Xem mẫu
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
n h¶i kh¸ m u mì. thÞ x· däc d¶i ven biÓn. canh kh¸ cao. Sö h ng n¨m (mÝa, thuèc
Nam dông nhiÒu lao l¸).
− Cã nhiÒu vông − §iÒu kiÖn giao th«ng
Trung ®éng v vËt t− − C©y c«ng nghiÖp l©u
biÓn thuËn lîi cho vËn t¶i thuËn lîi.
Bé n«ng nghiÖp.
nu«i trång thuû s¶n. n¨m (dõa).
− DÔ bÞ h¹n h¸n vÒ − Lóa.
mïa kh«. − Bß thÞt, lîn.
− §¸nh b¾t v nu«i
trång thuû s¶n.
− ë khu vùc n«ng
− C¸c cao nguyªn − Cã nhiÒu d©n téc Ýt − C phª, cao su, chÌ,
badan réng lín, ë ng−êi, cßn tiÕn h nh d©u t»m, hå tiªu.
nghiÖp cæ truyÒn,
c¸c ®é cao kh¸c n«ng nghiÖp kiÓu cæ − Bß thÞt v bß s÷a.
qu¶ng canh l
T©y nhau. truyÒn. chÝnh.
Nguy − KhÝ hËu ph©n ra − Cã c¸c n«ng tr−êng − ë c¸c n«ng
ªn hai mïa m−a, kh« − C«ng nghiÖp chÕ biÕn tr−êng, c¸c n«ng
râ rÖt. ThiÕu n−íc cßn yÕu. hé, tr×nh ®é th©m
vÒ mïa kh«. − §iÒu kiÖn giao th«ng canh ®ang ®−îc
kh¸ thuËn lîi. n©ng lªn.
− C¸c vïng ®Êt − Cã c¸c th nh phè lín, − Tr×nh ®é th©m − C¸c c©y c«ng nghiÖp
badan v ®Êt x¸m n»m trong vïng kinh tÕ canh cao. S¶n xuÊt l©u n¨m (cao su, c
phï sa cæ réng lín, träng ®iÓm phÝa Nam. h ng ho¸, sö dông phª, ®iÒu).
§«ng kh¸ b»ng ph¼ng. nhiÒu m¸y mãc, vËt
− TËp trung nhiÒu c¬ së − C©y c«ng nghiÖp
t− n«ng nghiÖp.
Nam − C¸c vïng tròng c«ng nghiÖp chÕ biÕn. ng¾n ng y (®Ëu t−¬ng,
Bé cã kh¶ n¨ng nu«i mÝa).
− §iÒu kiÖn giao th«ng
trång thuû s¶n. − Nu«i trång thuû s¶n.
vËn t¶i thuËn lîi.
− ThiÕu n−íc vÒ − Bß s÷a (ven th nh
mïa kh«. phè lín), gia cÇm.
− C¸c d¶i phï sa − Cã thÞ tr−êng réng lín − Tr×nh ®é th©m − Lóa, lóa cã chÊt l−îng
ngät, c¸c vïng ®Êt l vïng §«ng Nam Bé. canh cao. S¶n xuÊt cao.
phÌn, ®Êt mÆn. h ng ho¸, sö dông
− §iÒu kiÖn giao th«ng − C©y c«ng nghiÖp
§ång - VÞnh biÓn n«ng, nhiÒu m¸y mãc, vËt
vËn t¶i thuËn lîi. ng¾n ng y (mÝa, ®ay,
b»ng ng− tr−êng réng. t− n«ng nghiÖp. cãi).
− Cã m¹ng l−íi ®« thÞ
s«ng − C¸c vïng rõng − C©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi.
võa v nhá, cã c¸c c¬
Cöu ngËp mÆn cã tiÒm
së c«ng nghiÖp chÕ − Thuû s¶n (®Æc biÖt l
Long n¨ng ®Ó nu«i trång
biÕn. t«m).
thuû s¶n. − Gia cÇm (®Æc biÖt vÞt
® n).
3. Nh÷ng thay ®æi trong tæ chøc l·nh thæ n«ng nghiÖp ë n−íc ta
a) Tæ chøc l nh thæ NN cña n−íc ta trong nh÷ng n¨m qua thay ®æi theo hai h−íng chÝnh
- T¨ng c−êng chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt, ph¸t triÓn c¸c vïng chuyªn canh quy m« lín
®èi víi c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp chñ yÕu.
- §Èy m¹nh ®a d¹ng ho¸ n«ng nghiÖp, ®a d¹ng ho¸ kinh tÕ n«ng th«n.
Xu h−íng thay ®æi trong c¬ cÊu s¶n phÈm n«ng nghiÖp theo vïng
Trung du B¾c §«ng §ång b»ng
§ång Duyªn
C¸c s¶n phÈm T©y
v Trung Nam s«ng Cöu
b»ng h¶i
n«ng nghiÖp chÝnh Nguyªn
Bé Bé Long
s«ng Nam
miÒn nói
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
B¾c Bé Hång Trung
Bé
Lóa g¹o + ++ + + +++
− −
Tr©u, bß +++ + ++ ++ + + −
Lîn ++ +++ ++ + + ++
−
Gia cÇm +++ +++
Thuû s¶n n−íc + ++ + +++
−
ngät
ChÌ bóp +++ + + ++
C phª + +++ ++
Cao su + ++ +++
−
Dõa ++ + +++
−
§ay +++ ++
Cãi +++ ++ ++
§Ëu t−¬ng +++ ++ ++ +++ +
MÝa + ++ + +++
− − −
§iÒu + +++
Chó thÝch : Møc ®é tËp trung s¶n xuÊt theo vïng l nh thæ : rÊt cao +++ cao ++
trung b×nh + kh«ng ®¸ng kÓ −
Xu h−íng biÕn ®éng : t¨ng gi¶m
t¨ng m¹nh gi¶m m¹nh
b) Kinh tÕ trang tr¹i cã b−íc ph¸t triÓn míi, thóc ®Èy s¶n xuÊt n«ng, l©m, thuû s¶n theo
h−íng s¶n xuÊt h ng ho¸
- Kinh tÕ trang tr¹i ë n−íc ta ph¸t triÓn tõ kinh tÕ hé gia ®×nh, nh−ng tõng b−íc ® ®−a n«ng
nghiÖp tho¸t khái t×nh tr¹ng tù cÊp, tù tóc lªn s¶n xuÊt h ng ho¸.
- Theo lo¹i h×nh s¶n xuÊt
+ C¸c lo¹i trang tr¹i : trång c©y h ng n¨m, trång c©y l©u n¨m, ch¨n nu«i, l©m nghiÖp, nu«i
trång thuû s¶n, s¶n xuÊt kinh doanh tæng hîp.
+ Thêi k× ®Çu tËp trung ph¸t triÓn c¸c trang tr¹i trång c©y l©u n¨m, nh−ng trong mÊy n¨m gÇn
®©y, trang tr¹i nu«i trång thuû s¶n cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh nhÊt, råi ®Õn c¸c trang tr¹i ch¨n
nu«i, trång c©y l©u n¨m v kinh doanh tæng hîp.
- Theo n¨m th nh lËp v theo vïng : trang tr¹i ph¸t triÓn sím v tËp trung nhiÒu nhÊt ë T©y
Nguyªn, §«ng Nam Bé v §ång b»ng s«ng Cöu Long.
Mét nghiÖp
Mét sè vÊn ®Ò ph¸t triÓn v ph©n bè c«ng nghiÖp
c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp
1. C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo ng nh
- T−¬ng ®èi ®a d¹ng :
+ N−íc ta cã 3 nhãm víi 29 ng nh c«ng nghiÖp : nhãm c«ng nghiÖp khai th¸c (4
ng nh), nhãm c«ng nghiÖp chÕ biÕn (23 ng nh) avf nhãm s¶n xuÊt, ph©n phèi ®iÖn, khÝ ®èt,
n−íc (2 ng nh).
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
+ Mét sè ng nh c«ng nghiÖp träng ®iÓm : n¨ng l−îng, chÕ biÕn l−¬ng thùc - thùc phÈm,
dÖt - may, ho¸ chÊt - ph©n bãn - cao su, vËt liÖu x©y dùng, c¬ khÝ - ®iÖn tö,....
- C¬ cÊu ng nh c«ng nghiÖp cã sù chuyÓn dÞch râ rÖt nh»m thÝch nghi víi t×nh h×nh míi
®Ó héi nhËp v o thÞ tr−êng thÕ giíi v khu vùc : tØ träng cña c«ng nghiÖp khai th¸c gi¶m, c«ng
nghiÖp chÕ biÕn t¨ng.
- Ph−¬ng h−íng chñ yÕu ho n thiÖn c¬ cÊu ng nh
+ X©y dùng mét c¬ cÊu ng nh c«ng nghiÖp t−¬ng ®èi linh ho¹t, thÝch nghi víi c¬ chÕ
thÞ tr−êng, phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn thùc tÕ c¶u ®Êt n−íc còng nh− xu thÕ chung cña
khu vùc v thÕ giíi.
+ §Èy m¹nh c¸c ng nh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng - l©m - thuû s¶n, c«ng nghiÖp s¶n
xuÊt h ng tiªu dïng; tËp trung ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai th¸c v chÕ biÕn dÇu khÝ; ®−a c«ng
nghiÖp ®iÖn n¨ng ®i tr−íc mét b−íc. C¸c ng nh kh¸c cã thÓ ®iÒu chØnh theo nhu cÇu cña thÞ
tr−êng trong v ngo i n−íc.
+ §Çu t− theo chiÒu s©u, ®æi míi trang thiÕt bÞ v c«ng nghÖ nh»m n©ng cao chÊt l−îng
v h¹ gi¸ th nh s¶n phÈm.
2. C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo l·nh thæ
- Ho¹t ®éng c«ng nghiÖp tËp trung chñ yÕu ë mét sè khu vùc.
+ ë B¾c Bé, ®ång b»ng s«ng Hång v vïng phô cËn l khu vùc cã møc ®é tËp trung
c«ng nghiÖp cao nhÊt c¶ n−íc. Tõ H Néi, ho¹t ®éng c«ng nghiÖp víi chuyªn m«n ho¸ kh¸c
nhau lan to¶ ®i nhiÒu h−íng däc theo c¸c tuyÕn giao th«ng huyÕt m¹ch.
• H¶i Phßng - H¹ Long - CÈm Ph¶ (c¬ khÝ - khai th¸c than, vËt liÖu xay dùng).
• §¸p CÇu - B¾c Giang (vËt liÖu x©y dùng, ph©n ho¸ häc).
• §«ng Anh - Th¸i Nguyªn (c¬ khÝ, luyÖn kim).
• ViÖt Tr× - L©m Thao - Phó Thä (ho¸ chÊt, giÊy).
• Ho B×nh - S¬n La (thuû ®iÖn).
• Nam §Þnh - Ninh B×nh - Thanh Ho¸ (dÖt - may, ®iÖn, vËt liÖu x©y dùng).
+ ë Nam Bé h×nh th nh mét d¶i c«ng nghiÖp, trong ®ã næi lªn c¸c trung t©m c«ng
nghiÖp h ng ®Çu c¶ n−íc nh− TP. Hå ChÝ Minh, Biªn Ho , Vòng T u, Thñ DÇu Mét.
+ Däc theo duyªn h¶i miÒn Trung cã c¸c trung t©m : § N½ng (quan träng nhÊt), Vinh,
Quy Nh¬n, Nha Trang....
+ ë nh÷ng khu vùc cßn l¹i, nhÊt l ë vïng nói, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn chËm; ph©n bè
ph©n t¸n, rêi r¹c.
- C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi sù ph©n ho¸ l nh thæ c«ng nghiÖp ë n−íc ta
+ Nh÷ng khu vùc tËp trung c«ng nghiÖp th−êng g¾n liÒn víi sù cã mÆt cña t i nguyªn
thiªn nhiªn, nguån lao ®éng cã tay nghÒ, thÞ tr−êng, kÕt cÊu h¹ tÇng v vÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi.
+ Nh÷ng khu vùc gÆp nhiÒu h¹n chÕ trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp (trung du v miÒn
nói) l do sù thiÕu ®ång bé cña c¸c nh©n tè trªn, ®Æc biÖt l giao th«ng vËn t¶i.
- VÒ tØ träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hiÖn nay
+ §«ng Nam Bé dÉn ®Çu (kho¶ng 1/2 tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña c¶ n−íc) ;
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
+ TiÕp theo l §ång b»ng s«ng Hång v §ång b»ng s«ng Cöu Long (nh−nng tØ träng
thÊp h¬n nhiÒu).
3. C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo th nh phÇn kinh tÕ
- C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo th nh phÇn kinh tÕ gåm : khu vùc Nh n−íc, khu vùc ngo i
Nh n−íc v khu vùc cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i.
+ Khu vùc kinh tÕ Nh n−íc cã : trung −¬ng v ®Þa ph−¬ng.
+ Khu vùc ngo i Nh n−íc cã : tËp thÓ, t− nh©n, c¸ thÓ.
- Xu h−íng chung cña sù thay ®æi c¬ cÊu c«ng nghiÖp theo th nh phÇn kinh tÕ l :
+ Gi¶m m¹nh tØ träng cña khu vùc Nh n−íc.
+ T¨ng tØ träng cña khu vùc ngo i Nh n−íc, ®Æc biÖt l khu vùc cã vèn ®Çu t− n−íc
ngo i.
vÊn ®Ò ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÓm
1. C«ng nghiÖp n¨ng l−îng
a) C«ng nghiÖp khai th¸c nguyªn, nhiªn liÖu
- C «ng nghiÖp khai th¸c than
+ Than antraxit tËp trung ë khu vùc Qu¶ng Ninh, tr÷ l−îng h¬n 3 tØ tÊn, cho nhiÖt
l−îng 7000 - 8000 calo/kg.
+ Than n©u ph©n bè ë ®ång b»ng s«ng Hång, tr÷ l−îng h ng chôc tØ tÊn.
+ Than bïn tËp trung nhiÒu ë §ång b»ng s«ng Cöu Long, ®Æc biÖt l khu vùc U Minh.
- S¶n l−îng than liªn tôc t¨ng, ®¹t h¬n 34 triÖu tÊn (n¨m 2005).
- C«ng nghiÖp khai th¸c dÇu khÝ
+ DÇu khÝ cña n−íc ta tËp trung ë c¸c bÓ trÇm tÝch chøa dÇu ngo i thÒm lôc ®Þa, tr÷
l−îng v i tØ tÊn dÇu v h ng tr¨m tØ m3 khÝ. Hai bÓ trÇm tÝch cã triÓn väng vÒ tr÷ n¨ng v kh¶
n¨ng khai th¸c : Cöu Long, Nam C«n S¬n.
+ Khai th¸c dÇu khÝ
• L ng nh c«ng nghiÖp míi h×nh th nh tõ n¨m 1986, s¶n l−îng dÇu má t¨ng liªn
tôc v ®¹t h¬n 18,5 triÖu tÊn (n¨m 2005).
• Ng nh c«ng nghiÖp läc dÇu chuÈn bÞ ra ®êi víi n h m¸y läc dÇu Dung QuÊt
(Qu¶ng Ng i, c«ng suÊt 6,5 triÖu tÊn/ n¨m).
• KhÝ tù nhiªn ®ang ®−îc khai th¸c phôc vô cho c¸c nh m¸y ®iÖn Phó Mü v C
Mau) v ®Ó s¶n xuÊt ph©n ®¹m (Phó Mü).
b) C«ng nghiÖp ®iÖn lùc
- T×nh h×nh ph¸t triÓn
+ S¶n l−îng ®iÖn t¨ng nhanh,, ®¹t 52,1 tØ kWh (n¨m 2005).
+ C¬ cÊu : giai ®o¹n 1991 - 1996 : thuû ®iÖn lu«n chiÕm h¬n 70% ; ®Õn n¨m 2005, s¶n
xuÊt ®iÖn tõ than v khÝ chiÕm khaáng 70% s¶n l−îng.
+ M¹ng l−íi t¶i ®iÖn : ®−êng d©y siªu ¸p 500 kV tõ Ho B×nh - Phó L©m d i 1488 km.
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
- Thuû ®iÖn
+ TiÒm n¨ng rÊt lín, tËp trung chñ yÕu ë hÖ thèng s«ng Hång (37%) v hÖ thèng s«ng
§ång Nai (19%).
- Nh m¸y thuû ®iÖn cã c«ng suÊt lín
Nh m¸y N»m ë s«ng C«ng suÊt
Ho B×nh § 1920 MW
Yaly Xª Xan 720 MW
TrÞ An §ång Nai 400 MW
H m ThuËn - §a Mi La Ng 300 MW + 175 MW
§a Nhim §a Nhim 160 MW
H m ThuËn - §a Mi La Ng 300 MW
Th¸c B Ch¶y 110 MW
S¬n La (®ang x©y dùng) § 2400 MW
Tuyªn Quang (®ang x©y dùng) G©m 342 MW
§a Nhim §ång Nai 160 MW
TrÞ An §ång Nai 400 MW
c) NhiÖt ®iÖn
- C¬ së nhiªn liÖu
+ C¸c nh m¸y nhiÖt ®iÖn ë miÒn B¾c l than, chñ yÕu tõ c¸c má t¹i Qu¶ng Ninh.
+ C¸c nh m¸y nhiÖt ®iÖn ë miÒn Trung v miÒn Nam : dùa v o nguån dÇu nhËp néi. Tõ sau
n¨m 1995 cã thªm khÝ ®èt phôc vô cho c¸c nh m¸y ®iÖn ch¹y b»ng tuèc bin khÝ ë B RÞa,
Phó Mü v C Mau.
- C¸c nh m¸y nhiÖt ®iÖn lín cña n−íc ta
MiÒn Tªn nh m¸y Nhiªn liÖu C«ng suÊt
Ph¶ L¹i 1 Than 440 MW
Ph¶ L¹i 2 Than 600 MW
B¾c
U«ng BÝ Than 150 MW
U«ng BÝ më réng Than 300 MW
Na D−¬ng Than 110 MW
Ninh B×nh Than 110 MW
Phó MÜ 1, 2, 3, 4 KhÝ 4164 MW
B RÞa KhÝ 411 MW
Nam
HiÖp Ph−íc dÇu 375 MW
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
Thñ §øc DÇu 165 MW
C Mau 1 v 2 KhÝ 1500 MW
2. C«ng nghiÖp chÕ biÕn l−¬ng thùc, thùc phÈm
- Ng nh c«ng nghiÖp träng ®iÓm.
- C¬ cÊu ng nh ®a d¹ng nhê nguån nguyªn liÖu t¹i chç phong phó v thÞ tr−êng tiªu thô
réng lín ë trong v ngo i n−íc.
- C¬ së nguyªn liÖu, t×nh h×nh s¶n xuÊt v ph©n bè mét sè ph©n ng nh cña c«ng nghiÖp
chÕ biÕn l−¬ng thùc, thùc phÈm ë n−íc ta
C¸c C¬ së T×nh h×nh s¶n
ph©n nguyªn liÖu xuÊt v N¬i ph©n bè chñ yÕu
ng nh s¶n phÈm chÝnh
1. ChÕ biÕn s¶n phÈm trång trät
Xay x¸t Vïng ®ång b»ng, Kho¶ng 39 triÖu tÊn H Néi, TP Hå ChÝ Minh, c¸c
trung du g¹o, ng«/n¨m tØnh thuéc §ångb»ng s«ng Cöu
Long, §ång b»ng s«ng Hång
§−êng mÝa 28 0 30 v¹n ha Kho¶ng 1 triÖu tÊn §ång abõng s«ng Cöu Long,
mÝa ®−êng/n¨m §«ng Nam Bé, B¾c Trung Bé v
Duyªn h¶i Nam Trung Bé
ChÌ 10 - 12 v¹n ha chÌ 12 v¹n tÊn (bóp kh«) Trung du v miÒn nói B¾c Bé,
T©y Nguyªn
C phª GÇn 50 v¹n ha c 80 v¹n tÊn c phª nh©n T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé
phª
R−îu, bia, Mét phÇn nguyªn 160 - 220 triÖu lÝt r−îu, C¸c ®« thÞ lín
n−íc ngät liÖu nhËp 1,3 - 1,4 tØ lÝt bia
2. ChÕ biÕn s¶n phÈm ch¨n nu«i
S÷a v s¶n C¸c c¬ së ch¨n 300 - 350 triÖu hép s÷a, C¸c ®« thÞ lín v c¸c ®Þa ph−¬ng
phÈm tõ s÷a nu«i b¬, pho m¸t ch¨n nu«i bß
ThÞt v s¶n C¸c c¬ së ch¨n ThÞt hép, l¹p x−êng, xóc H Néi v TP Hå ChÝ Minh
phÈm tõ thÞt nu«i xÝch,...
3. ChÕ biÕn thuû, h¶i s¶n
N−íc m¾m C¸ biÓn 190 - 200 triÖu lÝt C¸t H¶i, Phan ThiÕt, Phó Quèc
T«m, c¸ §¸nh b¾t v nu«i §«ng hép, ®«ng l¹nh §ång b»ng s«ng Cöu Long v
trång mét sè vïng kh¸c
VÊn ®Ò tæ chøc l·nh thæ c«ng nghiÖp
1. Kh¸i niÖm
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
Tæ chøc l nh thæ c«ng nghiÖp l sù s¾p xÕp, phèi hîp gi÷a c¸c qu¸ tr×nh v c¬ së s¶n
xuÊt c«ng nghiÖp trªn mét l nh thæ nhÊt ®Þnh ®Ó sö dông hîp lÝ c¸c nguån lùc s½n cã nh»m
®¹t hiÖu qu¶ cao vÒ mÆt kinh tÕ, x héi v m«i tr−êng.
2. C¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h−ëng tíi tæ chøc l·nh thæ c«ng nghiÖp
a) C¸c nh©n tè bªn trong
- VÞ trÝ ®Þa lÝ
- T i nguyªn thiªn nhiªn (kho¸ng s¶n, nguån n−íc, t i nguyªn kh¸c).
- §iÒu kiÖn kinh tÕ − x héi (d©n c− v lao ®éng, trung t©m kinh tÕ v m¹ng l−íi ®« thÞ,
®iÒu kiÖn kh¸c : vèn, nguyªn liÖu...).
b) C¸c nh©n tè bªn ngo i
- T hÞ tr−êng.
- Hîp t¸c quèc tÕ (vèn, c«ng nghÖ, tæ chøc qu¶n lÝ).
3. C¸c h×nh thøc chñ yÕu vÒ tæ chøc l·nh thæ c«ng nghiÖp
a) §iÓm c«ng nghiÖp
- ChØ bao gåm 1 - 2 xÝ nghiÖp ®¬n lÎ.
- C¸c xÝ nghiÖp n y th−êng ®−îc ph©n bè gÇn nguån nguyªn, nhiªn liÖu hoÆc trung t©m
tiªu thô.
- Gi÷a chóng kh«ng cã mèi liªn hÖ vÒ s¶n xuÊt.
- ë n−íc ta cã nhiÒu ®iÓm c«ng nghiÖp. C¸c ®iÓm c«ng nghiÖp ®¬n lÎ th−êng h×nh
th nh ë c¸c tØnh miÒn nói nh− T©y B¾c, T©y Nguyªn.
b) Khu c«ng nghiÖp
- Khu c«ng nghiÖp (®−îc hiÓu l khu c«ng nghiÖp tËp trung) l h×nh thøc tæ chøc l nh
thæ c«ng nghiÖp míi ®−îc h×nh th nh ë n−íc ta tõ thËp niªn 90 cña thÕ kØ XX cho ®Õn nay.
- Do ChÝnh phñ (hoÆc c¬ quan chøc n¨ng ®−îc ChÝnh phñ uû nhiÖm) quyÕt ®Þnh th nh
lËp, cã ranh giíi ®Þa lÝ x¸c ®Þnh, chuyªn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp v thùc hiÖn c¸c dÞch vô hç trî
s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, kh«ng cã d©n c− sinh sèng.
- ë n−íc ta, ngo i khu c«ng nghiÖp tËp trung cßn cã khu chÕ xuÊt (chÕ biÕn ®Ó xuÊt
khÈu) v khu c«ng nghÖ cao.
- TÝnh ®Õn th¸ng 8/2007, c¶ n−íc ® h×nh th nh 150 khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu chÕ
xuÊt, khu c«ng nghÖ cao, trong ®ã ® cã 90 khu ®ang ®i v o ho¹t ®éng.
- C¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung ph©n bè kh«ng ®Òu theo l nh thæ.
+ TËp trung nhÊt l ë §«ng Nam Bé (chñ yÕu l TP Hå ChÝ Minh, §ång Nai, B×nh
D−¬ng, B RÞa - Vòng T u), sau ®ã ®Õn §ång b»ng s«ng Hång (phÇn lín ë H Néi, H¶i
Phßng) v Duyªn h¶i miÒn Trung.
+ ë c¸c vïng kh¸c, viÖc h×nh th nh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung cßn bÞ h¹n chÕ.
c) Trung t©m c«ng nghiÖp
- Trung t©m c«ng nghiÖp l h×nh thøc tæ chøc l nh thæ c«ng nghiÖp ë tr×nh ®é cao. §ã l
khu vùc rÊt tËp trung c«ng nghiÖp g¾n liÒn víi c¸c ®« thÞ võa v lín.
- Mçi trung t©m c«ng nghiÖp th−êng cã ng nh chuyªn m«n ho¸ víi vai trß h¹t nh©n ®Ó
t¹o nªn trung t©m. Xoay quanh ng nh n y l c¸c ng nh bæ trî v phôc vô.
- Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa ë n−íc ta, nhiÒu trung t©m c«ng nghiÖp ® ®−îc h×nh
th nh.
+ Dùa v o vai trß cña trung t©m c«ng nghiÖp (hoÆc v o gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp), cã
thÓ chia th nh c¸c nhãm :
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
• C¸c trung t©m cã ý nghÜa quèc gia (hoÆc quy m« rÊt lín v lín) : TP Hå ChÝ
Minh, H Néi.
• C¸c trung t©m cã ý nghÜa vïng (hoÆc quy m« trung b×nh) : H¶i Phßng, § N½ng,
CÇn Th¬...
• C¸c trung t©m cã ý nghÜa ®Þa ph−¬ng (hoÆc quy m« nhá) : ViÖt Tr×, Th¸i
Nguyªn, Vinh, Nha Trang....
+ Dùa v o gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, cã thÓ chia ra:
• Trung t©m c«ng nghiÖp rÊt lín : TP Hå ChÝ Minh.
• C¸c trung t©m c«ng nghiÖp lín : H Néi, H¶i Phßng, Biªn Ho , Thñ DÇu Mét,
Vòng T u.
• C¸c trung t©m trung b×nh : ViÖt Tr×, § N½ng, Nha Trang, CÇn Th¬,...
d) Vïng c«ng nghiÖp
- Cã diÖn tÝch réng bao gåm nhiÒu tØnh v th nh phè (t−¬ng ®−¬ng cÊp tØnh0, nh−ng
ranh giíi chØ mang tÝnh quy −íc.
- Cã mét sè ng nh chuyªn m«n ho¸ thÓ hiÖn bé mÆt c«ng nghiÖp cña vïng.
- Theo quy ho¹ch cña Bé C«ng nghiÖp (n¨m 2001), c¶ n−íc ®−îc ph©n th nh s¸u vïng
c«ng nghiÖp :
+ Vïng 1 : C¸c tØnh Trung du v miÒn nói B¾c Bé (trõ Qu¶ng Ninh).
+ Vïng 2 : C¸c tØnh thuéc §ång b»ng s«ng Hång v Qu¶ng Ninh, Thanh Hãa, NghÖ
An, H TÜnh.
+ Vïng 3 : C¸c tØnh tõ Qu¶ng B×nh ®Õn Ninh ThuËn.
+ Vïng 4 : C¸c tØnh thuéc T©y Nguyªn (trõ L©m §ång).
+ Vïng 5 : C¸c tØnh §«ng Nam Bé, B×nh ThuËn, L©m §ång.
+ Vïng 6 : C¸c tØnh thuéc §ång b»ng s«ng Cöu Long.
Mét
Mét sè vÊn ®Ò ph¸t triÓn v ph©n bè c¸c ng nh dÞch vô
vÊn ®Ò ph¸t triÓn ngµnh giao th«ng vËn t¶i
vµ th«ng tin liªn l¹c
1. Giao th«ng vËn t¶i
a) §−êng bé (®−êng « t«)
- M¹ng l−íi ®−êng bé ® ®−îc më réng v hiÖn ®¹i ho¸, vÒ c¬ b¶n ® phñ kien c¸c
vïng.
- C¸c tuyÕn ®−êng chÝnh
+ Quèc lé 1A : d i 2300 km, tõ cöa khÈu H÷u NghÞ (L¹ng S¬n) ®Õn N¨m C¨n (C
Mau), l tuyÕn ®−êng x−¬ng sèng cña c¶ hÖ thèng ®−êng bé n−íc ta, nèi c¸c vïng kinh tÕ
(trõ T©y Nguyªn) v hÇu hÕt c¸c trung t©m kinh tÕ lín cña c¶ n−íc.
+ §−êng Hå ChÝ Minh : trôc ®−êng bé xuyªn quèc gia thø hai, cã ý nghÜa thóc ®Èy
sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi cña d¶i phÝa t©y ®Êt n−íc.
+ HÖ thèng ®−êng bé n−íc ta ®ang héi nhËp v o hÖ thèng ®−êng bé trong khu vùc
víi c¸c tuyÕn ®−êng bé xuyªn ¸ .
b) §−êng s¾t
- Tæng chiÒu d i ®−êng s¾t : 3143 km.
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
- C¸c tuyÕn ®−êng chÝnh
+ §−êng s¾t Thèng NhÊt (H Néi - Th nh phè Hå ChÝ Minh) : d i 1726 km l trôc giao
th«ng quan träng theo h−íng B¾c - Nam.
+ C¸c tuyÕn ®−êng chÝnh kh¸c : H Néi - H¶i Phßng, H Néi -
L o Cai, H Néi - Th¸i Nguyªn, H Néi - §ång §¨ng, L−u X¸ -KÐp - U«ng BÝ - B i Ch¸y.
c) §−êng s«ng
- ChiÒu d i : 11 000 km.
- VËn t¶i ®−êng s«ng chñ yÕu tËp trung trong mét sè hÖ thèng s«ng chÝnh :
+ HÖ thèng s«ng Hång - Th¸i B×nh
+ HÖ thèng s«ng Mª C«ng - §ång Nai
+ Mét sè s«ng lín ë miÒn Trung
d) Ng nh vËn t¶i ®−êng biÓn
- §iÒu kiÖn thuËn lîi : ®−êng bê biÓn d i 3260 km, nhiÒu vòng, vÞnh réng, kÝn giã,
nhiÒu ®¶o, quÇn ®¶o ven bê, n»m trªn ®−êng h ng h¶i quèc tÕ.
- C¸c tuyÕn ®−êng biÓn : c¸c tuyÕn ven bê chñ yÕu l theo h−íng b¾c - nam. Quan träng
nhÊt l tuyÕn H¶i Phßng - Th nh phè Hå ChÝ Minh, d i 1500 km.
- C¸c c¶ng biÓn v côm c¶ng quan träng l : H¶i Phßng, C¸i L©n, § N½ng − Liªn
ChiÓu − Ch©n M©y, Dung QuÊt, Nha Trang, S i Gßn - Vòng T u - ThÞ V¶i.
e) §−êng h ng kh«ng
- Non trÎ, ph¸t triÓn nhanh.
- N¨m 2007 : c¶ n−íc cã 19 s©n bay, trong ®ã cã 5 s©n bay quèc tÕ.
- C¸c tuyÕn bay
+ C¸c tuyÕn bay trong n−íc ®−îc khai th¸c trªn c¬ së ba ®Çu mèi chñ yÕu l : H
Néi, Th nh phè Hå ChÝ Minh v § N½ng.
+ Ngo i ra, cã c¸c ®−êng bay ®Õn nhiÒu n−íc trong khu vùc v trªn thÕ giíi.
g) §−êng èng
- VËn chuyÓn b»ng ®−êng èng ng y c ng ph¸t triÓn, g¾n víi sù ph¸t triÓn cña ng nh dÇu
khÝ.
- TuyÕn ®−êng èng :
+ TuyÕn vËn chuyÓn s¶n phÈm x¨ng dÇu B12 (B i Ch¸y - H¹ Long) tíi c¸c tØnh §ång
b»ng s«ng Hång.
+ Mét sè ®−êng èng dÉn khÝ tõ n¬i khai th¸c dÇu khÝ ngo i thÒm lôc ®Þa phÝa nam v o
®Êt liÒn.
2. Ng nh th«ng tinliªn l¹c
a) B−u chÝnh
- §Æc ®iÓm :
+ Cã tÝnh phôc vô cao, m¹ng l−íi réng kh¾p.
+ Cã h¬n 300 b−u côc, kho¶ng 18 ngh×n ®iÓm phôc vô, h¬n 8 ngh×n ®iÓm b−u ®iÖn -
v¨n hãa x .
- H¹n chÕ : m¹ng l−íi ph©n bè ch−a ®Òu, c«ng nghÖ nh×n chung cßn l¹c hËu, quy
tr×nh nghiÖp vô ë hÇu hÕt c¸c ®Þa ph−¬ng vÉn mang tÝnh thñ c«ng, thiÕu lao ®éng cã tr×nh
®é cao...
- H−íng ph¸t triÓn : c¬ giíi hãa, tù ®éng hãa, tin häc ho¸ ; bªn c¹nh c¸c ho¹t ®éng
c«ng Ých, ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh.
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ
b) ViÔn th«ng
- §Æc ®iÓm
+ Tèc ®é ph¸t triÓn nhanh v−ît bËc.
+ §ãn ®Çu ®−îc c¸c thn h tùu kÜ thuËt hiÖn ®¹i.
- T×nh h×nh ph¸t triÓn
+ Tr−íc thêi k× §æi míi : m¹ng l−íi cò kØ v l¹c hËu ; c¸c dÞch vô nghÌo n n.
+ HiÖn nay : t¨ng tr−ëng víi tèc ®é cao, ®¹t møc trung b×nh 30%/n¨m. C«ng t¸c nghiªn
cøu, øng dông c¸c th nh tùu khao häc kÜ thuËt, c«ng nghÖ míi v hiÖn ®¹i ®ang ®−îc chó
träng ®Çu t−.
- M¹ng l−íi viÔn th«ng : t−¬ng ®èi ®a d¹ng v kh«ng ngõng ph¸t triÓn
+ M¹ng ®iÖn tho¹i : bao gåm m¹ng néi h¹t v m¹ng ®−êng d i, m¹ng cè ®Þnh v m¹ng
di ®éng.
• M¹ng ®iÖn tho¹i v sè m¸y ®iÖn tho¹i t¨ng víi tèc ®é rÊt nhanh ; vÒ kÜ thuËt,
c«ng nghÖ ® ®−cî sè ho¸ ho n to n.
• M¹ng phi tho¹i : ®ang ®−îc më rén v ph¸t triÓn víi nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô
míi, kÜ thuËt tiªn tiÕn.
• M¹ng truyÒn dÉn : ®−îc sö dông víi nhiÒu ph−¬ng thøc kh¸c nhau
- M¹ng viÔn th«ng quèc tÕ ng y c ng ph¸t triÓn m¹nh, héi nhËp víi thÕ
giíi th«ng qua th«ng tin vÖ tinh v c¸p biÓn. N¨m 2005, cã h¬n 7,5 triÖu
ng−êi ViÖt Nam sö dông Internet (chiÕm 9,0% d©n sè).
-
VÊn ®Ò ph¸t triÓn th−¬ng m¹i, du lÞch
1. Th−¬ng m¹i
a) Néi th−¬ng
- Trong c¶ n−íc ® h×nh th nh thÞ tr−êng thèng nhÊt, h ng ho¸ phong phó, ®a d¹ng.
- NhiÒu th nh phÇn kinh tÕ tham gia ho¹t ®éng néi th−¬ng : khu vùc Nh n−íc, khu vùc
ngo i Nh n−íc, khu vùc cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i.
b) Ngo¹i th−¬ng
- §Æc ®iÓm chung
+ ThÞ tr−êng bu«n b¸n ng y c ng ®−îc më réng theo h−íng ®a d¹ng ho¸, ®a ph−¬ng
hoViÖt Nam hiÖn cã quan hÖ bu«n b¸n víi hÇu hÕt c¸c n−íc v c¸c vïng l nh thæ trªn thÕ
giíi.
+ N¨m 1992, lÇn ®Çu tiªn, c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña n−íc ta tiÕn tíi sù c©n ®èi. Tõ
n¨m 1993 ®Õn nay, tiÕp tôc nhËp siªu, nh−ng b¶n chÊt kh¸c xa víi nhËp siªu thêi k× tr−íc §æi
míi.
- XuÊt khÈu
+ Kim ng¹ch xuÊt khÈu liªn tôc t¨ng.
+ C¸c mÆt h ng xuÊt khÈu : h ng c«ng nghiÖp nÆng v kho¸ng s¶n, h ng c«ng
nghiÖp nhÑ v tiÓu thñ c«ng nghiÖp, h ng n«ng, l©m,thuû s¶n. Tuy nhiªn, tØ träng h ng
chÕ biÕn hay tinh chÕ t−¬ng ®èi thÊp v t¨ng chËm. H ng gia c«ng cßn lín, hoÆc ph¶i
nhËp nguyªn liÖu.
+ ThÞ tr−êng xuÊt khÈu : MÜ, NhËt B¶n, Trung Quèc.
- NhËp khÈu
Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
nguon tai.lieu . vn
