1. Trang Chủ
  2. Báo cáo khoa học
  3. Báo cáo Một số bất cập trong quy định của bộ luật tố tụng hình sự về thời hạn điều tra và tạm giam để điều tra

Báo cáo Một số bất cập trong quy định của bộ luật tố tụng hình sự về thời hạn điều tra và tạm giam để điều tra

Một số bất cập trong quy định của bộ luật tố tụng hình sự về thời hạn điều tra và tạm giam để điều tra Một cách khái quát, pháp luật lao động tập thể quy định về quyền và nghĩa vụ của các tổ chức liên kết. nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. Hoµng ThÞ Minh S¬n * 1. i u tra v án hình s là ho t ng t tính ch t ph c t p c a v án thì ch m nh t t ng không th thi u ư c trong quá trình là mư i ngày trư c khi h t h n i u tra, cơ gi i quy t v án hình s . BLTTHS không quan i u tra ph i có văn b n ngh vi n quy nh

Thể loại Tài liệu miễn phí Báo cáo khoa học

Số trang 6

Ngày tạo 8/30/2018 3:20:19 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.16 M

Tên tệp

Tải Báo cáo Một số bất cập trong quy định của bộ luật ... (.pdf)

Xem mẫu

  1. nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. Hoµng ThÞ Minh S¬n * 1. i u tra v án hình s là ho t ng t tính ch t ph c t p c a v án thì ch m nh t t ng không th thi u ư c trong quá trình là mư i ngày trư c khi h t h n i u tra, cơ gi i quy t v án hình s . BLTTHS không quan i u tra ph i có văn b n ngh vi n quy nh c th th nào là th i h n i u tra ki m sát gia h n i u tra. i v i t i ph m nhưng căn c vào quy nh t i i u 119 ít nghiêm tr ng ư c gia h n i u tra m t BLTTHS có th hi u r ng th i h n i u tra l n không quá hai tháng; i v i t i ph m là th i h n do pháp lu t quy nh mà trong nghiêm tr ng có th ư c gia h n i u tra kho ng th i gian ó cơ quan có th m quy n hai l n, l n th nh t không quá ba tháng và ti n hành các bi n pháp i u tra nh m xác l n th hai không quá hai tháng; i v i t i nh và làm rõ nh ng v n c n ph i ph m r t nghiêm tr ng có th ư c gia h n ch ng minh ư c quy nh t i i u 63 i u tra hai l n, m i l n không quá b n BLTTHS cũng như các tình ti t khác có liên tháng; i v i t i ph m c bi t nghiêm quan n vi c gi i quy t úng n v án tr ng có th gia h n i u tra ba l n, m i l n hình s . Th i h n i u tra ư c tính t khi không quá b n tháng. có quy t nh kh i t v án hình s (k c Tuy nhiên, theo quy nh t i kho n 5 trư ng h p v án do các cơ quan khác ra i u 119 BLTTHS thì i v i t i c bi t quy t nh kh i t như ơn v b i biên nghiêm tr ng mà th i h n gia h n i u tra ã phòng, h i quan, ki m lâm... chuy n n) h t nhưng do tính ch t ph c t p c a v án cho n khi cơ quan i u tra làm b n k t mà chưa th k t thúc vi c i u tra thì Vi n lu n i u tra ngh truy t ho c ình ch trư ng Vi n ki m sát nhân dân t i cao có th (1) v án. Theo quy nh t i i u 119 gia h n thêm m t l n n a không quá b n BLTTHS thì th i h n i u tra ư c quy tháng. i v i các t i xâm ph m an ninh nh c th như sau: Th i h n i u tra qu c gia thì Vi n trư ng Vi n ki m sát nhân không quá hai tháng i v i t i ph m ít dân t i cao có th gia h n thêm m t l n n a nghiêm tr ng, không quá ba tháng i v i không quá b n tháng. t i ph m nghiêm tr ng, không quá b n Khi ã h t th i h n i u tra mà không tháng i v i t i ph m r t nghiêm tr ng và ch ng minh ư c b can ã th c hi n t i t i ph m c bi t nghiêm tr ng k t khi kh i t v án cho n khi k t thúc i u tra. * Gi ng viên chính Khoa lu t hình s Trong trư ng h p c n gia h n i u tra do Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 37
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ph m thì cơ quan i u tra ph i ra quy t tr ng là không quá mư i hai và i v i t i nh ình ch i u tra. Theo quy nh trên ph m c bi t nghiêm tr ng là không quá thì th i h n i u tra t i a i v i t i ph m mư i sáu tháng. i v i nh ng trư ng h p ít nghiêm tr ng là không quá b n tháng; theo quy nh t i kho n 5 i u 119 i v i t i ph m nghiêm tr ng là không BLTTHS thì th i h n i u tra có th là hai quá tám tháng; i v i t i ph m r t nghiêm mươi tháng. Th i h n T i ph m ít T i ph m T i ph m r t T i ph m c bi t nghiêm tr ng nghiêm tr ng nghiêm tr ng nghiêm tr ng Th i h n i u tra Không quá Không quá Không quá Không quá 2 tháng 3 tháng 4 tháng 4 tháng Gia h n i u tra l n 1 Không quá Không quá Không quá Không quá 2 tháng 3 tháng 4 tháng 4 tháng Gia h n i u tra l n 2 x Không quá Không quá Không quá 2 tháng 4 tháng 4 tháng Gia h n i u tra l n 3 x x x Không quá 4 tháng Vi n trư ng x x x Không quá VKSNDTC gia h n thêm 4 tháng T ng c ng 4 tháng 8 tháng 12 tháng 20 tháng Theo quy nh trên có th th y r ng th i t m t v án m i r i nh p v án hình s h n i u tra ư c xác nh theo s phân lo i ti n hành i u tra và trư ng h p kh i t t t t i ph m ch không ph i theo s ph c t p c các t i ph m ã ư c phát hi n i v i c a v án hình s . Và như v y, trong trư ng m t b can ho c i v i nhi u b can. Th i h p b can ph m nhi u t i ho c trư ng h p h n i u tra i v i nh ng trư ng h p này nhi u b can cùng th c hi n m t t i ph m th c t ư c tính c th như sau: ho c nhi u b can ph m các t i khác nhau Trư ng h p ang i u tra v án mà l i mà tính ch t và m c nguy hi m cho xã kh i t i u tra b sung v m t t i ph m h i c a hành vi ph m t i do các b can th c khác thì vi c i u tra i v i các hành vi hi n l i không gi ng nhau thì BLTTHS ph m t i trong v án ư c th c hi n ng không quy nh. Th c ti n áp d ng quy nh th i và th i h n i u tra ư c tính ti p k t này có th là nh ng trư ng h p như: kh i t khi ra quy t nh kh i t i v i hành vi v án v m t t i và trong quá trình i u tra ph m t i sau cho n khi k t thúc i u tra; s kh i t b sung thêm m t t i khác; kh i Trư ng h p cơ quan có th m quy n ra 38 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
  3. nghiªn cøu - trao ®æi quy t nh kh i t v án hình s nhi u hành l y th i h n i u tra c a t i n ng nh t làm vi ph m t i t i cùng m t th i i m thì th i th i h n i u tra chung cho v án có nhi u b h n i u tra v án ư c xác nh là th i h n can ho c b can ph m nhi u t i c n ư c i u tra i v i t i n ng nh t trong v án.(2) xem xét l i. Và như v y câu h i t ra là có Tuy nhiên, cơ quan i u tra có th gia nên xác nh “th i h n i u tra v án trong h n i u tra theo quy nh c a pháp lu t. Các trư ng h p b can ph m nhi u t i ho c v nhà làm lu t ã coi “tính ch t ph c t p” c a án có nhi u b can thì th i h n i u tra ư c v án là v án có nhi u b can hay b can xác nh là t ng th i h n c a các t i ph m ph m nhi u t i làm căn c xác nh cơ ã ư c kh i t theo quy nh t i kho n 1 quan i u tra ngh vi n ki m sát gia h n i u 119 c a BLTTHS?”.(3) i u tra khi xét th y c n thi t và không th 2. Th i h n t m giam i u tra ư c hoàn thành s m vi c i u tra theo quy nh quy nh t i i u 120 BLTTHS. Theo ó, t i kho n 1 i u 119 BLTTHS. th i h n t m giam i u tra không quá hai Chúng tôi ng tình v i quan i m cho tháng i v i t i ph m ít nghiêm tr ng, r ng v án có tính ch t ph c t p không nh t không quá ba tháng i v i t i ph m thi t có t t các các v án mà b can ph m nghiêm tr ng, không quá b n tháng i v i nhi u t i hay nhi u b can cùng th c hi n t i ph m r t nghiêm tr ng và t i ph m c m t t i ph m. i v i v án có m t b can bi t nghiêm tr ng. Trong trư ng h p v án và b can ch th c hi n m t t i cũng có th là có nhi u tình ti t ph c t p, xét c n ph i có v án ph c t p. Do v y không nên hi u và th i gian dài hơn cho vi c i u tra và không ng nghĩa v án có tính ch t ph c t p v i có căn c thay i ho c hu b bi n v án có nhi u b can hay v án mà b can pháp t m giam thì ch m nh t là mư i ngày ph m nhi u t i. N u tính th i h n i u tra trư c khi h t h n t m giam, cơ quan i u tra như hi n nay thì trư ng h p cơ quan có th m ph i có văn b n ngh vi n ki m sát gia quy n ã kh i t b can v m t t i ph m h n t m giam. Vi c gia h n t m giam ư c ti n hành i u tra và khi g n h t th i h n quy nh c th là: i v i t i ph m ít i u tra l i gia h n i u tra và khi ã h t th i nghiêm tr ng có th ư c gia h n t m giam h n gia h n m i kh i t b sung thì th i h n m t l n không quá m t tháng; i v i t i i u tra l i ư c tính k t th i i m kh i t ph m nghiêm tr ng có th ư c gia h n t m i v i t i ph m m i nhưng n u kh i t giam hai l n, l n th nh t không quá hai cùng m t th i i m i v i b can ph m tháng và l n th hai không quá m t tháng; nhi u t i ho c nhi u b can cùng th c hi n i v i t i ph m r t nghiêm tr ng có th m t t i ph m thì th i h n i u tra l i ư c ư c gia h n t m giam hai l n, l n th nh t tính theo t i n ng nh t. Cách tính này là không quá ba tháng, l n th hai không quá không h p lí, vì BLTTHS quy nh th i h n hai tháng; i v i t i ph m c bi t nghiêm i u tra t i kho n 1 i u 119 là quy nh áp tr ng có th ư c gia h n t m giam ba l n, d ng i v i trư ng h p v án có m t b can m i l n không quá b n tháng. Có th mô t và b can ó ch b kh i t v m t t i. Vi c b ng b ng sau: t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 39
  4. nghiªn cøu - trao ®æi Th i h n T i ph m T i ph m T i ph m T i ph m c bi t ít nghiêm tr ng nghiêm tr ng r t nghiêm tr ng nghiêm tr ng Th i h n t m Không quá Không quá Không quá Không quá giam 2 tháng 3 tháng 4 tháng 4 tháng Gia h n t m Không quá Không quá Không quá Không quá giam l n 1 1 tháng 2 tháng 3 tháng 4 tháng Gia h n t m Không quá Không quá Không quá giam l n 2 x 1 tháng 2 tháng 4 tháng Gia h n t m Không quá giam l n 3 x x x 4 tháng T ng c ng 3 tháng 6 tháng 9 tháng 16 tháng i v i t i ph m c bi t nghiêm tr ng, can và vai trò c a các b can trong v án l i trong trư ng h p th i h n gia h n t m giam không như nhau t c là th i h n t m giam l n th hai ã h t và v án có nhi u tình ti t i u tra trong trư ng h p này ư c xác nh ph c t p mà không có căn c thay i b i lo i t i ph m mà m i b can th c hi n, ho c hu b bi n pháp t m giam thì Vi n d n n tình tr ng th i h n i u tra v án trư ng Vi n ki m sát nhân dân t i cao có th ư c tính theo t i n ng nh t mà trong s các gia h n t m giam l n th ba. Trong trư ng b can ã th c hi n nhưng i v i các b can h p c n thi t i v i t i xâm ph m an ninh khác ph m t i nh hơn thì ã h t th i h n qu c gia thì Vi n trư ng Vi n ki m sát nhân t m giam c n ph i áp d ng bi n pháp ngăn dân t i cao có quy n gia h n thêm m t l n ch n khác ho c tr t do cho h . Trư ng h p n a không quá b n tháng.(4) tr t do nhưng b can tr n s gây khó khăn Theo quy nh trên thì th i h n t m giam cho vi c gi i quy t v án. i u tra t i a i v i t i ph m ít nghiêm 3. Theo quy nh t i i u 94 BLTTHS, tr ng là ba tháng; i v i t i ph m nghiêm i v i nh ng bi n pháp ngăn ch n do vi n tr ng là sáu tháng; i v i t i ph m r t ki m sát phê chu n thì vi c hu b ho c thay nghiêm tr ng là chín tháng; i v i t i ph m th ph i do vi n ki m sát quy t nh. Tuy c bi t nghiêm tr ng là mư i sáu tháng và nhiên, kho n 6 i u 120 BLTTHS l i quy i v i nh ng t i thu c trư ng h p quy nh nh: Trong khi t m giam, n u xét th y không t i kho n 5 i u 120 BLTTHS thì th i h n c n thi t ph i ti p t c t m giam thì cơ quan t m giam i u tra có th là hai mươi tháng. i u tra ph i k p th i ngh vi n ki m sát Như v y, th i h n t m giam i u tra hu b vi c t m giam tr t do cho ngư i và vi c gia h n t m giam i u tra quy b t m giam ho c xét th y c n thi t thì áp nh trong BLTTHS ư c xác nh d a trên d ng bi n pháp ngăn ch n khác. Khi ã h t cơ s phân lo i t i ph m. Th c ti n i u tra th i h n t m giam thì ngư i ra l nh t m giam cho th y, không ít nh ng v án có nhi u b ph i tr t do cho ngư i b t m giam ho c xét 40 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
  5. nghiªn cøu - trao ®æi th y c n thi t thì áp d ng bi n pháp ngăn nhi m ra quy t nh chuy n v án.(5) Cơ quan ch n khác. Theo quy nh trên thì có th có i u tra cũng có th nh p v án ti n hành hai cách hi u khác nhau. Th nh t, m i trư ng i u tra trong cùng m t v án nh ng trư ng h p cơ quan i u tra ra l nh t m giam u h p b can ph m nhi u t i, nhi u b can cùng ph i ư c vi n ki m sát cùng c p phê chu n tham gia m t t i ph m ho c cùng v i b can nên khi hu b ho c thay th bi n pháp t m còn có nh ng ngư i khác che gi u t i ph m giam cũng c n ph i ư c vi n ki m sát cùng ho c không t giác t i ph m quy nh t i c p phê chu n. Th hai, theo quy nh trên i u 313 và i u 314 B lu t hình s .(6) i cũng có th hi u r ng vi n ki m sát ch có v i nh ng trư ng h p này, BLTTHS cũng quy n quy t nh khi th i h n t m giam chưa không quy nh th i h n i u tra và th i h n h t, còn khi ã h t th i h n t m giam theo t m giam i u tra ư c tính như th nào phê chu n c a vi n ki m sát thì cơ quan i u nên trong th c t còn có nh ng cách hi u khác tra có quy n quy t nh thay i ho c hu b nhau và còn khó khăn trong vi c áp d ng. mà không c n s phê chu n c a vi n ki m sát 5. Th i h n i u tra và th i h n t m mà ch c n thông báo cho vi n ki m sát bi t. giam i u tra v án hình s ư c quy Kho n 6 i u 120 BLTTHS quy nh: “Khi nh trong BLTTHS hi n nay còn có nh ng ã h t th i h n t m giam thì ngư i ra l nh b t c p và và chưa y c n ư c s a i, t m giam ph i tr t do cho ngư i b t m b sung cho phù h p v i yêu c u u tranh giam ho c xét c n thì áp d ng bi n pháp phòng ch ng t i ph m trong b i c nh c i ngăn ch n khác”. Trong trư ng h p này cách tư pháp. ngư i ra l nh t m giam là th trư ng ho c Th nh t, th i h n i u tra và th i h n phó th trư ng cơ quan i u tra ch không t m giam i u tra không phù h p v i ph i là vi n ki m sát. Như v y, vi c BLTTHS nhau. C th là th i h n i u tra và th i h n quy nh không rõ ràng nên ã d n n cách t m giam i u tra t i a sau khi ã gia hi u khác nhau trong th c ti n áp d ng. h n theo quy nh c a BLTTHS như sau: vi c áp d ng, h y b ho c thay th bi n pháp i v i t i ph m ít nghiêm tr ng thì th i h n t m giam ư c k p th i, nên giao vi c thay i u tra t i a là b n tháng nhưng th i h n th ho c hu b bi n pháp t m giam cho cơ t m giam i u tra ch có ba tháng; i v i quan i u tra mà không c n n s phê chu n t i ph m nghiêm tr ng thì th i h n i u tra c a vi n ki m sát cùng c p như khi áp d ng. t i a là tám tháng nhưng th i h n t m giam 4. Theo quy nh c a BLTTHS thì trong i u tra ch có sáu tháng; i v i t i ph m trư ng h p v án không thu c th m quy n r t nghiêm tr ng thì th i h n i u tra t i a i u tra c a mình, cơ quan i u tra ph i là mư i hai tháng nhưng th i h n t m giam ngh vi n ki m sát cùng c p ra quy t nh i u tra ch có chín tháng; i v i t i chuy n v án cho cơ quan i u tra có th m ph m c bi t nghiêm tr ng thì th i h n i u quy n ti p t c i u tra; trong th i h n ba tra t i a là hai mươi tháng nhưng th i h n ngày k t ngày nh n ư c ngh c a cơ t m giam i u tra ch có mư i sáu tháng quan i u tra, vi n ki m sát cùng c p có trách như b ng dư i ây: t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010 41
  6. nghiªn cøu - trao ®æi Th i h n t i a T i ph m T i ph m T i ph m r t T i ph m c bi t ít nghiêm tr ng nghiêm tr ng nghiêm tr ng nghiêm tr ng i u tra 4 tháng 8 tháng 12 tháng 20 tháng T m giam i u tra 3 tháng 6 tháng 9 tháng 16 tháng Vi c BLTTHS quy nh th i h n t m giam rõ ràng nên còn có nhi u ý ki n khác nhau. i u tra ng n hơn th i h n i u tra như trên ó là quy nh t i o n cu i kho n 2 i u d d n n tình trang v án chưa i u tra xong 94 BLTTHS: “ i v i bi n pháp ngăn ch n (th i h n i u tra v n còn) nhưng th i h n do vi n ki m sát phê chu n vi c hu b ho c t m giam ã h t nhưng v n ph i tr t do cho thay th ph i do vi n ki m sát quy t nh” b can và khi ư c tr t do b can s tr n và quy nh t i o n cu i kho n 6 i u 120 ho c gây khó khăn cho vi c i u tra. BLTTHS: “Khi ã h t th i h n t m giam thì Quy nh như trên cũng có th d n n ngư i ra l nh t m giam ph i tr t do cho tình tr ng cơ quan i u tra chưa thu th p ngư i b t m giam ho c xét th y c n thi t thì ch ng c xác nh t i ph m và ngư i áp d ng bi n pháp ngăn ch n khác”./. th c hi n hành vi ph m t i cũng như các v n khác có liên quan n vi c gi i quy t v (1). Có quan i m cho r ng th i h n i u tra v án hình s ch là th i h n ư c quy nh t i kho n 1 án nhưng v n làm b n k t lu n i u tra i u 119 BLTTHS, còn th i h n gia h n i u tra ngh truy t r i chuy n h sơ cho vi n ki m ư c quy nh t i kho n 2 i u này ơn thu n ch là sát d n n vi c vi n ki m sát ph i ra quy t th i h n ư c phát sinh khi vi n ki m sát th c hi n nh tr h sơ yêu c u i u tra b sung vì th m quy n, ch không ph i là th i h n i u tra v án h sơ còn thi u nh ng ch ng c quan tr ng do lu t nh. (Xem: ThS. Huỳnh Qu c Hùng, “Ch i v i v án mà vi n ki m sát không th t nh th i h n i u tra trong t t ng hình s – M t s mình b sung ư c(7) làm cho vi c i u tra v n lí lu n và th c ti n”, T p chí ki m sát, s 21/2006, tr. 35. v án ph i kéo dài. (2).Xem: Thông tư liên t ch s 05/2005/TTLT- Th hai, BLTTHS chưa quy nh th i VKSNDTC-BCA-BQP ngày 7/9/2005 c a Vi n ki m h n i u tra và th i h n t m giam i u tra sát nhân dân t i cao, B công an và B qu c phòng v i v i trư ng h p chuy n v án theo quy quan h ph i h p gi a cơ quan i u tra và vi n ki m nh t i i u 116 BLTTHS. sát trong vi c th c hi n m t s quy nh c a Th ba, BLTTHS thi u quy nh th i BLTTHS năm 2003. (3).Xem: ThS. Huỳnh Qu c Hùng, “Ch nh th i h n i u tra và th i h n t m giam i u tra h n i u tra trong t t ng hình s – M t s v n lí i v i trư ng h p nh p ho c tách v án lu n và th c ti n”, T p chí ki m sát, s 21/2006, tr. 37. hình s ti n hành i u tra theo quy nh (4).Xem: i u 120 BLTTHS. t i i u 117 BLTTHS. (5).Xem: i u 116 BLTTHS. Th tư, vi c thay th ho c hu b bi n (6).Xem: i u 117 BLTTHS. pháp t m giam trong i u tra quy nh chưa (7).Xem: i u 168 BLTTHS. 42 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2010
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược