1. Trang Chủ
  2. Y học thường thức
  3. Đặc điểm giải phẫu xoang sàng ứng dụng vào phẫu thuật nội soi mũi xoang

Đặc điểm giải phẫu xoang sàng ứng dụng vào phẫu thuật nội soi mũi xoang

Nghiên cứu trên 56 xác và 140 bệnh nhân bằng ống nội soi 30 o, thực hiện tại Đại học Y Dược TP HCM và BV TMH TP HCM, chúng tôi nhận thấy không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa các trị số đo được từ gai mũi trước giữa hai nhóm; xoang sàng sau rộng gấp ba lần xoang sàng trước (12,3mm và 4,4mm), hố khứu giác độ II chiếm tỉ lệ 93,4% và cuốn mũi giữa là mốc giải phẫu không nên cắt bỏ vì liên quan chặt chẽ với động mạch sàng trước...... Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 *

Thể loại Tài liệu miễn phí Y học thường thức

Số trang 4

Ngày tạo 8/29/2018 4:19:37 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải Đặc điểm giải phẫu xoang sàng ứng dụng vào phẫu th... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc ÑAËC ÑIEÅM GIAÛI PHAÃU XOANG SAØNG ÖÙNG DUÏNG VAØO PHAÃU THUAÄT NOÄI SOI MUÕI XOANG Nguyeãn Thò Quyønh Lan* TOÙM TAÉT Nghieân cöùu treân 56 xaùc vaø 140 beänh nhaân baèng oáng noäi soi 30 o, thöïc hieän taïi Ñaïi hoïc Y Döôïc TP HCM vaø BV TMH TP HCM, chuùng toâi nhaän thaáy khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ giöõa caùc trò soá ño ñöôïc töø gai muõi tröôùc giöõa hai nhoùm; xoang saøng sau roäng gaáp ba laàn xoang saøng tröôùc (12,3mm vaø 4,4mm), hoá khöùu giaùc ñoä II chieám tæ leä 93,4% vaø cuoán muõi giöõa laø moác giaûi phaãu khoâng neân caét boû vì lieân quan chaët cheõ vôùi ñoäng maïch saøng tröôùc (1/3 tröôùc), ñoäng maïch böôùm khaåu caùi (1/3 sau). SUMMARY ANATOMICAL FEATURES OF THE ETHMOIDAL SINUS IN PERFORMING ENDOSCOPIC SINUS SURGERY Nguyen Thi Quynh Lan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 46 – 49 Anatomic study of ethmoidal sinus using a telescope 30 o, in 56 cadavers and 140 patients, in Faculty of Medicine and ENT hospital, HCM city, showed no significant statistical differences of intranasal measurements from anterior nasal spine between these two groups. The posterior ethmoidal sinus is triply larger than the anterior ethmoidal sinus (12,3mm -4,4mm). Level difference between cribriform plate and ethmoid roof is in type II (93,4%). Middle turbinate is an important anatomical landmark and cannot be removed, its attachment is intricately to the anterior ethmoidal artery (1/3 anterior), sphenoethmoidal artery (1/3 posterior). MÔÛ ÑAÀU höôùng daãn cuûa oáng noäi soi vaø caùc duïng cuï vi phaãu thuaät ñaõ phaùt trieån(8,10). Trong heä thoáng caùc xoang caïnh muõi thì xoang saøng coù caáu truùc giaûi phaãu phöùc taïp nhaát: xoang Nhöõng naêm ñaàu cuûa thaäp nieân 90 taïi BV TMH saøng laø moät hoác nhieàu ngaùch, khoù nhìn roõ baèng maét TP Hoà Chí Minh, phaãu thuaät xoang saøng qua noäi thöôøng, naèm saùt nhöõng cô quan quan troïng cuûa cô soi baét ñaàu phaùt trieån, tuy coù nhieàu tieán boä nhöng theå nhö maøng naõo, oå maét; neân xoang saøng coøn ñöôïc khoâng phaûi laø khoâng coù bieán chöùng. Hieän nay chöa caùc nhaø giaûi phaãu hoïc goïi laø “meâ ñaïo saøng” (1,2). Vì coù coâng trình naøo treân xaùc nghieân cöùu veà caáu truùc theá, phaãu thuaät xoang saøng laø moät phaãu thuaät khoù giaûi phaãu cuûa xoang saøng döïa vaøo söï höôùng daãn cho caùc phaãu thuaät vieân Tai Muõi Hoïng. cuûa oáng noäi soi quang hoïc Treân theá giôùi, phaãu thuaät xoang qua ñöôøng noäi Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu caùc moác giaûi phaãu muõi phaùt trieån töø raát laâu caùch ñaây hôn moät traêm xoang saøng ôû ngöôøi Vieät Nam nhaèm öùng duïng naêm, nhöng do aùnh saùng vaø phöông tieän duïng cuï trong phaãu thuaät noäi soi muõi xoang ôû ngöôøi Vieät chöa hoaøn haûo neân gaây nhieàu tai bieán traàm troïng Nam ñaõ trôû thaønh nhu caàu böùc thieát ñoái vôùi caùc cheát ngöôøi. Trong voøng hai thaäp nieân cuoái cuûa theá phaãu thuaät vieân muõi xoang. kyû 20, phaãu thuaät xoang qua ñöôøng noäi muõi döôùi söï * Khoa Muõi Xoang – BV. Tai Muõi Hoïng – TP. HCM. 46 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
  2. Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñoä saâu cuûa hoá khöùu giaùc (nhoùm xaùc) ño Ñoái töôïng ôû ngang taàm ñoäng maïch saøng tröôùc: 56 xaùc öôùp formol taïi Ñaïi hoïc Y Döôïc TP HCM. Ñoä I: 0% Theo Keros: saâu töø 1 – 3 mm 140 beänh nhaân vieâm muõi xoang coù poâlyùp ñöôïc Ñoä II: 93,4% (trong Arslan (4)) saâu töø 4 – 7mm phaãu thuaät taïi Beänh vieän Tai Muõi Hoïng TPHCM. Ñoä III: 6,6% saâu töø 8 –16mm Thôøi gian töø 12/1999 ñeán 12/2002. Phöông phaùp nghieân cöùu Nhaän xeùt: Hoá khöùu giaùc ñoä II chieám ña soá töùc Ño khoaûng caùch töø gai muõi tröôùc ñeán caùc moác traàn xoang saøng thöôøng naèm cao hôn hoá soï tröôùc. giaûi phaãu nhö moûm moùc, boùng saøng, loã thoâng xoang Lieân quan giöõa hoá khöùu giaùc-cuoán muõi böôùm, khoaûng caùch an toaøn 1 (töø boùng saøng ñeán giöõa, ñoäng maïch saøng tröôùc (ÑMST), ñoäng maïch saøng tröôùc), khoaûng caùch an toaøn 2 (töø ñoäng maïch böôùm khaåu caùi (ÑMBKC) boùng saøng ñeán traàn saøng sau vuøng maët tröôùc xoang Nhoùm xaùc böôùm), xöû duïng oáng noäi soi 30o cho caû hai nhoùm xaùc 1/3 tröôùc cuûa choã baùm cuoán muõi giöõa laø nôi vaø nhoùm beänh nhaân. ÑMST chui vaøo hoá soï tröôùc, tæ leä 100%. Ño chieàu roäng cuûa xoang saøng tröôùc vaø sau (nhoùm xaùc). 1/3 giöõa cuûa choã baùm cuoán muõi giöõa laø nôi maøng Ño ñoä saâu cuûa hoá khöùu giaùc (nhoùm xaùc). cöùng baùm chaéc. Lieân quan giöõa hoá khöùu giaùc-cuoán muõi giöõa, 100% caùc tröôøng hôïp tìm thaáy loã böôùm khaåu caùi ñoäng maïch saøng tröôùc, ñoäng maïch böôùm khaåu caùi ôû ngay treân choã baùm cuûa ñuoâi cuoán muõi giöõa. nhoùm xaùc vaø öùng duïng vaøo phaãu thuaät noäi soi muõi ÖÙng duïng vaøo phaãu thuaät noäi soi muõi xoang ôû nhoùm beänh nhaân. xoang muõi xoang ôû nhoùm beänh nhaân: KEÁT QUAÛ Toân troïng cuoán muõi giöõa: 100% Khoaûng caùch töø gai muõi tröôùc (GMT) ñeán caùc moác giaûi phaãu Tæ leä tai bieán: Nhö moûm moùc, boùng saøng, khoaûng caùch an toaøn Toån thöông hoá soï tröôùc: 0% 1, khoaûng caùch an toaøn 2, loã thoâng xoang böôùm, xöû Toån thöông ÑMST: 0% duïng oáng noäi soi 30o cho caû hai nhoùm xaùc vaø nhoùm beänh nhaân ( ñôn vò ño=mm): Toån thöông ÑMBKC: 0% Khoaûng caùch töø GMT Nhoùm Nhoùm beänh Pheùp kieåm T Chaûy dòch naõo tuûy: 0% ñeán: xaùc nhaân Moûm moùc 40,6 41,2 P>0,05 - Keát quaû phaãu thuaät: Boùng saøng 48,1 48,9 P>0,05 Toát 81% Trung bình: 17% Xaáu: 2% Khoaûng caùch an toaøn 1 11,4 11,3 P>0,05 Khoaûng caùch an toaøn 2 20,2 22,4 P>0,05 BAØN LUAÄN Loã thoâng xoang böôùm 65,3 64,5 P>0,05 Khoaûng caùch töø gai muõi tröôùc (GMT) Nhaän xeùt: Khaùc bieät khoâng coù yù nghóa thoáng keâ ñeán caùc moác giaûi phaãu giöõa nhoùm xaùc vaø nhoùm beänh nhaân. Nhö moûm moùc, boùng saøng, khoaûng caùch an Chieàu roäng cuûa xoang saøng (XS) tröôùc toaøn 1, khoaûng caùch an toaøn 2, loã thoâng xoang vaø sau cuûa nhoùm xaùc (ñôn vò ño=mm) böôùm (xöû duïng oáng noäi soi 30o ) ño ôû nhoùm xaùc vaø Vò trí: Trung bình nhoùm beänh nhaân: Chieàu roäng XS tröôùc ngay ñoäng maïch saøng tröôùc 4,4 Chieáu roäng XS sau ngay maët tröôùc xoang böôùm 12,3 Sau khi thöïc hieän pheùp kieåm T, chuùng toâi nhaän thaáy caùc trò soá cuûa nhoùm xaùc vaø nhoùm beänh nhaân Nhaän xeùt: Xoang saøng tröôùc heïp hôn xoang saøng sau. khoâng khaùc nhau neân chuùng toâi goäp chung ñeå khaûo Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét 47
  3. Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc saùt. Ñieàu naøy chöùng toû ñoä chính xaùc cuûa oáng noäi soi, maøng cöùng, coù caùc sôïi thaàn kinh khöùu giaùc chaïy duø ñöôøng vaøo roäng hay heïp, gaáp khuùc thì oáng noäi soi qua, neáu caùc sôïi naøy bò toån thöông coù theå gaây giaûm vaãn giuùp phaãu thuaät vieân ñaët thöôùc ño hoaëc duïng cuï hoaëc maát ngöûi ñoàng thôøi gaây chaûy dòch naõo tuûy(7). ñuùng vò trí maø phaãu thuaät vieân mong muoán. Theo Klossek(9), cuoán muõi giöõa coù chöùc naêng Chieàu roäng cuûa xoang saøng (XS) tröôùc laøm aám, laøm aåm khoâng khí hít thôû vaøo qua muõi, vaø sau cuûa nhoùm xaùc (ñôn vò ño=mm) baûo veä caùc loã thoâng xoang, höôùng daãn doøng khoâng khí, tham gia vaøo trôû khaùng muõi, caét cuoán muõi giöõa Trong coâng trình nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, beà coù khaû naêng gaây vieâm muõi coù vaûy. ngang cuûa xoang saøng tröôùc nhoû chæ coù 4,4mm; vì theá chuùng toâi löïa choïn duïng cuï coù beà ngang töø ÖÙng duïng vaøo phaãu thuaät noäi soi muõi 2mm ñeán 2,4mm ñeå gaép beänh tích, vaø trong luùc xoang muõi xoang ôû nhoùm beänh nhaân phaãu thuaät ôû vuøng saøng tröôùc, chuùng toâi luoân chuù yù Vì nhöõng lyù do treân, chuùng toâi ñeà nghò giöõ laïi ñeå duïng cuï ñi song song giöõa xöông giaáy cuûa oå maét cuoán muõi giöõa vì cuoán muõi giöõa laø raøo chaén beân phía ngoaøi vaø cuoán muõi giöõa phía trong (3,5). cuûa maûnh saøng, laø giôùi haïn trong cuûa vieäc naïo saøng. Ngoaøi ra, cuoán muõi giöõa coøn laø moác giaûi phaãu Xoang saøng sau roäng hôn xoang tröôùc gaáp ba ñeå moå laïi khi beänh taùi phaùt. laàn, khieán cho thao taùc phaãu thuaät deã daøng hôn; tuy nhieân, thaønh sau ngoaøi cuûa xoang saøng coù moät Hieän taïi, tæ leä tai bieán cuûa chuùng toâi baèng 0%, thaønh phaàn quan troïng laø thaàn kinh thò maø khi toån laø keát quaû cuûa vieäc nghieân cöùu vaø phaãu thuaät noäi thöông raát khoù hoài phuïc. soi treân xaùc tröôùc khi phaãu thuaät treân beänh nhaân. Khi so saùnh keát quaû phaãu thuaät vôùi taùc giaû nöôùc Phaãu thuaät vieân phaûi bieát kích thöôùc naøy ñeå ngoaøi laø Rouvier(10) (toát: 88%, trung bình: 12%, xaáu: löïa choïn duïng cuï vaø phöông phaùp phaãu thuaät thích 0%), tæ leä thaønh coâng cuûa chuùng toâi thaáp hôn, tæ leä hôïp nhaèm laøm giaûm tai bieán trong khi moå. thaát baïi cuûa chuùng toâi cao hôn (toát: 81%, trung Ñoä saâu cuûa hoá khöùu giaùc (nhoùm xaùc) bình: 17%, xaáu: 2%) vì phaãu thuaät noäi soi muõi ño ôû ngang taàm ñoäng maïch saøng tröôùc xoang ñaõ phaùt trieån raát laâu ôû nöôùc ngoaøi, gaàn khoaûng moät theá kyõ, coøn ñoái vôùi trong nöôùc, phaãu Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, hoá khöùu thuaät noäi soi chæ môùi phaùt trieån; nhìn chung, tæ leä giaùc ñoä II coù tæ leä 93,4% töùc laø thaáp hôn traàn thaønh coâng cuûa chuùng toâi cao nhieàu hôn thaát baïi laø xoang saøng töø 4 ñeán 7mm, vì theá cuoán muõi giöõa ñieàu phaán khôûi. laø moät moác giaûi phaãu quan troïng ñeå phaãu thuaät vieân khoâng laïc ñöôøng vaøo hoá khöùu giaùc. Taát caû KEÁT LUAÄN moïi thao taùc phaãu thuaät phaûi ñöôïc thöïc hieän beân Vieäc nghieân cöùu caùc moác giaûi phaãu xoang saøng ngoaøi cuûa cuoán muõi giöõa. coù xöû duïng oáng noäi soi 30 o ôû 56 xaùc nhaèm öùng Lieân quan giöõa hoá khöùu giaùc-cuoán muõi duïng trong phaãu thuaät noäi soi muõi xoang treân 140 giöõa, ñoäng maïch saøng tröôùc (ÑMST), beänh nhaân ñaõ ñaït keát quaû toát 81% vôùi tæ leä tai bieán ñoäng maïch böôùm khaåu caùi (ÑMBKC) 0%. Ñaây laø böôùc khôûi ñaàu toát cho ngaønh phaãu thuaät noäi soi muõi xoang ôû BV TMH,TP HCM. Nhoùm xaùc 1/3 tröôùc cuûa cuoán muõi giöõa töông öùng vôùi vò TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nguyeãn Ñình Baûng (2000), Giaûi phaãu noäi soi xoang trí cuûa ñoäng maïch saøng tröôùc töông töï nghieân cöùu saøng,, Bieân soaïn cho lôùp noäi soi chöùc naêng FESS cuûa cuûa Hyoung(6), 1/3 sau lieân quan vôùi loã böôùm khaåu Chi hoäi TMH Caàn Thô. caùi, caét boû cuoán muõi giöõa coù nguy cô cao gaây toån 2. Voõ Taán (1998), “Giaûi phaãu vaø sinh lyù sô löôïc veà xoang”, Tai Muõi Hoïng thöïc haønh taäp I, Nhaø xuaát baûn thöông ñoäng maïch vaø hoá soï. Y hoïc TP HCM, tr.116-119. 1/3 giöõa cuûa cuoán muõi giöõa dính chaët vôùi 48 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
  4. Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 3. Anand V.K et al (1993), “Anatomy and surgical 8. Parsons D.S. et al (1996), “Anatomy of the paranasal landmarks in endoscopic sinus surgery”, Practical sinuses”, The otolaryngologic clinics of North America, endoscopic sinus surgery, McGraw-Hill, pp. 1-16. W.B.Saunders company, pp.57-74. 4. Arslan H. (1999), “Anatomic variations of the 9. Klossek J.M. et al (1995), “Anatomie endonasale”, paranasal sinuses: CT examination for endoscopic Chirurgie endonasale sous guidage endoscopique, p.2- sinus surgery”, Auris nasus Larynx, pp.39-48. 26. 5. Corey P.J. et al (1993), “Orbital complications in 10. Rouvier P. (1993), “La meatotomie functional endoscopic sinus surgery”, Otolaryngol moyenne,L’ethmoidectomie anterieure et Head Neck Surg, pp.814-820. posterieure,La sphenoidectomie”, Cahier de 6. Hyoung J.M. et al (2001),”Surgical anatomy of the dissection,Upsa laboratoires, p.9-15. Anterior Ethmoidal Canal in ethmoid roof”, Laryngoscope, pp. 900-904. 7. Kennedy D.W. et al (1985), “Functional Endoscopic Sinus Surgery: Technique”, Arch Otolaryngol (111), pp. 576-582. Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét 49
nguon tai.lieu . vn
Y học thường thức Y khoa - Dược Sức khỏe trẻ em Sức khỏe người cao tuổi Thời trang - Làm đẹp Sức khỏe phụ nữ Sinh học Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Xã hội học