- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính - thực trạng quy định, thực tiễn áp dụng và hướng hoàn thiện
Xem mẫu
- nghiªn cøu - trao ®æi
TS. TrÇn Minh H−¬ng *
1. Nh ng ưu i m và h n ch c a các XPVPHC trong các lĩnh v c qu n lí nhà
quy nh v th m quy n x ph t vi ph m nư c. Các ngh nh này v cơ b n ã b o
hành chính m tính th ng nh t, ng b c a h th ng
Các quy nh v th m quy n x ph t vi pháp lu t quy nh v th m quy n x ph t.
ph m hành chính (XPVPHC) h p thành h Vi c quy nh thêm ch c danh có th m
th ng pháp lu t tương i ph c t p. Chúng quy n XPVPHC trong m t s o lu t ã ph n
ch y u ư c t ra trong Pháp l nh x lí vi nào áp ng òi h i c a qu n lí nhà nư c, k p
ph m hành chính năm 2002(1) (PLXLVPHC), th i trao th m quy n XPVPHC trong m t s
các ngh nh quy nh chi ti t m t s i u c a lĩnh v c qu n lí chuyên ngành cho các ch c
PLXLVPHC và các ngh nh v XPVPHC danh mà PLXLVPHC chưa quy nh.
trong t ng lĩnh v c qu n lí nhà nư c. Ngoài Có th th y rõ s phân hoá trong các quy
ra, có th tìm th y các quy nh v th m nh v th m quy n XPVPHC: Ngư i gi
quy n XPVPHC trong m t s o lu t. ch c v cao hơn ư c trao th m quy n r ng
Nghiên c u h th ng các quy nh hi n hơn ( ương nhiên là trách nhi m cũng n ng
hành liên quan n th m quy n XPVPHC n hơn); th m quy n c a ch t ch u ban
cho th y các ch c danh có th m quy n x nhân dân ư c quy nh tương i toàn di n
ph t ã ư c quy nh tương i y . hơn các ch c danh ho t ng trong t ng
các c p, các ngành, các lĩnh v c qu n lí nhà ngành ho c lĩnh v c qu n lí cùng c p; m c
nư c u có các ch c danh ư c trao th m ti n ph t trong các lĩnh v c qu n lí khác
quy n ti n hành ho t ng này. ó là i u nhau cũng ư c quy nh khác nhau cho phù
ki n quan tr ng b o m phát hi n nhanh h p v i c thù c a lĩnh v c.
chóng và x lí k p th i m i trư ng h p vi Nhìn chung, các quy nh hi n hành i
ph m, áp ng òi h i c a nguyên t c th theo hư ng trao th m quy n XPVPHC g n
nh t trong x lí vi ph m hành chính là “M i v i th m quy n áp d ng bi n pháp kh c
ph c h u qu do vi ph m hành chính gây ra
vi ph m hành chính ph i ư c phát hi n k p
(tr các ch c danh có th m quy n XPVPHC
th i và ph i b ình ch ngay...”.(2)
c p th p). i u ó góp ph n quan tr ng
Th m quy n XPVPHC th hi n t p trung
trong vi c giáo d c, răn e ngư i vi ph m,
và tương i y , rõ ràng trong PLXLVPHC
là căn c quan tr ng và i u ki n thu n l i
* Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c
quy nh c th trong các ngh nh v Trư ng i h c Lu t Hà N i
28 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008
- nghiªn cøu - trao ®æi
b o m kh c ph c h u qu c a vi ph m pháp này là ch ra c th nh ng ngư i có
ng th i nâng cao hi u qu công tác u th m quy n x ph t và các hình th c x
tranh phòng, ch ng vi ph m hành chính. ph t, các bi n pháp hành chính khác mà h
Các quy nh v nguyên t c xác nh th m ư c quy n áp d ng. ó là b o m quan
quy n ã giúp ngư i có th m quy n x ph t tr ng cho vi c b o v quy n và l i ích h p
lúng túng trong vi c xác nh v vi c c pháp c a cá nhân, t ch c và tránh hi n
th có thu c th m quy n gi i quy t c a mình tư ng tuỳ ti n trong x ph t. Tuy nhiên,
hay không và giúp c p trên c a h d dàng hơn phương pháp này cũng có i m y u c a nó
trong ánh giá k t qu ho t ng XPVPHC b i m i khi có cơ quan qu n lí chuyên ngành
nói chung cũng như xác nh trách nhi m c a m i ư c thành l p l i xu t hi n nhu c u b
c p dư i trong nh ng v vi c c th . sung ch c danh có th m quy n x ph t.
Các quy nh v u quy n ư c t ra Trong ti n trình c i cách hành chính hi n
tương i h p lí. PLXLVPHC quy nh rõ nay thì nhu c u này xu t hi n tương i
ngư i có th m quy n x ph t ch u quy n thư ng xuyên mà vi c s a i, b sung
trong trư ng h p v ng m t; Ngh nh c a
PLXLVPHC l i không th ti n hành thư ng
Chính ph s 134/2003/N -CP ngày
xuyên ư c. áp ng nhu c u ó m t s
14/11/2003 t ra nh ng òi h i r t kh t khe
văn b n có hi u l c pháp lí th p hơn ã t
khi ti n hành u quy n, ó là ngư i có th m
ra nh ng quy nh v th m quy n x ph t
quy n x ph t ch ư c u quy n cho c p
không phù h p v i PLXLVPHC.(4)
phó tr c ti p c a mình, vi c u quy n ph i
M t i m áng chú ý n a là căn c Lu t
ư c th hi n thành văn b n và ngư i ư c
thanh tra năm 2004 thì cơ quan th c hi n
u quy n không ư c u quy n ti p.
Bên c nh nh ng ưu i m k trên, h ch c năng thanh tra chuyên ngành g m có
th ng quy nh v th m quy n XPVPHC thanh tra b và thanh tra s ;(5) PLXLVPHC
cũng b c l không ít h n ch . Các quy nh cũng ch quy nh th m quy n XPVPHC cho
lo i này ư c th hi n trong m t s lư ng thanh tra chuyên ngành c p s và c p b (6)
l n văn b n quy ph m pháp lu t(3) khi n cho nhưng m t s văn b n có hi u l c pháp lí
vi c theo dõi th c hi n không ơn gi n. th p hơn l i quy nh th m quy n x ph t
Hơn n a, các văn b n này do nhi u cơ quan cho thanh tra c p c c.(7) Các quy nh lo i
và ngư i có th m quy n ban hành vào nh ng này có th áp ng òi h i c a th c ti n
th i i m khác nhau, dư i nh ng hình th c qu n lí nhà nư c trong m t s lĩnh v c
khác nhau, có hi u l c pháp lí khác nhau và nhưng hi n nhiên là trái v i Lu t thanh tra.
ph m vi thi hành khác nhau cho nên mâu Vi c quy nh th m quy n XPVPHC cho
thu n, ch ng chéo, trùng l p trong h th ng m t s ch c danh m i trong m t s o lu t
là không th tránh kh i. cũng t ra nh ng v n c n bàn. Thông
Vi c quy nh các ch c danh có th m thư ng thì th m quy n XPVPHC ư c trao
quy n x ph t ch y u ư c ti n hành theo cho cá nhân như C c trư ng C c qu n lí lao
phương pháp li t kê. Ưu i m c a phương ng ngoài nư c, ngư i ng u cơ quan
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008 29
- nghiªn cøu - trao ®æi
i di n ngo i giao, lãnh s Vi t Nam ho t ng qu n lí có liên quan ch t ch v i
nư c ngoài…(8) nhưng cũng có trư ng h p nhau và òi h i s ph i h p thư ng xuyên.
quy nh cho cơ quan, t ch c như H i ng ó là m t trong nh ng nguyên nhân d n n
x lí v vi c c nh tranh, H i ng c nh quá t i v s lư ng v vi c trong m t s
(9)
tranh, cơ quan qu n lí c nh tranh … Nên ngành, lĩnh v c và khó khăn trong vi c ph i
chăng th ng nh t quy nh th m quy n h p gi a các ch c danh có th m quy n x
XPVPHC cho cá nhân b i n u công vi c này ph t thu c các ngành, lĩnh v c khác nhau.(10)
mà ph i th o lu n t p th và quy t nh theo PLXLVPHC ch trao cho Ch t ch u
a s thì s khó b o m vi c x lí trong th i ban nhân dân c p t nh th m quy n áp d ng
h n pháp lu t quy nh. Nhìn chung, trong các bi n pháp kh c ph c h u qu khác do
các o lu t có quy nh v XPVPHC vi c Chính ph quy nh(11) nhưng trong các ngh
trao th m quy n x ph t cho m t s ch c nh có quy nh bi n pháp kh c ph c h u
danh m i ch y u d ng m c xác nh ch c qu khác thư ng có nh ng quy nh v th m
danh có th m quy n x ph t mà chưa quy quy n áp d ng c a các ch c danh tương ng.
nh c th v hình th c x ph t, m c ti n Nh ng quy nh lo i này ư c t ra nh m
ph t, các bi n pháp kh c ph c h u qu mà b o m tính kh thi c a các quy nh v
các ch c danh ó có th m quy n áp d ng. bi n pháp kh c ph c h u qu khác và phù
Các quy nh hi n hành v th m quy n h p v i òi h i c a th c ti n qu n lí nhà
XPVPHC chưa th c s g n th m quy n x nư c nhưng trái v i PLXLVPHC. i u áng
ph t c a các ch c danh v i hành vi ho c m ng là h n ch này ã ư c kh c ph c t i
nhóm hành vi nh t nh. H n ch này khi n Pháp l nh s 04/2008/UBTVQH12 (s a i,
các ch c danh có th m quy n x ph t trong b sung m t s i u c a Pháp l nh x lí vi
nh ng ngành có ph m vi qu n lí bao g m ph m hành chính).
nhi u lĩnh v c r t lúng túng trong xác nh Nghiên c u các quy nh v u quy n
th m quy n trong v vi c c th . Trong c i XPVPHC cho th y PLXLVPHC không xác
cách t ch c b máy hành chính theo hư ng nh rõ hình th c u quy n (b ng văn b n
xây d ng các b qu n lí a ngành, a lĩnh hay hình th c khác), cách th c u quy n
v c thì h n ch này càng th hi n rõ. (theo v vi c hay theo th i gian); Ngh nh
Vi c so n th o ngh nh v XPVPHC s 134/2003/N -CP xác nh vi c u quy n
trong t ng lĩnh v c ư c giao cho cơ quan ph i ư c th hi n b ng văn b n nhưng
qu n lí nhà nư c theo ngành, lĩnh v c ch trì không quy nh u quy n theo v vi c hay
và h qu ương nhiên là nhi u ngh nh ch theo th i gian d n n s không th ng nh t
quy nh th m quy n x ph t cho các ch c trong cách hi u và lúng túng trong th c
danh trong ph m vi ngành, lĩnh v c tương hi n. Pháp l nh s 04/2008/UBTVQH12 ã
ng, không có nh ng quy nh v phân nh b sung yêu c u u quy n b ng văn b n
th m quy n cũng như v th m quy n c a các nhưng v n không quy nh theo v vi c hay
ch c danh thu c ngành, lĩnh v c khác mà theo th i gian.
30 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008
- nghiªn cøu - trao ®æi
Trong các quy nh v th m quy n x 04/2008/UBTVQH12 ã ph n nào kh c ph c
ph t c a các ch c danh c p cơ s cũng có ư c h n ch này.
nh ng i m b t c p. Các ch c danh c p cơ s 2. Nh ng khó khăn, vư ng m c trong
- nh ng ngư i tr c ti p thi hành công v - là th c ti n áp d ng liên quan n các quy
l c lư ng ông o nh t và ho t ng thư ng nh v th m quy n x ph t vi ph m
xuyên nh t trong lĩnh v c ki m tra, phát hi n hành chính
vi ph m nhưng th m quy n x ph t c a h Th m quy n áp d ng hình th c ph t ti n
ư c quy nh r t th p. Ví d , chi n sĩ công ư c s d ng thư ng xuyên và em l i k t
an nhân dân, chi n sĩ b i biên phòng, ki m qu c th óng góp cho ngân sách nhà nư c.
lâm viên, nhân viên thu v ch ư c ph t Thông qua ho t ng này, các ch c danh có
c nh cáo, ph t ti n n 100.000 ng; c nh th m quy n XPVPHC ã góp ph n quan
sát viên i nghi p v c nh sát bi n, ki m tr ng b o m s tuân th pháp lu t trong các
soát viên th trư ng, thanh tra viên chuyên lĩnh v c qu n lí nhà nư c; phát hi n k p th i
ngành ư c ph t c nh cáo, ph t ti n n và x lí nghiêm minh các trư ng h p vi
200.000 ng. H u h t các ch c danh nêu ph m; bu c cá nhân, t ch c vi ph m th c
trên u không có th m quy n áp d ng các hi n các bi n pháp kh c ph c h u qu do vi
hình th c x ph t b sung và bi n pháp kh c ph m hành chính gây ra. Tuy nhiên, có th
ph c h u qu , tr thanh tra viên chuyên th y r ng tác d ng giáo d c c a vi c áp d ng
ngành ang thi hành công v có quy n t ch hình th c x ph t này chưa cao, nhi u trư ng
thu tang v t, phương ti n có giá tr n 2 tri u h p ngư i vi ph m s n sàng n p ti n ph t
ng và áp d ng m t s bi n pháp kh c ph c r i khi có i u ki n l i ti p t c vi ph m.
h u qu .(12) Có ngh ch lí là PLXLVPHC quy Hình th c ph t c nh cáo không ư c áp
nh thanh tra viên chuyên ngành ang thi d ng thư ng xuyên và h u như không có tác
hành công v ư c ph t ti n n 200.000 d ng răn e, giáo d c. Trong các báo cáo t ng
ng nhưng trong m t s ngh nh v k t ít th y c p s lư ng trư ng h p vi ph m
XPVPHC, m c ph t th p nh t cho m t hành b x ph t v i hình th c c nh cáo cũng như
vi vi ph m l i cao hơn 200.000 ng.(13) Cách hi u qu áp d ng hình th c x ph t này.
quy nh như v y ã tư c c a thanh tra viên Tương quan v m c kh c nghi t c a
chuyên ngành th m quy n áp d ng hình th c hình th c ph t chính v i hình th c ph t b
ph t ti n. Chính vì v y mà có ngh nh ch sung và bi n pháp kh c ph c h u qu gây
quy nh cho thanh tra viên chuyên ngành không ít lúng túng cho ngư i có th m quy n
th m quy n ph t c nh cáo mà không quy nh x ph t trong vi c l a ch n bi n pháp c n áp
th m quy n ph t ti n. Còn nh ng ngh nh d ng. Vi c ch p hành các hình th c x ph t
quy nh th m quy n ph t ti n c a thanh tra chính tương i d dàng ( i v i hình th c
viên chuyên ngành mà không có hành vi nào ph t c nh cáo, ngư i vi ph m nh n quy t
b ph t m c t 200.000 ng tr xu ng thì nh x ph t là xong, h không ph i có hành
quy nh ó là vô nghĩa. Pháp l nh s ng gì th c thi quy t nh ó; ch p hành
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008 31
- nghiªn cøu - trao ®æi
quy t nh ph t ti n i v i nhi u trư ng không ư c x ph t mà ch có th áp d ng
h p không ph i là khó khăn, hơn n a, trong bi n pháp t m gi tang v t, phương ti n vi
m t s trư ng h p khi th y ngư i vi ph m ph m. Vi c gi i quy t v vi c ph i chuy n
không có kh năng tài chính n p ph t thì lên cho c p trên c a h . ó là nguyên nhân
ngư i có th m quy n x ph t cũng không áp ch y u d n n quá t i công vi c cho chánh
d ng hình th c ph t ti n). Trái l i, vi c ch p thanh tra c p b , c p s .
hành ph n quy t nh liên quan n các hình Th c ti n áp d ng các quy nh v th m
th c ph t b sung và bi n pháp kh c ph c quy n XPVPHC còn g p khó khăn do m t s
h u qu là c m t quá trình khó khăn, òi n i dung quy nh chưa y , chưa tính h t
h i chi phí c v tài chính, nhân l c và th i m i khía c nh có th n y sinh khi áp d ng. Ví
gian. Nhi u trư ng h p ngư i vi ph m n p d : PLXLVPHC quy nh vi c tư c quy n s
ti n ph t nhưng không ch p hành hình th c d ng gi y phép, ch ng ch hành ngh có th
ph t b sung và bi n pháp kh c ph c h u có th i h n ho c không th i h n nhưng không
qu , nh t là i v i các quy t nh XPVPHC quy nh rõ trong nh ng trư ng h p nào thì
trong các lĩnh v c nh y c m như t ai, xây ư c tư c quy n không th i h n và trong
d ng… Có th l y ví d v vi c “c t ng n” nh ng trư ng h p nào thì ch có th tư c
m t s công trình xây d ng sai phép t i Hà quy n có th i h n. i v i bi n pháp kh c
N i trong th i gian g n ây: Th i gian ch p ph c h u qu do vi ph m hành chính gây ra,
hành quy t nh x ph t là khá dài và gây vi c áp d ng cũng g p khó khăn tương t . Ví
t n kém không ch cho ch công trình vi d , PLXLVPHC quy nh trong trư ng h p
ph m mà c cho các cơ quan ch c năng có cá nhân, t ch c b áp d ng bi n pháp “bu c
nhi m v ki m tra, ôn c, cư ng ch thi tiêu hu v t ph m gây h i cho s c kho con
hành quy t nh. Chính vì v y mà có cơ ngư i, v t nuôi và cây tr ng, văn hoá ph m
quan ã ngh c p có th m quy n xem xét c h i” mà không t nguy n thi hành thì b
l i, cho phép ch công trình vi ph m ch cư ng ch thi hành và m i chi phí cho vi c
ch p hành m t ph n quy t nh x ph t. kh c ph c h u qu và chi phí cư ng ch do t
Th m quy n x ph t c a các ch c danh ch c, cá nhân ó ch u nhưng th c ti n áp
c p cơ s ư c quy nh quá th p và ph n d ng cho th y nhi u trư ng h p cơ quan ti n
l n trong s h không ư c áp d ng hình hành x ph t ho c cơ quan nhà nư c liên
th c ph t b sung cũng như bi n pháp kh c quan ph i t ch c tiêu hu v t ph m, v t
ph c h u qu nên nh ng v vi c ph i chuy n nuôi, cây tr ng, văn hoá ph m c h i mà
lên c p trên vì vư t quá th m quy n chi m t không rõ ch nhân c a chúng là ai ho c i
l khá cao.(14) Riêng i v i l c lư ng thanh tư ng vi ph m không có kh năng tài chính
tra chuyên ngành thì b t c p còn th hi n rõ gánh ch u trách nhi m.(15)
hơn. M t s ngh nh quy nh m c ph t V n xác nh th m quy n x ph t và
th p nh t ã cao hơn m c mà thanh tra viên th c hi n các quy nh v xác nh th m
chuyên ngành có quy n áp d ng nên h quy n x ph t cũng không ơn gi n. Trong
32 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008
- nghiªn cøu - trao ®æi
m t s trư ng h p r t khó xác nh th m u quy n cho c p phó tr c ti p c a mình ch
quy n do có nh ng hành vi vi ph m có th trong trư ng h p v ng m t. Tuy nhiên, trong
thu c nhi u lĩnh v c qu n lí nhà nư c, ví d : nhi u trư ng h p, ngư i ti n hành x ph t là
lĩnh v c thương m i v i h i quan và lĩnh v c c p phó k c khi c p trư ng hi n di n t i
giá ( i v i hành vi xu t nh p kh u trái phép nhi m s . M t khác, nhi u ngư i quan ni m
hàng hoá qua biên gi i, hành vi vi ph m quy r ng vi c u quy n ph i ư c th hi n b ng
nh v qu n lí giá trong ho t ng thương văn b n theo v vi c, n u tuân th quy nh
m i); gi a lĩnh v c k toán và thu ; gi a lĩnh thì s ph i l p văn b n u quy n nhi u l n và
v c k toán và th ng kê… PLXLVPHC như v y s không gi i quy t k p th i các v vi
không quy nh th m quy n x ph t vi ph m ph m trong trư ng h p c p trư ng i v ng.
hành chính trong lĩnh v c ti n t , ngân hàng i u ó d n n th c t là t i nhi u cơ quan,
cho các cơ quan qu n lí nhà nư c, cơ quan ngư i có th m quy n x ph t u quy n cho
b o v pháp lu t có liên quan, do ó khi phát c p phó c a mình nhưng không làm văn b n
hi n vi ph m các cơ quan này ph i chuy n h u quy n. Riêng i v i ch t ch u ban nhân
sơ cho Ngân hàng nhà nư c x ph t. Trong dân các c p, do ph m vi nhi m v , quy n h n
th c t vi c ph i h p x ph t ã g p nh ng c a h r t r ng nên h ph i u quy n x ph t
khó khăn nh t nh nên khó có th tuân th ngay c khi có m t t i nhi m s .
các quy nh v th i h n. M t s quy nh Tâm lí ch i văn b n hư ng d n thi
chưa ư c th c hi n th ng nh t t i các a hành cũng còn khá ph bi n trong các l c
phương. Ví d , theo quy nh hi n hành các lư ng có th m quy n x ph t. i u nguy
v vi c liên quan n lĩnh v c qu n lí lâm s n hi m hơn là nh ng ngư i thi hành công v
ph i giao h sơ cho chi c c ki m lâm x lí thư ng căn c vào văn b n hư ng d n thi
nhưng m t s a phương các cơ quan như hành ti n hành ho t ng (b i nh ng quy
thu , qu n lí th trư ng l i ra quy t nh x lí. nh trong ó c th hơn, d th c hi n hơn)
Có trư ng h p không rõ trách nhi m như vi c mà không m y quan tâm n tính h p pháp
tiêu hu gia súc b b nh ư c coi là thu c c a các quy nh trong ó.
ch c năng c a các ngành y t , thương m i, 3. Hư ng hoàn thi n các quy nh v
công an và thú y, nên ôi khi không cơ quan th m quy n x ph t vi ph m hành chính
nào ng ra x lí. M t s a phương quá ph XPVPHC là ho t ng có tác ng tr c
thu c vào vi c ki m tra, x ph t liên ngành, ti p n quy n và l i ích c a cá nhân, t
do ó, khi không có kinh phí ho c khi vi c t ch c nên các quy nh mang tính nguyên t c
ch c oàn liên ngành g p khó khăn thì công c n ph i ư c th hi n trong văn b n do cơ
tác x ph t b gián o n.(16) quan quy n l c nhà nư c cao nh t ban hành
Vi c th c hi n các quy nh v u quy n dư i hình th c lu t ho c b lu t. Sau ây là
x ph t cũng không th ng nh t. PLXLVPHC m t s khuy n ngh liên quan n vi c quy
và các văn b n hư ng d n thi hành quy nh nh v th m quy n XPVPHC:
cho ngư i có th m quy n x ph t kh năng Th nh t, vi ph m hành chính là hành vi
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008 33
- nghiªn cøu - trao ®æi
nguy hi m cho xã h i có th x y ra trong các ch c danh này ph i t ư c 2 m c ích
m i lĩnh v c qu n lí nhà nư c, vì v y không là nâng cao ý th c trách nhi m, hi u qu ho t
nên t v n gi i h n lĩnh v c có các ch c ng c a h và gi m t i cho các ch c danh có
danh có th m quy n x ph t. M i lĩnh v c th m quy n x ph t c p cao hơn.
qu n lí nhà nư c u c n có các ch c danh Th năm, th m quy n XPVPHC c n g n
ư c trao th m quy n XPVPHC và áp d ng v i th m quy n áp d ng bi n pháp kh c
các bi n pháp kh c ph c h u qu . ph c h u qu . Nên quy nh theo hư ng các
Th hai, quy nh v các ch c danh có ch c danh có th m quy n XPVPHC u có
th m quy n XPVPHC cũng như hình th c và th m quy n áp d ng bi n pháp kh c ph c
m c ph t mà h có quy n áp d ng ph i ư c h u qu và xác nh rõ bi n pháp kh c ph c
th hi n ch y u trong lu t (ho c b lu t) v h u qu g n v i hành vi vi ph m trong các
x lí vi ph m hành chính nh m b o m tính ngh nh c a Chính ph . C n có quy nh
th ng nh t c a h th ng pháp lu t và b o v ch t ch và c th v nh ng lĩnh v c và
hi u qu quy n, l i ích h p pháp c a cá nhân, nh ng tình hu ng (ho c th i i m) mà
t ch c. M t khác, b o m cho ho t ng Chính ph có th t ra nh ng bi n pháp
qu n lí nhà nư c ư c thông su t trong m i kh c ph c h u qu khác nh m kh c ph c
tình hu ng, có th trao cho Chính ph quy nh tình tr ng quy nh tràn lan như hi n nay.
các ch c danh khác có th m quy n XPVPHC Th sáu, không nên quy nh th m quy n
trong m t s trư ng h p c bi t (như tình x ph t c a ch t ch u ban nhân dân phư ng
tr ng kh n c p, tình tr ng chi n tranh…). cao hơn th m quy n x ph t c a ch t ch u
Th ba, quy nh v các ch c danh có ban nhân dân xã (tương t i v i ch t ch u
th m quy n x ph t ph i ư c th hi n rõ ban nhân dân qu n và ch t ch u ban nhân
ràng, c th ; bên c nh ó, trong nh ng dân huy n) b i xét t góc t ch c b máy
trư ng h p có th , c n áp d ng cách quy nhà nư c thì ó là các ch c danh có a v
nh theo hư ng m b o m khi có ch c pháp lí ngang nhau. Do hành vi vi ph m ô
danh m i v i v trí tương ương và ph m vi th có th khác nông thôn v tính ch t, m c
quy n h n, nhi m v tương t như các ch c … nên c n quy nh khung ph t tương i
danh ang hi n h u thì không nh t thi t ph i r ng và h p lí các ch c danh có th m
s a i, b sung quy nh. Ch ng h n, thay quy n x ph t l a ch n phù h p v i c thù
quy nh “C c trư ng C c X có th m quy n c a a bàn mà h qu n lí.
XPVPHC” b ng quy nh “Th trư ng cơ Th b y, t o i u ki n thu n l i cho
quan qu n lí chuyên ngành c p c c có th m vi c xác nh th m quy n x ph t c n gi m
quy n XPVPHC”. b t s lư ng các ch c danh cùng có th m
Th tư, c n phân c p m nh hơn cho các quy n x ph t i v i m t lo i hành vi vi
ch c danh có th m quy n x ph t c p cơ s b i ph m. C n nghiên c u kh năng m i lo i
ó là l c lư ng ch y u ki m tra, phát hi n vi hành vi vi ph m hành chính ch nên giao cho
ph m. Vi c tăng th m quy n v m c ph t cho m t ho c hai ch c danh có th m quy n x
34 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008
- nghiªn cøu - trao ®æi
ph t. Tuy nhiên, trong khi chúng ta v n ang
ti p t c c i cách b máy hành chính và phân c a chánh thanh tra chi c c b o v th c v t t nh,
thành ph tr c thu c trung ương và Chánh thanh tra
nh l i ch c năng, nhi m v , quy n h n gi a
C c b o v th c v t; Thông tư s 04/2004/TT-
các cơ quan trong b máy ó thì kh năng BBCVT ngày 29/11/2004 quy nh th m quy n x
trên khó có th tr thành hi n th c. Vì v y, ph t c a Thanh tra C c bưu chính vi n thông và công
r t c n có nh ng quy nh v gi i quy t tranh ngh thông tin khu v c, Thanh tra C c t n s vô
tuy n i n, Thanh tra C c qu n lí ch t lư ng bưu
ch p liên quan n th m quy n XPVPHC.
chính, vi n thông và công ngh thông tin.
Cu i cùng, c n dành s quan tâm thích (8).Xem: i u 76 Lu t ngư i lao ng Vi t Nam i
áng i v i vi c gi i thích thu t ng b o làm vi c nư c ngoài theo h p ng năm 2006.
m th ng nh t trong nh n th c và th c (9).Xem: i u 119 Lu t c nh tranh năm 2004.
(10). Ví d i n hình là Ngh nh s 140/2005/N -
hi n. Liên quan n ch này c n gi i
CP quy nh v XPVPHC trong lĩnh v c khai thác và
thích nh ng thu t ng như: Th m quy n x b o v công trình thu l i không quy nh th m
ph t (có bao g m th m quy n áp d ng bi n quy n x ph t c a l c lư ng công an nhân dân và
pháp kh c ph c h u qu hay không?), phân thanh tra các chuyên ngành khác như giao thông v n
t i, xây d ng, môi trư ng… i v i các hành vi vi
nh th m quy n x ph t, tranh ch p v th m ph m hành chính liên quan n lĩnh v c các cơ quan
quy n x ph t, gi i quy t tranh ch p v th m ó qu n lí như hành vi th c hi n giao thông trên công
quy n x ph t./. trình thu l i, hành vi xây d ng trái phép trên công
trình thu l i và ph m vi b o v công trình…
(1). ư c U ban thư ng v Qu c h i thông qua (11).Xem: Kho n 5 i u 30 Pháp l nh x lí vi ph m
ngày 02/7/2002, có hi u l c t ngày 01/10/2002; hành chính năm 2002.
ư c s a i, b sung b i Pháp l nh s (12).Xem: Các i u 31, 32, 33, 35, 36, 37 và 38 Pháp
31/2007/UBTVQH11 ngày 08/3/2007 và Pháp l nh l nh x lí vi ph m hành chính năm 2002.
s 04/2008/UBTVQH 12 ngày 02/4/2008. (13).Xem: Ngh nh s 129/2007/N -CP ngày 02/8/2007
(2).Xem: Kho n 1 i u 3 Pháp l nh x lí vi ph m quy nh XPVPHC v ê i u có m c ph t th p nh t
hành chính năm 2002. là 300.000 ng; Ngh nh s 144/2007/N -CP ngày
(3). Ch tính riêng ngh nh ã có t i trên 80 văn b n. 10/9/2007 quy nh XPVPHC trong ho t ng ưa
(4).Xem: Thông tư s 130/2004/TT-BTC ngày ngư i lao ng Vi t Nam i làm vi c nư c ngoài có
29/12/2004 hư ng d n thi hành m t s i u c a Ngh m c ph t th p nh t là 500.000 ng.
nh s 161/2004/N -CP ngày 07/9/2004 quy nh v (14). Báo cáo c a B tư pháp s 31/BTP/PLHS-HC
XPVPHC trong lĩnh v c ch ng khoán và th trư ng ngày 15/4/2007 t ng k t tình hình th c hi n
ch ng khoán quy nh th m quy n XPVPHC c a PLXLVPHC và các văn b n hư ng d n thi hành Pháp
Chánh thanh tra U ban ch ng khoán; Quy t nh s l nh cho th y t i thành ph H Chí Minh, năm 2002
709/2005/Q -UBTDTT c a B trư ng, Ch nhi m s lư ng v vi c mà chi n sĩ c nh sát nhân dân ph i
U ban th d c th thao ngày 20/4/2005 v vi c ban chuy n lên c p trên x lí là 177.473 v , chi m
hành Quy ch ki m tra gi i thi u th thao quy nh 80,4% t ng s v vi c.
th m quy n XPVPHC cho ti u ban ki m tra... (15).Xem: Báo cáo ánh giá h th ng văn b n quy
(5).Xem: i u 23 Lu t thanh tra năm 2004. ph m pháp lu t v x lí vi ph m hành chính c a V
(6).Xem: i u 38 Pháp l nh x lí vi ph m hành chính pháp lu t hình s - hành chính B tư pháp.
năm 2002. (16), (17).Xem: Báo cáo c a B tư pháp s
(7).Xem: Ngh nh s 26/2004/N -CP ngày 31/BTP/PLHS-HC ngày 15/4/2007 t ng k t tình hình
19/3/2004 quy nh XPVPHC trong lĩnh v c b o v th c hi n PLXLVPHC và các văn b n hư ng d n thi
và ki m d ch th c v t quy nh th m quy n x ph t hành Pháp l nh.
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008 35
nguon tai.lieu . vn