Xem mẫu

  1. ------ Luận văn Tình hình đầu tư phát triển ngành công nghiệp dệt may quốc doanh thuộc Sở công nghiệp Hà Nội
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu C«ng nghiÖp dÖt may ®· cã ë ViÖt Nam Ýt nhÊt lµ tõ mét thÕ kû nay, cßn nh÷ng ho¹t ®éng thñ c«ng truyÒn thèng nh­ thªu thïa th× ®· tån t¹i tõ l©u h¬n nhiÒu. Theo mét sè tµi liÖu ghi chÐp th× sù ph¸t triÓn chÝnh thøc cña ngµnh c«ng nghiÖp nµy b¾t ®Çu tõ khi Khu c«ng nghiÖp dÖt Nam §Þnh ®­îc thµnh lËp vµo n¨m 1889. Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø II, ngµnh c«ng nghiÖp nµy ph¸t triÓn nhanh h¬n, ®Æc biÖt lµ ë miÒn Nam, t¹i ®©y c¸c h·ng dÖt cã m¸y mãc hiÖn ®¹i cña Ch©u ¢u ®­îc thµnh lËp. Trong thêi kú nµy, t¹i miÒn B¾c, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc sö dông thiÕt bÞ cña Trung Quèc, Liªn X« cò vµ §«ng ¢u còng ®· ®­îc thµnh lËp. MÆc dï tõ nh÷ng n¨m 1970, ngµnh ®· b¾t ®Çu xuÊt khÈu nh­ng tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1990, sau khi thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi th× thêi kú ph¸t triÓn quan träng h­íng vÒ xuÊt khÈu míi b¾t ®Çu. C«ng nghiÖp DÖt May lµ ngµnh cã ý nghÜa quan träng trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi cña ViÖt Nam tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. DÖt may còng lµ mét phÇn cÊu thµnh quan träng trong chÝnh s¸ch ®Þnh h­íng xuÊt khÈu cña ®Êt n­íc, vµ mét c¸ch chung h¬n, trong c¸c nç lùc cña ViÖt Nam ®Ó hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ. C«ng nghiÖp DÖt May tÊt yÕu lµ mét trong c¸c ngµnh chñ yÕu xuÊt khÈu trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn cña c¶ n­íc. Sù thµnh c«ng vÒ xuÊt khÈu trong ngµnh nµy th­êng më ®­êng cho sù xuÊt hiÖn cña mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cã c¬ së réng h¬n. Sù thÊt b¹i vÒ xuÊt khÈu cña ngµnh nµy bao giê còng lµ triÖu chøng cña sù trë ng¹i cã tÝnh th©m c¨n cè ®Õ trong n­íc vµ cña sù bÊt lùc, kh«ng ph¸t huy ®­îc lîi thÕ so s¸nh tiÒm n¨ng. V× vËy ®©y lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp quan träng kh«ng chØ víi t­ c¸ch lµ mét nguån xuÊt khÈu vµ t¹o viÖc lµm chÝnh, mµ cßn v× sù t¨ng tr­ëng cña ngµnh nµy cho thÊy kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh tÕ mét c¸ch tæng hîp h¬n. Hµ Néi lµ thñ ®« cña c¶ n­íc ®ang b­íc vµo thêi kú c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc mµ NghÞ quyÕt Trung ¦¬ng VII ®· chØ râ: C«ng nghiÖp hãa nh»m vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän theo h­íng xuÊt khÈu. Víi vai trß lµ 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Hµ Néi, ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May trªn ®Þa bµn Hµ Néi cÇn kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh trong thêi gian tíi gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Hµ Néi vµ sù ph¸t triÓn chung cña c¶ n­íc. Th¸ch thøc hiÖn nay ®èi víi ngµnh c«ng nghiªp DÖt May ViÖt Nam còng nh­ C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi lµ ph¶i s¶n xuÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu, s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao h¬n vµ ph¹m vi s¶n xuÊt lín h¬n ®Ó ®­¬ng ®Çu víi cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë ch©u ¸, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c n­íc l¸nh giÒng. Thªm vµo ®ã lµ nh÷ng biÕn ®æi nhanh chãng cña thÞ tr­êng thÕ giíi vµ khu vùc cïng víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña khoa häc c«ng nghÖ buéc ngµnh ph¶i cã h­íng ph¸t triÓn míi kÕt hîp ®­îc lîi thÕ cña ngµnh céng víi tËn dông c¬ héi cña thÕ giíi, cña c¶ n­íc giµnh cho Hµ Néi. §ã lµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho ngµnh DÖt May Hµ Néi tr­íc thÒm cña thÕ kû 21. Chuyªn ®Ò: “T×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May quèc doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi” néi dung gåm cã ba ch­¬ng: Ch­¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ Ch­¬ng II: T×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May quèc doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p tiÕp tôc ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh DÖt May quèc doanh Hµ Néi thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi trong thêi gian tíi Môc ®Ých nghiªn cøu nh»m giíi thiÖu kh¸i qu¸t t×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May quèc doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tõ ®ã thÊy râ ®­îc nh÷ng tån t¹i, vai trß cña ngµnh trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong chuyªn ®Ò sÏ ®­îc ph©n tÝch trªn gi¸c ®é kinh tÕ lµ chñ yÕu, sö dông ph­¬ng ph¸p s¶n phÈmso s¸nh nh»m ph©n tÝch mét c¸ch râ rµng c¸c vÊn ®Ò theo tõng môc, trªn c¬ së c¸c sè liÖu thèng kª, tæng hîp c¸c nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cã tÝnh ®Þnh tÝnh ®Ó rót ra kÕt luËn. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C h­¬ng I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn I. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn 1. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ §Çu t­ trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ lµ sù hi sinh gi¸ trÞ hiÖn t¹i g¾n víi viÖc t¹o ra gi¸ trÞ tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ. 2. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn Lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vèn b»ng tiÒn thµnh vèn hiÖn vËt nh»m t¹o ra nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô, ®êi sèng, t¹o ra nh÷ng tµi s¶n míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt míi còng nh­ duy tr× nh÷ng tiÒm lùc s½n cã cho nÒn kinh tÕ. 3. Vai trß cña ®Çu t­ ph¸t triÓn: vai trß cña ®Çu t­ ph¸t triÓn ®­îc thÓ hiÖn ë hai mÆt sau ®©y: Thø nhÊt: Trªn gi¸c ®é cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc: a. §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tæng cung võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu. Trong ng¾n h¹n, ®Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu khi tæng cung ch­a kÞp thay ®æi. Khi ®Çu t­ t¨ng lµm cho tæng cÇu t¨ng kÐo theo s¶n l­îng c©n b»ng t¨ng vµ gi¸ c¶ cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo còng t¨ng theo. Khi thµnh qu¶ cña ®Çu t­ ch­a ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung ®Æc biÖt lµ tæng cung dµi h¹n t¨ng thªm, kÐo theo s¶n l­îng tiÒm n¨ng t¨ng vµ do ®ã gi¸ c¶ s¶n phÈm gi¶m. S¶n l­îng t¨ng, gi¸ c¶ gi¶m cho phÐp t¨ng tiªu dïng. T¨ng tiªu dïng l¹i kÝch thÝch s¶n xuÊt h¬n n÷a. S¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ nguån gèc c¬ b¶n ®Ó t¨ng tÝch luü, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cña mäi thµnh viªn trong x· héi. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. b. §Çu t­ t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ. Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång thêi vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t­ ®èi víi tæng cÇu vµ ®èi víi tæng cung cña nÒ kinh tÕ lµm cho m«Ü sù thay ®æi cña ®Çu t­, dï lµ t¨ng hay gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa lµ yÕu tè ph¸ vì sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia. Ch¼ng h¹n khi t¨ng ®Çu t­, cÇu cña c¸c yÕu tè ®Çu t­ t¨ng lµm cho gi¸ c¶ c¸c hµng ho¸ cã liªn quan t¨ng (gi¸ chi phÝ vèn, gÝa c«ng nghÖ, lao ®éng, vËt t­) ®Õn mét møc nµo ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t. L¹m ph¸t lµm cho s¶n xuÊt ®×nh trÖ, ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n do tiÒn l­¬ng ngµy cµng thÊp h¬n, th©m hôt ng©n s¸ch, kinh tÕ ph¸t triÓn chËm l¹i. MÆt kh¸c khi t¨ng ®Çu t­ lµm cho cÇu c¸c yÕu tè cã liªn quan t¨ng, s¶n xuÊt c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn, thu hót thªm lao ®éng, gi¶m t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng ng­êi lao ®éng, gi¶m tÖ n¹n x· héi. TÊt c¶ c¸c t¸c ®éng nµy t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Khi t¨ng ®Çu t­ còng dÉn ®Õn c¸c t¸c ®éng hai mÆt nh­ng theo chiÒu h­íng víi c¸c t¸c ®éng trªn ®©y. V× vËy trong ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m« nÒn kinh tÕ, c¸c nhµ ho¹t ®éng chÝnh s¸ch cÇn thÊy hÕt c¸c t¸c ®éng hai mÆt nµy ®Ó ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch nh»m h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng xÊu, ph¸t huy ®­îc c¸c t¸c ®éng tèt, duy tr× ®­îc sù æn ®Þnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ. c. §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ ®Çu t­ cho thÊy: muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr­ëng ë møc trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t­ ph¶i ®¹t tõ 15 – 25 % so víi GDP tuú thuéc vµo ICOR cña mçi n­íc. Møc t¨ng tr­ëng GDP = Vèn ®Çu t­ /ICOR NÕu ICOR kh«ng ®æi møc t¨ng tr­ëng hoµn toµn phô thuéc vµo møc ®Çu t­. T¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn, ICOR th­êng lín, tõ 5 – 7 do thõa vèn, thiÕu lao ®éng, vèn ®­îc sö dông nhiÒu ®Ó thay thÕ lao ®éng vµ sö dông nhiÒu c«ng nghÖ cã gi¸ cao. Cßn ë c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn ICOR thÊp tõ 2 – 3 do thiÕu 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vèn thõa lao ®éng, sö dông nhiÒu lao ®éng ®Ó thay thÕ vèn, sö dông c«ng nghÖ kÐm hiÖn ®¹i, gi¸ rÎ. ChØ tiªu ICOR cña mçi n­íc phô thuéc vµo nhiÒu nh©n tè, thay ®æi theo tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong n­íc. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy, chØ tiªu ICOR phô thuéc m¹nh vµo c¬ cÊu kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ trong c¸c ngµnh, c¸c vïnh l·nh thæ còng nh­ phô thuéc vµo hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vÒ b¶n chÊt ®­îc coi lµ vÊn ®Ò ®¶m b¶o c¸c nguån vèn ®Çu t­ ®ñ ®Ó ®¹t ®­îc tû lÖ t¨ng thªm s¶n phÈm quèc néi dù kiÕn. T¹i nhiÒu n­íc, ®Çu t­ ®ãng vai trß nh­ mét c¸i huých ban ®Çu, t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh cña nÒn kinh tÕ ( c¸c n­íc NICS, c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ) d. §Çu t­ vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi cho thÊy con ®­êng tÊt yÕu ®Ó cã thÓ t¨ng tr­ëng nhanh tèc ®é mong muèn (tõ 9% – 10%) lµ t¨ng c­êng ®Çu t­ t¹o ra sù ph¸t triÓn nhanh ë khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng- ng­ nghiÖp do cã h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng sinh häc , ®Ó ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng tõ 5% – 6% lµ rÊt khã kh¨n. Nh­ vËy chÝnh s¸ch ®Çu t­ quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. VÒ c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t­ cã t¸c dông gi¶i quyÕt c¸c mÊt c©n ®èi vÒ ph¸t triÓn gi÷a c¸c vïng vµ l·nh thæ, ®­a vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái ®ãi nghÌo, ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh vÒ tµi nguyªn, ®Þa thÕ, kinh tÕ, chÝnh trÞ...cña nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy c¸c vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn e. §Çu t­ víi viÖc t¨ng c­êng kh¶ n¨ng khoa häc vµ c«ng nghÖ cña ®Êt n­íc. C«ng nghÖ lµ trung t©m cña c«ng nghiÖp ho¸. §Çu t­ lµ ®iÒu kiÖn tiªn 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. quyÕt cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña ®Êt n­íc ta hiÖn nay. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ, tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ViÖt Nam l¹c hËu nhiÒu thÕ hÖ so víi thÕ giíi vµ khu vùc. ViÖt Nam lµ mét trong sè 90 n­íc kÐm nhÊt vÒ c«ng nghÖ. Víi tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu nµy, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ViÖt Nam sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nÕu kh«ng ®Ò ra ®­îc mét chiÕn l­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn vÒ c«ng nghÖ l©u dµi, nhanh chãng vµ v÷ng ch¾c. Cã hai con ®­êng c¬ b¶n ®Ó cã c«ng nghÖ lµ tù nghiªn cøu vµ ph¸t minh ra c«nh nghÖ vµ nhËp c«ng nghÖ tõ n­íc ngoµi. Dï tù nghiªn cøu hay nhËp c«ng nghÖ tõ n­íc ngoµi còng cÇn ph¶i cã tiÒn, cÇn cã vèn ®Çu t­. Mäi ph­¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng g¾n víi nguån vèn ®Çu t­ ®Òu lµ nh÷ng ph­¬ng ¸n kh«ng kh¶ thi. Thø hai: §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô §Çu t­ quyÕt ®Þnh sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së. Ch¼ng h¹n ®Ó t¹o dùng mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬ së nµo ®Òu cÇn ph¶i x©y dùng nhµ x­ëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ m¸y mãc trªn nÒn bÖ, tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi phÝ kh¸c g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ®ang tån t¹i: Sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy bÞ hao mßn, h­ háng. §Ó duy tr× ®­îc ho¹t ®éng b×nh th­êng cÇn ®Þnh kú tiÕn hµnh söa ch÷a lín hoÆc thay míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®· h­ háng, hao mßn nµy hoÆc ®æi míi ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, ph¶i mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay thÕ trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi, còng cã nghÜa lµ ph¶i ®Çu t­. §èi víi c¸c c¬ së v« vÞ lîi ®ang tån t¹i, ®Ó duy tr× ho¹t ®éng , ngoµi tiÕn hµnh söa ch÷a lín ®Þnh kú c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c chi phÝ 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. th­êng xuyªn. TÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng nµy ®Òu lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t­. 4.Nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn: gåm cã nguån vèn trong n­íc vµ nguån vèn n­íc ngoµi b. Nguån vèn trong n­íc:  §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc, c¸c c¬ së ho¹t ®éng x· héi phóc lîi c«ng céng vèn ®Çu t­ do ng©n s¸ch cÊp (tÝch luü qua ng©n s¸ch vµ viÖn trî qua ng©n s¸ch) vèn viÖn trî kh«ng hoµn l¹i trùc tiÕp cho c¬ së vµ vèn tù cã cña c¬ së ( b¶n chÊt còng tÝch luü tõ phÇn tiÒn th­µ do d©n ®ãng gãp kh«ng dïng ®Õn).  §èi víi doanh nghiÖp quèc doanh, vèn ®Çu t­ ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån h¬n bao gåm vèn ng©n s¸ch (lÊy tõ phÇn tÝch luü cña ng©n s¸ch, vèn khÊu hao c¬ b¶n, vèn viÖn trî qua ng©n s¸ch), vèn tù cã cña doanh nghiÖp, vèn vay, vèn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, vèn gãp liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc vµ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c quy ®Þnh theo ®iÒu 11 nghÞ ®Þnh 56/CP ngµy 3/10/1996.  §èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoa× quèc doanh vèn ®Çu t­ bao gåm vèn tù cã, vèn vay, vèn cæ phÇn, vèn liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc. §èi víi c¸c c«ng ty cæ phÇn, ngoµi c¸c nguån vèn trªn ®©y cßn bao gåm tiÒn thu ®­îc do ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. c. Vèn huy ®éng cña n­íc ngoµi: bao gåm vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp vµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp  Vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp: lµ vèn cña ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®­îc thùc hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau lµ viÖn trî hoµn l¹i vµ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, cho vay ­u ®·i víi thêi h¹n dµi vµ l·i suÊt thÊp, kÓ c¶ vay d­íi h×nh thøc th«ng th­êng. Mét h×nh thøc phæ biÕn cña ®Çu t­ gi¸n tiÕp tån t¹i d­íi lo¹i h×nh ODA – viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp th­êng lín cho nªn cã t¸c dông m¹nh vµ nhanh ®èi víi viÖc gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kinh tÕ, x· héi cña n­íc nhËn ®Çu t­. Tuy nhiªn tiÕp nhËn vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp th­êng g¾n víi sù tr¶ gi¸ vÒ chÝnh trÞ vµ t×nh tr¹ng nî nÇn chång chÊt nÕu kh«ng sö dông cã hiÖu qu¶ vèn vay vµ thùc hiÖn nghiªm ngÆt chÕ ®é tr¶ vèn vay. C¸c n­íc §«ng Nam ¸ vµ NICS §«ng ¸ ®· thùc hiÖn gi¶i ph¸p vay dµi h¹n, vay ng¾n h¹n rÊt h¹n chÕ vµ ®Æc biÖt kh«ng vay th­¬ng m¹i. Vay dµi h¹n l·i suÊt thÊp, viÖc tr¶ nî kh«ng khã kh¨n v× cã thêi gian ho¹t ®éng ®ñ ®Ó thu håi vèn. Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp: lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸nh ©n n­íc ngoµi ®Çu t­ sang n­íc kh¸c vµ trùc tiÕp qu¶n lý hoÆc tham gia qu¶n lý qu¸ tr×nh sö dông vµ thu håi vèn ®· bá ra. Vèn nµy th­êng kh«ng ®ñ lín ®Ó gi¶i quyÕt døt ®iÓm tõng vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi cña n­íc nhËn ®Çu t­. Tuy nhiªn víi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp, n­íc nhËn ®Çu t­ kh«ng ph¶i lo tr¶ nî, l¹i cã thÓ dÔ dµng cã ®­îc c«ng nghÖ (do ng­êi ®Çu t­ ®em vµo gãp vèn vµ sö dông) trong ®ã cã c¶ c«ng nghÖ bÞ cÊm xuÊt theo con ®­êng ngo¹i th­¬ng v× lý do c¹nh trang hay cÊm vËn c¸c n­íc nhËn ®Çu t­; häc tËp ®­îc kinh nghiÖm qu¶n lý, t¸c phong lµm viÖc theo lèi c«ng nghiÖp cña n­íc ngoµi, gi¸n tiÕp cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, nhanh chãng ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn th«ng qua quan hÖ lµm ¨n víi c¸c nhµ ®Çu t­. N­íc nhËn ®Çu t­ ph¶i chia sÎ lîi Ých kinh tÕ do ®Çu t­ ®em l¹i víi ng­êi ®Çu t­ theo møc ®é gãp vèn cña hä. II. Vai trß cña c«ng nghiÖp dÖt may ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i ViÖt Nam 1. Vai trß cña c«ng nghiÖp dÖt may víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ Ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc vµ xuÊt khÈu, cã ®iÒu kiÖn më réng th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ mang l¹i nhiÒu nguån thu cho ®Êt n­íc. Trong nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø VII cña §¶ng ®· chØ râ “ §Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng ngµy cµng cao phôc 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vô tèt cho nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu” §iÒu ®ã chØ ra r»ng c«ng nghiÖp DÖt May cã vai trß quan träng trong tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nã thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau: a. Cung cÊp hµng ho¸ tiªu dïng Mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu cña ngµnh lµ cung cÊp c¸c s¶n phÈm cho thÞ tr­êng trong n­íc. Tr­íc hªt lµ ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu vÒ c¸c mÆt hµng nh­ c¸c lo¹i quÇn ¸o, bÝt tÊt, v¶i vãc…tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ b×nh d©n ®Õn cao cÊp. Khi chÊt l­îng cuéc sèng ®­îc n©ng cao th× nhu cÇu vÒ may mÆc l¹i cµng lín. C¸c s¶n phÈm vÒ quÇn ¸o thêi trang trë thµnh nhu cÇu cña hÇu hÕt c¸c tÇng líp d©n c­ trong x· héi, ®Æc biÖt lµ giíi trÎ. Víi mét ®Êt n­íc cã tæng sè d©n kho¶ng 80 triÖu ng­êi th× nhu cÇu vÒ may mÆc l¹i cµng lín. Do vËy, ®Çu t­ ph¸t triÓn cho ngµnh DÖt May cÇn cã ®Þnh h­íng vµo thÞ tr­êng trong n­íc, s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng phong phó vÒ mÉu m· vµ kiÓu c¸ch ®Ó kÝch thÝch tiªu dïng trong n­íc, h­íng dÉn khuynh h­íng thêi trang cho ng­êi tiªu dïng. Ngµnh dÖt may ®­îc tæ chøc trªn ph¹m vi toµn quèc, cã ®ñ søc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a s¶n xuÊt vµ l­u th«ng trong mét tæ chøc thèng nhÊt vµ cã sù ®iÒu hµnh chÆt chÏ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu thô, b¸n bu«n vµ b¸n lÎ lµm chñ thÞ tr­êng trong n­íc trong mäi t×nh huèng, tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng b¸n quota gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn( nhÊt lµ c¸c c«ng ty may). C«ng nghiÖp dÖt may cßn ®­îc coi lµ ®Þnh h­íng ®Ó cung cÊp s¶n phÈm cho kho¶ng 100 triÖu d©n vµo n¨m 2010. b. Cung cÊp c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu, më réng th­¬ng m¹i quèc tÕ Lîi thÕ so s¸nh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy quan hÖ ngo¹i th­¬ng, bu«n b¸n trao ®æi gi÷a c¸c quèc gia trªn toµn thÕ giíi. Nã gãp phÇn n©ng cao lîi Ých cña mçi n­íc khi tham gia trao ®æi. Trong ®iÒu kiÖn ®Æc thï, mçi quèc gia tù t×m thÊy lîi thÕ so s¸nh cña m×nh víi nh÷ng quèc gia kh¸c. §Æc tr­ng cña C«ng nghiÖp DÖt May lµ sö dông rÊt nhiÒu nh©n c«ng, nªn chi phÝ nh©n c«ng chiÕm mét tû lÖ cao trong tæng gi¸ thµnh. ViÖt Nam cã chi phÝ lao ®éng thÊp, lao ®éng dåi dµo, cÇn cï khÐo lÐo, ®©y chÝnh lµ mét lîi thÕ cña 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ViÖt Nam. ViÖc tËp trung vµo lîi thÕ nµy sÏ gióp doanh nghiÖp ViÖt Nam h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn viÖc tËn dông lîi thÕ nµy cßn phô thuéc rÊt lín vµo kh¶ n¨ng qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Víi ®­êng lèi më cöa vµ hoµ nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi nãi chung vµ c¸c n­íc trong khu vùc nãi riªng, cïng víi sù chuyÓn dÞch c«ng nghÖ ®ang diÔn ra s«i næi, ngµnh DÖt May ®ang cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn. Trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc c«ng nghiÖp DÖt May ®ãng vai trß lµ ngµnh tÝch luü t­ b¶n cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vÒ sau. DÖt May ViÖt Nam còng ®· ®Èy m¹nh xuÊt khÈu theo h×nh thøc gia c«ng hoÆc ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i th«ng th­êng víi mét sè n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh­ NhËt B¶n, Canada, c¸c n­íc c«ng nghiÖp nh­ §µi Loan, Hång K«ng, Hµn Quèc, Singapore...GÇn ®©y khi Mü bá cÊm vËn vµ b×nh th­êng ho¸ quan hÖ víi ViÖt Nam, th× hµng DÖt May cã thªm thÞ tr­êng Mü. Qu¸ tr×nh t¹o sù tin cËy vÒ mÆt chÊt l­îng, sè l­îng, mÉu m· s¶n phÈm vµ thùc hiÖn ®óng hîp ®ång lµ mét ph­¬ng thøc nh»m duy tr× èn ®Þnh vµ më réng thªm thÞ tr­êng quèc tÕ. Cho ®Õn nay ngµnh ®· cã quan hÖ bu«n b¸n víi 200 c«ng ty thuéc h¬n 40 n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Tõ khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh DÖt May t¨ng lªn m¹nh mÏ. Kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng tõ 43 triÖu USD n¨m 1988 lªn kho¶ng 2 tû n¨m 2000. Ngµnh DÖt May lµ ngµnh chÕ t¸c cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nam (kim ng¹ch xuÊt khÈu chØ ®øng sau dÇu th«) do lîi nhuËn lín, trong thêi kú ®Çu xuÊt khÈu nã t¹o ra trªn 60% gi¸ trÞ xuÊt khÈu. Tuy theo dù b¸o tû lÖ nµy sÏ gi¶m dÇn xuèng khi qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ xuÊt khÈu b¾t ®Çu cã kÕt qu¶, nh­ng ngµnh DÖt May vÉn gi÷ mét vÞ trÝ quan träng trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, trong n¨m 1996 ngµnh chiÕm 1/5 tæng kim ng¹ch. Trong n¨m 2000 kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ kho¶ng 2 tû USD, ®©y lµ ngµnh c«ng nghiÖp mang l¹i hiÖu qu¶, kim ng¹ch xuÊt khÈu cao nhÊt. Dù kiÕn n¨m 2005 kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 4 tû USD, vµ 2010 lµ 7 tû USD. BiÓu 1: Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng DÖt May cña ViÖt Nam 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. (§¬n vÞ: TriÖu USD) Tû träng % cña DÖt May trong DÖt N¨m DÖt May Tæng kim ng¹ch XuÊt khÈu cña May xuÊt khÈu ngµnh c«ng nghiÖp 1985 6,5 21,1 27,5 7,9 55 1986 11,1 36,0 47,1 11,9 54,4 1987 13,3 27,4 40,6 9,1 57,1 1988 15,8 27 42,8 7,9 53,5 1989 25,1 68,1 93,1 8,4 56,1 1990 27,8 90,7 118,5 7,9 56,4 1991 29,4 142,9 172,3 9,9 61,8 1992 36,9 357,2 396,8 15,6 62,2 1993 61,7 521,6 582,7 17,8 52,9 1994 107,8 691,6 799,4 17,8 49,3 1995 147,8 878,8 1026,6 18,2 49,3 1996 175,5 1162,7 1338,5 19,8 41,3 1997 1300 1998 1380 1999 1500 2000 2000 Nguån: Tæng quan vÒ c¹nh tranh c«ng nghiÖp ViÖt Nam n¨m 1999; tæng côc thèng kª & Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Víi vai trß lµ ngµnh cung cÊp s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ më réng quan hÖ 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. th­¬ng m¹i quèc tÕ ngµnh ®· thu hót vµo trong n­íc mét l­îng ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn, nguyªn liÖu phô kiÖn s¶n xuÊt trong n­íc cßn yÕu kÐm l¹c hËu ch­a cã mÉu m· phï hîp thÞ hiÕu, s¶n phÈm s¶n xuÊt ch­a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc, do ®ã ngµnh ph¶i nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu cßn thiÕu. MÆt kh¸c ®Ó ph¸t triÓn ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May, c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh hµng n¨m ph¶i ®Çu t­ thªm vèn ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc. Do ®ã ®øng vÒ ph­¬ng diÖn s¶n xuÊt th× c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu vµ vèn ®Çu t­ cho ngµnh lµ mét bé phËn gãp phÇn t¨ng tr­ëng GDP cña toµn ngµnh DÖt May dÉn ®Õn t¨ng tr­ëng GDP toµn ngµnh C«ng nghiÖp vµ GDP cña c¶ n­íc. Nh­ vËy, ngµnh DÖt May lµ ngµnh cã n¨ng lùc c¹nh tranh cao trong qu¸ tr×nh héi nhËp th­¬ng m¹i quèc tÕ, lµ ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc cña ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua. 2. Vai trß cña C«ng nghiÖp DÖt May víi viÖc gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë ViÖt Nam Ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May lµ mét bé phËn cÊu thµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam trong c¬ cÊu ngµnh (C«ng nghiÖp - X©y dùng; N«ng nghiÖp; DÞch vô) cña c¬ cÊu nÒn kinh tÕ. C«ng nghiÖp DÖt May lµ mét bé phËn tÝch cùc gãp phÇn quan träng trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ViÖt Nam.  C«ng nghiÖp DÖt May ph¸t triÓn sÏ lµm t¨ng tû träng phÇn tr¨m (%) c«ng nghiÖp trong c¬ cÊu kinh tÕ. C«ng nghiÖp DÖt May lµ ngµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vËt chÊt phôc vô cho tiªu dïng. Gi¸ trÞ gia t¨ng cña ngµnh ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së h¹ch to¸n c¸c kho¶n chi phÝ, c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ lîi nhuËn cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ dÞch vô trong ngµnh. Do vËy ph¸t triÓn ngµnh DÖt May sÏ lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ gia t¨ng cña ngµnh c«ng nghiÖp, t¨ng tû träng GDP cña ngµnh c«ng nghiÖp.  C«ng nghiÖp DÖt May thóc ®Èy c¸c ngµnh ng­îc chiÒu ph¸t triÓn. Ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May sö dông nguyªn liÖu tõ ngµnh n«ng nghiÖp nh­ ®ay, b«ng, t»m..Do ®ã nã ®ßi hái ngµnh n«ng nghiÖp còng ph¶i ph¸t triÓn theo. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¬n cö nh­ vÒ diÖn tÝch trång b«ng v¶i, trªn c¶ n­íc cã 226000 ha, n¨ng suÊt b×nh qu©n 9 t¹/ 1ha. So víi n¨m 1996 lµ 10100 ha t¨ng 2,24 lÇn; n¨ng suÊt b×nh qu©n lµ 6,4 t¹/ha t¨ng 1,4 lÇn. S¶n xuÊt b«ng trong 5 n¨m qua cã tèc ®é t¨ng b×nh qu©n cña s¶n xuÊt b«ng lµ 16%/n¨m c¶ vÒ diÖn tÝch vµ s¶n l­îng.  C«ng nghiÖp DÖt May thóc ®Èy c¸c ngµnh xu«i chiÒu ph¸t triÓn. S¶n phÈm cña ngµnh s¶n xuÊt ra ®­îc ph©n phèi trong ph¹m vi trong vµ ngoµi n­íc vµ lµm nguyªn liÖu ®Çu vµo cho c¸c ngµnh kh¸c. Tr­íc hÕt s¶n phÈm cña ngµnh DÖt lµ ®Çu vµo cña ngµnh May, ngoµi ra nã cßn cung cÊp cho c¸c ngµnh kh¸c nh­ trang trÝ néi thÊt, giµy da, bao bäc bµn ghÕ ... §Ó cã kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt ngµnh th× cÇn ph¶i th«ng qua c¸c ngµnh dÞch vô nh­ th«ng tin qu¶ng c¸o, b­u ®iÖn, dÞch vô b¸n hµng, ngµnh vËn t¶i...  C«ng nghiÖp DÖt May thóc ®Èy c¸c ngµnh gi¸n tiÕp ph¸t triÓn. Trong s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu ngµnh dÖt may cã nhu cÇu s¶n xuÊt lín th× kÐo theo c¸c ngµnh kh¸c còng ph¸t triÓn, vÝ dô nh­: ngµnh ®iÖn ®¶m b¶o cho c«ng suÊt m¸y ho¹t ®éng liªn tôc, ngµnh ho¸ chÊt phôc vô cho in v¶i thµnh phÈm, ngµnh chÕ t¹o m¸y mãc...Ch¼ng h¹n nh­ ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o m¸y, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ngµnh DÖt May, Nhµ n­íc cã chñ tr­¬ng ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ khÝ DÖt May. Tõ 2001 – 2005, tËp trung ®Çu t­ cho hai c«ng ty c¬ khÝ DÖt May phÝa B¾c vµ phÝa Nam ®ñ n¨ng lùc s¶n xuÊt phÇn lín phô tïng cho ngµnh , tiÕn tíi l¾p r¸p mét sè m¸y dÖt; tiÕp ®ã ®Çu t­ ®Ó cã thÓ chÕ t¹o m¸y dÖt cung cÊp cho néi ®Þa vµ xuÊt khÈu. Tãm l¹i, C«ng nghiÖp DÖt May t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn c¶ ba ngµnh C«ng nghiÖp, N«ng nghiÖp, DÞch vô cña c¬ cÊu nÒn kinh tÕ c¶ vÒ mÆt chÊt vµ mÆt l­îng. 3. Vai trß cña C«ng nghiÖp DÖt May víi gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi Ngµnh DÖt May lµ ngµnh kh«ng cÇn nhiÒu vèn ®Çu t­ so víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. Nh­ ngµnh may chØ cÇn ®Çu t­ kho¶ng 800000 – 1000000 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. USD cho mét xÝ nghiÖp c«ng suÊt 1 triÖu s¶n phÈm/n¨m. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tõ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho ®Õn khi ®­a ra mét s¶n phÈm DÖt May hoµn chØnh cã nhiÒu c«ng ®o¹n thñ c«ng ®¬n gi¶n (®Æc biÖt lµ ngµnh May), do ®ã ngµnh dÔ giµnh gi¶i quyÕt vµ thu hót viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng kÓ c¶ lao ®éng xuÊt ph¸t tõ n«ng th«n, tõ ®ã t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. N¨m 2000 ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May sö dông 1,6 triÖu lao ®éng vµ dù kiÕn n¨m 2005 con sè nµy cã thÓ lªn ®Õn 3 triÖu lao ®éng. GDP cña ngµnh DÖt May lµ mét bé phËn cña tæng s¶n phÈm trong n­íc ®­îc x· héi tæ chøc qu¶n lý, b¶o toµn vµ ph©n phèi cho ng­êi lao ®éng. Ngµnh cµng ph¸t triÓn th× GDP cña ngµnh c«ng nghiÖp, cña c¶ n­íc vµ b×nh qu©n ®Çu ng­êi còng t¨ng thªm. Tõ ®ã gãp phÇn æn ®Þnh vµ thóc ®Èy tiÕn bé x· héi, c¶i thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt, b¶o ®¶m vµ tiÕn tíi ph©n phèi c«ng b»ng h¬n vÒ thu nhËp, ®ång thêi b¶o ®¶m ngµy cµng nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ t¨ng thêi gian lao ®éng ®­îc sö dông ë n«ng th«n. 4. Vai trß cña C«ng nghiÖp DÖt May trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë thµnh phè Hµ Néi  T¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ Hµ Néi: Thµnh phè Hµ Néi ®ang b­íc vµo thêi kú c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Hµ Néi cïng víi nh÷ng thµnh phè lín kh¸c trong c¶ n­íc ®¶m nhËn vai trß lµ trung t©m ph¸t triÓn, cã ý nghÜa ®éng lùc l«i kÐo sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. NghÞ quyÕt héi nghÞ Trung ¦¬ng VII ®· chØ râ: C«ng nghiÖp ho¸ nh»m vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän theo h­íng xuÊt khÈu. Hµ Néi ®ang b­íc vµo giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸ ®ßi hái c«ng nghiÖp DÖt May ph¶i ph¸t triÓn. DÖt May Hµ Néi ®­îc coi lµ nghÒ truyÒn thèng cña ng­êi d©n ph­¬ng B¾c tõ rÊt l©u ®êi nay, cïng víi thêi gian ®· ph¸t triÓn thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp quy m« lín ®ãng gãp vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña thµnh phè. Ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña c«ng nghiÖp Hµ Néi. Hµng n¨m ngµnh ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc t¹o gia tèc vµ t¨ng gi¸ trÞ cho ngµnh c«ng nghiÖp. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. HiÖn nay nhãm ngµnh nµy ®ãng gãp kho¶ng 14,3 % gÝa trÞ cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp Hµ Néi.  Cung cÊp hµng ho¸: Víi vai trß lµ ngµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm tiªu dïng, ngµnh DÖt May Hµ Néi ®¶m b¶o nhu cÇu thiÕt yÕu cho ng­êi d©n thñ ®« vµ mét sè tØnh kh¸c. Hµ Néi cã d©n sè trÎ, dù tÝnh ®Õn n¨m 2005 cã kho¶ng 2,85 triÖu ng­êi, trong ®ã d©n sè thµnh thÞ chiÕm 65% kho¶ng 1,852 triÖu ng­êi; vµo 2010 d©n sè Hµ Néi lµ 3,2 triÖu ng­êi vµ d©n sè thµnh thÞ lµ 2.56 triÖu chiÕm 80%. §©y lµ nhu cÇu rÊt lín vµ sÏ t¨ng theo thêi gian vÒ c¸c s¶n phÈm may mÆc. V× vËy ngµnh DÖt May Hµ Néi g¸nh v¸c vai trß quan träng cung cÊp c¸c s¶n phÈm phong phó vÒ kiÓu d¸ng vµ mÉu m· ®¸p øng cho ng­êi d©n thµnh phè vµ mét sè tØnh kh¸c trong c¶ n­íc. H¬n 60% s¶n phÈm dÖt ®­a ra khái Hµ Néi cung cÊp phÇn lín cho c¸c tØnh phÝa B¾c vµ mét phÇn cho c¸c tØnh phÝa Nam, mét Ýt hµng DÖt kim cho xuÊt khÈu. Dù b¸o trong thêi gian tíi ngµnh DÖt May Hµ Néi sÏ cung cÊp nhiÒu s¶n phÈm h¬n n÷a cho thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu xøng ®¸ng víi vÞ trÝ quan träng cña m×nh.  C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Hµ Néi. Ngµnh dÖt may cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao. Tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh lµ 6,2% trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña C«ng nghiÖp DÖt May c¶ n­íc, kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2000 lµ 26625883 USD.Tû träng ngµnh DÖt May trong tæng gi¸ trÞ gia t¨ng GDP cña Hµ Néi n¨m 1999 lµ 11,8%; tû träng cña c«ng nghiÖp x©y dùng trong tæng s¶n phÈm quèc néi lµ: n¨m 1991 lµ 26,2%; n¨m 1997 lµ 33,1%; n¨m 1998 lµ 36,2%; n¨m 2000 lµ 39%. Dù b¸o tû träng GDP trong c¬ cÊu kinh tÕ sÏ t¨ng lªn theo ngµnh c«ng nghiÖp x©y dùng vµo n¨m 2005 lµ 42,5% vµ 2010 lµ 48,9% trong tæng GDP cña Hµ Néi. Thªm vµo ®ã c¬ cÊu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ còng thay ®æi ®¸ng kÓ. Víi vai trß n»m trong 5 nhãm ngµnh then chèt cña thµnh phè Hµ Néi (c¬ - kim khÝ; DÖt May; giÇy da; l­¬ng thùc thùc phÈm; ®iÖn, ®iÖn tö), s¶n phÈm DÖt May cña ngµnh ®­îc coi nh­ lµ s¶n phÈm chñ lùc cña thµnh phè gãp phÇn 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh hµng vµ mÆt hµng xuÊt khÈu cña thñ ®«.  Ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao thu nhËp vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cho mäi ng­êi d©n. Ngµnh ®· gi¶i quyÕt ®­îc kho¶ng 6184 lao ®éng. Hµ Néi tËp trung ®«ng d©n c­, tèc ®é ph¸t triÓn d©n sè nhanh ®Æc biÖt lµ ®ang trong tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ ®« thÞ ho¸ ngµy cµng cao. Nã t¹o ra c¸c dßng di chuyÓn d©n ®Õn Hµ Néi ngµy mét lín. Tèc ®é t¨ng c¬ häc tõ 0,5% (thêi kú 1975 – 1980) lªn ®Õn 1,5% (thêi kú 1991 – 1995). §©y lµ søc Ðp lín vÒ mäi mÆt cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Ph¸t triÓn ngµnh DÖt May theo chiÒu réng vµ chiÒu sÊu sÏ cã kh¶ n¨ng thu hót nhiÒu lao ®éng thñ c«ng, kÓ c¶ lao ®éng tõ c¸c vïng kh¸c ®Õn. Tõ ®ã n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng bÊt cËp do søc Ðp vÒ mäi mÆt cña sù ra t¨ng d©n sè trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ Hµ Néi. Nãi tãm l¹i ph¸t triÓn C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi lµ rÊt cÇn thiÕt cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Hµ Néi, ®ãng gãp vµo c«ng cuéc ®æi míi c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i ho¸ thñ ®«. III. Nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi chÞu sù t¸c ®éng ®an xen cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau, cã thÓ ph©n ra lµm hai nhãm nh©n tè lµ nhãm nh©n tè kh¸ch quan vµ chñ quan. 1. Nhãm nh©n tè kh¸ch quan Ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May c¶ n­íc nãi chung vµ trªn ph¹m vi nÒn kinh tÕ Hµ Néi ®Òu chÞu ¶nh h­ëng cña ba nh©n tè kh¸ch quan ®ã lµ: ®Þa lý tù nhiªn, x· héi vµ nguån lùc. a. Nh©n tè ®Þa lý tù nhiªn Mäi ngµnh s¶n xuÊt nãi chung vµ ngµnh DÖt May nãi riªng ®Òu chÞu sù 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn. KhÝ hËu vµ ®Êt ®ai thuËn lîi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c c©y c«ng nghiÖp nh­ B«ng, §ay, trång d©u nu«i t»m...N­íc ta n»m ë vïng nhiÖt ®íi giã mïa rÊt phï hîp víi ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cña ngµnh DÖt May. Khi sîi, b«ng cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao th× s¶n phÈm DÖt May s¶n xuÊt ra còng cã chÊt l­îng cao h¬n c¹nh tranh dÔ dµng trªn thÞ tr­êng, nã lµ yÕu tè n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã ViÖt Nam n»m trªn tuyÕn giao th«ng quèc tÕ, n»m ë khu vùc ®ang ph¸t triÓn s«i ®éng nªn rÊt thuËn lîi cho viÖc trao ®æi th­¬ng m¹i vÒ s¶n phÈm, nguyªn liÖu, m¸y mãc, c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nh©n tè nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi ngµnh. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn khoa häc- kü thuËt ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay viÖc ®¸nh gi¸ vai trß cña c¸c nh©n tè cÇn ph¶i tr¸nh c¶ hai khuynh h­íng ®èi lËp nhau: hoÆc lµ qu¸ lÖ thuéc hoÆc qu¸ coi nhÑ vai trß cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c¶ hai khuynh h­íng ®ã ®Òu kh«ng ®óng. D­íi sù thèng trÞ cña khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i ®· nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm nh©n t¹o nh­ c¸c lo¹i sîi tæng hîp, sîi t¬ nh©n t¹o, sîi ho¸ häc, th× tµi nguyªn thiªn nhiªn kh«ng ph¶i lµ nguyªn liÖu duy nhÊt quyÕt ®Þnh cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh. Ng­îc l¹i nÕu xem nhÑ yÕu tè ®iÒu kiÖn tù nhiªn sÏ kh«ng khai th¸c ®­îc ®Çy ®ñ lîi thÕ ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn ngµnh hoÆc khai th¸c tù nhiªn mét c¸ch l·ng phÝ kh«ng hiÖu qu¶. Hµ Néi lµ trung t©m kinh tÕ lín nhÊt quan träng nhÊt trong c¶ n­íc cã vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ – x· héi liªn vïng víi miÒn nói vµ miÒn biÓn. §ång thêi ®­îc bao xung quanh lµ ®ång b»ng ph× nhiªu, trï phó, ®«ng d©n c­. §ã chÝnh lµ n¬i cung cÊp c¸c nguyªn liÖu ®Çu vµo nh­ b«ng t¬ t»m ®ay...phôc vô s¶n xuÊt cña ngµnh. L¹ng S¬n, S¬n La, Lai Ch©u lµ vïng cung cÊp nguyªn liÖu ®¹t chÊt l­îng cao vµ ®iÒu kiÖn giao th«ng thuËn lîi. Tuy vËy vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ nguyªn liÖu cho DÖt May trªn ®Þa bµn. Do ®ã ngµnh ph¶i nhËp tõ c¸c tØnh kh¸c nh­ b«ng ë §ång Nai, §¾c L¾c; t¬ ë L©m §ång vµ mét sè n­íc bªn ngoµi nh­ Trung 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Quèc, Th¸i Lan... b.Nh©n tè x· héi: bao gåm c¸c yÕu tè nh­:  YÕu tè d©n c­: d©n c­ vµ c¬ cÊu d©n c­ ¶nh h­ëng rÊt quan träng trong ngµnh dÖt may. Víi sè l­îng d©n c­ dåi dµo sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nguån nh©n lùc ph¸t triÓn. D©n sè t¨ng lªn nhu cÇu vÒ hµng DÖt May còng t¨ng lªn. Do ®ã ngµnh DÖt May ph¶i ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u ®Ó ®¸p øng ®ñ nhu cÇu tiªu dïng vµ gi¶i quyªt viÖc lµm. C¬ cÊu d©n c­ ®­îc chia lµm ba lo¹i: c¬ cÊu d©n c­ theo ®é tuæi, theo nhãm tuæi, theo vïng. C¨n cø vµo ®ã ngµnh cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vÒ s¶n phÈm phï hîp cho tõng ®èi t­îng kh¸c nhau.  YÕu tè thÞ tr­êng: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ngµnh. Nhu cÇu, c¬ cÊu nhu cÇu vµ xu thÕ vËn ®éng cña thÞ tr­êng ®ßi hái ngµnh ph¶i v­¬n lªn vµ nhê ®ã C«ng nghiÖp DÖt May ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶. Kh«ng cã thÞ tr­êng tiªu thô th× ngµnh kh«ng thÓ thu håi vèn chø ch­a nãi ®Õn t¸i s¶n xuÊt më réng, dÉn ®Õn ph¶i thu hÑp s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt cÇm chõng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®­îc. Më réng thÞ tr­êng lµ võa t¨ng thªm thÞ phÇn võa häc hái ®­îc kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ tõ ®ã lµm t¨ng kh¼ n¨ng s¶n xuÊt vµ cung cÊp cña ngµnh DÖt May. Trong x· héi ngµy nay nhu cÇu “¨n ngon mÆc ®Ñp” ngµy cµng thÓ hiÖn râ ®Æc biÖt lµ giíi trÎ, ®©y còng lµ mét thÞ tr­êng tiªu thô hµng DÖt May rÊt lín. Ngoµi ra, do lîi thÕ vÒ gi¸ lao ®éng thÊp nªn nÕu ngµnh DÖt May ®­îc ®Çu t­ thÝch ®¸ng th× s¶n phÈm DÖt May ViÖt Nam sÏ cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi.  YÕu tè truyÒn thèng: V¨n ho¸ lÞch sö truyÒn thèng, phong tôc tËp qu¸n, con ng­êi ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn c¸ch sèng, c¸ch ¨n mÆc, ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cña ngµnh. DÖt May lµ mét ngµnh truyÒn thèng ®· ph¸t triÓn tõ rÊt l©u ®êi. Qua thêi gian ®óc kÕt kinh nghiÖm vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn nã ®· trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp ®éc lËp vµ rÊt cã thÕ m¹nh. Hµ Néi cã v¨n ho¸ truyÒn thèng l©u ®êi vÒ DÖt May, con ng­êi Hµ Néi cÇn cï s¸ng t¹o, n¨ng ®éng 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhanh nh¹y trong viÖc häc hái n¾m b¾t c¸i míi lµ nh÷ng nh©n tè thuËn lîi cho ph¸t triÓn ngµnh DÖt May. c. Nh©n tè nguån lùc: YÕu tè nguån lùc lµ yÕu tè chÝnh cña bÊt kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt nµo. Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ngµnh DÖt May nh©n tè nguån lùc bao gåm c¸c yÕu tè chñ yÕu sau: m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ, lao ®éng vµ vèn.  YÕu tè thiÕt bÞ c«ng nghÖ: c«ng nghÖ lµ yÕu tè c¬ b¶n ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao. M¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµm t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm; gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt tõ ®ã lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm…M¸y mãc thiÕt bÞ cña ngµnh DÖt May lµ m¸y dÖt thoi, dÖt kim trßn, dÖt kim ®an däc, m¸y in nhuém s¶n phÈm, m¸y may tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. NÕu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phï hîp víi tr×nh ®é cña ng­êi sö dông th× m¸y ®­îc sö dông hÕt c«ng suÊt, s¶n phÈm lµm ra võa cã chÊt l­îng cao, mÉu m· phong phó ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn.  YÕu tè nguån nh©n lùc: ®©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chÝnh cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ trong ngµnh DÖt May. Nã ®­îc biÓu hiÖn trªn hai mÆt lµ sè l­îng vµ chÊt l­îng. VÒ sè l­îng lµ nh÷ng ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng vµ thêi gian cña hä cã thÓ huy ®éng vµo lµm viÖc. VÒ mÆt chÊt ®­îc thÓ hiÖn ë tr×nh ®é khÐo lÐo cña c«ng nh©n, tr×nh ®é qu¶n lý...Ngµnh DÖt May cã ®Æc tr­ng lµ sö dông nhiÒu lao ®éng, quy tr×nh nhiÒu c«ng ®o¹n thñ c«ng. V× thÕ lao ®éng lµ yÕu tè quan träng trong ngµnh. Nguån nh©n lùc dåi dµo víi gi¸ rÎ lµ mét lîi thÕ so s¸nh cña ngµnh DÖt May ViÖt Nam. Nh­ng lao ®éng còng ph¶i ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, s¸ng t¹o, nhanh nh¹y víi c¸i míi th× míi thùc sù trë thµnh lîi thÕ cña ngµnh, ng­îc l¹i ng­êi lao ®éng kÐm n¨ng ®éng, kÐm khÐo lÐo th× k×m h·m sù ph¸t triÓn cña ngµnh.  YÕu tè vèn: NÕu lao ®éng vµ c«ng nghÖ ®­îc coi lµ yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× vèn s¶n xuÊt võa ®­îc coi lµ yÕu tè ®Çu vµo, võa ®­îc 19
nguon tai.lieu . vn