Xem mẫu
- Dân Tộc Sán Cháy
Tên dân tộc: Sán Cháy
----------------------------
Tên gọi khác: Hờn Bán, Chùng, Trại
----------------------------
Nhóm ngôn ngữ: Tày - Thái
-----------------------------------------------------------------
Dân số: 114.012 người
-----------------------------------------------------------------
Lịch sử:
Người Sán Chay từ Trung Quốc di cư sang cách đây khoảng 400
năm.
Hoạt động sản xuất:
Là cư dân nông nghiệp, làm ruộng nước thành thạo nhưng nương
rẫy vẫn có vai trò to lớn trong đời sống kinh tế và phương thức
canh tác theo lối chọc lỗ, tra hạt vẫn tồn tại đến ngày nay. Ðánh cá
có vị trí quan trọng. Với chiếc vợt ôm và chiếc giỏ có hom việc
đánh cá đã cung cấp thêm nguồn thực phẩm giàu đạm, góp phần
cải thiện bữa ăn.
Ăn:
Người Sán Chay ăn cơm tẻ là chính. Rượu cũng được dùng nhiều,
nhất là trong ngày tết, ngày lễ. Ðàn ông thường hút thuốc lào. Phụ
nữ ăn trầu.
Mặc:
Phụ nữ mặc váy chàm và áo dài có trang trí hoa văn ở hò áo và
lưng áo. Thường ngày, chỉ dùng một thắt lưng chàm nhưng trong
- ngày tết, ngày lễ họ dùng 2-3 chiếc thắt lưng bằng lụa hay nhiễu
với nhiều màu khác nhau.
Ở:
Người Sán Chay cư trú ở các tỉnh Ðông Bắc nước ta. Họ sống trên
nhà sàn giống nhà của người Tày cùng địa phương.
Phương tiện vận chuyển:
Người Sán Chay thường đeo chiếc túi lưới ở sau lưng theo kiểu
đeo ba lô.
Quan hệ xã hội:
Trước Cách mạng tháng Tám, ruộng đất dần dần trở thành tư hữu
hoá và phân hoá giai cấp ngày càng rõ rệt. Trong xã hội đã xuất
hiện địa chủ và phú nông. Tuỳ theo từng địa phương, chính quyền
thực dân phong kiến đặt ra một số chức dịch như quản mán, tài
chạ, quan lãnh... Bên cạnh đó có tổ chức tự quản ở các bản do dân
bầu ra gọi là khán thủ. Có nhiều dòng họ, trong đó có những dòng
họ lớn, đông dân như Hoàng, Trần, La, Ninh. Các chi họ và nhóm
hương hoả giữ vị trí quan trọng trong sinh hoạt cộng đồng.
Cưới xin:
Trước khi đón dâu, lễ vật và trang phục của những người đi đón
được tập trung lại ở giữa nhà để quan lang làm phép. Khi xuất
phát, quan lang đứng dưới giọt giang giương ô lên cho mọi người
đi qua. Trên đường về nhà chồng, cô dâu phải đi chân đất. Sau khi
cưới, cô dâu vẫn ở nhà bố mẹ đẻ cho đến lúc sắp đẻ mới về ở nhà
chồng. Ông mối được cô dâu, chú rể quý trọng, coi như bố mẹ và
khi ông mối chết phải để tang.
Sinh đẻ:
Trong vòng 42 ngày sau khi đẻ cấm người lạ vào nhà. Nếu ai đó lỡ
vào mà sau đó trẻ sơ sinh bị ốm thì phải đem lễ vật đến làm lễ cúng
vía. Sau khi đẻ 3 ngày tổ chức lễ ba mai.
- Ma chay:
Ðám ma do thầy tào chủ trì gồm nhiều nghi lễ chịu ảnh hưởng sâu
sắc của Ðạo giáo và Phật giáo. Ðặc biệt ngôi nhà táng được làm rất
công phu và đẹp.
Làm nhà mới:
Việc chọn đất, chọn hướng và chọn ngày giờ để làm nhà mới rất
được người Sán Chay coi trọng.
Thờ cúng:
Trong nhà người Sán Chay có rất nhiều bàn thờ. Ngoài thờ cúng tổ
tiên, họ còn thờ trời đất, thổ công, bà mụ, thần nông, thần chăn
nuôi... Phổ biến nhất là thờ Ngọc Hoàng, Phật Nam Hoa, Táo
Quân.
Lễ tết:
Họ ăn tết như người Tày.
Lịch:
Người Sán Chay theo âm lịch.
Học:
Người Sán Chay sử dụng chữ Hán trong cúng bái và chép bài hát.
Văn nghệ:
Ngoài kể chuyện cổ tích, đọc thơ, người Sán Chay còn yêu thích ca
hát. Phổ biến hơn cả là sình ca, lối hát giao duyên nam nữ gồm 2
loại: hát ở bản về ban đêm và hát trên đường đi hoặc ở chợ. Bên
cạnh đó còn có ca đám cưới, hát ru...
Chơi:
Ðánh cầu lông, đánh quay là những trò chơi phổ biến của người
Sán Chay. Trong ngày hội có nơi còn biểu diễn trò "trồng chuối",
"vặn rau cải".
- (Nguồn từ Internet)
LAST_UPDATED2
nguon tai.lieu . vn