Xem mẫu

  1. ?^IWWtolMifl TH.S. VU DUY HIEP - NGUYEN THAI SON Dai hoc Vinh 1. Gidi thieu ve phan mem nguon eua nhieu trudng dai hpe, nhieu td chifc md Greenstone xay dung bo siru tap tren the gidi trong dd ed Viet Nam. Trang so' web eiia New Zealand Digital Library (http://nzdl.org) chifa nhieu bd sUu tap Gitfa thap nien eudi eiia the ky XX, ifng dung nhifng thanh tUu ciia cdng mau dupe tao vdi p h i n mem nghe thdng tin va truyen thdng trong Greenstone. Cae bd sUu tap m l u dupe hoat ddng thdng tin - thU vien, mdt loai minh hoa bang nhieu vi du khae nhau ve hinh mdi ra ddi dd la Thu vien sd - tim kiem va hien thj cac tiiy chpn. Nhieu phUdng thire td chirc, tao lap, luu trir, bp suu tap tai lieu sif dung Greenstone phan phdi va quan ly thdng tin hien dai. dupe eung cap tren CD-ROM rat gia trj Thu vien sd ra ddi da gdp phan bd sung cho viec nghien eifu nhU: Humanity them nhtfng phUdng tien, cdng cu hifu Development chifa 1.230 tai lieu tU ke ich dap Ung nhiem vu ddi mdi va nang toan tai chinh cho de'n van de an toan cao chit lupng giao due dao tao trong ngudn nudc. Dae biet Greenstone cd the trudng dai hpe. chuyen ddi tren 40 ngdn ngif khac nhau tren the gidi, trong dd cd tieng Viet. Vdi Hdn mdt thap ky ra ddi va phat trien tdc dp phat trien theo hUdng da ngdn cua thu vien sd, mdt san pham ndi tieng ngtf nhu hien nay, Greenstone se trd da va dang dupc sif dung rdng rai tren thanh edng eu xay dufng va phat trien thU the gidi - phan mem ngudn md vien sd phd bien nhat toan e l u . Greenstone - la san pham eiia du an New Zealand Digital Library eiia trUdng O l u nam 2004, Thu vien Oai hpc Oai hpc University of Waikato, dupe phat Khoa hpc TU nhien (DHKHTN) - ddn vj trien va phan phdi vdi suf tham gia eiia d i u tien d Viet Nam sir dung Greenstone UNESCO va Human Info NGO vao cho viee xay dUng thU vien sd vdi sU hd thang 8 nam 2000. Day la bd phan mem trd phat trien phien ban tie'ng Viet cuia dimg de to ehUe, tao lap va phan phdi Integrated e-Solution, ltd Viet Nam eae bd sUu tap thu vien sd. Nd eung cap (leS); giua nam 2004 ThU vien trUdng mdt phUdng phap mdi de td chifc va xuat Dai hpe Ngan hang Thanh phd Ho Chi ban thdng tin tren Internet hoac tren CD Minh (OHNH) la ddn vj thir hai sif dung - ROM. Greenstone xay dung thu vien sd (thang Greenstone dupe sir dung d thU vien 10/2004). Tap chi THU VIEN VIET NA. 3(19) 51
  2. 2. Tinh cap thie't cua viec xay dung mpi luc. bo suu tap so' - Bd sUu tap sd la mdt trong nhtfng suf Mdt trong nhtfng nhiem vu uu tien lua chpn tdi uru de bao quan dupe lau dai hang dau trong ke hoach ehien lupe phat eac tai lieu quy hiem, ngan chan nhtfng trien eiia trudng dai hpc dd la viee tang riii ro hiiy hoai do thdi gian, thien tai, khi cudng ifng dung cdng nghe thdng tin hau va t i n suit sif dung. phuc vu hieu qua eho cdng tae quan ly, 3. Xay dung bo suu tap so' luan an, edng tae dao tao, nghien eiru khoa hpe, luan van tai Trung tam Thong tin - Thir hudng tdi muc tieu xay dung thanh trudng vien Dai hoc Vinh dai hpc dat chuan trong khu vUc va tren the gidi. Chat lUdng dao tao va nghien Viee xay dufng eac bd sUu tap sd cho eiru khoa hpe ciia nha trudng la tieu chf thu vien sd dupe tie'n hanh theo mdt lp quan trpng de danh gia mifc dp hoan trinh nhat djnh, phai tien hanh tUng bude thanh eac mue tieu ma nha trudng de ra tuy thudc vao kha nang tai chfnh, nhan trong ke hoach ehien lupe phat trien. lufc, kha nang ve ngudn cd sd dif lieu, vdn tai lieu thUvien. Dd'i vdi thUvien eae Xuat phat tU nhtfng yeu cau neu tren, trudng dai hpe, xay dung eac bd sUu tap hoat ddng Thdng tin - ThU vien d cae sd can Uu tien eho ngudn tai lieu sd san trudng dai hpc ddng vai trd quan trpng cd nhu: Luan van td't nghiep dai hpe, trong viec phuc vu tai lieu, thdng tin, tri luan van thac sT, luan an tie'n sT, cac giao thUe cho ngudi day va ngudi hpc, dap trinh, bai giang ciia eae giang vien, de tai irng nhiem vu ddi mdi phUdng phap day nghien eiru khoa hpc cae cap dupe thu - hpe, dac biet viee chuyen ddi tU dao tao nhan qua ngudn nop lUu chieu thu vien. theo nien che sang hpe che tin chi d eac Sau dd mdi tie'n hanh sd hoa cae ngudn trudng dai hpe hien nay. Giai phap xay tai lieu truyen thd'ng. Sd hoa tai lieu dung eae bd sUu tap sd trong eae thU truyen thd'ng eung phai tuan theo mdt vien dai hpe la mdt bUde di can thie't de trinh tu nhat djnh dd la Uu tien sd hoa gdp phin giai quyet eae van de ve ddi cae tai lieu quy hiem, tai lieu it ban ed gia mdi va nang cao chat lupng dao tao eiia trj khoa hpe va thuc t i i n cao. nha trudng, bdi le bd sUu tap sd cd nhtfng dac tfnh ndi troi ma djch vu thU Can cif vao tinh hinh thufc te eiia thu vien truyen thd'ng chUa dat tdi nhU: vien, ehiing tdi lufa chpn uu tien xay dUng bd suu tap sd luan an, luan van (LALV) - Bd SUu tap sd tao ra mdt mdi trudng trong ke hoach xay dung eae bd sufu tap md va Cd hdi binh dang cho ta't ca mpi eho thu vien sd tai Trung tam Thdng tin - ngudi deu ed cd hdi sir dung ngudn tai Thu vien Oai hpe Vinh vl nhtfng ly do sau: lieu hpe tap khdng bj gidi han ve khdng gian va thdi gian. - Nhu chiing ta da bie't, khda luan td't nghiep dai hpc, luan van thac sT, luan an - Tfnh linh hoat va kha nang dap ifng tien sT, cae de tai nghien eifu khoa hpc eiia bd sUu tap sd the hien d chd mpt eae cap la ngudn thong tin gia trj phan ban tai lieu sd ed the eiing luc phuc vu anh mdt p h i n ket qua hoat ddng dao eho nhieu dd'i tupng khae nhau, khdng tao, nghien eifu khoa hpe eiia can bd, phu thudc vao sd lupng ngudi dimg. nghien eifu sinh, hpe vien, sinh vien Giiip cho ngudi hpe ehii ddng trong viee trong trudng dai hpe, ddng thdi day eung s i p xep thdi gian hpc tap, hp khdng phai la ngudn tai lieu tham khao eIn thiet, den thUvien eung cd the lay dupe tai lieu mang tfnh dac thii, phuc vu cho edng tae qua he thd'ng mang thdng tin d mpi ndi, giang day, hpc tap, nghien eUu khoa hoe 52
  3. eiia can bd, nghien eifu sinh, hpc vien, thanh cae chuyen nganh, trong cac sinh vien. Hien nay, Oai hpe Vinh ed g i n chuyen nganh dupe ehia theo nam td't mdt ngan can bp va tren 30 ngan hpe nghiep, trong cac nam dupe ehia theo sinh, sinh vien, thufc hien 2 loai hinh dao cac Idp. Bd sUu tap dugc tien hanh thanh tao ehinh quy va tai ehife. Ve dao tao Dai 3 giai doan: hpc cd 16 khoa dao tao vdi 35 ma * Giai doan 1: Xay dUng bd sUu tap nganh. Ve dao tao sau Oai hpc, trudng LALV nhdm nganh Khoa hpc tU nhien dao tao eho 24 chuyen nganh. Qua qua gdm: Toan, Ly, Hoa, Sinh hpc, Cdng trinh phue vu, eho thay day la ngudn nghe thdng tin, Dien tuf viin thdng, Xay thdng tin dupe ban dpc quan tam va sif dung. dung vdi t i n suit rIt eao. * Giai doan 2: Xay dUng bd sUu tap - Trong giai doan tU nam 2000 de'n LALV nhdm nganh Khoa hpe Xa hdi nay, thufc hien duf an hdi ed xif ly ky thuat gdm: Van hpe, Ljeh suf, Dja ly, Giao due xay dung cd sd dtf lieu, Trung tam da Chfnh trj, Luat, Giao due Tieu hpe, M i m xay dung ngan hang eae dif lieu sd cho non, Ngoai ngif,... thu vien kha hieu qua. Ve cd sd dif lieu LALV cd 10.732 bieu ghi, trong dd Luan * Giai doan 3: Xay dung bd sUu tap van td't nghiep dai hpe: 6.100; Luan van LALV nhdm nganh Kinh te, Ndng Lam thac sT: 4.252; Luan an tie'n sT: 380. Ve NgU gdm: Quan trj kinh doanh, Ke toan Cd sd dif lieu de tai NCKH: ed 1.918 bieu tai ehinh, Tai ehinh Ngan hang, Kiem ghi, trong dd: De tai cap nha nude: 50; toan, Ndng nghiep. Lap nghiep, NgU Cap bd: 184; C i p ed sd: 1.684, bao gdm nghiep,... tat ca cac chuyen nganh va cung cap - Bd suu tap dupe xay dung dudi dang eac phUdng thifc truy cap, tim kiem, khai tai lieu dien tuf ed the dUa len internet thac tai nguyen sd mdt each hieu qua hoac xuat ra CD - ROM vdi nhieu each nhat. tra eifu khae nhau. - Trong dieu kien ngudn CSDL toan - Qua trinh xay dufng bd sUu tap dupe van bIng tieng Viet eiia ehiing ta hien tie'n hanh theo quy trinh chat che gdm nay cdn han che, viee khai thac ngudn cac budc sau day: tin dien tir, cae CSDL true tuyen tieng + Bude 1: Thanh lap ban soan thao, nude ngoai chua dupe khai thac mdt tao lap bd sUu tap gdm: eae chuyen vien each hieu qua, van de ehia se ngudn lUe tin hpc, cae thUvien vien, eae chuyen gia thdng tin giua eae thu vien, lien ket d i u nganh. Website chUa dupe trien khai manh me. Viec Uu tien xay dung bd sUu tap sd + Bude 2: Lap de eUdng ehi tie't. LALV va de tai NCKH trong qua trinh tao + Budc 3: Phan loai LALV theo cae lap mdt ngudn tu lieu sd hoa phuc vu td't nhdm nganh, chuyen nganh. cdng tae dao tao va nghien eiru khoa hpe la hudng lUa chpn diing dan. + Budc 4: Chuyen cac tai nguyen sd sang dang File PDF. 4. Quy trinh xay dung bo suu tap luan an, luan van + Bude 5: To chire soan thao, bien muc, quan trj ndi dung va nghiem thu. - Bd sufu tap dupc chia ra thanh 3 nhdm nganh Idn: Khoa hpc Tuf nhien, + Bude 6: Xuat ban ra internet hoac Khoa hpe xa hdi, Kinh te va Ndng Lam CD-ROM. Ngu. Cae nhdm nganh Idn dupe chia + Bude 7: Nhan thdng tin phan hdi va Tap chi THU VIEN VIET N A M 3 ( 1 9 ) 53
  4. ehinh ly. 6. Cac phUdng thiifc tra cufu va khai thac thong tin trong bo suu tap 5. Cau true cija bo suu tap - Hien nay chimg tdi da va dang xay Bd suu tap dupc chia ra thanh 3 nhdm dung bd sUu tap sd LALV phue vu eho nganh Idn: Khoa hpc Tu nhien, Khoa hpc ban dpc la can bd, nghien eifu sinh, hpe xa hdi, Kinh te va Ndng Lam NgU, trong vien eao hpc, sinh vien, cae nha nghien eac nhdm nganh dupe chia theo nam td't cUu ed nhu e l u trong va ngoai trUdng. nghiep va trong mdi nam dupe ehia theo khoa dao tao. Bd suu tap cd nhieu phUdng thifc truy cap, tim kie'm; vf du nhu mdt sd phUdng a. Bg suu tap LALV Khoa hgc Xa hgi thife tim kie'm ed ban sau: t^32 a. Tim kiem theo Nhan de tai lieu ; 3 ;, , — : — e u-; ••...«.• Ow« -» » . - «H tOSUUlAt id UlitJ M [UM VAu t)» HOC UI • iB>«..» - O—-^ - » 6 — - • ) ' « Sd !M1^ i6 LUfiN Ml\Ji*lVMl t>» HOC \^NH CH^/^KCfM KHOA HOC XAHCt . m^ •Bi.'jh.iM:.iern fj^IM[*lp.*L(ltollO-.M; b. Bd suu tap LALV Khoa hge Tu nhien b. Tim kiem theo Tac gia tai lieu BSB * • 3i.,ti£lri.,™::JL;i:.i^ • « - • - " - ° — - - • — - • - 16 Mi Iff tfi'tuAu /W UIM VAu W HOC WW cwiiNw/MwofiftccxAtiO ''""" " " tim Mfcif .h..u^«/»... :l aHM.lnlci«>T> 1 , [:!l7l Vt" JAIUUOI« KICH Moll ilptrxtoctKdli ikh una t^^A ^fUrii^'^ib.PD.'? . ^ ^ ^ ?i «•>— • I ' I »l..iL.,.,.v.--JJMMflB..t.- . .t ajjjQBfl c. Bd suu tap LALV Kinh te, Ndng Lam Ngu c. Tim kie'm theo Td khoa m
  5. d. Tim kiem theo Nam xuat ban TAI LIEU THAM KHAO o- •ST- 1. Nguyen Huy ChUdng, Tran Manh Tuan. Quan diem xay dung chien luge va cMVCsfxA^ioirAHecviHO t i m ktdm muc tieu phat trien hoat ddng TT-TV dai hgc Viet Nam giai doan 2006-2010. . -.^_ BilD vkidlpiiiitiiiTiifiiti>knciiaipn>»ai^n*Bi>aivrtiiB*'auK. •.=* i ™ , c kJ, T,i-( B « ( Tte ««,. 1W-. nghe thdng tin, 8-2006. 3. Nguyin Thj Ngoc Mai, Ooan Thien 7. Ket luan Ngan. Ly thuyet ca sd dd lieu. - Tap 1-2, Thu vien sd dang dUa ehiing ta vao ky NXB Lao dpng - Xa hpi, 2007. nguyen mdi ciia nghe thu vien, ciia viec phd bie'n thdng tin va tri thifc. 4. Hoang DUc Lien, Nguyen Huu Ty. Greenstone la mdt trong nhtfng cdng cu Giai phap xay dung cac bg suu tap tai lieu htfu fch de xay dUng thu vien sd, tat so phuc vu dao tao, nghien cdu cua trudng nhien nd khdng la t i t ea, nhung vdi Uu Dai hgc, Tham luan tai hpi thao khoa hpc the la mdt phin mem chi phf thap, d i sir TT-TV Da Lat 8/2007. dung, d i chuyen ddi va ehinh sira, da 5. FOX, Adward A., SULEMAN, ngdn ngif, cd kha nang phat trien tren Hussein, LUA. Ming. Building Digital toan c l u vdi suf hd trp phat trien, phan phdi cua eae td ehufc ndi tie'ng nhu Libraries Made Easy: Toward Open Digital UNESCO va Human Info NGO. Libraries. Proceedings. - 5th ICADL 2002. -Singapore, 11-14/12/2002. Mat khac, suf dung phin mem dupe chuan hda cao nhu Greenstone se giup 6. LOOT Michel, CAMARZAN, Dan, chung ta nhanh chdng lam quen vdi cae WITTEN, lan, BODDIE, Stefan. TU gia'y chuan thu vien qud'c te, tU dd nang eao de'n bg suu tap. kha nang lien thdng va hdi nhap vdi eae http://prodownloads.sourceforge.net/gree thu vien trong nude va tren the gidi. nstone/Pager-2.39-vi.pdf. Trong g i n mdt nam qua ehiing tdi da 7. PANDIAN, B. Maruthu, SONKER, nghien eifu, tao lap va da hoan thanh Sharad Kumar va MOORTHY R. ban thif nghiem eiia bd sUu tap so. Cach Creating Digital Librairies: An Experiment xay dung ban thuf nghiem nay hien ehua with Greenstone Digital Library Open d l y dii, chua hoan ehinh d nhieu khfa Source Sofware. canh, nhung ehiing tdi eung manh dan gidi thieu ke't qua budc d i u trong viec 8. WITTEN, lan H., BAIBRIDGE, David ifng dung p h i n mem ngudn md and BODDIE, Stefan J. Greenstone Open Greenston xay dung bd sUu tap sd. Rat Source Digital Library Software, D-Lib mong nhan dupe sU hpp tac, trao ddi tU Magazine, October 2001, Volume 7, cae ed quan thdng tin - thu vien trong va Number 10 (www.dlib.org). ngoai nude, dae biet la ThU vien cae trudng dai hpe, cung nhu cac nha tai trp 9. WITTEN, lan H. va ed the hd trp ehiing toi phat trien bd sUu BAIBRIDGE,David. How to Build a Digital tap sd nay hoan thien hdn. Library. - New York: Morgan Kaufmann, 2003. Tap chf THU VIEN VIET N A M 3(19) 55
nguon tai.lieu . vn