Xem mẫu

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế để hội nhập có hiệu quả
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Tõ sau ®æi míi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· cã nhiÒu tiÕn bé ®¸ng kÓ, tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y lu«n ®¹t møc trªn d­íi 7%, ®­îc xÕp vµo nhãm n­íc cã møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao nhÊt thÕ giíi. Tuy nhiªn ®iÒu ®ã kh«ng nãi lªn ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng quèc tÕ. Trong giai ®o¹n hiÖn nay ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ víi khu vùc vµ thÕ giíi, ®Æc biÖt chóng ta ®ang trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n ®Ó s¾p söa gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi – WTO- vµ trong lé tr×nh c¾t gi¶m thuÕ quan ®Ó thùc hiÖn gia nhËp Khu vùc mËu dÞch tù do AFTA. Trong giai ®o¹n nµy hµng ho¸ vµ dÞch vô mang nh·n m¸c MADE IN VIETNAM míi chøng tá ®­îc søc m¹nh cña m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam liÖu cã chøng tá n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh? Mét trong m­êi nguyªn lý kinh tÕ cña gi¸o s­ Tr­êng ®¹i häc Havard- Mü cã nãi r»ng, th­¬ng m¹i quèc tÕ lµm cho mäi ng­êi ®Òu cã lîi, nh­ng khi n­íc ta thùc sù héi nhËp th× chóng ta sÏ bÞ thiÖt hay l¬i? vµ lµm thÕ nµo ®Ó chóng ta cã ®­îc lîi nhiÒu h¬n lµ h¹i hay nãi c¸ch kh¸c chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó tËn dông xu thÕ héi nhËp ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc trong ®éc lËp tù chñ vµ lo¹i bá nh÷ng bÊt lîi ®èi mÆt víi th¸ch thøc mµ héi nhËp ®­a ®Õn cho chóng ta. Trong nh÷ng n¨m võa qua, nhiÒu cuéc héi th¶o ®· ®­îc tæ chøc ®Ó bµn vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong thêi buæi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ kh«ng Ýt c¸c nhµ b¸o kinh tÕ viÕt vÒ chñ ®Ò nµy. Qua nh÷ng bµi b¸o, nh÷ng tµi liÖu héi th¶o vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh vµ tÝnh cÊp thiÕt cña vÊn ®Ò em xin tr×nh bµy mét sè vÊn ®Ò vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh qua ®Ò tµi: “N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ®Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶”. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Do tr×nh ®é vµ n¨ng lùc h¹n chÕ, bµi viÕt cña em ch¾c sÏ khã tr¸nh khái thiÕu sãt, mong thÇy gi¸o th«ng c¶m. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o ®Ó em thùc hiÖn ®Ò tµi nµy. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Néi dung I. Nh×n nhËn vÒ c¹nh tranh vµ héi nhËp I.1. VÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §óng nh­ nhËn ®Þnh cña M¸c - ¡ng-ghen trong tuyªn ng«n §¶ng céng s¶n: “§¹i c«ng nghiÖp taä ra thÞ tr­êng thÕ giíi... Thay cho t×nh tr¹ng c« lËp tr­íc kia cña c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c d©n téc tù cung tù cÊp, ta thÊy ph¸t triÓn nh÷ng quan hÖ phæ biÕn, sù phô thuéc phæ biÕn gi÷a c¸c d©n téc”. HoÆc nh­ mét suy t­áng kh¸c cña c¸c nha kinh tª kinh ®iÓn cho r»ng: Gi¸ rÎ cña s¶n phÈm lµ nh÷ng träng ph¸o b¾n thñng v¹n lý tr­êng thµnh cña c¸c quèc gia. HiÖn thùc ®êi sèng cho thÊy: quan hÖ kinh tÕ cã tÝnh toµn cÇu lµ s¶n phÈm tÊt yÕu, xu thÕ kh¸ch quan khi lùc l­îng s¶n xuÊt ®¹t tr×nh ®é quèc tÕ ho¸ rÊt cao, khoa häc-c«ng nghÖ tiÕn bé v­ît bËc, kinh tÕ thÞ tr­¬ng trë nªn phæ cËp. Nãi c¸ch kh¸c, kh«ng ph¶i giai cÊp nµy hay thÕ lùc kia cã thÓ tù m×nh s¸ng t¹o ra toµn cÇu ho¸ theo ý muèn chñ quan mµ chÝnh nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ- kÜ thuËt nhÊt ®Þnh ®· quèc tÕ ho¸ c¸c quan gÖ kinh tÕ ph¸t triÓn ®Õn ®Ønh cao lµ toµn cÇu ho¸. Trong buæi ®Çu lÞch sö còng nh­ suèt qu¸ tr×nh vÒ sau, chñ nghÜa t­ b¶n, v× môc tiªu lîi nhuËn, ®· nhanh chãng n¾m b¾t, lîi dông nh÷ng thµnh tùu vÒ kinh tÕ- kÜ thuËt, thóc ®Èy xu h­íng quèc tÕ ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, ®ång thêi choµng lªn nã nh÷ng nh©n tè tiªu cùc, lµm vÈn ®ôc kh«ng gian kinh tÕ toµn cÇu. D­íi t¸c ®éng cña xu thÕ toµn cÇu ho¸, xuÊt hiÖn nhu cÇu h«Þi nhËph kinh tÕ quèc tÕ lµ ho¹t ®éng cña c¸c dquèc gia vÒ më réng hîp t¸c kinh tÐ nh­ng khoong chØ ®¬n gi¶n b»ng c¸c quan hÖ giao dÞch song ph­¬ng mµ b»ng h×nh thøc cao h¬n lµ x©y dùng c¸c tæ chøc kinh tÕ khu vùc vµ toµn cÇu. C¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao nhÊt thÕ giíi còng kh«ng tån t¹i riªng lÎ. Thùc hiÖn héi nhËp quèc tÕ ®· trë thµnh nhu cÇu cÊp thiÕt cña mäi quèc gia, nh¨m tËn dông nh÷ng mÆt lîi thÕ cña toµn cÇu ho¸; dæng thêi qua ho¹t ®äng thùc tÕ, mÆc nhiªn gãp phÇn thóc ®Èy, lµm phong phó néi dung c¬ b¶n cña xu thÕ nµy. HiÖn nay, cuéc ®Êu tranh ph¶n kÝch cña c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn kh«ng nh»m xo¸ bá, ®¶o ng­îc xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ, 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. mµ chØ nh»m c¶i biÐn nh÷ng ®Þnh chÕ kinh tÕ quèc tÕ kh«ng hîp lý, chèng l¹i nh÷ng m­u ®å vµ thñ ®o¹n trong viÖc lîi dông xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ më réng héi nhËp quèc tÕ. Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ ®· t¹o nªn nhiÒu sù liªn kÕt gi÷a v· nÒn kinh tÕ quèc tÕ, ®Èy tíi møc ®é chuyªn s©u cña ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ: tõ ph©n c«ng lao ®éng theo s¶n phÈm chuyÓn dÇn sang ph©n c«ng lao ®éng theo chi tiÕt cña s¶n phÈm. C¸c nÒn kinh tÕ quèc gia quan hÖ ch»ng chÞt, ®an xen lÉn nhau ®Õn møc t¹o ta Ên t­äng r»ng nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ mét m¹ng l­íi khæng lå, rÊt ®a d¹ng, kh«ng thuÇn nhÊt, trong ®ã c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia lµ c¸c ®iÓm nót võa b¶o vÖ tÝnh tù chñ võa t¸c ®éng lÉn nhau vµ chÞu ¶nh h­ëng cña c¶ m¹ng l­íi. VÒ c¬ chÕ qu¶n lý, ë tÇm vÜ m« còng nh­ vi m« xuÊt hiÖn nh÷ng s¸ng kiÕn míi phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm míi cña kinh tÕ thÕ giíi. Nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, vÒ tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ®· t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n, hiÖu qu¶ kinh tÕ lín h¬n, lµm cho lîi nhuËn cña CNTB ®¹t m­c tèi ®a ch­a tõng cã. §i liÒn víi toµn cÇu ho¸, xu thÕ khu vùc ho¸ còng sím h×nh thµnh phï hîp víi tr×nh ®é lùc l­îng s¶n xuÊt vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia trong khu vùc; ®¸p øng nhu cÇu “co côm, tËp hîp lùc l­îng” cña tõng khu vùc ®Ó thÝch øng víi c¹nh tranh toµn cÇu. V× vËy, héi nhËp quèc tÕ ®· diÔn ra nhiÒu cÊp ®é kh¸c nhau: Song ph­¬ng, tam gi¸c, tø gi¸c, tiÓu khu vùc, khu vùc, liªn khu vùc, liªn khu vùc vµ toµn cÇu; d­íi nhiÒu ph­¬ng thøc ®a d¹ng: Khu vùc mËu dÞch tù do, liªn minh thuÕ quan, thÞ tr­êng chung, liªn minh kinh tÕ, diÔn ®µn hîp t¸c kinh tÕ b»ng c¬ chÕ ngµy cµng th«ng tho¸ng theo h­íng tù do ho¸. Cho ®Õn nay ®· h×nh thµnh vµ tæ chøc kinh tÕ toµn cÇu: Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF)- gåm 182 thµnh viªn, Ng©n hµng thÕ giíi (WB)-gåm 180 n­íc thµnh viªn, Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO)- víi 136 n­íc thµnh viªn, vµ hµng tr¨m tæ chøc kinh tÕ khu vùc, liªn khu vùc. Cã thÓ nãi thÕ giíi ®· thËt sù b­íc vµo “cao trµo héi nhËp” víi tèc ®é ngµy cµng nhanh, víi nhiÒu lÜnh vùc ngµy cµng nhiÒu, víi h×nh thøc ngµy cµng ®a d¹ng. Nh÷ng nh©n tè nãi trªn ph¸ sinh tõ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ ®· t¹o nªn quan hÖ tuú thuéc lÉn nhau 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ mµ kh«ng mét ai cã thÓ c­ìng l¹i ®­îc. Quan hÖ tuú thuéc lÉn nhau cho phÐp ph¸t huy c¸c thÕ m¹nh vµ bæ khuyÕt c¸c thÕ yÕu cña nÒn kinh tÕ quèc gia, ®ång thêi gãp phÇn cñng cè tÝnh ®éc lËp tù chñ cña nÒn kinh tÕ quèc gia trong c¹nh tranh toµn cÇu. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn, cÇn ®Ò phßng nguy c¬ ng­îc l¹i, nÕu ®Ó thùc tÕ kh«ng ph¶ sù tuú thuéc lÉn nhau mµ lµ xù tuú thuéc mét chiÒu cña nÒn kinh tÕ quèc gia vµ kinh tÕ n­íc kh¸c. Thêi ®¹i chóng ta ®ang sèng kh«ng cßn lµ thêi ®¹i t­ b¶n trø¬c ®©y mµ lµ thêi ®¹i qu¸ ®é tõ CNTB sang CNXH trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. Trªn thùc tÕ, ngµy nay lùc l­îng tham gia, thóc ®Èy toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ kh«ng chØ cã c¸c n­íc t­ b¶n mµ bao gåm ba lo¹i n­íc víi hµng tr¨m d©n téc vµ nhµ n­íc kh¸c nhau: C¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn; C¸c d©n téc chñ nghÜa võa tho¸t ra khái ¸ch ®« hé thùc d©n; C¸c n­íc ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng chñ nghÜa XHCN. Víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt riªng cña tõng n­íc mang tÝnh ®Æc thï quèc gia, c¸c n­íc, c¸c d©n téc lîi dông toµn cÇu ho¸ vµ tham gia héi nhËp quèc tÕ ®Òu theo ®uæi nh÷ng môc tiªu, ý ®å kh¸c nhau, thËm chÝ ®èi lËp nhau. Cã thÓ nãi tãm t¾t nh­ sau: Mét sè Ýt n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn cao kh«ng chØ theo ®uæi môc tiªu lîi nhuËn mµ quan träng h¬n lµ t×m c¸ch chi phèi, khèng chÕ thÞ tr­êng thª giíi, c¶i biÕn kinh tª c¸c n­íc kh¸c theo quü ®¹o cña m×nh. C¸c n­íc d©n téc chñ nghÜa tËn dông xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ tham gia héi nhËp quèc tÕ, ®Ó cã ®iÒu kiÖn x©y dùng nÒn kinh tÕ quèc gia tù chñ. C¸c n­íc XHCN vËn dông xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ, ®Ó tranh thñ nh÷ng kh¶ n¨ng cã lîi trªn thÞ tr­¬ng thÕ giíi, phôc vô môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng chñ nghÜa x· héi, kh«ng chØ chèng nguy c¬ tôt hËu xa h¬n mµ cßn nh»m môc ®Ých thu hÑp kho¶ng c¸ch vÒ tiÒm lùc kinh tÕ so víi c¸c n­íc kh¸c. §iÒu ®ã nãi lªn tÝnh chÊt ®ång sµng dÞ méng, ®a môc tiªu vµ ý ®å cña héi nhËp quèc tÕ, h×nh thµnh nh÷ng cuéc c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c lo¹i thÕ lùc, b¸o hiÖu nh÷ng kh¶ n¨ng biÕn ®æi sÏ tiÕp tôc diÔn ra trong toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ. Trong bèi c¶nh rÊt ®a d¹ng kh«ng thuÇn nhÊt bao trïm hÇu kh¾p toµn cÇu, sÏ kh«ng hîp lý, thËm chÝ cã kh¶ n¨ng dÉn ®Õn sai 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lÖch, nÕu chØ nh×n thÊy tÝnh chÊt TBCN cña toµn cÇu ho¸ mµ kh«ng thÊy nh÷ng néi dung míi trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi kh«ng chØ vÒ mÆt lùc l­îng s¶n xuÊt vµ khoa häc c«ng nghÖ, mµ c¶ vÒ quan hÖ t­¬ng t¸c gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia, nhÊt lµ søc m¹nh v­¬n lªn cña c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn. MÆt kh¸c còng sÏ kh«ng ®óng nÕ kh«ng nh×n thÊy r¨ng qua tr×nh toµn cÇu ho¸ hiÖn ®ang bÞ CNTB thÕ giíi chi phèi, do ®ã, ®ã lµ mét qua tr×nh chøa ®Çy m©u thuÉn võa cã mÆt tÝch cùc võa cã tiªu cùc, võa cã hîp t¸c võa cã ®Êu tranh. û thÕ søc m¹nh kinh tÕ vµ khoa häc-kü thuËt, víi b¶n chÊt vèn cã cña giai cÊp t­ s¶n, c¸c n­íc lín, nhÊt lµ c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn cao nhÊt ®ang khèng chÕ c¸c tæ chøc kinh tÕ toµn cÇu (IMF,WB,WTO), ¸p ®Æt nh÷ng quy chÕ vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®«ng jkh«ng b×nh ®¼ng, g©y ra thiÖt h¹i cho c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn, t¹o tr¹ng th¸i thÊt nghiÖp, ph©n ho¸ giµu nghÌo ngµy cµng nghiªm träng, uy hiÕp chñ quyÒn quèc gia cña c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn. Hîp t¸c kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia theo ch­¬ng tr×nh dµi h¹n hay theo vô viÖc cô thÓ ®· tõng diÔn ra phæ biÕn trªn thÕ giíi. Nh­ng ngµy nay, hîp t¸c kinh tÕ th­êng ph¶i diÔn ra trªn c¬ së héi nhËp quèc tÕ, tøc lµ gia nhËp, trë thµnh thµnh viªn cña c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ. §iÒu ®ã ®­îc chøng minh ë chç tuyÖt ®ai ®a sè c¸c quèc gia trªn thÕ giíi trªn ®Òu tham gia c¸c tæ chøc kinh tÕ khu vùc, toµn cÇu. Lµ thµnh viªn, c¸c quèc gia ph¶i thùc hiÖn nh÷ng ®Þnh chÕ, nh÷ng hiÖp ®Þnh, nh÷ng cam kÕt do c¸c bªn tho¶ thuËn. Ng­êi ta coi ®ã lµ luËt ch¬i chung hay cßn gäi lµ th«ng lÖ quèc tÕ mµ c¸c quècgia ph¶i tu©n thñ. Nh­ng tuyÖt ®èi kh«ng nªn nghÜ r»ng c¸c luËt ch¬i, c¸c th«ng lÖ hiÖn hµnh ®· hoµn h¶o, bÊt di bÊt dÞch. §Êu tranh ®Ó c¶i tiÕn, hoµn thiÖn nã theo h­íng tÝch cùc ®· trë thµnh nhu cÇu, tr¸ch nhiÖm cña c¸c quèc gia, tr­íc hÕt vµ chñ yÕu lµ c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm nãi trªn, trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ, lu«n lu«n tiÒm Èn hai kh¶n¨ng: thêi c¬ vµ th¸ch thøc, mÆt ph¶i vµ mÆt tr¸i, hîp t¸c vµ ®Êu tranh, ph¸t ®¹t vµ ph¸ s¶n, v­¬n lªn vµ tôt hËu, tù chñ vµ phô 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. thuéc...Nh÷ng kh¶ n¨ng ®ã t¸c ®éng theo chiÒu h­íng nµo vµ víi møc ®é ra sao ®èi víi tõng quèc gia, tuú thuéc tr­íc hÕt vµ chñ yÕu ë b¶n lÜnh, kh¶ n¨ng chÞu chñ quan cña tõng quèc gia. Run sî tr­íc th¸ch thøc, do ®ã kh«ng m¹nh d¹n, kÞp thêi héi nhËp quèc tÕ, ®Ó tËn dông c¸c lîi thÕ th× sÏ bá lì c¬ héi, lµm hôt hÉng c¸c nguån lùc, lµm chËm ®µ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Ng­îc l¹i, coi th­êng th¸ch thøc, kh«ng thÊy hÕt chiÒu s©u cña th¸ch thøc, do ®ã héi nhËp mét c¸ch tuú tiÖn, kh«ng tÝnh to¸n th× vÊp v¸p, thua thiÖt, thËm chÝ ®æ vì lµ kh«ng tr¸nh khái. §ång thêi ph¶i th¼ng th¾n thÊy r»ng:HËu ho¹ lín nhÊt lµ kh«ng héi nhËp, bëi v× thÕ kh«ng nªn nghÜ r»ng kh«ng héi nhËp cã thÓ tr¸nh khái mäi th¸ch thøc, tr¸i l¹i cã khi th¸ch thøc cßn lín h¬n. Nõu ®Æt m×nh ra ngoµi xu thÕ chung thi hµnh chÝnh s¸ch tù lùc mét chiÒu kh«ng biÕt tËn dông ­u thÕ cña ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ th× kh«ng tr¸nh khái tôt hËu ngµy cµng xa h¬n, cuèi cïng sÏ vì méng vÒ nÒn kinh tÕ tù chñ, r¬i vµo t×nh tr¹ng nÒn kinh tÕ phô thuéc, kÐo theo nh÷ng t¸c ®éng khã l­êng vÒ chÝnh trÞ-x· héi. I.2. C¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ vµ sù t¸c ®éng tíi ViÖt Nam. Ngay trong thêi kú ®Çu cña thÕ kû 19 nhµ kinh tÕ cæ ®iÓn vÜ ®¹i ng­êi Anh §avit Ricac®« ®· cho r»ng sù ho¹t ®éng kh«ng bÞ h¹n chÕ cña quy luËt lîi thÕ t­¬ng ®èi lµm cho mäi ng­êi ngµy cµng ph¸t ®¹t h¬n. ¤ng nãi: mçi quèc gia cÇn tù do lùa chän h­íng chuyªn m«n hãa vµo nh÷ng s¶n phÈm cã hiÖu qu¶ vµ giµnh viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm kh¸c cho nh÷ng n­íc nµo cã kh¶ lµm viÖc ®ã mét c¸ch cã hÞªu qu¶ nhÊt. Nh­ vËy nÒn kinh tÕ thÕ giíi sÏ cã nhiÒu hµng ho¸ h¬n ®­îc ®em ra trao ®æi th«ng qua ngo¹i th­¬ng. Tõ ®ã tíi nay, thùc tiÔn kinh tÕ thÕ giíi ®· ch÷ng minh hïng hån søc m¹nh ch©n lý cña lý t­ëng vÜ ®¹i ®ã. Ngµy nay, ¸nh ®Ìn neon qu¶ng c¸o cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia NhËt b¶n, Mü, céng ®ång Ch©u ¢u vµ c¸c n­íc Nies ®· chiÕu s¸ng rùc rì bÇu trêi cña hÇu hÕt c¸c thµnh phè trªn thÕ giíi. C¸c c«ng ty nµy ®· v­¬n réng c¸c chi nh¸nh cña chóng ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó c¸c kh¶ n¨ng lîi thÕ so s¸nh t­¬ng ®èi trong s¶n xuÈt ë mäi n¬i trªn tr¸i ®Êt vµ c¶ lîi thÕ 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. t­¬ng ®èi vÒ quy m« cña b¶n th©n chóng. TÝnh kinh tÕ, hiÖu qu¶ cña quy m« cµng ®­îc m¹nh th«ng qua viÖc ®Çu t­ ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ ­u thª cña c¸c quy m« kinh tÕ ®ã ®· v­ît qua ®­îc nh÷ng quy ®inh vµ rñi ro vÒ tµi chÝnh khi ho¹t ®éng trªn ph¹m vi thÕ giíi. Nãi tíi c¹nh tranh lµ nãi tíi thÞ tr­êng vµ ng­îc l¹i, nãi tíi thÞ tr­êng lµ nãi tíi c¹nh tranh. Ng­îc l¹i, thÞ tr­êng mµ kh«ng cã c¹nh tranh th× kh«ng cßn lµ thÞ tr­êng n÷a. MÆt tÝch cùc cña thÞ tr­êng còng lµ mÆt tÝch cùc cña c¹nh tranh. MÆt tiªu cùc cña thÞ tr­êng tån t¹i theo quan niÖm cña nhiÒu ng­êi, còng lµ mÆt tiªu cùc cña c¹nh tranh. ý ®å t¹o lËp thÞ tr­êng kh«ng cã c¹nh tranh, “thÞ tr­êng cã tæ chøc” ®· sôp ®æ hoµn toµn v× nã kh«ng tao ra ®­îc c¬ chÕ ph©n phèi tèi ­u c¸c nguån lùc cña x· héi. TriÖt tiªu c¹nh tranh lµ lµm mÊt tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña mçi con ng­êi còng nh­ cña toµn x· héi, nÒn s¶n xuÊt x· héi sÏ kh«ng cã hiÖu qu¶- nguån gèc cña viÖc n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Ngµy nay, c¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ võa mang tÝnh chÊt kinh tÕ võa mang tÝnh chÊt chÝnh trÞ, hay nãi chÝnh x¸c h¬n, c¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ ®­îc ph¸t triÓn trªn c¬ së sù thèng nhÊt kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. Chóng ta cã thÓ thÊy rÊt nhiÒu sù kiÖn x¶y ra trªn thÕ giíi minh chøng cho ®iÒu nµy. C¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ lªn ®Õn ®Ønh cao th­êng ®­îc gäi lµ chiÕn tranh kinh tÕ. ChiÕn tranh kinh tÕ ngoµi môc tiªu kinh tÕ gièng nh­ c¹nh tranh kinh tÕ nh»m thu lîi nhuËn, chiÕn tranh kinh tÕ nh»m môc ®Ých kh¸c, cã thÓ lµ qu©n sù, phi qu©n sù, ®Ó hç trî cho mét cuéc chiÕn tranh qu©n sù nh­ kiÓm so¸t tµu hµng, phong to¶ c¶ng, chiÕn thuËt vïng ®Êt trèng. ChiÕn tranh kinh tÕ cßn vÒ chÝnh trÞ th­êng nh»m môc ®Ých lµm cho mét n­íc hoÆc mét nhãm n­íc bÞ phô thuéc vµ buéc hä ph¶i thay ®æi chÝnh s¸ch cña m×nh víi c¸c biÖn ph¸p th­êng dïng lµ cÊm vËn hoÆc trõng ph¹t. Nh­ vËy, chiÕn tranh kinh tÕ cã thÓ cã nh÷ng ®Æc tr­ng kh¸c víi c¹nh tranh kinh tÕ. Lý luËn kinh tÕ häc ®· chØ ra t×nh tr¹ng cÊm chî ng¨n s«ng, h¹n chÕ c¹nh tranh trong mét quèc gia sÏ g©y thiÖt h¹i lín, l·ng phÝ ghª gím c¸c nguån lùc. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. H¹n chÕ c¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ, thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hé d­íi mäi h×nh thøc kh¸c nhau còng sÏ g©y thiÖt h¹i to lín, l·ng phÝ nhiÒu h¬n cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi ë ph­¬ng diÖn tæng thÓ. ThËt v« lý khi ng­êi ta ph¶i mua nh÷ng hµng ho¸ ph¶i ®¾t h¬n hoÆc chÊt l­îng thÊp h¬n, xÊu h¬n trong khi vÉn cã ng­êi s½n sµng b¸n nh÷ng hµng hãa ®ã víi gi¸ rÎ h¬n, chÊt l­îng tèt h¬n. ThÕ nh­ng, lîi Ých toµn côc, lîi Ých toµn nh©n lo¹i vÉn cø ph¶i lïi b­¬c tr­íc nh÷ng lîi Ých côc bé vµ nhÊt thêi bëi c¸c hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan. I.3. C¸c quan ®iÓm vÒ héi nhËp vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh §Ó héi nhËp nÒn kinh tÕ quèc gia vµo khu vùc vµ thÕ giíi th× viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ th¸ch thøc v« c×ng lín ®èi víi chóng ta. Nã ®· vµ ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn l­u t©m gi¶i quyÕt ®Ó t¹o ra nh÷ng b­íc ®ét ph¸, ph¸t huy tèi ®a néi lùc, ®¶m b¶o tÝnh ®Þnh h­íng XHCN cña nÒn kinh tÕ trªn con ®­êng héi nhËp. Sau ®©y lµ s¸u quan ®iÓm héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ x¸c ®Þnh cho ViÖt Nam trong xu thÕ toµn cÇu ho¸. Mét lµ, chñ ®éng v¹ch ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn tæng thÓ v­ît ®uæi phï hîp víi nh÷ng môc tiªu cô thÓ trong tõng thêi k× nhÊt ®Þnh Nh­ chóng ta ®· biÕt, c¸c nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp míi (Nies) §«ng ¸ nhê x¸c ®Þnh ®ù¬c chiÕn l­îc v­ît ®uæi ®Çy t¸o b¹o mµ hä ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ v­ît tréi so víi nhiÒu n­íc trong khu vùc, v­¬n lªn trë thµnh c¸c “con rång” víi nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ t¨ng liªn tôc trong nhiÒu n¨m, t¹o nªn nh÷ng b­íc ®i thÇn tèc trong qua tr×nh hph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Trong tõng giai ®o¹n cô thÓ Nies ®· x¸c ®Þnh ®ù¬c chiÕn l­îc ®i t¾t, ®ãn ®Çu phï hîp nªn ®· cã nh÷ng thµnh c«ng lín trong ph¸ triÓn nÒn kinh tÕ. Ch¼ng h¹n, ë thêi k× ®Çu khi cßn thiÕu vèn, kü thuËt kÐm...hä ®· tiÕn hµnh c«ng nghiÖp go¸ thay thÕ nhËp khÈu, ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp, gi¶i quyÕnt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi bøc xóc...vµ ë chiÕn l­îc c«ng nghiÖp hãa h­íng ra xuÊt khÈu, víi môc tiªu khai th¸c lîi thÕ bªn trong kµ chñ yÕu nh­ lao ®éng dåi dµo, gi¸ rÎ... nªn hä chñ yÕu tËp trung vµo c«ng nghiÖp nhÑ, dïng nhiÒu lao ®éng ...®· ®em l¹i 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nguån thu ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ, t¹o lùc cho sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng. §Ó theo kÞp xu thÕ ph¸t triÓn th× hä l¹i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ h­íng tíi c«ng nghÖ cao vµ ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qña ®¸ng kh¶ quan. Nh×n chung, chØ cã nh÷ng n­íc x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng chiÕn l­íc t¸o b¹o, víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn ®Çy tham väng míi cã thÓ t¹o ra ®­îc nh÷ng b­íc ph¸t triÓn thÇn k×, mµ kh«ng ph¶i n­íc nµo còng lµm ®­îc víi nh÷ng chiÕn l­îc th«ng th­êng còng mang l¹i thµnh c«ng nh­ vËy. V× vËy trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ diÔn ra m¹nh mÏ nh­ hiÖn nay th× ViÖt Nam cÇn ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó x¸c ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn cã lùa chän, cã träng ®iÓm. §«Ý víi ViÖt Nam hiÖn nay th× chiÕn l­îc tù do ho¸ th­¬ng m¹i, tù do ho¸ thÞ tr­êng lµ con ®­êng phï hîp h¬n c¶. Cã nh­ vËy, ViÖt Nam míi tiÕp cËn ®­îc nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña c¸c n­íc, më réng thÞ tr­êng giao l­u, t¹o ra cÇu nèi th«ng th­¬ng víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Ó häc hái kinh nghiÖm. Tuy vËy, ViÖt Nam cÇn lùa chon con ®­êng riªng cho m×nh, ®Ó phÊn ®Êu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, x¸c ®Þnh môc tiªu thiÕt lËp ®­îc mét nÒn kinh tÕ c¹nh tranh c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶. Hai lµ, søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ph¶i dùa trªn quan ®iÓm khuyÕn khÝch vµ thóc ®Èy c¹nh tranh lµnh m¹nh. Chóng ta biÕt r»ng, c¹nh tranh lµ mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, kh«ng cã c¹nh tranh th× kh«ng cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng khi vËn hµnh ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy luËt kh¸ch quan riªng cã cña m×nh, trong ®ã quy luËt c¹nh tranh. C¹nh tranh lµ ®éng lùc hay nh­ A.Smith gäi lµ “bµn tay v« hinh” thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi ph¸t triÓn. NÕu lîi nhuËn thóc ®Èy c¸c c¸ nh©n tiÕn hµnh s¶n xuÊ kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt th× c¹nh tranh l¹i b¾t buéc vµ th«i thóc hä ph¶i ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. V× vËy, c¹nh tranh lµ yÕu tè cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. C¹nh tranh lµ ®éng lùc kinh tÕ cña s¶n xuÊt hµng hãa, bëi lÏ nã lµ con ®­êng ®Ó thùc hiÖn lîi Ých cña c¸c chñ thÓ trong kinh doanh. §éng lùc nµy cã t¸c dông hai mÆt, mét mÆt thóc 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, mÆt kh¸c h¹n chÕ cã khi ®i ®Õn sù ph¸ vì sù ph¸t triÓn kinh tÕ. C¹nh tranh chÝnh lµ m«i tr­êng tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng, kh«ng cã c¹nh tranh sÏ kh«ng cã tÝnh n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Song x· héi dÇn sÏ chØ chÊp nhËn hµnh vi c¹nh tranh lµnh m¹nh b»ng c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vµ chu chuyÓn hµnh ho¸ mét c¸ch khoa häc, hiÖu qu¶ chø kh«ng thõa nhËn c¸c hµnh vi c¹nh tranh b»ng c¸ch dùa vµo c¸c thñ ®o¹n lõa ®¶o kh«ng trong s¸ng. ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn kinh tÕ më, g¾n nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi khu vùc vµ thÕ giíi. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn th­ VIII cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh: “C¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i h×nh thµnh mét m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, hîp ph¸p, v¨n minh. C¹nh tranh v× lîi Ých ph¸t triÓn ®Êt n­íc, chø kh«ng ph¶i lµm ph¸ s¶n hµng lo¹t, l·ng phÝ nguån lùc, th«n tÝnh lÉn nhau”. Tõ quan ®iÓm mang tÝnh nguyªn t¾c cña §¶ng, th× ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó khuyÕn khÝch vµ thóc ®Èy c¹nh tranh lµnh m¹nh lµ ph¶i x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt nghiªm minh, luËt lÖ ®­a ra ph¶i cã tÝnh kh¶ thi. CÇn cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn, m«i tr­êng cho c¹nh tranh lµnh m¹nh trong s¶n xuÊt kinh doanh. CÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ thñ tôc khiÕu kiÖn vµ thÈm quyÒn xö lý cña mét tæ chøc tµi ph¸n trong ph¹m vi c¶ n­íc ®èi víi nh÷ng hµnh vi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, nh»m gi÷ nghiªm kû c­¬ng phÐp n­íc, cã nh­ vËy míi t¹o sù dung hîp gi÷a c¹nh tranh vµ c«ng b»ng x· héi. Ba lµ, søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ph¶i ph¸t triÓn trªn c¬ së ph¸t huy c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc nh­: con ng­êi, truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, sù æn ®Þnh chÝnh trÞ- x· héi, vÞ trÝ ®Þa lý chÝnh trÞ vµ kinh tÕ, tµi nguyªn thiªn nhiªn... ViÖt Nam lµ n­íc ®­îc thiªn nhiªn ban tÆng nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn rÊt thuËn lîi cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, céng víi nguån nh©n lùc dåi dµo víi h¬n 80 triÖu d©n vµ h¬n 40 triÖu lao ®éng, c¬ cÊu d©n sè trÎ, cÇn cï lao ®éng, gi¸ nh©n c«ng rÎ. H¬n n÷a tõ sau ®æi míi th× t×nh h×nh ®Êt n­íc cã sù æn 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Þnh vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc yªn t©m bá vèn kinh doanh, më réng thÞ tr­êng vµ mèi quan hÖ víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. ChÝnh nhê nh÷ng lîi thÕ nµy mµ søc m¹nh c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ®­îc n©ng cao, nh÷ng s¶n phÈm hµng hãa vµ dÞch vô ViÖt Nam ®· cã mÆt trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ quèc tÕ, ®· cã søc c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶. V× vËy, cÇn nhËn thøc râ vÞ trÝ quan träng cña nh÷ng lîi thÕ mµ m×nh ®ang ãc ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu gi÷ g×n vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶. §ång thêi, cÇn nhËn thøc ®­îc thùc chÊt cña nh÷ng lîi thÕ so s¸nh ®ã lµ phÇn lín do thiªn nhiªn ban tÆng nªn nã kh«ng cã ®é bÒn v÷ng l©u dµi nÕu chóng ta kh«ng cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn quy ho¹ch, ph¸t triªn cã kÕ ho¹ch.ChÝnh v× vËy, trªn c¬ së ph¸t huy c¸c lîi thÕ so s¸nh vèn cã th× cÇn ph¶i cã sù ph¸t triÓn míi, t¹o ra b­¬c ®ét ph¸ thu hÑp kho¶ng c¸ch, ®uæi kÞp c¸c n­íc trong khu vùc, v­¬n lªn s¸nh vai víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §ång thêi, ®¸nh gi¸ ®óng tÇm quan träng cña c¸c nguån lùc ®Ó cã biÖn ph¸p khai th¸c hîp lý cã hiÖu qu¶, muèn vËy nÒn kinh tÕ phat cã ®ñ søc m¹nh ®¸p øng ®­îc mäi sù biÕn®æi cña thÞ tr­êng b»ng chÝnh néi lùc cña m×nh lµ chñ yÕu. Tãm l¹i ph¸t huy nhøng lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc lµ tiÒn ®Ò quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. VÊn ®Ó quan t©m lµ cÇn nhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ ®óng møc c¸c lîi thÕ so s¸nh. Trong c¸c nguån lùc th× nguån nh©n lùc ®­îc ®µo t¹o cã ý nghÜa lín h¬n c¶, ®µo t¹o con ng­êi lµ ®éng lùc trùc tiÕp cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. CÇn kh«ng ngõng kÕt hîp sö dông c¸c nguån lùc cã hiÖu qu¶, kh«ng ngõng t¸i t¹o, båi d­ìng tao ra c¸c nguån cã lîi thÕ cho ®Êt n­íc. Bèn lµ, n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ph¶i gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. NÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. Do vËy, ®Þnh h­íng XHCN trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc ta lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, tøc nhµ n­íc ë ®©y cã vai trß ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ, b¶o ®¶m ngµy 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cµng tèt h¬n nhu cÇu vËt chÊt cho x· héi; b¶o ®¶m c«ng b»ng x· héi trªn c¬ së nÒn ®¹i c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i; t¹o ra b­íc chuyÓn m¹nh mÏ vÒ c¬ cÊu kinh tÕ. §Þnh h­íng XHCN lµ s¶n phÈm tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸c ®éng cña quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ sù nhËn thøc cña nh÷ng ng­êi céng s¶n ®èi víi sù vËn ®éng cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi loµi ng­êi. V× vËy, nhËn thøc râ mÆt phï hîp gi÷a kinh tÕ thÞ tr­êng víi ®Þnh h­íng XHCN. Bëi v× kinh tÕ thÞ tr­êng lµ s¶n phÈm chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ph¶n ¸nh c¸c nÊc thang tiÕn ho¸ trong mét giai ®o¹n cô thÓ cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Nã kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cña mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt mµ sÏ tån t¹i trong nhiÒu ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. Vµ kinh tÕ thÞ tr­êng lµ s¶n phÈm cña sù t¸c ®éng biÖn chøng gi÷a quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy, kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®Þnh h­íng XHCN kh«ng thÓ ®èi lËp nhau trong sù ph¸t triÓn. NhËn thøc ®­îc nh÷ng mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ thÞ tr­êng, ®Ó tõ ®ã kÕ thõa chän läc, tiÕp thu nh÷ng nh©n tè kÝch thÝch sù ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ sù vËn dông mÆt tÝch cùc cña c¸c quy luËt: gi¸ trÞ, cung cÇu, c¹nh tranh...lµm lîi cho nÒn kinh tÕ. §ång thêi, gi÷a KTTT vµ ®Þnh h­íng XHCN cã nh÷ng mÆt ®èi lËp, xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña chóng, ®ã lµ vÒ xu h­íng vËn ®éng vµ môc tiªu ph¸t triÓn cña chóng. CÇn nhËn thøc râ mÆt tiªu cùc cña KTTT ®Ó cã chiÕn l­îc ®Ò phßng, h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng xÊu cho nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®Þnh h­íng XHCN th× cÇn t¨ng c­êng lùc l­îng kinh tÕ nhµ n­íc; kinh tÕ nhµ n­íc ph¶i ®ñ søc m¹nh, v­¬n lªn ®ãng vai trß chñ ®¹o, §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ®· chØ râ vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc: lµm ®ßn bÈy ®Èy nhanh t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi; më ®­êng, h­íng dÉn, hç trî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn; lµm lùc l­îng vËt chÊt ®Ó nhµ n­íc thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý vÜ m«; t¹o nÒn t¶ng cho chÕ ®é x· héi míi. Vµ tiÕn hµnh ®æi míi, hoµn thiÖn c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m«. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. N¨m lµ, n©ng cao søc c¹nh tranh ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Sau 15 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh, nh­ng vÉn cßn nh÷ng mÆt yÕu kÐm ch­a ®¸p øng tèt yªu cÇu ph¸t triÓn nh­: kh¶ n¨ng vÒ vèn cã h¹n, nhu cÇu viÖc lµm rÊt bøc b¸ch, ®êi sèng nh©n d©n cßn nhiÒu khã kh¨n, t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ch­a thËt æn ®Þnh v÷ng ch¾c. Do vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn ph¶i tiÕp tôc kiªn tr× vµ më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ nhu cÇu bøc b¸ch ®èi víi chóng ta. §¹i héi IX còng ®· kh¼ng ®Þnh: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n ®­êng lèi ®èi ngo¹i ®éc lËp tù chñ, réng më, ®a ph­¬ng ho¸ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ. ViÖt Nam s½n sµng lµ b¹n, lµ ®èi t¸c tin cËy cña c¸c n­íc trong céng ®ång quèc tÕ, phÊn ®Êu v× hoµ b×nh, ®éc lËp vµ ph¸t triÓn”. §Ó qu¸n triÖt ®­îc quan ®iÓm trªn, chóng ta cÇn ph¶i më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®æi míi c¬ cÊu vµ n©ng cao chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¶i ®­îc ®Æc biÖt chó träng, ®©y lµ ngµnh mang lai nguån thu ngo¹i tÖ lín, t¹o nguån vèn ®Ó tiÕn hµnh CNH-H§H ®Êt n­íc. §¹i héi lÇn thø VIII cña §¶ng ®· chØ râ: ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ xu h­íng ­u tiªn vµ lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i. T¨ng tØ träng s¶n phÈm chÕ biÕn s©u vµ tinh, gi¶m m¹nh viÖc xuÊt khÈu hµng th«. T¨ng khèi l­îng c¸c mÆt hµng ®Æc s¶n cã gi¸ trÞ. §a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã quan hÖ g¾n bã, t¸c ®éng qua l¹i, bæ sung, thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Do ®ã, ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cÇn qu¸n triÖt quan ®iÓm ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. S¸u lµ qu¸n triÖt quan ®iÓm hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi. NÒn kinh tÕ muèn t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ph¶i ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi cao. Nã ®­îc coi lµ tiªu chuÈn hµng ®Çu ë bÊt cø ngµnh, lÜnh vùc kinh tÕ nµo trong nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt trong guång m¸y cña sù ph¸t triÓn th× hai khÝa c¹nh cÇn ®ù¬c xem xÐt ®¸nh gi¸ ®óng møc lµ: hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi. HiÖu qu¶ kinh doanh thÓ hiÖn kÕt qu¶ kinh 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. doanh th«ng qua chØ tiªu l·i hay lç, ®­îc x¸c ®Þnh c¶ ®Þnh tÝnh lÉn ®Þnh l­îng. Cßn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ kÕt qu¶ mang l¹i cho ®êi sèng x· héi, ®èi víi mét dÞch vô kinh doanh hoÆc ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp hoÆc ®èi víi mét ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nhÊt ®Þnh. Nã thÓ hiÖn møc ®é ®ãng gãp vµo thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc; chñ yÕu ®­îc x¸c ®Þnh vÒ mÆt ®Þnh tÝnh khã x¸c ®Þnh vÒ mÆt ®Þnh l­îng. Do vËy, chóng ta cÇn nhËn thøc râ tÇm quan träng cña hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi; chóng cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i bæ sung lÉn nhau trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nhµ n­íc cÇn cã hÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi, h­íng dÇn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiªpj chó träng ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ trong kinh doanh, ®©y lµ ®iÓm mÊu chèt, quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña c¸c doanh nghiÖp; cã nh­ vËy míi n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §æng thêi, nhµ n­íc ph¶i h­íng dÉn mäi ho¹t ®éng kinh tÕ thùc hiÖn d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng d©n chñ v¨n minh theo ®Þnh h­íng XHCN. II. Thùc tr¹ng n¨ng lùc c¹nh tranh cña ViÖt Nam II.1. Thùc tr¹ng n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. ViÖc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc c¹nh tranh cña mét quèc gia cã thÓ ®­îc tiÕp cËn trªn ba cÊp ®é(nÒn kinh tÐe, ngµnh, doanh nghiÖp). D­íi d©y sÏ ®Ò cËp ®Õn trªn cÊp ®é nÒn kinh tÕ. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÌn kinh tÐ ViÖt Nam ®­îc ®¸nh gi¸ á møc ®é rÊt thÊp. HÖ thèng tµi chÝnh ch­a n¨ng ®éng. C¸c nguån thu vµo ng©n s¸ch cßn chøa ®ùng nh÷ng yÕu tè bÊt æn dÞnh, nhÊt lµ c¸c kho¶n thu tõ thuÕ xuÊt nhËp gi¶m xuèng lµm cho møc th©m hôt cµng lín so víi nhu cÇu cã thÓ gi¶i quyÕt ®ång bé c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi, hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i víi 4 trô cét lín vÉn chñ yÕu thùc hiÖn chøc n¨ng lµ tæ chøc tÝn dông chø ch­a ph¶i lµ nhµ ®Çu t­ . H¬n 60%tÝn dông cÊp cho c¸c doanh nghiÖp lµ ng¾n h¹n, tû träng 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Çu t­ vµo c¸c doanh nghiÖp cña hÖ thèng ng©n hµng hÇu nh­ lµ kh«ng ®¸ng kÓ. HÖ thèng tµi chÝnh theo kiÓu trùc tuyÕn víi c¸c cÊp cña hÖ thèng ng©n s¸ch . chóng ta cßn thiÕu h¼n hÖ thèng c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian n¨ng ®éng cho nÒn tµi chÝnh quèc gia nh­: c¸c c«ng ty thuª mua, c«ng ty nhËn nî, c«ng ty chøng kho¸n... L­îng tiÒn trong l­u th«ng cßn qua lín, n»m ngoµi sù kiÓm so¸t cña hÖ thèng tµi chÝnh c«ng. HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n ch­a ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ. C¸c kho¶n chi tiªu cã chøng tõ lµm cho luËt thuÕ VAT ph¶i cã nh÷ng ®iÒu chØnh kh«ng ®¸ng cã, lµm cho tÝnh ph¸p lý cña thuÕ ch­a cao. ViÖc ®iÒu chØnh thuÕ suÊt thuÕ VAT sÏ g©y phøc t¹p cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn. HÖ thèng kÕ to¸n ch­a theo kÞp c¸c th«ng lÖ quèc tÕ còng lµ mét c¶n trë lín cho sù héi nhËp, trùc tiÕp lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. KÕt cÊu h¹ t©ng kü thuËt- th«ng tin cßn thÊp kÐm l¹i kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, bëi tõ ®ã chi phi ®Çu vµo cho c¸c doanh nghiÖp t¨ng cao. Tõ tr¹ng th¸i ph¸t triÓn kh«ng ®Òu gi÷a c¸c vïng, nhanh chãng thay ®æi c¬ cÊu d©n c­ khiÕn mét sè ®« thÞ nhanh chãng qu¸ t¶i ®ang lµ g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch v× c¸c vÊn ®Ò x· héi vµ sinh th¸i. Tr×nh ®é, chÊt l­îng nguån nh©n lùc dåi dµo nh­ng kh«ng m¹nh. §éi ngò nh©n lùc tr×nh ®é cao ®Ó s½n sµng ®èi phã víi ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ch­a nhiÒu. §©y lµ vÊn ®Ò th¸ch thøc lín cho hÖ thèng ®µo t¹o, nhÊt lµ ®µo t¹o nghÒ nghiÖp, n¨ng lùc thùc hµnh. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ c¶ ë tÇm vÜ m« vµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu béc lé nh÷ng yÕu kÐm, ®Æc biÖt lµkiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng vµ tµi chÝnh. Theo b¸o c¸o míi ®©y cña chÝnh phñ gÈn 70% gi¸m ®èc doanh nghiÖp kh«ng ®äc næi c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. KÕt qu¶ ®ît tæng ®iÒu tra míi ®©y vÒ tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp cho thÊy trong sè 127 c¸n bé qu¶n lý ®­îc hái chØ cã 7 ng­êi ®­îc ®µo t¹o, båi d­ìng chuyªn m«n l¹i trong n­íc sau n¨m 1990, 9 ng­êi ®­îc båi d­ìng ë n­íc ngoµi víi thêi gian tõ mét ®Õn ba th¸ng. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ThiÕt chÕ kinh tÕ cßn mang nÆng tÝnh tËp trung, mét sè ngµnh vÉn duy tr× ®éc quyÒn ë c¸c cÊp ®é, c¸c h×nh thøc. Khu vùc kinh tÕ d©n doanh ch­a ®­îc khuyÕn khÝch tho¶ ®¸ng, trong nhiÒu lÜnh vùc nhiÒu khu vùc vÉn ch­a t×m thÊy sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« víi vÊn ®Ò cña c¸c doanh nghiÖp d©n doanh. MÆc dÇu thêi gian gÇn ®©y, sù th«ng tho¸ng ®· thÓ hiÖn râ qua viÖc thùc hiÖn luËt doanh nghiÖp míi nh­ng hÖ thèng doanh nghiÖp d©n doanh, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vÉn ch­a nhËn ®ù¬c sù hç trî khÝch lÖ tho¶ ®¸ng tõ phÝa nhµ n­íc. C¸c vÊn ®Ò nh­ quyÒn sö dông ®Êt, vÊn ®Ò quy ho¹ch tæng thÓ, sù phèi hîp liªn ngµnh cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÉn tiÕp tôc h¹n chÕ ®Çu t­ dµi h¹n vµo s¶n xuÊt cñakhu vùc kinh tÕ d©n doanh. C«ng nghÖ s¶n xuÊt cßn thÊp, mÆc dï ®· cã mét sè c«ng nghÖ ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nh­ng nh×n chung mÆt b»ng cßn thÊp. Trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu chñ yÕu lµ c«ng nghÖ cã ®ù¬c th«ng qua chuyªn giao c«ng nghÖ vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý c«ng nghÖ ch­a ®¹t yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Mét sè ngµnh kh¸c ch­a cã c«ng nghÖ ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÕ giíi dÉn tíi chÊt l­îng s¶n phÈm kÐm thiÕu søc c¹nh tranh, gi¸ thµnh s¶n xuÊt cao. MÆc dï n­íc ta ®· cã mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ trong ph¸t triÓn c«ng nghÖ tuy nhiªn vai trß nghiªn cøu vµ triÓn khai cßn thÊp. II.2. Nh÷ng yÕu tè chñ yÕu lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm dÞch vô Thø nhÊt, chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng ngµnh, tõng s¶n phÈm trong toµn bé nÒn kinh tÕ cßn cao. Trong n«ng nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt cßn chiÕm 40% gi¸ trÞ s¶n xuÊt. C¸c ph­¬ng thøc canh t¸c cßn l¹c hËu, gièng c©y trång vËt nu«i cã chÊt l­îng vµ n¨ng suÊt thÊp, thiÕt bÞ chÕ biÕn cßn l¹c hËu, lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt cao. Khi gi¶m thuÕ nhËp khÈu vµ dì bá c¸c rµo c¶n phi thuÕ sÏ h¹n chÕ rÊt lín kh¶ n¨ng c¹nh tranh so víi hµng nhËp khÈu. Ch¾c ch¾n sÏ cã nh÷ng doanh nghiÖp, 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp bÞ thu hÑp quy m«, th©m chÝ kh«ng tån t¹i nÕu nh­ ngay tõ b©y giê kh«ng n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh. Trong c«ng nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt cña nhiÒu s¶n phÈm cßn cao, chiÕm b×nh qu©n kho¶ng 70% gi¸ trÞ s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh mét sè s¶n phÈm nh­ xi m¨ng, thÐp, gi©y, v¶i, ph©n bãn, ho¸ chÊt c¬ b¶n, ®­êng...®Òu cao h¬n gi¸ thµnh s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c n­íc trong khu vùc tõ 20- 30%. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy chñ yÕu do tån tai yÕu kÐm ë nhiÒu kh©u: tr­íc hÕt lµ tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ cña nÒn kinh tÕ cßn thÊp, c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c hËu vµ trung b×nh chiÕm ®Õn 60- 70%, l¹c hËu h¬n c¸c n­íc trong khu vùc hai ®Õn ba thÕ hÖ. Tr×nh ®é tay nghÒ cßn thÊp, v× vËy n¨ng suÊt lao ®éng thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c n­íc tiÕn. Chi phÝ nguyªn liÖu ®Çu vµo nh×n chung lµ cao do chñ yÕu nhËp khÈu, chÊt l­îng nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong n­íc kÐm, kh«ng æn ®Þnh, céng víi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cßn cao. VÒ mÆt qu¶n lý, c¸c doanh nghiÖp ch­a quan t©m t×m gi¶i ph¸p gi¶m c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®Ó tham gia héi nhËp cã hiÖu qu¶, vÉn cã t­ t­ëng tr«ng chê vµo nhµ n­íc vÒ cÊp vèn, h¹ l·i suÊt, bï lç, miÔn gi¶m thuÕ...MÆc dï n¨m 2003 ®· ®Õn thêi h¹n c¾t gi¶m thuÕ theo hiÖp ®inh AFTA. ViÖc ®Çu t­ nghiªn cøu ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp cßn qu¸ Ýt. C«ng t¸c xóc tiÕn thÞ tr­êng tiÕp thÞ cßn lóng tóng, Ýt ®­îc ®Çu t­ vµ nh×n nhËn ®óng vai trß cña nã. Thø hai, chÊt l­îng lao ®éng, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Trong n«ng nghiÖp vµ khu vùc n«ng th«n, n¨ng suÊt lao ®éng cßn qu¸ thÊp. HiÖn nay, kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ViÖt Nam dùa trªn gÇn 12 triÖu hé n«ng d©n ®¶m nhËn, quy m« bÐ, ph­¬ng tiÖn canh t¸c l¹c hËu, n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ thÊp, søc c¹nh tranh vÒ hµng ho¸ n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng kÐm. Lùc l­îng lao ®éng ë n«ng th«n dåi dµo nh­ng ®éi ngò lao ®éng cã tri thøc cßn máng, míi sö dông kho¶ng 75% quü thêi gian. §Êt n«ng nghiÖp bÞ chia c¾t manh món ®ang trë thµnh trë ng¹i lín trong qu¸ tr×nh CNH- H§H n«ng nghiÖp. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong c«ng nghiÖp, tr×nh ®é lao ®éng, tr×nh ®é tay nghÒ ch­a thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vµ ®ßi hái cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓnvµ lµ mét nguyªn nh©n quan träng h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi quy tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. HiÖn cã kho¶ng 73% lùc l­îng lao ®éng c«ng nghiÖp kh«ng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt. Tû lÖ ®¹i häc/ trung cÊp/c«ng nh©n kü thuËt cña ViÖt Nam lµ 1/1,5/2.5 trong khi cña thÕ giíi lµ 1/2,5/3,5. C«ng t¸c ®µo t¹o l¹i ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc thiÕu quy ho¹ch dµi h¹n, céng víi viÖc sö dông ®·i ngé ch­a tho¶ ®¸ng. Thø ba, chi phÝ dÞch vô cßn cao. Theo ®iÒu tra cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ ph¶n ¸nh cña c¸c doanh nghiÖp, nhiÒu chi phÝ ®Çu vµo t¹i ViÖt Nam ®­îc ®¸nh gi¸ cao h¬n nhiÒu so víi c¸c n­íc trongkhu vùc nh­ c­íc ®iÖn tho¹i, viÔn th«ng, phÝ giao th«ng vËn t¶i, c¶ng biÓn, gi¸ c¸c s¶n phÈm ®éc quyÒn nh­ xi m¨ng, ®iÖn n­íc...Cô thÓ lµ c­íc viÔn th«ng quèc tÕ cao h¬n tõ 30- 50%; gi¸ ®iÖn cao h¬n Mianma, Th¸i Lan, Singapo, Indonesia, Lµo kho¶ng trªn 45%; chi phÝ vËn t¶i ®­êng biÓn contain cao h¬n tõ 40- 50%. C¸c møc phÝ vµ lÖ phÝ hµng h¶i t¹i c¸c c¶ng ë Sµi Gßn cßn cao h¬n vµi lÇn so víi c¸c c¶ng biÓn t¹i Bangkoc, Manila, Jakata. Thø t­, bé m¸y qu¶n lý cßn kÐm hiÖu qu¶. ë c¸c doanh nghiÖp, bé m¸y qu¶n lý cßn cång kÒnh, th­êng chiÕm tõ 6- 9% tæng sè lao ®éng cña doanh nghiÖp; trong khi c¸c n­íc trong khu vùc chØ chiÕm tõ 3- 4%. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong nhiÒu ngµnh th­êng chiÕm tõ 5-8% gi¸ thµnh lµ kh¸ cao. MÆt kh¸c do quy ®Þnh cña nhµ n­íc nªn nhiÒu vÞ trÝ trong bé m¸y kh«ng kiªm nhiÖm ®­îc vµ kÐm linh ho¹t. §¸ng l­u ý lµ tæ chøc lao ®éng ë nhiÒu doanh nghiÖp ch­a hîp lý vµ khoa häc, biªn chÕ qu¸ lín (®Æc biÖt lµ ®éi ngò gi¸n tiÕp), chøc n¨ng nhiÖm vô kh«ng râ rµng, kû luËt lao ®éng ch­a nghiªm...lµm cho n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ thÊp. 19
nguon tai.lieu . vn