Xem mẫu
- M«n häc tù chän
cè kÕt vµ nÐn lón cña ®Êt
GS. NguyÔn C«ng MÉn
Th¸ng 03 năm 2008
1
- Tµi liÖu tham kh o
1.Robert D. Holtz, William D. Kovacs, 1981 - An introduction to
Geotechnical Engineering, Prentice - Hall, Inc
2. Braja M. Das, 2000 - Fundamentals of Geotechnical
Engineering, Brooks/Cole
3. R. Whitlow, 1990 - Basic Soil Mechanics,2nd Edition -
Construction Press.
4.C¸c b i gi ng sau ®¹i häc cña ð¹i häc C«ng nghÖ Singapore,
2007
5. NguyÔn C«ng MÉn, ... , 1975 - Gi¸o trình C¬ häc ®Êt - Bé
m«n ðÞa chÊt - nÒn mãng - ð¹i häc Thuû lîi.
6. NguyÔn C«ng MÉn, 1968 - ðé lón nÒn giÕng c¸t cã xÐt tíi nh
h−ëng cña tÝnh tõ biÕn cña ®Êt, TuyÓn tËp HN ðÞa chÊt C«ng
Trình C¬ häc ®Êt - NÒn mãng to n miÒn B¾c, 1968
2
- Néi dung
1.ThÝ nghiÖm ¬®«met - Ba lo¹i biÕn d¹ng cña ®Êt
v c¸c ®Æc tr−ng nÐn lón
2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng
3.TÝnh ®é lón æn ®Þnh
3.1. Tr−êng hîp ®Êt cè kÕt th«ng th−êng
3.2.Tr−êng hîp ®Êt qu¸ cè kÕt
4.TÝnh lón theo thêi gian
4.1. Nguyªn lý øng suÊt hiÖu qu¶Terzaghi
4.2. Lón cè kÕt thÊm
4.3. Lón cè kÕt tõ biÕn
3
- 1.ThÝ nghiÖm ¬®«met
S¬ ®å mÉu ®Êt nÐn mét trôc
S¬ ®å hép nÐn ¬®«met
Terzaghi - 1925
T m truy n l c
∆σ’v
ðá thÊm
Dao vòng
Di ñ ng ∆e ≈∆H
e0
M uñ t
H0
ðá thÊm
u0
T m ñáy
Dao vßng di ®éng εh = 0 εh = 0
• ng suÊt hiÖu qu¶ kiÓm so¸t tÝnh
Dao vòng
T m truy n l c c ñ nh
chÊt biÕn thiªn thÓ tÝch cña ®Êt
ðá thÊm
∆σv’ = ∆σv – u0 (1.1)
M uñ t
• ng suÊt hiÖu qu¶ kiÓm so¸t tÝnh
chèng c¾t cña ®Êt.
ðá thÊm
SÏ xem xÐt sau nµy
T m ñáy
Dao vßng cè ®Þnh 4
- 1.ThÝ nghiÖm ¬®«met - vÏ ®−êng quan hÖ e ~ σ
∆ H1
∆ H2
Hv = H - Hs
Lç rçng
≈
MÉu ®Êt
H0
DiÖn tÝch = A
Ws
H¹t r¾n Hs =
AGsγ w
Ws
1.TÝnh chiÒu cao pha r¾n: H s =
AGsγ w
2.TÝnh chiÒu cao ban ®Çu cña lç rçng: Hv = H0 – Hs
Vv H v A H v
3. TÝnh hÖ sè rçng ban ®Çu cña mÉu ®Êt: e0 = = =
Vh H s A H s
∆H
4. Víi l−îng tăng t¶i ban ®Çu σ1 → ∆H1, tÝnh ∆e1: ∆e1 = 1 ∆H1 nh n ®−îc tõ sè
Hs
®äc ®ång hå ®o ban ®Çu v cuèi, d−íi cÊp ¸p suÊt hiÖu qu¶ trªn mÉu σ’ = σ’1
5. TÝnh hÖ sè rçng míi e1 sau lón cè kÕt g©y ra bëi l−îng tăng ¸p suÊt σ1: e1=e0- ∆e1.
∆H 2
T−¬ng tù, víi cÊp gia t¶i tiÕp σ2 → ∆H2, tÝnh e2 = e1 − σ ’2
v lóc ®ã cã
Hs
6. TiÕn h nh t−¬ng tù tiÕp, sÏ cã sè liÖu ®Ó vÏ ®−êng quan hÖ e ~ σ’ d−íi d¹ng sè
häc hoÆc b¸n log¶it 5
- 1.ThÝ nghiÖm ¬®«met
S¬ ®å mÉu ®Êt nÐn mét trôc
S¬ ®å hép nÐn ¬®«met
Terzaghi - 1925
T m truy n l c
∆σ’v
ðá thÊm
Dao vòng
Di ñ ng ∆e ≈∆H
e0
M uñ t
H0
ðá thÊm
u0
T m ñáy
Dao vßng di ®éng εh = 0 εh = 0
• ng suÊt hiÖu qu¶ kiÓm so¸t tÝnh
Dao vòng
T m truy n l c c ñ nh
chÊt biÕn thiªn thÓ tÝch cña ®Êt
ðá thÊm
∆σv’ = ∆σv – u0 (1.1)
M uñ t
• ng suÊt hiÖu qu¶ kiÓm so¸t tÝnh
chèng c¾t cña ®Êt.
ðá thÊm
SÏ xem xÐt sau nµy
T m ñáy
Dao vßng cè ®Þnh 6
- 1.1.Ba lo¹i biÕn d¹ng nÐn lón cña ®Êt
Giai ®o¹n I
St = Se + Sc + Scr
∆σ’v (1.2)
NÐn ban ®Çu
BiÕn d¹ng
Gia t¶i tr−íc
St = ®é nÐn lón tæng
A
Si = ®é lón tøc thêi (LT ® n håi)
Sc= ®é nÐn lón cè kÕt thÊm (phô thuéc
Giai ®o¹n II thêi gian)
Cè kÕt s¬ cÊp Scr= ®é nÐn lón thø cÊp (còng phô thuéc
thêi gian)
Giai ®o¹n III
Chó ý: gi¸ trÞ ®é nÐn lón sau khi CKT kÕt
B
Cè kÕt thø cÊp
thóc gäi l ®é lón cuèi cïng hay ®é lón
Thêi gian (thang logt) æn ®Þnh: S
I. BiÕn d¹ng tøc thêi, chñ yÕu do sù “bãp mÐo”, l m thay ®æi hình d¹ng, kh«ng thay
®æi thÓ tÝch v do sù tho¸t mét phÇn khÝ khái lç rçng cña ®Êt
II. BiÕn d¹ng cè kÕt thÊm ki m so¸t bëi s chuyÓn ho¸ tõ ¸p suÊt n−íc lç rçng sang
¸p suÊt cã hiÖu qu¶ do sù Ðp ®Èy n−íc lç rçng ra - tíi khi biÕn thiªn ¸p suÊt lç rçng
b»ng kh«ng, nã chiÕm kho¶ng 90% tæng biÕn d¹ng cã thÓ ®èi víi ®Êt h¹t mÞn.
III. BiÕn d¹ng tõ biÕn, kiÓm so¸t bëi sù ®iÒu chØnh dÎo khung cèt ®Êt g©y mét Ýt biÕn
d¹ng sau khi cè kÕt thÊm kÕt thóc, t¹i ¸p suÊt hiÖu qu¶ kh«ng ®æi 7
- 1.2 C¸c ®Æc tr−ng nÐn lón - av, mv, Eeod v quan hÖ gi a chóng
Quan hÖ ε ∼ σ’vc
• To¹ ®é th−êng 0
BiÕn d¹ng t−¬ng ®èi th¼ng ®øng, εv (%)
∆σ’v ∆L ∆H ∆e
s
∆ε v = = = =
∆e (∆V) ∆H = s
∆e ≈∆H
L0 H 0 H 0 1 + e0
10
e0 e0
H0 L r ng
∆e
u0 20
H0 = εvH0
H0 (V0)
⇒s=
20
1 + e0
εh = 0 εh = 0 H tñ t
1
V
e= r ∆ε v mv – hÖ sè nÐn
mv =
mv
Vh
Quan hÖ e ∼ σ’vc ∆σ v ' thÓ tÝch (m2/kN)
30
2,6 1
40
20 40
2,4
− ∆e e1 − e2 ∆e 40
av = = =
2,2
′
∆σ v ' σ 2 '−σ 1 ' ∆σ v 0 25 50 75 100
HÖ sè rçng, e
øng suÊt cè kÕt hiÖu qu , σ vc , (kPa)
′
2,0
∆e
av =
av – hÖ sè nÐn ∆ε v a
1,8
∆σ v ' mv = =v
⇒ (1.3)
(m2/kN) hay 1/kPa
∆σ v ' 1 + e0
1,6
∆ε v
av
mv = ∆ε v 1
1,4
∆σ v ' mv = = (1.4)
1
∆σ v ' Eeod
∆e
1,2
40
20 ∆ε v =
1 + e0 2µ 2
1,0 E0
(1.5)
E eod = β = 1−
0 25 50 75 100
β 1− µ
′
øng suÊt cè kÕt hiÖu qu , σ vc , (kPa) 8
C¸ch biÓu thÞ nµy bÊt tiÖn do c¸c ®Æc tr−ng nÐn lón (avc, mv ) biÕn ®æi theo σ’vc
do biÕn
- .2 C¸c ®Æc tr−ng nÐn lón - Cc, Ccε v quan hÖ gi a chóng
• To¹ ®é b¸n l«garit (Log) 0
BiÕn d¹ng t−¬ng ®èi th¼ng ®øng, εv (%)
− de e1 − e2 ∆e
Cc = = =
d log σ 'v log σ '2 − log σ '1 log σ '2 10
σ '1
∆e
Cc =
σ '2 20
(1.6)
log
Ccε
σ '1
1
Cc - chØ sè nÐn 30
H»ng sè - kh«ng phô thuéc σ vc
,
2,6 40
1 10 100
2,4
′
øng suÊt cè kÕt hiÖu qu , σ vc , (kPa)
2,2
HÖ sè rçng, e
∆ε v
Ccε =
σ '2 1.7
2,0 log
σ '1
∆e
1,8
εv =
Cc
Ccε - chØ sè nÐn thÓ tÝch
1+e0
1,6
Kh«ng phô thuéc σ vc
,
∆e
1
Cc =
1,4
σ '2 Cc
log
Ccε =
1,2
1.8
σ '1
⇒ 1 + e0
∆ε v
Ccε =
1,0 9
σ'
1 10 100
log 2
øng suÊt cè kÕt hiÖu qu , σ vc, (kPa)
′
σ '1
- 1.2 C¸c ®Æc tr−ng nÐn lón - λ, λ*, k*
• To¹ ®é b¸n l«garit (Ln) - dïng trong Plaxis
εv
σ1
εv ∼ lnσ’
1
ð−êng
σ1 = σ2 = σ3 λ*
nÐn l¹i
σ3
(në) K* ð−êng nÐn
σ2
1
lnσ’
- ChuyÓn ®æi tõ log10 sang ln
Vì Ln(x) = Ln(10) log10(x) ⇒ log10(x) = Ln(x) /Ln(10) = Ln(x)/2,3 = vì ln10 = 2.3
∆ε v Cc Cs
λ= λ* = k* =
σ '2 2.3(1 + e0 ) 2.3(1 + e0 )
log
σ '1
λ*- HS nÐn c i biªn k* - HS nÐn l¹i (në ) c i biªn
λ k
λ* = k* =
- Chó ý: MH Cam-clay:
1+ e 1+ e 10
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - AS tiÒn cè kÕt
S¬ ®å ho¸ lé trình hình th nh AS tiÒn cè kÕt - Bishop, 1964
Lé trình gia gi¶m t¶i
M« hình ho¸ lé trình gia gi¶m t¶i
a de = a.dσ'
HÖ sè rçng e
TrÇm tÝch Xãi mßn
Cè kÕt bình th−êng
b
TrÇm tÝch
d
Xãi mßn
c
Qu¸ cè kÕt Ph©n tè
σv0’
®Êt M
b
a c d
¸p suÊt hiÖu qu¶ σ' σp’
3 4
1 2
(Bishop, 1964) 11
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - AS tiÒn cè kÕt
0,90
M« pháng qu¸ trình
O ðư ng nén hi n trư ng
ðư ng n
chÞu t i cña mÉu ®Êt
do l y m u
0,85
B
trong TN ¬®«met
d
C ®−êng nÐn - ®−êng në
H s r ng, e
0,80
®−êng nÐn l¹i
Tăng xáo l n
m uñ t
0,75
e
Th c t thư ng dùng
Gia t i l i
O
trong phòng
0,70 1
Cc
Quan hÖ e ∼ logσ’ B A
Cs,r
1
0,65 C
Në
ðư ng nén l i
NÐn l¹i
O
0,55 σ’B log σ’
σ’A
ðư ng n D
σp’
0,50
0 100 1000 12
¸p su t c k t hi u qu , σvc’(kPa)
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - AS tiÒn cè kÕt
e
• ð−êng cong e/logσ’ v c¸c chØ sè Thùc tÕ th−êng dïng
nÐn, në v nÐn l¹i O
1
Cc
B A
Cs,r
1
e C
Në
eoc NÐn l¹i
nh h−ëng cña qu¸ cè kÕt lÞch sö
O
σ’B log σ’
σ’A
e = eoc - Cclogσ’
ð−êng qu¸ cè kÕt bình th−êng hay nguyªn s¬:
eo nÐn l¹i
ð−êng cong në/nÐn l¹i trung bình : e = eoc - Cs,r logσ’
∆e në
e1
Theo k t qu thí nghi m
Theo th
′ σ1′
σ0 logσ’
∆logσ’ 13
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - AS tiÒn cè kÕt
Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸
Soils have a “memory” of the stress and other changes that
have occurred during their history, and these changes are
preserved in the soil structure (Casagrande, 1932).
HÖ sè qu¸ cè kÕt (over consolidated ratio )
σ ,p
OCR = ' (2.1)
σ v0
σp’ - ¸p suÊt hiÖu qu¶ tiÒn cè kÕt
σv0’- ¸p suÊt hiÖu qu¶ hiÖn t¹i
OCR = 1 – Cè kÕt th«ng th−êng (normally consolidated) [NC]
OCR > 1 – Qu¸ cè kÕt (overly consolidated) [OC]
OCR < 1 – Ch−a nÐn tíi (under consolidated) [ch−a ®¹t c©n
b»ng d−íi t¸c dông tÇng phñ ] 14
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - AS tiÒn cè kÕt
C¬ chÕ g©y tiÒn cè kÕt
15
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng
ð¸nh gi¸ theo PLAXIS
Initial Preconsolidation Stress ⇒ Advance Model
Over Consolidation Ratio
y
σ ′p
OCR = 0 (2.1)
σ ’p
σ 'y
σ′0
y
POP = σ ′p − σ '0 > 0
y
Pre-Overburden Pressure Qu¸ cè kÕt
σ ′p
OCR = 0 > 1 σ y0
'
σ ' yy POP = σ ′p − σ '0 < 0
POP = σ ′p − σ ' 0 y
(2.2)
σ’p
Qu¸ cè kÕt y
Dïng cho MH ®Êt mÒm yÕu (tõ biÕn) v MH ®Êt tăng bÒn
16
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng
x¸c ®Þnh σ’p theo PP Casagrande, 1936
X¸c ®Þnh AS tiÒn cè kÕt
Nh nh t có
C σ’p n t t có th
thó th l nhnh(Casagrande)
b»ng thÝ nghiÖm TN
L n nh t có th
¬®«met (®iÓm B)
ði m:
σ ′p σ’p có th nh t
σ’p nh nh t có th
C¸c b−íc tìm σ’p
σ’p L n nh t có th
- Chän ®iÓm cã b¸n kÝnh cong min A
- KÎ ®−êng ngang t¹i A
¦ S tiÒn
- KÎ tiÕp tuyÕn víi ®−êng cong t¹i A
cè kÕt B
B¸n kÝnh cong nhá nhÊt A
H s r ng e
- kÎ ph©n gi¸c gãc gi a 2 ®−êng trªn
- KÐo d i ®o¹n th¼ng trªn ®−êng
cong ban ®Çu cho c¾t ®−êng ph©n
C¸c gi¸ trÞ cã
gi¸c t¹i B ⇒ ®iÓm øng víi øng suÊt
thÓ cña σ’p
tiÒn cè kÕt σ’p .
Chó ý:: khi mÉu ®Êt bÞ x¸o trén,
khã x¸c ®Þnh σ’p
σ ’p
17
σ’p øng su t cè kÕt hiÖu qu , σ’vc
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - VÝ dô
X¸c ®Þnh ¸p suÊt lÞch
ð−êng nÐn
sö hiÖn tr−êng theo PP
hiÖn tr−êng
Në do lÊy mÉu
B
Casagrande
Gia t i l¹i
C ð−êng cong TN B i tËp vÝ dô 8.1
trong phßng
Cho c¸c ®−êng cong m«
pháng sù trÇm tÝch, lÊy
Sù tăng x¸o tr n
H s r ng e
mÉu ñ t mÉu lªn (rì t¶i) v nÐn l¹i
trong thiÕt bÞ thÝ nghiÖm
Quan hÖ
¬®«met.
e ∼ logσ’
Theo ®−êng cong nÐn
BCD, tìm:
a) ¦S tiÒn cè kÕt theo PP
Casagrande: σ’p
nÐn l¹i
b) Tìm c¸c gi¸ trÞ cùc ®¹i
v cùc tiÓu cña ¦S ®ã;
Në
D c) X¸c ®Þnh OCR nÕu ¦S
90 kPa 200 kPa
TÇng phñ hiÖn tr−êng l
18
80kPa.
øng su t cè kÕt hiÖu qu , σ’vc
- 2. ¸p suÊt lÞch sö hiÖn tr−êng - VÝ dô
X¸c ®Þnh ¸p suÊt lÞch sö hiÖn
ð−êng nÐn
tr−êng theo PP Casagrande
hiÖn tr−êng
Në do lÊy mÉu
B
Gi¶i 8.1
e0= 0,84
Gia t i l¹i a)Thùc hiÖn c¸c b−íc x¸c ®Þnh
ð−êng cong TN
AS tiÒn cè kÕt theo PP
σ’ p trong phßng
Casagrande: σ’p b»ng kho¶ng
Sù tăng x¸o tr n
130 kPa;
H s r ng e
mÉu ñ t
b) Gi¶ thiÕt e0 = 0,84. Gi¸ trÞ
Quan hÖ cùc tiÓu cña σ’p kho¶ng 90 kPa
e ∼ logσ’
v cùc ®¹i kho¶ng 200 kPa;
c) TÝnh OCR b»ng biÓu thøc
σ ,p 130
OCR = , = = 1,6
nÐn l¹i σ v 0 80
Do viÖc x¸c ®Þnh σ’p v σ’v0
Në
kh«ng ch¾c ch¾n nªn th−êng
D
90 kPa 200 kPa
chØ lÊy OCR ®Õn mét sè lÎ
130 kPa 19
øng su t cè kÕt hiÖu qu , σ’vc
- 3.TÝnh ®é lón æn ®Þnh
3.1 Theo LT ® n håi
2
1 − µo GT C¬ häc ®Êt, 1975
K (3.1)
• X¸c ®Þnh theo LT ® n håi S e = pB
N.C.MÉn
Eª
• X¸c ®Þnh theo LT ® n håi kÕt hîp tÝnh nÐn lón cña ®Êt
e1i − e2i GT C¬ häc ®Êt, 1975
Si = K (3.2)
Hi
N.C.MÉn
1 + e1i
TH b i to¸n mét h−íng - K1 = 1:
TH b i to¸n kh«ng gian
e1i − e2i
1 σ zi Si =
− µ 0i (3.5)
Hi
K3 = Víi Θ' = σ x, + σ y + σ z,
,
(3.3)
1 − 2µ0i Θ'i 1 + e1i
1 + µ0 i
∆e
TH b i to¸n ph¼ng H0 = εvH0
s= (3.6)
1 + e0
σ zi
1
− µ0i ; Víi Θ' = σ x, + σ z,
K2 = (3.4)
Θ'
1 − 2µ0i 20
i
nguon tai.lieu . vn