- Trang Chủ
- Luận Văn - Báo Cáo
- Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp: Phát triển bền vững và hiệu quả kinh tế cho rừng trồng các loài Keo cung cấp gỗ xẻ
Xem mẫu
- Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Chương trình hợp tác Nông nghiệp và
phát triển nông thôn (CARD)
DỰ ÁN VIE: 032/05
Phát triển bền vững và hiệu quả kinh tế cho rừng trồng các loài
Keo cung cấp gỗ xẻ
Báo cáo các điểm mốc của dự án
Điểm mốc 13: Báo cáo kỹ thuật về các kết quả khảo nghiệm
lâm sinh giai đoạn 24 tháng
1
- Khảo nghiệm lâm sinh được xây dựng tại Trạm thực nghiệm Đông Hà, Trung tâm nghiên
cứu lâm nghiệp Bắc Trung bộ, Viện khoa học lâm nghiệp Việt Nam, tỉnh Quảng Trị. Địa
điểm được chọn đáp ứng yêu cầu nghiên cứu lâu dài, do là khu đất thuộc quyền quản lý của
Viện, và có thể không chịu áp lực của việc chuyển quyền sử dụng đất. Khu đất khá bằng
phẳng và đã được rào để ngăn sự tác động của việc chăn thả gia súc.
Khảo nghiệm được thiết kế để kiểm tra năng suất của lâm phần qua các luân kỳ 5 năm hoặc
hơn và đánh giá những thay đổi lâu dài về tính chất đất. Các chỉ tiêu tính chất đất đã được đo
tại thời điểm bắt đầu thí nghiệm để cung cấp số liệu thống kê cơ bản về các biến số của đất
bao gồm pH, nitơ, carbon và photpho dễ tiêu và các cation dễ trao đổi khác.
Sử dụng đất từ một lâm phần Keo lai, 10 năm tuổi, đã được khai thác vào tháng 5/ 2007. Các
ô thí nghiệm được ước tính để đạt, ở giai đoạn 9 năm tuổi, sinh khối gỗ cây đứng (không vỏ)
là 168 m3/ha, tương đương với sinh khối trung bình hàng năm đạt khoảng 19 m3/ ha, điều này
là tiêu chuẩn đặt ra đối với các rừng trồng keo lai quản lý tốt trên loại đất chất lượng trung
bình như ở miền Trung Việt Nam
Các khối gỗ xẻ và cành lớn đã được chuyển đi và những phần gỗ nhỏ còn lại và cành lá được
trải đều trên bề mặt các ô thí nghiệm. Nó được xem như lớp thực bì phân hủy nhanh trong
mùa mưa và cung cấp dinh dưỡng cho lớp đất mặt (ảnh 1).
Ảnh 1. Hình ảnh khu thí nghiệm tháng 10/ 2007. Ảnh hưởng của phần dư sau khai thác
đến lớp đất mặt
Khảo sát đất và lấy mẫu rộng được tiến hành tại khu thí nghiệm. Các kết quả, chi tiết ở Phụ
lục 1, đã cho thấy khu đất này được coi là đại diện cho đất đồi của miền trung và bắc Việt
Nam, và có hàm lượng carbon hữu cơ, nitơ và photpho dễ tiêu thấp.
Mục tiêu đầu tiên của khảo nghiệm luân kỳ thứ 2 được trồng sau khi khai thác lâm phần
trước là để đánh giá sự ảnh hưởng của photpho đối với sinh trưởng của cây và để xác định tỷ
lệ tối ưu cần áp dụng. Mục tiêu thứ hai là để so sánh những ảnh hưởng của việc kiểm soát
thực bì toàn diện (bằng thuốc trừ cỏ) so với phương pháp nhổ cỏ bằng tay của địa phương
hiện tại. Các công thức thí nghiệm được trình bày ở Bảng 1
2
- Bảng 1. Các công thức thí nghiệm tại khảo nghiệm ở Đông Hà
Công Công thức dinh dưỡng Quản lý thực bì
thức (ID)
T1 Đối chứng – không bón phân Thuốc trừ cỏ được phun trước khi
trồng, 2 lần mỗi năm để kiểm soát
T2 P1 10 g P, sử dụng superphosphate
hoàn toàn cỏ dại, với tỷ lệ 4l
T3 P2 20 g P, sử dụng superphosphate
Roundup/ ha
T4 P3 (=P2 + 10 g K mỗi cây, sử dụng
potassium sulphate), tiếp theo là thêm
20 g P, sử dụng superphosphate 1
năm sau trồng
T5 Đối chứng – không bón phân Không phun thuốc trừ cỏ. nhổ cỏ
bằng tay 2 lần/ năm theo tiêu chuẩn
luyện tập tại Trạm Đông Ha
Có 4 lặp, với mỗi công thức trên mỗi lặp được đại diện bằng ô tiêu chuẩn (60 cây/ô) (6 hàng,
10 cây/ hàng, diện tích ô 21.5 x 20m). Các ô tiêu chuẩn được phân cách bởi các khu đệm
gồm 3 cây theo mỗi cạnh của ô với hàng đệm đầu tiên xung quanh mỗi ô tiếp nhận cùng một
công thức thí nghiệm. Sơ đồ công thức thí nghiệm được chỉ ra ở Hình 1 dưới dây. Các cách
tính toán tỷ lệ phân bón được đưa ra ở Phụ lục 1.
Đường (hướng nam, đỉnh đồi)
Lặp 1 2 5
3 4
1 4 Lặp 2
3 1
2 5
Lặp 3 5 3
4 2
1 3 Lặp 4
5 2
4 1
chân đồi (hướng bắc)
Hình 1. Sơ đồ các ô thí nghiệm tại khảo nghiệm Đông Hà
Một hàng rào dây thép được dựng để ngăn sự phá hoại của trâu và các gia súc chăn thả khác
vào tháng 10/ 2007. Bởi vì sự đi lại của gia súc sẽ phá hại cây, ảnh hưởng đến kết cấu đất và
dinh dưỡng ở các ô thí nghiệm.
Khảo nghiêm được trồng vào tháng 12/ 2007. Vật liệu di truyền được sử dụng trong khảo
nghiệm bao gồm 6 dòng keo lai ưu trội được chọn lọc, phát triển và kiểm nghiệm bởi Trung
tâm nghiên cứu giống cây rừng
Khảo nghiệm được duy trì tốt, với tỷ lệ sống lên tới 80% ở giai đoạn 16 tháng sau trồng, đủ
cho tất cả các công thức thí nghiệm.
3
- Việc đo đếm sinh trưởng của cây được tiến hành tại giai đoạn 10 và 16 tháng tuổi đã cho thấy
sự sai khác có ý nghĩ thống kê đối với các công thức bón phân lân khác nhau, số liệu ở Bảng
2.
Bảng 2. Chiều cao trung bình của cây ở các công thức thí nghiệm tại khảo nghiệm Đông
Hà giai đoạn 10 và 16 tháng sau trồng.
Công thức Chiều cao cây trung Chiều cao cây trung
bình 10 tháng tuối bình 16 tháng tuối
(m) (m)
T1 1.98 3.88
T2 2.83 4.17
T3 2.82 4.57
T4 2.85 4.55
T5 2.15 3.83
Sự sai khác giữa các công thức là có ý nghĩa (P
- Phụ lục 2. Mô tả về đất và lấy mẫu đất
Mô tả về đất
Quan sát ban đầu được tiến hành vào giữa năm 1996. Các ô tiêu chuẩn được đo tại 10 ô ngẫu
nhiên và trong mỗi ô này đào những hố sâu 30cm và các đặc tính hình thái được ghi lại.
Khảo sát này được thiết lập tại rừng trồng nơi khá đồng đều về số lượng cây và sinh trưởng.
Các diện tích ô tiêu chuẩn tại các ô thí nghiệm khác nhau dao động từ 15,6 đến 21,5 m2/ ha.
Đất cũng thể hiện khác nhau rất rõ, đặc biệt là màu sắc và độ cứng. Những sai khác này được
quan tâm trong khi thiết kế và xây dựng thí nghiệm.
Lấy mẫu đất và chất hữu cơ:
Như bước đầu tiên trong sơ đồ thí nghiệm lâu dài, cán bộ dự án đánh dấu các ô thí nghiệm (5
công thức, xem Bảng 1) và các lặp (4 lặp) tại khu khao nghiệm
Các mẫu đất ban đầu được lấy (ở độ sâu 0 – 10 cm) ngẫu nhiên từ 5 vị trí (một ở mỗi ô) trong
mỗi lặp. Đất quá cứng và khô để lấy mẫu bằng khoan. Do đó, mỗi điểm lấy mẫu phải đào hố
kích thước hố 20 x 20 x 10 cm và trộn đều lượng mẫu đào được để lấy mẫu. Các mẫu được
trộn hỗn hợp trong mỗi lặp. Điều này đã được làm từ tháng 9/ 2006 và các mẫu được chuyển
tới phòng thí nghiệm của Viện khoa học lâm nghiệp VN tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội cho
phân tích tính chất lý hóa.
Khu thí nghiệm đã tích lũy một lượng nhỏ chất hữu cơ. Các mẫu chất hữu cơ được thu tại các
điểm bên cạnh các điểm lấy mẫu đất. Các mẫu được lấy từ các ô (30 x 30 cm) cố gắng tránh
sự pha tạp của lớp đất mặt. Chúng được trộn hỗn hợp với mỗi mẫu đất và chuyển về phòng
thí nghiệm.
Các tính chất cơ lý chính của đất cần được đo là:
• Tỷ lệ hóa đá và phần đất mềm ( < 2.0mm),
• Kết cấu đất
• Mật độ
Các tính chất hóa học chính của đất cần được đo là:
• pH ở KCl và H2O
• Nito tổng số
• Carbon hữu cơ tổng số
• Lân dễ tiêu
• Các cation dễ trao đổi
Mẫu chất hữu cơ được phân loại, như lá, cành và quả, sấy ở nhiệt độ 700C, nghiền và cất trữ
để phân tích dinh dưỡng
Các cán bộ dự án Việt Nam đã tiến hành một số phép đo cơ bản trong phòng thí nghiệm trên
các mẫu. Chúng tôi đã xây dựng một hệ thống phân tích giống nhau trên cùng một bộ mẫu tại
phòng thí nghiệm của Viện tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Mục đích của việc này là để
kiểm tra chất lượng và tính chính xác của các kết quả giữa 2 phòng thí nghiệm từ đó các kết
quả đạt được tiêu chuẩn quốc tế và ổn dịnh đối với việc phân tích kết quả giữa các phòng thí
nghiệm của Viện. Chương trình quản lý chất lượng này đã cho thấy một số vấn đề. Các cán
bộ của Úc đã tư vấn về các phương pháp cải thiện chất lượng phân tích và đào tạo cán bộ
phòng thí nghiệm. Việc nâng cấp phòng thí nghiệm đang được tiến hành.
5
- Vào tháng 10/ 2007, các quan sát chung về đất đã cho thấy lớp hữu cơ đã ngăn được sự xói
mòn và cứng của lớp đất mặt. Điều này khác hẳn với việc phát dọn hoàn toàn ở khu kề cận.
Lấy thêm mẫu đất trước và sau khai thác để xác định tính chất hóa học của đất được tiến
hành vào tháng 12/ 2007.
Các hướng dẫn lấy mẫu đất đã được viết ở báo cáo điểm mốc 7.
Các kết quả của phân tích mẫu đất và chất hữu cơ về tính chất cơ lý hóa.
Các kết quả của mẫu đất và chất hữu cơ trước và sau khai thác được tóm tắt ở Bảng 4 đến
Bảng 9 dưới đây
Nhìn chung, các kết quả ban đầu đạt được đến nay đã cho thấy tính chất đất là đại diện cho
loại đất suy thoái của miền trung và bắc Việt Nam. Kết quả cũng cho thấy sự biến động qua
các lặp, củng cố yêu cầu lấy mẫu một cách thống kê trong tương lai. Lượng nitơ tổng số và
carbon hữu cơ là khá thấp, cần xem xét khi tiến hành một luân kỳ trồng keo lai. Carbon hữu
cơ thấp có thể là do tập quan canh tác của địa phương khi loại các chất hữu cơ khỏi khu đất
trong các lần khai thác trước. Carbon trên lớp đất mặt tăng giữa các mẫu trước và sau khai
thác. Điều này chủ yếu do việc giữ lại các chất hữu cơ sau khai thác. Cũng chú ý rằng lặp 3
và 4 (điểm thấp hơn của khu đất) có giá trị cao hơn ở điểm đầu trong tất cả các trường hợp.
Độ pH của đất cũng thấp, xong vẫn nằm trong khoảng cho phép để trồng keo nhiệt đới thành
công. Lượng lân dễ tiêu thấp, khẳng định quyết định kiểm tra sự ảnh hưởng của việc thêm lân
đối với năng suất như là công thức chính trong thí nghiệm.
6
- Bảng 4 Phân tích đất trước khi khai thác, tháng 10/ 2006: Các nguyên tố hóa học
Ngày lấy mẫu: 15. 9. 2006
Độ sâu lấy mẫu: 0 -10 cm
pH N C P-Bray-I K-CEC
(mg kg-1) (cmol kg-1)
H2O KCl % %
Lặp
I 4.14 3.55 3.85 1 0.97 0.45
II 4.39 3.69 4.04 0.88 1.42 0.5
III 4.29 3.59 3.94 1.08 0.97 0.36
IV 4.38 3.65 4.02 0.91 1.23 0.32
Trung bình 4.3 3.62 0.11 0.97 1.15 0.4
Sd 0.06 0.03 0.01 0.05 0.11 0.04
Bảng 5. Phân tích mẫu đất trước khai thác, tháng 10/ 2006: Tính chất cơ ký đất
- Bảng 7. Phân tích tính chất hóa học của đất sau khai thác, tháng 1/ 2009
Quy trình lấy mẫu 1: lấy mẫu để kiểm tra các ô đối chứng
Ngày lấy mẫu: 12. 12. 2007
Độ sâu P-Citric
tầng đất P-Bray_I P-Bray_II acid
-1 -1 -1
(cm) (mg kg ) (mg kg ) (mg kg )
pH-H2O pH-KCl
Lặp N% C%
I 0-10 4.21 3.81 0.08 0.9 1.89 2.5 6.24
II 0-10 4.32 3.76 0.12 1.5 2.9 2.87 6.93
III 0-10 4.3 3.77 0.15 1.73 3.13 2.93 7.62
IV 0-10 4.25 3.78 0.18 2.1 3.61 4.21 8.99
TB 4.27 3.78 0.13 1.56 2.88 3.13 7.44
SE 0.02 0.01 0.02 0.25 0.36 0.37 0.59
Lặp
I 10-20 4.35 3.91 0.06 0.45 1.6 1.22 5.56
II 10-20 4.57 3.87 0.09 0.9 2.42 1.66 6.24
III 10-20 4.66 3.9 0.12 0.9 1.42 1.09 5.56
IV 10-20 4.57 3.9 0.15 1.35 2.01 2.3 6.93
TB 4.54 3.9 0.11 0.9 1.86 1.57 6.07
8
- Bảng 8. Phân tích mẫu đất sau khai thác, tháng 1/ 2009
Quy trình lấy mẫu 2: lấy mẫu để kiểm tra các lặp
Ngày lấy mẫu: 12. 12. 2007
P- P-Citric
P-Bray_I Bray_II acid
Soil
depth pH- pH-
(mg kg-1) (mg kg-1) (mg kg-1)
Lặp (cm) H2O KCl N% C%
I 0-10 4.3 3.8 0.06 0.3 3.37 2.96 10.36
II 0-10 4.34 3.75 0.09 1.65 2.54 2.65 8.3
III 0-10 4.38 3.77 0.16 1.8 1.66 2.01 6.93
IV 0-10 4.4 3.78 0.17 1.8 2.07 2.28 6.93
4.36 3.78
TB 0.12 1.39 2.41 2.47 8.13
SE 0.02 0.01 0.03 0.36 0.37 0.21 0.81
Lặp
I 10-20 4.54 3.91 0.13 1.2 1.42 1.07 8.3
II 10-20 4.48 3.86 0.08 1.2 1.54 1.44 7.62
III 10-20 4.62 3.88 0.12 1.35 1.12 1.2 6.24
IV 10-20 4.57 3.89 0.12 1.35 1.42 1.55 5.56
4.55 3.89
TB 0.11 1.28 1.38 1.32 6.93
SE 0.03 0.01 0.01 0.04 0.09 0.11 0.63
Bảng 9. Phân tích tính chất cơ lý đất sau khai thác.
Ngày lấy mẫu: 12. 12. 2007
Độ sâu
tầng đất
(cm)
Công thức Lặp 1 Lặp 2 Lặp 3 Lặp 4 TB S.E.
0-10 1.32 1.22 1.20 1.22 0.03
T1 1.24
10-20 1.43 1.36 1.21 1.30 0.05
1.33
0-10 1.37 1.10 1.22 1.38 0.07
T2 1.27
10-20 1.43 1.17 1.27 1.48 0.07
1.34
0-10 1.39 1.19 1.37 1.24 0.05
T3 1.30
10-20 1.53 1.41 1.43 1.32 0.04
1.42
0-10 1.13 1.25 1.34 1.08 0.06
T4 1.20
10-20 1.37 1.42 1.40 1.09 0.08
1.32
0-10 1.27 1.19 1.15 1.11 0.03
T5 1.18
10-20 1.32 1.21 1.21 1.39 0.04
1.28
9
- Phụ lục 2. Cách tính các công thức bốn phân để cung cấp lượng lân theo yêu
cầu cho mỗi ha và mỗi cây.
Mã công thức Công thức dinh dưỡng Lượng phân bón
T1 Đối chứng – không bón Không phân bón
phân
T2 P1 10 g P mỗi cây, sử dụng 143g superphosphate mỗi cây
superphosphate (204.2 kg/ha)
T3 P2 20 g P mỗi cây, sử dụng 286g superphosphate mỗi cây
superphosphate (408.4 kg/ha)
T4 P3 =P2 + 10 g K mỗi cây, sử 286g superphosphate + 20.3g
dụng potassium sulphate potassium sulphate mỗi cây
(408.4kg superphosphate và 28.99 kg
potassium sulphate/ ha)
Một năm sau trống, bón
thêm 20g P mỗi cây, sử 286g superphosphate mỗi cay
dụng superphosphate
T5 Đối chứng – không bón Không phân bón
phân
Chú ý: Các loại phân được sử dụng là superphosphate, với 16% P2O5, và potassium sulphate,
với 60% K2O, của công ty phân Van Dien.
10
nguon tai.lieu . vn
