Xem mẫu
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT HƯNG YÊN
KHOA KINH TẾ
ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
(Tài liệu lưu hành nội bộ)
Hưng Yên
Chứng khoán – Securities
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
6
1.1. Đại cương về thị trường tài chính
6
1.1.1. Khái niệm thị trường tài chính
6
1.1.2. Chức năng của thị trường tài chính
6
1.1.3. Cấu trúc của thị trường tài chính
8
1.1.4. Các công cụ của thị trường tài chính
10
1.1.5.1. Các công cụ của thị trường tiền tệ
10
1.1.5.2. Các công cụ trên thị trường vốn
11
1.2. Tổng quan về thị trường chứng khoán
12
1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán
12
1.2.2. Vị trí và cấu trúc của thị trường chứng khoán
15
1.2.2.1. Vị trí của TTCK trong thị trường tài chính
16
1.2.2.2. Cấu trúc thị trường chứng khoán
16
1.2.3. Các chủ thể trên TTCK
19
1.2.3.1. Chủ thể phát hành
19
1.2.3.2. Nhà đầu tư
19
1.2.3.3. Các tổ chức có liên quan đến thị trường chứng khoán
19
1.2.4. Vai trò của thị trường chứng khoán
22
CHƯƠNG 2:CHỨNG KHOÁN VÀ PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN
29
2.1. Chứng khoán và phân loại chứng khoán
29
2.1.1. Khái niệm và đặc điểm của chứng khoán
29
2.1.2. Phân loại chứng khoán
30
2.1.2.1. Phân loại chứng khoán theo tính chất
30
2.2. Phát hành chứng khoán
42
2.2.1. Các chủ thể phát hành
42
2.2.1.1. Chính phủ
42
2.2.1.2. Các doanh nghiệp
42
2.2.1.3. Các quỹ đầu tư
42
2.2.2. Các phương thức phát hành chứng khoán
43
2.2.2.1. Phân loại theo đợt phát hành
43
2.2.2.2. Phân loại theo đối tượng mua bán chứng khoán
43
2.2.3. Phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng
44
2.2.3.1. Điều kiện phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng
44
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 1
Chứng khoán – Securities
2.2.3.2. Thủ tục phát hành
46
2.2.3.3. Bảo lãnh phát hành chứng khoán
48
CHƯƠNG 3:THỊ TRƯỜNG GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN
50
3.1. Khái niệm, chức năng của Sở giao dịch chứng khoán
50
3.1.1. Khái niệm
50
3.1.2. Hình thức sở hữu
50
3.1.3. Chức năng của SGDCK
51
3.2. Tổ chức và hoạt động của SGDCK
51
3.2.1. Hội đồng quản trị
52
3.2.1.2. Ban Giám đốc điều hành
52
3.2.1.3. Các phòng ban
53
3.3. Thành viên Sở giao dịch chứng khoán
54
3.3.1. Phân loại thành viên
54
3.3.2. Tiêu chuẩn thành viên
56
3.3.3. Thủ tục kết nạp thành viên
57
3.3.4. Quyền và nghĩa vụ của thành viên
58
3. 3.4.1. Quyền của thành viên
58
3.3.4.2. Nghĩa vụ của thành viên
58
3.4. Niêm yết chứng khoán
59
3.4.1. Khái niệm
59
3.4.2. Mục tiêu của việc niêm yết
59
3.4.3. Vai trò của việc niêm yết chứng khoán đối với tổ chức phát hành
59
3.4.4. Phân loại niêm yết chứng khoán
60
3.4.4.1. Niêm yết lần đầu (Initial Listing).
60
3.4.4.2. Niêm yết bổ sung (Additional Listing)
60
3.4.4.3. Thay đổi niêm yết (Change Listing)
60
3.4.4.4. Niêm yết lại (Relisting).
61
3.4.4.5. Niêm yết cửa sau (Back door Listing).
61
3.4.4.6. Niêm yết toàn phần và niêm yết từng phần (Dual Listing &Partial listing)
61
3.4.5. Tiêu chuẩn niêm yết
61
3.4.5.1. Tiêu chuẩn định lượng
61
3.4.5.2. Tiêu chuẩn định tính
63
3.4. 6. Thủ tục niêm yết
63
3.4.7. Quản lý niêm yết
67
3.4.7.1. Quy định báo cáo dành cho việc quản lý các cổ phiếu niêm yết
67
3.4.7.2 Tiêu chuẩn thuyên chuyển, chứng khoán bị kiểm soát, huỷ bỏ niêm yết
68
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 2
Chứng khoán – Securities
3.4.7.3. Niêm yết cổ phiếu của các công ty sáp nhập
69
3.4.7.4. Ngừng giao dịch
69
3.4.7.5. Phí niêm yết
69
3.4.7.6. Mã chứng khoán
70
3.4.7.7. Quản lý niêm yết chứng khoán của các công ty nước ngoài
70
3.5. Thị trường OTC
70
3.5.1. Khái niệm
70
3.5.2. Những đặc điểm cơ bản của thị trường OTC
71
3.5.3. Phân biệt thị trường OTC với các thị trường chứng khoán khác
73
3.5.2. Một số thị trường OTC trên thế giới
74
CHƯƠNG 4:CÔNG TY CHỨNG KHOÁN
78
4.1. Các mô hình tổ chức kinh doanh chứng khoán
78
4.1.1. Mô hình công ty chứng khoán đa năng
78
4.1.2. Mô hình công ty chứng khoán chuyên doanh
79
4.2. Những vấn đề chung về công ty chứng khoán
79
4.2.1. Khái niệm và phân loại CTCK
79
4.2.2. Các loại hình tổ chức của CTCK
79
4.2.3. Điều kiện và thủ tục thành lập CTCK
80
4.2.4. Nguyên tắc hoạt động của CTCK
81
4.2.5. Cơ cấu tổ chức của CTCK
82
4.2.6. Vai trò, chức năng của CTCK
83
4.3. Các nghiệp vụ của Công ty chứng khoán
85
5.3.1. Các nghiệp vụ chính
85
5.3.1.1. Nghiệp vụ môi giới chứng khoán
85
5.3.1.2. Nghiệp vụ tự doanh
87
5.3.1.3. Nghiệp vụ bảo lãnh phát hành
88
5.3.1.4. Nghiệp vụ quản lý danh mục đầu tư
90
5.3.1.5. Nghiệp vụ tư vấn đầu tư chứng khoán
91
4.3.2. Các nghiệp vụ phụ trợ
92
CHƯƠNG 5: GIAO DỊCH VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CHỨNG KHOÁN
93
5.1. Hệ thống giao dịch chứng khoán
93
5.1.1. Hệ thống giao dịch đấu giá
93
5.1.2. Các yếu tố thông tin cần thiết cho giao dịch đấu giá
97
5.1.2.1. Thời gian giao dịch
97
5.1.2.2. Loại giao dịch
97
5.1.2.3. Lệnh giao dịch và định chuẩn lệnh
98
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 3
Chứng khoán – Securities
5.1.2.4. Đơn vị giao dịch
102
5.1.2.5. Đơn vị yết giá
102
5.1.2.6. Nguyên tắc khớp lệnh
104
5.2. Giao dịch mua bán chứng khoán trên Sở giao dịch chứng khoán
104
5.2.1. Giao dịch mua bán thủ công tại sàn giao dịch
104
5.2.2. Giao dịch mua bán qua máy tính điện tử
106
5.3. Giao dịch mua bán chứng khoán trên thị trường OTC
111
5.3.1. Giao dịch mua bán dưới hình thức môi giới
111
5.3.2. Giao dịch tự doanh
111
5.4. Các giao dịch đặc biệt
112
5.4.1. Giao dịch khối
112
5.4.2. Giao dịch lô lẻ
112
5..4.3. Giao dịch cổ phiếu mới đưa vào niêm yết
113
5.4.4. Tách, gộp cổ phiếu
113
5..4.5. Giao dịch không được hưởng cổ tức và quyền kèm theo
113
5..4.6. Giao dịch cổ phiếu quỹ
114
5.4.7. Giao dịch bảo chứng
114
5.4.8. Giao dịch thâu tóm công ty
115
5.5. Hoạt động lưu ký chứng khoán
115
5.5.1.Nguyên tắc của hoạt động lưu ký chứng khoán
115
5.5.2. Các hình thức lưu ký chứng khoán
116
5.5.3. Hoạt động lưu ký chứng khoán
119
5.6. Hoạt động đăng ký chứng khoán
123
5.6.1. Nguyên tắc của hoạt dộng đăng ký chứng khoán
123
5.6.2. Hoạt động đăng ký chứng khoán
123
5.7. Hoạt động thanh toán bù trừ chứng khoán
124
5.7.1. Nguyên tắc thanh toán bù trừ chứng khoán
124
5.7.2. Quy trình của hoạt động thanh toán bù trừ chứng khoán
124
CHƯƠNG 6: PHÂN TÍCH CHỨNG KHOÁN
128
6.1. Giới thiệu chung về phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.1. Khái niệm phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.2 Hệ thống thông tin trong phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.2.1. Các nguồn thông tin trên thị trường chứng khoán
128
6.1.2.1. Chỉ số giá chứng khoán
130
6.1.3. Phân loại đầu tư chứng khoán
135
6.1.4. Mức sinh lời và rủi ro trong đầu tư chứng khoán
136
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 4
nguon tai.lieu . vn
KHOA KINH TẾ
ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
(Tài liệu lưu hành nội bộ)
Hưng Yên
Chứng khoán – Securities
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
6
1.1. Đại cương về thị trường tài chính
6
1.1.1. Khái niệm thị trường tài chính
6
1.1.2. Chức năng của thị trường tài chính
6
1.1.3. Cấu trúc của thị trường tài chính
8
1.1.4. Các công cụ của thị trường tài chính
10
1.1.5.1. Các công cụ của thị trường tiền tệ
10
1.1.5.2. Các công cụ trên thị trường vốn
11
1.2. Tổng quan về thị trường chứng khoán
12
1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán
12
1.2.2. Vị trí và cấu trúc của thị trường chứng khoán
15
1.2.2.1. Vị trí của TTCK trong thị trường tài chính
16
1.2.2.2. Cấu trúc thị trường chứng khoán
16
1.2.3. Các chủ thể trên TTCK
19
1.2.3.1. Chủ thể phát hành
19
1.2.3.2. Nhà đầu tư
19
1.2.3.3. Các tổ chức có liên quan đến thị trường chứng khoán
19
1.2.4. Vai trò của thị trường chứng khoán
22
CHƯƠNG 2:CHỨNG KHOÁN VÀ PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN
29
2.1. Chứng khoán và phân loại chứng khoán
29
2.1.1. Khái niệm và đặc điểm của chứng khoán
29
2.1.2. Phân loại chứng khoán
30
2.1.2.1. Phân loại chứng khoán theo tính chất
30
2.2. Phát hành chứng khoán
42
2.2.1. Các chủ thể phát hành
42
2.2.1.1. Chính phủ
42
2.2.1.2. Các doanh nghiệp
42
2.2.1.3. Các quỹ đầu tư
42
2.2.2. Các phương thức phát hành chứng khoán
43
2.2.2.1. Phân loại theo đợt phát hành
43
2.2.2.2. Phân loại theo đối tượng mua bán chứng khoán
43
2.2.3. Phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng
44
2.2.3.1. Điều kiện phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng
44
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 1
Chứng khoán – Securities
2.2.3.2. Thủ tục phát hành
46
2.2.3.3. Bảo lãnh phát hành chứng khoán
48
CHƯƠNG 3:THỊ TRƯỜNG GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN
50
3.1. Khái niệm, chức năng của Sở giao dịch chứng khoán
50
3.1.1. Khái niệm
50
3.1.2. Hình thức sở hữu
50
3.1.3. Chức năng của SGDCK
51
3.2. Tổ chức và hoạt động của SGDCK
51
3.2.1. Hội đồng quản trị
52
3.2.1.2. Ban Giám đốc điều hành
52
3.2.1.3. Các phòng ban
53
3.3. Thành viên Sở giao dịch chứng khoán
54
3.3.1. Phân loại thành viên
54
3.3.2. Tiêu chuẩn thành viên
56
3.3.3. Thủ tục kết nạp thành viên
57
3.3.4. Quyền và nghĩa vụ của thành viên
58
3. 3.4.1. Quyền của thành viên
58
3.3.4.2. Nghĩa vụ của thành viên
58
3.4. Niêm yết chứng khoán
59
3.4.1. Khái niệm
59
3.4.2. Mục tiêu của việc niêm yết
59
3.4.3. Vai trò của việc niêm yết chứng khoán đối với tổ chức phát hành
59
3.4.4. Phân loại niêm yết chứng khoán
60
3.4.4.1. Niêm yết lần đầu (Initial Listing).
60
3.4.4.2. Niêm yết bổ sung (Additional Listing)
60
3.4.4.3. Thay đổi niêm yết (Change Listing)
60
3.4.4.4. Niêm yết lại (Relisting).
61
3.4.4.5. Niêm yết cửa sau (Back door Listing).
61
3.4.4.6. Niêm yết toàn phần và niêm yết từng phần (Dual Listing &Partial listing)
61
3.4.5. Tiêu chuẩn niêm yết
61
3.4.5.1. Tiêu chuẩn định lượng
61
3.4.5.2. Tiêu chuẩn định tính
63
3.4. 6. Thủ tục niêm yết
63
3.4.7. Quản lý niêm yết
67
3.4.7.1. Quy định báo cáo dành cho việc quản lý các cổ phiếu niêm yết
67
3.4.7.2 Tiêu chuẩn thuyên chuyển, chứng khoán bị kiểm soát, huỷ bỏ niêm yết
68
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 2
Chứng khoán – Securities
3.4.7.3. Niêm yết cổ phiếu của các công ty sáp nhập
69
3.4.7.4. Ngừng giao dịch
69
3.4.7.5. Phí niêm yết
69
3.4.7.6. Mã chứng khoán
70
3.4.7.7. Quản lý niêm yết chứng khoán của các công ty nước ngoài
70
3.5. Thị trường OTC
70
3.5.1. Khái niệm
70
3.5.2. Những đặc điểm cơ bản của thị trường OTC
71
3.5.3. Phân biệt thị trường OTC với các thị trường chứng khoán khác
73
3.5.2. Một số thị trường OTC trên thế giới
74
CHƯƠNG 4:CÔNG TY CHỨNG KHOÁN
78
4.1. Các mô hình tổ chức kinh doanh chứng khoán
78
4.1.1. Mô hình công ty chứng khoán đa năng
78
4.1.2. Mô hình công ty chứng khoán chuyên doanh
79
4.2. Những vấn đề chung về công ty chứng khoán
79
4.2.1. Khái niệm và phân loại CTCK
79
4.2.2. Các loại hình tổ chức của CTCK
79
4.2.3. Điều kiện và thủ tục thành lập CTCK
80
4.2.4. Nguyên tắc hoạt động của CTCK
81
4.2.5. Cơ cấu tổ chức của CTCK
82
4.2.6. Vai trò, chức năng của CTCK
83
4.3. Các nghiệp vụ của Công ty chứng khoán
85
5.3.1. Các nghiệp vụ chính
85
5.3.1.1. Nghiệp vụ môi giới chứng khoán
85
5.3.1.2. Nghiệp vụ tự doanh
87
5.3.1.3. Nghiệp vụ bảo lãnh phát hành
88
5.3.1.4. Nghiệp vụ quản lý danh mục đầu tư
90
5.3.1.5. Nghiệp vụ tư vấn đầu tư chứng khoán
91
4.3.2. Các nghiệp vụ phụ trợ
92
CHƯƠNG 5: GIAO DỊCH VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CHỨNG KHOÁN
93
5.1. Hệ thống giao dịch chứng khoán
93
5.1.1. Hệ thống giao dịch đấu giá
93
5.1.2. Các yếu tố thông tin cần thiết cho giao dịch đấu giá
97
5.1.2.1. Thời gian giao dịch
97
5.1.2.2. Loại giao dịch
97
5.1.2.3. Lệnh giao dịch và định chuẩn lệnh
98
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 3
Chứng khoán – Securities
5.1.2.4. Đơn vị giao dịch
102
5.1.2.5. Đơn vị yết giá
102
5.1.2.6. Nguyên tắc khớp lệnh
104
5.2. Giao dịch mua bán chứng khoán trên Sở giao dịch chứng khoán
104
5.2.1. Giao dịch mua bán thủ công tại sàn giao dịch
104
5.2.2. Giao dịch mua bán qua máy tính điện tử
106
5.3. Giao dịch mua bán chứng khoán trên thị trường OTC
111
5.3.1. Giao dịch mua bán dưới hình thức môi giới
111
5.3.2. Giao dịch tự doanh
111
5.4. Các giao dịch đặc biệt
112
5.4.1. Giao dịch khối
112
5.4.2. Giao dịch lô lẻ
112
5..4.3. Giao dịch cổ phiếu mới đưa vào niêm yết
113
5.4.4. Tách, gộp cổ phiếu
113
5..4.5. Giao dịch không được hưởng cổ tức và quyền kèm theo
113
5..4.6. Giao dịch cổ phiếu quỹ
114
5.4.7. Giao dịch bảo chứng
114
5.4.8. Giao dịch thâu tóm công ty
115
5.5. Hoạt động lưu ký chứng khoán
115
5.5.1.Nguyên tắc của hoạt động lưu ký chứng khoán
115
5.5.2. Các hình thức lưu ký chứng khoán
116
5.5.3. Hoạt động lưu ký chứng khoán
119
5.6. Hoạt động đăng ký chứng khoán
123
5.6.1. Nguyên tắc của hoạt dộng đăng ký chứng khoán
123
5.6.2. Hoạt động đăng ký chứng khoán
123
5.7. Hoạt động thanh toán bù trừ chứng khoán
124
5.7.1. Nguyên tắc thanh toán bù trừ chứng khoán
124
5.7.2. Quy trình của hoạt động thanh toán bù trừ chứng khoán
124
CHƯƠNG 6: PHÂN TÍCH CHỨNG KHOÁN
128
6.1. Giới thiệu chung về phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.1. Khái niệm phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.2 Hệ thống thông tin trong phân tích và đầu tư chứng khoán
128
6.1.2.1. Các nguồn thông tin trên thị trường chứng khoán
128
6.1.2.1. Chỉ số giá chứng khoán
130
6.1.3. Phân loại đầu tư chứng khoán
135
6.1.4. Mức sinh lời và rủi ro trong đầu tư chứng khoán
136
Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế- Trường ĐH SPKT Hưng Yên
Trang 4