi thiÓu cho ngêi hëng
kho¶n trî cÊp ®ã. ViÖc quy ®Þnh trªn lµ hoµn toµn hîp lÝ vµ còng lµ quy ®Þnh
chung cho tÊt c¶ c¸c níc, song thÊp bao nhiªu cßn tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn
kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña mçi níc trong mçi thêi k× kh¸c nhau.
Thø ba lµ ph¶i tù chñ vÒ tµi chÝnh, ®©y lµ nguyªn t¾c quan träng trong
chÝnh s¸ch BHXH cña c¸c níc. NÕu chØ hoµn toµn phô thuéc vµo Ng©n s¸ch
Nhµ níc (NSNN) gièng nh giai ®o¹n tríc c¶i c¸ch n¨m 1995 cña níc ta
th× ®©y thùc sù lµ mét g¸nh nÆng lín cña ®Êt níc. ViÖc thµnh lËp quü
BHXH do c¸c bªn tham gia BHXH ®ãng gãp vµ cã sù hç trî cña Nhµ níc lµ
hoµn toµn phï hîp. Quü nµy cã thÓ qu¶n lÝ theo c¸c c¸ch thøc kh¸c nhau
song ®éc lËp víi NSNN , NSNN chØ bï thiÕu hoÆc tµi trî mét phÇn tuú thuéc
vµo quy ®Þnh cña mçi níc kh¸c nhau.
5. C¸c chÕ ®é cña BHXH.
§èi víi mçi níc cã nh÷ng hoµn c¶nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi kh¸c
nhau nªn BHXH ®îc tæ chøc thùc hiÖn theo nh÷ng quy ®Þnh riªng kh¸c
nhau. BHXH ®îc x©y dùng dùa vµo c¸c nguyªn t¾c trªn mét c¸ch thèng
nhÊt trªn toµn thÕ giíi vµ ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh sau cña tæ chøc Lao
®éng Quèc tÕ (ILO) vÒ hÖ thèng chÝnh s¸ch BHXH. Trong C«ng íc 102
®îc ILO th«ng qua ngµy 4/6/1952 cã quy ®Þnh nh÷ng quy ph¹m tèi thiÓu
vÒ an toµn x· héi ®· ®a ra 9 chÕ ®é sau:
- Ch¨m sãc y tÕ.
- Trî cÊp èm ®au.
- Trî cÊp thÊt nghiÖp.
- Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp.
- Trî cÊp tuæi giµ.
- Trî cÊp thai s¶n.
- Trî cÊp tµn tËt.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
- Trî cÊp v× mÊt ngêi trô cét gia ®×nh.
C¸c thµnh viªn tham gia C«ng íc ph¶i thùc hiÖn Ýt nhÊt lµ 3 trong 9
chÕ ®é nãi trªn, trong ®ã ph¶i cã nhÊt thiÕt 1 trong n¨m chÕ ®é sau ®©y:
- Trî cÊp tuæi giµ.
- Trî cÊp thÊt nghiÖp.
- Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp.
- Trî cÊp tµn tËt.
- Trî cÊp v× mÊt ngêi trô cét gia ®×nh.
Mçi chÕ ®é trong hÖ thèng BHXH khi x©y dùng ph¶i dùa trªn c¸c c¬
së ®iÒu kiÖn kinh tÕ, thu nhËp, tiÒn l¬ng, ... §ång thêi, tuú tõng chÕ ®é mµ
cßn ph¶i tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè sinh häc, tuæi thä b×nh qu©n, nhu cÇu dinh
dìng, ... ®Ó quy ®Þnh c¸c møc ®ãng, møc hëng, thêi gian hëng vµ ®èi
tîng hëng cho hîp lÝ. C¸c chÕ ®é BHXH cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau
®©y:
+ C¸c chÕ ®é ®îc x©y dùng theo luËt ph¸p cña mçi níc.
+ HÖ thèng c¸c chÕ ®é mang tÝnh chÊt chia sÎ rñi ro, chia sÎ tµi chÝnh.
+ Mçi chÕ ®é ®îc chi tr¶ ®Òu c¨n cø chñ yÕu vµo møc ®ãng gãp cña c¸c
bªn tham gia BHXH.
+ PhÇn lín c¸c chÕ ®é lµ chi tr¶ ®Þnh k×.
+ §ång tiÒn ®îc sö dông lµm ph¬ng tiÖn chi tr¶ vµ thanh quyÕt to¸n.
+ Chi tr¶ BHXH nh lµ quyÒn lîi cña mçi chÕ ®é BHXH.
+ Møc chi tr¶ cßn phô thuéc vµo quü dù tr÷. NÕu quü dù tr÷ ®îc ®Çu t
cã hiÖu qu¶ vµ an toµn th× møc chi tr¶ sÏ cao vµ æn ®Þnh.
+ C¸c chÕ ®é BHXH cÇn ph¶i ®îc ®iÒu chØnh ®Þnh k× ®Ó ph¶n ¸nh hÕt sù
thay ®æi cña ®iÒu kiÖn kinh tÕ -x· héi.
6. Quü BHXH vµ ph©n lo¹i quü BHXH.
6.1. Quü BHXH.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nh chóng ta ®· t×m hiÓu trong phÇn 1 ë trªn th× sù ra ®êi cña quü
BHXH lµ mét bíc ngoÆt lín ®èi víi ngµnh BHXH trªn toµn thÕ giíi. Quü
BHXH lµ mét quü tµi chÝnh ®éc lËp, tËp chung n»m ngoµi NSNN vµ ®îc
h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau ®©y:
- Ngêi sö dông lao ®éng ®ãng gãp,
- Ngêi lao ®éng ®ãng gãp,
- Nhµ níc ®ãng vµ hç trî thªm,
- C¸c nguån kh¸c (nh c¸ nh©n vµ tæ chøc tõ thiÖn ñng hé, l·i tõ c¸c
ho¹t ®éng ®Çu t quü nhµn rçi).
Tr¸ch nhiÖm tham gia ®ãng gãp BHXH cho ngêi lao ®éng ®îc ph©n
chia cho c¶ ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng trªn c¬ së quan hÖ lao
®éng. §iÒu nµy kh«ng ph¶i sù chia sÎ rñi ro, mµ lµ lîi Ých gi÷a hai bªn. Sù
®ãng gãp mét phÇn quü cña ngêi sö dông lao ®éng cho ngêi lao ®éng sÏ
tr¸nh ®îc nh÷ng thiÖt h¹i kinh tÕ do ph¶i chi ra mét kho¶n tiÒn lín khi cã
rñi ro x¶y ra ®èi víi ngêi lao ®éng mµ m×nh thuª mín. §ång thêi, nã cßn
gãp phÇn gi¶m bít m©u thuÉn, kiÕn t¹o mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a chñ- thî.
VÒ phÝa ngêi lao ®éng, sù ®ãng gãp cña hä võa thÓ hiÖn sù tù g¸nh chÞu
chÝnh nh÷ng rñi ro cña chÝnh m×nh, võa cã ý nghÜa rµng buéc nghÜa vô vµ
quyÒn lîi mét c¸ch chÆt chÏ.
PhÇn lín c¸c níc trªn thÕ giíi, quü BHXH ®Òu ®îc h×nh thµnh tõ
c¸c nguån nªu trªn. Tuy nhiªn, ph¬ng thøc ®ãng gãp vµ møc ®ãng gãp cña
c¸c bªn tham gia BHXH cã kh¸c nhau tuú thuéc quy ®Þnh cña mçi níc.
HiÖn nay møc ®ãng gãp BHXH cña ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao
®éng hiÖn vÉn cßn hai quan ®iÓm. Quan ®iÓm thø nhÊt cho r»ng, ph¶i c¨n cø
vµo møc l¬ng c¸ nh©n vµ quü l¬ng c¬ quan, doanh nghiÖp. Quan ®iÓm thø
hai l¹i cho r»ng, ph¶i c¨n cø vµo møc thu nhËp c¬ b¶n cña ngêi lao ®éng
®îc c©n ®èi chung trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Ó x¸c ®Þnh møc
®ãng gãp. VÒ møc ®ãng gãp BHXH, mçi níc l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh kh¸c
nhau. Mét sè níc quy ®Þnh ngêi sö dông lao ®éng ph¶i chÞu toµn bé chi
phÝ cho chÕ ®é tai n¹n lao ®éng, ChÝnh phñ tr¶ chi phÝ y tÕ vµ trî cÊp gia
®×nh, c¸c chÕ ®é cßn l¹i c¶ ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng cïng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
®ãng gãp mçi bªn mét phÇn b»ng nhau. Trong ®ã, mét sè níc kh¸c l¹i quy
®Þnh, ChÝnh phñ bï thiÕu cho quü BHXH hoÆc chÞu toµn bé chi qu¶n lÝ
BHXH ....
Quü BHXH ®îc sö dông ®Ó chi tr¶ chñ yÕu cho hai môc ®Ých sau: thø
nhÊt lµ chi tr¶ vµ trî cÊp cho c¸c chÕ ®é BHXH nh ®· nªu ë môc 5, cßn l¹i
lµ chi tr¶ cho chi phÝ sù nghiÖp qu¶n lÝ BHXH. Trong hai kho¶n chi ®ã th×
kho¶n chi thø nhÊt lµ quan träng vµ chiÕm phÇn lín trong quü BHXH. C¸c
kho¶n trî cÊp nµy còng ®îc quy ®Þnh vÒ møc trî cÊp vµ thêi gian hëng
mét c¸ch cô thÓ vµ cã sù kh¸c biÖt ®èi víi tõng chÕ ®é. T¹i nh÷ng níc kh¸c
nhau th× c¸c kho¶n trî cÊp nµy còng ®îc quy ®Þnh kh¸c nhau.
6.2. Ph©n lo¹i quü BHXH:
Tuú theo môc ®Ých vµ c¸ch tæ chøc cña nh÷ng hÖ thèng BHXH trªn thÕ
giíi mµ quü BHXH ®îc ph©n lo¹i kh¸c nhau:
- Ph©n lo¹i theo c¸c chÕ ®é bao gåm: Quü hu trÝ, tö tuÊt; Quü tai n¹n
lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp; Quü thÊt nghiÖp; Quü èm ®au thai s¶n.
- Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt sö dông bao gåm: Quü ng¾n h¹n ®Ó chi tr¶ cho
c¸c chÕ ®é ng¾n h¹n nh èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng lµm mÊt
kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi; Quü dµi h¹n ®Ó chi tr¶ trî cÊp cho c¸c chÕ
®é nh hu trÝ, tö tuÊt.
- Ph©n lo¹i theo ®èi tîng tham gia bao gåm: Quü cho c«ng chøc Nhµ
níc, quü cho lùc lîng vò trang, quü cho lao ®éng trong c¸c doanh
nghiÖp, quü cho c¸c ®èi tîng cßn l¹i.
ViÖc ph©n lo¹i quü nh trªn cÇn ®îc thùc hiÖn vµ c©n nh¾c tr¸nh
nh÷ng t×nh tr¹ng ph©n nhá quü dÔ g©y ra t×nh tr¹ng mÊt tËp trung, kh«ng cã
sù bæ xung vµ hç trî lÉn nhau. ViÖc ph©n chia quü kh«ng hîp lÝ sÏ dÉn tíi
nh÷ng ¶nh hëng xÊu ®Õn viÖc chi tr¶ cho c¸c ®èi tîng, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò
qu¶n lÝ quü mét c¸ch hîp lÝ. Dùa trªn c¸c c¸ch tæ chøc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é
mµ mçi níc l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ c¸c quü thµnh phÇn. C¸c
quü thµnh phÇn ph¶i thùc sù phï hîp víi hÖ thèng BHXH ®ã.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
II. Qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
1. Kh¸i niÖm chung vÒ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
Tríc tiªn chóng ta cÇn hiÓu kh¸i niÖm vÒ qu¶n lÝ. Qu¶n lÝ lµ nh÷ng
ho¹t ®éng nh»m t¸c ®éng mét c¸ch cã tæ chøc, cã ®Þnh híng cña chñ thÓ
qu¶n lÝ vµo mét ®èi tîng qu¶n lÝ nhÊt ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh c¸c qu¸ tr×nh x·
héi vµ hµnh vi cña con ngêi tõ ®ã cã thÓ duy tr× ®îc tÝnh æn ®Þnh cña ®èi
tîng. §èi tîng cña qu¶n lÝ ë ®©y lµ tµi chÝnh BHXH, tµi chÝnh BHXH lµ
mét thuËt ng÷ thuéc ph¹m trï tµi chÝnh chØ mét m¾t kh©u tµi chÝnh tån t¹i
®éc lËp trong hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia. Tµi chÝnh BHXH tham gia vµo qu¸
tr×nh ph©n phèi vµ sö dông c¸c nguån tµi chÝnh nh»m ®¶m b¶o cuéc sèng cho
ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi gÆp rñi ro tõ ®ã ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ
ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nh vËy, nh×n réng ra th× qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH lµ
viÖc sö dông tµi chÝnh BHXH nh mét c«ng cô qu¶n lÝ x· héi cña Nhµ níc.
Nhµ níc th«ng qua ho¹t ®éng tµi chÝnh BHXH ®Ó thùc hiÖn môc tiªu qu¶n lÝ
x· héi ®ã lµ ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho nh©n d©n tríc nh÷ng rñi ro lµm
gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng hay khi vÒ giµ, gióp ngêi lao ®éng yªn
t©m lao ®éng s¶n xuÊt, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. BHXH thÓ
hiÖn tÝnh u viÖt cña mçi quèc gia, mçi thÓ chÕ x· héi . Cßn hiÓu theo nghÜa
hÑp th× qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH lµ qu¶n lÝ thu chi BHXH. Nh vËy qu¶n lÝ tµi
chÝnh BHXH chñ yÕu liªn quan tíi viÖc lµm thÕ nµo ®Ó ho¹t ®éng thu chi quü
BHXH ®îc thùc hiÖn mét c¸ch b×nh thêng tríc nh÷ng biÕn ®éng cña m«i
trêng. BiÕn ®éng ë ®©y lµ nh÷ng biÕn ®éng vÒ ®èi tîng tham gia, ®èi tîng
hëng, biÕn ®éng cña m«i trêng sèng, m«i trêng kinh tÕ ..., nh÷ng biÕn
®éng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña ngêi lao ®éng, ®Õn viÖc thu chi
quü BHXH, ¶nh hëng tíi sù ®Çu t t¨ng trëng quü BHXH. Néi dung cña
qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH chñ yÕu lµ sù lùa chän vµ x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch,
chÕ ®é, quy chÕ vÒ tµi chÝnh BHXH mét c¸ch hîp lÝ vµ lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó
ra quyÕt ®Þnh cô thÓ cña thu chi BHXH thùc hiÖn môc tiªu cña Nhµ níc ®Æt
ra.
Khi thùc hiÖn qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH cÇn chó ý hai nguyªn t¾c chñ
yÕu sau:
- Qu¸ tr×nh qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ph¶i lu«n ®îc tÝnh to¸n, so
s¸nh vµ c©n ®èi trong tr¹ng th¸i ®éng: Bëi v× lîng tiÒn mÆt cña quü biÕn
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
®éng theo tõng chÕ ®é trî cÊp BHXH kh¸c nhau, lîng lao ®éng biÕn ®éng
mét c¸ch thêng xuyªn nªn trong qu¶n lÝ, ®Æc biÖt lµ kh©u lËp kÕ ho¹ch ph¶i
chó träng tíi vÊn ®Ò nµy. §©y còng lµ mét ®Æc thï trong ngµnh B¶o hiÓm nãi
chung vµ BHXH nãi riªng v× tÝnh ®¶o ngîc chu k× kinh doanh tøc lµ thu phÝ
tríc chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é sau. Tuy cã sù hç trî cña NSNN, song qu¶n lÝ tµi
chÝnh BHXH ph¶i gãp phÇn gi¶m g¸nh nÆng cho NSNN vµ vÉn thùc hiÖn
chÝnh s¸ch x· héi nµy mét c¸ch tèt nhÊt.
- Quü BHXH ph¶i ®îc b¶o tån vµ ph¸t triÓn: Nh trªn ®· ®Ò cËp th×
ngµnh B¶o hiÓm cã ®Æc thï thu phÝ tríc, chi tr¶ sau, thêi gian ®ãng vµ thêi
gian hëng cã thÓ kÐo dµi, ®ång tiÒn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian. Do vËy cÇn
®Çu t ®Ó b¶o tån vµ t¨ng trëng quü mét c¸ch hîp lÝ. §Ó ®¶m b¶o nguyªn
t¾c nµy c¬ quan BHXH ph¶i t¨ng cêng kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng thu chi
vµ qu¶n lÝ quü thùc hiÖn ®Çu t phÇn quü nhµn rçi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ
tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau:
+An toµn: Môc ®Ých cña quü lµ b¶o ®¶m chi tr¶ l¬ng hu vµ c¸c trî cÊp
BHXH cho ngêi lao ®éng. V× vËy, quü dï cã ®Çu t vµo lÜnh vùc nµo còng
ph¶i ®¶m b¶o an toµn cho kho¶n ®Çu t ®ã. §¶m b¶o an toµn lµ kh«ng chØ
b¶o toµn vèn ®Çu t vÒ danh nghÜa, mµ cßn lµ b¶o toµn vÒ c¶ gi¸ trÞ thùc tÕ,
®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa quan träng trong thêi k× l¹m ph¸t. Nãi c¸ch kh¸c
th× ®Çu t quü ph¶i lùa chän lÜnh vùc ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro.
+ HiÖu qu¶: §©y lµ môc tiªu cña viÖc ®Çu t t¨ng trëng quü do vËy
nguyªn t¾c nµy rÊt quan träng vµ ph¶i ®îc ®i liÒn víi nguyªn t¾c thø nhÊt.
L·i ®Çu t kh«ng chØ gãp phÇn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c kho¶n
chi mµ cßn gãp phÇn cho phÐp h¹ tØ lÖ ®ãng gãp cña ngêi lao ®éng vµ ngêi
sö dông lao ®éng.
+ Kh¶ n¨ng thanh to¸n (tÝnh lu chuyÓn cña vèn): §©y còng lµ yªu cÇu
®Æc thï cña nghµnh do c¸c kho¶n chi tr¶ lµ ph¸t sinh sau vµ kÐo dµi nªn c¸c
kho¶n ®Çu t ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thanh kho¶n ®Ó dÔ dµng chi tr¶ cho c¸c ®èi
tîng kÞp thêi. §Æc biÖt tr¸nh nh÷ng kho¶n ®Çu t dÔ víng vµo nh÷ng vÊn
®Ò tån kho¶n. C¸c h×nh thøc ®Çu t dÔ thanh kho¶n vµ an toµn thêng ®îc
u tiªn thùc hiÖn tríc.
+ Cã lîi Ých kinh tÕ, x· héi: Lµ mét quü tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch
x· héi, do ®ã trong qu¸ tr×nh ®Çu t ph¶i lu ý ®Õn viÖc n©ng cao phóc lîi
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
cho ngêi d©n, ph¶i ra søc c¶i thiÖn chÊt lîng chung cho ®êi sèng d©n c
cña ®Êt níc. C¸c h×nh thøc, h¹ng môc ®Çu t ph¶i ®Æt vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh
tÕ x· héi lªn hµng ®Çu. Ho¹t ®éng ®Çu t t¨ng trëng quü BHXH kh¸c víi
c¸c ho¹t ®éng ®Çu t kh¸c víi môc tiªu lîi nhuËn lµm ®Çu v× BHXH chÝnh lµ
mét chÝnh s¸ch quan träng trong hÖ thèng An sinh x· héi cña mçi níc.
2. Néi dung qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
Nh×n chung, qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH bao gåm bèn néi dung c¬ b¶n
sau:
- Qu¶n lÝ thu BHXH.
- Qu¶n lÝ chi BHXH.
- Qu¶n lÝ ho¹t ®éng ®Çu t t¨ng trëng quü.
- Qu¶n lÝ c©n ®èi quü BHXH.
2.1. Qu¶n lÝ thu BHXH.
Qu¶n lÝ thu gi÷ vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña
qu¸ tr×nh thu BHXH, tõ ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn søc m¹nh quü BHXH ®Ó ®¶m b¶o
cho viÖc chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é trî cÊp. Tríc tiªn chóng ta ph¶i n¾m ®îc
néi dung thu gåm hai kho¶n thu tõ ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao
®éng. §©y lµ kho¶n thu lín nhÊt vµ ®ãng vai trß quan träng, quyÕt ®Þnh. C¸c
kho¶n thu kh¸c nh: thu tõ c¸c quü cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tõ thiÖn hay sù
hç trî cña NSNN lµ nhá, NSNN chØ bï ®¾p cho nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt.
H¬n n÷a ®©y lµ kho¶n thu mµ tæ chøc BHXH còng kh«ng thÓ tù ®iÒu chØnh
®îc v× nã mang tÝnh thô ®éng. Do vËy mµ c«ng t¸c qu¶n lÝ thu chØ tËp chung
vµo nguån thu tõ hai ®èi tîng chÝnh ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao
®éng. Néi dung cña qu¶n lÝ thu l¹i tËp chung vµo ba ®èi tîng chÝnh sau ®©y:
Qu¶n lÝ ®èi tîng tham gia BHXH: §©y lµ viÖc ®Çu tiªn mµ mçi tæ
chøc BHXH khi thùc hiÖn quan t©m ®Õn, thêng c¸c ®èi tîng nµy ®îc quy
®Þnh râ trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ níc. H¬n thÕ n÷a
BHXH còng ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c san sÎ rñi ro vµ tu©n theo quy luËt sè
®«ng bï sè Ýt nªn viÖc tham gia ®Çy ®ñ cña c¸c ®èi tîng tham gia BHXH lµ
viÖc rÊt quan träng. Qu¶n lÝ ®èi tîng tham gia cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc
sau:
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
+ Qu¶n lÝ sè lîng ®¨ng kÝ tham gia BHXH.
+ Qu¶n lÝ ®èi tîng b¾t buéc tham gia BHXH theo quy ®Þnh.
+ Qu¶n lÝ c«ng t¸c cÊp sæ BHXH: V× ®©y lµ c¨n cø x¸c ®Þnh qu¸ tr×nh
®ãng gãp, ngµnh nghÒ lao ®éng, thêi gian lao ®éng, tªn ngêi lao ®éng vµ
mét sè th«ng tin kh¸c.
Qu¶n lÝ quü l¬ng cña c¸c doanh nghiÖp: Theo nh÷ng quy ®Þnh hiÖn
hµnh nh ngµy nay th× phÝ thu BHXH thêng ®îc tÝnh theo phÇn tr¨m tæng
quü l¬ng cña doanh nghiÖp vµ tiÒn l¬ng th¸ng cña ngêi lao ®éng nªn quü
l¬ng cßn lµ c¬ së ®Ó qu¶n lÝ thu mét c¸ch thuËn lîi. Dùa trªn quü l¬ng cña
doanh nghiÖp BHXH cã thÓ ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ vµ h¹n chÕ ®îc t×nh
tr¹ng gian lËn trèn ®ãng BHXH. Bªn c¹nh ®ã chÝnh c¸c doanh nghiÖp trë
thµnh nh÷ng “®¹i lÝ” thùc hiÖn thu vµ chi tr¶ trùc tiÕp cho mét vµi chÕ ®é lµ
thùc sù thuËn lîi cho c«ng t¸c thu phÝ nãi riªng vµ c«ng t¸c thùc hiÖn c¸c chÕ
®é BHXH nãi chung.
Qu¶n lÝ tiÒn thu BHXH: C¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn nép
phÝ th«ng qua tµi kho¶n cña BHXH. Do vËy, BHXH khã n¾m b¾t ®îc t×nh
h×nh thu. §Ó ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ, kÞp thêi cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh râ
rµng vÒ thêi gian nép, hÖ thèng tµi kho¶n thu nép ph¶i thuËn lîi vµ an toµn
cho viÖc nép. ViÖc n¾m b¾t t×nh h×nh thu BHXH gióp qu¶n lÝ quü dÔ dµng,
kÞp thêi ®iÒu chØnh vµ ®¶m b¶o cho c«ng t¸c chi tr¶ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch
tèt nhÊt. Trong néi dung qu¶n lÝ thu BHXH, tÊt c¶ c¸c ®ãng gãp BHXH sÏ
®îc qu¶n lÝ chung mét c¸ch thèng nhÊt, d©n chñ, c«ng khai trong toµn hÖ
thèng.
2.2. Qu¶n lÝ chi BHXH.
C¸c kho¶n chi BHXH bao gåm c¸c kho¶n chi cho c¸c chÕ ®é, chi qu¶n
lÝ vµ chi kh¸c. Trong ®ã cã thÓ nãi hai kho¶n chi ®Çu lµ rÊt lín ®Æc biÖt lµ chi
cho c¸c chÕ ®é, h¬n n÷a kho¶n chi nµy chÝnh lµ thÓ hiÖn sù b¶o ®¶m cuéc
sèng cña chÝnh s¸ch BHXH. V× vËy nh¾c ®Õn qu¶n lÝ chi lµ nh¾c ®Õn hai néi
dung chÝnh sau:
Qu¶n lÝ ho¹t ®éng chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é: Môc tiªu cña ho¹t ®éng
qu¶n lÝ chi kh«ng víi môc ®Ých gi¶m kho¶n chi nµy mét c¸ch lín nhÊt cã thÓ
mµ qu¶n lÝ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chi sai chÕ ®é hoÆc chi kh«ng ®óng ®èi tîng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
võa tr¸nh l·ng phÝ l¹i ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ®èi tîng tham gia BHXH.
Do vËy, ®Ó ®¶m b¶o chi tr¶ trî cÊp ®óng chÕ ®é, ®óng ®èi tîng, kÞp thêi cÇn
cã ph¬ng thøc chi hîp lÝ, tæ chøc thùc hiÖn chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é thuËn lîi,
dÔ dµng. Còng nh qu¶n lÝ ho¹t ®éng thu tríc tiªn chóng ta ph¶i qu¶n lÝ
nh÷ng ®èi tîng ®îc hëng c¸c chÕ ®é BHXH. §èi tîng cã thÓ hëng c¸c
chÕ ®é chÝnh lµ b¶n th©n ngêi lao ®éng hoÆc ngêi th©n trong gia ®×nh hä.
§èi tîng ®îc hëng c¸c chÕ ®é trî cÊp lµ nh÷ng ngêi lao ®éng tham gia
®ãng phÝ BHXH vµ gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro lµm mÊt hoÆc gi¶m kh¶ n¨ng lao
®éng dÉn ®Õn mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp cña hä. C¸c ®iÒu kiÖn hëng ®îc quy
®Þnh cô thÓ trong c¸c v¨n b¶n, thêng th× møc trî cÊp, lo¹i trî cÊp vµ thêi
gian trî cÊp th× phô thuéc vµo møc ®ãng gãp, thêi gian ®ãng gãp, møc ®é
hay tØ lÖ th¬ng tËt,...vµ chÝnh biÕn cè mµ ngêi lao ®éng gÆp ph¶i. BHXH
ViÖt Nam muèn qu¶n lÝ tèt cÇn cã nh÷ng v¨n b¶n quy ®Þnh râ rµng vµ hîp lÝ
vÒ c¸c ®iÒu kiÖn hëng cña c¸c lo¹i chÕ ®é, dùa trªn c¬ së ®ã ®Ó xö lÝ c¸c
trêng hîp cho c«ng b»ng. §èi tîng hëng cÇn ®îc xem xÐt vµ kiÓm tra
nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng chi sai hoÆc chi kh«ng hîp lÝ. Qu¶n lÝ chi cho c¸c chÕ
®é còng cÇn ®îc ph©n lo¹i vµ ph©n cÊp qu¶n lÝ ®Ó dÔ qu¶n lÝ vµ thùc hiÖn chi
tr¶ cho thuËn tiÖn.
Qu¶n lÝ chi ho¹t ®éng bé m¸y: Sau chi cho c¸c chÕ ®é th× ®©y lµ
kho¶n chi lín thø hai cÇn ®îc qu¶n lÝ. Chi qu¶n lÝ cã thÓ hiÓu ®¬n gi¶n lµ
kho¶n chi cho bé m¸y tøc lµ tr¶ l¬ng cho c¸n bé, chi cho ®Çu t x©y dùng
c¬ b¶n, chi mua s¾m thiÕt bÞ vµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh nh»m duy tr× ho¹t ®éng
cña tæ chøc BHXH. Møc chi nµy cã thÓ ®îc quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ BHXH
hoÆc còng cã thÓ ®îc lËp trong NSNN. Kho¶n chi nµy cÇn ®îc qu¶n lÝ
tr¸nh nh÷ng l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Mét sè níc kho¶n chi nµy ®îc
NSNN chi tr¶, mét sè níc l¹i do quü BHXH ®¶m b¶o. Song nh×n chung th×
chi phÝ qu¶n lÝ lµ ph¶i phï hîp tr¸nh nh÷ng l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt, song
chi phÝ qu¶n lÝ còng ph¶i ®ñ lín ®Ó ®¶m b¶o c¬ së cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ cña
BHXH ®îc thùc hiÖn dÔ d¹ng. H¬n n÷a l¬ng cho c¸n bé nh©n viªn cña
ngµnh BHXH ph¶i c©n b»ng víi c¸c ngµnh kh¸c.
2.3. Qu¶n lÝ ho¹t ®éng ®Çu t nh»m b¶o toµn vµ t¨ng trëng quü.
Quü BHXH t¹i mét thêi ®iÓm thêng cã sè tiÒn kÕt d rÊt lín, ®©y lµ
c¬ së cña nh÷ng yªu cÇu cÇn b¶o toµn vµ ph¸t triÓn quü. Nh chóng ta ®· biÕt
th× quü thu tríc, chi sau, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
nh÷ng c¬ héi còng nh nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra bÊt cø lóc nµo nªn viÖc b¶o
toµn vµ ph¸t triÓn quü l¹i trë thµnh nhu cÇu bøc thiÕt. NÕu quü kh«ng chó
träng ®Õn vÊn ®Ò ®Çu t cã thÓ sÏ ®øng tríc t×nh tr¹ng béi chi hay nãi c¸ch
kh¸c lµ chi vît qu¸ thu. NÕu ®Çu t t¨ng trëng quü cã hiÖu qu¶ th× ®©y lµ
mét nguån thu bæ sung rÊt lín cho quü ®Ó ®¶m b¶o c©n ®èi thu chi tõ ®ã
gi¶m g¸nh nÆng cho NSNN. §Ó ho¹t ®éng ®Çu t thùc hiÖn ®óng vai trß cña
nã th× ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c nh an toµn, tr¸nh rñi ro, cã l·i vµ trªn
hÕt lµ thùc hiÖn ®îc lîi Ých x· héi.
2.4. Qu¶n lÝ ho¹t ®éng c©n ®èi quü.
BHXH lµ chÝnh s¸ch x· héi nªn kh¸c víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm
th¬ng m¹i, BHXH ho¹t ®éng kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn mµ môc ®Ých lín
nhÊt lµ æn ®Þnh cuéc sèng cña ngêi lao ®éng. Do vËy c©n b»ng thu chi lµ
tr¹ng th¸i mong muèn cña mçi níc khi triÓn khai thùc hiÖn BHXH. §Ó c©n
®èi thu chi trªn thùc tÕ thêng ph¶i cã sù hç trî cña NSNN, ®ång thêi th× quü
ph¶i t×m cho m×nh nh÷ng nguån thu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o c©n b»ng quü. Trong
®ã c¸c kho¶n chi vµ nguån thu ®· ®îc tr×nh bµy ë trªn. Qu¶n lÝ c©n ®èi quü
lµ viÖc lµm hÕt søc quan träng nh»m ph¸t hiÖn ra nh÷ng thay ®æi dÉn ®Õn mÊt
c©n ®èi ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi.
3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
§èi víi ngµnh qu¶n trÞ nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH
nãi riªng th× viÖc xem xÐt c¸c yÕu tè t¸c ®éng cña m«i trêng tíi ho¹t ®éng
cña ®èi tîng qu¶n lÝ lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c t¸c ®éng cña m«i trêng cã thÓ
mang ®Õn nh÷ng th¸ch thøc còng nh nh÷ng c¬ héi cho chÝnh b¶n th©n c¸c
ho¹t ®éng tµi chÝnh cña BHXH. Muèn qu¶n lÝ tèt, nhµ qu¶n trÞ cÇn n¾m râ
nh÷ng yÕu tè nµy ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lÝ vµ cã lîi nhÊt cho ®èi
tîng qu¶n lÝ. C¸c t¸c ®éng cña m«i trêng thêng ®îc chia lµm hai lo¹i lµ
t¸c ®éng cña m«i trêng ngoµi hÖ thèng vµ t¸c ®éng tõ m«i trêng trong hÖ
thèng.
T¸c ®éng tõ m«i trêng ngoµi hÖ thèng bao gåm c¸c ¶nh hëng tõ m«i
trêng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi cña mçi quèc gia. Nh×n réng ra th× cã thÓ lµ
c¶ nh÷ng ¶nh hëng cña m«i trêng thÕ giíi. Khi chóng ta xem xÐt c¸c yÕu
tè cña BHXH díi gi¸c ®é cña c¸c c«ng íc quèc tÕ mµ Tæ chøc Lao ®éng
Quèc tÕ ( ILO) ®· quy ®Þnh. Nhng c¸c nh©n tè m«i trêng trong níc lµ
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
quan träng h¬n. BHXH kh«ng chØ lµ thÓ hiÖn tÝnh u viÖt cña mçi Nhµ níc
mµ chÝnh Nhµ níc còng lµ chñ sö dông lao ®éng lín nhÊt trong x· héi. C¸c
chÝnh s¸ch, quyÕt ®Þnh cña Nhµ níc t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng qu¶n lÝ.
M«i trêng kinh tÕ nh GDP, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi, gi¸ c¶, t×nh
tr¹ng nÒn kinh tÕ t¨ng trëng hay khñng ho¶ng, møc sèng tèi thiÓu, c¸c dÞch
vô c«ng céng... . §©y lµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng tíi thu chi, c©n ®èi quü BHXH
sao cho phï hîp ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho ngêi lao ®éng. Bªn c¹ch
®ã cßn cã c¸c yÕu tè nh v¨n ho¸, lèi sèng, truyÒn thèng, tr×nh ®é nhËn
thøc,... nã t¸c ®éng ®Õn møc ®é chÊp nhËn, sù ®ång t×nh thùc hiÖn cña mçi c¸
nh©n trong x· h«i. Ch¼ng h¹n nh ë níc ta cã truyÒn thèng “l¸ lµnh ®ïm lµ
r¸ch, l¸ r¸ch Ýt ®ïm l¸ r¸ch nhiÒu” rÊt phï hîp víi môc ®Ých triÓn khai
BHXH nªn ®îc mäi ngêi ®ång t×nh thùc hiÖn. TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè kÓ trªn
t¸c ®éng tíi néi dung cña nh÷ng quy ®Þnh trong c¸c quy chÕ qu¶n lÝ tµi chÝnh
BHXH ViÖt Nam.
Nh÷ng t¸c ®éng cña b¶n th©n c¸c yÕu tè bªn trong hÖ thèng nh ý thøc
tù gi¸c cña c¸c ®èi tîng tham gia lµ ngêi lao ®éng vµ ®Æc biÖt lµ chñ sö
dông lao ®éng. YÕu tè tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé trong ngµnh BHXH, ®iÒu kiÖn
lµm viÖc, trang thiÕt bÞ phôc vô c«ng t¸c,....còng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn
c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. Tr×nh ®é c¸n bé cµng cao, c¬ së vËt chÊt kÜ
thuËt cang ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i th× c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH cµng
thuËn lîi, thùc hiÖn cµng cã hiÖu qu¶.
III. Kinh nghiÖm cña mét sè níc vÒ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH.
TÝnh ®Õn n¨m 1993, trªn thÕ giíi ®· cã 163 níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch
BHXH, trong ®ã sè c¸c níc thùc hiÖn chÕ ®é hu trÝ, tai n¹n lao ®éng, èm
®au, thai s¶n lµ nhiÒu nhÊt lªn tíi 155 níc, chiÕm kho¶ng 95%, Ýt nhÊt lµ
chÕ ®é thÊt nghiÖp lµ cã kho¶ng 63 níc, chiÕm 38,6%. ViÖc thùc hiÖn c¸c
chÕ ®é lµ tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña mçi
níc. Tuy nhiªn xu híng chung hiÖn nay lµ ®ang dÇn thùc hiÖn ngµy cµng
®Çy ®ñ h¬n c¸c chÕ ®é. §èi víi lÞch sö ph¸t triÓn cña ngµnh BHXH trªn thÕ
giíi th× BHXH ViÖt Nam cßn rÊt míi, nh vËy chóng ta cÇn häc hái kinh
nghiÖm cña c¸c níc ®i tríc.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp
1. Qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ciña Céng hoµ Liªn bang §øc.
So víi c¸c níc trªn thÕ giíi, Céng hoµ Liªn bang §øc lµ níc cã lÞch
sö ph¸t triÓn ®îc coi nh sím nhÊt. §iÒu luËt BHXH ®Çu tiªn ®· ra ®êi vµ
thùc hiÖn tõ nh÷ng n¨m 1850. Cho ®Õn nay, chÝnh s¸ch BHXH ë §øc bao
gåm 6 chÕ ®é sau:
+ B¶o hiÓm thÊt nghiÖp.
+ B¶o hiÓm y tÕ.
+ B¶o hiÓm ch¨m sãc søc khoÎ cho ngêi giµ vµ ngêi tµn tËt.
+ B¶o hiÓm èm ®au.
+ B¶o hiÓm tai n¹n lao ®éng.
+ B¶o hiÓm hu trÝ.
Ho¹t ®éng BHXH cña Céng hoµ Liªn bang §øc thùc hiÖn theo ba trô
cét chÝnh lµ:
- HÖ thèng BHXH b¾t buéc.
- HÖ thèng BHXH t nh©n.
- HÖ thèng BHXH ë c¸c xÝ nghiÖp.
Trong ®ã hÖ thèng BHXH b¾t buéc ®îc tæ chøc theo m« h×nh tù
qu¶n, b¶o ®¶m tµi chÝnh theo ph¬ng ph¸p lÊy thu bï chi. HÖ thèng BHXH
t nh©n vµ hÖ thèng BHXH ë c¸c xÝ nghiÖp ho¹t ®éng theo Bé luËt Lao ®éng
cña Liªn bang. Tù chÞu lµ h×nh thøc qu¶n lÝ t¬ng ®èi ®éc lËp víi sù chØ ®¹o
cña c¬ quan qu¶n lÝ Nhµ níc cao nhÊt. Cã thÓ hiÓu râ th«ng qua c¬ chÕ
qu¶n lÝ chung cña Quü hu trÝ sau. C¬ quan qu¶n lÝ cao nhÊt lµ mét Héi
®ång, héi ®éng nµy bæ nhiÖm Ban ®iÒu hµnh, tõ Ban ®iÒu hµnh sÏ ®iÒu hµnh
mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc. Ho¹t ®éng tµi chÝnh trong n¨m cña Quü hu trÝ
viªn chøc Liªn bang diÔn ra nh sau:
Vµo mïa hÌ hµng n¨m, c¸c chuyªn gia cña ChÝnh phñ Liªn bang, tæ
chøc BHXH, Tæng côc Thèng kª sÏ dù kiÕn nhu cÇu tµi chÝnh cña n¨m tíi
theo ph¬ng ph¸p íc tÝnh. Tõ ®ã ®a ra dù kiÕn sè thu, dù kiÕn sè chi, trªn
c¬ së nµy x¸c ®Þnh tØ lÖ thu cho n¨m tíi vµ tiÕn hµnh ®a ra b»ng mét v¨n
b¶n cã hiÖu lùc ph¸p luËt. Quü thu thêng lµ ®ñ dïng chi tr¶ cho c¸c ®èi
nguon tai.lieu . vn
