Xem mẫu
- BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Đ Ề ÁN
"TUYỂN DỤNG LÀ HOẠT ĐỘNG
THEN Đề CHỐT CỦA QUẢN TRỊ
NHÂN LỰC TRONG MỌI TỔ CHỨC"
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi nãi ®Çu
Thùc tiÔn cho thÊy sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña mét tæ chøc phô thuéc vµo
nhiÒu yÕu tè, nhiÒu ®iÒu kiÖn nhng chñ yÕu nhÊt vÉn lµ phô thuéc vµo con
ngêi hay nguån nh©n lùc cña tæ chøc. Mét sè tæ chøc tõ nh÷ng ngµy s¬ khai
®Òu cã nguån nh©n lùc cña m×nh. §Ó cã ®îc nguån nh©n lùc ®ã kh«ng c¸ch
nµo kh¸c tæ chøc ®ã ph¶i tiÕn hµnh tuyÓn dông lao ®éng vµ qu¶n lý sö dông
nguån nh©n lùc ®ã. VËy tuyÓn dông cã mét vÞ trÝ v« cïng quan träng ®èi víi
tæ chøc còng nh ®èi c«ng t¸c qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. TuyÓn dông lµ tiÒn ®Ò
cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña qu¶n trÞ nguån nh©n lùc.
§Ò ¸n nµy nh»m kh¼ng ®Þnh: "TuyÓn dông lµ ho¹t ®éng then chèt cña
qu¶n trÞ nh©n lùc trong mäi tæ chøc". Qu¶n trÞ nh©n lùc cho chóng ta kh¸i
niÖm vÒ rÊt nhiÒu c¸ch thøc gi¶i quyÕt vÒ vÊn ®Ò con ngêi, nh»m lµm cho tæ
chøc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®¹t ®îc môc tiªu tæ chøc, vµ c«ng t¸c tuyÓn dông
lµ mét trong nh÷ng c¸ch thøc gi¶i quyÕt ®ã. §Ó tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ®Ò
tµi c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông lµ: Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch, tæng hîp tµi liÖu
gi¸o tr×nh, c¸c tµi liÖu tham kh¶o kh¸c.
Néi dung bµi viÕt gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I - C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng tuyÓn dông trong tæ chøc.
Ch¬ng II - Ph©n tÝch tÇm quan träng cña tuyÓn dông.
Ch¬ng III - Ph¬ng híng nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o TS. Vò ThÞ Mai ®· gióp ®ì em hoµn
thµnh b¶n ®Ò ¸n nµy. MÆc dï ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu nhng bµi viÕt cña em
kh«ng tr¸nh khái mét sè thiÕu sãt. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ
c¸c b¹n.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng I
C¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng tuyÓn dông
I. Kh¸i niÖm vµ c¸c vÊn ®Ò vÒ tuyÓn dông.
1. Kh¸i niÖm vÒ tuyÓn dông lao ®éng.
1.1. TuyÓn dông lao ®éng.
TuyÓn dông lµ qu¸ tr×nh t×m kiÕm, thu hót øng cö viªn tõ nh÷ng nguån
kh¸c nhau ®Õn tham gia dù tuyÓn vµo c¸c vÞ trÝ cßn trèng trong tæ chøc vµ lùa
chän trong sè hä nh÷ng ngêi ®¸p øng tèt yªu cÇu c«ng viÖc ®Æt ra.
1.2. TuyÓn mé lao ®éng.
TuyÓn mé lµ qu¸ tr×nh thu hót nh÷ng ngêi xin viÖc cã tr×nh ®é tõ lùc
lîng lao ®éng x· héi vµ lao ®éng bªn trong tæ chøc ®Õn ®¨ng ký, nép ®¬n t×m
viÖc hay tham gia dù tuyÓn.
1.3. TuyÓn chän lao ®éng.
TuyÓn chän lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ c¸c øng cö viªn theo nhiÒu khÝa c¹nh
kh¸c nhau, ®Ó t×m cho ®îc nh÷ng ngêi phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña c«ng
viÖc.
2. C¸c yªu cÇu ®èi víi tuyÓn dông.
TuyÓn dông ph¶i g¾n chÆt víi nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc phï hîp víi
chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, chØ tiÕn hµnh tuyÓn dông
trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt.
TuyÓn dông ®îc nh÷ng ngêi thùc sù phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng
viÖc ®¶m b¶o cho tæ chøc cã ®éi ngò lao ®éng tèt ®¸p øng yªu cÇu c«ng viÖc
(gi¶m bít chi phÝ ®µo t¹o, gióp ngêi lao ®éng ph¸t huy ®îc n¨ng lùc cña
m×nh trong qu¸ tr×nh lao ®éng).
TuyÓn ®îc ngêi cã kû luËt, trung thùc g¾n bã víi c«ng viÖc cña tæ
chøc.
TuyÓn ®îc ngêi cã søc khoÎ, lµm viÖc l©u dµi trong tæ chøc víi nhiÖm
vô ®îc giao.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3. Ph©n tÝch c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn tuyÓn dông.
3.1. Nhãm c¸c yÕu tè bªn trong.
- Uy tÝn cña tæ chøc trªn thÞ trêng, tæ chøc cµng cã uy tÝn th× cµng dÔ
thu hót lao ®éng. Ngêi lao ®éng khi ®i xin viÖc th× hä lu«n mong ®îi xin vµo
lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã uy tÝn, cã truyÒn thèng l©u n¨m.
VÝ dô: C¸c tæng c«ng ty lín, hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh, c¸c doanh
nghiÖp ®Çu ngµnh lµ nh÷ng n¬i dÔ thu hót lao ®éng.
- Kh¶ n¨ng tµi chÝnh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: §©y lµ yÕu tè quan
träng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng tuyÓn dông v× khi tæ chøc mét ch¬ng tr×nh
tuyÓn dông rÊt tèn kÐm vÒ kinh phÝ.
- C¸c chÝnh s¸ch vÒ nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp, chÝnh s¸ch ®µo
t¹o, ®Ò b¹t, sö dông lao ®éng. Ngêi lao ®éng ë bÊt cø tæ chøc nµo còng rÊt
quan t©m ®Õn c¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o, ®Ò b¹t, sö dông lao ®éng v× vËy nÕu c¸c
chÝnh s¸ch nµy phï hîp th× sÏ gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc nhiÒu lao ®éng.
Cßn ngêi lao ®éng còng tin tëng vµ trung thµnh h¬n víi doanh nghiÖp.
- C¸c yÕu tè kh¸c nh v¨n ho¸ doanh nghiÖp, phong c¸ch ngêi l·nh
®¹o, ®iÒu kiÖn lµm viÖc. Ngêi lao ®éng lu«n mong muèn ®îc lµm viÖc trong
mét m«i trêng cã sù g¾n kÕt chÆt chÏ c¸c thµnh viªn, cã ®Çy ®ñ mäi ®iÒu
kiÖn ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc, ®îc khuyÕn khÝch s¸ng t¹o vµ ®îc c¸c thµnh
viªn trong m«i trêng ®ã quý mÕn, gióp ®ì… Khi c¸c ®iÒu kiÖn trªn lµ hîp lý
th× ®Òu thu hót ®îc ngêi lao ®éng ®Õn vµ lµm viÖc l©u dµi víi tæ chøc.
3.2. Nhãm c¸c yÕu tè bªn ngoµi doanh nghiÖp.
- Cung lao ®éng, cÇu lao ®éng trªn thÞ trêng, khi doanh nghiÖp cã nhu
cÇu vÒ lao ®éng th× cung vÒ lao ®éng lµ vÊn ®Ò ®îc doanh nghiÖp quan t©m.
Qua ®ã doanh nghiÖp sÏ biÕt ®îc cung vÒ lao ®éng sÏ ®¸p øng ®Õn ®©u so víi
nhu cÇu lao ®éng cña doanh nghiÖp vÒ sè lîng vµ chÊt lîng.
- Quan niÖm vÒ nghÒ nghiÖp c«ng viÖc: ë c¸c thêi gian kh¸c nhau th×
quan niÖm vÒ nghÒ nghiÖp, c«ng viÖc lµ kh¸c nhau. NÕu c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc
cÇn tuyÓn dông, c¸c c«ng viÖc cña tæ chøc ®ang lµ c¸c c«ng viÖc cña nhiÒu
ngêi yªu thÝch th× doanh nghiÖp sÏ thu hót ®îc nhiÒu ngêi lao ®éng h¬n.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
VÝ dô: HiÖn nay cã nhiÒu ngêi muèn xin viÖc ë c«ng ty M«i trêng ®«
thÞ v× x· héi ngµy cµng quan t©m h¬n ®Õn m«i trêng.
- Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sÏ dÉn tíi cã sù thay ®æi c¬ cÊu lao
®éng trong toµn bé nÒn kinh tÕ v× vËy nã cã t¸c ®éng ®Õn viÖc ngµnh nµy hay
ngµnh kh¸c cã tuyÓn ®îc lao ®éng hay kh«ng?. Ngµnh nµo ®îc ngêi lao
®éng lùa chän nhiÒu h¬n.
- Sù c¹nh tranh cña c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp trong c«ng t¸c tuyÓn
dông. ë ViÖt Nam sù c¹nh tranh nµy cha gay g¾t nhng trong t¬ng lai nhÊt
®Þnh nã sÏ lµ mét vÊn ®Ò mµ c¸c tæ chøc lu«n ph¶i quan t©m.
VÝ dô: Mét ngêi thî may giái hä lu«n cã xu híng muèn lµm viÖc t¹i
c«ng ty may 10 h¬n lµ c«ng ty may ChiÕn th¾ng. VËy ®èi thñ c¹nh tranh cña
c«ng ty may ChiÕn th¾ng lµ c«ng ty may10.
- C¸c v¨n b¶n ph¸p lý cña nhµ níc. §©y lµ c¬ së cña c¸c tæ chøc tiÕn
hµnh tuyÓn dông lao ®éng theo ph¸p luËt nhµ níc quy ®Þnh.
4. Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông
Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ qu¸ tr×nh thu thËp c¸c t liÖu vµ ®¸nh gi¸ mét
c¸ch cã hÖ thèng c¸c th«ng tin quan träng cã liªn quan ®Õn c¸c c«ng viÖc cô
thÓ trong tæ chøc nh»m lµm râ b¶n chÊt cña tõng c«ng viÖc.
Thùc chÊt vµ môc ®Ých cña ph©n tÝch c«ng viÖc lµ nghiªn cøu c¸c c«ng
viÖc ®Ó lµm râ ë tõng c«ng viÖc cô thÓ, ngêi lao ®éng cã nh÷ng nhiÖm vô g×;
hä thùc hiÖn ho¹t ®éng nµo, t¹i sao ph¶i thùc hiÖn vµ thùc hiÖn nh thÕ nµo;
nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng cô nµo ®îc sö dông; nh÷ng mèi quan hÖ nµo
®îc thùc hiÖn vµ thùc hiÖn nh thÕ nµo; c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cô thÓ còng
nh nh÷ng yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng vµ c¸c kh¶ n¨ng mµ ngêi lao ®éng
cÇn ph¶i cã ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc.
Ph©n tÝch c«ng viÖc cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi tuyÓn mé, tuyÓn
chän, cã thÓ nãi ph©n tÝch c«ng viÖc lµ c¬ së cña tuyÓn chän. V× ®Ó tuyÓn
dông mét c¸n bé cã tr×nh ®é, kü n¨ng phï hîp th× tríc tiªn cÇn x¸c ®Þnh râ
c¸n bé ®ã sÏ lµm ®îc c«ng viÖc g×? Hay chÝnh lµ nh÷ng tiªu chuÈn ®îc x©y
dùng nh»m thùc hiÖn tuyÓn dông. ViÖc x©y dùng c¸c tiªu chuÈn cµng chÝnh
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
x¸c bao nhiªu th× viÖc tuyÓn chän cã hiÖu qu¶ bÊy nhiªu vµ qua ®ã sÏ tuyÓn
chän ®îc ngêi phï hîp víi c«ng viÖc. §Ó x©y dùng ®îc nh÷ng tiªu chuÈn
trªn tÊt yÕu ph¶i th«ng qua ph©n tÝch c«ng viÖc.
II. Qu¸ tr×nh tuyÓn dông
1. Qu¸ tr×nh tuyÓn dông
S¬ ®å vÒ qu¸ tr×nh tuyÓn mé.
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
Gi¶i ph¸p thay thÕ
TuyÓn mé
Nguån bªn ngoµi
Nguån néi bé
Ph¬ng ph¸p tuyÓn mé
Ph¬ng ph¸p tuyÓn mé
TiÕn hµnh tuyÓn mé
1.1. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc:
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc (KHHNNL) lµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, x¸c
®Þnh nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p øng môc tiªu c«ng viÖc cña tæ chøc vµ
viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch lao ®éng ®Ó ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu ®ã.
1.1.2. CÇu lao ®éng: lµ sè lîng vµ c¬ cÊu lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó hoµn
thµnh sè lîng s¶n phÈm, dÞch vô vµ c«ng viÖc cña tæ chøc trong mét giai
®o¹n nµo ®ã.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh cÇu nh©n lùc:
a. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n lùc theo hao phÝ lao ®éng.
C«ng thøc tÝnh: D = Error!
Trong ®ã:
D: cÇu vÒ lao ®éng.
SLi: s¶n lîng cña s¶n phÈm thø i c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
ti: hao phÝ thêi gian ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Tn: quÜ thêi gian lµm viÖc b×nh qu©n cña mét ngêi lao ®éng n¨m kÕ
ho¹ch.
Km: hÖ sè t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng dù tÝnh cho n¨m kÕ ho¹ch.
b. Ph¬ng ph¸p tÝnh theo n¨ng suÊt lao ®éng.
C«ng thøc: D = Error!
Trong ®ã:
D: cÇu vÒ lao ®éng.
Q: gi¸ trÞ tæng s¶n lîng n¨m kÕ ho¹ch.
W: n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m b¸o c¸o.
c.Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng theo tiªu chuÈn ®Þnh biªn.
Theo ph¬ng ph¸p nµy nhu cÇu nh©n lùc sÏ ®îc tÝnh theo c¬ së tiªu
chuÈn ®Þnh biªn (khèi lîng c«ng viÖc, nhiÖm vô mµ mét ngêi ®¶m nhËn)
d. Ph¬ng ph¸p íc lîng trung b×nh.
Theo ph¬ng ph¸p nµy dù b¸o nhu cÇu nh©n lùc cña tæ chøc thêi kú kÕ
ho¹ch dùa vµo cÇu nh©n lùc b×nh qu©n hµng n¨m.
®. Ph¬ng ph¸p dù tÝnh nhu cÇu trªn c¬ së nhu cÇu cña tõng ®¬n vÞ.
Theo ph¬ng ph¸p nµy c¸n bé qu¶n lý c¸c bé phËn, phßng ban ®¬n vÞ
c¨n cø vµo môc tiªu, nhiÖm vô vµ khèi lîng c«ng viÖc ®Ó dù b¸o nhu cÇu
nh©n lùc trong bé phËn mµ m×nh phô tr¸ch.
Nhu cÇu lao ®éng; cña tæ chøc = nhu cÇu lao ®éng cña c¸c ®¬n vÞ.
e. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch håi qui.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Theo ph¬ng ph¸p nµy cÇu nh©n lùc sÏ ®îc dù b¸o trªn c¬ së sö dông
hµm cÇu to¸n häc biÓu thÞ mèi quan hÖ gi÷a sè lîng lao ®éng cÇn thiÕt víi
c¸c yÕu tè ¶nh hëng (doanh sè, sè lîng, s¶n phÈm, n¨ng suÊt lao ®éng).
Hµm cÇu: D = f(x1, x2, x3…)
g. Ph¬ng ph¸p tiªu chuÈn hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
(s¶n lîng).
C«ng thøc: D = Error!
Trong ®ã : D: cÇu nh©n lùc n¨m kÕ ho¹ch.
Q: tæng s¶n lîng cÇn ph¶i s¶n xuÊt n¨m kÕ ho¹ch.
t: tiªu chuÈn hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n lîng n¨m kÕ ho¹ch.
T: tæng sè giê lµm viÖc b×nh qu©n cña mét lao ®éng n¨m kÕ ho¹ch.
h. Ph¬ng ph¸p chuyªn gia.
Theo ph¬ng ph¸p nµy nhu cÇu nh©n lùc sÏ ®îc x©y dùng trªn c¬ së
kinh nghiÖm cña c¸c chuyªn gia cã thÓ lµ trëng phßng nguån nh©n lùc, ngêi
cã hiÒu biÕt s©u réng kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc, c¸c chuyªn gia ph©n tÝch
t×nh h×nh thùc tÕ cña tæ chøc, dù b¸o sù thay ®æi cã thÓ x¶y ra b»ng kinh
nghiÖm b¶n th©n.
i. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch xu híng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy cÇu nh©n lùc sÏ ®îc íc lîng trªn c¬ sá sè liÖu
cña c¸c n¨m tríc, tõ sè liÖu ®ã cã thÓ dù ®o¸n ®îc xu híng t¨ng hay gi¶m
lao ®éng trong nh÷ng n¨m tiÕp theo.
1.1.3. Cung lao ®éng.
Dù b¸o cung nh©n lùc tõ hai nguån: cung nh©n lùc tõ bªn trong tæ chøc
vµ cung nh©n lùc tõ bªn ngoµi tæ chøc.
a. Cung néi bé: Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng víi néi dung:
§¸nh gi¸ c¬ cÊu lao ®éng hiÖn ®¹i cã phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc lao
®éng hay kh«ng. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tr×nh ®é cña ngêi lao ®éng. Ph©n tÝch
®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng lao ®éng trong t¬ng lai. Tõ viÖc ph©n tÝch sÏ ®a ra
c¸c kÕ ho¹ch thÝch øng cho tuyÓn mé tuyÓn chän lao ®éng.
b. Cung bªn ngoµi:
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Nguån lao ®éng: Häc sinh, sinh viªn tèt nghiÖp, lao ®éng tù do, lao
®éng hiÖn ®ang lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp kh¸c, nh÷ng ngêi hÕt tuæi lao
®éng cã mong muèn vµ kh¶ n¨ng lao ®éng, lao ®éng trªn thÞ trêng vv…
1.2. Ph©n tÝch c¸c gi¶i ph¸p thay thÕ.
§Ó thc hiÖn ®îc ch¬ng tr×nh tuyÓn dông ®ßi hái chi phÝ t¬ng ®èi
lín vµ tèn nhiÒu c«ng søc v× vËy mét tæ chøc chØ thùc hiÖn tuyÓn dông míi
trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc sù cÇn thiÕt. Tríc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh më mét
ch¬ng tr×nh tuyÓn dông th× c¸c tæ chøc thêng xem xÐt c¸c gi¶i ph¸p thay
thÕ.
a. Hîp ®ång thÇu l¹i:
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay mét sè tæ chøc v× khã kh¨n vÒ lao ®éng kh«ng
thÓ tuyÓn mé ®îc th× cã thÓ cho mét sè tæ chøc kh¸c thùc hiÖn c«ng viªc díi
d¹ng hîp ®ång thuª l¹i. Tuy nhiªn gi¶i ph¸p nµy muèn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶
th× ph¶i ph©n tÝch kü lìng c¸c mÆt nh chÊt lîng c«ng viÖc chi phÝ vµ lîi Ých
c¸c bªn.
VÝ dô: Mét xëng may nhá cña hé gia ®×nh nhËn ®îc mét hîp ®ång
víi sè lîng s¶n phÈm lín. Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång lµ 20 ngµy. XÐt thÊy
xëng may kh«ng thÓ hoµn tÊt c«ng viÖc trong thêi gian trªn th× chñ hé cã thÓ
ký hîp ®ång ®Ó mét xëng may kh¸c thùc hiÖn mét phÇn c«ng viÖc cña hîp
®ång hoÆc toµn bé hîp ®ång.
b. Lµm thªm giê.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tæ chøc sÏ gÆp ph¶i c¸c khã kh¨n
khi thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Mét trong c¸c khã kh¨n ®ã lµ thêi gian, lao ®éng
®¸p øng cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. Nh÷ng lóc nh thÕ tæ chøc kh«ng thÓ
tuyÓn mé lao ®éng ®îc ngay th× cã mét gi¶i ph¸p thêng xuyªn ®îc c¸c tæ
chøc lùa chän ®ã lµ lµm thªm giê. Ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp tiÕt kiÖm ®îc
chi phÝ tuyÓn thªm ngêi vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng mµ kh«ng cÇn t¨ng thªm
lao ®éng.
Lµm thªm giê ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kho¶n ®· ®îc quy ®Þnh trong
"Bé luËt lao ®éng cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam".
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
c. Nhê gióp t¹m thêi (nh©n viªn t¹m thêi)
Thuª nh©n c«ng t¹m thêi còng lµ mét biÖn ph¸p ®îc nhiÒu tæ chøc lùa
chän trong giai ®o¹n biÕn thiªn theo mïa vô.
VÝ dô: C«ng ty da giÇy, c«ng ty may mÆc, c«ng ty b¸nh kÑo cã thÓ sö
dông hîp ®ång thuª lao ®éng ng¾n h¹n vµo c¸c thêi ®iÓm cÇn nhiÒu lao ®éng
®Ó s¶n xuÊt phôc vô cho mét dÞp nµo ®ã.
d. Thuª lao ®éng tõ c«ng ty cho thuª.
Ph¬ng ph¸p nµy cha phæ biÕn ë ViÖt Nam tuy nhiªn c¸c tæ chøc còng
cã thÓ tham kh¶o.
1.3. Nguån tuyÓn mé.
1.3.1. Nguån néi bé.
BÊt cø mét tæ chøc nµo khi cã nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng th× nguån
néi bé lu«n ®îc u tiªn hµng ®Çu v× nh÷ng u ®iÓm cña nã.
- T¹o ra ®îc ®éng c¬ tèt cho tÊt c¶ nh÷ng ngêi ®ang lµm viÖc trong tæ
chøc, kÝch thÝch hä lµm viÖc tèt h¬n, s¸ng t¹o h¬n, tËn t©m vµ víi hiÖu suÊt
cao h¬n.
- Nh©n viªn cò cña tæ chøc ®· quen víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc nªn ta tiÕt
kiÖm ®îc thêi gian lµm quen c«ng viÖc vµ t¨ng cêng ®îc sù trung thµnh
®èi víi tæ chøc.
- Nguån néi bé còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Nh©n viªn ®îc tuyÓn
vµo mét chøc vô theo kiÓu th¨ng chøc néi bé cã thÓ sinh ra hiÖn tîng rËp
khu«n l¹i c¸ch lµm viÖc do qu¸ quen víi c¸ch lµm viÖc cña cÊp trªn mµ thiÕu
tÝnh s¸ng t¹o.
- MÆt kh¸c, trong ®¬n vÞ dÔ h×nh thµnh nhãm "Nh÷ng øng cö viªn kh«ng
thµnh c«ng". Hä lµ nh÷ng ngêi øng cö vµo mét chøc vô nµo ®ã nhng kh«ng
®îc chän g©y ra t©m lý kh«ng phôc l·nh ®¹o, th¸i ®é bÊt hîp t¸c chia bÌ
ph¸i, khã lµm viÖc.
Khi tuyÓn mé nguån nµy ta cã ba ph¬ng ph¸p ®Ó lùa chän:
Ph¬ng ph¸p tham kh¶o ý kiÕn. Theo ph¬ng ph¸p nµy ®Ó t×m ngêi
cho mét vÞ trÝ nµo ®ã ngêi ta cã thÓ tham kh¶o ý kiÕn nh÷ng ngêi qu¶n lý bé
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
phËn vµ nh÷ng ngêi cã uy tÝn trong doanh nghiÖp, mét sè lao ®éng vµ c¸c
chuyªn gia vÒ nh©n sù. §©y lµ ph¬ng ph¸p thêng ®îc sö dông ë ViÖt Nam.
Ph¬ng ph¸p th«ng b¸o c«ng khai: Theo ph¬ng ph¸p nµy tÊt c¶ c¸n bé
c«ng nh©n viªn trong tæ chøc sÏ ®îc cung cÊp th«ng tin ®èi víi ngêi ®îc
tuyÓn dông. Nh÷ng ngêi trong tæ chøc thÊy m×nh cã thÓ ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c
®iÒu kiÖn th× cã thÓ nép ®¬n tham gia dù tuyÓn.
Ph¬ng ph¸p lu gi÷ kü n¨ng: Theo ph¬ng ph¸p nµy th× tÊt c¶ c¸c ®Æc
®iÓm nh©n sù sÏ ®îc lu gi÷ l¹i trong phÇn mÒm m¸y tÝnh. Khi cÇn t×m ngêi
cho mét vÞ trÝ nµo ®ã ta cã thÓ dïng c¸c lÖnh kh¸c nhau, khi cÇn sÏ gäi trong
m¸y ra. §©y lµ ph¬ng ph¸p thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp c«ng ty cã quy
m« lín.
1.3.2. Nguån bªn ngoµi: Cã rÊt nhiÒu nguån tuyÓn mé tõ bªn ngoµi, cã
thÓ lµ b¹n bÌ cña nh©n viªn, nh©n viªn cò cña c«ng ty, ngêi nép ®¬n xin viÖc,
nh©n viªn c¸c h·ng doanh nghiÖp kh¸c, c¸c trêng ®¹i häc - cao ®¼ng, ngêi
thÊt nghiÖp…
- B¹n bÌ cña nh©n viªn: C¸c nh©n viªn thêng biÕt rÊt râ b¹n bÌ cña
m×nh ®ang cÇn mét viÖc lµm vµ hä cã thÓ trë thµnh mét nh©n viªn tèt. Hä
thêng giíi thiÖu cho c«ng ty nh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng vµ cã chÊt lîng.
- Nh©n viªn cò: Lµ nh÷ng nh©n viªn ®· tõng lµm trong doanh nghiÖp
nhng v× mét lý do nµo ®ã hä chuyÓn ®Õn n¬i kh¸c, hiÖn ®ang mong muèn trë
l¹i lµm viÖc cho doanh nghiÖp.
- øng cö viªn nép ®¬n xin viÖc: Lµ nh÷ng ngêi lao ®éng ®Õn nép ®¬n
xin viÖc, ®îc coi nh c¸c øng cö viªn tù nguyÖn bëi v× doanh nghiÖp kh«ng
®¨ng qu¶ng c¸o t×m ngêi.
- Nh©n viªn cña h·ng kh¸c: TuyÓn mé nh©n viªn tõ nguån nµy cã nhiÒu
u ®iÓm. Nh÷ng nh©n viªn nµy cã s½n tay nghÒ vµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i
bá chi phÝ ®µo t¹o, nÕu cã th× kinh phÝ ®µo t¹o thÊp, thêi gian ®µo t¹o ng¾n.
- Sinh viªn tèt nghiÖp c¸c trêng ®¹i häc, cao ®¼ng: §©y lµ mét trong
nh÷ng nguån ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
bëi v× nh÷ng ngêi tõ nguån nµy lµ nh÷ng sinh viªn cßn trÎ dÔ ®µo t¹o vµ cã
nhiÒu s¸ng kiÕn.
- Ngêi thÊt nghiÖp: Lµ nh÷ng ngêi lao ®éng trªn thÞ trêng vµ hä
kh«ng cã viÖc lµm trong sè nµy cã rÊt nhiÒu lao ®éng cã n¨ng lùc tr×nh ®é
nhng v× nhiÒu lý do nªn hä kh«ng cã viÖc lµm.
C¸c ph¬ng ph¸p ®îc dïng khi tuyÓn mé nguån bªn ngoµi lµ:
Ph¬ng ph¸p qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng phæ
biÕn nhÊt lµ qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ v× chi phÝ qu¶ng c¸o cho c¸ch nµy kh«ng
qu¸ lín nh qu¶ng c¸o trªn ti vi hay c¸c ph¬ng tiÖn nghe nh×n kh¸c. Tríc
khi tiÕn hµnh qu¶ng c¸o th× doanh nghiÖp t¹o d luËn ®Ó tr¸nh nh÷ng ph¶n øng
cña c«ng nh©n viªn trong c«ng ty.
Ph¬ng ph¸p cö chuyªn viªn tuyÓn mé ®Õn c¸c trêng: Doanh nghiÖp sÏ
tuyªn truyÒn viÖc t×m kiÕm nh©n viªn, tiÕn hµnh gÆp mÆt, pháng vÊn ®èi víi
nh©n viªn míi tèt nghiÖp cã nhu cÇu t×m viÖc, mét sè doanh nghiÖp x©y dùng
mèi quan hÖ l©u dµi víi c¸c trêng ®µo t¹o, tµi trî häc bæng cho c¸c trêng, tæ
chøc cho sinh viªn, häc sinh ®Õn doanh nghiÖp m×nh tham quan, thùc tËp.
Ph¬ng ph¸p th«ng qua c¸c v¨n phßng, c¸c trung t©m giíi thiÖu viÖc
lµm. C¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu tuyÓn lao ®éng th× cã thÓ th«ng qua c¸c
trung t©m chuyªn giíi thiÖu viÖc lµm. TuyÓn dông theo c¸ch nµy kh«ng mÊt
thêi gian vµ dÔ t×m ®îc ngêi theo ®óng yªu cÇu tuy nhiªn chi phÝ rÊt cao.
Ph¬ng ph¸p th«ng qua héi trî viÖc lµm: Doanh nghiÖp cã thÓ cö ngêi
®Õn c¸c héi trî viÖc lµm ®Ó tuyÓn lao ®éng.
Ph¬ng ph¸p th«ng qua ngêi th©n hoÆc b¹n bÌ cña c¸c nh©n viªn trong
c«ng ty, øng cö viªn tù nép ®¬n hay c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c.
2. Qu¸ tr×nh tuyÓn chän.
Qu¸ tr×nh tuyÓn chän gåm c¸c bíc sau ®©y:
Bíc 1: Pháng vÊn s¬ bé, ®ãn tiÕp ban ®Çu ph¶i ®îc diÔn ra trong bÇu
kh«ng khÝ lÞch sù tho¶i m¸i, th«ng qua pháng vÊn s¬ bé cã thÓ lo¹i nh÷ng øng
cö viªn kh«ng cã kh¶ n¨ng phï hîp víi c«ng viÖc.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Bíc 2: Nép ®¬n xin viÖc. §¬n xin viÖc ph¶i ®îc thiÕt kÕ cã chñ ®Þnh
®Ó cã thÓ thu thËp ®îc nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ ngêi lao ®éng.
Bíc 3: Tr¾c nghiÖm tuyÓn chän lµ viÖc sö dông c¸c kü thuËt kh¸c nhau
®Ó ®¸nh gi¸, ®o lêng vÒ sù hiÓu biÕt, khÐo lÐo, c¸ tÝnh cña mçi ngêi, c¸c bµi
tr¾c nghiÖm thêng ®îc so¹n th¶o díi d¹ng c©u hái vµ øng cö viªn sÏ lùa
chän ph¬ng ¸n tr¶ lêi. Cã bèn lo¹i tr¾c nghiÖm: tr¾c nghiÖm t©m lý, tr¾c
nghiÖm vÒ kiÕn thøc, tr¾c nghiÖm vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc, tr¾c
nghiÖm vÒ th¸i ®é vµ sù nghiªm tóc.
Bíc 4: Pháng vÊn tuyÓn chän: Lµ sù trao ®æi trùc tiÕp gi÷a nhµ tuyÓn
dông vµ øng cö viªn. §©y lµ mét trong nh÷ng bíc tuyÓn dông hiÖu qu¶ nhÊt
v× th«ng qua pháng vÊn nhµ tuyÓn dông sÏ ®¸nh gi¸ ®îc nhiÒu khÝa c¹nh mµ
c¸c bíc tuyÓn dông tríc kh«ng cho ta thÊy râ. Cã c¸c lo¹i pháng vÊn sau:
Pháng vÊn theo mÉu, pháng vÊn theo t×nh huèng, pháng vÊn theo môc tiªu,
pháng vÊn kh«ng cã híng dÉn, pháng vÊn c¨ng th¼ng, pháng vÊn theo nhãm
vµ pháng vÊn héi ®ång.
Bíc 5: ThÈm tra l¹i vÒ tr×nh ®é vµ tiÒn sö lµm viÖc, kiÓm tra l¹i nh÷ng
th«ng tin mµ øng cö viªn cung cÊp cã chÝnh x¸c hay kh«ng, thÈm tra l¹i qu¸
tr×nh lµm viÖc, tr×nh ®é ®µo t¹o.
Bíc 6: §¸nh gi¸ y tÕ, kiÓm tra søc khoÎ. Môc ®Ých nh»m gióp cho
doanh nghiÖp bè trÝ hîp lý c¸c c«ng nh©n viªn míi vµo c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc
phï hîp víi ®Æc ®iÓm søc khoÎ cña hä.
Bíc 7: Pháng vÊn bëi ngêi l·nh ®¹o trùc tiÕp. Ngêi l·nh ®¹o trùc tiÕp
cã thÓ ®¸nh gi¸ kü h¬n vÒ c¸c kh¶ n¨ng kü thuËt cña ngêi dù tuyÓn vµ tr¶ lêi
c©u hái chi tiÕt cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc vµ sÏ cho ý kiÕn quyÕt ®Þnh cuèi
cïng.
Bíc 8: Tham quan cô thÓ vÒ c«ng viÖc. Ngêi dù tuyÓn ®îc xem tËn
m¾t c«ng viÖc mµ hä sÏ thùc hiÖn lao ®éng, cã liªn quan ®Õn c¶ c¸c yÕu tè
kh«ng thuËn lîi vÒ c«ng viÖc.
Bíc 9: Ra quyÕt ®Þnh tuyÓn chän.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Phßng qu¶n trÞ nh©n lùc th«ng b¸o l¹i cho nh÷ng ngêi kh«ng tróng
tuyÓn ®Ó gi÷ c¸c mèi quan hÖ x· héi tèt. §ång thêi lu gi÷ c¸c ®¬n xin viÖc
cña nh÷ng ngêi kh«ng tróng tuyÓn ®Ó sö dông trong ®ît tuyÓn dông tiÕp theo,
phßng qu¶n trÞ nguån nh©n lùc còng lu gi÷ hå s¬ cña nh÷ng ngêi tróng
tuyÓn ®Ó b¾t ®Çu viÖc theo dâi vµ qu¶n trÞ nh©n sù ®èivíi hä, ngoµi ra phßng
qu¶n trÞ nguån nh©n lùc cßn nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c ®¬n xin viÖc cña tÊt c¶
nh÷ng ngêi dù tuyÓn ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é thµnh c«ng cña c«ng t¸c tuyÓn
dông vµ tham kh¶o ý kiÕn cña ngêi tróng tuyÓn ®Ó ®iÒu chØnh hoÆc thiÕt kÕ
l¹i qu¸ tr×nh tuyÓn chän nÕu cÇn thiÕt.
Trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i tÊt c¶ mäi doanh nghiÖp ®Òu thùc hiÖn ®Çy ®ñ
c¸c bíc trªn mµ cã thÓ qu¸ tr×nh tuyÓn chän ®îc rót ng¾n h¬n ®Ó tiÕt kiÖm
thêi gian vµ kinh phÝ, viÖc tuyÓn chän t¹i c¸c doanh nghiÖp mÆc dï rót ng¾n
nhng vÉn ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh tuyÓn chän, kh«ng lo¹i bá mét
sè bíc mµ c¸c doanh nghiÖp thêng lµm gép mét sè bíc.
Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng cã vai trß quan
träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §ång thêi nã còng cã
ý nghÜa ®èi víi tËp thÓ vµ c¸ nh©n ngêi lao ®éng thÓ hiÖn qua hiÖu qu¶ ho¹t
®éng cña tËp thÓ ngêi lao ®éng. Tõ ®©y ta thÊy ®îc vai trß then chèt, quan
träng cña ho¹t ®éng tuyÓn dông ë chuyªn ngµnh qu¶n trÞ nh©n nh©n lùc.
Ch¬ng II
Ph©n tÝch tÇm quan träng cña ho¹t ®éng tuyÓn dông.
S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a tuyÓn dông vµ c¸c chøc n¨ng kh¸c
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
cña qu¶n trÞ nh©n lùc.
NhiÒu ngêi tham gia tuyÓn mé cho phÐp ngêi sö dông
lao ®éng cã kh¶ n¨ng lùa chän nhiÒu h¬n
Tû lÖ sè ngêi ®îc chÊp nhËn ¶nh hëng ®Õn
sè ngêi cÇn thiÕt ph¶i tuyÓn mé.
§¸nh gi¸
t×nh h×nh
Nh÷ng ngêi xin viÖc cã tr×nh ®é tay nghÒ cao
thùc hiÖn
th× thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n
c«ng
viÖc
C¸c vÊn ®Ò tån t¹i vÒ thùc hiÖn c«ng viÖc cã thÓ cho thÊy sù
TuyÓn
cÇn thiÕt thu hót nh÷ng ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é cao.
dông
Cung vÒ lao ®éng sÏ ¶nh hëng ®Õn møc l¬ng vµ ngêi
cã tr×nh ®é cao sÏ mong muèn møc l¬ng cao h¬n Thï lao
Møc l¬ng cao t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng h¬n cho viÖc thu hót
ngêi cã tr×nh ®é cao h¬n.
§µo t¹o
vµ ph¸t
Ngêi lao ®éng cã tay nghÒ ®ßi hái Ýt ph¶i ®µo t¹o h¬n
triÓn
ngêi kh«ng cã tay nghÒ.
TuyÓn mé ®îc ®¬n gi¶n ho¸ h¬n nÕu nh©n viªn míi cã
ho¸
thÓ ®îc ®µo t¹o phï hîp víi Ýt thêi gian vµ kinh phÝ h¬n.
C¸c mèi
Nh÷ng ngêi lao ®éng ®îc bè trÝ vµo nh÷ng vÞ trÝ thÝch
quan hÖ
hîp cã tû lÖ c«ng viÖc thay ®æi thÊp h¬n vµ cã sù tho¶
lao ®éng
m·n cao h¬n
H×nh ¶nh cña c«ng ty ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh nép
I. TuyÓn dông víi viÖc thùc hiÖn kÕ hoach s¶n xuÊt kinh doanh,
®¬n vµo mét vÞ trÝ
môc tiªu cña doanh nghiÖp
Khi doanh nghiÖp cã mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn x¸c ®Þnh
c¸c nguån lùc ®Ó ®¸p øng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®ã nh: tµi chÝnh,
nguyªn vËt liÖu, vèn ®Çu t, nhµ cung øng, nguån nh©n lùc vv…. Trong ®ã
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
nguån nh©n lùc lµ quan träng hµng ®Çu. Dï kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cã ®Çy ®ñ c¸c
®iÒu kiÖn vÒ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tµi chÝnh, nguyªn vËt liÖu… nhng nÕu
kh«ng cã mét nguån lao ®éng vËn hµnh sö dông c¸c nguån lùc Êy th× nã chØ lµ
c¸c nguån lùc chÕt. NÕu tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c cña s¶n xuÊt ®· ®¸p øng nhu
cÇu th× nguån nh©n lùc ®îc ®¸p øng ®óng vµ ®ñ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng sÏ
®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc. §Æc biÖt khi gÆp
khã kh¨n tõ c¸c nguån kh¸c mµ nguån nh©n lùc l¹i cã thÕ m¹nh th× vÉn duy tr×
®îc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
VÝ dô: Doanh nghiÖp ®ang trong giai ®o¹n khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, ngêi
lao ®éng trung thµnh víi doanh nghiÖp cã thÓ chÊp nhËn ®Ó l¹i mét phÇn l¬ng
cña m×nh gióp ®ì doanh nghiÖp. Hay doanh nghiÖp muèn ®æi míi c«ng nghÖ
hiÖn ®¹i nhng viÖc vËn hµnh c«ng viÖc nµy l¹i khã kh¨n, ngêi lao ®éng cã
tay nghÒ cao hay lao ®éng tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp cã thÓ gióp ®îc
doanh nghiÖp v× nh÷ng ngêi nµy lu«n n¾m b¾t ®îc c«ng nghÖ míi nhanh
chãng víi vèn kiÕn thøc cña m×nh. VËy cung øng nguån nh©n lùc ®Çy ®ñ (hay
tuyÓn dông ®óng kÕ ho¹ch) sÏ ®¶m b¶o cho tæ chøc tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh víi hiÖu qu¶ cao.
Trong mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, cÇn cã kÕ ho¹ch vÒ lao ®éng
víi c¬ cÊu thÝch hîp (lao ®éng kü thuËt, lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, lao ®éng
qu¶n lý vv …). Doanh nghiÖp tuyÓn dông ®îc mét c¬ cÊu lao ®éng t¬ng ®èi
phï hîp th× kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh sÏ diÔn ra thuËn lîi. Tuy nhiªn trªn
thùc tÕ viÖc tuyÓn dông ®îc c¬ cÊu lao ®éng hîp lý lµ rÊt khã kh¨n. VÝ dô:
HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ë mét sè ®Þa ph¬ng phÝa Nam ®Òu kh«ng ®¶m b¶o
®îc kÕ ho¹ch tuyÓn dông lao ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. C¸c
doanh nghiÖp thêng cã kÕ ho¹ch tuyÓn dông lao ®éng.
BiÓu 1: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch tuyÓn dông cña c¸c doanh nghiÖp phÝa Nam
6 th¸ng ®Çu n¨m 2002.
KÕ ho¹ch Tû lÖ thùc hiÖn
Thùc hiÖn tuyÓn
ChØ tiªu tuyÓn dông c¶ so víi kÕ ho¹ch
dông 6 th¸ng
n¨m (ngêi) n¨m (%)
®Çu n¨m (ngêi)
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1. Lao ®éng qu¶n lý, tæng sè 4724 3804 80,52
- Kü thuËt 2263 1871 82,68
- Hµnh chÝnh 1456 1119 76,85
- Kinh tÕ 1007 814 80,83
2. Lao ®éng trùc tiÕp, tæng sè 87543 73560 84,03
a. Lao ®éng phæ th«ng 57678 54413 94,34
b. Lao ®éng ®µo tµo. 29865 19147 61,11
Trong ®ã
- Cao ®¼ng kü thuËt 1510 551 36,49
- Trung cÊp chuyªn nghiÖp 1480 766 51,76
- C«ng nh©n kü thuËt dµi h¹n 6908 3826 55,39
- C«ng nh©n kü thuËt ng¾n h¹n 19292 13603 70,51
- Nh©n viªn nghiÖp vô dµi h¹n 517 299 57,83
- Nh©n viªn nghiÖp vô ng¾n h¹n 69 41 59,42
Qua biÓu trªn ta thÊy ®a sè lao ®éng kh«ng tuyÓn dông ®îc theo kÕ
ho¹ch lµ lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt, trong ®ã tû lÖ thùc hiÖn tuyÓn
dông so víi kÕ ho¹ch rÊt thÊp, lo¹i lao ®éng tr×nh ®é cao ®¼ng kü thuËt
(36,5%), c«ng nh©n kü thuËt ®µo t¹o dµi h¹n (55,39%), trung cÊp chuyªn
nghiÖp (51,76%), nh©n viªn nghiÖp vô ®µo t¹o dµi h¹n (57,83%)… KÕt qu¶
tuyÓn dông nµy ch¾c ch¾n sÏ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
c¸c doanh nghiÖp nªn quan t©m h¬n n÷a ®Õn tuyÓn dông lao ®éng, ¸p dông
c¸c ph¬ng ph¸p tuyÓn mé réng r·i ®Ó thu hót ®îc nhiÒu ngêi lao ®éng tõ
nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Õn tham gia nép ®¬n xin viÖc.
Trong giai ®o¹n níc ta ®ang thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
®Êt níc, nhu cÇu vÒ lao ®éng cã chuyªn m«n tay nghÒ, lao ®éng kü thuËt lµ
rÊt lín. Mäi tæ chøc muèn ®øng v÷ng ®îc trong m«i trêng kinh tÕ quèc tÕ
ho¸ víi sù c¹nh tranh khèc liÖt tæ chøc ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc tuyÓn
mét ®éi ngò lao ®éng phï hîp víi chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¹n vµ
®Þnh híng ph¸t triÓn tæ chøc trong t¬ng lai. VËy tuyÓn dông cã vai trß rÊt
quan träng trong mäi tæ chøc.
II. TuyÓn dông víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña qu¶n trÞ nh©n lùc.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1. TuyÓn dông víi vÊn ®Ò ®µo t¹o, ph¸t triÓn.
Mét trong c¸c yªu cÇu cña tuyÓn dông lµ tuyÓn ®îc ngêi cã chuyªn
m«n cÇn thiÕt, cã thÓ lµm viÖc ®¹t tíi n¨ng suÊt cao, hiÖu suÊt c«ng t¸c tèt,
®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu c«ng viÖc.
TuyÓn dông kh«ng phï hîp víi thùc tiÔn vµ khoa häc th× ngêi lao ®éng
®îc tuyÓn sÏ kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu c«ng viÖc. Ta ph¶i c¨n cø vµo
ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông theo ®óng yªu cÇu cña c«ng viÖc.
Trong tuyÓn chän ph¶i th«ng qua b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc vµ b¶n
yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ngêi thùc hiÖn. Qua ®©y sµng läc kü h¬n c¸c
®èi tîng kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu c«ng viÖc vµ tuyÓn chän ®îc ngêi
lao ®éng cã tr×nh ®é kü n¨ng phï hîp. NÕu khi tuyÓn dông c¸n bé tuyÓn dông
kh«ng c¨n cø vµo c¸c yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ngêi lao ®éng, kh«ng sö
dông c¸c ph¬ng ph¸p tuyÓn chän khoa häc th× chÊt lîng cña ngêi lao ®éng
®îc tuyÓn vµo sÏ kh«ng cao. Nh vËy v« h×nh dung tæ chøc ®· tuyÓn dông
nh÷ng ngêi kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu c«ng viÖc b¾t buéc tæ chøc ph¶i ®µo
t¹o nh÷ng ngêi nµy víi thêi gian vµ kinh phÝ nhÊt ®Þnh. B»ng c¸c ph¬ng
ph¸p tuyÓn dông khoa häc tæ chøc cã thÓ tiÕt kiÖm ®îc c¸c kho¶n chi phÝ
nµy.
ChÝnh s¸ch tuyÓn dông cña tæ chøc:
Ta biÕt r»ng chÝnh s¸ch tuyÓn dông cña mét tæ chøc sÏ ¶nh hëng rÊt
lín ®Õn ho¹t ®éng tuyÓn dông cña chÝnh tæ chøc ®ã, thÓ hiÖn qua viÖc ngêi
lao ®éng cã ®¸p øng ®îc yªu cÇu c«ng viÖc hay kh«ng.
VÝ dô: T¹i Hng Yªn mÆc dï ®· cã chÝnh s¸ch cø 100m2 ®Êt bÞ "mÊt" sÏ
®îc nhËn mét lao ®éng. Song hÇu nh ë mäi ®Þa bµn trong tØnh, tû lÖ nµy
kh«ng bao giê ®¹t ®îc. ë nh÷ng khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt viÖc sö dông
thiÕt bÞ m¸y mãc míi lµ mét ®iÒu tÊt yÕu. V× vËy, dï cã thiÖn chÝ víi ®Þa
ph¬ng ®Õn ®©u th× c¸c doanh nghiÖp còng kh«ng thÓ sö dông nh÷ng lao ®éng
kh«ng biÕt lµm g× víi hÖ thèng thiÕt bÞ cña hä.
Trong vÝ dô nµy nÕu doanh nghiÖp ¸p dông chÝnh s¸ch tuyÓn dông ban
®Çu th× doanh nghiÖp ph¶i bá ra nhiÒu kinh phÝ cho ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
míi. NÕu doanh nghiÖp chØ tuyÓn dông mét sè ngêi lao ®éng ®¸p øng ®îc
yªu cÇu c«ng viÖc th× l¹i m©u thuÉn víi lîi Ých cña nh÷ng ngêi kh¸c. VËy
chÝnh s¸ch tuyÓn dông mµ phï hîp víi thùc tiÔn th× sÏ t¹o thuËn lîi cho ho¹t
®éng tuyÓn dông, ®ång thêi chÝnh s¸ch ®ã còng chØ cho doanh nghiÖp biÕt ®èi
tîng lao ®éng nµo ®îc tuyÓn nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ ®µo t¹o.
Ngµnh nghÒ g¾n víi chuyÓn giao c«ng nghÖ ngo¹i nhËp, ngµnh nghÒ
®ang cã quy m« ph¸t triÓn trong c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ c¸c
ngµnh nghÒ s¶n xuÊt híng vµo xuÊt khÈu th× c«ng t¸c tuyÓn dông cµng thÓ
hiÖn vai trß quan träng. TuyÓn ®îc ngêi lao ®éng ®¸p øng ®îc ®Çy ®ñ c¸c
yªu cÇu c«ng viÖc, t¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc ®µo t¹o ngêi lao ®éng trë thµnh
thî ®a kü n¨ng, cã thÓ tiÕp nhËn ®îc c«ng nghÖ míi, vËn hµnh ®îc nhiÒu
m¸y mãc trong ph©n xëng. §¶m b¶o æn ®Þnh lao ®éng trong tæ chøc, nhu cÇu
lao ®éng xuÊt hiÖn tæ chøc cã thÓ tuyÓn tõ chÝnh nguån lao ®éng bªn trong tæ
chøc, gi¶m thiÓu c¸c trêng hîp bÞ ®éng trong tuyÓn dông.
VËy qua trªn ph©n tÝch ta thÊy lµ mét ho¹t ®éng rÊt quan träng cña tæ
chøc, ®ång thêi tuyÓn dông còng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn néi dung cña c«ng t¸c
qu¶n trÞ nh©n lùc ®ã lµ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn.
TuyÓn dông mµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ cña
ngêi lao ®éng sÏ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ ®µo t¹o. Ngêi lao ®éng cã tay nghÒ
Ýt ®ßi hái vÒ ®µo t¹o. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ th×
tæ chøc l¹i tiÕp tôc dùa vµo b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc vµ b¶n yªu cÇu
cña c«ng viÖc ®èi víi ngêi thùc hiÖn. §©y lµ c¬ së ®Ó ta ®èi chiÕu kh¶ n¨ng
thùc tÕ cña ngêi lao ®éng ®èi víi c¸c tiªu chuÈn, yªu cÇu. Trong qu¸ tr×nh
tuyÓn chän nhÊt ®Þnh ph¶i pháng vÊn chuyªn m«n vµ tham quan thö viÖc tõ
®©y ®¸nh gi¸ ®îc tr×nh ®é chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng.
Ngêi lao ®éng ®îc tuyÓn vµo cã tr×nh ®é kü thuËt phï hîp hä sÏ thùc
hiÖn ®îc c«ng viÖc ngay t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng. Hä dÔ dµng n©ng cao hiÖu
qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc mµ kh«ng cÇn ®µo t¹o thªm.
Tuy r»ng ngêi lao ®éng míi vµo doanh nghiÖp th× ®Òu ph¶i lµm quen
víi d©y truyÒn s¶n xuÊt, c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp, nhng ngêi cã tr×nh ®é
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tay nghÒ cao, ®Æc biÖt lµ lao ®éng cã kinh nghiÖm tõ c¸c tæ chøc kh¸c ®îc
tuyÓn, hä cã sè n¨m ®¶m nhËn c«ng viÖc lín. Thêi gian ®Þnh híng cho nh÷ng
lao ®éng nµy rÊt Ýt, hä thêng lµm quen nhanh chãng víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
Ngêi lao ®éng ®îc tuyÓn vµo doanh nghiÖp ®îc bè trÝ lµm ®óng c«ng
viÖc yªu thÝch theo ®óng kh¶ n¨ng lµ ®éng lùc to lín khÝch lÖ tinh thÇn lµm
viÖc h¨ng say, tËn t©m víi c«ng viÖc ®a ®Õn kÕt qu¶ lµm viÖc cao. Song song
víi nh÷ng yÕu tè tèt ®Ñp trªn ngêi lao ®éng sÏ tù biÕt rÌn luyÖn n©ng cao tay
nghÒ mµ kh«ng cÇn ph¶i qua c¸c líp ®µo t¹o, cßn nÕu ph¶i ®µo t¹o th× còng
chØ lµ ®µo t¹o trong c«ng viÖc, Ýt tèn kÐm.
Ngêi lao ®éng míi ®¸p øng ®îc ngay c¸c yªu cÇu c«ng viÖc mµ
kh«ng ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o thªm lµ mét thµnh c«ng rÊt lín cña ho¹t ®éng
tuyÓn dông.
2. TuyÓn dông víi vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc
TuyÓn dông, ®îc nh÷ng ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é lµnh nghÒ thÊp, kü
n¨ng, kü x¶o nghÒ nghiÖp cha v÷ng th× kÕt qu¶ thùc hiÖn cña hä ë møc trung
b×nh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt v× kinh nghiÖm vµ kü n¨ng cha nhiÒu nªn s¶n
phÈm mµ hä lµm ra cã chÊt lîng kh«ng cao, ®é chÝnh x¸c vµ thÈm mü ë møc
võa ph¶i, ®«i khi tû lÖ s¶n phÈm sai háng cao tï ®©y g©y khã kh¨n cho viÖc
®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc. TuyÓn ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é thÊp kh«ng
nh÷ng doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o nh ë môc II.1 rÊt tèn kÐm mµ
viÖc ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn c«ng viÖc cña nh÷ng ngêi nµy còng kh«ng dÔ
dµng. §Õn ®©y ta cµng thÊy râ h¬n vai trß cña ho¹t ®éng tuyÓn dông víi c¸c
chøc n¨ng kh¸c cña qu¶n trÞ nh©n lùc vµ víi tæ chøc. KÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng
viÖc cña ngêi lao ®éng ë mét thêi ®iÓm nµo ®ã lµ mét phÇn trong kÕt qu¶ s¶n
xuÊt chung cña toµn doanh nghiÖp. V× vËy, ®¸nh gi¸ ®óng chÝnh x¸c sù thùc
hiÖn cña ngêi lao ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt. Trªn thùc tÕ ®¸nh gi¸ sù thùc hiÖn
c«ng viÖc sÏ thuËn lîi víi nh÷ng ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao.
Ngêi lao ®éng ®îc tuyÓn míi cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, thao t¸c
lµm viÖc chÝnh x¸c, kÕt qu¶ s¶n xuÊt Ýt sai háng nªn dÔ ®o lêng ®Ó ®¸nh gi¸
kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc. VÊn ®Ò ®Æt ra víi ho¹t ®éng tuyÓn dông lµ ph¶i
nguon tai.lieu . vn