Xem mẫu

  1. CHINH TRI - AN NINH CHAU AU VAN BE "CAJWH T A " VA "CAJWBI HtTU" CtA CAC BAIVG CHINH TRI BlfC NGAY NAY TSKH. LiTffng Van Ke Khoa Quoc te hpc - £>ai hoc Khoa hoc Xa hoi va Nhan van • • • • 1. Quan niem ve dang Canh Ta va img hg sir cong bang, cai each xa hgi va dang Canh Hun hirong toi tuong lai; con dang Canh Him c6 Ljch su cua cac chinh dang Canh Ta noi khuynh huong nhin theo chieu thang dirng chung va cua Dang Xa hoi Dan chu Dire noi (vertical), theo duoi quan diem duy tri ton ti, tieng phan anh nhiing khiic quanh cua phong C tinh bao thii, cong bang xa hgi va coi O trao Marxist va phong trao cong nhan a Due trgng gia tri ton giao. Trong khi do nguoi My va chau Au. No cung phan anh tuong quan eho rang khong rieng gi cac dang Canh Ta giiia cac lire lugng chinh trj trong cue dien theo duoi gia tn cong bang, ma ngay cae chinh tri quoc te, phan anh con duong khue chinh dang thien hiru ciing noi nhieu ve cong khuyu cua di den mot xa hoi xa hoi ehu bang (Justie). Hon niia, tinh chat Ta - Hiiu nghTa dan chii hien dai. Can cu vao dau de c6 eung thay doi theo thoi gian. Chang han, thai the coi mot dang nao do la Canh Ta? Su C dai trong cac huyen thoai thi Hiru thuoc O phan loai Ta - Hiiu la mot cau ehuyen phiie ve Chiia trai linh thieng, eon Ta la doi thii tap. Nguoi ta co the ngugc dong Hch sir de ciia Chua trai. Trong khi do nguai Trung truy tim tir nguyen eua khai niem ddng Cdnh Quoc lai hieu Ta - Hiiu la hai yeu to eau Td va ddng Cdnh Hiru eung nhu y nghia het thanh nuang tua vao nhau, quan trgng khong sue khac nhau ve van hoa, dan toe hge va kem gi nhau (vi du, chirc ta tuang quoc chi chinh tri hge eua true quan he doi lap nay a tuang vo, eon hiru tuong quoc chi tuang van, cac dan tgc va khu vuc'. ca hai deu la canh tay dac lue ciia vua). Co nguai hieu Ta la vi Igi ich eua nguai lao O phuang Tay ciing co su khong thong dgng, img hg sir can thiep ciia nha nuac doi nhat ve tieu ehi phan chia khuynh huong tir tuong chinh tri thanh Canh Ta va Canh Hiiu. vai kinh te, con Hiin la vi Igi ich ciia giai Nguoi chau Au hieu dang Canh Ta la dang chii, khuac tir can thiep ciia nha nuac. Tuy mang each nhin chieu ngang (horizontal). nhien tren dai the, eae thu ITnh chinh dang kha nhat tri vai nhau rang: phan chia Ta - ' Xem: Luang Van Ke: Con duong tra thdnh ddng Hiru la nhiing khuon kho dinh huang nh4m edtn quyin hien dai ciia Ddng Xa hoi Ddn chu (SPDj a CHLB Due. Tap chi Nghien ciru Chau Au, so 2 tranh thii cir tri trong hku cir^. (77), 2-2007, tr. 16-26; Klaus von Beyme; Parteien im Wandel (Cae ehinh ddng dang bien doi). Darmstadt, 2000, tr. 66; Vucng An Vinh (chu bien). Xem: Klaus von Beyme: Parteien im Wandel. Chinh tri dia li hoc. BSc Kinh 1999. Darmstadt, 2000, tr. 66.
  2. NGHIEN CQU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N"02 (125). Nhung cau chuyen xa xua do dem lai Tinh hinh ehinh dang a Dire phan anh khong may y nghTa eho viec danh gia tinh trang thai diin hinh ciia cac nuac dan chii phuc tap va bat on dinh ve mat tu tuang hien dai, trong do c6 hai nhom dang phan eiing nhu tinh chat thuc dung eiia he thong biet nhau, trong nhilu truang hgp la doi lap chinh dang ngay nay. Cai dang quan tam la a nhau, mSi nhom eo mot chinh dang manh cho, Ddng Xd hoi Ddn chit Due (SPD), vai lam nong cot. Theo truyin thSng ciia nen tu each mot dang "Cdnh Td", la mot trong chinh tri phuang Tay, nguai ta phan biet mpt hai tru cot cao lan va thanh cong nhat, eo uy phai la "td khuynh" va phai d6i lap kia la tin lan nhat dong vai tro lanh dao nuac Dire, "hint khuynh". Ching han, a Anh, lire lugng tir nam 2005 - 2009 da lien danh eiing vai Canh Ta tap trung xung quanh Dang Lao Lien minh Ddn chit Thien Chua giao (CDU) dgng (Cong Dang/Labor Party), eon lire "Cdnh Huu" thiet lap mgt chinh phii "Dai lugng Canh Hiiu tap trung a Dang Bao thu lien minh". Day la mgt bang chiing mai ve (Conservative Party). Tuong tu, a Phap su biin chuy§n co ban trong he tu tuang, ly Dang Xa hgi va Dang Cong san la chu chot tuang chinh tri eiia cae chinh dang hien dai. cua phe ta, con Lien minh vi nen Cong hoa la Hai dang v6n d6i lap nhau ngay nay san sang chu chot cua phe hiiu. bo qua tat ca d8 thiet lap mgt lien minh nham thau tom dugc chinh quyen quoc gia ve tay Ngay nay, phan Ion cae nha nghien ciru minh. Do do nguai ta c6 the dong y voi y cac dang ehinh tri hieu "Td" Id vi lai ich cita kien mot s6 hge gia khi cho rang, thai eua nguai lao dong vd nguai ngheo, iing ho sir d6i lap Ta - Hiru da qua roi, tham chi khong can thiep ciia nhd nuac doi vai kinh te vd xa eon khai niem trung td hay trung hiru nira, vi hoi, iing ho xu the hod hieu trong quan he dai da s6 ehinh dang hien nay deu eo the qudc ti; Cdn "Hieu" la vi lai ich ciia giai xem la cae ddng a giua, ddng trung dung ma chit, chit truang tic do kinh te tu nhdn, khuac thoi., Cau khiu hieu duge ua chuong ngay tit can thiep cita nhd nuac, bdo ve lai ich ddn nay a Diic la: Ai diing trung dung, nguai do toe, quoc gia vd duy tri cdc gid tri truyen CO tdt cd lua chon quyen luc! (Wer in der thong. Tuy nhien tren dai the, cac thii ITnh Mitte steht, hat alle Machtoptionen), diing ehinh dang kha nhat tri voi nhau rang: phan nhu nhan dinh eiia nha phan tich ehinh tri chia "Ta - Hiru" la nhiing khuon kho dinh Franz Walter - giao su Dai hoc Goettingen. huang nhdm tranh thu cic tri trong bdu eic Day cung la mgt nguyen nhan y thirc he dan Cae chinh dang ehu chot trong nin chinh tri din sir phan ly trong noi bo Dang Xa hoi da nguyen thuong it khi cue doan, cue ta hay Dan chii, trong do lire lugng ta khuynh cap cue hiiu, ma truang co quan diem "trung ta" tiln dung dau la Oskar Lafontaine da quyet hoac "trung hiiu". dinh roi bo no dl gia nhap luc lugng Canh Ta thuc chat hon do dang cua ehu nghTa xa ' Xem: Klaus von Beyme: Parteien im Wandel Cdc hoi dan chii (tiic Dang Cong san o Dong chinh ddng dang bien doi). Darmstadt, 2000, tr 66; Dire) lanh dao. Vucmg An Vinh (chii bien/ Chinh tri dia li hoc. Sic Kinh 1999.
  3. 'Van ite "^ank ta Doi khi nguoi ta bilu thi tinh chk Ta - minh vai dang chinh eiia phe hiru, khi thi lai Hiiu bang mau sac bieu tugng ciia cac chinh C the lien minh vai phe ta de tham chinh O dang, vi du mau do tugng trung cho Canh Ta tren co so nhiing thoa hiep Igi ich nao do, thi (dang xa hoi, dang lao dong, hay dang cong C the dugc xep vao loai ehinh dang "trung O san), mau den tugng trung cho Canh Hiru dung". Ciing co truang hgp mot dang nho co (dang quoc gia, Co doc giao), mau xanh la the chuyen dgng linh hoat mang tinh co hgi cdy ciia Dang Xanh. Ciing co mot so dang ehii nghTa, tir mot dang rat "hii'u" sang mgt lay bieu tugng ciia minh la cac con vat quen phia rat "td", dae biet trong hoan canh quoc thuoc nhu con lua, eon trau, con voi... gia do xuat hien khiing hodng he thong. Cac Ngoai hai phe doi lap ta hiiu ra eon co dang nhu Dang Tu do Dan chii (FDP), hay nhiing chinh dang "diing giiia"/ trung dung. Dang Xanh v.v... o Diic la nhiing dang kieu Cac dang phai trong cuong ITnh chinh tri eo nhu vay. Chung ta eo the bieu dien tuong nhiing diem the hien quan diem hii-u khuynh, quan ta hiiu eua cac chinh dang bang so do nhung lai co nhii'ng ITnh vuc to ra ta khuynh; sau: ve mat lien ket tao dong minh, khi thi ho lien Bang 1. Tirong quan ta hiru giira cac chfnh dang Diic DKP, Dang LM90/ SPD FDP CDU CSU REP, Canh Dang MLPD DVU, Ta Xanh NDP Cue td Trung dung Cue hitu (Trong bilu nay ehi neu cae dang chii ch6t eo dai dien trong Qu6c hgi va mgt vai dang thuong duge nhae den trong du luan). So dT cac dang Canh Ta Dire roi vao Khi quan sat hai khuynh huong ta va khiing hoang nhu ngay nay c6 mot nguyen hun trong dai s6ng ehinh tri, gioi ehinh tri va nhan eo ban la do ho mat phuong huong, cac CO quan luat phap dac biet quan tam din khong xay dung duge mot each nhin chung cac bien thai cue doan eiia cae luc lugng mai me va mgt chien luge nham chong lai ehinh tri. Phai cue doan eiia phe ta duge xem ehii nghTa tu do mai tren pham vi toan ciu va la nhom "eicc td" (left radical) va tuang iing chau Au.
  4. NGHIEN COU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°02 11251.2011 la nhom "eicc hieu" (right radical). Cac nha chua khi nao gianh dugc tren 0,3% phieu lap phap Dire co thai do de phong ca hai bau'*, do do khong the c6 chan trong Quoc khuynh huang cue doan nay vai mue do gan hoi. D I khong che "tdc hgi" cua lire lugng nhu nhau, trong do co ve e de phe cue hiru dugc xem la cue ta nay, nha nuoc Cong hoa hon. Dau la su trai nguge ve he tu tuong cua Lien bang Dire khong the tai ap dung tro lai hai phe nay va eae nha lap phap lo ngai dieu bien phap cam doan do tinh hinh quoc te da gi nhat? thay doi va su phe phan eiia du luan, nen ho chi dua ra eae bien phap ra soat ky, de phong 2. Ve cac dang phai chinh tri "cue ta" eae dang vien eiia dang nay lam viec trong Giai chinh khach Due xem cac nhom eo eae ITnh vuc nhay cam nhu quan ly, dieh vu tu tuong cong san di theo cuong ITnh dau cong cong. Tuy nhien vao nam 1972, Thii tranh lat do chii nghTa tu ban hay trat tu tu tuong Lien bang va ehinh phii cac bang (Tay san bdng bao hrc cdch mgng la nhom cue ta. Diic cii) da ky ket mot sac lenh ve chii nghTa Vi quan niem dau tranh bao lire da bi loai ra cue doan (Radikalenerlass) eho phep ap khoi tinh than ciia Hien phap cac nha nuoc dung eae bien phap tran ap, truac het la tran dan chii hien dai noi chung va ciia Cong hoa ap cac nhom cue ta. Dieu do da anh huong Lien bang Due noi rieng, do do Dang Cong tieu cue den hinh anh nha nuac tu do dan san Dire (KPD) tai thiet lap sau Chien tranh chii phap quyen eiia Cong hoa Lien bang the gioi II va da tirng co chan trong Quoc hoi Diie a nuac ngoai. Tuy nhien tinh hinh cho Lien bang khoa dhu tien (1949 - 1953) da bi thay moi bien phap quan ly de chong lai chii cam hoat dong ke tir nam 1956 theo quyet nghTa cue ta khong co may tac dung, do do nghi eua Toan an Hien phap Lien bang. Den nguoi ta da dat van de ve hieu lire eiia s4c nam 1968, trong khong khi each mang ta lenh nay. khuynh a Tay Au, dang nay da duge tai lap vai ten goi Dang Cong san Diie. (Trong Tren thue tiln dai song chinh tri, dai da tieng Diic, ten goi mai nay chi la su thay doi so thanh vien eae nhom cue ta la sinh vien. trat tu tir va doi danh tir "Dice" thanh tinh tir Cae nhom nay co goc gae tir phong trao d4u "Dice" tu ten goi cii: Kommunistische Partei tranh ciia sinh vien Tay Au nhiing nam 1968 Deutsehlands KPD > Deutsche -1972 theo tu tuong giao dilu, tham chi c6 Kommunistische Partei DKP). Dang DKP co mau sac Maoist. Dien hinh trong s6 do la lien he mat thiet voi nha nuac Cong hoa Dan nhom mang ten Nhom dai bilu H6ng quan chii Due duoi sir lanh dao ciia Dang Xa hoi (Rote Armee Fraktion/ RAF), van dung cac chii nghTa thong nhat Dire (SED eii). Trong thil doan khiing bo de chong lai ehe do Cong cae euoe bau cir Quoc hoi Lien bang, DKP '' K. Schortheimer/ W. Bleek: Cdc ca sa eiia he thdng chinh tri Dire (tiing Due). Muenchen 1999, tr. 254.
  5. NGHIEN CQU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°02 (125)/ Deutsehen!). Theo nghien cim ciia eae nha (tiln bg); (2) Cuong ITnh mang tinh thue te xa hoi hoe, trong thap nien 60 ciia the ky 20, eao de bao dam thue hien dugc eae hira hen C toi 10-15% cii' tri iing ho bon cue hiiu. O Igi ich vdi dai da so cir tri; (3) Nhan each ciia Dieu dang suy nghT la co tai 5% cir tri di bau gidi tinh hoa cua dang; (4) Nghe thuat quang lan dau toan nuoc Dire da bo phieu eho ba hinh anh va tranh cir ciia dang. De xay DVU, 13% cir tri trong do tuoi 18-24 bo dung dang viing manh va chiem mot vai trd phieu cho bon cue hiiu.* Va lire lugng cue tich cue trong ddi sdng chinh tri eiia dat nudc, hiin, bon phat xit mai van la noi lo canh canh trudc het la gianh quyen lap ehinh phii, cac cho sir yen binh cua nuoc Dire dan ehii da chinh dang phai tich cue phat trien dang vien nguyen. trong nhan dan. Tuy nhien, cac bien phap giam sat, Ci Dire, thap nien 70 eiia the ky XX la thdi khong che va y thire chinh tri cao eiia ngudi ky biing nd ve sd lugng dang vien ciia cac dang. dan Due da lam that bai moi muu toan ciia Dinh cao nhat ve phat trien sd lugng dang vien eae thil ITnh cue hiru. Trong euoe bau cir la vao thdi ky thdng nhat nude Dire nam 1990. Quoc hgi Lien bang thang 9 nam 1998, cac Nhung su tang trudng quan trong do ve sd dang cue hiru chi gianh dugc mot so phieu it lugng dang vien khdng phai bao gid ciing dem oi: Dang Cong hoa gianh 1,8%), DVU - den su nang ddng va sire manh tae ddng ddi vdi 1,2%, NDP - 0,3%. Dilu dang phan khdi la d xa hdi eho ndi bd dang. Sau dd tat ca cac dang cho, vai trd ciia cac dang cue hiru ngay cang deu rod vao tinh trang suy giam sd lugng dang giam silt ro ret so vdi thdi ky nude Dire bi vien. Te hai nhat trong do la su tan ra eiia Dang chia cat ciing nhu so vdi thdi ky dau mdi thong nhat nude Dire. Mac dau vay co le Xa hoi chii nghTa thdng nhat Dire (SED) (tire nudc Dire van can cd euoe eai each nao dd Dang Cdng san, 2,6 trieu dang vien) cam quyen ve Hien phap va thay ddi tinh trang cir tri de d CHDC Dire cii. Hien nay toan Lien bang chi triet tieu moi mam mdng ciia ehii nghTa cue ed ehimg chua den 3% cir tri la dang vien ciia hiiu. cae dang ehinh tri, tire la vao khoang 1,5 din 1,8 trieu. Nhung sd dang vien tich cue hoat 4. Nguy C ' cua cac dang canh ta Dire: O ddng chi khoang 1/4 tham ehi 1/5 ma thdi.^ Sir suy giam so luong dang vien Biie tranh tuong quan siie manh trong he Sire manh eiia cac dang chinh tri phu thdng dang phai chinh tri Diic thi hien ro thuoc trudc het vao kha nang tap hgp quan tren sd lugng dang vien qua cac thdi ky nhu chiing di theo minh. Sire hap dan cua mot sau: chinh dang trude nhan dan the hien trude het d: (1) Sir sang sudt ciia he tu tudng ' K. Schortheimer/ W. Bleek: sdd. tr. 258. ' Ismayr, W. (ed.): Die politischen Systems ^ K. Schortheimer/ W. Bleek.- sdd, tr. 259. Westeiiropas, tr. 467.
  6. IJatL He ^nfi ta Bang 2. So sanh so lu'o'ng dang vien ciia cac dang C chan trong Quoc hoi Lien bang 1952-2009 O Lm90/ PDS/ Dang Nam CDU CSU SPD FDP Dang Xanh Canh ta 1952 200.000 52.000 627.000 83.000 1975 590.000 132.000 998.500 74.000 1990 777.800 186.200 949.600 168.200 39.900 200.000 2001 608.560 177.852 717.513 64.063 45.000 83.000 2007 539.861 167.500 539.052 65.000 44.687 70.943 Nguon: Ismayr, W. (ed.): Die politischen Systeme Westeuropas, tr. 452; htlp://de.wikipedia.ors/M'iki/Bu}idestag#Sechzehnter_Bundeslag Sd lugng dang vien eua cac dang Idn da quyen, SPD ed 755.000 dang vien, thi vao suy giam mot each nhanh chdng. Dang Xa cudi nam 2004, khi Schroeder tir ehiie Chii hoi Dan ehii SPD va Lien minh Dan ehu tich Dang, sd dang vien ciia SPD ehi cdn Thien Chiia giao la hai dang Idn nhat va hien 628.000 (giam gan 130.000). Va vao eudi nay dang lien minh vdi nhau dl cam quyin nam 2005 chi eon 590.000 (van cao hon nam la nhirng dang chiu ton that to Idn nhit. Vdi 2007 la 25.000). Vay la so vdi Lien minh Dang Xa hdi Dan chii, neu nhu vao thang 5 Dan chii Thien Chiia giao (CDU), sd lugng nam 2006 sd dang vien cdn trong dang tich dang vien eua dang SPD chi nhieu hon 6.500 la 575.404 ngudi, thi cudi thang 10 nam ma thdi. Vi tri dang Idn nhat Lien bang eua 2006 ehi cdn 565.500 ngudi, tiic giam gin nd dang bi thach thiic. Ciing theo,mgt bao 10.000. eao ciia SPD tai Tru sd trung uong dang d Trung binh mdt nam ed khoang 20.000 Berlin, hau het cac dang bd dia phuang ngudi xin ra khdi dang va 10.000 dang vien khdng thuc hien duge chi tieu kit nap dang chet. Sd dang vien gia nhap mdi ehi khoang vien mdi: Chi ed 3.600 dang bd trong tdng so 9.300 hoan thanh dugc ehi tieu nay, trong do 4.500, khdng tham thap gi. Do do tir thang 187 dang bg ket nap them sd dang vien mdi 10 nam 2005 din thang 10 nam 2006, SPD du bii eho sd ra di. da giam di 25.000 dang vien. Sd ngudi xin ra khdi dang d at roi vao thdi ky 2003-2004. Lien minh Dan ehu Thien Chiia giao N I U nhu nam 1998, khi Schroeder len nim (CDU) cung nim trong tinh trang khdng
  7. 10 NGHIEN CLfu CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°02 (125) sang sua hon la bao. Neu nhu eudi nam 2005 dung Cuong ITnh Chinh tri va Dieu le ciia dang nay cd 571.000 dang vien, thi cudi nam Dang minh nhim dat duge cac muc tieu 2006 chi cdn 559.000, ehi ngang mire nam chiln luge, cao nhit la gianh quyen lap chinh 1974. Trong khi dd, vao thdi ky eudi ciia ky phu, tire trd thanh dang eim quyen. Dang vdi nguyen Helmut Kohl (1998), CDU ed tu each dai dien eho Igi ich eiia mdt giai cap 626.000 dang vien (nhieu hon hien nay hay mot ting ldp xa hdi da biin ehuyen 67.000). Nguyen nhan suy giam la nhieu thanh dang eiia toan dan, chi cd nhu vay mdi dang vien xin ra dang hoac chet ma khdng cd ed thi gianh dugc da so phieu bau eua eir tri ngudi bd sung. Van de nguy kieh ciia CDU dl gianh quyin lap ehinh phu. la d chd, phan Idn sd ngudi ra di do deu So lugng cac chinh dang tham gia thude khdi cir tri gde thude giai cap tu san: Chinh phii Lien bang qua cac thdi ky la kha 19%) sd ngudi ra khdi dang la cac ehii nghiep Idn. Viec phan tich cuong ITnh va he thdng dde lap va 37%) la edng chiic. Day la lan dau ehinh sach eua eae ehinh dang then chdt d tien sd lugng dang vien cua CDU nam dudi Dire ciing da ed the giiip cd duge nhiing miic 560.000 la "gidi han ky di" (magic nhan dinh diing dan ve khuynh hudng tu border). Do do, trong dai hdi dang tai tudng (ta khuynh, hiiu khuynh hay trung Dresden nam 2007, Tdng Thu ky dang dung) cua timg chinh dang; Mat khac giup ta Ronald Pofalla keu ggi trien khai mdt ehien cd dugc nhiing hinh dung khai quat ve mot dich phat trien dang vien mdi, va Ban Chap he thdng dan chu da dang dien hinh cua chau hanh Trung uong Dang khdng the khoanh Au, trong dd cac dang eanh tranh hoa binh tay ngdi yen trude tinh trang suy thoai nay. vdi nhau bang mdt trinh do van hoa cao vi Ong ndi: "Ddy la mot ddu hieu cita sir nggo mdt xa hdi dan ehii, phat trien, edng bang, mgn vd mii ni che tai, khi mot chinh ddng thinh vugng va van minh. todn ddn cit dieng y ra day truae thiec trgng ddng budn ". Tai lieu tham khao 1. Beyme, Klaus v.: Pareien im Wandel Kiim diim lai lich sir cac dang chinh tri (Cdc ehinh ddng dang biin ehuyin). hien dai tir sau nam 1945, cd the thay eae Wiesbaden. 2000. chinh dang Diie, dae biet la cae dang Idn va eae dang eim quyen hoac tham chinh nhu 2. Dittbemer, J.: "Sind die Parteien CDU, SPD, FDP, PDS v.v., diu ed nhiing noch retten?" (Lieu cdn ciru dieoc ede chinh dilu ehinh d nhiing miic do khae nhau ndi ddng khong?). Berlin, 2004. Http://www.diewelt.de, 28/11/2006.
  8. Van ite "^AnJ^ ta 11 3. Ismayr, W. (ed.): Die politischen 8. Luong Van Ke: The giai da chieu. Ly Systeme Westeuropas. Leske + Budrich, thuyet vd kinh nghiem nghien cieu khu virc. Opladen, 2003. Ha Ndi 2007. 4. Luang Van Ke: Budc ngogt chinh tri 9. Wiesendahl, E.: Mitgliederparteien thie hai cita lich sie Dice duong dgi. Tap ehi am Ende? (Cdc ehinh ddng sap cdo chung?). Nghien ciin Chau Au, 6 (24)/1998, tr. 37-45. Wiesbaden, 2006. 5. Luong Van Ke: Bice tranh lich sie 10. Zehetmair, H. (ed.): Das deutsche phdt trien eiia he thong ddng chinh tri hien Parrteiensystem (He thong chinh ddng Dice). dgi a Cong hod Lien bang Diec, Tap ehi Wiesbaden. 2004. Nghien eiiu Chau Au, 1 (67) 2006, tr. 26-33. 11. http://www.Die-Linke.de/ 6. Luong Van Ke: Con duang tra thdnh 12. http://spiegel.de/ ddng cam quyen Men dgi cita Lien minh Ddn 13. http://www.zeit.de/ chit Thien Chita gido (CDU) a CHLB Dice, Tap ehi Nghien eim Chau Au, 7 (73), 2006, 14. http://www.welt.de/ tr. 14-26. 15. http://www.spd.de/ 7. Luang Van Ke: Con duang trd thdnh 16. http://www.karlsruhe2010.edu.de/ ddng cdm quyen hien dgi cita Ddng xd hoi 17. http://wikipedia.org/ dan chit (SPD) a CHLB Diec, Tap ehi Nghien ciiu Chau Au, 2 (77) 2007, tr. 15-26. 18. http://www.politiknews.org/
nguon tai.lieu . vn