Xem mẫu
- Thù vË ngµ Th«
ct nh ng
(H¹ trÇ )
tn
Pinophyta (Gymnospermae)
- Pinaceae Taxodiaceae Podocarpaceae Cupressaceae
HäTh« ng HäBô mä
tc HäKim giao HäHoµ ® n
ng µ
C© gç lí Ý khi lµ
y nt C© gçlí
y n C© gç lí c© gç
y ny C© gçlí hoÆ c©
y n cy
c© bô
yi nhìhoÆ c© bô
cyi bôi
Txanh hoÆ rô l¸
c ng Txanh hoÆ rô l¸ Th- ng xanh
c ng ê Th- ng xanh
ê
T¸ th- ng hì
n ê nh T¸ th- ng hì T¸ th- ng hì
n ê nh n ê nh T¸ th- ng hì
n ê nh
th¸p th¸p th¸p th¸ p
Th© cã nhù s¸ Cµ mä gÇ vß
n ap nh c n ng Cµ mä gÇ vß
nh c n ng Th© th- ng
n ê cã
th¬ m tinh dÇ th¬
u m
L¸hì kim, l¸hì L¸ hì d¶ l¸ hì
nh nh nh i, nh L¸hì tr¸ xoan, l¸ L¸hì vÈ , l¸hì
nh i nh y nh
d¶ hay l¸hì vÈ
i nh y ngä gi¸ , l¸ hì
n o nh hì d¶ l¸ hì kim, l¸ t- ng ® i
nh i, nh ¬ è
kim hoÆ l¸ hì
c nh ngä gi¸ hoÆ l¸ nhá l¸ dµ kh«
n o c , i ng
vÈy hì vÈ
nh y qu¸2 cm
Mä cô xo¾ è Mä xo¾ è , Ý khi
c m nc c nct Mä xo¾ è hoÆ
c nc c Mä ® i hoÆ l¸
cè c
trª ® u cµ , gè ® i
nÇ nh cè gÇ ® i, l¸ th- ng
nè ê mä vß , ® « l¸
c ng u i
cãnhiÒ l¸hì vÈ
u nh y vÆ ë cuè
n ng vµ th- ng men cuè
ê ng
t¹ thµ bÑ (2-5
o nh . cï ví cµ lµ
ng i nh m ¸ s¸ vµ cµ
p t o nh
l¸ Ñ
/b ) thµ mÆ ph¼
nh t ng
- Pinaceae Taxodiaceae Podocarpaceae Cupressaceae
Nãn
Nã ® c th- ng
nù ê Nã ® c mä lÎ
nù c Nã mä lÎ ë n¸
n c ch
Nã ® c th- ng
n ù ê
mä cô ® u cµ
c m Ç nh hoÆ cô ën¸ l¸
cm ch l¸hoÆ ® u cµ
c Ç nh
hì trôtrß
nh n
A A A A2-16
XÕ xo¾ è
p nc XÕ xo¾ è
p nc XÕ xo¾ è
p nc Mä ® i
cè
2 bao phÊ /A
n 2-9 bao phÊ /A
n 2 bao phÊ /A
n 3-6 bao phÊ /A
n
Nã c¸ mä lÎ
nic Nã c¸ mä lÎ
nic Nã c¸ mä lÎ
nic Nã c¸ mä lÎ
nic
G : :2 G : :2-9 G (chØ cã 1 l¸ G3-12:3-12(Mé sè
t
no· trª cï ph¸
n n ng t hoÆ toµ bé l¸
c n
triÓ 1:1
n): no· 1-12
n):
L¸ no· xÕ xo¾
np n XÕ ® i tõ ® i
p è ng « Mä ® i hoÆ mä
cè c c
L¸ no· xÕ xo¾
np n
èc hoÆ xo¾ è
c nc vßng
è trª ®
c nÕ
L¸ no· hì vÈ
n nh y L¸ no· hì vÈ
n nh y L¸ no· trª cï
n n ng L¸ no· th- ng
n ê
sau ho¸ gç L¸ b¾
. c má . L¸ b¾ dÝ
ng c nh t¹ thµ d¹ qu¶
o nh ng hì kiª , dÝ liÒ
nh n nh n
nhá ë phÝ d- i,
a í liÒ l¸ no· sau
n n, kiª hoÆ h¹ gi¶
n c ch l¸ b¾ th- ng ho¸
c ê
kh« dÝ l¸no·
ng nh n ho¸gç gç
- Pinaceae Taxodiaceae Podocarpaceae Cupressaceae
Qu¶ nã hì trø Qu¶ nã th- ng Qu¶ nã th- ng Qu¶ nã th- ng
n nh ng n ê n ê n ê
hoÆ hì nã
c nh n hì trø hoÆ cÇ hì trø hoÆ cÇ hì trø hoÆ cÇ
nh ng cu nh ng cu nh ng cu
Hã gç chÝ trong Hã gç chÝ trong 1 Ph¸
a n a,n t triÓn trong Th- ng ph¸ triÓ
ê t n
1-2 năm năm năm trong năm
2 h¹ ¶
t/v y 2-9 h¹ ¶
t/v y 1 h¹ ¶
t/qu 1-12 h¹ ¶
t/v y
H¹ th- ng cã c¸
t ê nh
H¹ cãc¸ má ë H¹ cãc¸ má
t nh ng t nh ng H¹ kh« cãc¸
t ng nh
hÑ bao quanh
p
®nh
Ø
Ph« cã 2 hay nhiÒ Ph« cã2-9 l¸mÇ
i u i m Ph« cã2 l¸mÇ
i m Ph« cã 2, Ý khi cã
i t
l¸mÇ m 5-6 l¸mÇm
TG: 10 chi, trª 230 TG: 10 chi vµ17 loµ TG: 8 chi, trª 130 TG: 22 chi, 150
i
n n
loµi loµi loµi
ViÖ Nam cã 4 chi, ViÖ Nam cã3 chi vµ ViÖ Nam cã 3 chi, 7 ViÖ Nam cã6 chi vµ
t t t t
10 loµi 3 loµ i loµi 7 loµ i
- Hä Th«ng - Pinaceae
Loµ th- ng ® î g© trå :
i ê - c y ng
Th«ng m· vÜ(Pinus massoniana) nhËp néi
Th«ng nhùa (Pinus merkusii) b¶n ®Þ a
Th«ng caribª (Pinus caribaea) nhËp néi
Th«ng ba l¸ (Pinus kesiya) b¶n ®Þ
a
Loµ b¶ ®a quýhiÕ cñ ViÖ Nam
i nÞ mat
Th«ng l¸ giÑp (Pinus krempfii)
Th«ng pµ cß (Pinus kwangtungensis)
Th«ng ®µ l¹t (Pinus dalatensis)
ThiÕt sam (Tsuga gumosa)
V©n sam hoµng liªn (Abies delavayi var. nukiangensis)
Th«ng dÇu ®¸ v«i (Keteleeria davidiana)
Du sam (Keteleeria elevyniana)
- Th« nhù
ng a Th« m·vÜ
ng
Th« ba l¸
ng Th« caribª
ng
Pinus merkusii Pinus massoniana
Pinus kesiya Pinus caribaea
(Th« ta)
ng (Th« ® « ngù )
ng u i a
C© gçlí
y n C© gçlí
y n
C© gçlí
y n C© gçlí
y n
Th© trß th¼
n n ng Th© trß
n n th¼ng Th© trß
n n th¼ Th© trß
ng n n th¼ng
hì trô
nh hì trô
nh hì trô
nh hì trô
nh
T¸ hì th¸
n nh p T¸ hì th¸
n nh p T¸ dµ hì th¸
n y, nh p T¸ hì th¸
n nh p
Vámµ x¸ n©
umu Vámµ n© sÉ
uum Vá mµ n© x¸
uum Vámµ n© nh¹
uu t
Nø dä hay bong
tc Nø dä , khi giµ
tc Nø dä s© sau
tcu Nø dä sau bong
tc
vÈ dµ
yy bong m¶ ng bong vÈy m¶ dµ
ng i
L¸hì kim
nh L¸hì kim.
nh L¸hì kim.
nh L¸hì kim.
nh
2 l¸ Ñ
/b 2 l¸ Ñ
/b 3 l¸ Ñ
/b 3 Ýkhi 4,5 l¸ Ñ
t /b
Mä cô trª ® u
c m nÇ
Mä ® i trª ® u
cè nÇ Mä ® i trª ® u
cè nÇ Mä cô trª ® u
c m nÇ
cµ ng¾
nh n
cµ ng¾
nh n cµ ng¾
nh n cµ ng¾
nh n
- Pinus merkusii Pinus massoniana Pinus kesiya Pinus caribaea
L¸dµ 18-30cm.
i L¸dµ 15-20cm
i L¸dµ 15-20cm
i L¸dµ 15-25cm
i
Mµ xanh thÉ , h¬
u mi Mµ xanh thÉ
u m
Mµ xanh vµ nh¹
u ng t Mµ xanh vµ , cã
u ng
th« mÒ , h¬ rñ
mi
mÒ m¶ vµ
m nh d¶ phÊ tr¾ mÐ
i n ng, p
th- ng hay thâ
ê ng cãră c- nhá
ng a
MÆ c¾ ngang hì
tt nh
MÆ c¾ ngang hì
tt nh MÆ c¾ ngang hì
tt nh MÆ c¾ ngang hì
tt nh
dÎqu¹ t
b¸ nguyÖ
n t b¸ nguyÖ
n t dÎqu¹ t
2-3 è nhù
ng a 6-7 è nhù
ng a 4 è nhù
ng a 2 è nhù
ng a
BÑdµ 1-1,2cm
i BÑdµ 1-2cm
i
BÑdµ 1,3-2cm
i BÑdµ 0,5-1cm
i
Nh½ Sè dai
n, ng
Nh½ Sè dai
n, ng Xïxì Sè dai
, ng Xïxì Sè dai
, ng
Nã ® c hì BĐS
n ù nh Nã ® c hì trô
n ù nh
Nã ® c hì BĐS
n ù nh Nã ® c hì BĐS
n ù nh
Nã c¸ th- ng mä
ni ê c
Nã c¸ th- ng mä
ni ê c Nã c¸ 3-5 th- ng
ni ê Nã c¸ ® n lÎhoÆ
n i¬ c
lÎtrª ngä cµ
n n nh
lÎ cãkhi mä cô
, cm mä vß trª ®nh
c ng n Ø 3-4 mä vß ëgÇ
c ng n
non
2-4 chå ngä .
i n ®nh ngä
Ø n
Nă thø2 hì
m nh
Nă thø2 hì
m nh Nă thø2 hì
m nh Nă thø2 hì viª
m nh n
trø trß
ng n
trø ng trøng chuú
Dµ 5-10 cm
i Dµ 5-9 cm
i Dµ 5-10 cm
i
Dµ 4-6 cm
i
ĐK 3-5 cm ĐK 3-4 cm ĐK 3-4 cm ĐK 2,5-3,8 cm.
- Pinus merkusii Pinus massoniana Pinus kesiya Pinus caribaea
Khi nã chÝ ho¸gç Khi chÝ ho¸gç
nn , n Khi chÝ ho¸gç
n Khi chÝ ho¸gç
n
mµ n©
uu mµ n © b ¹
uuc mµ n©
uu mµ n ©
uu
Cuè dµ 0,5 cm
ng i Cuè 0,5 cm
Cuè dµ 2 cm, c© Cuè rÊ ng¾
ng i n ng t n ng
quÆ xuè ® i khi
p ng «
®i
è ®nh s¸ cµ
Ý t nh th- ng vÑ vµquÆ
ê o p
vÑ qu¶
o vÒphÝ cµ
a nh
MÆ vÈ dµ
tyy MÆ vÈ má
t y ng MÆ vÈ dµ
t y y. MÆ vÈ má
t y ng
Hì thoi hoÆ s¾
nh cc Hì qu¹ mÐ trª Hì thoi
nh t, p n nh Hì thoi
nh
c¹nh gÇ trß
nn
Cãgêngang h¬ lå
ii
2 ® ê gêL gã
- ng c Cãmé gêngang
t Cãmé gêngang
t
Rè vÈ h¬ lå giữa
nyii
Rè vÈ h¬ lâ
nyim Rè vÈ h¬ lâ ® i Rè vÈ h¬ lå ® i
n y im« i y i i«
cã1 gai nhä dµ
ni
khi cãgai nhän khi cãgai nhän
1 mm
H¹ hì tr¸ xoan,
t nh i H¹ tr¸ xoan h¬
ti i H¹ hì tr¸ xoan
t nh i H¹ hì trø
t nh ng
h¬ dÑ
ip dÑp
Dµ 3-4 mm
i
Dµ 5-8 mm
i Dµ 5-6 mm
i Dµ 6 mm
i
ĐK 2-3 mm
ĐK 4 mm ĐK 3-4 mm ĐK 3 mm
C¸ dµ 2 cm C¸ dµ 1,5 cm C¸ dµ 1,2-1,5cm
nh i C¸ dµ 2-2,5 cm
nh i
nh i nh i
- HäBô mä –Taxodiaceae
tc
Mé sèloµ th- ng gÆ trong häBô mä
t i ê p tc
Sa mé (Cunninghamia lanceolata)
c
Sa mé quÕphong (Cunninghamia konishii)
c
Bô mä (Taxodium distichum)
tc
Th« n- c (Glyptostrobus pensilis)
ng í
- Sa méc (Sa mu) – Cunninghamia lanceolata
C©y gç lín.
Th©n th¼ng, ®¬n trôc.
T¸n hì th¸p.
nh
Vá mµu n©u hoÆc x¸m n©u, nøt däc.
Cµnh mäc vßng tr¶i ®Òu trªn th©n, ph©n cµnh thÊp.
L¸ hì d¶i ngän gi¸o dµi 3-6cm réng 3-5mm
nh
L¸ dµy, cøng mÐp l¸ cã răng c-a nhá.
Däc hai bªn g©n giữ phÝ mÆt d-íi l¸ cã 2 d¶i phÊn tr¾ng, mÆt trªn cã 2
aa
r·nh song song mÐp l¸.
L¸ xÕp xo¾n èc nh-ng vÆn ë cuèng cïng víi cµnh lµm thµnh mÆt ph¼ng.
- Cunninghamia lanceolata
Nãn ®ùc mäc côm ®Çu cµnh.
Nãn c¸i ®¬n lÎ hoÆc gåm 2-3 chiÕc mäc côm trªn ®Çu cµnh.
Qu¶ nãn hì trøng trßn, ®Çu nhän.
nh
Dµi 2,5-5cm ®-êng kÝ 3-5cm.
nh
L¸ b¾c dµy ho¸ gç.
L¸ no·n máng, ®Ø xÎ 3 thïy dÝ liÒn vµ n»m trong lßng l¸ b¾c.
nh nh
Mang 3 no·n ®¶o.
H¹t hì tr¸i xoan, dÑp
nh
Dµi 5-7mm réng 2-5mm.
MÐp cã c¸nh nhá.
Ph«i cã 2 l¸ mÇm.
- Thù c vËt ngµnh Ngäc lan
(Ngµnh H¹t kÝ )
n
Magnoliophyta (Angiospermae)
- C¸c hä ®¹i diÖn trong bé Ngäc lan
Hä Ngäc lan Hä Na Hä M¸u chã
Magnoliaceae Annonaceae Myristicaceae
C©y gç lín, nhì hay nhá C©y gç lín, nhá, d©y leo C©y gç nhì, nhá
th©n gç
Th©n th-êng cã tÕ bµo Trong th©n th-êng cã tÕ Th©n th-êng cã nhùa ®á
chøa tinh dÇu th¬m. Cµnh bµo chøa dÇu
non th-êng mµu xanh
L¸ ®¬n, mäc c¸ch, mÐp L¸ ®¬n, mäc c¸ch, mÐp L¸ ®¬n, mäc c¸ch, mÐp
nguyªn nguyªn nguyªn
Cã l¸ kÌm to, bao chåi, Kh«ng cã l¸ kÌm Kh«ng cã l¸ kÌm
hì bóp, khi rông ®Ó l¹i
nh
vÕt sÑo vßng quanh cµnh
Hoa mäc ®¬n lÎ ë n¸ch l¸ Hoa mäc lÎ hay côm ë Hoa tù xim hoÆc mäc
hoÆc ®Çu cµnh n¸ch l¸ côm hay t¸n nhá
H
M3 HH
M3. C¸c bé phËn hoa xÕp M3. ĐÕ hoa th-êng låi
ooo
xo¾n èc trªn ®Õ låi
aaa
- Hä Ngäc lan Hä Na Hä M¸u chã
Magnoliaceae Annonaceae Myristicaceae
P, xÕp lîp K3, C3-6, K gièng C K3, Co
A, chØnhÞng¾n, bao A xÕp xo¾n èc, chØnhÞ A, chØnhÞhîp thµnh 1
phÊn thu«n dµi, A xÕp ng¾n, trung ®íi dÇy cét, (®Ü , trô) bao phÊn
a
thÊp h¬n G ®Ý trªn cét
nh
L¸ no·n rêi khÐp kÝn L¸ no·n rêi, xÕp xo¾n èc
nh-ng ch-a râ bÇu, vßi vµ hoÆc xÕp vßng
®Çu nhuþ
G : :1- G : :1- G 1: 1:1
Qu¶ ®¹i kÐp gåm nhiÒu Qu¶ kÐp gåm nhiÒu qu¶ Qu¶ ®¹i (®«i khi nøt theo
®¹i rêi xÕp c¹nh nhau thÞ hoÆc qu¶ h¹ch xÕp l¹i
t 2 ®-êng)
H¹t cã d©y rèn dµi, chøa H¹t cã néi nhò cuén H¹t cã vá gi¶, nguyªn
ph«i nhò dÇu Ph«i nhá hoÆc xÎ sîi bao bäc
Ph©n bè ë vïng nhiÖt ®íi Ph©n bè nhiÖt ®íi
Ph©n bè nhiÖt ®íi vµ ¸
vµ ¸ nhiÖt ®íi B¾c b¸n cÇu
nhiÖt ®íi B¾c b¸n cÇu.
TG cã 8 chi, 100 loµi
TG cã 12 chi, 210 loµi TG cã 80 chi, 800 loµi.
VN cã 3 chi, 20 loµi.
VN cã 7 chi, 39 loµi. VN cã 27 chi, 168 loµi.
- Hä Ngäc lan Magnoliaceae
Mét sè taxon ®¹i diÖn trong hä Magnoliaceae
- Chi Magnolia cã: Hoa trøng gµ - D¹ hîp (M. coco) c©y cã
hoa th¬m ®-îc trång lµm c©y c¶nh.
- Chi Manglietia cã: Mì (M. glauca), Vµng t©m (M.
fordiana).
- Chi Michelia VN cã rÊt nhiÒu loµi: Ngäc lan hoa tr¾ng (M.
alba), Ngäc lan hoa vµng (M. champaca), Giæi xanh (M.
mediocris), Giæi bµ (M. balansae), Tö tiªu (M. figo) c©y bôi
®-îc trång lµm c¶nh…
- Chi Tsoongiodendron cã: Giæi th¬m (T. odorum) h¹t lµm
gia vÞ hoa -íp chÌ, c©y cã thÓ lµm c¶nh.
,
Ngoµi ra cßn mét sè chi nữ nh-: Pachylarnax (Mì v¹ng),
a
Paramichelia (Giæi găng).
- Mì Giæi xanh Giæi bµ (Giæi l«ng)
Manglietia glauca Michelia mediocris Michelia balansae
C©y gç nhì C©y gç nhì
C©y gç lín
Th©n ®¬n trôc, th¼ng, trßn Th©n trßn th¼ng Th©n th¼ng
®Òu, ®é thon nhá. T¸n
hì th¸p
nh
Vá mµu x¸m tro Vá x¸m tr¾ng kh«ng nøt
Vá nh½n mµu x¸m xanh,
kh«ng nøt nhiÒu lç bì trßn
VÕt vá ®Ïo trong mµu VÕt vá ®Ïo mµu x¸m vµng, VÕt vá ®Ïo x¸m vµng
tr¾ng ngµ, th¬m nhÑ mïi h¾c nhiÒu s¹n, h¬i th¬m
Cµnh non xanh nh¹t gÇn Cµnh non phñ nhiÒu l«ng, Cµnh non, chåi, cuèng l¸,
th¼ng gãc víi th©n chÝnh r¶i r¸c c¸c ®èm trßn mµu cuèng hoa phñ dÇy l«ng
xÉm n©u gØs¾t
L¸ kÌm bao chåi, rông Vßng sÑo l¸ kÌm râ, l¸ Vßng sÑo l¸ kÌm râ
sím ®Ó l¹i sÑo vßng quanh kÌm mang nhiÒu l«ng n©u
cµnh vµng ë phÝ ngoµi
a
- Mì Giæi xanh Giæi bµ
Manglietia glauca Michelia mediocris Michelia balansae
L¸ ®¬n mäc c¸ch, tr¶i ®Òu L¸ ®¬n mäc c¸ch
L¸ ®¬n mäc c¸ch
trªn cµnh
L¸ hì tr¸i xoan hoÆc
nh L¸ hì tr¸i xoan hoÆc
nh L¸ hì tr¸i xoan dµi hoÆc
nh
trøng ng-îc trøng ng-îc tr¸i xoan trøng ng-îc tr¸i xoan
ĐÇu l¸ cã mòi nhän, ®u«i
ĐÇu vµ ®u«i l¸ nhän dÇn ĐÇu l¸ nhän dÇn, ®u«i
hì nªm
nh nªm réng
MÆt trªn l¸ mµu lôc thÉm, L¸ dÇy cøng vµ gißn. MÆt
L¸ máng, dai vµ nh½n, khi
mÆt d-íi nh¹t h¬n, hai trªn l¸ mµu lôc thÉm, mÆt
non phñ l«ng mÞn
mÆt l¸ nh½n, l¸ dÇy gißn d-íi nh¹t h¬n phñ l«ng gØ
s¾t ãng ¸nh
G©n bªn 10 – 15 ®«i G©n bªn 12-15 ®«i G©n bªn 12-15 ®«i
Cuèng l¸ dµi 2-4cm m¶nh, Cuèng l¸ dµi 1-2cm, nh½n Cuèng l¸ dµi 1,5-4cm gèc
nh½n, gèc mang vÕt lâm h¬i phì , phñ dÇy l«ng
nh
- Mì Giæi xanh Giæi bµ
Manglietia glauca Michelia mediocris Michelia balansae
Hoa mäc lÎ ë n¸ch l¸
Hoa mäc lÎ ®Çu cµnh Hoa mäc lÎ ë ®Çu cµnh
hoÆc ®èi diÖn víi l¸ trªn
®Çu cµnh
P 9, mµu tr¾ng, 3 c¸nh P 9-10; 3 c¸nh phÝ ngoµi
a P 6-9 mµu tr¾ng, c¸nh hoa
ngoµi cïng phít xanh th-êng hÑp vµ dµi h¬n hì thìa
nh
A , chØnhÞng¾n A , trung ®íi cã mòi A chØnhÞng¾n
nhän ng¾n
A vµ G xÕp s¸t nhau Cã kho¶ng c¸ch A, G Cã kho¶ng c¸ch A, G
G : : 5-6 G : : 1- (2)
G 7-14: 7-14: 4-5
Qu¶ ®¹i kÐp hì trøng
nh Qu¶ ®¹i kÐp hì trøng
nh Qu¶ ®¹i kÐp, cuèng th«
hoÆc hì trô
nh
C¸c ®¹i ph¸t triÓn ®Òu, Vá ®¹i nhiÒu nèt sÇn Vá qu¶ ho¸ gç cøng,
®Ø trßn, nøt bông
nh nhiÒu ®èm tr¾ng, khi chÝn
nøt thµnh 2 m¶nh
H¹t nh½n, vá h¹t ®á, th¬m H¹t cã mïi th¬m Vá h¹t ®á t-¬i, th¬m
nång
- Bé Long n·o (Re) - Laurales
ĐÆc ® iÓm chung cñ a hä Lauraceae
C©y gç, c©y bôi, Ý khi lµ d©y leo.
t
Trong th©n th-êng cã tÕ bµo chøa dÇu th¬m.
Cµnh non xanh, chåi cã nhiÒu v¶y bäc.
L¸ ®¬n, mäc c¸ch hoÆc gÇn ®èi.
MÐp th-êng nguyªn.
Kh«ng cã l¸ kÌm.
G©n l«ng chim hoÆc cã thÓ 3 g©n gèc (mét sè loµi gèc l¸
cã 3 g©n chÝ ).
nh
Trªn l¸ th-êng cã ®iÓm chøa tinh dÇu th¬m.
nguon tai.lieu . vn