Xem mẫu
- 42 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG Bảo đảm quyền làm việc của lao động nữ từ thực tiễn tại Gia Lai TRỊNH THỊ THU HIỀN Trường Chính trị tỉnh Gia Lai G ia Lai là tỉnh có tổng dân số khoảng đảm nguyên tắc bình đẳng giới; quy định chế độ 1,39 triệu người với 34 dân tộc cùng lao động và chính sách xã hội nhằm bảo vệ lao sinh sống, tỷ lệ người dân tộc thiểu số động nữ, lao động là người khuyết tật, NLĐ cao chiếm tỷ lệ 45,08%. Tính đến hết 31/12/2017, tuổi, lao động chưa thành niên”. Lao động nữ là toàn tỉnh có 199.300 người lao động làm việc ở một đối tượng đặc biệt luôn được Đảng và Nhà các đơn vị kinh tế, riêng khối doanh nghiệp có nước ta quan tâm bảo vệ. Theo đó, Bộ Luật Lao 60.628 người (trong đó lao động nữ chỉ chiếm động 2012 dành chương X để quy định những 23,19%)1. Lao động nữ trên địa bàn tỉnh Gia Lai chính sách riêng cho lao động nữ. Ngoài những gắn liền với những đặc điểm chung vốn có về quyền của NLĐ nói chung, Chính phủ ban hành giới, chẳng hạn như quan niệm cố hữu về vị Nghị định 85/2015/NĐ-CP hướng dẫn thi hành trí, vai trò của người phụ nữ trong xã hội luôn chi tiết Bộ Luật Lao động về chính sách với lao là phái yếu, phù hợp với công việc nhẹ nhàng, động nữ. Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng an phận. Mặt khác, họ luôn có những những thể hiện sự nghiêm túc của Việt Nam trong việc đặc điểm khác biệt về sức khỏe, giới tính, thể thực hiện những cam kết quốc tế về lao động lực nên quyền lợi của lao động nữ sẽ có những như: Công ước Xoá bỏ tất cả các hình thức phân bất lợi nhất định trong việc tìm kiếm cơ hội việc biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW 1979); Công ước làm, duy trì và thăng tiến trong công việc. 100 của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) năm Để cụ thể hóa những chủ trương, đường lối 1951 về Trả lương bình đẳng giữa lao động nam của Đảng về bảo vệ người lao động (NLĐ) nói và nữ cho loại công việc có giá trị ngang nhau; chung, lao động nữ nói riêng như: Bộ luật Lao Công ước số 111 (năm 1958) về chống phân động (2012), Luật Bình đẳng giới (2006), Luật biệt đối xử tại nơi làm việc... bảo hiểm xã hội (2014), tỉnh Gia Lai đã ban hành Phụ nữ luôn được xác định là đối tượng yếu và thực hiện nhiều chương trình hành động thế trong xã hội, cần có sự quan tâm đặc biệt rất thiết thực và đạt được nhiều thành tựu. Tuy bởi đặc điểm sinh lý của nữ giới và trách nhiệm nhiên, vấn đề bảo vệ NLĐ nữ trên địa bàn tỉnh thực hiện thiên chức làm mẹ. Do đó Nhà nước Gia Lai, đặc biệt là lao động trong khối doanh ta đã có nhiều quy định nhằm đảm bảo cho nghiệp cũng còn tồn tại nhiều hạn chế, bất phụ nữ những quyền lợi nhất định. Chẳng hạn cập cần được đánh giá, xem xét và có hướng với đặc thù về sinh lý nên Điều 160 Bộ Luật lao khắc phục. động 2012 còn quy định một số công việc phụ 1. Quy định của pháp luật về bảo vệ nữ không được làm bao gồm2: (1) Công việc có quyền về việc làm đối với lao động nữ ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh đẻ và nuôi Khoản 7 Điều 4 Bộ Luật Lao động 2012 quy con theo danh mục do Bộ Lao động - Thương định về chính sách đối với NLĐ như sau: “Bảo binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban
- KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 43 hành. (2) Công việc phải ngâm mình thường đoàn thể và đặc biệt là Trung tâm Dịch vụ việc SỐ 04 NĂM 2019 xuyên dưới nước. (3) Công việc làm thường làm4 trên tinh thần thực hiện tốt các chương xuyên dưới hầm mỏ. trình, kế hoạch hành động thiết thực như: Chiến Trên tinh thần của Bộ Luật Lao động 2012, lược quốc gia về Bình đẳng giới giai đoạn 2011 - Nghị định 85/2015/NĐ-CP quy định: “Người sử 2020, phấn đấu đạt Chỉ tiêu số 4 Nghị quyết Đại dụng lao động (NSDLĐ) có trách nhiệm thực hội phụ nữ tỉnh Gia Lai lần thứ XIII “Hàng năm, hiện quyền bình đẳng giữa lao động nữ và lao các cấp Hội phối hợp đào tạo nghề cho 1.500 lao động nam trong tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, động nữ, hỗ trợ phụ nữ khởi sự kinh doanh và tiền lương, khen thưởng, thăng tiến, trả công khởi nghiệp, mỗi cơ sở giúp được ít nhất 01 hộ lao động, các chế độ về bảo hiểm xã hội, bảo gia đình phụ nữ thoát nghèo/năm theo tiêu chí hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, điều kiện lao đa chiều”; Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai động, an toàn lao động, thời giờ làm việc, thời đoạn 2017-2025 trên địa bàn tỉnh Gia Lai” theo giờ nghỉ ngơi, các chế độ phúc lợi khác về vật Quyết định số 893/QĐ-UBND ngày 26/12/2017 chất và tinh thần” (điểm a Khoản 1 Điều 5). của UBND tỉnh Gia Lai... Đồng thời, Điều 154 Bộ Luật Lao động 2012 Tuy nhiên, đảm bảo thực hiện quyền về quy định, NSDLĐ phải có các nghĩa vụ sau đây: việc làm với lao động nữ nói chung, trên địa “1. Bảo đảm thực hiện bình đẳng giới và các bàn tỉnh Gia Lai nói riêng cũng còn tồn tại một biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong tuyển số bất cập, hạn chế xuất phát từ các quy định dụng, sử dụng, đào tạo, thời giờ làm việc, thời giờ của pháp luật cũng như từ phía xã hội. nghỉ ngơi, tiền lương và các chế độ khác. Thứ nhất, bất cập xuất phát từ quy định 2. Tham khảo ý kiến của lao động nữ hoặc của pháp luật liên quan đến bình đẳng giới đại diện của họ khi quyết định những vấn đề liên đối với phụ nữ về tự do lựa chọn việc làm. quan đến quyền và lợi ích của phụ nữ...” Một là, quy định cấm trong lựa chọn việc làm Như vậy, có thể khẳng định rằng: quyền cho lao động nữ của lao động nữ về việc làm theo pháp luật Điều 160 Bộ Luật lao động 2012 quy định Việt Nam được hiểu là quyền được bình đẳng một số công việc phụ nữ không được làm bao trong việc lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học gồm: (1) Công việc có ảnh hưởng xấu tới chức nghề, nâng cao trình độ nghề nghiệp và không năng sinh đẻ và nuôi con theo danh mục do Bộ bị phân biệt đối xử. NSDLĐ phải có những biện Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì phối pháp tích cực trong việc tạo điều kiện cho phụ hợp với Bộ Y tế ban hành; (2) Công việc phải nữ có việc làm. Nghiêm cấm NSDLĐ có những ngâm mình thường xuyên dưới nước; (3) Công biểu hiện phân biệt đối xử đối với NLĐ nữ trong việc làm thường xuyên dưới hầm mỏ. Quy định quan hệ lao động. riêng này đối với lao động nữ với mục tiêu bảo 2. Thực trạng vấn đề bảo đảm quyền về vệ lao động nữ, nhưng thực tế lại có tác động việc làm của lao động nữ tại Gia Lai bất lợi với phụ nữ, hạn chế quyền làm việc có Số liệu thống kê cho thấy, trong năm thu nhập và phát triển nghề nghiệp của lao 2018, tỉnh Gia Lai đã giải quyết việc làm mới động nữ. cho NLĐ ước đạt 25.550/25.000 lao động đạt Số liệu tại Báo cáo cung - cầu lao động năm 102,2% kế hoạch, so với cùng kỳ năm 2017 là 2017 của Trung tâm Dịch vụ việc làm Gia Lai 25.550/25.060 người tăng 1,9% so với cùng cho thấy: nhu cầu tìm việc trong năm 2017 có kỳ3. Có thể nói, đây là những kết quả rất tích 1.003 lao động nữ - chiếm tỉ lệ 63,76% (chiếm cực trong công tác tạo việc làm nói chung, việc gần gấp đôi) so với 570 lao động nam - chiếm làm cho lao động nữ nói riêng trên địa bàn tỉnh 36,24%. Ngoài ra, lao động nữ ở Gia Lai thường ta. Kết quả này là sự nỗ lực của các cấp, ngành lựa chọn việc làm trong các lĩnh vực có trình độ
- 44 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ chuyên môn thấp, chủ yếu làm việc trong các đẳng giới5. Sự khác biệt này không đảm bảo TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG ngành thâm dụng lao động như may - giày da bình đẳng với nữ bởi lẽ, giảm độ tuổi nghỉ hưu - dệt - nhuộm - thiết kế thời trang. Như vậy, nữ đồng nghĩa với giảm thời gian làm việc của lao giới luôn trong tình trạng “cần việc” hơn nam động nữ so với nam giới và cũng đồng nghĩa với giới rất nhiều, trong khi đó, một số lĩnh vực bất bình đẳng với lao động nam (do họ bị kéo gần như không có sự tham gia của nữ giới như dài thời gian làm việc so với lao động nữ). Điều nhóm ngành nhựa - bao bì - in. này có thể dẫn đến nhiều hình thức phân biệt Thực tế này cho thấy, nữ giới có ít cơ hội đối xử về phát triển nghề nghiệp, cơ hội thăng về lựa chọn ngành nghề so với nam giới. Trong tiến và khả năng tích luỹ lương hưu sau này. khi đó, Thông tư 26/2013/TT-BLĐTBXH lại quy Thứ hai, bất cập từ khâu tuyển dụng của định tới 38 nhóm công việc không được sử người sử dụng lao động dụng lao động nữ. Mặc dù điều này xuất phát Phụ nữ Việt Nam thường được xã hội gán từ sự bảo vệ cho nữ giới tránh sự ảnh hưởng tới cho một địa vị thấp hơn và đặt gánh nặng làm sức khỏe, sinh lý... Tuy nhiên, quy định này lại công việc nhà không lương, do đó họ ít được cho thấy sự bất tiện cho lao động nữ dưới góc tiếp cận đến các nguồn lực sản xuất, giáo dục, độ bình đẳng giới trong cơ hội tìm kiếm việc phát triển kỹ năng và cơ hội việc làm hơn so làm. Bởi lẽ, với điều kiện của lao động nữ hiện với nam giới. Có thể nhận thấy, thực tế trên nay, tìm được công việc để kiếm thu nhập là thị trường lao động người phụ nữ vẫn đang không dễ dàng, hơn nữa một vài bộ phận nữ bất lợi hơn so với nam giới trong quá trình tìm giới đã đảm bảo mặt thể chất cùng tinh thần kiếm việc làm bền vững. Ngay cả khi Bộ Luật để đảm nhận được những công việc này hoặc Lao động có chính sách ưu đãi đối với doanh những lao động nữ đã có gia đình và sinh con nghiệp sử dụng nhiều NLĐ, nhưng thực tế triển đầy đủ không có nhu cầu sinh con nữa lại mất khai luật còn nhiều vướng mắc nên vẫn không cơ hội lựa chọn những ngành nghề này để được khuyến khích doanh nghiệp. Mặt khác, nhận hưởng lương và phụ cấp tốt hơn. thức của NSDLĐ vẫn chưa xóa bỏ được định Tác giả cho rằng, bảo vệ chế độ sinh sản kiến giới trong việc tạo cơ hội làm việc cho nữ cho phụ nữ là một chủ trương đúng đắn của giới. Chính vì thế, với tư cách là người có quyền Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, nếu pháp luật lựa chọn, nhà tuyển dụng luôn có xu hướng cho phép lao động nữ có quyền tự quyết định lựa chọn nam giới để bớt đi gánh nặng về các lựa chọn làm các công việc có rủi ro ảnh hưởng khoản chi phí nếu sử dụng lao động nữ. xấu đến chức năng sinh sản và nuôi con nhỏ Tại Gia Lai, qua khảo sát năm 2017 cho trên cơ sở được thông tin đầy đủ về các công thấy, nhu cầu tuyển dụng theo giới tính cũng việc đó và điều kiện bảo hộ lao động, thì nên có sự chênh lệch khá lớn: nam chiếm 60,66% chăng sửa đổi quy định “cấm” theo hướng được trong tổng số tuyển dụng của doanh nghiệp “lựa chọn” sẽ là hợp lý hơn. (gần gấp đôi so với nhu cầu tuyển dụng lao Hai là, quy định về độ tuổi nghỉ hưu của lao động là nữ giới - 39,34%)6. động nữ Có thể nói, một trong những nguyên nhân Bộ Luật Lao động 2012 quy định tuổi nghỉ gây ra sự bất bình đẳng trong cơ hội tìm kiếm hưu của lao động nữ là 55, nam giới là 60. Mặc việc làm giữa nam và nữ tại Gia Lai xuất phát từ dù quy định này nhằm bảo vệ cho lao động chính nhu cầu của NSDLĐ. Cơ hội được lựa chọn nữ, tuy nhiên dưới góc độ luật pháp quốc tế thì nghề nghiệp của nữ giới luôn hạn chế hơn nam đây lại là quy định có thể gây hạn chế quyền giới. Mặc dù, Luật có đưa ra quy định khuyến có việc làm và hưởng thu nhập hợp pháp của khích NSDLĐ: “ưu tiên tuyển dụng, sử dụng lao động nữ. Quy định này dường như không phụ nữ vào làm việc khi người đó đủ điều còn phù hợp với cách tiếp cận hiện đại về bình kiện, tiêu chuẩn làm công việc phù hợp với
- KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 45 cả nam và nữ” nhưng có lẽ vì là “khuyến khích” một khảo sát trên diện rộng cũng chưa được SỐ 04 NĂM 2019 nên dường như doanh nghiệp không mấy quan thực hiện. Ngược lại, cơ quan quản lý nhà nước tâm tới vấn đề này! lại chưa áp dụng chế tài với những trường hợp Thứ ba, tình trạng thất nghiệp, việc này. Chính vì thế, quyền lợi của lao động nữ luôn làm không được duy trì ổn định đối với lao bị đe dọa, không được đảm bảo quyền được làm động nữ. việc lâu dài, ổn định, gây khó khăn trong vấn đề tìm kiếm việc làm của lao động nữ lớn tuổi. Rà soát thông tin tuyển dụng của doanh nghiệp được thống kê thông báo công khai trên Thứ tư, về vấn đề đào tạo nghề, nâng các phương tiện thông tin đại chúng trên địa cao trình độ nghề nghiệp cho lao động nữ. bàn Gia Lai như: website của Trung tâm Dịch vụ Theo số liệu năm 2017 của Gia Lai cho thấy việc làm, website của Báo điện tử Gia Lai và các lĩnh vực cần lao động nữ chủ yếu chỉ yêu cầu rao vặt tuyển dụng được dán công khai trên các lao động nữ chưa qua đào tạo chuyên môn bảng tin tại trụ sở cơ quan hành chính... rất dễ kỹ thuật. Trong đó, ngành May - Giày da - Dệt nhận thấy nhiều doanh nghiệp đưa ra điều kiện - Nhuộm - Thiết kế thời trang cần 1.023 lao về độ tuổi lao động thường từ 18 - 35. Lý do có động, nhưng có đến 1.106 chỉ tiêu không cần lẽ là ở độ tuổi này sức khỏe của NLĐ là tốt nhất, qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật. Năm 2018, là thời điểm tốt nhất để NSDLĐ trao đổi hàng tổng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp là hóa sức lao động của NLĐ. Kết hợp với số liệu 5,622 người, trong đó, không yêu cầu về trình về cung - cầu lao động như đã phân tích trên độ chuyên môn là 3,534 người (chiếm 62,68%). cho thấy, lao động nữ thuộc nhóm đối tượng Điều này cho thấy, nhu cầu của doanh nghiệp yếu thế rất dễ rơi vào tình trạng thất nghiệp và Gia Lai dường như chỉ cần sử dụng lao động việc làm không được duy trì ổn định. “chân tay” mà không cần tới chuyên sâu về Thực tế cho thấy, vấn đề này cũng là hiện chuyên môn kỹ thuật. Xuất phát từ tính đặc tượng phổ biến ở Việt Nam khi nhiều doanh thù của một số ngành nghề, đặc biệt là các nghiệp chỉ tuyển dụng lao động nữ trong một ngành nghề trong các doanh nghiệp ở khu thời gian nhất định rồi sa thải đã và đang diễn công nghiệp như dệt may, chế biến lương thực, ra ngày càng phổ biến, có những nơi 80% lao thực phẩm,... thường có xu hướng sử dụng lao động nữ trên 35 tuổi buộc phải nghỉ việc7. Vấn động giản đơn, tay nghề thấp, chưa qua đào đề này ảnh hưởng rất lớn đến cơ hội tìm kiếm tạo. Do đó, doanh nghiệp chủ yếu tuyển dụng việc làm của NLĐ nói chung và NLĐ nữ nói lao động nữ chưa qua đào tạo từ các vùng xa riêng. Để chấm dứt hợp đồng với lao động lớn khu trung tâm thành phố tới để tìm kiếm việc tuổi, doanh nghiệp thực hiện “lách luật” một làm. Và doanh nghiệp cũng không có nhu cầu cách công khai với nhiều cách thức để chấm phải đào tạo lao động nâng cao tay nghề, thực dứt hợp đồng với lao động lớn tuổi như: tăng tế này vô hình chung đã làm hạn chế quyền định mức, sản lượng phải hoàn thành để số lao được “nâng cao trình độ nghề nghiệp” của lao động lớn tuổi không đáp ứng được và bị chấm động nói chung. Đây cũng là một trong những dứt hợp đồng, hoặc họ tự nghỉ; hoặc bố trí dây chỉ tiêu của Gia Lai bị đánh giá rất thấp theo kết chuyền có số lao động lớn tuổi ít người hơn so quả công bố chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh với dây chuyền có lao động trẻ, với lý do lao PCI năm 2018 của VCCI9. động lớn tuổi làm lâu thạo nghề, quen tay hơn 3. Vài đề xuất góp ý trong dự thảo Bộ người trẻ...8 Luật Lao động 2012 (sửa đổi) Vấn đề đáng quan tâm ở đây là cho tới nay Cần thống nhất quan điểm về hoàn thiện chưa ghi nhận trường hợp doanh nghiệp nào pháp luật lao động đối với quyền về việc làm loại công nhân ở tuổi trên 35 bị xử lý, thậm chí của lao động nữ trên tinh thần sửa đổi Bộ luật
- 46 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ Lao động hiện hành theo hướng chuyển từ tư nên tình trạng phân biệt đối xử với phụ nữ, cần TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG duy “bảo vệ lao động nữ” sang “thúc đẩy bình phải có một chính sách tổng thể và thực thi một đẳng giới”. Tác giả cho rằng cần tập trung chủ cách nghiêm túc. Chẳng hạn, việc miễn giảm yếu vào những nội dung sau: thuế, nên quy định được tính trên số lao động Một là, ghi nhận quyền tự do bình đẳng nữ có ký kết hợp đồng lao động, có tham gia trong tìm kiếm cơ hội việc làm, học nghề, nâng bảo hiểm xã hội để tính tỷ lệ phần trăm giảm cao kỹ thuật chuyên môn giữa lao động nam và thuế. Tương tự cũng có thể tính theo tỷ lệ lao nữ. Nên loại bỏ quy định cấm sử dụng lao động động nữ để áp dụng chính sách ưu đãi đối với nữ với một số ngành nghề đặc thù, và sửa đổi những doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động theo hướng cho phép lao động nữ tự quyết định nữ. và lựa chọn lĩnh vực việc làm phù hợp với khả Xuất phát từ những đặc điểm riêng về giới năng, hoàn cảnh của họ. tính cũng như tâm lý sinh lý của lao động nữ là Hai là, nghiên cứu chính sách và kinh khác biệt với lao động nam, vô hình chung đã nghiệm của các quốc gia trên thế giới để áp làm cho lao động nữ trở thành đối tượng dễ bị dụng tại thực tiễn Việt Nam về độ tuổi nghỉ tổn thương hơn. Tuy nhiên, không thể phủ nhận hưu giữa nam và nữ sao cho sát với thực tế và rằng lao động nữ đã và đang là một lực lượng vừa tiệm cận với quốc tế và phù hợp với Nghị đông đảo trên thị trường lao động, góp phần quyết 28-NQ/TW 2018 về cải cách chính sách không nhỏ vào sự phát triển chung trong nền bảo hiểm xã hội: Từ năm 2021, thực hiện điều kinh tế. Do đó, việc nghiên cứu hoàn thiện hệ chỉnh tuổi nghỉ hưu theo mục tiêu tăng tuổi nghỉ thống pháp luật nhất là các quy định của Bộ hưu chung, thu hẹp dần khoảng cách về giới trong Luật Lao động trên cơ sở có tiếp thu và chọn lọc quy định tuổi nghỉ hưu; đối với những ngành nghề các quan điểm về bảo vệ lao động nữ nói chung, đặc biệt, NLĐ được quyền nghỉ hưu sớm, hoặc bảo đảm quyền về việc làm nói riêng trong các muộn hơn 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu chung. Công ước quốc tế mà nước ta đã và đang tham Ba là, bổ sung thêm các quy định trong gia là cách hiệu quả nhất nhằm thúc đẩy bình dự thảo nhằm tăng cường sự quản lý của cơ đẳng giới là hoạt động mang ý nghĩa rất thiết quan nhà nước, đặc biệt là việc xử lý vi phạm, thực trong giai đoạn hiện nay./. áp dụng các chế tài cần thiết để răn đe NSDLĐ khi vi phạm nghĩa vụ bảo vệ lao động nữ về quyền có việc làm. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Luật Lao động 2012; Chẳng hạn, quy định những biện pháp 2. Nghị định 85/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số nhằm kiểm soát thực hiện bình đẳng giới trong điều của Bộ Luật Lao động về chính sách với lao động nữ; 3. Thông tư 26/2013/ TT-BLĐTBXH về danh mục công tuyển dụng lao động. Đặc biệt từ khâu tuyển việc không được sử dụng lao động nữ; dụng trong vấn đề công khai về giới tính, độ 4. Nghị quyết 28-NQ/TW năm 2018 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; tuổi nhất định, thậm chí trong khâu ký kết hợp 5. Báo cáo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh đồng lao động giữa NSDLĐ với lao động nữ Gia Lai về tình hình thực hiện nhiệm vụ công tác năm 2018; nhằm hạn chế những điều khoản có khả năng 6. Báo cáo tình hình cung - cầu lao động Gia Lai năm 2017; 7. Báo cáo Kết quả tổng điều tra kinh tế năm 2017 tỉnh gây bất lợi cho lao động nữ. Gia Lai; 8. http://www.hoanglongcms.vn/home/news. Bốn là, xây dựng cơ chế cộng đồng trách asp?pid=95 nhiệm giữa Nhà nước và NSDLĐ trong việc thực 9. https://news.zing.vn/co-noi-80-lao-dong-nu-tren-35- tuoi-bi-buoc-nghi-viec-post779371.html hiện các biện pháp bảo vệ lao động nữ, hướng 10. https://news.zing.vn/du-chieu-thai-loai-lao-dong- tới thúc đẩy bình đẳng giới. tren-tuoi-35-post764795.html Để giải quyết gánh nặng tiềm ẩn cho chủ sử dụng lao động và giảm tối đa nguy cơ gây
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học