Xem mẫu

  1.            A .M Ô ITR ƯỜN G   N H   Á I                 SI TH             I­K háini m : ôit ường  nh háil gì                  ệ M  r si t  à  ? 1.K háini m  M ôit ường à  ?     ệ :  r l gì    ôitường  ­M  r bao  ồm   g các  ếu ố ự  ên  yếu ố  y t t nhi và  t vậtchấtnhân ạo  quan  ệ  ậtt ếtvớinhau,bao      t có  h m  hi       quanh  con  ười  ảnh  ưởng ớiđời  ống,  ản  ng ,có  h t    s  s  xuất sự t n t i phát  rển của con người  ,    ồ   ạ ,   ti        và   t ên  ên Đi u    ậtB ảo  ệ  ôiTr ng  ủa  ệt hi nhi ( ề 1,Lu   V M   ườ c Vi   N am ,1993)   . ­M ôitường à  ộtphần  ủa  ạicảnh,bao  ồm      r l m   c ngo     g các  hi n ượng  các hực hể  ủa ự  ên.. à    ó,cá  ệ t và  t t c t nhi .m ở đ   t ể,quần hể,l .. quan  ệ r c i p  ặc  án i p  h   t  oài.có  h tự tế ho gi tế bằng các  ản  ng hí nghicủa  ì ( ũ  ung  ph ứ t ch    m nh V Tr Tạng,2000)    .
  2. 2_K háini m   ề  ôit ường  nh háil gì   ệ v m  r si t  à  ?     ôitường  nh háil m ôitường  ống  ủa    M  r si t  à   r s c các  ệ h si t   nh háixung quanh chúng a.Bao  ồm   nh  ậtvà  t   g si v   m ôitường ác  ng ẫn   r t độ l nhau r tong  ộtkhông  an  m   gi nhấtđịnh  m ộtt ờiđi m   ấtđịnh hông    và   h   ể nh   t qua  các  dòng uần  t hoàn  ậtchấtvà  v     dòng  ăng ượng  n l .     ay      H nóicách  khác  ệ  nh háibao  ồm   h si t   g các  ần  qu xã  si cảnh  ủa   Vídụ  ộtcáihồ, ộtkhu  và  nh  c nó .   m     m   ừ r ng…
  3.      IẢN H   ƯỞN G   ỦA   Ô ITR ƯỜN G   N H       I­ H C M   SI TH Á I                     IV ỚIXÃ   ỘI                 ĐỐ     H       ác oàivậtsống r táiđấtđều  ịu  nh    C l     tên r     ch ả hưởng  ủa  ôitường  nh hái  hí m ôi c m  r si t .C nh    tường huận ợiđã ạo a  ự  ống  các oài r t l  t r s s và  l   nhờ  ó  à  nh    phátti n.N gày  đ m si sôivà   rể   nay    XH càng  ện  it   hi đạ  hìcon  ườicàng ác  ng  ều  ng   t độ nhi đến  ôitường,l   ến  im ôitường  nh  m  r  àm bi đổ    r si t   ộtcách  háim   êm tọ   nghi  r ng.   N ếu  ôitường  nh háikhông  c  ảo  ệ     m  r si t   đượ b v hìcác  ấtt ảicủa  t   ch  h   con  ườit ảir ngoàim ôi ng  h  a      tường  ẽ àm   nhi m   r s l ô  ễ ngay  nh  ôitường  chí m  r sống  ủa  c con  ười  ng . 
  4.      :r t ảihóa  ấtcủa    VD  ác h   ch   các  ệnh  ện,khu  b vi   công nghi p.. ấm   ống  t  ặc   r c i p a  ệ .ng xu đấ ,ho đổ tự tể r nguồn  ước,àm   nhi m   ồn  ứơc ồichí con  n l ô  ễ ngu n r   nh  ngườisẽ    dùng  ồn  ước  ó,hậu  ả à  nh a  ngu n đ   qu l si r các oạibệnh ật.  l   t ..
  5.    H oặc    ện  icon  ườisản  nh a  ều      XH hi đạ   ng   si r nhi xe  cộ, áy  óc  m m công  ệ nên  ã hảim ộtl ng ớn  nghi p  đ t    ượ l các   hảiđộc  ạir m ôitường,l  hủng ầng  khít   h  a   r  àm t t ô  zon t ng    ảo  ệ r   t, (ầ khíb v táiđấ )gây ổn  ạit isức  t h  ớ   khỏe con  ườingoàir hi n ượng r   tnóng  ng ,  a  ệ t táiđấ   dần ên  ẽ  l s gây  ện ượng  ăng an àm   hi t b t l cho  ực m nước  ển  bi dâng ên,l  hay  ikhíhậu  nh a  l  àm t đổ     si r các  t ên ail  ụt ác  ng r c i p  n  isồng  ủa  hi t  ũ l ,t độ tự tế đế đờ   c con  ười.N óichung  ôitường  nh háil ng ..   m  r si t  uôn ác t động ấtl n  tực i p  n  isống  ủa  r  ớ và r tế đế đờ   c con  ười  ng , m à  ẫn  u r d đầ tong  ững  ước  nh n ô  ễ m   gây  nhi m   ôi tường  ều  ấtl M ỹ. r nhi nh  à 
  6.              II–TH ỰC   ẠN G     I IPH Á P              I  TR VÀ G Ả   1. ực r ng: Th t ạ    N hân oạisắp  ửa  ã ừ  ăm   ốicùng  ủa hi ni kỷ      l   s gi t n cu   c t ên  ên  t ứ      ước  h haiđể b vào hi ni kỷ  ới  ộtt ên  ên  ỷ  à    t ên  ên  m .M  hi ni k m TG sẽ  ứng  ến  ều  ến  ng  ữ  ội  ó à  ủng  ảng  nh  ch ki nhi bi độ d d ,đ l kh ho si t  r phạm    oàn  ầu. háitên  vit c   ôitường  nh háil m ộtm ạng ướichỉnh hể  m ốilên  M  r si t  à    l   t có   i quan  ặtchẽ  ớinhau  ữa  t  ước,không    các  ơ hể  ch   v   gi đấ ,n   khívà  c t sống rtong  ạm    oàn  ầu.S ự ương ác  ph vit c   t t hoà  ng  ữa  đồ gi các  hệ hống  ủa hi nhi t o a  ôitường ương  iổn  nh. t c t ên  ên ạ r m  r t đố   đị   S ự ốil ạn  ấtổn  nh    ộtkhâu  r  o b   đị ở m   đ tong  ệ hống  ẽ  nào  ó r h t s gây a  ậu  ả  r h qu nghi  r ng.C on  ườivà  hộixuấtt êm tọ   ng   xã     hân ừ  t t   ên,l m ộtbộ  ận  ủa hi nhi   oạtđộng  ủa  ự nhi  à    ph c t ên  ên.H   c con  ngườivà  hộiđược    xã    xem  à  ộtkhâu,m ộtyếu ố r l m       t tong  ệ  h t ống.Thông  h   qua quá rnh ao  ng,con  ườikhait tì l độ   ng    hác  ảo  b vệ  ồiđắp  b   cho hi nhi   ũng  t ên  ên.C qua  tì đ con  ườixã  quá rnh  ó  ng   hộidần  ần  sự  il p  ớit   ên.   d có  đố  ậ v  ự nhi
  7. D o i ng  ọicủa  ững ợií nhấtt ờinào  ó,cũng  tế g   nh l  ch   h   đ   có hể à  sự  ạch  nh hi n  ận  ề  ặtchi n  t l do  ho đị t ể c v m   ế ượ  r l c,t ong  không tnền  nh ế  ã  ảy  nh ì t ạng  í  ki t đ n si tnh r vô ì hoặc  ố  không í đến ương aicủa  nh  tnh  c ý  tnh  t l   chí m ì   gườit khait nh.N  a   hác àinguyên hi nhi m ột t   t ên  ên    cách ốiđa,vay  ượn  ả àinguyên  ủa  t     m c t   c các hế  ệ  t h t ng ai  ấtchấp  ươ l ,b   quy uậtt   ên  đạo ý  hội  l  ự nhi và  l xã  , gạtsang  ộtbên  ững   oán  ề  ôisi và    m   nh bàit v m   nh  những ợií chí đáng  ủa hế  ệ  l  ch  nh  c t h sau.­ u ư  ằm    Đầ t nh vào  ững ĩ vực  nh ợinhanh  nh lnh  si l   được  kêu  ọim ột g     ồ ạ ,đẩ t ách  ệm  r   ợ  cách    t  y r nhi t ả n cho hế  ệ  ế i p. t h k tế   Lợií t ước  ắtđược   ch r m   t quá  ức,gây  quan âm   m   nên  ì t ạ phátt i n hi u  tnh r ng   r ể t ế cân  ihoặc  đố    r ể t phátt i n heo  ể “bong  ki u  bóng  phòng”.Vô ì hay  ữu    xà    tnh  h ý,con  ngườicàng    phá  ỷ  ôit ường  ống  ủa  nh  ì hu m  r s c chí m nh  m ộtcách    êm t ọ   nghi  r ng.
  8.    S ự  t     suy hoáivề  ôitường  nh háit   m  r si t  oàn  ầu  ện  c hi nay  c hể  đượ t ệ r néttong  ững  ấn    hi n õ   r nh v đề sau:            Tr c  ếtl sự  ướ h  à  suy hoáit ng  t  ầ ozon.         Tầng     ozon à ớp   O 3)r tdày  l l khí(  ấ   bao  ọc ấy r   tvà  b l táiđấ   có  t dụng  ư à  ộtcáiđệm   ảo  ệ r   tkhỏinhững i cực  ác  nh l m     b v táiđấ     ta  tm   ủa  ặttời t ng  í c m  r .(ầ ozon  ã  ấp hụ  đ h t 99%  ượng  ức  ạ i l b x ta  cực í   ủa  ặttờichi u  ống r   t.Tầng  tm c m  r   ế xu táiđấ )  ozon  ị  b suy  thoáisẽ ác  ng  ạnh  n  ọisi vậttên r ,l  ăng    t độ m đế m   nh   r tái àm t thêm  các  ệnh ật àm   ảm   ả  ăng  i n  ịch  ủa  b t ,l gi kh n m ễ d c con  người .   uốinăm   C   1985  các nhà khoa  ọc  đ pháthi n ổ hủng  h Anh  ã    ệ l t ầ ozon    am   ực,đến  ăm   t ng  ởN C   n 1988  ườit l ipháthi n a  ng  a ạ     ệ r l  hủng  ổt ozon    ắc  ực…   guyên  ởB C N nhân gây a  ự  r s suy hoái t   ầ ozon à  các  ợp  ấtcacbon  chứa l hoặc  ôm . t ng  l do  h ch   có  fo  br   Ước í hàng  ăm   khoảng  tnh  n có  788.000 ấn  FH 3 C l r C ac­ t C ( o­ o  bon)t ảivào  ôitường,chấtnày  c  ử  ụng ộng ãitong   h   m  r     đượ s d r r  r công  ệ  ông ạnh  chấtdung  ôi  ngh đ l và    m .
  9. Thứ   à  ện ượng  ệu  ng  hail hi t “hi ứ nhà  nh”. kí   áiđấtvà    ển  c  Tr     khíquy đượ xem   ư à  ộtnhà nh l m     nh  ổng ồ,tong  ó r   tcó  kí kh l  r đ táiđấ   nguy  ơ  ị  t c b đố  nóng ên.N hi tđộ  ủa r   tt ng ên  c  ọi l   ệ   c táiđấ  ă l đượ g  à  ện ượng hi u  ng  l hi t “ ệ ứ nhà  nh”  guyên  kí .N nhân   ủa  ện ượng  c hi t này à  sử  ụng  ều  l do  d nhi các  nguyên lệ hoá hạch,do  ự  ảm     ện í r ng   i u  t   s gi sútdi tch ừ xanh  , …  ượng   hảiđộc  O 2,C H 4,C FC 3.  l khít   C     .vào hi nhi t ên  ên  ngày càng  ều. nhi
  10.     ện ượng r   tấm   ần ên   hi t t áiđấ   d l Tr ong hế  ỷ  t k này,nhi tđộ  ủa r   tt ng ên ừ  30C     ệ   c táiđấ  ă l t 0, đến 0,   70C   vớit ế  ỷ r c.C ác  so   h k tướ   khoa  ọc  ự  oán  nhà  h d đ r ng  n  ăm   ằ đế n 2030  ếu ượng    O 2 ăng ên   ần hì n l khíC t l hail t   nhi tđộ ăng ừ  50C   n  50C .Khinồng      O 2  ệ  t t 1, đế 4,     độ khíC tong    ển ăng ên,m ộtphần  ệtđộ  ủa r   t r khíquy t l     nhi   c táiđấ   bốc ên  ặp    O 2  ẽ  ản  ếu r  ạiđốtnóng r   l g khíC s ph chi tở l     tái đất . N hi tđộ  ủa r   tt ng ên  ẽ àm  an  ốil ng  ăng  ệ   c táiđấ  ă l s l t kh  ượ b khổng ồ      ực  l   l ở haic và àm cho  ực  ước  ển  m n bi dâng ên. l   M ực  ước  ển  n l l nguy  ơ  e  ạ ấtnhi u  ốc  bi dâng ên à  c đ do r   ề qu gi và  isống  ủa  a  đờ   c hàng rệu  ti dân r t ế  ới tên h gi .
  11.  M ưa  xi A t     ắn i n  ớim ộthi n ượng  nhi m   ôitường    g lề v     ệ t ô  ễ m  r khác không kém   ần  ph nguy  ểm   ó à  ưa  t  hi đ l m axí. Trong các  ấtkhít ảivào    ển,đặc  ệtcó  ch    h   khíquy   bi   SO 2  N O 2 heo  ơinước  ốc ên  và  t h   b l cao,chúng  ị    b oxy hoá và huỷ    t phân ạo hành  t  ặp ạnh  ưa  t t axí,g l m xuống  t  ưa  tcó ác  ạir tl n  n  đấ .M axí  t h  ấ  ớ đế các hế  t hệ  nh háinông  si t   nghi p,l   ảm   ăng  ấtm ùa  ệ  àm gi n su   m àng,có  ơicòn  ị  ấttắng,l   ảm   ấtl ng    n   b m  r  àm gi ch  ượ cây r ng  vậtnuôi  tồ và    ,phá  ạinặng  ề  ho   n các  cánh  r ng  đớiphí B ắc  ừ ôn    a  bán  ầu.M ưa  tcòn àm   c   axí  l ô  ễ các  ng  ng  ứoc  ống  nước  nh  ạt nhi m   đườ ố n u và  si ho   của con  ườivà  nh  ật  nh  ưởng  ấu  n  ức  ng   si v ,ả h x đế s khoẻ  tnh  ạng  ủa  và í m c con  ười ng .
  12. ô  ễm nhi nguồn  ước   n  N goàir sự   a  suy hoáim ôitường  t    r còn hể  ện    ự  t hi ở s ô  nhi m   ồn  ước  ạch.Tổng ượng  ước r t ễ ngu n s   l n tên oàn  cầu à  360 rệu  3,tong  ó ượng  ước  ọtchỉ  l 1. ti km  r đ l n ng   chi m  r dưới3%   con  ườichỉ  ử  ụng  c  ế tên    và  ng   s d đượ khoảng      ục  ụ  1% để ph v nhu  ầu  ủa  hội  ế  ưng  c c xã  .Th nh 1%   ó  ang  ị  nhi m   ởicác  ấtt ảitong  nh  đ đ b ô  ễ b   ch  h  r si hoạt r ,tong  ản  ất   hư  s xu … N các hoá  ấtdùng r ch   tong  công nghi p,t ốc r   ệ  hu từ sâu,phân    bón hoá  ọc  h dùng  tong  r nông  ệ nghi p…     ong  ản hông  i p  ủa  N EP    Tr b t đệ c U nhân ngày  ế  Th gi ivề  ước   ớ  n 22­ 1996  ấn  ạnh:ô  ễm   ­ngày  3­ nh m   nhi nước à  ộtvấn    l m   đề nan  ảivà ộng  ắp.Làm   gi   r kh   cho  nước  ị  nhi m  r   b ô  ễ tở nên  ạch à  ộtnhu  ầu  ấp  s l m   c c bách  và hi tt ực,l tách  ệm   ủa  ọingười  ọichế    t ế  h  à r nhi c m   ,m   độ xã  ội h .      
  13.  nhân dẫn  n    guyên  N   đế m ộtl ạtsự   o   suy hoái t   m ôit ường  nh hái  r si t    ước  ếtphảikể  n  ự  Tr h     đế s phátti n  ủa   rể c công  nghi p    t  c  ệtl các  ệ ồ ạ ,đặ bi  à  ngành công  ệ gây  nghi p  ô  ễm .M ỗinăm   ạtđộng  ản  ấtt ảivào  nhi     ho   s xu  h   khí150 rệu ấn    2,200 rệu ấn  O 2, không    ti t khíSO   ti t C   350.000 ấn  FC 3…  Theo  ạm   t C ( Ph Thành  ung  D –  M ôitường  nh hái  ạp    áo  ục ý uận  ố   r si t ,T chígi d l l s 3­ 99)  hững  ấtm à  ững  ếu ố  .N ch   nh y t khác r tong  ệ  h t ống,tong  ỉnh hể  ôitường  nh háikhông  h  r ch t m  r si t   t ể  ấp hụ  c,nên  ã  h h t đượ   đ gây ác  ạiđến ầng  t h   t ozon,đến  ồn  ước  ạch…     ngu n s
  14. ĐỐT  Á   ỪN G   ỪA   Ã I PH R B B H i n  ạy ừng r t ế  ớiđang  ệ n r tên h gi   kêu  ứu,cứ  ỗiphúttôi c   m    r   qua  t i21, ha ừng  ệtđớibị  có ớ   5  r nhi     phá  ỷ.S ự  ấtm át hu   m     quá ớn  ủa ừng ấtyếu  ẫn  n  l c r t   d đế nghèo  ệtcủa  tđai ki   đấ     và  ự  ến  ấtdần  ững  nh  ậtquý  ếm ,sự ăng  s bi m   nh si v   hi   t hàm   ượ C l ng  O 2 rtong    ển   ộttong  ững  ấtkhí khíquy ­m  r nh ch     quan r ng  ấtgây  tọ nh   “ ệ ứ nhà  nh” àm  ăng  nên hi u  ng  kí ,l t nhi tđộ r ệ   tung  nh  ủa r   t bì c táiđấ …
  15.     ộtnguyên    M   nhân  ữa à  sự  ấtcân  ằng ài n l do  m   b t   nguyên  dân  ố.D ân  ố ăng  và  s   s t nhanh  òihỏiphảikhai đ         thác các àinguyên ự  nhi u  ơn  ịp  i u  t   t do  ề h nh đ ệ cao  ơn, h   chấtt ảicác oạit ng   h   l  ă nhanh  ơn  ẫn ớiphá  ỡ  h d t   v cân  bằng,vắtki tt       ệ  àinguyên  ô  ễm   ôitường. và  nhi m  r            nh r ng  ạy  ua  ũ r   Tì tạ ch đ v tang,sản  ấtcác oạivũ      xu   l   khí hạtnhân,vũ        khíhoá  ọc  ũng à  h c l nguyên nhân  ừa  v gây  ô  nhi m   ôitường,vừa ạo  ả  ăng  ỷ  ệtt ên  ên  ễ m  r   t kh n hu di  hi nhi thông qua  ến r chi tanh  độ . xung  t
nguon tai.lieu . vn