Xem mẫu

  1. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - X©y dùng chÝnh s¸ch chuyÓn c− phï hîp ®Ó thóc ®Èy sù ph©n bè d©n c−, lao ®éng gi÷a c¸c vïng. - X©y dùng quy ho¹ch v chÝnh s¸ch thÝch hîp nh»m ®¸p øng xu thÕ chuyÓn dÞch c¬ cÊu d©n sè n«ng th«n v th nh thÞ. - §−a xuÊt khÈu lao ®éng th nh mét ch−¬ng tr×nh lín, cã gi¶i ph¸p m¹nh v chÝnh s¸ch cô thÓ më réng thÞ tr−êng xuÊt khÈu lao ®éng. - §Èy m¹nh ®Çu t− ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë trung du, miÒn nói, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n. LAO §éNG Vµ VIÖC LµM 1. Nguån lao ®éng - N¨m 2005, d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ cña n−íc ta l 42,53 triÖu ng−êi, chiÕm 51,2% tæng d©n sè. Mçi n¨m n−íc ta cã thªm kho¶ng mét triÖu lao ®éng. - Ng−êi lao ®éng cÇn cï, s¸ng t¹o, cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt phong phó. - ChÊt l−îng lao ®éng ng y c ng ®−îc n©ng cao. Sè lao ®éng ® qua ® o t¹o chiÕm kho¶ng 25% (n¨m 2005). - So víi yªu cÇu hiÖn nay lùc l−îng lao ®éng cã tr×nh ®Ë«c vÉn cßn Ýt, ®Æc biÖt l ®éi ngò c¸n bé qu¶n lÝ, c«ng nh©n kÜ thuËt l nh nghÒ cßn thiÕu nhiÒu. 2. C¬ cÊu lao ®éng a) Theo c¸c ng nh kinh tÕ + Khu vùc s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng− nghiÖp thu hót tíi 57,3%, c«ng nghiÖp - x©y dùng 18,2%, dÞch vô 24,5% (n¨m 2005). + Sù ph©n c«ng lao ®éng theo ng nh cßn chËm chuyÓn biÕn. b) Theo th nh phÇn kinh tÕ : lao ®éng ë th nh phÇn kinh tÕ Nh n−íc chiÕm 9,5%, kinh tÕ ngo i Nh n−íc chiÕm 88,9%, kinh tÕ cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i chiÕm 1,6% (n¨m 2005). c) Theo th nh thÞ v n«ng th«n : lao ®éng th nh thÞ chiÕm 25%, lao ®éng n«ng th«n chiÕm 75% (n¨m 2005). 3. VÊn ®Ò viÖc l m v h−íng gi¶i quyÕt viÖc l m - Mçi n¨m cã kho¶ng 1 triÖu chç l m míi. Tuy nhiªn, t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp, thiÕu viÖc l m vÉn cßn gay g¾t. - N¨m 2005 : + C¶ n−íc : tØ lÖ thÊt nghiÖp : 2,1% ; tØ lÖ thiÕu viÖc l m :8,1%. + Th nh thÞ : tØ lÖ thÊt nghiÖp : 5,3% ; tØ lÖ thiÕu viÖc l m : 4,5%. + N«ng th«n : tØ lÖ thÊt nghiÖp : 1,1% ; tØ lÖ thiÕu viÖcl m : 9,3%. - Nh÷ng n¨m qua n−íc ta ® tËp trung gi¶i quyÕt viÖc l m theo c¸c h−íng : + Ph©n bè l¹i d©n c− v nguån lao ®éng. + Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch d©n sè, søc khoÎ sinh s¶n. + Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®Þa ph−¬ng, chó ý thÝch ®¸ng ®Õn ho¹t ®éng c¸c ng nh dÞch vô. + Τ¨ng c−êng hîp t¸c liªn kÕt ®Ó thu hót vèn ®Çu t− n−íc ngo , më réng s¶n xuÊt h ng xuÊt khÈu. + Më réng, ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh ® o t¹o c¸c cÊp, c¸c ng nh nghÒ, n©ng cao chÊt l−îng ®éi ngò lao ®éng. + §Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  2. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ §« THÞ HãA 1. §Æc ®iÓm a) Qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ë n−íc ta diÔn ra chËm ch¹p, tr×nh ®é ®« thÞ ho¸ thÊp - Tõ thÕ kØ III tr−íc c«ng nguyªn, th nh Cæ Loa ®−îc coi l ®« thÞ ®Çu tiªn ë n−íc ta. ThÕ kØ XVI, xuÊt hiÖn th nh Th¨ng Long, sau ®ã l : Phó Xu©n, Héi An,... - V o thêi phong kiÕn : mét sè ®« thÞ ®−îc h×nh th nh ë vÞ trÝ thuËn lîi, chøc n¨ng chÝnh : h nh chÝnh, th−¬ng m¹i, qu©n sù. - Thêi Ph¸p thuéc : hÖ thèng ®« thÞ nhá bÐ, chñ yÕu chøc n¨ng h nh chÝnh, qu©n sù. Mét sè ®« thÞ lín : H Néi, H¶i Phßng, Nam §Þnh... - Tõ 1945 - 1954 : qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ chËm, c¸c ®« thÞ Ýt thay ®æi. - Tõ 1954 - 1975 + MiÒn Nam : c¸c ®« thÞ g¾n víi môc ®Ých qu©n sù. + MiÒn B¾c : ®« thÞ ho¸ g¾n víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ trªn c¬ së m¹ng l−íi ®« thÞ ® cã. - Tõ n¨m 1975 ®Õn nay, qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ cã chuyÓn biªn kh¸ tÝch cùc. Tuy nhiªn, c¬ së h¹ tÇng vÉn cßn ë møc thÊp. b) TØ lÖ d©n th nh thÞ t¨ng - N¨m 1980 : 19,5%, n¨m 2005 chiÕm 26,9% d©n sè c¶ n−íc. - TØ lÖ d©n th nh thÞ cßn thÊp. c) Ph©n bè ®« thÞ kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng - C¶ n−íc cã 689 ®« thÞ, tËp trung nhiÒu ë Trung du v miÒn nói B¾c Bé, §ång b»ng s«ng Hång, §ång b»ng s«ng Cöu Long. N¬i sè l−îng ®« thÞ Ýt : T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé. - Sè d©n ®« thÞ : ®«ng nhÊt ë §«ng Nam Bé, Ýt nhÊt ë T©y Nguyªn. 2. M¹ng l−íi ®« thÞ - Dùa v o c¸c tiªu chÝ c¬ b¶n : sè d©n, chøc n¨ng, mËt ®é d©n sè, tØ lÖ d©n phi n«ng nghiÖp.... m¹ng l−íi ®« thÞ n−íc ta ®−îc ph©n th nh 6 lo¹i. Hai ®« thÞ lo¹i ®Æc biÖt : H Néi, TP Hå ChÝ Minh. - Dùa v o cÊp qu¶n lÝ, n−íc ta cã : c¸c ®« thÞ trùc thuéc Trung −¬ng (H Néi, H¶i Phßng, § N½ng, TP Hå ChÝ Minh, CÇn Th¬), c¸c ®« thÞ trùc thuéc tØnh 3. ¶ nh h−ëng cña ®« thÞ ho¸ ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi - §« thÞ ho¸ cã t¸c ®éng m¹nh tíi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. - C¸c ®« thÞ cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi cña c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c vïng trong n−íc. - C¸c th nh phè, thÞ x l c¸c thÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm, h ng ho¸ lín v ®a d¹ng, l n¬i sö dông ®«ng ®¶o lùc l−îng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt ; cã c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt hiÖn ®¹i, cã søc hót ®èi víi ®Çu t− trong n−íc v ngo i n−íc, t¹o ra ®éng lùc cho sù t¨ng tr−ëng v ph¸t triÓn kinh tÕ. - C¸c ®« thÞ cã kh¶ n¨ng t¹o ra nhiÒu viÖc l m v thu nhËp cho ng−êi lao ®éng. - HËu qu¶ xÊu cña qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ : vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng, an ninh trËt tù x héi... Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  3. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ C©u II. (2,0 ®iÓm) chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ng nh kinh tÕ - H−íng chuyÓn dÞch cña c¬ cÊu kinh tÕ trong GDP n−íc ta: + T¨ng tØ träng cña khu vùc II (c«ng nghiÖp v x©y dùng). + Gi¶m tØ träng cña khu vùc I (n«ng - l©m - thuû s¶n). + Khu vùc III (dÞch vô) cã tØ träng kh¸ cao nh−ng ch−a æn ®Þnh. - NhËn xÐt : + Xu h−íng chuyÓn dÞch nh− vËy l phï hîp víi yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. + Tuy nhiªn, tèc ®é chuyÓn dÞch cßn chËm, ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc trong giai ®o¹n míi. - Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong néi bé tõng ng nh kh¸ râ + ë khu vùc I : • Gi¶m tØ träng ng nh n«ng nghiÖp, t¨ng tØ träng ng nh thuû s¶n. • Trong n«ng nghiÖp, tØ träng cña ng nh trång trät gi¶m, tØ träng cña ng nh ch¨n nu«i t¨ng. + ë khu vùc II : • C«ng nghiÖp chÕ biÕn cã tØ träng t¨ng, c«ng nghiÖp khai má cã tØ träng gi¶m. • Trong tõng ng nh c«ng nghiÖp, c¬ cÊu s¶n phÈm còng chuyÓn ®æi theo h−íng t¨ng tØ träng cña c¸c s¶n phÈm cao cÊp, cã chÊt l−îng v c¹nh tranh ®−îc vÒ gi¸ c¶, gi¶m c¸c lo¹i s¶n phÈm chÊt l−îng thÊp v trung b×nh kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr−êng trong n−íc v xuÊt khÈu. + ë khu vùc III : • § cã nh÷ng b−íc t¨ng tr−ëng, nhÊt l tronglÜnh vùc liªn quan ®Õn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ v ph¸t triÓn ®« thÞ. • NhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô míi ra ®êi nh− : viÔn th«ng, chuyÓn giao c«ng nghÖ, t− vÊn ®Çu t−,... 2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu theo th nh phÇn kinh tÕ - ChuyÓn biÕn tÝch cùc, phï hîp víi ®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu th nh phÇn trong thêi k× §æi míi. - Kinh tÕ Nh n−íc tuy cã gi¶m vÒ tØ träng nh−ng vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ. - TØ träng cña kinh tÕ t− nh©n cã xu h−íng t¨ng, ®Æc biÖt khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i. 3. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu l·nh thæ kinh tÕ - H×nh th nh c¸c vïng ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ, vïng chuyªn canh v c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu chÕ xuÊt cã quy m« lín. - Cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ v ph©n ho¸ s¶n xuÊt gi÷a c¸c vïng trong n−íc (vÝ dô : §«ng Nam Bé l vïng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp m¹nh nhÊt, §ång b»ng s«ng Cöu Long l vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt l−¬ng thùc, thùc phÈm), do viÖc ph¸t huy thÕ m¹nh cña tõng vïng. - Ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®−îc h×nh th nh : Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c, Vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung, Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  4. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ §Þa lÝ c¸c ngµnh kinh tÕ Mét Mét sè vÊn ®Ò ph¸t triÓn v ph©n bè n«ng nghiÖp §Æc ®iÓm nÒn n«ng nghiÖp n−íc ta 1. NÒn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi a) §iÒu kiÖn tù nhiªn v t i nguyªn thiªn nhiªn cho phÐp n−íc ta ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi - KhÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa, ph©n ho¸ theo chiÒu B¾c - Nam v theo chiÒu cao cña ®Þa h×nh cã ¶nh h−ëng rÊt c¨n b¶n ®Õn c¬ cÊu mïa vô v c¬ cÊu s¶n phÈm n«ng nghiÖp. - Sù ph©n ho¸ cña c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Êt trång cho phÐp v ®ång thêi ®ßi hái ph¶i ¸p dông c¸c hÖ thèng canh t¸c kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng. + ë trung du v miÒn nói, thÕ m¹nh l c¸c c©y l©u n¨m v ch¨n nu«i gia sóc lín. + ë ®ång b»ng, thÕ m¹nh l c¸c c©y trång ng¾n ng y, th©m canh, t¨ng vô v nu«i trång thuû s¶n. - TÝnh chÊt nhiÖt ®íi giã mïa l m t¨ng thªm tÝnh bÊp bªnh vãn cã trong n«ng nghiÖp. ViÖc phßng chèng thiªn tai, s©u bÖnh h¹i c©y trång, dÞch bÖnh ®èi víi vËt nu«i lu«n lu«n l nhiÖm vô quan träng. b) N−íc ta ®ang khai th¸c ng y c ng cã hiÖu qu¶ nÒn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi − C¸c tËp ®o n c©y, con ®−îc ph©n bè phï hîp h¬n víi c¸c vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp. − C¬ cÊu mïa vô cã nh÷ng thay ®æi quan träng. − TÝnh mïa vô ®−îc khai th¸c tèt h¬n nhê ®Èy m¹nh ho¹t ®éng vËn t¶i, ¸p dông réng r i c«ng nghiÖp chÕ biÕn v b¶o qu¶n n«ng s¶n. ViÖc trao ®æi n«ng s¶n gi÷a c¸c vïng g y c ng më réng v cã hiÖu qu¶. - §Èy m¹nh s¶n xuÊt n«ng s¶n xuÊt khÈu (g¹o, c phª, cao su, hoa qu¶,....) l ph−¬ng h−íng quan träng ®Ó ph¸t huy thª m¹nh n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi. 2. Ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i s¶n xuÊt h ng ho¸ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi - §Æc ®iÓm nÒn n«ng nghiÖp hiÖn nay : + Tån t¹i song song nÒn n«ng nghiÖp tù cÊp tù tóc, s¶n xuÊt theo lèi cæ truyÒn v nÒn n«ng nghiÖp h ng ho¸, ¸p dông tiÕn bé kÜ thuËt hiÖn ®¹i, + ChuyÓn tõ n«ng nghiÖp tù cÊp tù tóc sang n«ng nghiÖp h ng ho¸. - NÒn n«ngnhgiÖp cæ truyÒn v nÒn n«ng nghiÖp h ng ho¸ NÒn n«ng nghiÖp cæ truyÒn NÒn n«ng nghiÖp h ng ho¸ - NÒn n«ng nghiÖp tiÓu n«ng - Môc ®Ých s¶n xuÊt : t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn. ThÞ mang tÝnh chÊt tù cÊp tù tóc. tr−êng tiªu thô s¶n phÈm ®−îc quan t©m. - S¶n xuÊt nhá, c«ng cô thñ - §Èy m¹nh th©m canh, chuyªn m«n ho¸, sö dông c«ng, sö dông nhiÒu søc ng−êi, ng y c ng nhiÒu m¸y mãc, vËt t− n«ng nghiÖp, c«ng n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. nghÖ míi (tr−íc thu ho¹ch v sau thu ho¹ch), n«ng nghiÖp g¾n liÒn víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn v dÞch vô - Cßn phæ biÕn ë nhiÒu vïng n«ng nghiÖp. l nh thæ cña n−íc ta. - Ng y c ng ph¸t triÓn. 3. Kinh tÕ n«ng th«n n−íc ta ®ang chuyÓn dÞch râ nÐt a) Ho¹t ®éng n«ng nghiÖp l bé phËn chñ yÕu cña kinh tÕ n«ng th«n Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  5. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - Khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp bao gåm : n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng− nghiÖp, thñy s¶n. - Kinh tÕ n«ng th«n dùa chñ yÕu v o n«ng - l©m - nghiÖp, nh−ng xu h−íng chung l c¸c ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp (c«ng nghiÖp v x©y dùng, dÞch vô) ng y c ng chiÕm tØ träng lín h¬n. b) Kinh tÕ n«ng th«n bao gåm nhiÒu th nh phÇn kinh tÕ - C¸c doanh nghiÖp n«ng, l©m thuû s¶n. - C¸c hîp t¸c x n«ng, l©m nghiÖp v thuû s¶n. - Kinh tÕ hé gia ®×nh. - Kinh tÕ trang tr¹i. c) C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®ang tõng b−íc chuyÓn dÞch theo h−íng s¶n xuÊt h ng ho¸ v ®a d¹ng ho¸ - S¶n xuÊt h ng ho¸ thÓ hiÖn râ nÐt ë : + §Èy m¹nh chuyªn m«n ho¸ n«ng nghiÖp, h×nh th nh c¸c vïng n«ng nghiÖp chuyªn m«n ho¸. + KÕt hîp n«ngnghiÖp víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, h−íng m¹nh ra xuÊt khÈu. - Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n thÓ hiÖn ë : + Thay ®æi tØ träng cña c¸c th nh phÇn t¹o nªn c¬ cÊu. + C¸c s¶n phÈm chÝnh trong n«ng - l©m - thñy s¶n v c¸c s¶n phÈm phi n«ng nghiÖp kh¸c ng y c ng t¨ng. vÊn ®Ò ph¸t triÓn n«ng nghiÖp 1. Ng nh trång trät Ng nh trång trät hiÖn nay vÉn chiÕm gÇn 75% gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. a) S¶n xuÊt l−¬ng thùc - TÇm quan träng + B¶o ®¶m l−¬ng thùc cho nh©n d©n. + Cung cÊp thøc ¨n cho ch¨n nu«i. + Nguån h ng cho xuÊt khÈu. + C¬ së ®Ó ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - §iÒu kiÖn tù nhiªn, t i nguyªn + ThuËn lîi : ®Êt, n−íc, khÝ hËu cña n−íc ta cho phÐp ph¸t triÓn s¶n xuÊt l−¬ng thùc phï hîp víi c¸c vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp. + Khã kh¨n : thiªn tai (b o lôt, h¹n h¸n), s©u bÖnh th−êng xuyªn. - T×nh h×nh s¶n xuÊt l−¬ng thùc + DiÖn tÝch gieo trång lóa ® t¨ng m¹nh (7,3 triÖu ha, n¨m 2005). + N¨ng suÊt lóa t¨ng m¹nh (hiÖn nay ®¹t 49 t¹/ha/n¨m). + S¶n l−îng lóa t¨ng m¹nh (®¹t 36 triÖu tÊn n¨m 2006). + B×nh qu©n l−¬ng thùc cã h¹t trªn ®Çu ng−êi h¬n 470kg/n¨m. L−îng g¹o xuÊt khÈu ë møc 3 - 4 triÖu tÊn/n¨m. + Ph©n bè chñ yÕu : • §ång b»ng s«ng Cöu Long l vïng s¶n xuÊt l−¬ng thùc lín nhÊt c¶ n−íc (chiÕm Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  6. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ trªn 50% diÖn tÝch v trªn 50% s¶n l−îng lóa c¶ n−íc). • §ång b»ng s«ng Hång l vïng s¶n xuÊt l−¬ng thùc lín thø hai v l vïng cã n¨ng suÊt lóa cao nhÊt c¶ n−íc. b) S¶n xuÊt c©y thùc phÈm - Rau ®Ëu ®−îc trång ë kh¾p c¸c ®Þa ph−¬ng, tËp trung h¬n c¶ l c¸c vïng ven c¸c th nh phè lín (H Néi, TP Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng...). - DiÖn tÝch trång rau trªn 500 ngh×n ha, nhiÒu nhÊt ë §ång b»ng s«ng Hång v §ång b»ng s«ng Cöu Long. - DiÖn tÝch ®Ëu trªn 200 ngh×n ha, nhiÒu nhÊt l §«ng Nam Bé, T©y Nguyªn. c) S¶n xuÊt c©y c«ng nghiÖp v c©y ¨n qu¶ - §iÒu kiÖn + ThuËn lîi : • KhÝ hËu nhiÖt ®íi nãng Èm. • Cã nhiÒu lo¹i ®Êt thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y c«ng nghiÖp • Nguån lao ®éng dåi d o. • + § cã m¹ng l−íi c¸c c¬ së chÕ biÕn nguyªn liÖu c©y c«ng nghiÖp. + Khã kh¨n : • ThÞ tr−êng thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng. • S¶n ph¶m c©y c«ng nghiÖp cña ta ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña thÞ tr−êng khã tÝnh. - HiÖn tr¹ng : + Chñ yÕu l c©y c«ng nghiÖp nhiÖt ®íi, ngo i ra cßn cã mét sè c©y nguån gèc cËn nhiÖt. + Tæng diÖn tÝch gieo trång c©y c«ng nghiÖp n¨m 2005 l kho¶ng 2,5 triÖu ha, trong ®ã diÖn tÝch c©y c«ng nghiÖp l©u n¨m h¬n 1,6 triÖu ha (chiÕm h¬n 65%). - C¸c c©y c«ng nghiÖp l©u n¨m chñ yÕu + C phª : chñ yÕu ë T©y Nguyªn, ngo i ra ë §«ng Nam Bé, B¾c Trung Bé. C phª chÌ míi ®−îc trång nhiÒu ë T©y B¾c. + Cao su : chñ yÕu ë §«ng Nam Bé, ngo i ra ë T©y Nguyªn, mét sè tØnh Duyªn h¶i miÒn Trung + Hå tiªu : chñ yÕu ë T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé v Duyªn h¶i miÒn Trung. + §iÒu : §«ng Nam Bé. + Dõa : §ång b»ng s«ng Cöu Long + ChÌ : Trung du v miÒn nói B¾c Bé, T©y Nguyªn (nhiÒu nhÊt ë L©m §ång). - C¸c c©y c«ng nghiÖp h ng n¨m chñ yÕu + MÝa : C¸c vïng chuyªn canh ®−îc ph¸t triÓn ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, §«ng Nam Bé v Duyªn h¶i miÒn Trung + L¹c : trång nhiÒu trªn c¸c ®ång b»ng Thanh − NghÖ − TÜnh, trªn ®Êt x¸m b¹c m u ë §«ng Nam Bé v ë §¾k L¾k. + §Ëu t−¬ng : ®−îc trång nhiÒu ë Trung du v miÒn nói B¾c Bé, gÇn ®©y ®−îc ph¸t triÓn m¹nh ë §¾k L¾k, H T©y v §ång Th¸p + §ay : ®ång b»ng s«ng Hång + Cãi : ven biÓn Ninh B×nh, Thanh Ho¸. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  7. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - C©y ¨n qu¶ + Vïng c©y ¨n qu¶ lín nhÊt : ®ång b»ng s«ng Cöu Long v §«ng Nam Bé. + Nh÷ng c©y ¨n qu ®−îc trång tËp trung nhÊt l chuèi, cam, xo i, nh n, v¶i, ch«m ch«m v døa. 2. Ng nh ch¨n nu«i - T×nh h×nh chung + TØ träng cña ng nh ch¨n nu«i trong gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tõng b−íc t¨ng kh¸ v÷ng ch¾c. + Xu h−íng næi bËt l ng nh ch¨n nu«i ®ang tiÕn m¹nh lªn s¶n xuÊt h ng ho¸, ch¨n nu«i trang tr¹i theo h×nh thøc c«ng nghiÖp. + C¸c s¶n phÈm kh«ng qua giÕt thÞt (trøng, s÷a) chiÕm tØ träng ng y c ng cao trong gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ng nh ch¨n nu«i. - §iÒu kiÖn + ThuËn lîi • C¬ së thøc ¨n cho ch¨n nu«i ®−îc ®¶m b¶o tèt h¬n nhiÒu (hoa m u l−¬ng thùc, ®ång cá, phô phÈm ng nh thuû s¶n, thøc ¨n chÕ biÕn c«ng nghiÖp). • C¸c dÞch vô vÒ gièng, thó y ® cã nhiÒu tiÕn bé v ph¸t triÓn réng kh¾p. + Khã kh¨n • Gièng gia sóc, gia cÇm cho n¨ng suÊt vÉn cßn thÊp, chÊt l−îng ch−a cao (nhÊt l cho yªu cÇu xuÊt khÈu). • DÞch bÖnh h¹i gia sóc, gia cÇm vÉn ®e do¹ lan tr n trªn diÖn réng. • HiÖu qu¶ ch¨n nu«i ch−a thËt cao v æn ®Þnh. a) Ch¨n nu«i lîn v gia cÇm - L nguån cung cÊp thÞt chñ yÕu - § n lîn h¬n 27 triÖu con (n¨m 2005), cung cÊp trªn 3/4 s¶n l−îng thÞt c¸c lo¹i. - Ch¨n nu«i gia cÇm t¨ng m¹nh. - Ph©n bè : tËp trung nhiÒu nhÊt ë §ång b»ng s«ng Hång v §ång b»ng s«ng Cöu Long. b) Ch¨n nu«i gia sóc ¨n cá - Dùa chñ yÕu v o c¸c ®ång cá tù nhiªn. - § n tr©u : 2,9 triÖu con. § n bß : 5,5 triÖu con (n¨m 2005) v cã xu h−íng t¨ng m¹nh. - Ph©n bè + Tr©u ®−îc nu«i nhiÒu nhÊt ë Trung du v miÒn nói B¾c Bé (h¬n 1/2 ® n tr©u c¶ n−íc) v B¾c Trung Bé. + Bß ®−îc nu«i nhiÒu ë B¾c Trung Bé, Duyªn h¶i Nam Trung Bé v T©y Nguyªn. Ch¨n nu«i bß s÷a ® ph¸t triÓn kh¸ m¹nh ë ven TP Hå ChÝ Minh, H Néi... - Ch¨n nu«i dª, cõu còng t¨ng m¹nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. - vÊn ®Ò ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n vµ l©m nghiÖp 1. Ng nh thuû s¶n a) Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi v khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn ng nh thñy s¶n - ThuËn lîi Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  8. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + B ê biÓn d i 3260km v vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ trªn biÓn réng kho¶ng 1 triÖu km2. + Nguån lîi h¶i s¶n kh¸ phong phó : tæng tr÷ l−îng kho¶ng 3,9 - 4,0 triÖu tÊn, cã h¬n 2000 lo i c¸, 1647 lo i gi¸p x¸c, h¬n 100 lo i t«m, nhuyÔn thÓ cã h¬n 2500 lo i, rong biÓn h¬n 600 lo i.... Ngo i ra cßn cã nhiÒu lo¹i ®Æc s¶n (h¶i s©m, b o ng−, sß ®iÖp,..). + Cã 4 ng− tr−êng träng ®iÓm : ng− tr−êng C Mau − Kiªn Giang (ng− tr−êng vÞnh Th¸i Lan), ng− tr−êng Ninh ThuËn − B×nh ThuËn − B RÞa − Vòng T u, ng− tr−êng H¶i Phßng − Qu¶ng Ninh (ng− tr−êng vÞnh B¾c Bé) v ng− tr−êng quÇn ®¶o Ho ng Sa, quÇn ®¶o Tr−êng Sa. + Däc bê biÓn cã b i triÒu, ®Çm ph¸, c¸nh rõng ngËp mÆn thuËn lîi cho nu«i trång thuû s¶n n−íc lî. + ë mét sè h¶i ®¶o cã c¸c r¹n ®¸, l n¬i tËp trung nhiÒu thuû s¶n cã gi¸ trÞ kinh tÕ... + Ven bê cã nhiÒu ®¶o v vông, vÞnh t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c b i c¸ ®Î. + Cã nhiÒu s«ng suèi, kªnh r¹ch, ao hå, c¸c « tròng ë vïng ®ång b»ng cã thÓ nu«i th¶ c¸, t«m n−íc ngät. + Nh©n d©n cã kinh nghiÖm v truyÒn thèng ®¸nh b¾t v nu«i trång thuû s¶n. + C¸c ph−¬ng tiÖn t u thuyÒn, ng− cô ®−îc trang bÞ ng y c ng tèt h¬n. + C¸c dÞch vô thuû s¶n v chÕ biÕn thuû s¶n ®−îc më réng . + Nhu cÇu vÒ c¸c mÆt h ng thuû s¶n ë trong n−íc v thÕ giíi t¨ng nhiÒu trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. + Sù ®æi míi chÝnh s¸ch cña Nh n−íc vÒ ph¸t triÓn ng nh thuû s¶n. - Khã kh¨n + H»ng n¨m cã tíi 9 − 10 c¬n b o xuÊt hiÖn ë BiÓn §«ng v kho¶ng 30 - 35 ®ît giã mïa ®«ng b¾c, g©y thiÖt h¹i vÒ ng−êi v t i s¶n, h¹n chÕ sè ng y ra kh¬i. + T u thuyÒn, c¸c ph−¬ng tiÖn ®¸nh b¾t nãi chung cßn chËm ®−îc ®æi míi. + HÖ thèng c¸c c¶ng c¸ cßn ch−a ®¸p øng yªu cÇu. + ViÖc chÕ biÕn thuû s¶n, n©ng cao chÊt l−îng th−¬ng phÈm còng cßn nhiÒu h¹n chÕ. + ë mét sè vïng ven biÓn, m«i tr−êng bÞ suy tho¸i v nguån lîi thuû s¶n suy gi¶m. b) Sù ph¸t triÓn v ph©n bè ng nh thuû s¶n - Ph¸t triÓn m¹nh + S¶n l−îng thuû s¶n n¨m 2005 h¬n 3,4 triÖu tÊn, lín h¬n s¶n l−îng thÞt céng l¹i tõ ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm. + S¶n l−îng thuû s¶n tÝnh b×nh qu©n trªn ®Çu ng−êi hiÖn nay kho¶ng 42 kg/n¨m. + Nu«i trång thuû s¶n chiÕm tØ träng ng y c ng cao trong c¬ cÊu s¶n xuÊt v gi¸ trÞ s¶n l−îng thuû s¶n. - Khai th¸c thuû s¶n + S¶n l−îng khai th¸c h¶i s¶n n¨m 2005 ®¹t 1791 ngh×n tÊn (gÊp 2,7 lÇn n¨m 1990), trong ®ã riªng c¸ biÓn l 1367 ngh×n tÊn). S¶n l−îng khai th¸c néi ®Þa ë møc 220 - 240 ngh×n tÊn. + TÊt c¶ c¸c tØnh gi¸p biÓn ®Òu ®Èy m¹nh ®¸nh b¾t h¶i s¶n, næi bËt l c¸c tØnh duyªn h¶i Nam Trung Bé v Nam Bé. + C¸c tØnh dÉn ®Çu vÒ s¶n l−îng ®¸nh b¾t l Kiªn Giang, B RÞa - Vòng T u, B×nh §Þnh, B×nh ThuËn v C Mau. - Nu«i trång thuû s¶n Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  9. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + Nu«i t«m ph¸t triÓn m¹nh. DiÖn tÝch nu«ii trång thñy s¶n gÇn 1 triÖu ha, trong ®ã §ång b»ng s«ng Cöu Long chiÕm 70%. + HiÖn nay, quan träng h¬n c¶ l nu«i t«m. Vïng nu«i lín nhÊt : §ång b»ng s«ng Cöu Long (næi bËt l C Mau, B¹c Liªu, Sãc Tr¨ng, BÕn Tre, Tr Vinh, Kiªn Giang). + NghÒ nu«i c¸ n−íc ngät còng ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ë §ång b»ng s«ng Cöu Long v §ång b»ng s«ng Hång. 2. L©m nghiÖp a) L©m nghiÖp ë n−íc ta cã vai trß vÒ mÆt kinh tÕ v sinh th¸i - N−íc ta 3/4 diÖn tÝch l ®åi nói, l¹i cã vïng rõng ngËp mÆn ven biÓn. Do vËy l©m nghiÖp cã vÞ trÝ ®Æc biÖt trong c¬ cÊu kinh tÕ cña hÇu hÕt c¸c vïng l nh thæ. - Rõng cã vai trß to lín trong ®iÒu ho khÝ hËu, chèng xãi mßn ®Êt,... b) T i nguyªn rõng cña n−íc ta vèn gi u cã, nh−ng ® bÞ suy tho¸i nhiÒu - Rõng phßng hé (gÇn 7 triÖu ha), cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi m«i sinh, bao gåm : c¸c khu rõng ®Çu nguån (däc theo c¸c l−u vùc s«ng lín), c¸c c¸nh rõng ch¾n c¸t bay (ven biÓn miÒn Trung), c¸c d¶i rõng ch¾n sãng (ven biÓn §ång b»ng s«ng Hång v §ång b»ng s«ng Cöu Long). - Rõng ®Æc dông : c¸c v−ên quèc gia (Cóc Ph−¬ng, Ba V×, Ba BÓ, B¹ch M , Nam C¸t Tiªn...), c¸c khu dù tr÷ thiªn nhiªn, c¸c khu b¶o tån v¨n ho¸ - lÞch sö - m«i tr−êng. - Rõng s¶n xuÊt : rõng tre nøa, rõng lÊy gç, cñi,...(kho¶ng 5,4 triÖu ha). c) Sù ph¸t triÓn v ph©n bè ng nh l©m nghiÖp - Trång rõng + C¶ n−íc cã kho¶ng 2,5 triÖu ha rõng trång tËp trung, trong ®ã chñ yÕu l rõng l m nguyªn liÖu giÊy, rõng gç trô má, th«ng nhùa..., rõng phßng hé. + H»ng n¨m, trång ®−îc trªn 200 ngh×n ha rõng tËp trung. - Khai th¸c, chÕ biÕn gç v l©m s¶n + Mçi n¨m, khai th¸c kho¶ng 2,5 triÖu m3 gç, kho¶ng 120 triÖu c©y tre luång v gÇn 100 triÖu c©y nøa. + C¸c s¶n phÈm gç quan träng nhÊt l : gç trßn, gç xÎ, v¸n s n, ®å gç, gç l¹ng v gç d¸n. C¶ n−íc cã h¬n 400 nh m¸y c−a xÎ v v i ngh×n x−ëng xÎ gç thñ c«ng. + C«ng nghiÖp bét giÊy v giÊy ®−îc ph¸t triÓn. Lín nhÊt l nh m¸y giÊy B i B»ng (tØnh Phó Thä), Liªn hiÖp giÊy T©n Mai (§ång Nai). + Rõng cßn ®−îc khai th¸c ®Ó cung cÊp nguån gç cñi v than cñi. Tæ chøc l·nh thæ n«ng nghiÖp 1. C¸c nh©n tè t¸c ®éng tíi tæ chøc l·nh thæ n«ng nghiÖp ë n−íc ta - Sù t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè tù nhiªn, kinh tÕ - x héi, kÜ thuËt, lÞch sö... lªn c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖp trªn c¸c vïng l nh thæ kh¸c nhau cña n−íc ta l c¬ së cho tæ chøc l nh thæ n«ng nghiÖp. - Sù ph©n ho¸ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn v t i nguyªn thiªn nhiªn t¹o ra c¸i nÒn cña sù ph©n ho¸ l nh thæ n«ng nghiÖp. Trªn nÒn chung Êy, c¸c nh©n tè kinh tÕ - x héi, kÜ thuËt, lÞch sö... t¸c ®éng. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  10. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - Trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ tù cÊp tù tóc, s¶n xuÊt nhá th× sù ph©n ho¸ l nh thæ n«ng nghiÖp bÞ chi phèi chñ yÕu bëi c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Khi n«ng nghiÖp trë th nh nÒn s¶n xuÊt h ng ho¸, th× c¸c nh©n tè kinh tÕ - x héi t¸c ®éng rÊt m¹nh, l m cho tæ chøc l nh thæ n«ng nghiÖp chuyÓn biÕn. 2. C¸c vïng n«ng nghiÖp ë n−íc ta Tæ chøc l nh thæ n«ng nghiÖp n−íc ta ®−îc x¸c ®Þnh theo 7 vïng n«ng nghiÖp v c«ng nghiÖp chÕ biÕn. tãm t¾t ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña 7 vïng n«ng nghiÖp §iÒu kiÖn sinh Tr×nh ®é Chuyªn m«n ho¸ §iÒu kiÖn Vïn th¸i n«ng th©m canh s¶n xuÊt kinh tÕ − x héi g nghiÖp − Nói, cao nguyªn, − MËt ®é d©n sè t−¬ng − Nh×n chung tr×nh − C©y c«ng nghiÖp cã ®èi thÊp. D©n cã kinh ®é th©m canh nguån gèc cËn nhiÖt v ®åi thÊp. nghiÖm s¶n xuÊt l©m thÊp; s¶n xuÊt «n ®íi v (chÌ, trÈu, − §Êt feralit ®á Trun nghiÖp, trång c©y c«ng theo kiÓu qu¶ng së, håi...) v ng, ®Êt phï sa g du canh, ®Çu t− Ýt lao nghiÖp. − §Ëu t−¬ng, l¹c, cæ b¹c m u. v ®éng v vËt t− − ë vïng trung du cã thuèc l¸. − KhÝ hËu nhiÖt ®íi miÒn n«ng nghiÖp. ë c¸c c¬ së c«ng nghiÖp trªn nói, cã mïa − C©y ¨n qu¶, c©y nói vïng trung du tr×nh chÕ biÕn. §iÒu kiÖn ®«ng l¹nh d−îc liÖu. B¾c ®é th©m canh giao th«ng t−¬ng ®èi − Tr©u, bß lÊy thÞt v Bé ®ang ®−îc n©ng thuËn lîi. s÷a, lîn (trung du). cao. − ë vïng nói cã nhiÒu khã kh¨n. − §ång b»ng ch©u − MËt ®é d©n sè cao − Tr×nh ®é th©m − Lóa cao s¶n, lóa cã thæ cã nhiÒu « nhÊt c¶ n−íc. canh kh¸ cao, ®Çu chÊt l−îng cao. tròng. t− nhiÒu lao ®éng. − D©n cã kinh nghiÖm − C©y thùc phÈm, ®Æc − ¸p dông c¸c − §Êt phï sa s«ng th©m canh lóa n−íc. biÖt l c¸c lo¹i rau cao §ång Hång v phï sa cÊp. C©y ¨n qu¶. −M¹ng l−íi ®« thÞ d y gièng míi, cao b»ng s«ng Th¸i B×nh. − §ay, cãi. ®Æc; c¸c th nh phè lín s¶n, c«ng nghÖ s«ng − Cã mïa ®«ng tËp trung c«ng nghiÖp tiÕn bé. − Lîn, bß s÷a (ven Hång l¹nh chÕ biÕn. th nh phè lín), gia − Qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ cÇm, nu«i thuû s¶n v c«ng nghiÖp ho¸ n−íc ngät (ë c¸c « ®ang ®−îc ®Èy m¹nh. tròng), thuû s¶n n−íc mÆn, n−íc lî. − §ång b»ng hÑp, − D©n cã kinh nghiÖm − Tr×nh ®é th©m − C©y c«ng nghiÖp vïng ®åi tr−íc nói. trong ®Êu tranh chinh canh t−¬ng ®èi h ng n¨m (l¹c, mÝa, phôc tù nhiªn. thÊp. N«ng nghiÖp thuèc l¸...). − §Êt phï sa, ®Êt sö dông nhiÒu lao B¾c feralit (cã c¶ ®Êt − Cã mét sè ®« thÞ võa − C©y c«ng nghiÖp l©u ®éng. Trun badan). v nhá, chñ yÕu ë d¶i n¨m (c phª, cao su). g Bé − Th−êng x¶y ra ven biÓn. Cã mét sè c¬ − Tr©u, bß lÊy thÞt, nu«i së c«ng nghiÖp chÕ thiªn tai (b·o, lôt), thuû s¶n mÆn, lî. biÕn. n¹n c¸t bay, giã l o. Duyª − §ång b»ng hÑp, − Cã nhiÒu th nh phè, − Tr×nh ®é th©m − C©y c«ng nghiÖp Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
nguon tai.lieu . vn