Xem mẫu

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đ Ề ÁN "TUYỂN DỤNG LÀ HOẠT ĐỘNG THEN Đề CHỐT CỦA QUẢN TRỊ NHÂN LỰC TRONG MỌI TỔ CHỨC"
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Thùc tiÔn cho thÊy sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña mét tæ chøc phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, nhiÒu ®iÒu kiÖn nh­ng chñ yÕu nhÊt vÉn lµ phô thuéc vµo con ng­êi hay nguån nh©n lùc cña tæ chøc. Mét sè tæ chøc tõ nh÷ng ngµy s¬ khai ®Òu cã nguån nh©n lùc cña m×nh. §Ó cã ®­îc nguån nh©n lùc ®ã kh«ng c¸ch nµo kh¸c tæ chøc ®ã ph¶i tiÕn hµnh tuyÓn dông lao ®éng vµ qu¶n lý sö dông nguån nh©n lùc ®ã. VËy tuyÓn dông cã mét vÞ trÝ v« cïng quan träng ®èi víi tæ chøc còng nh­ ®èi c«ng t¸c qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. TuyÓn dông lµ tiÒn ®Ò cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. §Ò ¸n nµy nh»m kh¼ng ®Þnh: "TuyÓn dông lµ ho¹t ®éng then chèt cña qu¶n trÞ nh©n lùc trong mäi tæ chøc". Qu¶n trÞ nh©n lùc cho chóng ta kh¸i niÖm vÒ rÊt nhiÒu c¸ch thøc gi¶i quyÕt vÒ vÊn ®Ò con ng­êi, nh»m lµm cho tæ chøc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc môc tiªu tæ chøc, vµ c«ng t¸c tuyÓn dông lµ mét trong nh÷ng c¸ch thøc gi¶i quyÕt ®ã. §Ó tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ®Ò tµi c¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông lµ: Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch, tæng hîp tµi liÖu gi¸o tr×nh, c¸c tµi liÖu tham kh¶o kh¸c. Néi dung bµi viÕt gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I - C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng tuyÓn dông trong tæ chøc. Ch­¬ng II - Ph©n tÝch tÇm quan träng cña tuyÓn dông. Ch­¬ng III - Ph­¬ng h­íng nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o TS. Vò ThÞ Mai ®· gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n ®Ò ¸n nµy. MÆc dï ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu nh­ng bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái mét sè thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng I C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng tuyÓn dông I. Kh¸i niÖm vµ c¸c vÊn ®Ò vÒ tuyÓn dông. 1. Kh¸i niÖm vÒ tuyÓn dông lao ®éng. 1.1. TuyÓn dông lao ®éng. TuyÓn dông lµ qu¸ tr×nh t×m kiÕm, thu hót øng cö viªn tõ nh÷ng nguån kh¸c nhau ®Õn tham gia dù tuyÓn vµo c¸c vÞ trÝ cßn trèng trong tæ chøc vµ lùa chän trong sè hä nh÷ng ng­êi ®¸p øng tèt yªu cÇu c«ng viÖc ®Æt ra. 1.2. TuyÓn mé lao ®éng. TuyÓn mé lµ qu¸ tr×nh thu hót nh÷ng ng­êi xin viÖc cã tr×nh ®é tõ lùc l­îng lao ®éng x· héi vµ lao ®éng bªn trong tæ chøc ®Õn ®¨ng ký, nép ®¬n t×m viÖc hay tham gia dù tuyÓn. 1.3. TuyÓn chän lao ®éng. TuyÓn chän lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ c¸c øng cö viªn theo nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, ®Ó t×m cho ®­îc nh÷ng ng­êi phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña c«ng viÖc. 2. C¸c yªu cÇu ®èi víi tuyÓn dông. TuyÓn dông ph¶i g¾n chÆt víi nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc phï hîp víi chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, chØ tiÕn hµnh tuyÓn dông trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt. TuyÓn dông ®­îc nh÷ng ng­êi thùc sù phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc ®¶m b¶o cho tæ chøc cã ®éi ngò lao ®éng tèt ®¸p øng yªu cÇu c«ng viÖc (gi¶m bít chi phÝ ®µo t¹o, gióp ng­êi lao ®éng ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc cña m×nh trong qu¸ tr×nh lao ®éng). TuyÓn ®­îc ng­êi cã kû luËt, trung thùc g¾n bã víi c«ng viÖc cña tæ chøc. TuyÓn ®­îc ng­êi cã søc khoÎ, lµm viÖc l©u dµi trong tæ chøc víi nhiÖm vô ®­îc giao.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3. Ph©n tÝch c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn tuyÓn dông. 3.1. Nhãm c¸c yÕu tè bªn trong. - Uy tÝn cña tæ chøc trªn thÞ tr­êng, tæ chøc cµng cã uy tÝn th× cµng dÔ thu hót lao ®éng. Ng­êi lao ®éng khi ®i xin viÖc th× hä lu«n mong ®îi xin vµo lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã uy tÝn, cã truyÒn thèng l©u n¨m. VÝ dô: C¸c tæng c«ng ty lín, hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh, c¸c doanh nghiÖp ®Çu ngµnh lµ nh÷ng n¬i dÔ thu hót lao ®éng. - Kh¶ n¨ng tµi chÝnh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: §©y lµ yÕu tè quan träng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng tuyÓn dông v× khi tæ chøc mét ch­¬ng tr×nh tuyÓn dông rÊt tèn kÐm vÒ kinh phÝ. - C¸c chÝnh s¸ch vÒ nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp, chÝnh s¸ch ®µo t¹o, ®Ò b¹t, sö dông lao ®éng. Ng­êi lao ®éng ë bÊt cø tæ chøc nµo còng rÊt quan t©m ®Õn c¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o, ®Ò b¹t, sö dông lao ®éng v× vËy nÕu c¸c chÝnh s¸ch nµy phï hîp th× sÏ gióp doanh nghiÖp thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng. Cßn ng­êi lao ®éng còng tin t­ëng vµ trung thµnh h¬n víi doanh nghiÖp. - C¸c yÕu tè kh¸c nh­ v¨n ho¸ doanh nghiÖp, phong c¸ch ng­êi l·nh ®¹o, ®iÒu kiÖn lµm viÖc. Ng­êi lao ®éng lu«n mong muèn ®­îc lµm viÖc trong mét m«i tr­êng cã sù g¾n kÕt chÆt chÏ c¸c thµnh viªn, cã ®Çy ®ñ mäi ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc, ®­îc khuyÕn khÝch s¸ng t¹o vµ ®­îc c¸c thµnh viªn trong m«i tr­êng ®ã quý mÕn, gióp ®ì… Khi c¸c ®iÒu kiÖn trªn lµ hîp lý th× ®Òu thu hót ®­îc ng­êi lao ®éng ®Õn vµ lµm viÖc l©u dµi víi tæ chøc. 3.2. Nhãm c¸c yÕu tè bªn ngoµi doanh nghiÖp. - Cung lao ®éng, cÇu lao ®éng trªn thÞ tr­êng, khi doanh nghiÖp cã nhu cÇu vÒ lao ®éng th× cung vÒ lao ®éng lµ vÊn ®Ò ®­îc doanh nghiÖp quan t©m. Qua ®ã doanh nghiÖp sÏ biÕt ®­îc cung vÒ lao ®éng sÏ ®¸p øng ®Õn ®©u so víi nhu cÇu lao ®éng cña doanh nghiÖp vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. - Quan niÖm vÒ nghÒ nghiÖp c«ng viÖc: ë c¸c thêi gian kh¸c nhau th× quan niÖm vÒ nghÒ nghiÖp, c«ng viÖc lµ kh¸c nhau. NÕu c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc cÇn tuyÓn dông, c¸c c«ng viÖc cña tæ chøc ®ang lµ c¸c c«ng viÖc cña nhiÒu ng­êi yªu thÝch th× doanh nghiÖp sÏ thu hót ®­îc nhiÒu ng­êi lao ®éng h¬n.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. VÝ dô: HiÖn nay cã nhiÒu ng­êi muèn xin viÖc ë c«ng ty M«i tr­êng ®« thÞ v× x· héi ngµy cµng quan t©m h¬n ®Õn m«i tr­êng. - Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sÏ dÉn tíi cã sù thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng trong toµn bé nÒn kinh tÕ v× vËy nã cã t¸c ®éng ®Õn viÖc ngµnh nµy hay ngµnh kh¸c cã tuyÓn ®­îc lao ®éng hay kh«ng?. Ngµnh nµo ®­îc ng­êi lao ®éng lùa chän nhiÒu h¬n. - Sù c¹nh tranh cña c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp trong c«ng t¸c tuyÓn dông. ë ViÖt Nam sù c¹nh tranh nµy ch­a gay g¾t nh­ng trong t­¬ng lai nhÊt ®Þnh nã sÏ lµ mét vÊn ®Ò mµ c¸c tæ chøc lu«n ph¶i quan t©m. VÝ dô: Mét ng­êi thî may giái hä lu«n cã xu h­íng muèn lµm viÖc t¹i c«ng ty may 10 h¬n lµ c«ng ty may ChiÕn th¾ng. VËy ®èi thñ c¹nh tranh cña c«ng ty may ChiÕn th¾ng lµ c«ng ty may10. - C¸c v¨n b¶n ph¸p lý cña nhµ n­íc. §©y lµ c¬ së cña c¸c tæ chøc tiÕn hµnh tuyÓn dông lao ®éng theo ph¸p luËt nhµ n­íc quy ®Þnh. 4. Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ qu¸ tr×nh thu thËp c¸c t­ liÖu vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c th«ng tin quan träng cã liªn quan ®Õn c¸c c«ng viÖc cô thÓ trong tæ chøc nh»m lµm râ b¶n chÊt cña tõng c«ng viÖc. Thùc chÊt vµ môc ®Ých cña ph©n tÝch c«ng viÖc lµ nghiªn cøu c¸c c«ng viÖc ®Ó lµm râ ë tõng c«ng viÖc cô thÓ, ng­êi lao ®éng cã nh÷ng nhiÖm vô g×; hä thùc hiÖn ho¹t ®éng nµo, t¹i sao ph¶i thùc hiÖn vµ thùc hiÖn nh­ thÕ nµo; nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng cô nµo ®­îc sö dông; nh÷ng mèi quan hÖ nµo ®­îc thùc hiÖn vµ thùc hiÖn nh­ thÕ nµo; c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cô thÓ còng nh­ nh÷ng yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng vµ c¸c kh¶ n¨ng mµ ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i cã ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc. Ph©n tÝch c«ng viÖc cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi tuyÓn mé, tuyÓn chän, cã thÓ nãi ph©n tÝch c«ng viÖc lµ c¬ së cña tuyÓn chän. V× ®Ó tuyÓn dông mét c¸n bé cã tr×nh ®é, kü n¨ng phï hîp th× tr­íc tiªn cÇn x¸c ®Þnh râ c¸n bé ®ã sÏ lµm ®­îc c«ng viÖc g×? Hay chÝnh lµ nh÷ng tiªu chuÈn ®­îc x©y dùng nh»m thùc hiÖn tuyÓn dông. ViÖc x©y dùng c¸c tiªu chuÈn cµng chÝnh
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. x¸c bao nhiªu th× viÖc tuyÓn chän cã hiÖu qu¶ bÊy nhiªu vµ qua ®ã sÏ tuyÓn chän ®­îc ng­êi phï hîp víi c«ng viÖc. §Ó x©y dùng ®­îc nh÷ng tiªu chuÈn trªn tÊt yÕu ph¶i th«ng qua ph©n tÝch c«ng viÖc. II. Qu¸ tr×nh tuyÓn dông 1. Qu¸ tr×nh tuyÓn dông S¬ ®å vÒ qu¸ tr×nh tuyÓn mé. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc Gi¶i ph¸p thay thÕ TuyÓn mé Nguån bªn ngoµi Nguån néi bé Ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé Ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé TiÕn hµnh tuyÓn mé 1.1. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc: KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc (KHHNNL) lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p øng môc tiªu c«ng viÖc cña tæ chøc vµ viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch lao ®éng ®Ó ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu ®ã. 1.1.2. CÇu lao ®éng: lµ sè l­îng vµ c¬ cÊu lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh sè l­îng s¶n phÈm, dÞch vô vµ c«ng viÖc cña tæ chøc trong mét giai ®o¹n nµo ®ã.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh cÇu nh©n lùc: a. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n lùc theo hao phÝ lao ®éng. C«ng thøc tÝnh: D = Error! Trong ®ã: D: cÇu vÒ lao ®éng. SLi: s¶n l­îng cña s¶n phÈm thø i c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ti: hao phÝ thêi gian ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Tn: quÜ thêi gian lµm viÖc b×nh qu©n cña mét ng­êi lao ®éng n¨m kÕ ho¹ch. Km: hÖ sè t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng dù tÝnh cho n¨m kÕ ho¹ch. b. Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo n¨ng suÊt lao ®éng. C«ng thøc: D = Error! Trong ®ã: D: cÇu vÒ lao ®éng. Q: gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng n¨m kÕ ho¹ch. W: n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m b¸o c¸o. c.Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng theo tiªu chuÈn ®Þnh biªn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy nhu cÇu nh©n lùc sÏ ®­îc tÝnh theo c¬ së tiªu chuÈn ®Þnh biªn (khèi l­îng c«ng viÖc, nhiÖm vô mµ mét ng­êi ®¶m nhËn) d. Ph­¬ng ph¸p ­íc l­îng trung b×nh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy dù b¸o nhu cÇu nh©n lùc cña tæ chøc thêi kú kÕ ho¹ch dùa vµo cÇu nh©n lùc b×nh qu©n hµng n¨m. ®. Ph­¬ng ph¸p dù tÝnh nhu cÇu trªn c¬ së nhu cÇu cña tõng ®¬n vÞ. Theo ph­¬ng ph¸p nµy c¸n bé qu¶n lý c¸c bé phËn, phßng ban ®¬n vÞ c¨n cø vµo môc tiªu, nhiÖm vô vµ khèi l­îng c«ng viÖc ®Ó dù b¸o nhu cÇu nh©n lùc trong bé phËn mµ m×nh phô tr¸ch. Nhu cÇu lao ®éng; cña tæ chøc =  nhu cÇu lao ®éng cña c¸c ®¬n vÞ. e. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch håi qui.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Theo ph­¬ng ph¸p nµy cÇu nh©n lùc sÏ ®­îc dù b¸o trªn c¬ së sö dông hµm cÇu to¸n häc biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a sè l­îng lao ®éng cÇn thiÕt víi c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng (doanh sè, sè l­îng, s¶n phÈm, n¨ng suÊt lao ®éng). Hµm cÇu: D = f(x1, x2, x3…) g. Ph­¬ng ph¸p tiªu chuÈn hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm (s¶n l­îng). C«ng thøc: D = Error! Trong ®ã : D: cÇu nh©n lùc n¨m kÕ ho¹ch. Q: tæng s¶n l­îng cÇn ph¶i s¶n xuÊt n¨m kÕ ho¹ch. t: tiªu chuÈn hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n l­îng n¨m kÕ ho¹ch. T: tæng sè giê lµm viÖc b×nh qu©n cña mét lao ®éng n¨m kÕ ho¹ch. h. Ph­¬ng ph¸p chuyªn gia. Theo ph­¬ng ph¸p nµy nhu cÇu nh©n lùc sÏ ®­îc x©y dùng trªn c¬ së kinh nghiÖm cña c¸c chuyªn gia cã thÓ lµ tr­ëng phßng nguån nh©n lùc, ng­êi cã hiÒu biÕt s©u réng kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc, c¸c chuyªn gia ph©n tÝch t×nh h×nh thùc tÕ cña tæ chøc, dù b¸o sù thay ®æi cã thÓ x¶y ra b»ng kinh nghiÖm b¶n th©n. i. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch xu h­íng. Theo ph­¬ng ph¸p nµy cÇu nh©n lùc sÏ ®­îc ­íc l­îng trªn c¬ sá sè liÖu cña c¸c n¨m tr­íc, tõ sè liÖu ®ã cã thÓ dù ®o¸n ®­îc xu h­íng t¨ng hay gi¶m lao ®éng trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. 1.1.3. Cung lao ®éng. Dù b¸o cung nh©n lùc tõ hai nguån: cung nh©n lùc tõ bªn trong tæ chøc vµ cung nh©n lùc tõ bªn ngoµi tæ chøc. a. Cung néi bé: Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng víi néi dung: §¸nh gi¸ c¬ cÊu lao ®éng hiÖn ®¹i cã phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc lao ®éng hay kh«ng. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng lao ®éng trong t­¬ng lai. Tõ viÖc ph©n tÝch sÏ ®­a ra c¸c kÕ ho¹ch thÝch øng cho tuyÓn mé tuyÓn chän lao ®éng. b. Cung bªn ngoµi:
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån lao ®éng: Häc sinh, sinh viªn tèt nghiÖp, lao ®éng tù do, lao ®éng hiÖn ®ang lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp kh¸c, nh÷ng ng­êi hÕt tuæi lao ®éng cã mong muèn vµ kh¶ n¨ng lao ®éng, lao ®éng trªn thÞ tr­êng vv… 1.2. Ph©n tÝch c¸c gi¶i ph¸p thay thÕ. §Ó th­c hiÖn ®­îc ch­¬ng tr×nh tuyÓn dông ®ßi hái chi phÝ t­¬ng ®èi lín vµ tèn nhiÒu c«ng søc v× vËy mét tæ chøc chØ thùc hiÖn tuyÓn dông míi trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc sù cÇn thiÕt. Tr­íc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh më mét ch­¬ng tr×nh tuyÓn dông th× c¸c tæ chøc th­êng xem xÐt c¸c gi¶i ph¸p thay thÕ. a. Hîp ®ång thÇu l¹i: Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay mét sè tæ chøc v× khã kh¨n vÒ lao ®éng kh«ng thÓ tuyÓn mé ®­îc th× cã thÓ cho mét sè tæ chøc kh¸c thùc hiÖn c«ng viªc d­íi d¹ng hîp ®ång thuª l¹i. Tuy nhiªn gi¶i ph¸p nµy muèn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ th× ph¶i ph©n tÝch kü l­ìng c¸c mÆt nh­ chÊt l­îng c«ng viÖc chi phÝ vµ lîi Ých c¸c bªn. VÝ dô: Mét x­ëng may nhá cña hé gia ®×nh nhËn ®­îc mét hîp ®ång víi sè l­îng s¶n phÈm lín. Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång lµ 20 ngµy. XÐt thÊy x­ëng may kh«ng thÓ hoµn tÊt c«ng viÖc trong thêi gian trªn th× chñ hé cã thÓ ký hîp ®ång ®Ó mét x­ëng may kh¸c thùc hiÖn mét phÇn c«ng viÖc cña hîp ®ång hoÆc toµn bé hîp ®ång. b. Lµm thªm giê. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tæ chøc sÏ gÆp ph¶i c¸c khã kh¨n khi thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Mét trong c¸c khã kh¨n ®ã lµ thêi gian, lao ®éng ®¸p øng cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. Nh÷ng lóc nh­ thÕ tæ chøc kh«ng thÓ tuyÓn mé lao ®éng ®­îc ngay th× cã mét gi¶i ph¸p th­êng xuyªn ®­îc c¸c tæ chøc lùa chän ®ã lµ lµm thªm giê. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ tuyÓn thªm ng­êi vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng mµ kh«ng cÇn t¨ng thªm lao ®éng. Lµm thªm giê ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kho¶n ®· ®­îc quy ®Þnh trong "Bé luËt lao ®éng cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam".
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c. Nhê gióp t¹m thêi (nh©n viªn t¹m thêi) Thuª nh©n c«ng t¹m thêi còng lµ mét biÖn ph¸p ®­îc nhiÒu tæ chøc lùa chän trong giai ®o¹n biÕn thiªn theo mïa vô. VÝ dô: C«ng ty da giÇy, c«ng ty may mÆc, c«ng ty b¸nh kÑo cã thÓ sö dông hîp ®ång thuª lao ®éng ng¾n h¹n vµo c¸c thêi ®iÓm cÇn nhiÒu lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt phôc vô cho mét dÞp nµo ®ã. d. Thuª lao ®éng tõ c«ng ty cho thuª. Ph­¬ng ph¸p nµy ch­a phæ biÕn ë ViÖt Nam tuy nhiªn c¸c tæ chøc còng cã thÓ tham kh¶o. 1.3. Nguån tuyÓn mé. 1.3.1. Nguån néi bé. BÊt cø mét tæ chøc nµo khi cã nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng th× nguån néi bé lu«n ®­îc ­u tiªn hµng ®Çu v× nh÷ng ­u ®iÓm cña nã. - T¹o ra ®­îc ®éng c¬ tèt cho tÊt c¶ nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc trong tæ chøc, kÝch thÝch hä lµm viÖc tèt h¬n, s¸ng t¹o h¬n, tËn t©m vµ víi hiÖu suÊt cao h¬n. - Nh©n viªn cò cña tæ chøc ®· quen víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc nªn ta tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian lµm quen c«ng viÖc vµ t¨ng c­êng ®­îc sù trung thµnh ®èi víi tæ chøc. - Nguån néi bé còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Nh©n viªn ®­îc tuyÓn vµo mét chøc vô theo kiÓu th¨ng chøc néi bé cã thÓ sinh ra hiÖn t­îng rËp khu«n l¹i c¸ch lµm viÖc do qu¸ quen víi c¸ch lµm viÖc cña cÊp trªn mµ thiÕu tÝnh s¸ng t¹o. - MÆt kh¸c, trong ®¬n vÞ dÔ h×nh thµnh nhãm "Nh÷ng øng cö viªn kh«ng thµnh c«ng". Hä lµ nh÷ng ng­êi øng cö vµo mét chøc vô nµo ®ã nh­ng kh«ng ®­îc chän g©y ra t©m lý kh«ng phôc l·nh ®¹o, th¸i ®é bÊt hîp t¸c chia bÌ ph¸i, khã lµm viÖc. Khi tuyÓn mé nguån nµy ta cã ba ph­¬ng ph¸p ®Ó lùa chän: Ph­¬ng ph¸p tham kh¶o ý kiÕn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó t×m ng­êi cho mét vÞ trÝ nµo ®ã ng­êi ta cã thÓ tham kh¶o ý kiÕn nh÷ng ng­êi qu¶n lý bé
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phËn vµ nh÷ng ng­êi cã uy tÝn trong doanh nghiÖp, mét sè lao ®éng vµ c¸c chuyªn gia vÒ nh©n sù. §©y lµ ph­¬ng ph¸p th­êng ®­îc sö dông ë ViÖt Nam. Ph­¬ng ph¸p th«ng b¸o c«ng khai: Theo ph­¬ng ph¸p nµy tÊt c¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong tæ chøc sÏ ®­îc cung cÊp th«ng tin ®èi víi ng­êi ®­îc tuyÓn dông. Nh÷ng ng­êi trong tæ chøc thÊy m×nh cã thÓ ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn th× cã thÓ nép ®¬n tham gia dù tuyÓn. Ph­¬ng ph¸p l­u gi÷ kü n¨ng: Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× tÊt c¶ c¸c ®Æc ®iÓm nh©n sù sÏ ®­îc l­u gi÷ l¹i trong phÇn mÒm m¸y tÝnh. Khi cÇn t×m ng­êi cho mét vÞ trÝ nµo ®ã ta cã thÓ dïng c¸c lÖnh kh¸c nhau, khi cÇn sÏ gäi trong m¸y ra. §©y lµ ph­¬ng ph¸p thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp c«ng ty cã quy m« lín. 1.3.2. Nguån bªn ngoµi: Cã rÊt nhiÒu nguån tuyÓn mé tõ bªn ngoµi, cã thÓ lµ b¹n bÌ cña nh©n viªn, nh©n viªn cò cña c«ng ty, ng­êi nép ®¬n xin viÖc, nh©n viªn c¸c h·ng doanh nghiÖp kh¸c, c¸c tr­êng ®¹i häc - cao ®¼ng, ng­êi thÊt nghiÖp… - B¹n bÌ cña nh©n viªn: C¸c nh©n viªn th­êng biÕt rÊt râ b¹n bÌ cña m×nh ®ang cÇn mét viÖc lµm vµ hä cã thÓ trë thµnh mét nh©n viªn tèt. Hä th­êng giíi thiÖu cho c«ng ty nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng vµ cã chÊt l­îng. - Nh©n viªn cò: Lµ nh÷ng nh©n viªn ®· tõng lµm trong doanh nghiÖp nh­ng v× mét lý do nµo ®ã hä chuyÓn ®Õn n¬i kh¸c, hiÖn ®ang mong muèn trë l¹i lµm viÖc cho doanh nghiÖp. - øng cö viªn nép ®¬n xin viÖc: Lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng ®Õn nép ®¬n xin viÖc, ®­îc coi nh­ c¸c øng cö viªn tù nguyÖn bëi v× doanh nghiÖp kh«ng ®¨ng qu¶ng c¸o t×m ng­êi. - Nh©n viªn cña h·ng kh¸c: TuyÓn mé nh©n viªn tõ nguån nµy cã nhiÒu ­u ®iÓm. Nh÷ng nh©n viªn nµy cã s½n tay nghÒ vµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i bá chi phÝ ®µo t¹o, nÕu cã th× kinh phÝ ®µo t¹o thÊp, thêi gian ®µo t¹o ng¾n. - Sinh viªn tèt nghiÖp c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng: §©y lµ mét trong nh÷ng nguån ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. bëi v× nh÷ng ng­êi tõ nguån nµy lµ nh÷ng sinh viªn cßn trÎ dÔ ®µo t¹o vµ cã nhiÒu s¸ng kiÕn. - Ng­êi thÊt nghiÖp: Lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng trªn thÞ tr­êng vµ hä kh«ng cã viÖc lµm trong sè nµy cã rÊt nhiÒu lao ®éng cã n¨ng lùc tr×nh ®é nh­ng v× nhiÒu lý do nªn hä kh«ng cã viÖc lµm. C¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc dïng khi tuyÓn mé nguån bªn ngoµi lµ: Ph­¬ng ph¸p qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng phæ biÕn nhÊt lµ qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ v× chi phÝ qu¶ng c¸o cho c¸ch nµy kh«ng qu¸ lín nh­ qu¶ng c¸o trªn ti vi hay c¸c ph­¬ng tiÖn nghe nh×n kh¸c. Tr­íc khi tiÕn hµnh qu¶ng c¸o th× doanh nghiÖp t¹o d­ luËn ®Ó tr¸nh nh÷ng ph¶n øng cña c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Ph­¬ng ph¸p cö chuyªn viªn tuyÓn mé ®Õn c¸c tr­êng: Doanh nghiÖp sÏ tuyªn truyÒn viÖc t×m kiÕm nh©n viªn, tiÕn hµnh gÆp mÆt, pháng vÊn ®èi víi nh©n viªn míi tèt nghiÖp cã nhu cÇu t×m viÖc, mét sè doanh nghiÖp x©y dùng mèi quan hÖ l©u dµi víi c¸c tr­êng ®µo t¹o, tµi trî häc bæng cho c¸c tr­êng, tæ chøc cho sinh viªn, häc sinh ®Õn doanh nghiÖp m×nh tham quan, thùc tËp. Ph­¬ng ph¸p th«ng qua c¸c v¨n phßng, c¸c trung t©m giíi thiÖu viÖc lµm. C¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu tuyÓn lao ®éng th× cã thÓ th«ng qua c¸c trung t©m chuyªn giíi thiÖu viÖc lµm. TuyÓn dông theo c¸ch nµy kh«ng mÊt thêi gian vµ dÔ t×m ®­îc ng­êi theo ®óng yªu cÇu tuy nhiªn chi phÝ rÊt cao. Ph­¬ng ph¸p th«ng qua héi trî viÖc lµm: Doanh nghiÖp cã thÓ cö ng­êi ®Õn c¸c héi trî viÖc lµm ®Ó tuyÓn lao ®éng. Ph­¬ng ph¸p th«ng qua ng­êi th©n hoÆc b¹n bÌ cña c¸c nh©n viªn trong c«ng ty, øng cö viªn tù nép ®¬n hay c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c. 2. Qu¸ tr×nh tuyÓn chän. Qu¸ tr×nh tuyÓn chän gåm c¸c b­íc sau ®©y: B­íc 1: Pháng vÊn s¬ bé, ®ãn tiÕp ban ®Çu ph¶i ®­îc diÔn ra trong bÇu kh«ng khÝ lÞch sù tho¶i m¸i, th«ng qua pháng vÊn s¬ bé cã thÓ lo¹i nh÷ng øng cö viªn kh«ng cã kh¶ n¨ng phï hîp víi c«ng viÖc.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B­íc 2: Nép ®¬n xin viÖc. §¬n xin viÖc ph¶i ®­îc thiÕt kÕ cã chñ ®Þnh ®Ó cã thÓ thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ ng­êi lao ®éng. B­íc 3: Tr¾c nghiÖm tuyÓn chän lµ viÖc sö dông c¸c kü thuËt kh¸c nhau ®Ó ®¸nh gi¸, ®o l­êng vÒ sù hiÓu biÕt, khÐo lÐo, c¸ tÝnh cña mçi ng­êi, c¸c bµi tr¾c nghiÖm th­êng ®­îc so¹n th¶o d­íi d¹ng c©u hái vµ øng cö viªn sÏ lùa chän ph­¬ng ¸n tr¶ lêi. Cã bèn lo¹i tr¾c nghiÖm: tr¾c nghiÖm t©m lý, tr¾c nghiÖm vÒ kiÕn thøc, tr¾c nghiÖm vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc, tr¾c nghiÖm vÒ th¸i ®é vµ sù nghiªm tóc. B­íc 4: Pháng vÊn tuyÓn chän: Lµ sù trao ®æi trùc tiÕp gi÷a nhµ tuyÓn dông vµ øng cö viªn. §©y lµ mét trong nh÷ng b­íc tuyÓn dông hiÖu qu¶ nhÊt v× th«ng qua pháng vÊn nhµ tuyÓn dông sÏ ®¸nh gi¸ ®­îc nhiÒu khÝa c¹nh mµ c¸c b­íc tuyÓn dông tr­íc kh«ng cho ta thÊy râ. Cã c¸c lo¹i pháng vÊn sau: Pháng vÊn theo mÉu, pháng vÊn theo t×nh huèng, pháng vÊn theo môc tiªu, pháng vÊn kh«ng cã h­íng dÉn, pháng vÊn c¨ng th¼ng, pháng vÊn theo nhãm vµ pháng vÊn héi ®ång. B­íc 5: ThÈm tra l¹i vÒ tr×nh ®é vµ tiÒn sö lµm viÖc, kiÓm tra l¹i nh÷ng th«ng tin mµ øng cö viªn cung cÊp cã chÝnh x¸c hay kh«ng, thÈm tra l¹i qu¸ tr×nh lµm viÖc, tr×nh ®é ®µo t¹o. B­íc 6: §¸nh gi¸ y tÕ, kiÓm tra søc khoÎ. Môc ®Ých nh»m gióp cho doanh nghiÖp bè trÝ hîp lý c¸c c«ng nh©n viªn míi vµo c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc phï hîp víi ®Æc ®iÓm søc khoÎ cña hä. B­íc 7: Pháng vÊn bëi ng­êi l·nh ®¹o trùc tiÕp. Ng­êi l·nh ®¹o trùc tiÕp cã thÓ ®¸nh gi¸ kü h¬n vÒ c¸c kh¶ n¨ng kü thuËt cña ng­êi dù tuyÓn vµ tr¶ lêi c©u hái chi tiÕt cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc vµ sÏ cho ý kiÕn quyÕt ®Þnh cuèi cïng. B­íc 8: Tham quan cô thÓ vÒ c«ng viÖc. Ng­êi dù tuyÓn ®­îc xem tËn m¾t c«ng viÖc mµ hä sÏ thùc hiÖn lao ®éng, cã liªn quan ®Õn c¶ c¸c yÕu tè kh«ng thuËn lîi vÒ c«ng viÖc. B­íc 9: Ra quyÕt ®Þnh tuyÓn chän.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phßng qu¶n trÞ nh©n lùc th«ng b¸o l¹i cho nh÷ng ng­êi kh«ng tróng tuyÓn ®Ó gi÷ c¸c mèi quan hÖ x· héi tèt. §ång thêi l­u gi÷ c¸c ®¬n xin viÖc cña nh÷ng ng­êi kh«ng tróng tuyÓn ®Ó sö dông trong ®ît tuyÓn dông tiÕp theo, phßng qu¶n trÞ nguån nh©n lùc còng l­u gi÷ hå s¬ cña nh÷ng ng­êi tróng tuyÓn ®Ó b¾t ®Çu viÖc theo dâi vµ qu¶n trÞ nh©n sù ®èivíi hä, ngoµi ra phßng qu¶n trÞ nguån nh©n lùc cßn nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c ®¬n xin viÖc cña tÊt c¶ nh÷ng ng­êi dù tuyÓn ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é thµnh c«ng cña c«ng t¸c tuyÓn dông vµ tham kh¶o ý kiÕn cña ng­êi tróng tuyÓn ®Ó ®iÒu chØnh hoÆc thiÕt kÕ l¹i qu¸ tr×nh tuyÓn chän nÕu cÇn thiÕt. Trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i tÊt c¶ mäi doanh nghiÖp ®Òu thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c b­íc trªn mµ cã thÓ qu¸ tr×nh tuyÓn chän ®­îc rót ng¾n h¬n ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ kinh phÝ, viÖc tuyÓn chän t¹i c¸c doanh nghiÖp mÆc dï rót ng¾n nh­ng vÉn ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh tuyÓn chän, kh«ng lo¹i bá mét sè b­íc mµ c¸c doanh nghiÖp th­êng lµm gép mét sè b­íc. Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng cã vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §ång thêi nã còng cã ý nghÜa ®èi víi tËp thÓ vµ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng thÓ hiÖn qua hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tËp thÓ ng­êi lao ®éng. Tõ ®©y ta thÊy ®­îc vai trß then chèt, quan träng cña ho¹t ®éng tuyÓn dông ë chuyªn ngµnh qu¶n trÞ nh©n nh©n lùc. Ch­¬ng II Ph©n tÝch tÇm quan träng cña ho¹t ®éng tuyÓn dông. S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a tuyÓn dông vµ c¸c chøc n¨ng kh¸c
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cña qu¶n trÞ nh©n lùc. NhiÒu ng­êi tham gia tuyÓn mé cho phÐp ng­êi sö dông lao ®éng cã kh¶ n¨ng lùa chän nhiÒu h¬n Tû lÖ sè ng­êi ®­îc chÊp nhËn ¶nh h­ëng ®Õn sè ng­êi cÇn thiÕt ph¶i tuyÓn mé. §¸nh gi¸ t×nh h×nh Nh÷ng ng­êi xin viÖc cã tr×nh ®é tay nghÒ cao thùc hiÖn th× thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n c«ng viÖc C¸c vÊn ®Ò tån t¹i vÒ thùc hiÖn c«ng viÖc cã thÓ cho thÊy sù TuyÓn cÇn thiÕt thu hót nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é cao. dông Cung vÒ lao ®éng sÏ ¶nh h­ëng ®Õn møc l­¬ng vµ ng­êi cã tr×nh ®é cao sÏ mong muèn møc l­¬ng cao h¬n Thï lao Møc l­¬ng cao t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng h¬n cho viÖc thu hót ng­êi cã tr×nh ®é cao h¬n. §µo t¹o vµ ph¸t Ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ ®ßi hái Ýt ph¶i ®µo t¹o h¬n triÓn ng­êi kh«ng cã tay nghÒ. TuyÓn mé ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ h¬n nÕu nh©n viªn míi cã ho¸ thÓ ®­îc ®µo t¹o phï hîp víi Ýt thêi gian vµ kinh phÝ h¬n. C¸c mèi Nh÷ng ng­êi lao ®éng ®­îc bè trÝ vµo nh÷ng vÞ trÝ thÝch quan hÖ hîp cã tû lÖ c«ng viÖc thay ®æi thÊp h¬n vµ cã sù tho¶ lao ®éng m·n cao h¬n H×nh ¶nh cña c«ng ty ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh nép I. TuyÓn dông víi viÖc thùc hiÖn kÕ hoach s¶n xuÊt kinh doanh, ®¬n vµo mét vÞ trÝ môc tiªu cña doanh nghiÖp Khi doanh nghiÖp cã mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn x¸c ®Þnh c¸c nguån lùc ®Ó ®¸p øng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®ã nh­: tµi chÝnh, nguyªn vËt liÖu, vèn ®Çu t­, nhµ cung øng, nguån nh©n lùc vv…. Trong ®ã
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nguån nh©n lùc lµ quan träng hµng ®Çu. Dï kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tµi chÝnh, nguyªn vËt liÖu… nh­ng nÕu kh«ng cã mét nguån lao ®éng vËn hµnh sö dông c¸c nguån lùc Êy th× nã chØ lµ c¸c nguån lùc chÕt. NÕu tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c cña s¶n xuÊt ®· ®¸p øng nhu cÇu th× nguån nh©n lùc ®­îc ®¸p øng ®óng vµ ®ñ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng sÏ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc. §Æc biÖt khi gÆp khã kh¨n tõ c¸c nguån kh¸c mµ nguån nh©n lùc l¹i cã thÕ m¹nh th× vÉn duy tr× ®­îc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. VÝ dô: Doanh nghiÖp ®ang trong giai ®o¹n khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, ng­êi lao ®éng trung thµnh víi doanh nghiÖp cã thÓ chÊp nhËn ®Ó l¹i mét phÇn l­¬ng cña m×nh gióp ®ì doanh nghiÖp. Hay doanh nghiÖp muèn ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh­ng viÖc vËn hµnh c«ng viÖc nµy l¹i khã kh¨n, ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ cao hay lao ®éng tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp cã thÓ gióp ®­îc doanh nghiÖp v× nh÷ng ng­êi nµy lu«n n¾m b¾t ®­îc c«ng nghÖ míi nhanh chãng víi vèn kiÕn thøc cña m×nh. VËy cung øng nguån nh©n lùc ®Çy ®ñ (hay tuyÓn dông ®óng kÕ ho¹ch) sÏ ®¶m b¶o cho tæ chøc tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi hiÖu qu¶ cao. Trong mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, cÇn cã kÕ ho¹ch vÒ lao ®éng víi c¬ cÊu thÝch hîp (lao ®éng kü thuËt, lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, lao ®éng qu¶n lý vv …). Doanh nghiÖp tuyÓn dông ®­îc mét c¬ cÊu lao ®éng t­¬ng ®èi phï hîp th× kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh sÏ diÔn ra thuËn lîi. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ viÖc tuyÓn dông ®­îc c¬ cÊu lao ®éng hîp lý lµ rÊt khã kh¨n. VÝ dô: HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ë mét sè ®Þa ph­¬ng phÝa Nam ®Òu kh«ng ®¶m b¶o ®­îc kÕ ho¹ch tuyÓn dông lao ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp th­êng cã kÕ ho¹ch tuyÓn dông lao ®éng. BiÓu 1: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch tuyÓn dông cña c¸c doanh nghiÖp phÝa Nam 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002. KÕ ho¹ch Tû lÖ thùc hiÖn Thùc hiÖn tuyÓn ChØ tiªu tuyÓn dông c¶ so víi kÕ ho¹ch dông 6 th¸ng n¨m (ng­êi) n¨m (%) ®Çu n¨m (ng­êi)
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1. Lao ®éng qu¶n lý, tæng sè 4724 3804 80,52 - Kü thuËt 2263 1871 82,68 - Hµnh chÝnh 1456 1119 76,85 - Kinh tÕ 1007 814 80,83 2. Lao ®éng trùc tiÕp, tæng sè 87543 73560 84,03 a. Lao ®éng phæ th«ng 57678 54413 94,34 b. Lao ®éng ®µo tµo. 29865 19147 61,11 Trong ®ã - Cao ®¼ng kü thuËt 1510 551 36,49 - Trung cÊp chuyªn nghiÖp 1480 766 51,76 - C«ng nh©n kü thuËt dµi h¹n 6908 3826 55,39 - C«ng nh©n kü thuËt ng¾n h¹n 19292 13603 70,51 - Nh©n viªn nghiÖp vô dµi h¹n 517 299 57,83 - Nh©n viªn nghiÖp vô ng¾n h¹n 69 41 59,42 Qua biÓu trªn ta thÊy ®a sè lao ®éng kh«ng tuyÓn dông ®­îc theo kÕ ho¹ch lµ lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt, trong ®ã tû lÖ thùc hiÖn tuyÓn dông so víi kÕ ho¹ch rÊt thÊp, lo¹i lao ®éng tr×nh ®é cao ®¼ng kü thuËt (36,5%), c«ng nh©n kü thuËt ®µo t¹o dµi h¹n (55,39%), trung cÊp chuyªn nghiÖp (51,76%), nh©n viªn nghiÖp vô ®µo t¹o dµi h¹n (57,83%)… KÕt qu¶ tuyÓn dông nµy ch¾c ch¾n sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp nªn quan t©m h¬n n÷a ®Õn tuyÓn dông lao ®éng, ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé réng r·i ®Ó thu hót ®­îc nhiÒu ng­êi lao ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Õn tham gia nép ®¬n xin viÖc. Trong giai ®o¹n n­íc ta ®ang thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, nhu cÇu vÒ lao ®éng cã chuyªn m«n tay nghÒ, lao ®éng kü thuËt lµ rÊt lín. Mäi tæ chøc muèn ®øng v÷ng ®­îc trong m«i tr­êng kinh tÕ quèc tÕ ho¸ víi sù c¹nh tranh khèc liÖt tæ chøc ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc tuyÓn mét ®éi ngò lao ®éng phï hîp víi chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¹n vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn tæ chøc trong t­¬ng lai. VËy tuyÓn dông cã vai trß rÊt quan träng trong mäi tæ chøc. II. TuyÓn dông víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña qu¶n trÞ nh©n lùc.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1. TuyÓn dông víi vÊn ®Ò ®µo t¹o, ph¸t triÓn. Mét trong c¸c yªu cÇu cña tuyÓn dông lµ tuyÓn ®­îc ng­êi cã chuyªn m«n cÇn thiÕt, cã thÓ lµm viÖc ®¹t tíi n¨ng suÊt cao, hiÖu suÊt c«ng t¸c tèt, ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu c«ng viÖc. TuyÓn dông kh«ng phï hîp víi thùc tiÔn vµ khoa häc th× ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc. Ta ph¶i c¨n cø vµo ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông theo ®óng yªu cÇu cña c«ng viÖc. Trong tuyÓn chän ph¶i th«ng qua b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc vµ b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ng­êi thùc hiÖn. Qua ®©y sµng läc kü h¬n c¸c ®èi t­îng kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc vµ tuyÓn chän ®­îc ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é kü n¨ng phï hîp. NÕu khi tuyÓn dông c¸n bé tuyÓn dông kh«ng c¨n cø vµo c¸c yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ng­êi lao ®éng, kh«ng sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän khoa häc th× chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn vµo sÏ kh«ng cao. Nh­ vËy v« h×nh dung tæ chøc ®· tuyÓn dông nh÷ng ng­êi kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c«ng viÖc b¾t buéc tæ chøc ph¶i ®µo t¹o nh÷ng ng­êi nµy víi thêi gian vµ kinh phÝ nhÊt ®Þnh. B»ng c¸c ph­¬ng ph¸p tuyÓn dông khoa häc tæ chøc cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ nµy. ChÝnh s¸ch tuyÓn dông cña tæ chøc: Ta biÕt r»ng chÝnh s¸ch tuyÓn dông cña mét tæ chøc sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng tuyÓn dông cña chÝnh tæ chøc ®ã, thÓ hiÖn qua viÖc ng­êi lao ®éng cã ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc hay kh«ng. VÝ dô: T¹i H­ng Yªn mÆc dï ®· cã chÝnh s¸ch cø 100m2 ®Êt bÞ "mÊt" sÏ ®­îc nhËn mét lao ®éng. Song hÇu nh­ ë mäi ®Þa bµn trong tØnh, tû lÖ nµy kh«ng bao giê ®¹t ®­îc. ë nh÷ng khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt viÖc sö dông thiÕt bÞ m¸y mãc míi lµ mét ®iÒu tÊt yÕu. V× vËy, dï cã thiÖn chÝ víi ®Þa ph­¬ng ®Õn ®©u th× c¸c doanh nghiÖp còng kh«ng thÓ sö dông nh÷ng lao ®éng kh«ng biÕt lµm g× víi hÖ thèng thiÕt bÞ cña hä. Trong vÝ dô nµy nÕu doanh nghiÖp ¸p dông chÝnh s¸ch tuyÓn dông ban ®Çu th× doanh nghiÖp ph¶i bá ra nhiÒu kinh phÝ cho ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. míi. NÕu doanh nghiÖp chØ tuyÓn dông mét sè ng­êi lao ®éng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc th× l¹i m©u thuÉn víi lîi Ých cña nh÷ng ng­êi kh¸c. VËy chÝnh s¸ch tuyÓn dông mµ phï hîp víi thùc tiÔn th× sÏ t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng tuyÓn dông, ®ång thêi chÝnh s¸ch ®ã còng chØ cho doanh nghiÖp biÕt ®èi t­îng lao ®éng nµo ®­îc tuyÓn nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ ®µo t¹o. Ngµnh nghÒ g¾n víi chuyÓn giao c«ng nghÖ ngo¹i nhËp, ngµnh nghÒ ®ang cã quy m« ph¸t triÓn trong c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ c¸c ngµnh nghÒ s¶n xuÊt h­íng vµo xuÊt khÈu th× c«ng t¸c tuyÓn dông cµng thÓ hiÖn vai trß quan träng. TuyÓn ®­îc ng­êi lao ®éng ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu c«ng viÖc, t¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc ®µo t¹o ng­êi lao ®éng trë thµnh thî ®a kü n¨ng, cã thÓ tiÕp nhËn ®­îc c«ng nghÖ míi, vËn hµnh ®­îc nhiÒu m¸y mãc trong ph©n x­ëng. §¶m b¶o æn ®Þnh lao ®éng trong tæ chøc, nhu cÇu lao ®éng xuÊt hiÖn tæ chøc cã thÓ tuyÓn tõ chÝnh nguån lao ®éng bªn trong tæ chøc, gi¶m thiÓu c¸c tr­êng hîp bÞ ®éng trong tuyÓn dông. VËy qua trªn ph©n tÝch ta thÊy lµ mét ho¹t ®éng rÊt quan träng cña tæ chøc, ®ång thêi tuyÓn dông còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn néi dung cña c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc ®ã lµ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn. TuyÓn dông mµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng sÏ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ ®µo t¹o. Ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ Ýt ®ßi hái vÒ ®µo t¹o. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ th× tæ chøc l¹i tiÕp tôc dùa vµo b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc vµ b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ng­êi thùc hiÖn. §©y lµ c¬ së ®Ó ta ®èi chiÕu kh¶ n¨ng thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng ®èi víi c¸c tiªu chuÈn, yªu cÇu. Trong qu¸ tr×nh tuyÓn chän nhÊt ®Þnh ph¶i pháng vÊn chuyªn m«n vµ tham quan thö viÖc tõ ®©y ®¸nh gi¸ ®­îc tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng. Ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn vµo cã tr×nh ®é kü thuËt phï hîp hä sÏ thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc ngay t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng. Hä dÔ dµng n©ng cao hiÖu qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc mµ kh«ng cÇn ®µo t¹o thªm. Tuy r»ng ng­êi lao ®éng míi vµo doanh nghiÖp th× ®Òu ph¶i lµm quen víi d©y truyÒn s¶n xuÊt, c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp, nh­ng ng­êi cã tr×nh ®é
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tay nghÒ cao, ®Æc biÖt lµ lao ®éng cã kinh nghiÖm tõ c¸c tæ chøc kh¸c ®­îc tuyÓn, hä cã sè n¨m ®¶m nhËn c«ng viÖc lín. Thêi gian ®Þnh h­íng cho nh÷ng lao ®éng nµy rÊt Ýt, hä th­êng lµm quen nhanh chãng víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn vµo doanh nghiÖp ®­îc bè trÝ lµm ®óng c«ng viÖc yªu thÝch theo ®óng kh¶ n¨ng lµ ®éng lùc to lín khÝch lÖ tinh thÇn lµm viÖc h¨ng say, tËn t©m víi c«ng viÖc ®­a ®Õn kÕt qu¶ lµm viÖc cao. Song song víi nh÷ng yÕu tè tèt ®Ñp trªn ng­êi lao ®éng sÏ tù biÕt rÌn luyÖn n©ng cao tay nghÒ mµ kh«ng cÇn ph¶i qua c¸c líp ®µo t¹o, cßn nÕu ph¶i ®µo t¹o th× còng chØ lµ ®µo t¹o trong c«ng viÖc, Ýt tèn kÐm. Ng­êi lao ®éng míi ®¸p øng ®­îc ngay c¸c yªu cÇu c«ng viÖc mµ kh«ng ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o thªm lµ mét thµnh c«ng rÊt lín cña ho¹t ®éng tuyÓn dông. 2. TuyÓn dông víi vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc TuyÓn dông, ®­îc nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é lµnh nghÒ thÊp, kü n¨ng, kü x¶o nghÒ nghiÖp ch­a v÷ng th× kÕt qu¶ thùc hiÖn cña hä ë møc trung b×nh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt v× kinh nghiÖm vµ kü n¨ng ch­a nhiÒu nªn s¶n phÈm mµ hä lµm ra cã chÊt l­îng kh«ng cao, ®é chÝnh x¸c vµ thÈm mü ë møc võa ph¶i, ®«i khi tû lÖ s¶n phÈm sai háng cao tï ®©y g©y khã kh¨n cho viÖc ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc. TuyÓn ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é thÊp kh«ng nh÷ng doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o nh­ ë môc II.1 rÊt tèn kÐm mµ viÖc ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc cña nh÷ng ng­êi nµy còng kh«ng dÔ dµng. §Õn ®©y ta cµng thÊy râ h¬n vai trß cña ho¹t ®éng tuyÓn dông víi c¸c chøc n¨ng kh¸c cña qu¶n trÞ nh©n lùc vµ víi tæ chøc. KÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng ë mét thêi ®iÓm nµo ®ã lµ mét phÇn trong kÕt qu¶ s¶n xuÊt chung cña toµn doanh nghiÖp. V× vËy, ®¸nh gi¸ ®óng chÝnh x¸c sù thùc hiÖn cña ng­êi lao ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt. Trªn thùc tÕ ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc sÏ thuËn lîi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Ng­êi lao ®éng ®­îc tuyÓn míi cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, thao t¸c lµm viÖc chÝnh x¸c, kÕt qu¶ s¶n xuÊt Ýt sai háng nªn dÔ ®o l­êng ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc. VÊn ®Ò ®Æt ra víi ho¹t ®éng tuyÓn dông lµ ph¶i
nguon tai.lieu . vn