Xem mẫu
- A .M Ô ITR ƯỜN G N H Á I
SI TH
IK háini m : ôit ường nh háil gì
ệ M r si t à ?
1.K háini m M ôit ường à ?
ệ : r l gì
ôitường
M r bao ồm
g các ếu ố ự ên yếu ố
y t t nhi và t
vậtchấtnhân ạo quan ệ ậtt ếtvớinhau,bao
t có h m hi
quanh con ười ảnh ưởng ớiđời ống, ản
ng ,có h t s s
xuất sự t n t i phát rển của con người
, ồ ạ , ti và
t ên ên Đi u ậtB ảo ệ ôiTr ng ủa ệt
hi nhi ( ề 1,Lu V M ườ c Vi
N am ,1993)
.
M ôitường à ộtphần ủa ạicảnh,bao ồm
r l m c ngo g các
hi n ượng các hực hể ủa ự ên.. à ó,cá
ệ t và t t c t nhi .m ở đ
t ể,quần hể,l .. quan ệ r c i p ặc án i p
h t oài.có h tự tế ho gi tế
bằng các ản ng hí nghicủa ì ( ũ ung
ph ứ t ch m nh V Tr
Tạng,2000)
.
- 2_K háini m ề ôit ường nh háil gì
ệ v m r si t à ?
ôitường nh háil m ôitường ống ủa
M r si t à r s c các ệ h
si t
nh háixung quanh chúng a.Bao ồm nh ậtvà
t g si v
m ôitường ác ng ẫn
r t độ l nhau r tong ộtkhông an
m gi
nhấtđịnh m ộtt ờiđi m ấtđịnh hông
và h ể nh t qua các
dòng uần
t hoàn ậtchấtvà
v dòng ăng ượng
n l .
ay
H nóicách khác ệ nh háibao ồm
h si t g các ần
qu
xã si cảnh ủa Vídụ ộtcáihồ, ộtkhu
và nh c nó . m m
ừ
r ng…
- IẢN H ƯỞN G ỦA Ô ITR ƯỜN G N H
I H C M SI
TH Á I
IV ỚIXÃ ỘI
ĐỐ H
ác oàivậtsống r táiđấtđều ịu nh
C l tên r ch ả
hưởng ủa ôitường nh hái hí m ôi
c m r si t .C nh
tường huận ợiđã ạo a ự ống các oài
r t l t r s s và l
nhờ ó à nh phátti n.N gày
đ m si sôivà rể nay
XH
càng ện it
hi đạ hìcon ườicàng ác ng ều
ng t độ nhi
đến ôitường,l ến im ôitường nh
m r àm bi đổ r si
t ộtcách
háim êm tọ
nghi r ng.
N ếu ôitường nh háikhông c ảo ệ
m r si t đượ b v
hìcác ấtt ảicủa
t ch h con ườit ảir ngoàim ôi
ng h a
tường ẽ àm nhi m
r s l ô ễ ngay nh ôitường
chí m r
sống ủa
c con ười
ng .
-
:r t ảihóa ấtcủa
VD ác h ch các ệnh ện,khu
b vi
công nghi p.. ấm ống t ặc r c i p a
ệ .ng xu đấ ,ho đổ tự tể r
nguồn ước,àm nhi m ồn ứơc ồichí con
n l ô ễ ngu n r nh
ngườisẽ
dùng ồn ước ó,hậu ả à nh a
ngu n đ qu l si r
các oạibệnh ật.
l t ..
- H oặc ện icon ườisản nh a ều
XH hi đạ ng si r nhi xe
cộ, áy óc
m m công ệ nên ã hảim ộtl ng ớn
nghi p đ t ượ l
các hảiđộc ạir m ôitường,l hủng ầng
khít h a r àm t t ô
zon t ng ảo ệ r t,
(ầ khíb v táiđấ )gây ổn ạit isức
t h ớ
khỏe con ườingoàir hi n ượng r tnóng
ng , a ệ t táiđấ
dần ên ẽ
l s gây ện ượng ăng an àm
hi t b t l cho ực m
nước ển
bi dâng ên,l hay ikhíhậu nh a
l àm t đổ si r các
t ên ail ụt ác ng r c i p n isồng ủa
hi t ũ l ,t độ tự tế đế đờ c
con ười.N óichung ôitường nh háil
ng .. m r si t uôn ác t
động ấtl n tực i p n isống ủa
r ớ và r tế đế đờ c con ười
ng ,
m à ẫn u r
d đầ tong ững ước
nh n ô ễ m
gây nhi m ôi
tường ều ấtl M ỹ.
r nhi nh à
- II–TH ỰC ẠN G I IPH Á P
I TR VÀ G Ả
1. ực r ng:
Th t ạ
N hân oạisắp ửa ã ừ ăm ốicùng ủa hi ni kỷ
l s gi t n cu c t ên ên
t ứ ước
h haiđể b vào hi ni kỷ ới ộtt ên ên ỷ à
t ên ên m .M hi ni k m TG
sẽ ứng ến ều ến ng ữ ội ó à ủng ảng nh
ch ki nhi bi độ d d ,đ l kh ho si
t r phạm oàn ầu.
háitên vit c
ôitường nh háil m ộtm ạng ướichỉnh hể m ốilên
M r si t à l t có i
quan ặtchẽ ớinhau ữa t ước,không các ơ hể
ch v gi đấ ,n khívà c t
sống rtong ạm oàn ầu.S ự ương ác
ph vit c t t hoà ng ữa
đồ gi các
hệ hống ủa hi nhi t o a ôitường ương iổn nh.
t c t ên ên ạ r m r t đố đị
S ự ốil ạn ấtổn nh ộtkhâu
r o b đị ở m đ tong ệ hống ẽ
nào ó r h t s
gây a ậu ả
r h qu nghi r ng.C on ườivà hộixuấtt
êm tọ ng xã hân ừ
t
t ên,l m ộtbộ ận ủa hi nhi oạtđộng ủa
ự nhi à ph c t ên ên.H c con
ngườivà hộiđược
xã xem à ộtkhâu,m ộtyếu ố r
l m t tong ệ
h
t ống.Thông
h qua quá rnh ao ng,con ườikhait
tì l độ ng hác ảo
b
vệ ồiđắp
b cho hi nhi ũng
t ên ên.C qua tì đ con ườixã
quá rnh ó ng
hộidần ần sự il p ớit ên.
d có đố ậ v ự nhi
- D o i ng ọicủa ững ợií nhấtt ờinào ó,cũng
tế g nh l ch h đ
có hể à sự ạch nh hi n ận ề ặtchi n
t l do ho đị t ể c v m ế
ượ r
l c,t ong không tnền nh ế ã ảy nh ì t ạng
í ki t đ n si tnh r
vô ì hoặc ố không í đến ương aicủa nh
tnh c ý tnh t l chí
m ì gườit khait
nh.N a hác àinguyên hi nhi m ột
t t ên ên
cách ốiđa,vay ượn ả àinguyên ủa
t m c t c các hế ệ
t h
t ng ai ấtchấp
ươ l ,b quy uậtt ên đạo ý hội
l ự nhi và l xã ,
gạtsang ộtbên ững oán ề ôisi và
m nh bàit v m nh
những ợií chí đáng ủa hế ệ
l ch nh c t h sau. u ư ằm
Đầ t nh
vào ững ĩ vực nh ợinhanh
nh lnh si l được kêu ọim ột
g
ồ ạ ,đẩ t ách ệm r ợ
cách t y r nhi t ả n cho hế ệ ế i p.
t h k tế
Lợií t ước ắtđược
ch r m t quá ức,gây
quan âm m nên
ì t ạ phátt i n hi u
tnh r ng r ể t ế cân ihoặc
đố r ể t
phátt i n heo
ể “bong
ki u bóng phòng”.Vô ì hay ữu
xà tnh h ý,con
ngườicàng
phá ỷ ôit ường ống ủa nh ì
hu m r s c chí m nh
m ộtcách
êm t ọ
nghi r ng.
- S ự t
suy hoáivề ôitường nh háit
m r si t oàn ầu ện
c hi nay c hể
đượ t
ệ r néttong ững ấn
hi n õ r nh v đề sau:
Tr c ếtl sự
ướ h à suy hoáit ng
t ầ ozon.
Tầng
ozon à ớp O 3)r tdày
l l khí( ấ bao ọc ấy r tvà
b l táiđấ có
t dụng ư à ộtcáiđệm ảo ệ r tkhỏinhững i cực
ác nh l m b v táiđấ ta
tm ủa ặttời t ng
í c m r .(ầ ozon ã ấp hụ
đ h t 99% ượng ức ạ i
l b x ta
cực í ủa ặttờichi u ống r t.Tầng
tm c m r ế xu táiđấ ) ozon ị
b suy
thoáisẽ ác ng ạnh n ọisi vậttên r ,l ăng
t độ m đế m nh r tái àm t
thêm các ệnh ật àm ảm ả ăng i n ịch ủa
b t ,l gi kh n m ễ d c con
người .
uốinăm
C 1985 các nhà khoa ọc đ pháthi n ổ hủng
h Anh ã ệ l t
ầ ozon am ực,đến ăm
t ng ởN C n 1988 ườit l ipháthi n a
ng a ạ ệ r
l hủng
ổt ozon ắc ực… guyên
ởB C N nhân gây a ự
r s suy hoái
t
ầ ozon à các ợp ấtcacbon chứa l hoặc ôm .
t ng l do h ch có fo br
Ước í hàng ăm khoảng
tnh n có 788.000 ấn FH 3 C l r C ac
t C ( o o
bon)t ảivào ôitường,chấtnày c ử ụng ộng ãitong
h m r đượ s d r r r
công ệ ông ạnh chấtdung ôi
ngh đ l và m .
- Thứ à ện ượng ệu ng
hail hi t “hi ứ nhà nh”.
kí
áiđấtvà ển c
Tr khíquy đượ xem ư à ộtnhà
nh l m
nh ổng ồ,tong ó r tcó
kí kh l r đ táiđấ nguy ơ ị t
c b đố
nóng ên.N hi tđộ ủa r tt ng ên c ọi
l ệ c táiđấ ă l đượ g
à ện ượng hi u ng
l hi t “ ệ ứ nhà nh” guyên
kí .N nhân
ủa ện ượng
c hi t này à sử ụng ều
l do d nhi các nguyên
lệ hoá hạch,do ự ảm ện í r ng
i u t s gi sútdi tch ừ xanh , …
ượng hảiđộc O 2,C H 4,C FC 3.
l khít C .vào hi nhi
t ên ên
ngày càng ều.
nhi
- ện ượng r tấm ần ên
hi t t áiđấ d l
Tr ong hế ỷ
t k này,nhi tđộ ủa r tt ng ên ừ 30C
ệ c táiđấ ă l t 0,
đến 0,
70C vớit ế ỷ r c.C ác
so h k tướ khoa ọc ự oán
nhà h d đ
r ng n ăm
ằ đế n 2030 ếu ượng O 2 ăng ên ần hì
n l khíC t l hail t
nhi tđộ ăng ừ 50C n 50C .Khinồng O 2
ệ t t 1, đế 4, độ khíC
tong ển ăng ên,m ộtphần ệtđộ ủa r t
r khíquy t l nhi c táiđấ
bốc ên ặp O 2 ẽ ản ếu r ạiđốtnóng r
l g khíC s ph chi tở l tái
đất .
N hi tđộ ủa r tt ng ên ẽ àm an ốil ng ăng
ệ c táiđấ ă l s l t kh ượ b
khổng ồ ực l
l ở haic và àm cho ực ước ển
m n bi dâng ên.
l
M ực ước ển
n l l nguy ơ e ạ ấtnhi u ốc
bi dâng ên à c đ do r ề qu
gi và isống ủa
a đờ c hàng rệu
ti dân r t ế ới
tên h gi .
- M ưa xi
A t
ắn i n ớim ộthi n ượng nhi m ôitường
g lề v ệ t ô ễ m r
khác không kém ần
ph nguy ểm ó à ưa t
hi đ l m axí.
Trong các ấtkhít ảivào ển,đặc ệtcó
ch h khíquy bi
SO 2 N O 2 heo ơinước ốc ên
và t h b l cao,chúng ị
b
oxy hoá và huỷ
t phân ạo hành t ặp ạnh ưa
t t axí,g l m
xuống t ưa tcó ác ạir tl n n
đấ .M axí t h ấ ớ đế các hế t
hệ nh háinông
si t nghi p,l ảm ăng ấtm ùa
ệ àm gi n su
m àng,có ơicòn ị ấttắng,l ảm ấtl ng
n b m r àm gi ch ượ
cây r ng vậtnuôi
tồ và ,phá ạinặng ề
ho n các cánh
r ng đớiphí B ắc
ừ ôn a bán ầu.M ưa tcòn àm
c axí l ô
ễ các ng ng ứoc ống nước nh ạt
nhi m đườ ố n u và si ho
của con ườivà nh ật nh ưởng ấu n ức
ng si v ,ả h x đế s
khoẻ tnh ạng ủa
và í m c con ười
ng .
- ô ễm
nhi nguồn ước
n
N goàir sự
a suy hoáim ôitường
t r còn hể ện ự
t hi ở s ô
nhi m ồn ước ạch.Tổng ượng ước r t
ễ ngu n s l n tên oàn
cầu à 360 rệu 3,tong ó ượng ước ọtchỉ
l 1. ti km r đ l n ng
chi m r dưới3% con ườichỉ ử ụng c
ế tên và ng s d đượ
khoảng ục ụ
1% để ph v nhu ầu ủa hội ế ưng
c c xã .Th nh
1% ó ang ị nhi m ởicác ấtt ảitong nh
đ đ b ô ễ b ch h r si
hoạt r
,tong ản ất hư
s xu … N các hoá ấtdùng r
ch tong
công nghi p,t ốc r
ệ hu từ sâu,phân
bón hoá ọc
h dùng
tong
r nông ệ
nghi p…
ong ản hông i p ủa N EP
Tr b t đệ c U nhân ngày ế
Th
gi ivề ước
ớ n 22 1996 ấn ạnh:ô ễm
ngày 3 nh m nhi
nước à ộtvấn
l m đề nan ảivà ộng ắp.Làm
gi r kh cho
nước ị nhi m r
b ô ễ tở nên ạch à ộtnhu ầu ấp
s l m c c bách
và hi tt ực,l tách ệm ủa ọingười ọichế
t ế h à r nhi c m ,m độ
xã ội
h .
- nhân dẫn n
guyên
N đế m ộtl ạtsự
o suy hoái
t
m ôit ường nh hái
r si t
ước ếtphảikể n ự
Tr h đế s phátti n ủa
rể c công
nghi p t c ệtl các
ệ ồ ạ ,đặ bi à ngành công ệ gây
nghi p
ô ễm .M ỗinăm ạtđộng ản ấtt ảivào
nhi ho s xu h
khí150 rệu ấn 2,200 rệu ấn O 2,
không ti t khíSO ti t C
350.000 ấn FC 3… Theo ạm
t C ( Ph Thành ung
D –
M ôitường nh hái ạp áo ục ý uận ố
r si t ,T chígi d l l s 3
99) hững ấtm à ững ếu ố
.N ch nh y t khác r tong ệ
h
t ống,tong ỉnh hể ôitường nh háikhông
h r ch t m r si t
t ể ấp hụ c,nên ã
h h t đượ đ gây ác ạiđến ầng
t h t
ozon,đến ồn ước ạch…
ngu n s
- ĐỐT Á ỪN G ỪA Ã I
PH R B B
H i n ạy ừng r t ế ớiđang
ệ n r tên h gi kêu ứu,cứ ỗiphúttôi
c m r
qua t i21, ha ừng ệtđớibị
có ớ 5 r nhi phá ỷ.S ự ấtm át
hu m
quá ớn ủa ừng ấtyếu ẫn n
l c r t d đế nghèo ệtcủa tđai
ki đấ
và ự ến ấtdần ững nh ậtquý ếm ,sự ăng
s bi m nh si v hi t hàm
ượ C
l ng O 2 rtong ển ộttong ững ấtkhí
khíquy m r nh ch
quan r ng ấtgây
tọ nh “ ệ ứ nhà nh” àm ăng
nên hi u ng kí ,l t
nhi tđộ r
ệ tung nh ủa r t
bì c táiđấ …
- ộtnguyên
M nhân ữa à sự ấtcân ằng ài
n l do m b t
nguyên dân ố.D ân ố ăng
và s s t nhanh òihỏiphảikhai
đ
thác các àinguyên ự nhi u ơn ịp i u
t t do ề h nh đ ệ cao ơn, h
chấtt ảicác oạit ng
h l ă nhanh ơn ẫn ớiphá ỡ
h d t v cân
bằng,vắtki tt
ệ àinguyên ô ễm ôitường.
và nhi m r
nh r ng ạy ua ũ r
Tì tạ ch đ v tang,sản ấtcác oạivũ
xu l khí
hạtnhân,vũ
khíhoá ọc ũng à
h c l nguyên nhân ừa
v gây ô
nhi m ôitường,vừa ạo ả ăng ỷ ệtt ên ên
ễ m r t kh n hu di hi nhi
thông qua ến r
chi tanh độ .
xung t
nguon tai.lieu . vn