Đề cương chi tiết bài giảng: Vẽ kỹ thuật cơ khí

BỘ MÔN DUYỆT ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT BÀI GIẢNG Thay mặt nhóm Chủ nhiệm Bộ môn (Dùng cho tiết giảng) môn học Học phần: VẼ KỸ THUẬT CƠ KHÍ Nhóm môn học: Hình họa-VKT Bộ môn: Cơ học máy Vũ Công Hàm Khoa Cơ khí Nguyễn Trường Sinh Thông tin về nhóm môn học TT Họ tên giáo viên 1 Nguyễn Trường Sinh 2 Đỗ Văn Quỳnh 3 Nguyễn Văn Sĩ 4 Trần Hữu Chiến Học hàm Học vị Giảng viên chính Tiến sỹ Trợ giảng Thạc sỹ Trợ giảng Thạc sỹ Trợ giảng Kỹ sư Địa điểm làm việc: S6-323- Bộ môn Cơ học máy, Khoa Cơ khí. Điện thoại: DĐ: 0986114805, email: Truongsinhhn@yahoo.com Chương I, mục: 1.1 Tiết thứ: Bài giảng 1: Các mối ghép Tuần thứ: 1 - Mục đích, yêu cầu: • Nắm sơ lược về Học phần, các yêu cầu của giáo viên, bầu lớp trưởng Học phần. • Nắm được những khái niệm chính về ren và các thông số cơ bản; • Hiểu được cách biểu diễn quy ước ren và ghi chỉ dẫn, ghi kích thước ren. • Tìm hiểu các chi tiết có ren trong thực tế; - Hình thức tổ chức dạy học: Lý thuyết, thảo luận, tự học, tự nghiên cứu - Thời gian: Lý thuyết, thảo luận: 3t; Tự học, tự nghiên cứu: 6t - Địa điểm: Giảng đường do P2 phân công. - Nội dung chính: * Giới thiệu học phần 1.1. Mối ghép ren 1.1.1. Định nghĩa và các yếu tố cơ bản của ren. a) §−êng xo¾n èc §−êng xo¾n èc lμ quü ®¹o cña mét ®iÓm chuyÓn ®éng ®Òu trªn mét ®−êng sinh cña mÆt trô hoÆc mÆt nãn khi ®−êng sinh ®ã quay ®Òu quanh trôc cña mÆt trô hoÆc nãn. NÕu ®−êng sinh lμ mÆt trô, ta cã ®−êng xo¾n èc trô. NÕu ®−êng sinh lμ mÆt nãn, ta cã ®−êng xo¾n èc nãn. H×nh 1. §−êng xo¾n èc - Vßng xo¾n: lμ mét phÇn cña ®−êng xo¾n èc ®−îc giíi h¹n bëi hai ®iÓm gÇn nhau cña ®−êng xo¾n èc vμ cïng n»m trªn mét ®−êng sinh. - B−íc xo¾n (Ph): lμ kho¶ng c¸ch di chuyÓn cña mét ®iÓm trªn mét ®−êng sinh, khi ®−êng sinh ®ã quay ®−îc mét vßng quanh trôc. - Gãc xo¾n (α): lμ gãc t¹o bëi tiÕp tuyÕn cña ®−êng xo¾n èc víi mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc cña ®−êng xo¾n èc. H×nh chiÕu cña ®−êng xo¾n èc trô trªn mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc quay lμ ®−êng trßn trïng víi ®−êng trßn cña mÆt trô, cßn ®−êng xo¾n èc nãn lμ ®−êng xo¾n Acsimet. H×nh chiÕu cña ®−êng xo¾n èc trô trªn mÆt ph¼ng song song víi trôc quay lμ ®−êng sin, cßn ®−êng xo¾n èc nãn lμ ®−êng dao ®éng t¾t dÇn. §−êng xo¾n èc trô ®−îc khai triÓn thμnh ®−êng th¼ng lμ c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng cã hai c¹nh gãc vu«ng b»ng πd vμ Ph. tgα = Ph/πd b) Sù h×nh thμnh ren Mét h×nh ph¼ng (tam gi¸c, h×nh thang, h×nh vu«ng…) chuyÓn ®éng xo¾n èc, sao cho mÆt ph¼ng cña h×nh ph¼ng lu«n lu«n chøa trôc quay, sÏ t¹o thμnh bÒ mÆt xo¾n èc gäi lμ ren. H×nh 2. Sù h×nh thμnh ren Ren ®−îc h×nh thμnh trªn mÆt trô gäi lμ ren trô vμ trªn mÆt c«n gäi lμ ren c«n. Ren ®−îc h×nh thμnh trªn mÆt ngoμi cña h×nh trô hoÆc c«n gäi lμ ren ngoμi vμ trªn mÆt trong cña h×nh trô hoÆc c«n gäi lμ ren trong. c) C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña ren • Pr«fin ren: lμ ®−êng bao cña mÆt c¾t ren, khi mÆt ph¼ng chøa trôc ren (h×nh 2). • §−êng kÝnh ren - §−êng kÝnh ngoμi (d): lμ ®−êng kÝnh cña mÆt trô ®i qua ®Ønh ren cña ren ngoμi hay ®i qua ®¸y ren cña ren trong. §−êng kÝnh ngoμi lμ ®−êng kÝnh danh nghÜa cña ren. - §−êng kÝnh trong (d1): lμ ®−êng kÝnh cña mÆt trô ®i qua ®¸y ren cña ren ngoμi hay ®i qua ®Ønh ren cña ren trong. - §−êng kÝnh trung b×nh (d2): lμ ®−êng kÝnh cña mÆt trô cã ®−êng sinh c¾t pr«fin ren ë c¸c ®iÓm chia ®Òu b−íc ren. • Sè ®Çu mèi (n): lμ sè ®−êng xo¾n èc t¹o thμnh ren (h×nh 3). a) b) H×nh 3. Sè ®Çu mèi. a- Mét ®Çu mèi; b- Ba ®Çu mèi • B−íc ren (p): lμ kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®iÓm t−¬ng øng cña hai pr«fin ren kÒ nhau theo chiÒu trôc (h×nh 4). B−íc xo¾n Ph = n.p H×nh 4. B−íc ren vμ b−íc xo¾n • H−íng xo¾n: h−íng xo¾n cña ren lμ h−íng xo¾n cña ®−êng xo¾n èc t¹o thμnh ren (h×nh 5). a) b) H×nh 5. H−íng xo¾n cña ren. a- Ren tr¸i; b- Ren ph¶i 1.1.2. C¸c lo¹i ren th−êng dïng Trong kü thuËt, ng−êi ta dïng nhiÒu lo¹i ren kh¸c nhau. §Ó l¾p ghÐp dïng ren hÖ mÐt, ren èng v.v, ®Ó truyÒn lùc dïng ren h×nh thang, ren tùa v.v. a) Ren hÖ mÐt Ren hÖ mÐt ®−îc dïng réng r·i trong c¸c mèi ghÐp, pr«fin lμ tam gi¸c ®Òu, gãc ®Ønh ren b»ng 600. Ren hÖ mÐt ký hiÖu lμ M (ren c«n ký hiÖu lμ MK). KÝch th−íc cña ren hÖ mÐt ®−îc ®o b»ng milimÐt. H×nh 6. Ren hÖ mÐt b) Ren èng Ren èng dïng trong mèi ghÐp ®−êng èng, pr«fin lμ tam gi¸c c©n, gãc ®Ønh b»ng 550. KÝch th−íc ren èng dïng inch lμm ®¬n vÞ (1 inch = 25,4 mm). Ren èng trô ngoμi ký hiÖu lμ G vμ trô trong lμ Rp; ren èng c«n ngoμi ký hiÖu lμ R vμ ren trong ký hiÖu lμ Rc. H×nh 7. Ren èng c) Ren h×nh thang Pr«fin lμ mét h×nh thang c©n, gãc ®Ønh b»ng 300. Ren h×nh thang ký hiÖu lμ Tr. KÝch th−íc ren lÊy milimÐt lμm ®¬n vÞ ®o. H×nh 8. Ren h×nh thang d) Ren tùa Pr«fin ren cã d¹ng h×nh thang, gãc ®Ønh ren b»ng 300. Ký hiÖu ren lμ S. KÝch th−íc ren lÊy milimÐt lμm ®¬n vÞ ®o. H×nh 9. Ren tùa e) Ren trßn Pr«fin ren cã d¹ng h×nh trßn. Ký hiÖu ren lμ Rd. KÝch th−íc ren lÊy milimÐt lμm ®¬n vÞ ®o. H×nh 10. Ren trßn 1.1.3. Biểu diễn ren. Ghi chỉ dẫn và ghi kích thước ren a) BiÓu diÔn nguyªn d¹ng - Trong mét sè d¹ng tμi liÖu kü thuËt (thÝ dô qu¶ng c¸o, sæ tay sö dông…) ®Ó minh ho¹ ren hay c¸c mèi ghÐp b»ng ren ®−îc biÓu diÔn nguyªn d¹ng ë trªn h×nh chiÕu hay trªn h×nh c¾t (h×nh 11). B−íc ren vμ pr«fin ren kh«ng cÇn vÏ theo ®óng tû lÖ. a) b) H×nh 11. BiÓu diÔn ren nguyªn d¹ng. a) ren ngoμi, b) ren trong - Trong c¸c b¶n vÏ kü thuËt biÓu diÔn nguyªn d¹ng ren chØ dïng khi thËt cÇn thiÕt vμ trong mäi tr−êng hîp ®−êng cong lμ h×nh chiÕu cña ®−êng xo¾n èc ®−îc vÏ b»ng nÐt th¼ng (h×nh 12). a) b) H×nh 12. BiÓu diÔn ®¬n gi¶n b) BiÓu diÔn quy −íc - Trªn c¸c h×nh chiÕu vμ c¸c h×nh c¾t cña ren thÊy, ®−êng ®Ønh ren ®−îc vÏ b»ng nÐt liÒn ®Ëm, ®−êng ch©n ren ®−îc vÏ liÒn m¶nh (h×nh 13). Kho¶ng c¸ch gi÷a ®−êng ®Ønh ren tíi ®−êng ch©n ren xÊp xØ b»ng chiÒu cao cña ren. Trong mäi tr−êng hîp kho¶ng c¸ch ®ã ph¶i lín h¬n hai lÇn chiÒu réng cña nÐt ®Ëm nh−ng kh«ng nhá h¬n 0,7mm; H×nh 13. BiÓu diÔn ren thÊy - Trªn h×nh chiÕu hay h×nh c¾t cña mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc ren, ®−êng trßn ch©n ren ®−îc vÏ b»ng nÐt liÒn m¶nh vμ vÏ hë 1/4 vßng trßn (h×nh 4-14). PhÇn hë cña cung trßn ®ã th−êng ë vÒ phÝa trªn bªn ph¶i. Quy −íc kh«ng vÏ vßng trßn thÓ hiÖn ®Çu mÐp v¸t cña ren. ... - tailieumienphi.vn