Xem mẫu

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT HƯNG YÊN
KHOA KINH TẾ

ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ
(Tài liệu lưu hành nội bộ)

Hưng Yên

Chương 1. GIỚI THIỆU VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ ............................................ 4
1.1 Vài nét về thời đại thông tin .................................................................................................. 4
1.2 Các loại thông tin trong doanh nghiệp ................................................................................. 5
1.2.1 Phân biệt giữa dữ liệu và thông tin ................................................................................. 5
1.2.2 Các đặc tính của thông tin .............................................................................................. 5
1.2.3 Phân loại thông tin trong doanh nghiệp .......................................................................... 5
1.2.4 Các nguồn thông tin của doanh nghiệp .......................................................................... 6
1.3 Hệ thống thông tin quản lý .................................................................................................... 6
1.3.1 Thế nào là một hệ thống? ............................................................................................... 6
1.3.2 Hệ thống thông tin quản lý ............................................................................................. 7
1.4 Phân loại các hệ thống thông tin quản lý ............................................................................... 7
1.5 Vai trò và tác động của hệ thống thông tin trong doanh nghiệp ............................................ 8
1.6 Xu hướng phát triển của hệ thống thông tin .......................................................................... 9
Chương 2. CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN ............................. 10
2.1 Phần cứng ............................................................................................................................ 10
2.1.1 Máy tính điện tử ........................................................................................................... 10
2.1.2 Các loại máy tính .......................................................................................................... 12
2.1.3 Vấn đề chuẩn phần cứng .............................................................................................. 12
2.1.4 Một số lưu ý khi mua sắm phần cứng........................................................................... 13
2.1.4.1 Xác định thời điểm mua sắm ................................................................................. 13
2.1.4.2 Lựa chọn phương án mua sắm phần cứng ............................................................. 13
2.1.4.3 Ra quyết định mua sắm ......................................................................................... 14
2.2 Phần mềm ............................................................................................................................ 14
2.2.1 Phần mềm hệ thống ...................................................................................................... 14
2.2.1.1 Hệ điều hành .......................................................................................................... 14
2.2.1.2 Phần mềm biên dich ngôn ngữ và phần mềm tiện ích ........................................... 14
2.2.2 Phần mềm ứng dụng ..................................................................................................... 14
2.3 Mạng máy tính ..................................................................................................................... 15
2.3.1 Mạng LAN (Local Area Network) ............................................................................... 15
2.3.2 Mạng WAN (Wide Area Network) .............................................................................. 15
2.3.3 Mạng MAN (Metropolitan Area Network) .................................................................. 16
2.3.4 Mạng Internet ............................................................................................................... 16
2.4 Cơ sở dữ liệu........................................................................................................................ 16
2.5 Nhân lực .............................................................................................................................. 16
2.5.1 Sự hiểu biết về công nghệ thông tin ............................................................................. 16
2.5.2 Trách nhiệm đạo đức với xã hội ................................................................................... 17
2.5.3 Bộ máy nhân sự công nghệ thông tin trong doanh nghiệp ........................................... 17
Chương 3. THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU...................................................................................... 18
3.1 Cơ sở dữ liệu........................................................................................................................ 18
3.1.1 Một số khái niệm về cơ sở dữ liệu................................................................................ 18
3.1.2 Hệ quản trị cơ sở dữ liệu .............................................................................................. 18
3.1.3 Người dùng ................................................................................................................... 19
3.2 Mô hình cơ sở dữ liệu ...................................................................................................... 20
3.2.1 Mô hình khái niệm........................................................................................................ 20

1

3.2.2 Mô hình thực hiện ......................................................................................................... 20
3.2.2.1 Mô hình cơ sở dữ liệu thứ bậc ............................................................................... 20
3.2.2.2 Mô hình cơ sở dữ liệu mạng .................................................................................. 20
3.2.2.3 Mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ ............................................................................... 21
3.3 Thiết kế cơ sở dữ liệu ........................................................................................................... 21
3.3.1 Chuyển đổi dữ liệu thành thông tin ............................................................................... 21
3.3.2 Chu kỳ phát triển của cơ sở dữ liệu .............................................................................. 22
3.3.2.1 Nghiên cứu ban đầu về cơ sở dữ liệu ..................................................................... 22
3.3.2.2 Quá trình thiết kế cơ sở dữ liệu .............................................................................. 22
3.3.2.3 Thực hiện ............................................................................................................... 23
3.3.2.4 Kiểm tra và đánh giá .............................................................................................. 23
3.3.2.5 Vận hành cơ sở dữ liệu .......................................................................................... 23
3.3.2.6 Duy trì và phát triển cơ sở dữ liệu. ........................................................................ 23
3.3.3 Các yêu cầu đối với nhà quản trị cơ sở dữ liệu ............................................................. 23
Kỹ thuật thiết kế cơ sở dữ liệu ................................................................................................... 24
Kỹ thuật khách/ chủ ( client/ server ) ..................................................................................... 24
Kho dữ liệu và khai phá dữ liệu ............................................................................................. 24
3.4.3. Liên kết công nghệ website với các siêu cơ sở dữ liệu ................................................ 24
3.4.4. Các dạng cơ sở dữ liệu thường sử dụng ....................................................................... 24
Chương 4. Xây dựng và phát triển hệ thống thông tin quản lý ...................................................... 25
4.1 Quy trình phát triển hệ thống thông tin ................................................................................ 25
4.1.1 Điều tra và phân tích hệ thống ...................................................................................... 25
4.1.2 Thiết kế hệ thống........................................................................................................... 26
4.1.3 Thực hiện và bảo trì hệ thống ....................................................................................... 27
4.2 Các phương pháp xây dựng và phát triển hệ thống thông tin .............................................. 27
4.2.1 Phương pháp chu kỳ hệ thống ....................................................................................... 27
4.2.2 Hệ thống mẫu thử nghiệm ............................................................................................. 28
4.2.3 Phát triển hệ thống với các gói phần mềm .................................................................... 28
4.3 Các phương thức quản lý quá trình xây dựng và phát triển hệ thống thông tin ................... 29
4.3.1 Thuê ngoài..................................................................................................................... 29
4.3.2 Sử dụng nôi lực ............................................................................................................. 30
4.3.3 Thuê nhân công hợp đồng ............................................................................................. 31
4.3.4 Kết hợp .......................................................................................................................... 32
4.4 Nguyên nhân thành công và thất bại trong xây dựng và phát triển hệ thống thông tin ....... 32
4.4.1 Vai trò của người sử dụng ............................................................................................. 32
4.4.2 Mức độ hỗ trợ quản lý ................................................................................................... 32
4.4.3 Mức độ rủi ro và độ phức tạp của việc thực hiện dự án ................................................ 33
4.4.4 Chất lượng quản lý quá trình thực hiện......................................................................... 33
Chương 5. Các hệ thống thông tin cấp chuyên gia ........................................................................ 34
5.1 Hệ thống thông tin tự động hoá văn phòng .......................................................................... 34
5.1.1 Vai trò của văn phòng trong một tổ chức ...................................................................... 34
5.1.2 Khái niệm hệ thông tin tự động hoá văn phòng ............................................................ 34
5.1.3 Lợi ích và hạn chế trong xây dựng hệ thống thông tin tự động hoá văn phòng............ 35
5.2 Hệ thống thông tin cung cấp tri thức ........................................................................................ 35

2

5.2.1 Một số đặc điểm của nền kinh tế trong thời đại thông tin ............................................ 35
5.2.2 Công việc cung cấp thông tin và tri thức là gì? ............................................................ 36
5.2.3 Một số đặc điểm trong quản lý tri thức ........................................................................ 36
5.2.4 Khái niệm hệ thống cung cấp tri thức(KWS) ............................................................... 37
5.2.5 Các yêu cầu đối với hệ thống thông tin cung cấp tri thức ............................................ 37
Chương 6. Các hệ thống thông tin chức năng trong doanh nghiệp ............................................... 39
6.1 Hệ thống thông tin marketing .............................................................................................. 39
6.1.1 Khái quát về hệ thống thông tin marketing .................................................................. 39
6.1.2 Các loại hệ thống thông tin marketing.......................................................................... 39
6.1.2.1 Quản trị bán hàng .................................................................................................. 39
6.1.2.2 Tự động hoá nỗ lực bán hàng ................................................................................ 40
6.1.2.3 Quản lý sản phẩm .................................................................................................. 40
6.1.2.4 Khuyến mại và quảng cáo ..................................................................................... 40
6.1.2.5 Dự báo bán hàng .................................................................................................... 41
6.1.2.6 Nghiên cứu thị trường ........................................................................................... 41
6.1.3 Các phần mềm cho marketing ...................................................................................... 41
6.2 Hệ thống thông tin sản xuất ................................................................................................. 41
6.2.1 Khái quát về hệ thống thông tin sản xuất ..................................................................... 41
6.2.2 Các loại hệ thống thông tin kinh doanh và sản xuất ..................................................... 41
6.2.2.1 Máy tính hỗ trợ sản xuất ........................................................................................ 41
6.2.2.2 Đảm bảo chất lượng sản xuất nhờ hệ thống thông tin ........................................... 42
6.2.3 Các phần mềm cho sản xuất ......................................................................................... 42
6.3 Hệ thống thông tin nhân lực ................................................................................................ 42
6.3.1 Khái quát về quản trị nhân lực và thông tin cho quản trị nhân lực............................... 42
6.3.2 Các loại hệ thống thông tin nhân lực ............................................................................ 43
6.3.2.1 Lập kế hoạch nhân lực ........................................................................................... 43
6.3.2.2 Đào tạo và phát triển .............................................................................................. 43
6.3.2.3 Phân tích quỹ lương ............................................................................................... 43
6.3.3 Các phần mềm nhân sự ................................................................................................. 43
6.4 Hệ thống thông tin tài chính ................................................................................................ 43
6.4.1 Khái quát về hệ thống thông tin tài chính ..................................................................... 43
6.4.2 Các loại hệ thông tin tài chính ...................................................................................... 43
6.4.3 Các phần mềm tài chính ............................................................................................... 44
Chương 7. Hề thống thông tin hỗ trợ ra quyết định ...................................................................... 44
7.1 Vai trò của nhà quản lý ........................................................................................................ 44
7.2 Quá trình ra quyết định trong doanh nghiệp ........................................................................ 45
7.2.1 Các mức độ ra quyết định ............................................................................................. 45
7.2.2 Các dạng quyết định: gồm có quyết định có cấu trúc và không có cấu trúc. ............... 45
7.2.3 Quá trình ra quyết định ................................................................................................. 45
7.3 Hệ thống thông tin hỗ trợ ra quyết định .............................................................................. 45
7.3.1 Khái niệm ..................................................................................................................... 45
7.3.2 Các yếu tố cấu thành của Hệ thống thông tin hỗ trợ ra quyết định .............................. 46
7.3.3 Xây dựng hệ thống thông tin hỗ trợ ra quyết định ....................................................... 46

3

Chương 1. GIỚI THIỆU VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ
1.1 Vài nét về thời đại thông tin
Trước năm 1980, trên thế giới gần như chưa biết tới khái niệm hệ hệ thống
thông tin quản lý. Các nhà quản lý không quan tâm tới việc xử lý thông tin nhận
được, và phân phối những thông tin đó trong doanh nghiệp của họ. Việc đầu tư vào
hệ thống thông tin quản lý còn là môt cái gì đó tốn kém và đem lại hiệu quả không
cao.
Sau những năm 1980, thế giới thay đổi nhanh chóng, khiến cho các nhà quản
lý không thể bỏ qua vai trò của hệ thống thông tin trong doanh nghiệp được nữa.
Vào những năm 1980 sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và đặc biệt là
của các phần mềm máy tính đã giúp cho hệ thống thông tin phát triển mạnh mẽ
hơn. Vào thời kỳ này, hệ thống thông tin đã bắt đầu vai trò phân tích sự kiện trên
các dữ liệu thu thập được và thiết lập các mô hình quyết định để các nhà quản lý có
thể lựa chọn ra phương án tốt nhất để thực hiện.
Thời đại thông tin được phân biệt với những thời đại khác bởi năm đặc điểm
quan trọng:
→ Thời đại thông tin xuất hiện do sự xuất hiện của các hoạt động xã hội dựa trên
nền tảng thông tin.
→ Kinh doanh trong thời đại thông tin phụ thuộc vào công nghệ thông tin được sử
dụng để thực hiện công việc kinh doanh.
→ Trong thời đại thông tin, năng suất lao động tăng lên nhanh chóng
→ Hiệu quả sử dụng công nghệ thông tin xác định sự thành công trong thời đại
thông tin.
→ Trong thời đại thông tin, công nghệ thông tin có mặt trong mọi sản phẩm và
dịch vụ.

4

nguon tai.lieu . vn