Xem mẫu
- th«ng tin
TS. Chu Hång Thanh *
T rong ph¸p luËt quèc tÕ th× “bu«n b¸n trÎ
em” v “m i d©m trÎ em” l hai thuËt ng÷
cã quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, tõ quan
l m nhiÒu lo¹i nh− “hiÕp d©m trÎ em” (Child Rape);
“lo¹n lu©n” (insest); “d©m «” (Lascivions conduct).
VÊn ®Ò quan t©m trong b i viÕt n y l kh¸i
hÖ ®ã h×nh th nh c¸c kh¸i niÖm “bu«n b¸n trÎ niÖm “bãc lét t×nh dôc trÎ em” ®−îc ph¸p luËt
em v× môc ®Ých m i d©m” v “bãc lét t×nh dôc quèc tÕ ®Þnh nghÜa nh− sau: “Bãc lét t×nh dôc
trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i”. trÎ em l viÖc sö dông trÎ em d−íi 18 tuæi ®Ó
T i liÖu “Nghiªn cøu vÒ bãc lét t×nh dôc tháa m n dôc väng cña ng−êi lín. C¬ së cña
trÎ em” sè 8 n¨m 1996 cña Liªn hîp quèc do søc bãc lét n y l sù bÊt b×nh ®¼ng vÒ thÓ lùc
Trung t©m nh©n quyÒn Liªn hîp quèc ph¸t v c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a trÎ em v
h nh cã x¸c ®Þnh râ néi dung c¸c kh¸i niÖm ng−êi lín. TrÎ em bÞ bãc lét vÒ søc trÎ v dôc
trªn nh− sau: t×nh. MÆc dï cã thÓ kh«ng th−êng xuyªn, sù
“M i d©m trÎ em (Child prostitution) l bãc lét n y th«ng th−êng do mét bªn thø ba tæ
viÖc bãc lét t×nh dôc trÎ em ®Ó lÊy tiÒn hoÆc chøc ®Ó kiÕm lîi”. Theo ®Þnh nghÜa n y, “bãc lét
vËt chÊt, th«ng qua trung gian ®Ó tæ chøc thùc t×nh dôc trÎ em” bao gåm 3 lo¹i h nh vi: Mét l ,
hiÖn”; “bu«n b¸n trÎ em” v× môc ®Ých m i d©m (Child
“Bu«n b¸n trÎ em (Sale of Children/Child traffcking); hai l , “m i d©m trÎ em” (Child
traffcking) l viÖc chuyÓn giao trÎ em cña prostitution), ba l , “khiªu d©m trÎ em” (Child
mét bªn sang cho mét bªn kh¸c v× bÊt cø pornography).
môc ®Ých n o ®Ó ®æi lÊy tiÒn b¹c, vËt chÊt Trªn c¬ së c¸c §iÒu 34 v 35 cña C«ng
hoÆc båi th−êng”. −íc quèc tÕ vÒ quyÒn trÎ em, trong nh÷ng n¨m
Liªn quan tíi hai kh¸i niÖm trªn l kh¸i gÇn ®©y trªn thÕ giíi xuÊt hiÖn c¸c t i liÖu
niÖm “l¹m dông trÎ em” ®−îc ®Þnh nghÜa l : mang tÝnh ph¸p lÝ trong ®ã cã kh¸i niÖm “bãc lét
“BÊt k× h nh ®éng n o g©y ¶nh h−ëng, t¸c h¹i t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i”
®Õn sù ph¸t triÓn l©u d i ®èi víi trÎ em trªn (Commercial sexual explotation of children). Kh¸i
c¸c mÆt thÓ chÊt, t©m lÝ, tinh thÇn v x héi”. niÖm n y kh«ng chØ nãi lªn viÖc trÎ em bÞ l¹m
Kh¸i niÖm “l¹m dông trÎ em” trong ph¸p luËt dông, x©m h¹i t×nh dôc m cßn nhÊn m¹nh
quèc tÕ ®−îc xem t−¬ng tù víi kh¸i niÖm “x©m viÖc thu lîi nhuËn, kiÕm lêi cña ng−êi lín
h¹i trÎ em” trong ph¸p luËt ViÖt Nam. B¶n th«ng qua viÖc coi trÎ em l ®èi t−îng bÞ bu«n
th©n kh¸i niÖm “l¹m dông t×nh dôc trÎ em” l b¸n, bÞ bãc lét vÒ kinh tÕ v t×nh dôc trong c¸c
bé phËn trong néi h m kh¸i niÖm “l¹m dông
trÎ em” l¹i ®−îc ph¸p luËt quèc tÕ ph©n chia * Héi luËt gia ViÖt Nam
T¹p chÝ luËt häc - 61
- th«ng tin
ho¹t ®éng th−¬ng m¹i. Kh¸i niÖm n y cã néi c¸m dç t×nh dôc trÎ em ph¶i bÞ ph¹t h×nh sù
dung c¬ b¶n l trÎ em bÞ bu«n b¸n, bÞ bãc lét cïng møc ®é nh− h nh vi m«i giíi”, ph¶i nghiªm
®Ó m i d©m v bÞ sö dông ngay c¶ víi v¨n hãa cÊm v ng¨n chÆn viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ míi
phÈm khiªu d©m trong th−¬ng tr−êng. ®Ó gîi d©m trÎ em (nh− Internet).
“Bãc lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých “Tuyªn bè v ch−¬ng tr×nh h nh ®éng cña
th−¬ng m¹i” ®−îc ®Ò cËp trong kh¸ nhiÒu v¨n Héi nghÞ thÕ giíi chèng bãc lét t×nh dôc trÎ em
b¶n ph¸p lÝ quèc tÕ, ®¸ng chó ý l viÖc ®iÒu v× môc ®Ých th−¬ng m¹i” do Héi nghÞ thÕ giíi
chØnh c¸c quan hÖ n y ®−îc ghi nhËn trong ba chèng bãc lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých
v¨n kiÖn sau ®©y: th−¬ng m¹i th«ng qua t¹i Stockholm (Thuþ
1. Ch−¬ng tr×nh h nh ®éng cña Liªn hîp §iÓn) ng y 28/8/1996 ® ®−îc 122 n−íc dù
quèc vÒ chèng bu«n b¸n trÎ em, m i d©m trÎ Héi nghÞ cam kÕt thùc hiÖn. Tuyªn bè x¸c ®Þnh
em v v¨n hãa phÈm khiªu d©m trÎ em; râ: “N¹n bãc lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých
2. Tuyªn bè v ch−¬ng tr×nh h nh ®éng th−¬ng m¹i l sù vi ph¹m c¬ b¶n quyÒn trÎ em.
cña Héi nghÞ thÕ giíi chèng bãc lét t×nh dôc Nã bao gåm viÖc ng−êi lín l¹m dông t×nh dôc
trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i; v ®−îc tr¶ b»ng tiÒn hoÆc hiÖn vËt cho trÎ em
3. NghÞ ®Þnh th− cÊm bu«n b¸n trÎ em, m i hoÆc ng−êi thø ba hay nh÷ng ng−êi kh¸c. TrÎ em
d©m trÎ em v v¨n hãa phÈm khiªu d©m trÎ em, bÞ ®èi xö nh− mét ®èi t−îng t×nh dôc v nh− l
bæ sung cho C«ng −íc khiªu d©m trÎ em. mét ®å vËt mang tÝnh th−¬ng m¹i. Sù bãc lét t×nh
“Ch−¬ng tr×nh h nh ®éng cña Liªn hîp dôc trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i b»ng nh÷ng ®e
quèc vÒ phßng chèng bu«n b¸n trÎ em, m i däa v b¹o lùc víi trÎ em ® biÕn th nh lao ®éng
d©m trÎ em v v¨n hãa phÈm khiªu d©m trÎ c−ìng bøc v c¸c h×nh thøc n« lÖ hiÖn ®¹i”.
em” do Uû ban nh©n quyÒn Liªn hîp quèc “NghÞ ®Þnh th− vÒ bu«n b¸n trÎ em, m i
th«ng qua theo NghÞ quyÕt sè 1992/74 ng y d©m trÎ em v v¨n hãa phÈm khiªu d©m trÎ em
5/3/1992. Ch−¬ng tr×nh h nh ®éng n y bao bæ sung cho C«ng −íc vÒ quyÒn trÎ em” ® ®−îc
gåm 59 ®iÓm x¸c ®Þnh râ viÖc bãc lét t×nh dôc §¹i héi ®ång Liªn hîp quèc th«ng qua ng y
trÎ em v bu«n b¸n trÎ em l nh÷ng träng téi 25/5/2000 theo NghÞ quyÕt A-RES-54-263. NghÞ
v ph¶i bÞ xö ph¹t ®óng téi danh. Ph¸p luËt cÇn ®Þnh th− n y yªu cÇu c¸c n−íc th nh viªn ph¶i
trõng trÞ th¼ng v o nh÷ng kÎ trung gian, nh÷ng x¸c ®Þnh trong bé luËt h×nh sù cña n−íc m×nh,
ng−êi khuyÕn khÝch v trôc lîi nh− c¸c ®¹i lÝ, c¸c h nh vi bãc lét t×nh dôc trÎ em; chuyÓn
c¸c h ng bu«n, chñ chøa, mua d©m, c¶nh s¸t giao nh÷ng bé phËn c¬ thÓ trÎ em v× lîi nhuËn;
v nh÷ng ng−êi cã liªn quan kh¸c ph¹m téi ¸c c−ìng bøc lao ®éng trÎ em; cung cÊp trÎ em v×
n y. C¶nh s¸t, tßa ¸n v c¬ quan ph¸p luËt cÇn môc ®Ých th−¬ng m¹i; s¶n xuÊt, phæ biÕn, xuÊt
tËp trung b¶o vÖ trÎ em, cã sù hç trî vÒ mÆt nhËp khÈu, ch o mêi, b¸n hay së h÷u v¨n hãa
ph¸p lÝ cho trÎ em bÞ l¹m dông t×nh dôc v bÞ phÈm khiªu d©m trÎ em. C¸c lo¹i téi ph¹m víi
bu«n b¸n. “Ch−¬ng tr×nh h nh ®éng cña Liªn c¸c h nh vi trªn ph¶i ®−îc ®−a v o nh− nh÷ng
hîp quèc vÒ chèng bu«n b¸n trÎ em, m i d©m téi ph¹m v cã thÓ bÞ dÉn ®é trong c¸c HiÖp
trÎ em v v¨n hãa phÈm khiªu d©m trÎ em” −íc quèc tÕ vÒ dÉn ®é téi ph¹m.
c¶nh b¸o vÒ sù gia t¨ng cña du lÞch t×nh dôc v C¸c v¨n kiÖn trªn ®©y phï hîp víi c¸c ®iÒu
x¸c ®Þnh r»ng “tiÕp thÞ du lÞch th«ng qua viÖc 1, 11, 21, 32, 33, 34, 35, 36 cña C«ng −íc
62 - T¹p chÝ luËt häc
- th«ng tin
còng nh− to n bé néi dung C«ng −íc quèc tÕ è v d¬ bÈn vÒ bãc lét t×nh dôc trÎ em v× môc
vÒ quyÒn trÎ em ® thèng nhÊt x¸c ®Þnh “bãc ®Ých th−¬ng m¹i.
lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i” l Trong ph¸p luËt quèc tÕ, bãc lét t×nh dôc
téi ph¹m nghiªm träng. trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i kh«ng chØ l téi
Ch−a cã sè liÖu ®iÒu tra chÝnh x¸c vÒ ho¹t ph¹m m cßn ®−îc x¸c ®Þnh l téi ¸c nghiªm
®éng cña lo¹i téi ph¹m “bãc lét t×nh dôc trÎ träng, l d¹ng lao ®éng c−ìng bøc (forced
em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i” nh−ng c¸c con sè labour) - lo¹i h×nh n« lÖ hiÖn ®¹i (A
theo −íc tÝnh cña Liªn hîp quèc ® biÓu lé contemporary form of slavery) v l h×nh
nhiÒu ®iÒu rÊt ®¸ng lo ng¹i. thøc bãc lét kh«ng thÓ tha thø (An intolerable
H ng n¨m cã h¬n mét triÖu trÎ em trªn thÕ form of child labour). Chñ thÓ cña lo¹i téi ph¹m “bãc
giíi bÞ ®Èy v o vßng m i d©m v bÞ bãc lét lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i” cã
t×nh dôc v× môc ®Ých th−¬ng m¹i, mang l¹i nhiÒu lo¹i ng−êi nh−ng phÇn lín ®Òu l ng−êi
nh÷ng mãn lîi nhuËn khæng lå (h ng tØ ®«la lín, víi c¸c h nh vi nh− më nh chøa ®Ó b¸n
MÜ). ë Philippine cã tõ 6 ®Õn 10 v¹n trÎ em bÞ d©m trÎ em, l m giÊy tê gi¶ ®Ó ®−a trÎ em qua
sö dông v o du lÞch t×nh dôc v m i d©m. ë Ên biªn giíi, tæ chøc du lÞch t×nh dôc..., Liªn hîp
§é kho¶ng 20% trong tæng sè 2 triÖu m i d©m quèc ® tæng kÕt cã kho¶ng 90% nh÷ng kÎ
trÎ em. ë § i Loan cã tõ 4 v¹n ®Õn 6 v¹n trÎ mua d©m trÎ em l ® n «ng. Trong thùc tÕ
em g¸i bÞ bãc lét t×nh dôc trong c¸c nh chøa. còng cã trÎ em tù nguyÖn tham gia ho¹t ®éng
Thñ ®« §acca ë B¨ngla®Ðt cã kho¶ng 5.000 trÎ m i d©m nh−ng to n bé ho¹t ®éng l¹m dông
em tham gia m i d©m, trong ®ã 2.000 ho¹t t×nh dôc trÎ em ®Òu do ng−êi lín tæ chøc, v×
®éng trong c¸c nh chøa cã giÊy phÐp, sè cßn vËy, xu h−íng chung hiÖn nay trong c¸c v¨n
l¹i lang thang trªn ®−êng phè. 92% sè ng−êi kiÖn ph¸p lÝ th−êng tr¸nh dïng kh¸i niÖm
m i d©m ë Nicaragoa l tõ 11 ®Õn 18 tuæi. ë “trÎ em m i d©m” (Child prostitutes) m
Hoa K× cã 10 v¹n ®Õn 30 v¹n trÎ em bÞ bãc lét dïng “trÎ em l n¹n nh©n cña m i d©m”
t×nh dôc v× môc ®Ých th−¬ng m¹i. M i d©m (Child Victims of prostitution), “trÎ em
nam l kh¸ phæ biÕn v t×nh tr¹ng b¸o ®éng l trong m i d©m” (Children in prostitution)
ë MÜ v c¸c n−íc T©y ¢u. Tæ chøc lao ®éng hoÆc “trÎ em bÞ m i d©m” (Prostituted
quèc tÕ ILO cho biÕt thu nhËp tõ lÜnh vùc kinh children) cã nghÜa l thñ ph¹m cña “bãc lét
doanh t×nh dôc (sex sector) ë 4 n−íc t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých th−¬ng m¹i” chØ
(Indonesia, Malaixia, Philippin v Th¸i Lan) cã thÓ l ng−êi lín.
chiÕm tõ 2% ®Õn 14% tæng s¶n phÈm quèc néi NhËn biÕt ®iÒu n y cã ý nghÜa hÕt søc quan
(GDP), nh÷ng ng−êi m i d©m ë Th¸i Lan göi träng, c¸c quèc gia trong ho¹t ®éng lËp ph¸p,
vÒ cho gia ®×nh ë n«ng th«n nghÌo khã kho¶ng h nh ph¸p, t− ph¸p cña m×nh v trong phèi hîp
300 triÖu USD/n¨m. §¸ng chó ý l trong sè 90.000 ho¹t ®éng quèc tÕ ®Òu cÇn ph¶i ng¨n chÆn v
ng−êi ho¹t ®éng m i d©m ë Th¸i Lan cã kho¶ng lo¹i trõ “bãc lét t×nh dôc trÎ em v× môc ®Ých
18.000 trÎ em d−íi 18 tuæi m 1/3 trong sè ®ã l th−¬ng m¹i” ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ
trÎ em ng−êi n−íc ngo i. §ã l bøc tranh hoen XXI v trong thiªn niªn kØ míi./.
T¹p chÝ luËt häc - 63
nguon tai.lieu . vn
