Xem mẫu
- Digitally signed by
AGRI AGRIVIET.COM
DN: cn=AGRIVIET.
COM, c=VN,
VIET. o=AGRIVIET.COM,
ou=AGRIVIET.COM,
email=WEBMASTER
CHAÁT THAÛI RAÉN VAØ ÑOÄC HAÏI
@AGRIVIET.COM
COM Reason: WHY?!
Date: 2006.05.23
20:29:53 +07'00'
1 ÑÒNH NGHÓA CHAÁT THAÛI RAÉN
Chaát thaûi raén laø baát kyø vaät gì voâ duïng, boû ñi khoâng thuoäc veà theå loûng hoaëc theå khí .
Baûng sau ñaây laø moät ví duï veà chaát thaûi raén ñoâ thò haøng naêm ôû Myõ(soá lieäu naêm 1971):
Baûng 1 Phaân loaïi chaát thaûi raén ñoâ thò ôû Myõ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thaønh phaàn Trieäu taán Tæ leä (%)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Giaáy 39,1 31,1
Kính 12,1 9,7
Kim loaïi 11,9 9,5
Saét 10,6 8,5
Nhoâm 0,8 0,6
Caùc chaát khaùc saét 0,5 0,4
Nhöïa 4,2 3,4
Cao su vaø da 3,3 2,6
Vaûi 1,8 1,4
Goã 4,6 3,7
Thöïc phaåm 22,0 17,6
---------- ---------
Coïng con 99,0 79,2
Chaát thaûi töø vöôøn 24,1 19,3
Caùc chaát voâ cô khaùc 1,9 1,5
----------- ----------
Toång coïng 125,0 100,0
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Con soá cuûa naêm 1986 veà taát caû caùc loaïi chaát thaûi raén treân nöôùc Myõ laø 4,6 tyû taán , chia
ñeàu moãi ngöôøi Myõ thaûi 19 taán raùc/naêm hay 53 kg/ngaøy. Khoaûng 89% cuûa löôïng chaát
thaûi naøy laø do saûn xuaát noâng nghieäp vaø khai moû. Trong ñoù khoaûng 90% chaát thaûi raén töø
noâng nghieäp ñöôïc taùi söû duïng baèng caùch caøy vuøi vaøo ñaát hay laøm phaân uû.
Taïi Tp Hoà Chí Minh soá löôïng vaø thaønh phaàn chaát thaûi raén ñöôïc ghi trong caùc Baûng 2,
3, 4, vaø 6
1 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Baûng 2 Soá löôïng caùc loaïi chaát thaûi raén taïi TP. Hoà Chí Minh
Stt Loaïi raùc Khoái löôïng Thaønh phaàn phaàn
(taán/ngaøy) traêm (%)
1 Raùc ñöôøng phoá, nôi coâng coäng 380 10
2 Raùc sinh hoaït töø caùc hoä daân 1.300 35
3 Raùc cô quan, coâng sôû 76 2
4 Raùc thöông maïi 107 3
5 Raùc chôï 760 20
6 Xaø baàn 1.026 27
7 Raùc ñoäc haïi (*) 114 3
Toång coäng 3.763 100
Nguoàn: Coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò TP. Hoà Chí Minh, 1999.
Baûng 3 Nguoàn vaø khoái löôïng chaát thaûi raén sinh hoaït
Khoái löôïng raùc
Stt Nguoàn phaùt sinh Soá löôïng
Taán/ngaøy %
1 Soá hoä daân 934.907 1.587 58,8
2 Tröôøng hoïc 1.246 15 0,6
3 Cô quan haønh chaùnh 1.213 10 0,4
4 Doanh traïi QÑ, CA, LLVT 486 6 0,2
5 Cô sôû y teá 543 30 1,1
6 Cô sôû coâng nghieäp, nhaø maùy 2.643 80 2,9
7 Cô sôû TDTT 131 1 0
8 Khaùch saïn 399 10 0,4
9 Nhaø haøng, cöûa haøng aên uoáng 25.157 30 1,1
10 Cô sôû thöông nghieäp 91.109 60 2,2
11 Cô sôû KDDV, phuïc vuï, coâng nhaân, coäng ñoàng 6.184 25 1,0
12 Chôï 214 646 23,9
13 Ñöôøng phoá 200 7,4
Toång coäng 2.700 100
Nguoàn: Coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò TP. Hoà Chí Minh, 3/1999.
2 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Baûng 4 Thaønh phaàn vaø khoái löôïng raùc sinh hoaït taïi TP. Hoà chí Minh
Stt Thaønh phaàn Hoä gia ñình Chôï Boâ raùc BCL
Chaát höõu cô
1 Thöïc phaåm 70,0 ÷ 91,0 65,0 ÷ 95,0 63,0 ÷ 90,0 60,0 ÷ 90,0
2 Giaáy 1,5 ÷ 10,0 2,5 ÷ 6,0 2,5 ÷ 6,0 1,0 ÷ 4,0
3 Carton 0,0 ÷ 0,3 0 0 0
4 Vaûi 0,5 ÷ 4,0 0 ÷ 18,5 1,2 ÷ 9,0 6,0 ÷ 12,0
5 Nhöïa 0,0 ÷ 3,0 0 ÷ 1,5 0 0
6 Da 0,0 ÷ 1,0 0 ÷ 5,0 0 ÷ 0,3 0 ÷ 0,2
7 Goã 0,0 ÷ 2,0 0 ÷ 1,0 0 ÷ 0,5 0
8 Cao su 0,0 ÷ 2,5 0 ÷ 0,5 0 ÷ 0,3 0 ÷ 0,2
Chaát voâ cô
9 Thuûy tinh 0,0 ÷ 3,0 0 ÷ 0,3 0 ÷ 0,1 0
10 Lon ñoà hoäp 0,0 ÷ 1,0 0 ÷ 0,6 0 ÷ 0,15 0
11 Saét 0,0 ÷ 0,5 0 ÷ 0,1 0 0
12 Kim loaïi khaùc 0,0 ÷ 1,3 0 ÷ 1,3 0 ÷ 0,1 0
13 Xaø baàn, tro 0,0 ÷ 5,0 0 ÷ 5,0 0 ÷ 0,4 0 ÷ 0,15
Nguoàn: CENTEMA, 1996; CENTEMA, 1998; CETEMA, 2000.
Baûng 5 Thaønh phaàn CTRSH cuûa caùc nöôùc (khoâng keå caùc vaät lieäu ñaõ taùi sinh)
Stt Thaønh phaàn Caùc nöôùc coù thu Caùc nöôùc coù thu nhaäp Caùc nöôùc coù thu
nhaäp quoác daân quoác daân thaáp trung nhaäp quoác daân
thaáp bình cao
Chaát höõu cô
1 Thöïc phaåm 40 ÷ 85 20 ÷ 65 6 ÷ 30
2 Giaáy 1 ÷ 10 8 ÷ 30 20 ÷ 45
3 Carton 5 ÷ 15
4 Vaûi 1÷5 2 ÷ 10 2÷6
5 Nhöïa 1÷5 2÷6 2÷8
6 Da 1÷5 1÷4 0÷2
7 Goã 1÷5 1 ÷10 1÷4
8 Cao su 0÷2
9 Raùc vöôøn 10 ÷ 20
Chaát voâ cô
10 Thuûy tinh 1 ÷ 10 1 ÷ 10 4 ÷ 12
11 Lon thieác 2÷8
12 Nhoâm 1÷5 1÷5 0÷1
13 Kim loaïi khaùc 1÷4
14 Xaø baàn, tro 1 ÷ 40 1 ÷ 30 0 ÷ 10
Nguoàn: Tchobanoglous vaø coäng söï, 1993.
3 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Baûng 6: Thaønh phaàn chaát thaûi raùc sinh hoaït cuûa TP. HCM
Soá TT Thaønh phaàn Khoái löôïng (%)
1 Rau laù vaø traùi caây 62,2 ÷ 76,6
2 Tre, nöùa, goã 0,87 ÷ 3,02
3 Soø, oác 0,05 ÷ 1,39
4 Giaáy thöôøng 0,74 ÷ 7,85
5 Giaáy Carton 0 ÷ 1,28
6 Nhöïa cöùng 0,05 ÷ 1,42
7 Nilon, nhöïa meàm 5,56 ÷ 11,15
8 Kim loaïi 0,08 ÷ 0,66
9 Thuûy tinh 0,04 ÷ 0,79
10 Cao su 0,35 ÷ 2,22
11 Vaûi 3,58 ÷ 9,97
12 Gaïch, beâ toâng, saét 0,78 ÷ 4,92
13 Chaát höõu cô khaùc 0,65 ÷ 10,81
Toång coäng 100,0
Nguoàn: CENTEMA, 1998.
Caùc saùch löôïc nhaèm ñoái phoù vôùi chaát thaûi raén
Hieän nay taïi caùc nöôùc theo phöông thöùc vöùt boû, chaát thaûi raén ñöôïc ñem ñoå ra bieån, treân
maët ñaát hay ñem ñoát trong caùc loø thieâu raùc. Tuy nhieân nhöõng nhaø moâi tröôøng cho raèng
chuùng ta neân baét ñaàu chuyeån töø phöông thöùc tieâu thuï-vöùt boû sang phöông thöùc giaûm
thieåu chaát thaûi. Theo phöông thöùc naøy chuùng ta khoâng neân xem nhöõng thöù chuùng ta
vöùt boû laø “chaát thaûi raén” maø phaûi xem chuùng nhö laø “chaát raén bò boû phí” maø chuùng ta
coù theå taùi söû duïng, taùi cheá, hoaëc ñem ñoát ñi ñeå thu hoài naêng löôïng.
Phöông thöùc “taùi söû duïng taøi nguyeân” naøy ñi keøm vôùi “phöông thöùc giaûm nhaäp löôïng”
ñaõ ñöôïc ñeà ra ñeå giaûm thieåu löôïng chaát thaûi raén. Chaúng haïn nhö moãi ngöôøi phaûi tieâu
thuï ít taøi nguyeân hôn vaø mua nhöõng gì chuùng ta thaät söï caàn hôn laø mua baát kyø thöù gì
chuùng ta muoán chæ vì thích mua maø thoâi; giaûm löôïng vaät chaát ñöôïc söû duïng cho moät soá
saûn phaåm (ví duï nhö laøm xe nhoû hôn), vaø thieát keá caùc saûn phaåm sao cho deã söûa chöõa,
taùi söû duïng vaø taùi cheá.
2 LAØM THEÁ NAØO ÑEÅ LOAÏI BOÛ CHAÁT THAÛI ÑOÂ THÒ ? VAÁT BOÛ, CHOÂN, ÑOÁT HOAËC
LAØM PHAÂN UÛ?
Ñoå raùc böøa treân maët ñaát
Ñaây laø caùch laøm phoå bieán ôû nhieàu nôi, ñaëc bieät laø vuøng noâng thoân, raùc röôûi thöôøng
ñöôïc vöùt lung tung doïc ñöôøng laøm phaùt sinh raát nhieàu loaïi coân truøng mang maàm beänh
4 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- cho ngöôøi, ñoâi khi raùc coøn laøm oâ nhieãm nöôùc ngaàm vaø nöôùc maët do söï röûa troâi xuoáng
saâu vaø chaûy traøn beà maët.
Ñoå raùc vaøo nhöõng vuøng choân raùc hôïp veä sinh
Ñaây laø vuøng thaûi boû raùc hôïp veä sinh, loaïi boû nhöõng khuyeát ñieåm cuûa vieäc thaûi raùc
thaønh ñoáng ñeå hôû treân maët ñaát. Theo caùch naøy raùc ñöôïc traûi thaønh nhöõng lôùp moûng,
neùn eùp laïi vaø phuû leân moät ñaát môùi. ÔÛ ñaây khoâng cho pheùp ñoát raùc vaø thöôøng khoâng coù
muøi hoâi.
Sau khi choân xong raùc, caùc nôi naøy coù theå ñöôïc duøng vaøo muïc ñích xaây döïng coâng
vieân, khu giaûi trí, saân ñaùnh goân, saân vaän ñoäng.
Caùc ñieåm baát tieän cuûa khu thaûi raùc loaïi naøy laø: khí methane deã noå vaø caùc khí sulfur
hydro ñoäc haïi seõ ngaám daãn qua caùc nhaø cöûa ôû vuøng laân caän gaây noå hoaëc gaây ngaït. Coù
theå khaéc phuïc ñieàu naøy baèng caùch gaén caùc oáng thoâng hôi. Neáu khoâng choïn ñuùng loaïi
ñaát thích hôïp, chaát ræ töø baõi thaûi naøy coù theå gaây oâ nhieãm nöôùc ngaàm. Caùc baõi raùc loaïi
naøy thöôøng bò coâng chuùng choáng ñoái do ñoù caøng ngaøy caøng khoù tìm ra vò trí thuaän lôïi.
Thieâu raùc
Thieâu raùc ñeå loaïi boû raùc deã chaùy, tro taøn coøn laïi ñöôïc ñem ñoå chung vaøo baõi thaùi raùc.
Caùch naøy laøm giaûm 80-90% theå tích raùc. Coù theå thu hoài laïi caùc kim loaïi vaø nhieät löôïng
sinh ra do ñoát raùc. Ñoát raùc khoâng laøm oâ nhieãm nöôùc ngaàm vaø neáu ñöôïc trang bò coâng
cuï khöû buïi thì seõ ít gaây ra oâ nhieãm khoâng khí. Tuy nhieân caùc baát tieän laø: duø coù tramg bò
huùt buïi, soá coøn laïi thoaùt ra ngoaøi cuõng raát lôùn, ngoaøi ra cöù 10 taán raùc thieâu thì phaûi giaûi
quyeát moät taán tro, loaïi tro naøy thöôøng chöùa nhieàu kim loaïi ñoäc vaø chaát dioxin vaø coù theå
lieät vaøo loaïi chaát thaûi ñoäc haïi . Chi phí ñeå loaïi boû chaát thaûi ñoäc haïi thöôøng cao gaáp 15
laàn so vôùi baõi choân raùc tính treân moãi taán. Maët khaùc, chi phí xaây döïng, baûo trì vaø hoaït
ñoäng heä thoáng naøy raát cao
UÛ phaân raùc
Caùc loaïi raùc coù theå phaân huûy sinh hoïc nhö raùc loø moå, coâng nghieäp cheá bieán thöïc phaåm,
vaø raùc nhaø beáp coù theå troän vôùi ñaát uû hoai ñeå laøm phaân boùn. Caùc nöôùc nhö Hoøa Lan,
Ñöùc, YÙ thöôøng laøm phaân raùc uû vaø ñoùng goùi ñeå baùn.
Caùch naøy coù baát tieän laø phaûi phaân loaïi raùc voán toán keùm chi phí, moät soá nöôùc coù nguoàn
phaân höõu cô doài daøo cho raèng caùch laøm naøy khoâng maáy kinh teá.
3 Taùi thu hoài taøi nguyeân töø chaát thaûi
5 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Caùc nhaø maùy coâng ngheä cao seõ thu hoài kính, saét, nhoâm vaø caùc vaät chaát coù giaù trò khaùc
töø raùc ñoâ thò ñeå baùn laïi cho nhaø maùy cheá taïo. Nhöõng thöù coøn laïi goàm giaáy, nhöïa vaø caùc
chaát deã chaùy khaùc seõ ñöôïc ñoát ñeå laáy nhieät löôïng saûn xuaát nöôùc noùng, hôi nöôùc noùng
baùn cho caùc khu nhaø ôû laân caän hoaëc caùc nhaø maùy cheá taïo. Ñan Maïch duøng loø thieâu raùc
ñeå chuyeån 60% raùc ñoát ñöôïc sang naêng löôïng. Con soá naøy ôû Thuïy Ñieån, Thuïy Só ,ø Hoøa
Lan vaø Myõ laø 50%, 40%, 30% vaø 7% theo thöù töï.
Caùch thu hoài ñôn giaûn, reû tieàn laø phaân chia raùc ngay taïi nôi thaûi nhö gia ñình, cöûa
haøng thaønh ra nhöõng loaïi khaùc nhau (giaáy, nhöïa, nhoâm, kính....). Caùc vaät lieäu naøy seõ
ñöôïc gom rieâng reõ ñem ñeán nôi taùi cheá. Caùch thu hoài naøy khoâng gaây oâ nhieãm nöôùc vaø
khoâng khí, giaûm bôùt chi phí vaän haønh baûo trì vaø ñem laïi coâng vieäc cho raát nhieàu coâng
nhaân ít laønh ngheà chæ laøm ñöôïc nhöõng vieäc ñôn giaûn.
4. NGUOÀN GOÁC VAØ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA NHÖÕNG LOAÏI CHAÁT THAÛI ÑOÄC HAÏI
Ñònh nghóa chaát thaûi ñoäc haïi: Nhöõng vaät chaát thaûi loaïi coù khaû naêng gaây taùc haïi ñeán
söùc khoûe con ngöôøi vaø moâi tröôøng ñöôïc goïi laø chaát thaûi ñoäc haïi. Chuùng coù theå laø theå
raén, loûng hoaëc khí bao goàm caùc loaïi deã chaùy, noå, ñoäc, aên moøn hoaëc phoùng xaï. Ngöôøi
ta baét ñaàu löu yù ñeán chaát thaûi ñoäc haïi keå töø khi coù bieán coá ôû Love Canal, Bang Nöõu
Öôùc , Myõ naêm 1977.
Caùc nöôùc Chaâu Aâu vaø Baéc Myõ hieän nay ñang raát lo ngaïi veà caùc baõi thaûi chaát ñoäc haïi
raát nhieàu treân ñaát nöôùc hoï vaø ñang noã löïc ngaên ngöøa söï xaâm nhaäp cuûa caùc chaát thaûi
ñoäc haïi naøy vaøo khoâng khí, nöôùc maët vaø nöôc ngaàm.
Moãi naêm chæ rieâng ôû Myõ ñaõ coù 265 trieäu taán chaát ñoäc caùc loaïi ñöôïc saûn xuaát ra.
Khoaûng 93% chaát thaûi ñoäc haïi saûn xuaát ra ôû Myõ baét nguoàn töø coâng nghieäp hoùa chaát,
daàu hoûa vaø luyeän kim.
Vaän chuyeån chaát thaûi ñoäc haïi baèng xe haøng vaø xe löûa thöôøng xaûy ra tai naïn laøm ñoå
chaát thaûi ñoäc ra ngoaøi. Trong caùc naêm töø 1980 ñeán 1985 treân nöôùc Myõ coù 7000 tai naïn
laøm thoaùt ra 191.000 taán chaát ñoäc, gaây cheát 139 ngöôøi, bò thöông 1.478 ngöôøi vaø thieät
haïi toái thieåu 50 trieäu ñoâ la.
5 MOÄT SOÁ VÍ DUÏ VEÀ CHAÁT THAÛI ÑOÄC HAÏI
Chì: Löôïng chì trong moâi tröôøng ñaõ gia taêng khaép theá giôùi töø khi con ngöôøi khai thaùc
vaø söû duïng chì vaøo 800 naêm tröôùc coâng nguyeân. Haäu quaû laø ngaøy nay cô theå con ngöôøi
gaùnh chòu moät löôïng chì gaáp 500 laàn so vôùi thôøi kyø tröôùc coâng nghieäp hoùa. Xaêng pha
chì ñang daàn daàn bò caám ôû nhieàu nöôùc, vì ñaáy laø nguoàn chì quan troïng ñi vaøo con ngöôøi
qua hoâ haáp.
6 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Nghieân cöùu ôû Myõ cho thaáy raèng töø naêm 1977 ñeán naêm 1982 do söï giaûm ñi 68% löôïng
chì trong xaêng ñaõ laøm cho löôïng chì trong khoâng khí vaø trong maùu ngöôøi giaûm xuoáng
coøn moät phaàn ba.
Braxin ñaõ thay xaêng baèng ethanol, nhieàu nöôùc ñaõ caám haún xaêng pha chì. Moät nguoàn
chì khaùc laø do aên phaûi caùc thöùc aên bò nhieãm chì töø khoâng khí laéng ñoïng vaøo caùc vuøng
noâng nghieäp vaø ñoàng coû chaên nuoâi, nhaát laø caùc vuøng gaàn xa loä. Caùc moái haøn trong caùc
lon ñoà hoäp cuõng laø nguoàn nhieãm chì vaøo thöùc aên. Moät nguoàn chì khaùc laø nöôùc uoáng ñi
qua caùc heä thoáng oáng laøm baèng vaät lieäu coù chöùa chì.
Treû em 9 tuoài trôû xuoáng raát deã bò toån haïi do söï nhieãm ñoäc chì. Ngöôøi meï mang moät
löôïng chì cao cuõng coù theå truyeàn qua cho thai nhi. Chì gaây thieät haïi cho naõo boä, giaûm
thính löïc vaø thay ñoåi tính caùch.
Thuûy ngaân: Thuûy ngaân ñi vaøo khoâng khí vaø nöôùc do söï ñoát than, söï thaûi caùc chaát thaûi
kyõ ngheä vaøo coâng raõnh vaø nöôùc maët. Tuy nhieân löôïng thuûy ngaân naøy thì nhoû khi so
saùnh vôùi löôïng töï nhieân nhö söï boác hôi cuûa thuûy ngaân töø voû traùi ñaát vaø moät löôïng raát
lôùn khaùc naèm trong buøn sình ôû ñaùy bieån.
Aên vaøo cô theå moät löôïng lôùn sinh vaät bieån chöùa nhieàu thuûy ngaân raát nguy hieåm. Phaàn
lôùn thuûy ngaân trong thuûy sinh vaät bieån coù nguoàn goác töï nhieân, do ñoù moái ñe doïa veà
nhieãm thuûy ngaân vaãn luoân luoân toàn taïi. Tuy nguoàn thuûy ngaân do con ngöôøi thaûi ra laø ít
so vôùi töï nhieân, ñoâi khi nguoàn naøy vaãn raát nguy hieåm nhö ñaõ töøng xaûy ra ôû vònh
Minamata Nhaät Baûn. Trong vuï naøy coù 649 ngöôøi cheát vaø 1,385 ngöôøi bò toån thöông noäi
taïng do aên caù nhieãm thuûy ngaân xaû vaøo bieån töø moät coâng ty hoùa chaát. ÔÛ Iran vaøo naêm
1972, daân moät laøng nhaän moät loâ haït khöû truøng baèng thuûy ngaân methyl, hoï ñem nuoâi gia
suùc vaø laøm baùnh mì ñeå aên. Keát quaû laø 459 ngöôøi cheát vaø 6.530 ngöôøi bò beänh taät laâu
daøi.
Hôïp chaát thuûy ngaân coù tính ñoäc cao nhaát laø thuûy ngaân methyl (CH3Hg+). Chaát naøy coù
theå toàn taïi trong cô theå nhieàu thaùng, taùc haïi heä thaàn kinh trung öông, thaän, gan, moâ naõo
vaø gaây saåy thai.
Trong ñieàu kieän acid, caùc vi khuaån kî khí soáng ôû ñaùy buøn caùc hoà nöôùc vaø caùc vuøng
nöôùc maët khaùc coù theå chuyeån thuûy ngaân nguyeân toá vaø caùc muoái thuûy ngaân sang thuûy
ngaân methyl. Phaàn lôùn caùc vöïc nöôùc töï nhieân khoâng coù ñoä pH ñuû chua ñeå taïo ra hieän
töôïng naøy, tuy nhieân hieän töôïng möa acid seõ laøm gia taêng nguy cô naøy.
Dioxins: Dioxin laø phoù phaåm cuûa hoãn hôïp chaát ñoäc maøu da cam ngöôøi Myõ phun ôû
Vieät Nam goàm 2,4-D vaø 3,4,5-T. Ñaây laø moät chaát cöïc ñoäc gaây ung thö, saåy thai vaø bieán
7 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- daïng thai ôû nhöõng noàng ñoä raát nhoû. Dioxin sinh ra khi ñoát caùc vaät chaát höõu cô ôû nhieät
ñoä cao nhö caùc nhaø maùy ñoát raùc. Chaát naøy toàn löu laâu daøi trong ñaát vaø trong moâ môõ
con ngöôøi vaø coù theå taêng boäi sinh hoïc trong chuoãi thöïc phaåm.
Dioxins laø moät hoï bao goàm 75 hôïp chaát hydrocacbon clo hoùa, trong ñoù TCCD laø chaát
cöïc ñoäc, gaây ra ung thö gan, saåy thai vaø töû vong cho thuù thí nghieäm vôùi noàng ñoä voâ
cuøng thaáp.
Trong coâng nghieäp, coâng nhaân caùc nhaø maùy tieáp xuùc vôùi chaát naøy bò ñau ñaàu, giaûm theå
troïng, ruïng toùc, suy gan, bò kích uùng, maát nguû, tay chaân teâ daïi, maát khaû naêng tình duïc
vaø noåi muïn boïc. Vaøo naêm 1986, caùc Trung Taâm Phoøng Choáng beänh taät cuûa nöôùc Myõ
caùc treû em uoáng söõa meï bò nhieãm TCCD, coù theå bò haáp thu moät löôïng TCCD cao hôn
cho pheùp 1,300 laàn.
PCBs: Töø 1966 caùc nhaø khoa hoïc ñaõ cho bieát coù söï oâ nhieãm treân dieän roäng chaát
Polychlorinated Biphenyl (PCBs) . PCBs coù 209 chaát ñoàng goác (congener).
Tröôùc ñaây ngöôøi ta chöa bieát ñeán PCBs maõi cho ñeán 1968 coù 1300 ngöôøi Nhaät bò noåi
muïn boïc, bò toån haïi thaän vaø gan sau khi aên phaûi daàu gaïo bò nhieãm PCBs ræ ra töø boä
phaän trao ñoåi nhieät. Vì vaäy, Nhaät Baûn caám söû duïng taát caû caùc loaïi PCBs.
Cuõng nhö DDT vaø Dioxin, PCBs khoâng hoøa tan trong nöôùc, hoøa tan trong môõ vaø raát
khoù phaân huûy sinh hoïc hoaëc hoùa hoïc vaø raát deã tích luõy taêng boäi sinh hoïc qua maïng
thöïc phaåm. PCBs ñi vaøo cô theå qua thöïc phaåm, tieáp xuùc da, vaø hoâ haáp. Cuõng nhö
DDT, hieäu öùng laâu daøi do haáp thu lieàu thaáp PCBs vaãn chöa bieát ñöôïc roõ. Tuy nhieân thí
nghieäm treân ñoäng vaät cho thaáy laø chuùng bò toån haïi gan thaän, roái loaïn tieâu hoùa vaø sinh
saûn, noåi muït nhoït treân da vaø sinh böôùu.
ÔÛ Myõ naêm 1976 Quoác Hoäi ñaõ caám saûn xuaát vaø söû duïng PCBs, tröø nhöõng phaàn ñaõ coù
saün trong caùc chaán löu ñeøn oáng. Tuy nhieân tröôùc leänh caám naøy, Myõ ñaõ saûn xuaát ra
68.000 taán, soá naøy ñaõ ñi vaøo moâi tröôøng do vieäc thaûi loaïi lung tung vaøo caùc baõi raùc,
caùnh ñoàng, roài ñi vaøo heä thoáng coáng raõnh, veä ñöôøng xe chaïy. Ngaøy nay coù theå tìm
thaáy veát cuûa PCB khaép theá giôùi trong ñaát, trong nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm, trong caù, söõa
meï, moâ môõ cuûa ngöôøi vaø ngay caû ôû trong baêng tuyeát vuøng cöïc.
Khi caán löu bò chaùy hoaëc roø ræ, noå, chuùng seõ thaûi PCBs ra moâi tröôøng. Naêm 1985, Cô
quan Baûo veä Moâi tröôøng Hoa Kyø ra leänh loaïi boû chaát PCBs ra khoûi caùc chaán löu ñeøn
oáng trong caùc nhaø ôû taäp theå, nhaø vaên phoøng, nhaø thöông, sieâu thò .v.v. vaø caám gaén theâm
chaán löu coù PCBs.
6 KIEÅM SOAÙT VAØ QUAÛN LYÙ CHAÁT THAÛI ÑOÄC HAÏI
Phöông phaùp xöû lyù chaát thaûi ñoäc haïi (CTÑH)
8 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- Coù ba caùch chính
(1) Laøm giaûm toång löôïng CTÑH baèng caùch thay ñoåi quy trình coâng ngheä, hoaëc taùi söû
duïng, taùi cheá chuùng. Ñaây laø caùch toát nhaát.
(2) CTÑH coøn laïi thaûi ra moâi tröôøng phaûi ñöôïc chuyeån hoùa sang caùc chaát ít ñoäc hôn
hoaëc voâ haïi baèng caùch cho phaân huûy sinh hoïc trong moâi tröôøng ñaát hoaëc ñoát ñi, xöû lyù
vôùi hoùa chaát, hay trong moät soá tröôøng hôïp coù theå hoøa loaõng vaøo khoâng khí vaø bieån caû.
(3) CTÑH quaù beàn vöõng khi ñaõ xöû lyù baèng bieän phaùp thoâng thöôøng seõ ñöôïc choân ôû caùc
hoá choân vónh cöûu taïi nhöõng vuøng an toaøn veà maët ñòa chaát vaø moâi tröôøng.
Hieän traïng quaûn lyù CTÑH
ÔÛ Myõ, khoaûng 80% CTÑH saûn xuaát haøng naêm ñöôïc thaûi boû hôïp phaùp hoaëc leùn luùt
baèng nhöõng caùch coù haïi veà maët moâi tröôøng: gieáng saâu, hoà chöùa khoâng loùt, baõi thaûi
khoâng loùt, ñoå vaøo coáng coâng coïng, soâng suoái hoaëc ñöôïc ñoát trong caùc loø thieâu khoâng
ñaït tieâu chuaån kyõ thuaät. Chæ coù 10% CTÑH ñöôïc chöùa ôû baõi thaûi an toaøn vaø 7% ñöôïc
taùi cheá, taùi söû duïng, khöû ñoäc hoaëc ñoát boû moät caùch an toaøn. Moät löôïng CTÑH raát lôùn
khoâng tính ñöôïc ñaõ ñöôïc ñoå leùn vaøo soâng suoái hoaëc choân vaøo ñaát.
ÔÛ caùc nöôùc Chaâu Aâu, ít ñaát ñeå laøm baõi thaûi do vaäy 50% CTÑH ñöôïc ñoát trong caùc loø
thieâu coù trang bò caùc coâng cuï choáng oâ nhieãm khoâng khí toái taân, naêng löôïng phaùt ra
duøng ñeå phaùt ñieän vaø söôûi aám.
CTÑH coù theå bò khöû ñi baèng caû ba bieän phaùp lyù hoùa vaø sinh hoïc. CTÑH cuõng coù theå
ñöôïc phaân huûy baèng nhieät trong caùc loø thieâu coù ñuû boä phaän choáng oâ nhieãm khoâng khí.
Caùch naøy coù nhieàu öu ñieåm laø xöû lyù ñöôïc phaàn lôùn CTÑH vaø laø phöông phaùp höõu hieäu
nhaát ñeå loaïi thaûi caùc chaát thaûi höõu cô nhö noâng döôïc, dung moâi vaø PCBs. Caùc nhöôïc
ñieåm cuûa phöông phaùp naøy goàm coù: ñaét tieàn, coøn laïi tro chöùa nhieàu kim loaïi ñoäc.
Vì leänh caám thaûi CTÑH trong ñaát lieàn vaø daân chuùng traùnh xa caùc loø thieâu raùc neân xu
höôùng môùi laø ñoát caùc CTÑH daïng loûng treân bieån trong caùc taøu chuyeân duøng. Caùch naøy
cuõng coù nhöõng öu vaø khuyeát ñieåm rieâng. Trong ñaát lieàn, CTÑH phaûi ñöôïc choân ôû caùc
baõi thaûi an toaøn. Baõi thaûi an toaøn laø nôi chöùa caùc CTÑH ñöôïc tröõ trong thuøng. Caùc
CTÑH daïng loûng phaûi ñöôïc hoùa raén baèng xi maêng, nhöïa ñöôøng, thuûy tinh hoaëc caùc
chaát ña hôïp höõu cô tröôùc khi ñöa vaøo baõi thaûi an toaøn. Baõi naøy phaûi ñöôïc xaây döïng
treân nhöõng vuøng ñaát seùt naëng, bieät laäp vôùi caùc nguoàn nöôùc, khoâng bò ngaäp luït vaø khoâng
ñeå chaát ræ töø baõi thaûi ñi vaøo nöôùc ngaàm.
9 DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
- GIÔÙI THIEÄU VEÀ TAØI LIEÄU
Tài liệu bạn đang xem được download từ website
WWW.AGRIVIET.COM
WWW.MAUTHOIGIAN.ORG
»Agriviet.com là website chuyên đề về nông nghiệp nơi liên kết mọi thành viên
hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chúng tôi thường xuyên tổng hợp tài liệu về tất cả
các lĩnh vực có liên quan đến nông nghiệp để chia sẽ cùng tất cả mọi người. Nếu tài liệu
bạn cần không tìm thấy trong website xin vui lòng gửi yêu cầu về ban biên tập website để
chúng tôi cố gắng bổ sung trong thời gian sớm nhất.
»Chúng tôi xin chân thành cám ơn các bạn thành viên đã gửi tài liệu về cho chúng tôi.
Thay lời cám ơn đến tác giả bằng cách chia sẽ lại những tài liệu mà bạn đang có cùng
mọi người. Bạn có thể trực tiếp gửi tài liệu của bạn lên website hoặc gửi về cho chúng tôi
theo địa chỉ email Webmaster@Agriviet.Com
Lưu ý: Mọi tài liệu, hình ảnh bạn download từ website đều thuộc bản quyền của tác giả,
do đó chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất kỳ khía cạnh nào có liên quan đến nội
dung của tập tài liệu này. Xin vui lòng ghi rỏ nguồn gốc “Agriviet.Com” nếu bạn phát
hành lại thông tin từ website để tránh những rắc rối về sau.
Một số tài liệu do thành viên gửi về cho chúng tôi không ghi rỏ nguồn gốc tác giả,
một số tài liệu có thể có nội dung không chính xác so với bản tài liệu gốc, vì vậy nếu bạn
là tác giả của tập tài liệu này hãy liên hệ ngay với chúng tôi nếu có một trong các yêu cầu
sau :
• Xóa bỏ tất cả tài liệu của bạn tại website Agriviet.com.
• Thêm thông tin về tác giả vào tài liệu
• Cập nhật mới nội dung tài liệu
www.agriviet.com
DOWNLOAD» AGRIVIET.COM
nguon tai.lieu . vn
