- Trang Chủ
- Luận Văn - Báo Cáo
- Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp: Quản lý và phát triển rừng bền vững dựa vào cộng đồng tại một số vùng có tỉ lệ nghèo cao của tỉnh Bắc Kạn - MS4
Xem mẫu
- Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Sự hợp tác vì sự Phát triển Nông nghiệp và Nông thôn
Báo cáo tiến độ dự án
017/06 VIE
Quản lý và phát triển rừng bền vững dựa vào cộng đồng
tại một số vùng có tỉ lệ nghèo cao của tỉnh Bắc Kạn
MS4: CÁC KẾ HOẠCH VÀ HƯỚNG DẪN
QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG
Chi cục Kiểm Lâm Bắc Kạn
Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
và CSIRO/Ensis
Tháng 10 năm 2007
- Mụ c l ụ c
TÓM TẮT ........................................................................................................................... 3
1. GIỚI THIỆU .............................................................................................................. 3
2. CÁC THÔNG TIN YÊU CẦU THEO NHƯ TRONG BẢNG MỐC KẾ HOẠCH
VÀ KẾT QUẢ ..................................................................................................................... 3
3. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG ........................................................ 4
4. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG CỦA BỐN THÔN DỰ ÁN............ 5
Những nội dung tổng quát của Qui chế quản lý rừng ..................................................... 6
Những nội dung tổng quát của kế hoạch QLRCĐ .......................................................... 6
Thôn Nà Mực .................................................................................................................. 7
Thôn Khuổi Liềng ........................................................................................................... 7
Thôn Tơ Đóc ................................................................................................................... 7
Thôn Bản Sảng ................................................................................................................ 7
5. KẾT LUẬN ................................................................................................................. 7
6. PHỤ LỤC ................................................................................................................... 8
PHỤ LỤC 1: Hướng dẫn QLRCĐ .................................................................................. 8
PHỤ LỤC 2: Kế hoạch QLRCĐ ..................................................................................... 8
PHỤ LỤC 3: Kế hoạch thực hiện mô hình Nông lâm kết hợp ....................................... 8
2
- TÓM TẮT
Báo cáo tiến độ này nhằm cung cấp thông tin về việc xây dựng Hướng dẫn quản lý
rừng cộng động phù hợp với dự án quản lý rừng cộng đồng của dự án CARD. Hướng
dẫn quản lý rừng cộng động chính là cơ sở để xây dựng các kế hoạch phát triển lâm
nghiệp cộng đồng giai đoạn 2007-2012 cho 4 thôn Nà Mực và Khuổi Liềng của xã
Văn Minh, To Đóc và Bản Sảng xã Lạng San. Các kế hoạch này đã được xây dựng
trên cơ sở có sự tham gia tích cực của các hộ gia đình trong thôn, theo các kiến nghị
trong qui hoạch sử dụng đất và giao đất được chấp thuận. Các kế hoạch quản lý rừng
cộng đồng nhấn mạnh đến việc bảo vệ rừng cộng đồng và trồng rừng phục vụ sản xuất
và bảo vệ môi trường. Kế hoạch phát triển mô hình nông lâm kết hợp cũng đã được
xây dựng trong đó có xem xét các khả năng tạo thu nhập. Tất cả các hộ gia đình trong
thôn đã cam kết đóng góp lao động để thực hiện các kế hoạch. Mỗi thôn đã bầu ra một
ban quản lý để chỉ đạo và giám sát việc thực hiện kế hoạch cũng như việc phân chia
lợi ích.
1. GIỚI THIỆU
Mục đích của Báo cáo tiến độ này là nhằm cung cấp các thông tin cần thiết cho Mốc kế
hoạch 4 theo như đề cập trong Bảng các mốc kế hoạch và kết quả trong văn kiện dự án.
Phần 2 của Báo cáo nhắc lại các thông tin yêu cầu. Phần 3 xem xét lại một số khía cạnh
của Hướng dẫn quản lý rừng cộng đồng trong Phụ lục 1 của báo cáo này. Phần 4 sẽ thảo
luận về các kế hoạch quản lý rừng cộng đồng (QLRCĐ) của 4 thôn: Nà Mực, Khuôi
Liềng, Bản Sảng và Tơ Đóc. Phần thảo luận này được bỏ sung bởi các kế hoạch QLRCĐ
của 4 thôn trong Phụ lục 2 trong đó cũng bao gồm phụ biểu về kế hoạch Nông lâm kết
hợp. Cuối cùng, Phần 5 là phần kết luận trong đó cũng đã đề cập một phần trong phần
tóm tắt.
2. CÁC THÔNG TIN YÊU CẦU THEO NHƯ TRONG BẢNG MỐC KẾ HOẠCH
VÀ KẾT QUẢ
Bảng Mốc kế hoạch và các kết quả trong văn kiện dự án đề cập đến các thông tin sau đây
cần được cung cấp trong mốc kế hoạch 4.
Hướng dẫn về Quản lý rừng cộng đồng và qui hoạch sử dụng đất, giao đất, trong đó:
o Xem xét thực trạng và việc thực hiện Hướng dẫn hiện tại của chính phủ
o Đề xuất hướng dẫn mới trong đó thừa nhận sự phù hợp của chúng trong
bối cảnh chính sách, luật pháp của chính phủ.
Bốn kế hoạch quản lý rừng cộng đồng, bao gồm các phương thức thực hiện các mô hình
nông lâm kết hợp và thời gian biếu dự kiến.
3
- 3. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG
Hướng dẫn Quản lý rừng cộng đồng của dự án CARD này do nhóm chuyên gia của
Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên xây dựng (xem phụ lục 1). Các thành viên chủ
chốt trong cộng đồng tại bốn thôn điểm là Nà Mực, Khuổi Liềng, Bản Sảng và Tơ Đóc
cũng đã đóng góp nhiều ý kiến trong các buổi họp và thảo luận trên thực địa trong quá
trình xây dựng hướng dẫn này.
Ở Việt Nam, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn đã phê chuẩn một hướng dẫn
chung về Quản lý rừng cộng động trong Quyết định 106/2006/BNN-PTNT ngày 27 tháng
11 năm 2006. Đây được coi là hướng dẫn cúng của chính phủ, nó cung cấp cơ sở pháp lý
cho tất cả các chương trình dự án liên quan đến lâm nghiệp cộng đồng ở Việt Nam. Có
thể tóm tắt hướng dẫn của chính phủ như là mộ quá trình bao gồm 5 giai đoạn và 13 bước
nối tiếp nhau như sau:
Giai đoạn I: Xác định quyền sử dụng đất
Bước 1 – Tiến hành qui hoạch sử dụng đất
Bước 2 – Giao đất cho cộng đồng
Giai đoạn II: Xây dựng kế hoạch 5 năm
Bước 3 – Đánh giá tài nguyên rừng
Bước 4 – Đánh giá nhu cầu lâm sản
Bước 5 – Xây dựng kế hoạch QLRCĐ 5 năm
Bước 6 – Xác định các hoạt động quản lý rừng
Bước 7 – Phê duyệt kế hoạch 5 năm
Giai đoạn III: Xây dựng qui ước quản lý bảo vệ rừng
Bước 8 – Xây dựng qui ước và đưa vào thực hiện
Giai đoạn IV: Thực hiện kế hoạch QLRCĐ
Bước 9 – Thành lập Ban quản lý
Bước 10 – Xây dựng kế hoạch hàng năm
Bước 11 – Thiết lập quỹ phát triển rừng
Bước 12 – Thực hiện kế hoạch QLRCĐ
Giai đoạn V: Giám sát và đánh giá
Step 13 – Giám sát và đánh giá việc QLRCĐ
Toàn bộ qui trình QLRCĐ của chính phủ đã được giải thích cho người dân tại bốn thôn
điểm trong các buổi họp và thảo luận. Người dân đã có ý tưởng rõ ràng về mục tiêu của
dự án thông qua các hoạt động trước đó của dự án như là điều tra cơ bản về kinh tế xã
hội, điều tra rừng và qui hoạch sử dụng đất. Từ đó đã thống nhất thay đổi bổ sung hướng
dẫn của chính phủ sao cho nó phù hợp và có tính khả thi hơn. Kết quả là đối với dự án
CARD này thì hướng dẫn QLRCĐ sẽ bao gồm 5 giai đoạn và 11 bước như sau:
Giai đoạn I: Xác định quyền sử dụng đất
Bước 1 – Rà soát và giao đất cho cộng đồng
Bước 2 – Thành lập Ban quản lý
4
- Giai đoạn II: Xây dựng kế hoạch 5 năm
Bước 3 – Đánh giá tài nguyên rừng
Bước 4 – Đánh giá nhu cầu lâm sản
Bước 5 – Xây dựng kế hoạch QLRCĐ 5 năm
Bước 6 – Phê duyệt kế hoạch 5 năm
Giai đoạn III: Xây dựng qui ước quản lý bảo vệ rừng
Bước 7– Xây dựng qui ước và đưa vào thực hiện
Bước 8 – Thiết lập quỹ phát triển rừng
Giai đoạn IV: Thực hiện kế hoạch QLRCĐ
Bước 9 – Xây dựng kế hoạch hàng năm
Bước 10 – Thực hiện kế hoạch QLRCĐ
Giai đoạn V: Giám sát và đánh giá
Step 11 – Giám sát và đánh giá việc QLRCĐ
Phần chi tiết của Hướng dẫn QLRCĐ dành cho dự án CARD này được trình bày trong
phụ lục 1. Sự khác nhau cơ bản giữa bản hướng dẫn của dự án CARD và bản hướng dẫn
của chính phủ được tóm tắt như sau:
(1) Bỏ bớt bước 1 ‘Qui hoạch sử dụng đất’ bởi vì việc qui hoạch sử dụng đất đã được
hoàn thành ở tất cảc các xã.
(2) Bỏ bớt bước 6 ‘Xác định các hoạt động quản lý rừng’ bởi vì hoạt động này được
đề cập trong kế hoạch 5 năm.
(3) Sắp xếp lại bước 9 ‘thiết lập ban quản lý’ trong giai đoạn IV thành bước 2 trong
giai đoạn I.
(4) Sắp xếp lại bước 11 ‘thiết lập quĩ phát triển rừng’ trong giai đoạn IV thành bước 8
trong giai đoạn III.
(5) Đối với bước 6 'phê duyệt kế hoạch 5 năm', Ủy ban Nhân dân xã có thể phê duyệt
kế hoạch QLRCĐ của dự án CARD.
4. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG CỦA BỐN THÔN DỰ ÁN
Tiếp theo việc qui hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt và hướng dẫn quản lý rừng cộng
đồng mới, các kế hoạch quản lý RCĐ có sự tham gia cho bốn thôn điểm đã được xây
dựng cho giai đoạn 5 năm từ 2007 đến 2012 và đã được nộp cho Ủy ban Nhân dân xã
Lạng San và Văn Minh. Nội dung chi tiết của kế hoạch được trình bày trong Phụ lục 2.
5
- Việc QLRCĐ tại mỗi thôn bao gồm hai yếu tố: (1) các qui chế để làm cơ sở pháp lý cho
việc thực hiện các kế hoạch QLRCĐ ở cấp thôn, và (2) kế hoạch QLRCĐ trong đó mô tả
và liệt kê các hoạt động cần thực hiện. Cả qui chế và kế hoạch QLRCĐ đều là kết quả của
các buổi họp và thảo luận riêng rẽ. Do đó việc QLRCĐ tại mỗi thôn mặc dù có những
điểm chung và cũng có những điểm riêng tùy thuộc lựa chọn trong sử dụng đất và việc
thực hiện tại mỗi thôn.
Những nội dung tổng quát của Qui chế quản lý rừng
- Quyền lợi và trách nhiệm của tất cả các thành viên trong cộng đồng trong việc bảo
vệ và phát triển rừng
- Các qui định bảo vệ rừng và huy động nguồn lực để bảo vệ và phát triển rừng
- Khai thác, mua bán, vận chuyển gỗ và các lâm sản khác
- Việc chăn thả trên đất rừng cộng đồng
- Phòng chống cháy rừng
- Tuần tra và ngăn chặn người dân thôn khác đến canh tác nương rẫy, khai thác gỗ và
lâm sản, mua bán trái phép gỗ và các lâm sản trong thôn
- Việc hợp tác giữa các thành viên trong cộng đồng trong việc bảo vệ rừng, các dịch
vụ sản xuất và mua bản sản phẩm.
- Việc hợp tác với các thôn khác trong việc bảo vệ và phát triển rừng hiệu quả
- Các qui định về xử phạt các hành vi vi phạm qui chế, luật bảo vệ rừng
- Các qui định về chia sẻ lợi ích giữa các thành viện trong cộng đồng
- Các qui định, qui chế cần được thông qua tất cả các thành viên trong cộng đồng và
nộp cho Ủy ban Nhân dân xã phê duyệt.
Những nội dung tổng quát của kế hoạch QLRCĐ
- Kế hoạch trồng rừng mới như là trồng loài cây gì? Diện tích bao nhiêu? ở đâu? Khi
nào? Chi phí lao động là bao nhiêu? Cần bao nhiêu cây giống? Nguồn cây giống
lấy ở đâu?
- Kế hoạch vườn ươm, sản xuất cây giống
- Duy trì và bảo vệ
- Các kế hoạch khai thác
- Kế hoạch nguồn lực (lao động)
- Các hoạt động khác như là Nông lâm kết hợp
Trong mỗi thôn đã bầu ra một ban QLRCĐ gồm 5 thành viên để điều hành và giám sát
việc thực hiện các hoạt động. Cả bốn thôn đều chú trọng đến việc trồng rừng để bảo vệ
khu vực đầu nguồn và cung cấp gỗ củi. Trong các buổi họp thôn và thảo luận với sự tham
gia của ít nhất một thành viên của hộ gia đình, tất cả các đại diện tham gia đều bày tỏ cam
kết đóng góp sức lao động để thực hiện kế hoạch. Một sự thống nhất nữa giữa các thôn là
sẽ giảm và tiến tới chấm dứt việc du canh và chăn thả tự do trên đất rừng cộng đồng. Ví
dụ người dân ở thôn Bản Sảng đã biểu quyết cao trong việc chấm dứt hoạt động du canh
trong vòng 3 năm. Các thành viên sẽ chia sẻ lợi ích dựa trên việc đóng góp lao động, tức
là đóng góp nhiều công sức thì được phân chia nhiều lợi ích hơn.
Việc xây dựng mô hình Nông lâm kết hợp là một phần của kế hoạch QLRCĐ tại mỗi
thôn. Một mô hình đã được xây dựng và kế hoạch thực hiện cũng được chuẩn bị (chi tiết
xem Phụ lục 3).
6
- Thôn Nà Mực
Sau đây là những hoạt động chính đã được thống nhất cho giai đoạn 2007-2012.
- Thành lập một tổ tuần tra rừng
- Protect 130 community forest land?????? (Bảo vệ 130 ha đất rừng cộng đồng?)
- Thiết lập một vườn ươm
- Trong mới và chăm sóc 20 ha rừng trồng
- Thiết lập một mô hình Nông lâm kết hợp
- Khai thác lâm sản (gỗ và phi gỗ)
- Thiết lập quĩ phát triển rừng (CARD hỗ trợ 1000 đô la Úc)
Thôn Khuổi Liềng
Sau đây là những hoạt động chính đã được thống nhất cho giai đoạn 2007-2012.
- Thành lập một tổ tuần tra rừng
- Protect 60 community forest land
- Thiết lập một vườn ươm
- Trong mới và chăm sóc 25 ha rừng trồng
- Thiết lập một mô hình Nông lâm kết hợp
- Khai thác lâm sản (gỗ và phi gỗ)
- Thiết lập quĩ phát triển rừng (CARD hỗ trợ 1000 đô la Úc)
Thôn Tơ Đóc
Sau đây là những hoạt động chính đã được thống nhất cho giai đoạn 2007-2012.
- Thành lập một tổ tuần tra rừng
- Protect 40 community forest land
- Thiết lập một vườn ươm
- Trong mới và chăm sóc 20 ha rừng trồng
- Thiết lập một mô hình Nông lâm kết hợp
- Khai thác lâm sản (gỗ và phi gỗ)
- Thiết lập quĩ phát triển rừng (CARD hỗ trợ 1000 đô la Úc)
Thôn Bản Sảng
Sau đây là những hoạt động chính đã được thống nhất cho giai đoạn 2007-2012.
- Thành lập một tổ tuần tra rừng
- Protect 100 community forest land
- Thiết lập một vườn ươm
- Trong mới và chăm sóc 80 ha rừng trồng
- Thiết lập một mô hình Nông lâm kết hợp
- Khai thác lâm sản (gỗ và phi gỗ)
- Thiết lập quĩ phát triển rừng (CARD hỗ trợ 1000 đô la Úc)
5. KẾT LUẬN
Hướng dẫn QLRCĐ cho dự án CARD này đã được chỉnh sửa cho phù hợp dựa trên
hướng dẫn chung của chính phủ về QLRCĐ cho các chương trình dự án về Lâm nghiệp
7
- cộng đồng. Tiếp theo đó thì bốn kế hoạch QLRCĐ cho bốn thôn dự án đã được xây dựng
với sự tham gia của các hộ gia đình trong thôn. Cả bốn thôn đều chú trọng đến việc trồng
rừng để bảo vệ khu vực đầu nguồn và cung cấp gỗ củi. Các thành viên của hộ gia đình đã
biểu quyết nhất trí cao về việc đóng góp sức lao động trong việc thực hiện kế hoạch và
nhất trí về cơ chế phân chia lợi ích thu được từ các hoạt động QLRCĐ như là các nông
sản, gỗ và các lâm sản khác.
6. PHỤ LỤC
Đề cập đến Phụ lục 1-3.
PHỤ LỤC 1: Hướng dẫn QLRCĐ
PHỤ LỤC 2: Kế hoạch QLRCĐ
PHỤ LỤC 3: Kế hoạch thực hiện mô hình Nông lâm kết hợp
8
nguon tai.lieu . vn
