Xem mẫu
- IV. Ch−¬ng 4: Tr¹m b¬m n−íc tho¸t . (5 tiÕt)
4.1 Ph©n lo¹i m¸y b¬m n−íc tho¸t : (0.5 tiÕt)
4.1.1 Yªu cÇu c¬ b¶n cña m¸y b¬m:
Do n−íc cÇn b¬m chøa mét l−îng lín chÊt bÈn nªn ®ßi hái m¸y ph¶i cã
cÊu t¹o ®Æc biÖt. Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña m¸y l :
+ Kh«ng bÞ t¾c do chÊt bÈn trong n−íc.
+ §¶m b¶o tho¸t nhanh v dÔ d ng vËn chuyÓn c¸c chÊt th« trong n−íc
khi qua m¸y.
4.1.2 Ph©n lo¹i m¸y b¬m:
- B¬m ly t©m: dïng cho c¸c lo¹i HTTN.
+ B¬m trôc ngang.
+ B¬m trôc ®øng.
+ B¬m mét cÊp v b¬m nhiÒu cÊp.
+ B¬m ch×m.
- B¬m h−íng trôc: c«ng suÊt lín nªn dïng cho HTTN m−a, HT thuû lîi v
HTTN chung.
- B¬m c¸nh xo¾n.
4.2 Môc ®Ých v vÞ trÝ ®Æt tr¹m b¬m n−íc tho¸t: (0.5 tiÕt)
4.2.1 Môc ®Ých:
L m nhiÖm vô ®Ó chuyÓn n−íc tho¸t hoÆc bïn cÆn lªn cao khi chóng
kh«ng thÓ tù ch¶y ®−îc.
4.2.2 VÞ trÝ:
- N¬i ®é s©u ®Æt cèng v−ît qu¸ giíi h¹n qui ®Þnh. §é s©u lín nhÊt ®Æt cèng
tù ch¶y khi thi c«ng b»ng ph−¬ng ph¸p ® o më mÆt th−êng lÊy:
+ Trong ®Êt sôt lë: 4-5m.
+ Trong ®Êt ch¾c −ít : 5-6m.
+ Trong ®Êt kh« kh«ng lë: 7-8m.
Trang 1/15
- - Trong thêi gian mùc n−íc lò cao, n−íc m−a trong ®« thÞ kh«ng thÓ tù
ch¶y ra s«ng ®−îc m ph¶i b¬m.
- VÞ trÝ ®Æt ph¶i cã ®iÒu kiÖn x©y dùng v ®Þa chÊt thuû v¨n thuËn lîi nh−
®Êt cã c−êng ®é cao, mùc n−íc ngÇm thÊp…Tr¹m b¬m nªn ®Æt n¬i ®Êt
trèng, gÇn c¸c nh m¸y c«ng nghiÖp cã kho¶ng c¸ch ly v d¶i c©y xanh cã
chiÒu réng kh«ng nhá h¬n 10m. Tr−êng hîp khu vùc ®Æt tr¹m bÞ ngËp óng,
cèt thÒm cöa ra v o ph¶i cao h¬n ®Ønh sãng cña c¬n lò lín nhÊt tèi thiÓu
0.5m víi ®é ®¶m b¶o 3%.
- Khi tr¹m b¬m ®Æt trong ®« thÞ, nªn ®Æt tr¹m s©u trong « phè v ph¶i l−u ý
x¶ sù cè ra s«ng hå(®−îc sù qu¶n lý cña ban ng nh cã liªn quan) hoÆc hÖ
thèng n−íc th¶i kh¸c.
- VÒ mÆt vÖ sinh, tr¹m b¬m ph¶i ®Æt xa c¸c c«ng tr×nh tèi thiÓu 15-30m(trÞ
sè lín cho tr¹m c«ng suÊt lín) v cã c©y xanh c¸ch ly.
- Tr¹m b¬m n−íc m−a nªn ®Æt gÇn hå, tËn dông hå l m dung tÝch ®iÒu ho
cho tr¹m.
- Nªn h¹n chÕ sè l−îng tr¹m b¬m chuyÓn tiÕp ®Ó tr¸nh chi phÝ ®Çu t− x©y
dùng v qu¶n lý.
- VÞ trÝ tr¹m b¬m chÝnh cÇn ®−îc lùa chän trªn c¬ së so s¸nh nhiÒu ph−¬ng
¸n kh¸c nhau ®Ó chi phÝ ®Çu t− x©y dùng v qu¶n lý l thÊp nhÊt.
- Chän vÞ trÝ tr¹m b¬m trong tr¹m xö lý cÇn quan t©m ®Õn c¸c c«ng tr×nh
xö lý v c«ng tr×nh phô trî.Tr¹m cã thÓ dïng ®Ó b¬m bïn ho¹t tÝnh ® nÐn,
b¬m bïn tõ bÓ s¬ cÊp, b¬m n−íc rót ra tõ s©n ph¬i bïn. BÓ chøa cña tr¹m
b¬m trong tr¹m xö lý cßn dïng ®Ó x¶ kiÖt bÓ l¾ng…
4.2.3 Ph©n lo¹i tr¹m b¬m tho¸t n−íc, s¬ ®å bè trÝ tr¹m b¬m:
(1tiÕt)
a/ Ph©n lo¹i:
• Tr¹m b¬m n−íc sinh ho¹t:
+ Tr¹m b¬m côc bé: l tr¹m b¬m phôc vô cho mét hay v i c«ng tr×nh nh ë
hoÆc xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp.
+ Tr¹m b¬m khu vùc: l tr¹m b¬m phôc vô cho tõng vïng riªng biÖt hay
phôc vô cho mét v i l−u vùc tho¸t n−íc.
Trang 2/15
- + Tr¹m b¬m chuyÓn tiÕp: l tr¹m b¬m phôc vô chuyÓn tiÕp n−íc th¶i tõ vÞ
trÝ n y tíi vÞ trÝ kh¸c v× lý do kinh tÕ kü thuËt hay v× n−íc th¶i kh«ng thÓ tù
ch¶y ®−îc.
+ Tr¹m b¬m chÝnh: l tr¹m b¬m dïng ®Ó b¬m to n bé n−íc th¶i cña ®« thÞ
®−a lªn c«ng tr×nh xö lý hoÆc x¶ v o nguån tiÕp nhËn.
• Tr¹m b¬m n−íc s¶n xuÊt:
+ Tr¹m b¬m n y rÊt phong phó, phô thuéc v o chÊt l−îng cña n−íc th¶i.
VÝ dô: n−íc cã tÝnh x©m thùc ®èi víi bª t«ng, gang, thÐp, ®ßi hái ph¶i b¶o
vÖ bÓ chøa khái bÞ ph¸ ho¹i, ph¶i sö dông m¸y b¬m riªng v trang bÞ bé
phËn röa ®Þnh kú thiÕt bÞ b»ng n−íc s¹ch...
• Tr¹m b¬m n−íc m−a:
+ Tr¹m b¬m n y cã nhiÖm vô tiªu óng khi kh«ng thÓ dÉn n−íc m−a b»ng tù
ch¶y ra nguån.
• Tr¹m b¬m bïn:
+ ThiÕt kÕ trong c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i.
VÝ dô: tr¹m b¬m bïn tõ bÓ l¾ng s¬ cÊp v bïn ho¹t tÝnh ® nÐn lªn bÓ
mªtan, b¬m c¸t tõ bÓ l¾ng c¸t, b¬m bïn ho¹t tÝnh tõ bÓ l¾ng thø cÊp lªn bÓ
t¸i sinh…
b/ S¬ ®å bè trÝ tr¹m b¬m:
- Gi¶i ph¸p bè trÝ tr¹m phô thuéc ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt , ®iÒu kiÖn
kinh tÕ, kü thuËt...Tr¹m b¬m tho¸t n−íc cã thÓ bè trÝ theo c¸c c¸ch sau:
+ Theo c¸ch tæ hîp bÓ chøa, song ch¾n r¸c v gian b¬m cã thÓ bè trÝ ph©n ly
(h×nh a)hoÆc kÕt hîp (h×nh b).
Trang 3/15
- song ch¾n r¸c
èng v o
èng®Èy
m¸y b¬m
èng thu c«n thu
miÖng thu
bÓ chøa èng thu
èng®Èy
èng thu
a/
song ch¾n r¸c
èng v o
b/
Trang 4/15
- + Theo vÞ trÝ ®Æt m¸y so víi mÆt ®Êt cã tr¹m ®Æt n«ng (s©u nhá h¬n 4m),
nöa ch×m (s©u ®Õn7m) v tr¹m kiÓu giÕng (s©u lín h¬n 8m) (h×nh c).
®éng c¬ ®iÖn
m¸y b¬m
song ch¾n r¸c
èng ®Èy
èng v o
bÓ chøa
èng hót
c/
+ Theo vÞ trÝ ®Æt m¸y so víi mÆt n−íc, cã tr¹m víi b¬m ®Æt næi, b¬m ®Æt
ch×m.
+ Theo d¹ng mÆt b»ng cã lo¹i tr¹m mÆt b»ng trßn, h×nh ch÷ nhËt hoÆc
vu«ng.
+ Theo lo¹i b¬m ®Æt trong tr¹m cã m¸y trôc ngang, trôc ®øng v b¬m h−íng
trôc.
+ Theo h×nh thøc ®iÒu khiÓn b¬m cã tr¹m ®iÒu khiÓn b»ng thñ c«ng, nöa tù
®éng v tù ®éng víi tr¹m ®iÒu phèi t¹i chç, tù ®éng víi hÖ ®iÒu khiÓn tõ xa.
Trang 5/15
- Trang 6/15
- 4.3 ThiÕt kÕ tr¹m b¬m tho¸t n−íc: (2.0 tiÕt)
4.3.1 L−u l−îng tr¹m b¬m v dung tÝch bÓ chøa: (1.0 tiÕt)
• L−u l−îng tr¹m b¬m:
+ Chän l−u l−îng tr¹m b¬m b»ng l−u l−îng giê th¶i n−íc lín nhÊt.
• Dung tÝch bÓ chøa:
- Môc ®Ých:
+ L−u l−îng n−íc th¶i tíi tr¹m b¬m lu«n dao ®éng theo c¸c giê trong
ng y v× vËy cÇn x¸c ®Þnh dung tÝch bÓ chøa hîp lý ®Ó ®¶m b¶o tr¹m b¬m cã
chÕ ®é l m viÖc tèt nhÊt.
- Yªu cÇu bÓ chøa v chÕ ®é b¬m:
+ Dung tÝch ®iÒu ho cña bÓ x¸c ®Þnh dùa theo chÕ ®é n−íc ®Õn (bao gåm
n−íc th¶i sinh ho¹t v n−íc th¶i c«ng nghiÖp) v chÕ ®é b¬m ®i. V× vËy, chÕ
®é b¬m cè g¾ng chän s¸t víi chÕ ®é n−íc ®Õn(chÕ ®é tÝch luü) ®Ó dung tÝch
bÓ chøa nhá.
+ BÓ chøa trong tr¹m b¬m n−íc th¶i kh«ng ®−îc chän lín v× sÏ kh«ng
kinh tÕ . MÆt kh¸c cÆn bÈn dÔ l¾ng v bÞ ph©n huû l m cho n−íc bÞ nhiÔm
bÈn l¹i.
+ Nh×n chung tr¹m b¬m tho¸t n−íc th−êng ®ßi hái l−u l−îng lín, ¸p lùc
nhá nªn hîp lý nhÊt l tæ m¸y bè trÝ c¸c m¸y cïng lo¹i, l m viÖc song song.
+ Sè lÇn ch¹y m¸y c ng lín, dung tÝch bÓ c ng nhá nh−ng qu¶n lý tr¹m
c ng phøc t¹p, ®é bÒn cña thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn v cung cÊp ®iÖn c ng gi¶m.
V× vËy, quy ph¹m qui ®Þnh sè lÇn ch¹y m¸y kh«ng qu¸ ba lÇn trong mét giê
khi ®iÒu khiÓn b»ng thñ c«ng v kh«ng qu¸ s¸u lÇn trong mét giê khi ®iÒu
khiÓn tù ®éng. Theo kinh nghiÖm, khi c«ng suÊt b¬m >50kW, ®iÒu khiÓn tù
®éng kh«ng nªn lÊy qu¸ ba lÇn trong mét giê. Tæ m¸y lín th−êng ch¹y liªn
tôc mét sè giê kh«ng nghØ.
- X¸c ®Þnh dung tÝch bÓ chøa:
+ ThÓ tÝch bÓ sÏ tÝnh víi l−u l−îng cña giê th¶i n−íc Ýt nhÊt.
+ X¸c ®Þnh b»ng biÓu ®å tÝch luü v ®−a v o ®ã ®−êng l−u l−îng b¬m ®i.
Trang 7/15
- - BiÓu ®å tÝch luü n−íc theo giê: (xem h×nh a)
+ ThÓ tÝch bÓ sÏ tÝnh víi l−u l−îng cña giê th¶i n−íc Ýt nhÊt v cho r»ng
chÕ ®é th¶i n−íc ®iÒu ho theo tõng giê nªn biÓu ®å tÝch luü n−íc theo giê
cã d¹ng ®−êng th¼ng.
+ Dung tÝch cña bÓ chøa cã gi¸ trÞ lín nhÊt khi l−u l−îng n−íc ch¶y
®Õn b»ng 50% l−u l−îng n−íc b¬m ®i lín nhÊt.
+ VÝ dô: H×nh a giíi thiÖu c¸ch x¸c ®Þnh bÓ chøa theo ph−¬ng ph¸p
biÓu ®å tÝch luü n−íc giê. L−u l−îng cña giê th¶i n−íc lín nhÊt l : 6.5%
Qng®. Giê th¶i n−íc Ýt nhÊt l 1.65% Qng®. B¬m ®ãng më víi chÕ ®é
3lÇn/1giê.
Trong giê th¶i n−íc lín nhÊt: b¬m l m viÖc liªn tôc. §−êng biÓu diÔn
l−îng n−íc ch¶y ®Õn v l−îng n−íc b¬m ®i trïng nhau.
Trong c¸c giê kh¸c: b¬m l m viÖc ng¾t qu ng v khi ®ã n−íc ®−îc tÝch
luü l¹i trong bÓ. Khi bÓ ®Çy n−íc, c¸c b¬m cïng l m viÖc. BÓ c¹n n−íc c¸c
b¬m ®−îc ng¾t ra (øng víi c¸c ®iÓm a1,a2,a3 v b1,b2,b3). Trªn ®−êng 2,3
c¸c ®−êng kÎ song song víi ®−êng 4 l ®−êng b¬m, c¸c ®−êng kÎ song song
víi trôc ho nh l ®−êng biÓu diÔn thêi gian b¬m nghØ . T¹i thêi gian øng víi
®iÓm a1, b¬m ®−îc ng¾t ra, n−íc b¾t ®Çu tÝch luü v o bÓ. §Õn thêi ®iÓm øng
víi thêi ®iÓm c, bÓ ®Çy n−íc b¬m b¾t ®Çu l m viÖc. BiÓu ®å b¬m lóc n y l
®−êng ca2. HiÖu tung ®é lín nhÊt gi÷a ®−êng n−íc ch¶y ®Õn v ®−êng n−íc
b¬m ®i chÝnh l dung tÝch cña bÓ chøa.
Khi l−u l−îng n−íc ch¶y ®Õn b»ng 50% l−u l−îng n−íc b¬m ®i lín nhÊt
(3.25%Qng®) th× dung tÝch cña bÓ chøa cã gi¸ trÞ lín nhÊt l Wbc =
0.6%Qng®.
Khi l−u l−îng tÝnh to¸n víi giê n−íc th¶i nhá nhÊt (1.65%Qng®) th×
dung tÝch cÇn thiÕt cña bÓ chøa l Wbc = 0.4%Qng®.
+ Dung tÝch ®iÒu ho nhá nhÊt cña bÓ chøa khi biÕt sè lÇn më m¸y trong
giê, l−u l−îng th¶i n−íc nhá nhÊt, cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Wmin = Qmin (1-Qmin)
n Qb
Trong ®ã: Wmin – dung tÝch ®iÒu ho nhá nhÊt cña bÓ chøa(m3).
Trang 8/15
- Qmin – l−u l−îng ®Õn giê nhá nhÊt (m3/h).
Qb- L−u l−îng b¬m cña tr¹m (m3/h).
n – sè lÇn më m¸y trong b¬m.
MÆt kh¸c, dung tÝch ®iÒu ho nhá nhÊt cña bÓ chøa kh«ng ®−îc nhá
h¬n c«ng suÊt nhá nhÊt cña mét m¸y b¬m ®Æt trong tr¹m víi thêi gian l m
viÖc 5-10ph (tuú thuéc v o c«ng suÊt cña tr¹m b¬m).
%Qng®
6
5 4
4
a3
3
0.6%Qng®
a2
2 2
1 b3
a1 c 3 b2 0.4%Qng®
1
b1
0 20 40 60
1-Giê nuíc th¶i ®Õn lín nhÊt 6.5%Qng®
2-Giê nuíc th¶i ®Õn 3.25%Qng®
3-Giê nuíc th¶i ®Õn Ýt nhÊt 1.65%Qng®
4-§uêng b¬m ®i 6.5%Qng®
Trang 9/15
- + §èi víi nh÷ng tr¹m b¬m lín, cã nhiÒu m¸y b¬m hoÆc tr¹m ®iÒu khiÓn tù
®éng, chÕ ®é l m viÖc cña tr¹m b¬m chän theo ®−êng bËc thang. Trong
tr¹m mét sè b¬m l m viÖc liªn tôc v mét sè b¬m l m viÖc ng¾t qu ng ®Ó
b¬m ®i l−îng n−íc ch¶y ®Õn kh«ng ®Òu. Khi ®ã dung tÝch bÓ chøa sÏ gi¶m,
lÊy phô thuéc v o thêi gian cÇn thiÕt ®Ó më m¸y dù tr÷ v ®ñ ®Ó bè trÝ song
ch¾n r¸c v èng hót m¸y b¬m.
+ §èi víi c¸c khu d©n c− nhá, l−îng n−íc th¶i vÒ ban ®ªm Ýt. Tr¹m b¬m
nhá cã thÓ l m viÖc gi¸n ®o¹n hoÆc nghØ l m viÖc ban ®ªm. Khi ®ã dung
tÝch bÓ chøa cã thÓ lÊy t¨ng lªn so víi tÝnh to¸n ®Ó ®¶m b¶o ®ñ chøa l−îng
n−íc trong giê b¬m nghØ.
4.3.2 CÊu t¹o v thiÕt bÞ tr¹m b¬m: (1.0 tiÕt)
- Th nh phÇn tr¹m b¬m bao gåm: bÓ chøa cã song ch¾n r¸c, gian m¸y v
c¸c c«ng tr×nh phô trî.
- MÆt b»ng tr¹m b¬m cã thÓ d¹ng trßn hoÆc vu«ng, cã thÓ x©y dùng b»ng
g¹ch hay BTCT.
- Tr¹m ph¶i ®¶m b¶o n−íc tõ bÓ chøa kh«ng thÊm sang, n−íc ngÇm xung
quanh kh«ng thÊm v o.
- Tr¹m ph¶i ®−îc trao ®æi kh«ng khÝ th−êng xuyªn. Chç èng qua t−êng ph¶i
bè trÝ ®ai vÝt èng.
- §èi víi tr¹m c«ng suÊt võa v nhá: m¸y b¬m trong tr¹m ®Æt ngay d−íi
®¸y bÓ chøa l m cho dung tÝch chung cña tr¹m nhá. Tr¹m kh«ng cÇn b¬m
n−íc rß rØ, hÖ thèng cÈu l¾p ®¬n gi¶n, chi phÝ x©y dùng nhá. Tuy nhiªn, viÖc
kiÓm tra, b¶o d−ìng v thay thÕ b¬m phøc t¹p h¬n b¬m ®Æt næi.
a/ BÓ chøa:
+ §Ó b¶o vÖ b¬m khái bÞ t¾c do r¸c chÌn, cÇn ph¶i ch¾n r¸c , lo¹i bá chÊt
th« cã kÝch th−íc lín b»ng song ch¾n r¸c. ChiÒu réng khe hë cña song ch¾n
phô thuéc v o lo¹i m¸y b¬m v th−êng nhá h¬n ®−êng kÝnh miÖng v o cña
m¸y b¬m l 10-20mm. Song ch¾n r¸c ®Æt nghiªng 60-800 so víi ph−¬ng
ngang. §é s©u líp n−íc qua song kh«ng nhá h¬n 0.8m. Tèc ®é qua song
kh«ng qu¸ 0.8-1.0m/s. R¸c gi÷ l¹i trªn song ch¾n ®−îc lÊy ra b»ng thñ c«ng
hoÆc c o b»ng c¬ giíi. Khi l−îng r¸c lín(>0.1m3/ng) nªn c o r¸c b»ng c¬
Trang 10/15
- giíi v nghiÒn r¸c b»ng m¸y. S¶n phÈm nghiÒn xong x¶ v o m−¬ng tr−íc
song ch¾n r¸c, hoÆc tËp trung chuyÓn ra ngo i ®Ó xö lý tiÕp. Khi l−îng r¸c
nhá (
- + §èi víi nh÷ng tr¹m b¬m nhá: mçi m¸y b¬m chØ cÇn ®Æt mét ®ång hå ¸p
lùc.
c/ §iÒu kiÖn an to n cña tr¹m b¬m:
- Tr¹m b¬m n−íc th¶i ®ßi hái l m viÖc liªn tôc. §Ó ®¶m b¶o ®−îc yªu cÇu
®ã, khi thiÕt kÕ cÇn chó ý:
+ Ph¶i cã m¸y b¬m dù phßng: ®èi víi tr¹m b¬m n−íc th¶i sinh ho¹t quy
®Þnh khi cã 2 m¸y l m viÖc ph¶i cã 1m¸y dù phßng. §èi víi tr¹m b¬m n−íc
th¶i c«ng nghiÖp, ngo i m¸y b¬m dù phßng cßn ph¶i cã m¸y ®Æt s½n trong
kho.
+ Nguån ®iÖn ph¶i ®−îc cÊp tõ hai nguån trªn hai tr¹m biÕn thÕ kh¸c nhau
cña m¹ng l−íi vßng.
+ Tr−íc tr¹m b¬m ph¶i thiÕt kÕ mét èng x¶ sù cè. NÕu gÇn tr¹m b¬m cã hå
chøa th× nªn cho x¶ v o hå, nÕu kh«ng cã th× x¶ v o MLTN m−a.
d/ §iÒu khiÓn tr¹m b¬m:
- Tr¹m b¬m n−íc th¶i hîp lý nhÊt l ®iÒu khiÓn tù ®éng, chØ ®èi víi nh÷ng
tr¹m b¬m nhá th× cã thÓ ®iÒu khiÓn thñ c«ng.
e/ C«ng tr×nh phô trî cña tr¹m b¬m:
- Ngo i c¸c c«ng tr×nh chÝnh trong tr¹m b¬m cÇn cã c«ng tr×nh phô trî
nh−:kho, buång trùc cña c«ng nh©n, buång nghØ v thay quÇn ¸o. Tuy nhiªn
®èi víi nh÷ng tr¹m b¬m nhá phôc vô cho mét sè c«ng tr×nh riªng biÖt th×
kh«ng cÇn thiÕt cã c«ng tr×nh phô trî.
4.3.3 ThiÕt kÕ èng hót, èng ®Èy, tÝnh ¸p lùc b¬m, chän m¸y
b¬m: (1.0 tiÕt)
a/ ThiÕt kÕ èng hót:
- Mçi m¸y bè trÝ mét èng hót riªng ®Ó m¸y l m viÖc thuËn tiÖn.
- èng hót dïng èng thÐp. Tèc ®é trong èng hót lÊy b»ng 0.7-1.5m/s.
- §Ó gi¶m tæn thÊt ¸p lùc, t¹i cöa v o èng ng−êi ta dïng miÖng hót h×nh c«n.
- Trªn èng hót, khi b¬m ®Æt cao h¬n mùc n−íc trong bÓ ph¶i cã van hai
chiÒu, c«n xiªn (gãc nghiªng 200- 300). Gi÷a van v cöa hót cña m¸y ph¶i cã
Trang 12/15
- khíp nèi ®Ó thi c«ng l¾p r¸p m¸y hoÆc th¸o m¸y khi cÇn thiÕt (xem h×nh
vÏ).
c«n xiªn
d van 2chiÒu
m¸y b¬m
tuêng bÓ chøa
b>0.8D
miÖng hót
1.5d
a 0.4D
a=Dkhi500mm, miÖng thu nªn bè trÝ theo
ph−¬ng ngang ®Ó ®¬n gi¶n viÖc l¾p r¸p van trªn èng hót.
- Khi dïng b¬m ch×m: sÏ kh«ng cã èng hót. VÞ trÝ ®Æt b¬m trong bÓ sao cho
l¾p d−îc èng v c¸c bé phËn liªn kÕt m¸y víi ®¸y, t−êng hoÆc n¾p bÓ.
b/ ThiÕt kÕ èng ®Èy:
- èng ®Èy dÉn n−íc tõ tr¹m b¬m ®Õn tr¹m xö lý, ®Õn ga tho¸t n−íc ®Ó
chuyÓn tiÕp hoÆc b¬m x¶ v o nguån tiÕp nhËn.
- èng ®Èy trong tr¹m th−êng dïng èng thÐp, ngo i tr¹m th−êng dïng èng
gang hoÆc BTCT øng lùc tr−íc.
- §−êng kÝnh èng ®Èy trong tr¹m tÝnh víi v = 1-2.5m/s. §èi víi b¬m lín,
®o¹n tõ m¸y ra èng chung tèc ®é kh«ng qu¸ 3m/s.
- èng ®Èy th−êng chän kh«ng nhá h¬n 2. Khi cã sù cè ®o¹n n o ®ã, ®o¹n
cßn l¹i ph¶i t¶i 70% l−u l−îng tÝnh to¸n.
- Trªn èng ®Èy, tõ m¸y ra cã c¸c thiÕt bÞ nh− c«n chuyÓn, khíp nèi, van mét
chiÒu v van hai chiÒu. Van mét chiÒu ®Æt khi tr¹m ®iÒu khiÓn thñ c«ng cã
¸p lùc >30m hoÆc tr¹m ®iÒu khiÓn tù ®éng. Van hai chiÒu ®−îc ®ãng më
Trang 13/15
- b»ng thñ c«ng, b»ng thuû lùc hoÆc b»ng ®éng c¬ ®iÖn. Tr¹m b¬m ®iÒu khiÓn
tù ®éng ph¶i ®ãng më th−êng xuyªn ph¶i dïng van ®iÖn.
- Trªn tuyÕn èng, chç cao ph¶i ®Æt van x¶ khÝ, chç thÊp ®Æt van x¶ bïn. T¹i
c¸c chç èng ®æi h−íng >100 cÇn ®Æt gèi tùa kÝch th−íc x¸c ®Þnh theo tÝnh
to¸n.
- Trong tr¹m b¬m, èng nªn ®Æt lé trªn s n , t−êng nh tr¹m nh»m ®¬n gi¶n
cho l¾p r¸p , qu¶n lý còng nh− ®iÒu kiÖn vÖ sinh tèt. Khi ®ã , èng ®−îc ®Æt
trªn c¸c trô ®ì bª t«ng cao 150-200mm, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c trô kh«ng
qu¸ 3m. C¸c trô ®ì cã t¸c dông b¶o vÖ èng d−íi t¸c dông cña ¸p lùc thuû
tÜnh v thuû ®éng, tr¸nh t¸c ®éng t¶i träng v o th©n b¬m.
c/ ¸p lùc to n phÇn cña m¸y b¬m, chän m¸y b¬m :
- ¸p lùc to n phÇn cña m¸y b¬m x¸c ®Þnh nh− sau:
H = H®h + hh + h® + ho
Trong ®ã: H®h = Z® - Zb
Z®- cèt mÆt n−íc t¹i vÞ trÝ x¶ cña èng ®Èy (khi èng ®Æt ngËp),
hoÆc cèt ®Æt èng ®Èy (khi èng ®Æt cao h¬n mùc n−íc cña ®iÓm x¶) – m.
Zb- cèt mÆt n−íc thÊp nhÊt trong bÓ chøa (l cèt ph¶i dõng b¬m
kh«ng cho khÝ kÐo v o miÖng hót) – m
hh- tæn thÊt trong èng hót (m).
h® - tæn thÊt trong èng ®Èy (m).
ho- cét n−íc tù do t¹i cöa ra cña èng ®Èy, lÊy b»ng 1m.
- Tõ ¸p lùc yªu cÇu v l−u l−îng cña mçi m¸y, tiÕn h nh chän b¬m.
Khi chän m¸y b¬m ta còng míi biÕt ®−îc kho¶ng l−u l−îng v ¸p lùc l m
viÖc cña nã. NÕu muèn biÕt chÝnh x¸c ®iÓm l m viÖc th× ph¶i vÏ ®−êng ®Æc
tÝnh cña èng dÉn ¸p lùc phèi hîp víi ®−êng ®Æc tÝnh cña m¸y b¬m.
d/ Th nh lËp ®−êng ®Æc tÝnh cña èng dÉn ¸p lùc :
H = H®h + hh + ho+S.Q2
S – tæn thÊt ®¬n vÞ
Q – l−u l−îng tèi ®a cña mçi èng dÉn (m3/s).
Trang 14/15
- H(m)
§uêng H=f(Q) cña b¬m
§uêng H=f(Q) cña èng
§iÓm l m viÖc cña b¬m
Q(m3/h)
e/ Nguyªn t¾c chän m¸y b¬m :
- M¸y ®Æt trong tr¹m chän theo lo¹i m¸y dù kiÕn ban ®Çu: m¸y b¬m n−íc
th¶i, b¬m bïn, m¸y trôc ngang, trôc ®øng, m¸y ®Æt lé thiªn, m¸y ®Æt ch×m...
- M¸y ph¶i chän phï hîp víi tÝnh chÊt ho¸ lý cña n−íc th¶i cÇn b¬m.
- M¸y ph¶i ®¸p øng yªu cÇu vÒ l−u l−îng v ¸p lùc víi hiÖu suÊt cao nhÊt,
chi phÝ ®iÖn nhá.
- Chän m¸y phï hîp víi biÖn ph¸p qu¶n lý tr¹m.
- Nguån ®iÖn cung cÊp cho m¸y phï hîp víi nguån ®iÖn hiÖn cã.
- C¸c chi tiÕt cña m¸y ph¶i ®ång bé, bÒn. M¸y lai lÞch râ r ng. Nh cung
cÊp thiÕt bÞ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o h nh ®óng thêi gian qui ®Þnh.
- Trong tr¹m b¬m n−íc th¶i, ngo i m¸y l m viÖc ph¶i cã m¸y dù phßng. Sè
m¸y dù phßng lÊy nh− sau:
+ Khi kh«ng qu¸ hai m¸y l m viÖc – mét m¸y dù phßng.
+ Khi ba m¸y l m viÖc trë lªn – hai m¸y dù phßng.
+ §èi víi tr¹m b¬m n−íc th¶i s¶n xuÊt, tr¹m b¬m bïn, sè m¸y dù phßng
theo qui ®Þnh riªng.
Trang 15/15
- Trang 16/15
nguon tai.lieu . vn
