Xem mẫu

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh chñ ®Ò ChiÕn tranh - t×nh yªu - NghÖ thuËt trong tiÓu thuyÕt Nçi buån chiÕn tranh cña B¶o Ninh Ph¹m V¨n T×nh (a) Tãm t¾t. Bµi viÕt tËp trung t×m hiÓu hÖ chñ ®Ò ChiÕn tranh - t×nh yªu - nghÖ thuËt trong tiÓu thuyÕt Nçi buån chiÕn tranh cña nhµ v¨n B¶o Ninh. ë Nçi buån chiÕn tranh, c¸c chñ ®Ò nµy lång ghÐp vµo nhau vµ ®−îc dÉn d¾t b»ng nh÷ng giÊc m¬ ®øt nèi, håi t−ëng gÊp khóc trong ý thøc nh©n vËt chÝnh tªn Kiªn. §©y lµ mét kh¸m ph¸ quan träng ¶nh h−ëng ®Õn nh÷ng c¸ch t©n nghÖ thuËt ®éc ®¸o trªn c¸c ph−¬ng diÖn t− duy tiÓu thuyÕt vµ quan niÖm nghÖ thuËt vÒ con ng−êi cña nhµ v¨n. B¶o Ninh ®· gãp phÇn ®−a nÒn v¨n häc ViÖt Nam ®−¬ng ®¹i hoµ vµo dßng ch¶y chung cña v¨n häc thÕ giíi. 1. Nçi buån chiÕn tranh lµ t¸c phÈm (1991), Nçi buån chiÕn tranh ®· g©y nªn mét lµn sãng x«n xao trong giíi tèt nghiÖp xuÊt s¾c, ®Ó ®êi cña B¶o Ninh t¹i tr−êng viÕt v¨n NguyÔn Du. nghiªn cøu phª b×nh vµ b¹n ®äc. ë ®©y, Toµn bé t¸c phÈm lµ niÒm kh¾c kho¶i cã mét cuèn tiÓu thuyÕt lång trong mét kh«n ngu«i cña mét ng−êi lÝnh b−íc ra cuèn tiÓu thuyÕt kh¸c nãi vÒ nh÷ng tõ cuéc chiÕn kh¾c nghiÖt. Víi ®é lïi tiÕng väng, nh÷ng giao thoa huyÒn bÝ thêi gian cÇn thiÕt ®Ó nh×n vÒ qu¸ khø, trong t×nh yªu, chiÕn tranh vµ niÒm hiÖn lªn trong t¸c phÈm lµ mét c©u hái ®am mª s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña ng−êi nhøc buèt ChiÕn tranh ®· ®Ó l¹i g× khi lÝnh. §äc Nçi buån chiÕn tranh, §ç §øc con ng−êi b−íc ra khái vßng xo¸y d÷ déi HiÓu cã nhËn xÐt “Trong v¨n häc ViÖt cña nã?. Nam mÊy chôc n¨m nay, cã thÓ Th©n phËn t×nh yªu lµ quyÓn tiÓu thuyÕt hay T¸c phÈm ®−îc dÖt nªn b»ng hµng vÒ t×nh yªu, quyÓn tiÓu thuyÕt t×nh yªu lo¹t nh÷ng giÊc m¬ ®øt nèi, håi t−ëng xãt th−¬ng nhÊt; cã thÓ Ph−¬ng lµ nh©n gÊp khóc, hçn lo¹n nh−ng thèng nhÊt vËt phô n÷ ®Ñp nhÊt trong tiÓu thuyÕt trong mét dßng ch¶y “dßng ý thøc cña hiÖn ®¹i ViÖt Nam …” [1, tr. 265]. nh©n vËt”. Qua nh÷ng tr¹ng th¸i ph©n lËp vµ hoang t−ëng Êy, chiÕn tranh ®−îc Mçi nhµ v¨n khi cÇm bót ®Òu x¸c hiÖn lªn víi nh÷ng gam mµu chãi g¾t, ®Þnh cho m×nh nh÷ng quan niÖm riªng löa, m¸u, tiÕng gÇm ró cña xe t¨ng, cña vÒ hiÖn thùc vµ v¨n ch−¬ng. Víi B¶o ®¹i liªn kh¹c ®¹n vµ c¸i chÕt bao phñ Ninh, c¸ch xö lý hiÖn thùc theo nguyªn dµy ®Æc, m−a ®Õn ngót trêi … thÝch hîp t¾c “cuéc chiÕn cña riªng anh”, cïng víi víi nh÷ng giÊc m¬, håi øc d÷ déi Êy lµ c¸i nh×n ®æi míi vÒ nhµ v¨n trong mèi h×nh ¶nh cña bãng ®ªm, kh«ng gian quan hÖ víi chÝnh b¶n th©n m×nh, c¸i mµu x¸m, c¶nh t−îng nhoÌ mê h− ¶o. nghiÖp v¨n ch−¬ng nÆng lßng theo Theo quy luËt th«ng th−êng, ®èi víi ®uæi… t¹o nªn trong cuèn tiÓu thuyÕt mét s¸ng t¸c cã nhiÒu c¸ch t©n vÒ nghÖ cña anh chñ ®Ò: chiÕn tranh, t×nh yªu thuËt, ngay tõ khi míi ra ®êi vµ sau khi vµ s¸ng t¹o nghÖ thuËt lu«n xo¾n kÕt ®−îc trao gi¶i th−ëng cña Héi Nhµ v¨n víi nhau. Nçi buån chiÕn tranh lµ dßng NhËn bµi ngµy 09/4/2008. Söa ch÷a xong 04/6/2008. 55
  2. chñ ®Ò ChiÕn tranh – t×nh yªu – NghÖ thuËt ..., Tr. 55-59 Ph¹m V¨n T×nh ch¶y miªn man, bÊt tËn cña håi øc con gi÷a lóc chiÕn tranh hoµn toµn hiÖn lªn ng−êi qua vïng ký øc cßn in h»n bao tr−íc m¾t anh nh− mét phÐp mµu lµm nçi ®au ®ín, bao c¸i chÕt th−¬ng t©m. sèng dËy mét c¸ch ®Æc biÖt tµn nhÉn Phñ lªn t¸c phÈm lµ mét ©m h−ëng trËn tö chiÕn Tru«ng Gäi Hån, trËn buån nçi buån chiÕn tranh mªnh mang, ®¸nh xo¸ sæ hoµn toµn phiªn hiÖu tiÓu nçi buån cao c¶, cao h¬n h¹nh phóc vµ ®oµn 27 cña anh. ChÝnh tõ t¸c phÈm v−ît lªn ®au khæ [1, tr. 224]. ®Çu tay Êy, sù tån t¹i cña Kiªn gi÷a cuéc ®êi ®· g¾n chÆt anh víi sø mÖnh Trong Nçi buån chiÕn tranh, c¸c thiªng liªng - sø mÖnh mét con ng−êi chñ ®Ò chiÕn tranh, t×nh yªu vµ niÒm lªn tiÕng v× th©n phËn cña c¶ mét thÕ ®am mª s¸ng t¹o nghÖ thuËt, xen kÏ, hÖ lÝnh chiÕn ®· qua. Kiªn lµ mét trong ®an chÐo g©y chãng mÆt bµng hoµng sè nh÷ng ng−êi hiÕm hoi, Ýt ái sèng sãt nhøc nhèi. Len lái, bao trïm vµ dÉn d¾t sau chiÕn tranh. Trong thêi k× ®au tÊt c¶ c¸c biÕn ®éng cña tiÓu thuyÕt lµ th−¬ng Êy, Kiªn lµ mét chøng nh©n, mét mèi t×nh tuyÖt ®Ñp nh−ng ®au xãt, ®ång thêi còng lµ mét n¹n nh©n. ViÕt ®−îc nhµ v¨n x©y dùng b»ng nh÷ng tõ v¨n víi anh lµ dÞp ®Ó tr¶ mãn nî lßng, ng÷, c©u v¨n, ®o¹n v¨n ®Çy chÊt th¬ vµ ®Ó anh cã c¬ héi nãi lªn tÊt c¶ nh÷ng g× tÝnh nh¹c. Nh÷ng trang viÕt mang tÝnh m×nh tr¶i nghiÖm, suy ngÉm trong suèt ®iªu kh¾c vµ nh÷ng biÓu t−îng pha trén chiÒu dµi cuéc chiÕn. gi÷a h−¬ng th¬m vµ m¸u löa, víi ®ªm TiÓu thuyÕt Nçi buån chiÕn tranh ®en vµ m−a ngót trêi. Tøc lµ t×nh yªu hoµ víi chiÕn tranh vµ s¸ng t¹o nghÖ cña B¶o Ninh ®· nh×n nhËn chiÕn tranh thuËt. Th©n phËn t×nh yªu nhËp thÇn víi tÊt c¶ tÝnh hiÖn thùc cña nã. §ã lµ víi Nçi buån chiÕn tranh t¹o thµnh nçi “nh÷ng c¬n ¸c méng, huû diÖt t©m hån buån nguyªn khèi vì thµnh ba nhÞp cña vµ lét trÇn nh©n tÝnh” [3, tr. 113]. Anh mét bµi ca (nçi buån chiÕn tranh, nçi ®· ®i s©u vµo khai th¸c cuéc chiÕn buån t×nh yªu vµ nçi buån s¸ng t¹o). tranh. Ng−êi lÝnh trong chiÕn trËn nÕu §an cµi hai c©u chuyÖn trong mét muèn gi÷ lÊy nh©n tÝnh th× sÏ bÞ giÕt c©u chuyÖn, víi cÊu tróc trÇn thuËt kÐp, chÕt, cßn nÕu hä tho¸t chÕt b−íc ra khái Nçi buån chiÕn tranh ®· t¹o ra mét chñ cuéc chiÕn th× nhiÒu khi phÇn nh©n ®Ò quan träng lµ sø mÖnh cña nhµ v¨n. tÝnh trong hä ®· bÞ mÐo mã, quÌ quÆt. B¶o Ninh h¬n mét lÇn ®Ó cho nh©n vËt Oanh - ng−êi b¹n cña Kiªn, kh«ng chÜa Kiªn ý thøc vÒ sø mÖnh cña mét ng−êi sóng b¾n vµo ng−êi ®µn bµ bªn kia cÇm bót viÕt v¨n lµ ®Ó nãi lªn tiÕng nãi chiÕn tuyÕn, th× còng chÝnh anh ®· cho th©n phËn con ng−êi, th©n phËn “høng trän c¶ mÊy viªn ®¹n mµ kÎ b¾n t×nh yªu c¶ mét thÕ hÖ lÝnh chiÕn. “Mét lÐn kia võa kÞp b¾n ra”. So víi ®ång ®éi, ®ªm nh− thÕ vµo mïa xu©n n¨m Êy anh Kiªn lµ ng−êi may m¾n, thÕ nh−ng ®iÒu ®· c¶m nhËn ®−îc thiªn mÖnh cña ®êi nghÞch lÝ lµ vµo nh÷ng ngµy th¸ng ë m×nh. Sèng ng−îc trë l¹i, lÇn t×m trë Tru«ng Gäi Hån, khi phÇn nh©n tÝnh l¹i con ®−êng cña mèi t×nh x−a, chiÕn trong anh mong manh vôt t¾t, khi anh ®Êu l¹i cuéc chiÕn ®Êu… kÓ l¹i, viÕt l¹i, ®iªn cuång thóc m¹nh häng sóng n· lµm sèng l¹i nh÷ng linh hån mai mét, tõng ph¸t l¹nh lïng lªn th©n thÓ nh÷ng nh÷ng t×nh yªu ®· tµn phai, bõng sèng ng−êi lÝnh bªn kia chiÕn tuyÕn, th× anh l¹i nh÷ng giÊc méng x−a” [3, tr. 107]. l¹i ®−îc cÊp trªn cö ®i häc líp sÜ quan Thiªn truyÖn ®Çu tiªn trong ®êi Kiªn 56
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh dµi h¹n lµm “h¹t gièng cho nh÷ng vô ®−îc ®Ò cao lªn trªn hÕt. Cßn víi Kiªn, cuèn tiÓu thuyÕt ®Çu tay cña anh ch¾c mïa chiÕn tranh liªn miªn”. g× ®· cßn l¹i trong ¸nh löa nÕu kh«ng cã 2. Cã thÓ nãi “nçi buån chiÕn sù ®¶m b¶o b»ng vµng cña ng−êi ®µn bµ tranh”, “nçi buån t×nh yªu” hoµ tan víi c©m? ChÞ chÝnh lµ cÇu nèi ®−a cuèn nhau lµm thµnh “nçi buån s¸ng t¹o”. s¸ch ®Õn víi ng−êi ®äc bëi ë chÞ cã “lßng Nh÷ng nhÞp m¹nh xen kÏ kÕt thµnh thuû chung cña mét ®éc gi¶ dµnh cho mét tæng thÓ mang tÝnh triÕt lý vÒ kÝ øc, mét t¸c phÈm gèi ®Çu gi−êng”. §iÒu Êy, ®iÒu nµy gîi nhí ®Õn §i t×m thêi gian cha Kiªn kh«ng bao giê cã ®−îc khi mµ ®· mÊt cña M. Proust: “Thêi gian l¹i ng−êi duy nhÊt biÕt vÒ nçi c« ®éc trong t×m thÊy”, chÝnh hµnh ®éng v¨n ch−¬ng, «ng lµ c« bÐ Ph−¬ng 16 tuæi. lµ s¸ng t¸c, viÕt v¨n, kÓ l¹i, viÕt l¹i, lµm Nçi buån chiÕn tranh cßn lµ ký øc sèng dËy nh÷ng linh hån ®· mai mét, vÒ mét mèi t×nh ®au xãt gi÷a Kiªn vµ nh÷ng t×nh yªu ®· tµn phai, lµm bõng Ph−¬ng. Ph−¬ng lµ ng−êi yªu duy nhÊt s¸ng nh÷ng giÊc méng x−a, ®ã lµ con ®−êng cøu rçi cña Kiªn. vµ còng lµ mèi t×nh ®Çu cña Kiªn trong suèt cuéc hµnh tr×nh trªn con tµu ®Þnh Nçi buån chiÕn tranh lµ dßng håi øc mÖnh. §ã lµ mét ch©n dung ®au xãt vÒ cña Kiªn ch¶y tõ thêi th¬ Êu ®Õn nh÷ng sù mÊt m¸t cña c¸i ®Ñp. “TiÕng s¸o ®Çu n¨m th¸ng cÇm sóng b−íc vµo cuéc tiªn cña chiÕn tranh” ®· khiÕn hä l¹c chiÕn. Trong nh÷ng mÈu kÝ øc g·y vôn mÊt nhau gi÷a ®ªm tèi cña chiÕn trËn ch¾p nèi tuú tiÖn ®ã, bªn c¹nh nçi ¸m hoang vu, s©u th¼m. Ph−¬ng ®¸nh mÊt ¶nh cña mét con ng−êi ph¶i chøng kiÕn ®êi con g¸i vµ cïng mét lóc nµng mang nhiÒu c¸i chÕt … cßn cã niÒm ®au xãt hai vÕt th−¬ng, vÕt th−¬ng trong t©m cña mét con ng−êi chøng kiÕn sù ph«i hån vµ vÕt th−¬ng trªn th©n thÓ. H×nh pha dÇn cña c¸i ®Ñp - c¸i ®Ñp trong ¶nh Ph−¬ng t¾m kho¶ th©n ph« phang nh÷ng bøc tranh nghÖ thuËt u buån cña bÊt chÊp tr−íc nh÷ng “vång löa h×nh cha anh, c¸i ®Ñp thiªn thÇn hoµn mÜ cña sin” cña bom ®¹n chiÒu h«m lµ bøc ch©n Ph−¬ng - ng−êi b¹n g¸i th¬ Êu - vµ c¸i dung tuyÖt mÜ, lµ sù hiÖn th©n cña c¸i ®Ñp cña cá c©y s«ng nói vÜnh viÔn mÊt ®i ®Ñp trong kh«ng gian chiÕn trËn ¸c liÖt. cïng víi sù mÊt m¸t cña c¶ mét thÕ hÖ. Ph−¬ng víi “hai c¸nh tay ®Ñp ®Ï, hai bê ë tuæi 17, Kiªn ch−a hiÓu biÕt hÕt vai trßn l¼n… c¸i eo mÞn mµng ph¼ng… thÕ giíi nh÷ng bøc vÏ “r−êi r−îi buån” ®«i ch©n ®Ñp nh− t¹c, dµi vµ ch¾c mÒm cña cha m×nh. Kiªn ®· tõng hæ thÑn, víi lµn da tr¾ng nh− s÷a ®Æc” [3, tr. bùc béi nh÷ng ®iÒu ng−êi ta nãi vÒ cha 260]. anh - ng−êi ho¹ sÜ mang trong m×nh §»ng sau d¸ng vÎ bÊt chÊp ®êi cña dßng m¸u s¸ng t¹o méng du, quÈn trÝ di Ph−¬ng, c¸ch nµng “ung dung biÓu diÔn truyÒn tõ dßng hä. ¤ng kh«ng thÓ “h¹ tÊm th©n trÇn truång, ph« phang nçi tÝnh vÜnh cöu, thªm chÊt phµm tôc, x¸c khæ nhôc ra gi÷a n−íc trêi quang quΔ, ®Þnh thµnh phÇn giai cÊp cho s«ng nói” qua sù quan s¸t l¹nh lïng, r¾n ®anh [3, tr. 165]. Bi kÞch cña cha Kiªn vµ cña Kiªn, ta vÉn ®äc thÊy nçi buån nh÷ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña «ng cã tr−íc sù mÊt m¸t cña c¸i ®Ñp. Mét c¸i lÏ còng lµ bi kÞch cña nh÷ng con ng−êi ®Ñp “trong tr¾ng, kiÒu diÔm, cã tÝnh t©m huyÕt víi nghÖ thuËt nh−ng ph¶i chÊt b¶n n¨ng cïng thiªn h−íng hoµn sèng c« ®¬n trong mét thêi ®¹i mµ do mÜ bÈm sinh” cña ng−êi con g¸i Kiªn ®iÒu kiÖn chiÕn tranh, tÝnh minh ho¹ 57
  4. chñ ®Ò ChiÕn tranh – t×nh yªu – NghÖ thuËt ..., Tr. 55-59 Ph¹m V¨n T×nh yªu say ®¾m. §óng nh− lêi tiªn ®o¸n xo¾n kÕt vµo nhau vµ trong ba câi nµy ®Çy lo ©u, phÊp pháng cña mÑ Ph−¬ng lu«n cã sù hiÖn diÖn chËp chên lu©n trong mét ngµy xa x−a tr−íc ®ã: “Tr−ît phiªn gi÷a ®−îc vµ mÊt, tin t−ëng vµ khái c©y ®µn, nh÷ng t©m hån nh− con hoµi nghi, h¹nh phóc vµ khæ ®au, hy g¸i b¸c sÏ bÞ tr−êng ®êi vß n¸t” [3, tr. väng vµ tuyÖt väng, ¶o ¶nh vµ thùc t¹i 228]. C¸i ®Ñp thiªn bÈm ë Ph−¬ng lµ vÎ … mét sù chËp chên ®Çy rÉy bÊt tr¾c vµ ®Ñp ®Çy th¸ch thøc, ng¹o nghÔ. VËy mµ phi lÝ, khiÕn cho ng−êi trong cuéc kh«ng Ph−¬ng vÉn lµ n¹n nh©n cña cuéc thÓ kh«ng tin ë “mét thiªn mÖnh thiªng chiÕn, bÞ x« ®Èy ®Õn møc h¬n mét lÇn liªng cao c¶, v« danh vµ tuyÖt ®èi bÝ nµng hái Kiªn vÒ phÈm gi¸ cña nµng. Èn”. Hoµng Ngäc HiÕn khi ®äc Nçi buån Gi÷a chiÕn tranh, c¸i ®Ñp sao mµ qu¸ chiÕn tranh cã viÕt: “Cuèn tiÓu thuyÕt ®çi mong manh, kh«ng cã kh¶ n¨ng tù sÏ nh− thÕ nµo nÕu t¸c gi¶ chØ viÕt vÒ ®Ò vÖ gi÷a cuéc ®êi, l¹i cµng kh«ng ®ñ søc tµi chiÕn tranh? Sù lång ghÐp víi ®Ò tµi chèng tr¶ søc nÆng ghª gím cña cuéc t×nh yªu vµ ®Ò tµi s¸ng t¹o nghÖ thuËt, chiÕn tranh khèc liÖt. chÝ Ýt ®· tr¸nh cho t¸c gi¶ khái ®ãng vai T×nh yªu cña Kiªn vµ Ph−¬ng lµ trß thuÇn kÓ vµ t¶, mét vai trß dÔ tÎ mét nèt nh¹c buån, ®Ñp, giµu chÊt th¬ nh¹t trong v¨n xu«i hiÖn ®¹i” [2, tr. gi÷a m−a bom, b·o ®¹n, gi÷a chuçi h×nh 281]. ¶nh ®Çy mµu x¸m cña sù huû diÖt. T×nh Nçi buån chiÕn tranh cuèn ng−êi yªu Êy ®−îc b¾t ®Çu tõ “mét nçi cuång ®äc vµo mét thÕ giíi cña nh÷ng ¸m ¶nh khÊu trÎ th¬”, nh÷ng ngµy th¸ng trÎ d¹i chiÕn trËn, cña nçi ®au t×nh yªu tan vì, cña hai ng−êi. Nh−ng chiÕn tranh nh− cña nçi buån th©n phËn, cña nh÷ng nçi mét nh¸t c¾t phò phµng cña sè phËn, niÒm tiÕc nuèi ®am mª vµ s¸ng t¹o, t¹o ®Èy t×nh yªu cña hä ra xa hai cùc. B¾t nªn trong lßng b¹n ®äc d− ba vÒ nçi ®Çu tõ ®©y, cuéc ®êi Kiªn ch×m trong buån, Nçi buån chiÕn tranh mªnh mang m¸u löa, th−¬ng ®au vµ thÊt b¹i. VÜnh cao c¶. §ã lµ thø nghÖ thuËt cña lßng viÔn mÊt ®i t×nh yªu trong s¸ng cña ng−êi”, víi nh÷ng niÒm vui – nçi buån tuæi 17. Ngµy Kiªn trë vÒ, t×nh c¶m cña nguyªn khèi. V¶ ch¨ng trong cuéc sèng hä chØ cßn lµ nçi thèng khæ cña hai con nµy “niÒm vui nh− ngäc trai cßn nçi ng−êi chÞu nhiÒu tæn th−¬ng, mÊt m¸t buån nh− biÓn c¶”. V¨n ch−¬ng tõ cæ chÝ bëi chiÕn tranh. “KÝ øc ch¼ng bu«ng kim, nh÷ng t¸c phÈm lín ®Òu lµ nh÷ng tha, chóng m×nh ®· lÇm t−ëng cã thÓ t¸c phÈm nãi lªn mét c¸ch ch©n thµnh v−ît qua ®−îc mét h¹t s¹n. Kh«ng ph¶i nhÊt, da diÕt nhÊt, thËm chÝ d÷ déi lµ h¹t s¹n mµ lµ mét tr¸i nói …”. Lêi nhÊt, nçi buån ®au trong kiÕp sèng ng−êi, th©n phËn ng−êi. nãi cña Ph−¬ng lóc nµng ra ®i lµ mét lêi thó nhËn cuèi cïng. Hä vÜnh viÔn mÊt Trong tiÓu thuyÕt Nçi buån chiÕn nhau, sè phËn cay ®¾ng cho t×nh yªu tranh, c¸c chñ ®Ò chiÕn tranh, t×nh yªu ®Çu ®êi cña hai ng−êi sau chiÕn tranh vµ niÒm ®am mª s¸ng t¹o nghÖ thuËt kh«ng thÓ nµo hµn g¾n nçi. lu«n xo¾n kÕt, lång ghÐp vµo nhau. Cïng víi chÊt keo ng«n ng÷ vµ kü thuËt 3. Víi thñ ph¸p ®ång hiÖn vµ kü dßng ý thøc, B¶o Ninh ®· t¹o ra mét thuËt dßng ý thøc, ba chñ ®Ò chiÕn cuèn tiÓu thuyÕt “v−ît ra khái søc tranh, t×nh yªu vµ ®am mª s¸ng t¹o t−ëng t−îng cña ng−êi Mü. Nçi buån nghÖ thuËt trong Nçi buån chiÕn tranh 58
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 tr−êng §¹i häc Vinh V¨n häc ViÖt Nam ®−¬ng ®¹i ®· cã chiÕn tranh ®i ra tõ chiÕn tranh ViÖt mét cuèn tiÓu thuyÕt xøng ®¸ng víi thêi Nam ®· ®øng ngang hµng víi cuèn tiÓu kú lÞch sö ®au th−¬ng, hµo hïng cña thuyÕt chiÕn tranh vÜ ®¹i MÆt trËn phÝa d©n téc, xøng ®¸ng víi thÕ hÖ ng−êi lÝnh t©y yªn tÜnh cña Errich Maria ®i qua chiÕn tranh víi nçi buån bÊt tËn. Remarque” (mét cuèn tiÓu thuyÕt vÒ sù Nçi buån chiÕn tranh ®ã lµ hµnh tr×nh mÊt m¸t cña tuæi trÎ bëi chiÕn tranh, ®au ®ín cña mét sè phËn k× dÞ ®i t×m l¹i mÊt m¸t cña c¸i ®Ñp, vµ c©u chuyÖn qu¸ khø cña m×nh víi nçi buån nguyªn t×nh ®au ®ín … mét thµnh qu¶ lao ®éng khèi. nghÖ thuËt tuyÖt ®Ñp) [5, tr. 299]. T i liÖu tham kh¶o [1] §ç §øc HiÓu, Thi ph¸p hiÖn ®¹i, NXB Héi Nhµ v¨n, Hµ Néi, 2000. [2] Hoµng Ngäc HiÕn, Nh÷ng ng¶ ®−êng v¨n häc, NXB Gi¸o dôc, 2006. [3] B¶o Ninh, Nçi buån chiÕn tranh, NXB Héi Nhµ v¨n, Hµ Néi, 2006. [4] M. Proust, §i t×m thêi gian ®· mÊt, NXB Héi Nhµ v¨n, Hµ Néi, 2006. [5] TrÇn §×nh Sö, (chñ biªn), Tù sù häc, NXB §¹i häc S− ph¹m, 2004. Summary the themes: War – Love – Art in the Novel War Sadness by Bao Ninh This paper studies the themes: War – Love – Art in the novel War Sadness by writer Bao Ninh. In the literary work, the themes are mutually overlapped and guided with serie of interrupted dreams and rushed memorization in the sense of the main character named Kien. This is an important finding affecting unique artistic reforms in perspective of novel ideology and artistic notion on human of the writer. These are Bao Ninh’s great contributions to creating Vietnamese current literature to integrating into the common current of the world existing literature. (a) Cao häc 14 - V¨n häc ViÖt nam, Tr−êng §¹i häc Vinh. 59
nguon tai.lieu . vn