Xem mẫu
- CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ
MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG TRONG
ĐỜI SỐNG
A. TÓM TẮT KIẾN THỨC.
- Văn nghị luận là đưa ra các lý lẽ dẫn chứng để bảo vệ hoặc làm sáng
tỏ một quan điểm, tư tưởng (luận điểm) nào đó.
- Một bài văn nghị luận đều phải có luận điểm, luận cứ và lập luận.
Trong một văn có thể có một luận điểm chính và các luận điểm phụ.
+ Luận điểm: Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn
được nêu ra dưới hình thức câu khẳng định (hay phủ định), được
diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhất quán. Luận điểm là linh hồn của bài
viết, nó thống nhất các đoạn văn thành một khối. Luận điểm phải
đúng đắn, chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyết
phục.
+Luận cứ: là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm. Luận
cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu thì mới khiến cho luận điểm
có sức thuyết phục.
+ Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải
chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyết phục.
* Các dạng nghị luận ở lớp 9.
- - Nghị luận xã hội:
+ Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống.
+ Nghị luận về một tư tưởng đạo lý.
- Nghị luận văn học:
+ Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
+ Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.
- Văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống là bàn về
một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen hay
đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.
* Yêu cầu chung của bài văn nghị luận về một sự việc, hiện
tượng trong đời sống.
- Bài nghị luận phải nêu được sự việc, hiện tượng có vấn đề. Phân
tích mặt đúng, mặt sai, nguyên nhân và bày tỏ thái độ của người viết.
- Hình thức phải có bố cục mạch lạc, rõ ràng, luận điểm rõ ràng, luận
cứ xác thực, lập luận phù hợp.
* Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong
đời sống.
- Muốn làm tốt bài văn phải tuõn theo các bước sau:
- + Đọc kĩ đề (tìm hiểu đề).
+ Phân tích sự việc, hiện tượng đó để tìm ý.
+ Lập dàn ý.
+ Đọc bài và sửa chữa.
B. CÁC DẠNG ĐỀ.
1. Dạng đề 2 hoặc 3 điểm.
Đề 1. Cho các đề sau:
1. Trong trường, trong lớp em có nhiều tấm gương học sinh nghèo
vượt khó học giỏi. Em hãy trình bày một trong những tấm gương đó
và nêu lên suy nghĩ của mình.
2. Hiện nay có tình trạng nhiều bạn học sinh mải chơi trò chơi điện
tử, sao nhãng việc học hành.Em có thái độ như thế nào trước hiện
tượng đó.
3. Trường em vừa phát động phong trào xây dựng quỹ ''Ba đủ '' giúp
đỡ các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Em có suy nghĩ gì về
việc này.
Em hãy so sánh chỉ ra điểm giống và khác nhau trong các đề?
Gợi ý:
- * Giống nhau:
- Thể loại đều là văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời
sống.
- Các đề yêu cầu người viết phải trình bày được quan điểm, tư tưởng,
thái độ của mình đối với vấn đề đặt ra.
* Khác nhau:
- Đề 1 và đề 3 đưa ra những nhận xét, suy nghĩ về những việc làm tốt
đáng biểu dương, nhân rộng điển hình.
- Đề 2 cần có thái độ dứt khoát lên án, tuyên truyền loại bỏ hiện
tượng xấu.
Đề 2. Tìm hiểu đề và luËn ®iÓm cho đề sau: Hút thuốc lá có hại
cho sức khoẻ.
Gợi ý:
- Thể loại: Nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống đó là
vấn đề hút thuốc lá.
- Nội dung: Phải nêu bật hút thuốc lá là hiện tượng đáng chê, cần
tuyên truyền đến mọi người hiểu được tác hại của thuốc lá để có một
môi trường trong lành không khói thuốc.
- Yêu cầu tìm ra các luận điểm sau:
- + Chỉ ra nguyên nhân, biểu hiện của hiện tượng đó.
+ Trình bày được các tác hại, hậu quả của thuốc lá đối với sức khoẻ
người hút và sức khoẻ cộng đồng.
+ Bày tỏ thái độ và tuyên truyền đến mọi người.
2. Dạng đề 5 hoặc 7 điểm.
Đề 1.
Em hãy viết bài nghị luận tuyên truyền đến mọi người từ bỏ thuốc lá
vì sức khoẻ cộng đồng.
Dàn bài:
* Mở bài.
- Giới thiệu thực trạng của hiện tượng hút thuốc lá trong xã hội hiện
nay.
* Thân bài.
- Chỉ ra các nguyên nhân, biểu hiện, hậu quả, tác hại của việc hút
thuốc lá (lấy dẫn chứng tiêu biểu minh hoạ, thuyết phục).
+ Ảnh hưởng tới sức khoẻ của mỗi cá nhân người hút thuốc sinh ra
các căn bệnh hiểm nghèo. Ảnh hưởng tới những người xung quanh,
sức khoẻ cộng đồng và vấn đề giống nòi.
- + Ảnh hưởng xấu tới môi trường sống.
+ Gây tốn kém tiền bạc cho người hút thuốc lá.
- Ảnh hưởng tác động của thuốc lá đến lứa tuổi thanh thiếu niên như
thế nào ?
- Thái độ và hành động của thế giới, cả nước nói chung và của học
sinh chúng ta nói riêng ra sao?
* Kết bài.
- Lời kêu gọi hãy vì sức khoẻ cộng đồng và vì một môi trường không
có khói thuốc lá.
- Liên hệ bản thân và rút ra bài học kĩ năng sống .
C. BÀI TẬP.
1. Dạng đề 2 hoặc 3 điểm.
Đề 1.
Hãy viết một đoạn văn ngắn(từ 15 đến 20 dòng) về một sự việc, hiện
tượng đáng phê phán ở địa phương em.
Gợi ý:
- Xác định những sự việc, hiện tượng nổi bật, nóng bỏng ở địa
phương mình như: Vấn đề rác thải, ô nhiễm nguồn nước, chặt phá
- rừng...để viết bài văn nghị luận.
2. Dạng đề 5 hoặc 7 điểm.
Đề 2.
Một hiện tượng khá phổ biến hiện nay là vứt rác bừa bãi, tuỳ tiện ra
đường, ra nơi công cộng. Ý kiến, thái độ của em như thế nào trước
hiện tượng này và em hãy đặt nhan đề cho bài viết của mình.
Dàn bài:
* Mở bài
- Giới thiệu hiện tượng sự việc .
* Thân bài .
- Trình bày các biểu hiện của hiện tượng.
- Chỉ rõ nguyên nhân của việc vứt rác bừa bãi: Do ý thức của con
người tuỳ tiện, vô ý, kém hiểu biết ...
- Tác hại của việc vứt rác bừa bãi (Cần đưa ra những dẫn chứng tiêu
biểu, thuyết phục).
+ Làm mất cảnh quan, mỹ quan môi trường.
+ Ô nhiễm môi trường sống, lây lan mầm bệnh, ổ dịch...
- + Sinh ra các thói quên xấu.
- Thái độ, suy nghĩ của em như thế nào? Hành động và nêu ra biện
pháp khắc phục.
* Kết bài.
- Lời kêu gọi cộng đồng hãy chung tay vì một môi trường trong sạch.
nguon tai.lieu . vn