Xem mẫu

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Ñaùnh giaù ñaùp öùng mieãn dòch vaø caùc phaûn öùng sau tieâm vaéc xin Pavivac phoøng quai bò cho treû taïi laøng SOS vaø tröôøng Hermann Gmeiner Thaønh phoá Nha Trang TS. Ñinh Syõ Hieàn (*), BS. Buøi Troïng Chieán (**), Ths.Ñoã Thaùi Huøng(***) vaø CS Nghieân cöùu can thieäp baèng tieâm vaéc xin Pavivac phoøng beänh quai bò cho treû em ñöôïc chæ ñònh theo tieâu chuaån löïa choïn taïi laøng SOS vaø tröôøng Hermann, thaønh phoá Nha Trang töø thaùng 9/2005 ñeán thaùng 6/2007. Ñaùnh giaù ñaùp öùng mieãn dòch qua söï chuyeån ñoåi huyeát thanh vaø ñaùnh giaù tính an toaøn qua giaùm saùt chaët cheõ caùc phaûn öùng sau tieâm vaéc xin. Keát quaû cho thaáy 10,1 % treû coù phaûn öùng nheï nhö soát, ñau nôi tieâm, meät moûi ... phaàn lôùn xaûy ra 2-3 ngaøy, töï khoûi, khoâng caàn ñieàu trò. Khoâng coù phaûn öùng naëng. Phaûn öùng xaûy ra ôû moïi löùa tuoåi vaø sau muõi 1 lôùn hôn sau muõi 2, khoâng coù söï khaùc bieät theo giôùi tính. Sau tieâm ñuû 2 lieàu vaéc xin, 100% treû chöa coù khaùng theå ñaït ñöôïc söï chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa. Tyû leä naøy ôû nhoùm treû ñaõ töøng coù khaùng theå laø 65%. Söï chuyeån ñoåi huyeát thanh sau muõi 1 cao hôn so vôùi sau muõi 2. Khoâng coù khaùc nhau veà söï chuyeån ñoåi huyeát thanh theo giôùi tính, nhoùm tuoåi vaø tình traïng phaûn öùng. Keát luaän: Pavivac an toaøn vaø hieäu quaû taïo mieãn dòch cao, laø vaéc xin toát cho phoøng beänh quai bò. Töø khoùa: Pavivac, phaûn öùng, huyeát thanh, AEFI Assessing seroconversion and adverse events following immunization (aefi) of pavivac among children at the s.o.s village and Hermann Gmeiner school in Nha Trang City Dinh Sy Hien, PhD; Bui Trong Chien, MD; Do Thai Hung, MSc. et al This prospective study was the post-marketing clinical evaluation of efficacy and safety of PAVIVAC as a vaccine against mumps. The study was carried out at the S.O.S village and Hermann School in Nha Trang City, from September 2005 to June 2007. As many as 249 children meeting the inclusion criteria have been given 2 doses of Pavivac vaccination. Among them, 127 children were selected for 12 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 6.2008, Soá 10 (10)
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | assessing seroconversion by 3 sera tests using Mumps IgG ELISA kit of Diagnostic Automation, Inc.USA. It was found that : + 10.1% of those children had mild reactions such as low fever, pain at vaccination site, etc. No severe reactions were reported. Almost of reactions appeared within 3 days after the first dose. Reactions were reported from all age groups. Situation of reaction was not related to gender of the vaccine recipients. + Pavivac induced mumps antibody for every vaccine recipient but seroconversion changed signifi- cantly 100% for children who had no antibody and 65% for children who had a certain titer of anti- body before using Pavivac. Seroconversion after first dose was much stronger than after the second dose. Status of seroconversion was not related to gender, age and reactions of vaccine recipients. The conclusion from this assessment is that Pavivac is safe and has a high efficacy. It is a good vac- cine for protection against mumps. Keyword: Pavivac, reaction, serum, AEFI Taùc giaû: (*) TS. Ñinh Syõ Hieàn - Phoù vieän tröôûng/ Tieán syõ, Baùc syõ Y khoa - Vieän Pasteur Nha Trang Ñòa chæ: 8 Traàn Phuù, Nha Trang, Khaùnh Hoaø Ñieän thoaïi: 058822405 - 0913460624 Email: hienpnt@dng.vnn.vn; hienmaint@yahoo.com I. Ñaët vaán ñeà Pavivac treân treû em Vieät Nam. Ñaây laø moät nghieân Quai bò laø moät beänh truyeàn nhieãm vi ruùt caáp cöùu caàn thieát vôùi muïc tieâu: tính thöôøng gaëp ôû treû em vaø coù theå gaây nhieàu bieán - Ñaùnh giaù söï chuyeån ñoåi huyeát thanh sau tieâm 2 chöùng nguy hieåm. Treân theá giôùi cuõng nhö ôû Vieät muõi Pavivac. Nam beänh quai bò vaãn thöôøng xuyeân xaûy ra vaø coù - Ñaùnh giaù caùc phaûn öùng sau tieâm vaéc xin nhöõng vuï dòch lôùn buøng phaùt do chöa ñöôïc söû duïng Pavivac. vaéc xin roäng raõi [1] Pavivac laø vaéc xin phoøng beänh quai bò do Coäng Hoaø Seùc saûn xuaát vôùi vi ruùt chuûng 2. Phöông phaùp nghieân cöùu Jeryl Lynn ñaõ ñöôïc söû duïng trong caùc naêm qua ôû Nghieân cöùu can thieäp baèng tieâm vaéc xin nhieàu nöôùc. Taïi Vieät Nam, treân 600.000 lieàu Pavivac phoøng beänh quai bò cho treû em ñöôïc chæ Pavivac ñaõ ñöôïc söû duïng ôû nhieàu ñòa phöông [1]. ñònh theo tieâu chuaån löïa choïn taïi laøng SOS vaø Tình hình dòch beänh quai bò taïi Vieät Nam ñaõ laøm tröôøng Hermann, thaønh phoá Nha Trang töø thaùng cho nhu caàu söû duïng vaéc xin khoâng ngöøng taêng leân. 9/2005 ñeán thaùng 6/2007. Ñaùnh giaù ñaùp öùng mieãn Treân theá giôùi ñaõ coù nhieàu nghieân cöùu veà vaéc xin dòch qua söï chuyeån ñoåi huyeát thanh vaø ñaùnh giaù tính naøy vaø chöùng minh Pavivac an toaøn vaø coù hieäu löïc an toaøn qua giaùm saùt chaët cheõ caùc phaûn öùng do vaéc cao ôû ngöôøi chaâu Phi, chaâu AÂu, chaâu AÙ [1]. Tuy xin tröôùc vaø sau can thieäp ôû chính nhöõng treû ñöôïc nhieân treân ñoái töôïng laø ngöôøi Vieät Nam laïi chöa coù löïa choïn naøy. nghieân cöùu naøo veà taùc duïng cuûa loaïi vaéc xin naøy. Choïn maãu chæ ñònh vôùi 249 treû ñaùp öùng caùc tieâu Chuùng toâi ñaõ nghieân cöùu thöïc ñòa sau löu thoâng chuaån: töø 15 thaùng tuoåi trôû leân, khoeû maïnh, cha/meï ñeå ñaùnh giaù tính an toaøn vaø hieäu löïc cuûa vaéc xin kyù thoaû thuaän tham gia nghieân cöùu vaø khoâng coù vaán Taïp chí Y teá Coâng coäng, 6.2008, Soá 10 (10) 13
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | ñeà choáng chæ ñònh (bò beänh caáp tính, ñaõ töøng bò gaây mieãn dòch. Ñeå khaéc phuïc tình traïng naøy chuùng beänh quai bò hay tieâm vaéc xin, beänh lao tieán toâi döïa vaøo keát quaû xeùt nghieäm huyeát thanh laàn ñaàu trieån,duøng thuoác öùc cheá mieãn dòch, nhieãm HIV, ñeå phaân chia ñoái töôïng thaønh 2 nhoùm theo möùc ñoä truyeàn maùu hay plasma, caáy gheùp taïng, beänh veà khaùng theå saün coù cuûa moãi treû . maùu, haïch, cô ñòa dò öùng…) Nhaäp vaø xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm 249 treû naøy ñöôïc tieâm vaéc xin Pavivac 2 lieàu EPI.INFO 6.0, söû duïng test χ2 ñeå so saùnh söï khaùc caùch nhau 5 thaùng. Ñeå ñaùnh giaù tính an toaøn cuûa nhau giöõa caùc tyû leä, test t ñeå so saùnh söï khaùc bieät vaéc xin thì sau moãi lieàu tieâm caùc treû ñöôïc theo doõi giöõa caùc giaù trò trung bình ISR. chaët cheõ caùc phaûn öùng lieân tuïc trong voøng 12 thaùng. Nghieân cöùu ñaõ ñöôïc hoäi ñoàng ñaïo ñöùc cuûa vieän Cha/ meï ñöôïc höôùng daãn phaùt hieän moïi bieåu hieän Pasteur Nha Trang thoâng qua, vôùi söï chaáp thuaän cuûa treû vaø haøng ngaøy ghi cheùp vaøo maãu “Nhaät kyù cuûa trung taâm Y teá TP Nha Trang, cha meï vaø baûo phaûn öùng”. Caùc giaùm saùt vieân ñeán töøng hoä gia ñình, maãu cuûa caùc chaùu tham gia vaøo nghieân cöùu. Maët ghi nhaän laïi caùc taát caû caùc phaûn öùng do cha/meï phaùt khaùc Pavivac laø vaéc xin ñaõ ñöôïc pheùp löu thoâng, hieän vaø tröïc tieáp khaùm treû ñeå ñieàn vaøo maãu phieáu tieâm dòch vuï thu tieàn. Vieäc tieâm cho caùc chaùu trong “Giaùm saùt taïi nhaø”. nghieân cöùu naøy hoaøn toaøn mieãn phí nhö laø moät Hieäu löïc vaéc xin Pavivac ñöôïc ñaùnh giaù giaùn haønh ñoäng mang tính töø thieän. tieáp thoâng qua vieäc ño löôøng söï chuyeån ñoåi huyeát thanh coù ñöôïc sau caùc lieàu vaêc xin . Ñeå ñaùnh giaù söï 3. Keát quaû nghieân cöùu chuyeån ñoåi huyeát thanh, ñoái töôïng ñöôïc xeùt nghieäm ñuû 3 laàn baèng kyõ thuaät ELISA giaùn tieáp, ño 3.1 Söï chuyeån ñoåi huyeát thanh giaù trò Immune Status Ratio (ISR) vôùi kit Mumps - 3.1.1 Keát quaû phaùt hieän khaùng theå khaùng Diagnostic Automation, Inc, Myõ, coù ñoä nhaïy 99,3% vaø ñoä ñaëc hieäu 99,6%. Tröôùc khi tieâm vaéc xin, caùc Baûng 1. Tyû leä khaùng theå khaùng Quai Bò tröôùc khi möùc ISR ño ñöôïc seõ khaùc nhau tuøy theo möùc ñoä tieâm vacxin PAVIVAC muõi 1 khaùng theå saün coù trong huyeát thanh cuûa moãi treû. Keát quaû xeùt nghieäm n Tyû leä % Keát quaû xeùt nghieäm aâm tính khi ISR 3. Nhöõng ñoái Nghi ngôø : (ISR >0.90-
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | IS R C h u y Ó n ® æ i H T (% ) Laàn III coù ISR trung bình laø 3,64. Söï chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa giöõa laàn II so vôùi laàn I laø 4 .5 10 0 4 M1 M2 90 3 .5 ↓ ↓ 78. 74 80 55,26%, giöõa laàn III so vôùi laàn II laø 6,58% vaø giöõa laàn III so vôùi laàn I laø 64,47%. 6 7 .72 70 3 60 2 .5 ISR Keát quaû cho thaáy Pavivac laøm taêng khaùng theå % 50 2 3. 31 40 1 .5 1.7 8 2 .72 30 cho moïi treû ñöôïc tieâm chuûng nhöng ôû nhoùm treû coù 1 möùc khaùng theå ban ñaàu aâm tính hoaëc nghi ngôø thì 20 0 .5 10 0 0 0 söï chuyeån ñoåi huyeát thanh maïnh meõ hôn so vôùi nhoùm treû ñaõ coù khaùng theå ôû möùc döông tính nheï. 0 5 th ¸n g 1 1 t h ¸n g Bieåu ñoà 1. Chuyeån ñoåi huyeát thanh chung (n = 127) ISR ChuyÓn ®æi HT (%) coù tyû leä döông tính laø 59,84% vôùi ISR trung bình 4.5 M1 M2 100 90 4 baèng 1.78. ÔÛ laàn II, tyû leä döông tính taêng tôùi 83.46% 3.5 ↓ ↓ 80 vôùi ISR trung bình baèng 2.72. ÔÛ laàn III, tyû leä döông 3 64.5 70 55.26 tính laø 98.43% vôùi ISR trung bình 3.31. Tyû leä 2.5 60 50 chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa (ISR taêng > ISR 2 3.51 3.64 40 30%) giöõa laàn II so vôùi laàn I laø 67.72% vaø giöõa laàn 1.5 2.59 30 III so vôùi laàn I laø 78.74%. 1 20 0.5 10 3.1.3. So saùnh chuyeån ñoåi huyeát thanh trong 0 0 0 0 5 th¸ng 11 th¸ng 4.5 100 Bieåu ñoà 3. Chuyeån ñoåi huyeát thanh trong nhoùm 2 86.27 100 4 ISR 90 Chuy Ón ® æi HT (% ) (n=76) 3.5 80 70 3 M1 M2 2.81 ↓ ↓ 60 2.5 3.1.4. So saùnh tyû leä chuyeån ñoåi huyeát thanh 50 ISR 2 1.56 40 1.5 30 coù yù nghóa theo giôùi tính vaø nhoùm tuoåi 1 20 0.5 0.56 10 Trong 127 treû ñöôïc ñaùnh giaù veà chuyeån ñoåi 0 0 0 huyeát thanh sau tieâm Pavivac coù 77 treû nam 0 5 th ¸ng 11 th¸ng (60,6%) vaø 50 nöõ (39,4%). Phaân nhoùm tuoåi coù 9 treû Bieåu ñoà 2. Chuyeån ñoåi huyeát thanh trong nhoùm 1 < 5 tuoåi (7,6%), 66 treû 5-9 tuoåi (52%) vaø 52 treû 10- (n=51û) 14 tuoåi (40,9%). Caùc phaân tích cho keát quaû tyû leä chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa khoâng coù söï khaùc bieät theo giôùi tính vaø nhoùm tuoåi cuûa caùc treû nhoùm 1 vaø 2 ñöôïc tieâm chuûng ( P>0,05). Coù söï khaùc bieät roõ raøng veà söï chuyeån ñoåi huyeát thanh (HT) trong 2 nhoùm. 3.2. Keát quaû giaùm saùt phaûn öùng sau tieâm Nhoùm 1 cho thaáy keát quaû xaùc ñònh möùc ISR nhö chuûng (AEFI) sau: Laàn I caû 51 maãu HT ñeàu aâm tính vôùi ISR trung 3.2.1. Chia nhoùm theo tình traïng AEFI bình 0,56. Laàn II coù 30/51 döông tính (58,62%) vôùi Trong 249 treû ñöôïc tieâm vaéc xin Pavivac, coù 92 ISR trung bình laø 1,54. Laàn III coù 49/51 döông tính treû (36,9%) khoâng coù bieåu hieän phaûn öùng gì (nhoùm (96,08%) vôùi ISR trung bình laø 2,81. Söï chuyeån ñoåi C), 132 treû (53,0%) coù caùc beänh xaåy ra truøng hôïp huyeát thanh coù yù nghóa giöõa laàn II so vôùi laàn I laø ngaãu nhieân (nhoùm B) vaø 25 treû (10,1%) coù caùc phaûn 86,27%, giöõa laàn III so vôùi laàn II laø 78,43% vaø giöõa öùng do vaéc xin. Phaân tích 132 treû trong nhoùm B cho laàn III so vôùi laàn I laø 100%. thaáy caùc löôït beänh ñöôïc chaån ñoaùn cuï theå (ví duï: Nhoùm 2 cho thaáy keát quaû xaùc ñònh möùc ISR nhö tieâu chaûy, ARI, thuûy ñaäu …). Tyû leä caùc beänh trong sau: Laàn I caû 76 maãu HT ñeàu döông tính vôùi ISR nhoùm B töông öùng vôùi baùo caùo cuûa y teá ñòa phöông trung bình 2,59. Laàn II coù ISR trung bình laø 3,51. veà tyû leä caùc beänh trong coäng ñoàng noùi chung, phoå Taïp chí Y teá Coâng coäng, 6.2008, Soá 10 (10) 15
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | bieán laø hoäi chöùng cuùm (32,8%), ARI (15,1%), tieâu chöùng thöôøng gaëp nhaát laø 1-3 ngaøy sau khi tieâm chaûy ( 4,2 %) .... Trong giaùm saùt daøi haïn veà phaûn chuûng: 30 löôït (75.0%) vôùi caùc trieäu chöùng thöôøng öùng sau tieâm chuûng thì bao giôø cuõng baét gaëp ñoái gaëp laø soát nheï (43,3%), noåi meà ñay vaø ngöùa. Trieäu töôïng coù beänh xaåy ra truøng hôïp ngaãu nhieân, gioáng chöùng xaûy ra sau tieâm 4-7 ngaøy laø 4 löôït (10.0%) nhö caùc nghieân cöùu khaùc [6]. Baûng 3. Lieân quan giöõa bieåu hieän phaûn öùng vaø Nhö vaäy ñeå ñaùnh giaù tính an toaøn cuûa vaéc xin, chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa khi so chuùng toâi chæ phaân tích AEFI trong nhoùm A (phaûn saùnh giöõa keát quaû xeùt nghieäm huyeát thanh öùng do vaéc xin). Keát quaû cho thaáy tyû leä treû coù phaûn laàn III vaø laàn I cuûa 3 nhoùm phaûn öùng. öùng do vaéc xin (10,1%) thaáp hôn so vôùi caùc keát quaû Baûng 2. Phaân tích AEFI theo nhoùm tuoåi thöïc nhieäm laâm saøng khaùc treân theá giôùi, chæ rieâng phaûn öùng soát chieám töø 23-35% [2]. vaø sau tieâm treân 7 ngaøy laø 6 löôït (15.0%). 3.2.2. Phaân tích AEFI theo nhoùm tuoåi 3.2.6. Lieân quan giöõa bieåu hieän phaûn öùng vaø Baûng 2 cho thaáy nhoùm döôùi 5 tuoåi coù tyû leä phaûn chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa öùng cao nhaát 16.7%, sau ñoù laø nhoùm 5-9 tuoåi coù tyû leä phaûn öùng laø 15.6%, nhoùm >10 tuoåi coù tyû leä phaûn Möùc ñoä chuyeån ñoåi huyeát thanh coù yù nghóa (ISR öùng thaáp nhaát (1%). Caùc tyû leä phaûn öùng theo caùc taêng³ 30% giöõa xeùt nghieäm laàn III so vôùi keát quaû xeùt nhoùm tuoåi khaùc bieät nhau coù yù nghóa thoáng keâ vôùi nghieäm laàn I ) trong nhoùm khoâng coù phaûn öùng naøo χ2= 14.59, p=0.00068. laø 36/92 tröôøng hôïp (39,13% ), trong nhoùm coù caùc trieäu chöùng xaûy ra truøng hôïp ngaãu nhieân laø 52/132 Caùc tyû leä phaûn öùng theo tuoåi trong keát quaû cuûa tröôøng hôïp (39,4%) vaø trong nhoùm coù caùc nhaûn öùng chuùng toâi thaáp hôn nhieàu so vôùi thöû nghieäm laâm do vaéc xin laø 11/25 (44,0%). Khoâng coù söï khaùc bieät saøng vaéc xin MMR vôùi phaûn öùng gaëp chuû yeáu ôû giöõa caùc nhoùm treân vôùi nhau ( P>0,05). Nhö vaäy, nhoùm treû döôùi 2 tuoåi (41,7%) [2]. ñaùp öùng mieãn dòch cuûa caû ba nhoùm ñoái vôùi vaéc xin 3.2.3. Phaân tích AEFI trong nhoùm A theo giôùi Pavivac laø khoâng khaùc nhau coù yù nghóa thoáng keâ. Trong 25 treû coù AEFI do vaêc xin, coù 13 tröôøng Noùi caùch khaùc möùc ñoä chuyeån ñoåi huyeát thanh hôïp laø nöõ giôùi (52,0%), 12 tröôøng hôïp laø nam giôùi khoâng lieân quan tôùi tình traïng phaûn öùng do tieâm (48,0%). Khoâng coù söï khaùc bieät theo giôùi veà caùc chuûng. AEFI do vaêc xin (p>0.05). 3.2.4. Phaân tích AEFI theo daáu hieäu laâm saøng 4. Baøn luaän Trong 25 treû coù AEFI do vaéc xin, coù 40 löôït Keát quaû xeùt nghieäm chung phuø hôïp vôùi thoâng AEFI ñöôïc ghi nhaän, trung bình 1.6 löôït AEFI treân tin cuûa saûn phaåm PAVIVAC laø söï chuyeån ñoåi moät treû. Caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp nhaát laø soát huyeát thanh ñaït khoaûng 75% sau khi tieâm vacxin nheï: 16 löôït (40.0%); noåi meà ñay : 7 löôït (17.5%) muõi 1 vaø ít nhaát laø 95% sau khi tieâm muõi 2 [1]. Keát vaø bò ngöùa: 5 löôït (12.5%). Coøn caùc trieäu chöùng quaû cuûa nghieân cöùu naøy cuõng phuø hôïp vôùi keát quaû khaùc nhö meät moûi, ñau choã tieâm, phaùt ban, vieâm thöû nghieäm thöïc ñòa vacxin TRIVIVAC (1993- 1994), sau khi tieâm 2 muõi coù tyû leä chuyeån ñoåi huyeát tuyeán nöôùc boït thì taàn xuaát xuaát hieän thaáp 2,5%. thanh töông öùng laø 73% vaø 100% [3,5]. 3.2.5. Phaân tích caùc löôït AEFI theo thôøi gian Söï khaùc nhau veà chuyeån ñoåi huyeát thanh giöõa Trong 40 löôït AEFI, thôøi gian xaûy ra caùc trieäu nhoùm 1 vaø nhoùm 2 coù yù nghóa thoáng keâ vôùi P 16 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 6.2008, Soá 10 (10)
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
nguon tai.lieu . vn