Công tác xã hội với người chưa thành niên vi phạm pháp luật - Hồ Diệu Thúy

X· héi häc sè 1 (77), 2002 59 C«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt Hå DiÖu Thóy Ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt lµ do nhiÒu nguyªn nh©n, nguån gèc kh¸c nhau. §a sè ®ã lµ nh÷ng trÎ må c«i, lang thang, nghiÖn hót hay cã hoµn c¶nh khã kh¨n. ViÖc phßng ngõa c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt ë ng−êi ch−a thµnh niªn kh«ng ph¶i chØ cã thÓ gi¶i quyÕt theo luËt ph¸p qua c«ng an, tßa ¸n, tr−êng gi¸o d−ìng, v.v... mµ cßn ph¶i l−u ý ®Õn viÖc b¶o vÖ, ch¨m sãc, gi¸o dôc cho c¸c ®èi t−îng ®ã ngay tõ tr−íc khi x¶y ra c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt còng nh− t¹o ®iÒu kiÖn t¸i hßa nhËp céng ®ång ®Ó cho hä khái sa vµo nh÷ng hµnh vi sai tr¸i mét lÇn n÷a. §©y kh«ng ph¶i chØ lµ c«ng viÖc cña c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn, mµ cßn lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi. CÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt v−¬n lªn trë thµnh nh÷ng c«ng d©n tèt cã Ých cho x· héi. §Ó lµm viÖc cã kÕt qu¶ víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt, cÇn cã nh÷ng c¸n bé x· héi chuyªn nghiÖp ®−îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c x· héi nãi chung, tõ ®ã vËn dông linh ho¹t vµo c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc cho ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt. 1. C«ng t¸c x· héi lµ g×? C«ng t¸c x· héi ®−îc ®Þnh nghÜa võa lµ mét nghÖ thuËt võa lµ mét m«n khoa häc, lµ mét nghÒ chuyªn m«n gióp con ng−êi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cña c¸ nh©n, nhãm, céng ®ång vµ ®Ó ®¹t ®−îc c¸c mèi quan hÖ tháa ®¸ng vÒ c¸ nh©n, nhãm vµ céng ®ång th«ng qua c¸c ho¹t ®éng x· héi nh− c«ng t¸c x· héi c¸ nh©n, c«ng t¸c x· héi nhãm, tæ chøc céng ®ång, qu¶n lý x· héi vµ nghiªn cøu. Träng t©m lµ lµm gi¶m bít c¸c vÊn ®Ò trong quan hÖ cña con ng−êi, lµ lµm phong phó thªm cho cuéc sèng th«ng qua mèi quan hÖ t−¬ng t¸c ®· ®−îc c¶i thiÖn, lµm t¨ng chøc n¨ng x· héi cña c¸c c¸ nh©n, ®¬n lÎ hoÆc trong c¸c nhãm, qua c¸c ho¹t ®éng h−íng vµo mèi quan hÖ h×nh thµnh sù t−¬ng t¸c gi÷a c¸ nh©n víi m«i tr−êng. - XÐt ë gãc ®é c¸c ho¹t ®éng x· héi, c«ng t¸c x· héi lµ nh÷ng ho¹t ®éng chuyªn nghiÖp nh»m môc ®Ých gióp ®ì c¸c c¸ nh©n, nhãm vµ céng ®ång trong hoµn c¶nh khã kh¨n, ®Ó hä phôc håi chøc n¨ng ho¹t ®éng trong x· héi vµ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi (vÒ c¸c dÞch vô x· héi) cho hä ®¹t ®−îc c¸c môc ®Ých cña c¸ nh©n. - XÐt ë gãc ®é khoa häc g¾n víi c¸c chÝnh s¸ch x· héi ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu sèng c¬ b¶n cho c¸c ®èi t−îng x· héi bÞ yÕu thÕ: c«ng t¸c x· héi lµ nh÷ng ho¹t ®éng ¸p dông c¸c kiÕn thøc, c¸c quan ®iÓm (th¸i ®é) cña x· héi vµ c¸c kü n¨ng thùc hµnh chuyªn m«n ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi cña Nhµ n−íc trong viÖc ®¸p øng c¸c dÞch vô x· héi, ®¶m b¶o cho sù an sinh cña c¸c ®èi t−îng x· héi gÆp hoµn c¶nh khã kh¨n. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn 60 C«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt Dï ®øng ë gãc nh×n nµo th× c«ng t¸c x· héi còng ®Òu h−íng ®Õn mét môc tiªu rÊt râ rµng lµ v× nh÷ng con ng−êi bÞ yÕu thÕ trong x· héi vµ sù an sinh cña hä. V× vËy, nh÷ng ho¹t ®éng cña c«ng t¸c x· héi lu«n g¾n víi c¸c quan ®iÓm gi¸ trÞ chung, c¸c nguyªn t¾c c«ng t¸c x· héi vµ vai trß tr¸ch nhiÖm cña ng−êi lµm c«ng t¸c x· héi. §iÒu nµy còng rÊt phï hîp víi chñ tr−¬ng ®−êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ta lµ: "Ch¨m sãc, båi d−ìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ng−êi v× môc tiªu d©n giÇu n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh" 1. 1.1. Quan ®iÓm c¬ b¶n cña c«ng t¸c x· héi - C«ng t¸c x· héi ph¶i t¹o m«i tr−êng thuËn lîi gióp ®èi t−îng gi¶m bít hoÆc lo¹i trõ c¸c khã kh¨n, ®¸p øng c¸c nhu cÇu c¬ b¶n ®Ó c¸ nh©n cã thÓ ph¸t triÓn tiÒm n¨ng vµ mong muèn mét c¸ch tèi ®a. - Mçi c¸ nh©n (®èi t−îng) ®Òu ph¶i ®ãng gãp tÝch cùc mäi kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn an sinh cho chÝnh b¶n th©n vµ cho toµn x· héi. - Mçi c¸ nh©n cÇn ®−îc ®¶m b¶o nh©n quyÒn vµ ®−îc xö sù mét c¸ch c«ng b»ng, b×nh ®¼ng. - C¸ nh©n víi c¸ nh©n, c¸ nh©n víi x· héi ph¶i cã mèi liªn hÖ hîp t¸c chÆt chÏ ®Ó ph¸t huy cã hiÖu qu¶ søc m¹nh cña tËp thÓ. - Mçi c¸ nh©n ®Òu ®−îc t«n träng tÝnh tù quyÕt, tù träng, tÝnh c¸ biÖt cña hä. - X· héi cÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho mäi c«ng d©n ®−îc tham gia, ®ãng gãp vµ thô h−ëng c¸c phóc lîi x· héi. 1.2. Môc ®Ých cña c«ng t¸c x· héi - C«ng t¸c x· héi nh»m gióp mäi ng−êi n©ng cao n¨ng lùc, t¨ng kh¶ n¨ng øng phã vµ kü n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khã kh¨n cña hä. Môc tiªu nµy ®ßi hái ng−êi lµm c«ng t¸c x· héi ph¶i cã c¸ch nh×n nhËn vÊn ®Ò kü l−ìng, bao qu¸t, thùc tiÔn, s¸t thùc. - Gióp mäi ng−êi t×m ®Õn vµ thu thËp c¸c nguån hç trî, qua nh÷ng qu¸ tr×nh chuyÓn giao, liªn kÕt, ®iÒu ®éng c¸c nguån, lµm c«ng t¸c biÖn hé... - VËn ®éng ®Ó c¸c tæ chøc vµ hÖ thèng x· héi t¨ng thªm phÇn ®¸p øng thiÕt thùc víi mçi c¸ nh©n. ë ®©y vai trß cña c¸n bé x· héi lµ thóc ®Èy mäi ho¹t ®éng nh»m ®¸p øng nhu cÇu cho ®èi t−îng, nhÊt lµ nh÷ng ng−êi trong hoµn c¶nh khã kh¨n. - Huy ®éng c¸c mèi liªn hÖ gi÷a c¸c c¸ nh©n víi c¸c yÕu tè m«i tr−êng (nhãm, tæ chøc x· héi, gia ®×nh, céng ®ång...). Môc tiªu nµy nh»m g©y ¶nh h−ëng cña c¸c khÝa c¹nh t©m lý x· héi trong cuéc sèng con ng−êi. Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò thùc thÓ, con ng−êi còng cÇn c¶m thÊy ®−îc liªn hÖ vµ trùc thuéc. C¸n bé x· héi chØ lµ ng−êi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c c¸ nh©n cã thÓ t¹o mèi quan hÖ tèt h¬n. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c tæ chøc, c¬ quan, héi, ®oµn thÓ x· héi, gia ®×nh, céng ®ång cã t¸c dông g©y ¶nh h−ëng tÝch cùc tíi nh÷ng chÝnh s¸ch an sinh x· héi. 1§ç M−êi: Ph¸t biÓu khai m¹c Héi nghÞ lÇn thø 4 Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng khãa 7. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn Hå DiÖu Thóy 61 §Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu trªn, c«ng t¸c x· héi bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau. 1.3. C¸c nhiÖm vô cña c«ng t¸c x· héi - Phßng ngõa: Ph¶i cã c¸c dÞch vô tr−íc khi cã vÊn ®Ò ®Ó ng¨n ngõa vµ ®Ò phßng tr−êng hîp khã kh¨n cã thÓ x¶y ra víi th©n chñ. - Ch÷a trÞ: Ph¶i lo¹i trõ, gi¶m bít vµ ch÷a trÞ trong nh÷ng tr−êng hîp ®· vµ ®ang cã vÊn ®Ò khã kh¨n. - Phôc håi: Ph¶i phôc håi chøc n¨ng ho¹t ®éng (thùc thÓ, t©m lý, x· héi) cho nh÷ng tr−êng hîp ®· vµ ®ang bÞ thiÖt thßi. - Ph¸t triÓn: TriÓn khai c¸c tiÒm n¨ng, n©ng cao ®êi sèng, t¨ng thªm n¨ng lùc mäi mÆt. 1.4. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña c«ng t¸c x· héi cÇn ®−îc triÖt ®Ó t«n träng 1. ChÊp nhËn con ng−êi bÊt kÓ lµ thÕ nµo. 2. Sù tham gia cña th©n chñ trong viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. 3. Tù quyÕt ®Þnh lµ quyÒn cña th©n chñ. 4. Sù c¸ nh©n hãa cña c¸c th©n chñ. 5. BÝ mËt. 6. Ng−êi lµm c«ng t¸c x· héi tù ®¸nh gi¸. 7. Mèi quan hÖ gi÷a ng−êi lµm c«ng t¸c x· héi vµ th©n chñ. 1.5. Tr¸ch nhiÖm vµ nguyªn t¾c lµm viÖc cña c¸n bé x· héi - C¸n bé x· héi ph¶i cã ®ñ phÈm chÊt n¨ng lùc lµm viÖc. - Cã tinh thÇn phôc vô hÕt søc m×nh. - Kh«ng l¹m dông vÞ trÝ cña m×nh ®Ó tháa m·n nhu cÇu riªng. - §¶m b¶o bÝ mËt riªng t− cña ®èi t−îng. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®èi t−îng thùc sù tham gia gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña chÝnh m×nh. - T«n träng quyÒn tù quyÕt cña ®èi t−îng trong giíi h¹n luËt ph¸p vµ sù tr−ëng thµnh cña ®èi t−îng. - T«n träng tÝnh chÊt nghÒ nghiÖp trong mèi liªn hÖ víi ®èi t−îng. - T«n träng tÝnh c¸ biÖt cña mçi ®èi t−îng. 2. C«ng t¸c x· héi ë ViÖt Nam Nh×n tæng quan th× c«ng t¸c x· héi trùc thuéc hÖ thèng an sinh x· héi. Nã bao gåm nhiÒu chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ®−îc ®Ò ra ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu x· héi bøc xóc. ViÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi nµy lµ nhiÖm vô c¬ b¶n cña c«ng t¸c x· héi. §Êt n−íc ta ®· ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ cña chiÕn tranh qua bao ®êi nay. MÆt kh¸c, ®Þa h×nh vµ khÝ hËu n−íc ta n»m trong khu vùc th−êng xuyªn cã thiªn tai tµn ph¸. H¬n thÕ n÷a, nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng n−íc ta ph¸t triÓn theo ®Þnh h−íng x· héi Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn 62 C«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt chñ nghÜa cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc míi ®−îc chuyÓn ®æi tõ mét nÒn kinh tÕ nghÌo nµn l¹c hËu, tËp trung quan liªu bao cÊp. §ã lµ nh÷ng lý do xuÊt hiÖn nhiÒu rñi ro vµ nh÷ng tiªu cùc x· héi nh− ®ãi nghÌo, thÊt nghiÖp, n¹n nh©n chiÕn tranh, tai n¹n do thiªn tai, trÎ må c«i, ng−êi giµ c« ®¬n, ng−êi lang thang vµ nh÷ng tÖ n¹n x· héi. §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®· cã c¸c chÝnh s¸ch −u ®·i x· héi vµ b¶o trî x· héi ®èi víi c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch vµ c¸c ®èi t−îng x· héi gÆp nhiÒu khã kh¨n rñi ro. §ång thêi víi viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi, §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®· ban hµnh vµ triÓn khai c¸c ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng x· héi nh−: ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi gi¶m nghÌo, phßng chèng tÖ n¹n x· héi, ch¨m sãc søc kháe cho trÎ em, xóc tiÕn viÖc lµm, phßng chèng HIV/AIDS, ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c¸c gia ®×nh liÖt sÜ, th−¬ng binh, ng−êi gÆp hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n. Ch−¬ng tr×nh ch¨m sãc vµ b¶o vÖ trÎ em trong hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n ®ang ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc rÊt quan t©m. HiÖn nay, m¹ng l−íi ho¹t ®éng cña c«ng t¸c x· héi ®· b¾t ®Çu ph¸t triÓn réng kh¾p c¶ n−íc. Ngoµi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña ngµnh lao ®éng - th−¬ng binh vµ x· héi nh»m vµo viÖc gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi th× c¸c ban ngµnh vµ c¸c tæ chøc quÇn chóng, c¸c héi ®oµn, c¸c doanh nghiÖp, c¸c céng ®ång d©n c−, c¸c c¸ nh©n tù nguyÖn, h¶o t©m... ®· cã nh÷ng phèi hîp rÊt chÆt chÏ ®Ó lµm c«ng t¸c x· héi víi c¸c nhãm ®èi t−îng x· héi t¹i c¸c céng ®ång d©n c−. C«ng t¸c x· héi víi trÎ - ®Æc biÖt lµ trÎ em trong hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n, trÎ em lµm tr¸i ph¸p luËt - cßn nhiÒu ®iÒu rÊt míi mÎ vµ phøc t¹p; vÊn ®Ò t− ph¸p víi ng−êi ch−a thµnh niªn ph¶i ®i ®«i víi viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch hÖ thèng t− ph¸p nh»m lµm hµi hßa gi÷a luËt ph¸p quèc gia vµ quèc tÕ cã liªn quan ®Õn quyÒn vµ nghÜa vô cña trÎ em. C¸c em lµ nh÷ng ®èi t−îng ®ang rÊt cÇn sù b¶o vÖ, che chë vµ hç trî ®Æc biÖt cña mäi ng−êi. C«ng t¸c x· héi víi trÎ em trong hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n vµ ho¹t ®éng t− ph¸p víi ng−êi ch−a thµnh niªn chØ cã ®−îc hiÖu qu¶ tèt khi cã sù tham gia tÝch cùc vµ ®ång bé cña nhiÒu ban ngµnh nh−: ngµnh lao ®éng -th−¬ng binh x· héi, ngµnh c«ng an, ngµnh kiÓm s¸t, ngµnh tßa ¸n, c¸c c¬ së gi¸o d−ìng, c¸c trung t©m b¶o trî x· héi, c¸c tæ chøc x· héi, ®oµn thÓ, céng ®ång, gia ®×nh, ñy ban B¶o vÖ vµ Ch¨m sãc trÎ em,... 3. C«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn lµm tr¸i ph¸p luËt D−íi gãc ®é gi¸o dôc vµ nh©n ®¹o, cã thÓ nhËn thÊy r»ng ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt lµ nh÷ng ng−êi bÞ thiÖt thßi do thiÕu sù gi¸o dôc chu ®¸o cña gia ®×nh, nhµ tr−êng vµ x· héi. MÆt kh¸c, b¶n th©n hä kh«ng tù rÌn luyÖn trong nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n nªn dÔ dµng bÞ l«i kÐo vµo nh÷ng tÖ n¹n x· héi vµ téi ph¹m nh−: trém c¾p, cê b¹c, nghiÖn hót, m·i d©m, b¨ng nhãm... Mét sè ph¹m téi nghiªm träng nh− giÕt ng−êi, hiÕp d©m, bu«n b¸n ma tóy... buéc ph¶i ®−a vµo tr−êng, tr¹i c¶i t¹o. 3.1. C«ng t¸c x· héi víi nh÷ng ®èi t−îng nµy lµ hÕt søc khã kh¨n, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc vµ biÖn ph¸p ®Æc thï Thø nhÊt, cÇn tËp trung vµo vai trß cña ng−êi ch−a thµnh niªn; hä kh«ng cßn lµ trÎ con nh−ng ch−a thËt tr−ëng thµnh, ®ang tr¨n trë t×m c¸ch tù kh¼ng ®Þnh m×nh, rÊt h¨ng h¸i, say mª, nh−ng còng dÔ bi quan, ch¸n n¶n, bu«ng xu«i, v.v... Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn Hå DiÖu Thóy 63 Thø hai, trong c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn m×nh, ng−êi ch−a thµnh niªn cã kh¶ n¨ng tù tæ chøc mµ kh«ng cÇn sù gióp ®ì nhiÒu cña ng−êi lín. Ng−êi ch−a thµnh niªn dÔ bÞ tæn th−¬ng nh−ng kh«ng ph¶i lµ thiÕu n¨ng lùc. Sù tham gia cña hä gióp hä béc lé nh÷ng tiÒm n¨ng cña m×nh. Hä cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph©n tÝch hoµn c¶nh cña m×nh, lµm thóc ®Èy ®éng c¬ cña hä, gióp hä thay ®æi vµ ph¸t triÓn. Thø ba, lµm sao cho ng−êi ch−a thµnh niªn tham gia ®Ých thùc vµo c¸c ch−¬ng tr×nh cã tÝnh ®Þnh h−íng vµ ph¸t triÓn tèt cho nh©n c¸ch cña hä lµ môc tiªu chñ yÕu ®Æt ra cña c«ng t¸c x· héi. 3.2. C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng c«ng t¸c x· héi ®Ó gióp ®ì mét ®èi t−îng - CÇn chÊp nhËn ®èi t−îng trong mäi t×nh huèng, hoµn c¶nh, t©m tr¹ng; chÊp nhËn c¸ch suy nghÜ, hµnh vi – dï lµ tiªu cùc; cÇn t«n träng ®èi t−îng – dï hä lµ ai, nh− thÕ nµo, còng kh«ng phª ph¸n hä. - CÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho ®èi t−îng tham gia trong toµn bé qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, h·y l¾ng nghe vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®èi t−îng cung cÊp c¸c th«ng tin cã liªn quan. §èi t−îng cã quyÒn bµn b¹c ®−a ra h−íng gi¶i quyÕt hoÆc quyÕt ®Þnh. Ng−êi lµm c«ng t¸c x· héi chØ cÇn h−íng cho ®èi t−îng, tham gia tÝch cùc víi ®èi t−îng trong ch−¬ng tr×nh b»ng c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng nh»m gióp ®èi t−îng thÊy ®−îc c¸i ®óng, c¸i sai, c¸i lîi, c¸i h¹i trong vÊn ®Ò cña ®èi t−îng, tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc tù m×nh quyÕt ®Þnh thay cho ®èi t−îng, kh«ng ®−îc phª ph¸n ®èi t−îng trong bÊt kú t×nh huèng nµo, v× viÖc phª ph¸n ®¸nh gi¸ sÏ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng trong c«ng t¸c. §èi t−îng cã thÓ ph¶n øng, khÐp kÝn, kh«ng cëi më bµy tá víi c¸n bé x· héi n÷a. - §¶m b¶o gi÷ bÝ mËt nh÷ng th«ng tin vÒ ®èi t−îng nh»m b¶o vÖ ®èi t−îng. Gi÷ bÝ mËt nh÷ng th«ng tin cña ®èi t−îng lµm cho lßng tin cña hä víi c¸n bé c«ng t¸c x· héi t¨ng lªn, nhê ®ã hä s½n sµng hîp t¸c, chia sÎ vµ tham gia cïng c¸n bé c«ng t¸c x· héi trong viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. NÕu ®Ó mÊt lßng tin ë ®èi t−îng, c¸n bé c«ng t¸c x· héi sÏ gÆp khã kh¨n trong nh÷ng lÇn hîp t¸c sau ®ã. - C¸n bé c«ng t¸c x· héi ph¶i cã ý thøc vÒ vai trß cña m×nh lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cña ®èi t−îng chø kh«ng ph¶i lµ sö dông quyÒn h¹n ®Ó m−u lîi hoÆc yªn chuyÖn cho m×nh. CÇn x¸c ®Þnh mèi quan hÖ cña m×nh víi ®èi t−îng lµ kiÓu quan hÖ nghÒ nghiÖp, kh¸c víi c¸c quan hÖ kh¸c. Mèi quan hÖ nµy cã ®Þnh h−íng râ rÖt, nã mang tÝnh hç trî vµ lu«n ®−îc kiÓm so¸t bëi c¸c nguyªn t¾c nghÒ nghiÖp. 3.3. Môc ®Ých cña c«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt Môc ®Ých cña c«ng t¸c x· héi víi ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt lµ khuyÕn khÝch sù lµnh m¹nh hãa cña hä, ®Ó phôc håi mét c¸ch c¬ b¶n nh©n c¸ch cho nh÷ng ®èi t−îng ®· vi ph¹m ph¸p luËt thay v× trõng ph¹t hä. Môc ®Ých chung nµy ®−îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng ho¹t ®éng nh− sau: - Gióp t¨ng c−êng lµm râ ®éng c¬ cña ng−êi ch−a thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt, hiÓu râ t©m tr¹ng vµ hoµn c¶nh cña hä. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn ... - tailieumienphi.vn