Xem mẫu
- VĂN HOÁ KINH DOANH NHÂN TỐ QUYẾT ĐỊNH
SỰ THÀNH CÔNG CHO CÁC DOANH NGHIỆP
ThS. CHU KIỀU LINH
Bộ môn Kinh tế vận tải
Khoa Vận tải - Kinh tế
Trường Đại học Giao thông Vận tải
Tóm tắt: Văn hoá kinh doanh là chìa khoá mở ra sự thành công và phát triển của nền
kinh tế nói chung và của mỗi doanh nghiệp nói riêng. Thời gian gần đây, đặc biệt là sau khi
Việt nam gia nhập WTO, văn hoá kinh doanh được đề cập tới nhiều hơn. Tuy nhiên, việc xây
dựng văn hoá kinh doanh ở Việt nam vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn bởi nó chưa trở thành hệ
thống và phổ biến ở nước ta. Trong bài viết này, tác giả đi sâu phân tích rõ bản chất của văn
hoá kinh doanh, các vấn đề cần quan tâm khi xây dựng văn hoá kinh doanh tại doanh nghiệp.
Summary: Business culture is a key for success and development of economy in general
and for each enterprise itself. Recently and especially after joining WTO, business culture has
been mentioned more often. However, the build-up of business culture in Vietnam still has
many difficulties because it has not been systematic and popular in our country. In this article,
author delves into analyzing the nature of business culture, issues need to be taken into
consideration when building up business culture in enterprises.
của kinh doanh có văn hóa là vấn đề đạo đức
VTKT
I. BẢN CHẤT CỦA VĂN HOÁ KINH DOANH
của người kinh doanh. Đạo đức của người kinh
Có một thực trạng không chỉ ở Việt Nam
doanh được thể hiện rất cụ thể như giữ chữ tín,
mà nhiều nước đang phát triển trên thế giới
tính trung thực, không chạy theo lợi ích mà bất
phải đối mặt, đó là sự ô nhiễm môi trường
chấp mọi thủ đoạn trên thương trường…
sinh thái, tệ nạn xã hội, bệnh tật, các giá trị
Để hiểu rõ hơn bản chất của văn hóa kinh
đạo đức văn hóa truyền thống bị coi nhẹ, lãng
doanh, chúng ta cùng nghiên cứu triết lý 3P:
quên… Đây là mặt trái của sự tăng trưởng quá
luận bàn về ý nghĩa, vai trò của con người
nhanh về kinh tế đã không phản ánh sự phát
(People), sản phẩm (Product) và lợi nhuận
triển về văn hóa và con người. Do vậy, để
(Profit) trong hoạt động kinh doanh.
phát triển bền vững cần thiết phải quan tâm
- Con người: bao hàm người lao động,
đến văn hóa, gắn kết văn hóa với kinh doanh.
người mua (khách hàng), người cung ứng,
Văn hóa kinh doanh hay kinh doanh có
phân phối…
văn hóa thể hiện qua việc kiếm lời chân chính
- Sản phẩm hay dich vụ là thứ mà người
trên cơ sở tài năng, sức lực của người kinh
kinh doanh cung cấp, bán cho khách hàng
doanh. Mặt khác, văn hóa kinh doanh còn thể
hiện ở việc người kinh doanh phải biết quan - Lợi nhuận là mục tiêu hướng tới của
tâm đến lợi ích tinh thần, khuyến khích tài người kinh doanh.
năng sáng tạo của người lao động, giữ gìn và Quan điểm 1: Khi người kinh doanh đặt
ngày càng củng cố chữ tín đối với bạn hàng và lợi nhuận lên hàng đầu, anh ta sẵn sàng kinh
khách hàng. Vấn đề cốt lõi, thể hiện bản chất doanh bất cứ sản phẩm gì, không cần biết đến
- II. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG VĂN HOÁ
chất lượng nhằm đạt được lợi nhuận tối đa.
KINH DOANH TẠI DOANH NGHIỆP
Lúc này, nhân viên làm ra sản phẩm hay
Xây dựng văn hóa kinh doanh tại doanh
khách hàng chỉ là công cụ để thu lợi nhuận,
nghiệp (hay xây dựng văn hóa doanh nghiệp)
xếp ở vị trí sau cùng. Quan điểm này dẫn đến
là tạo dựng những chuẩn mực hay những giá
kiểu làm ăn chộp giật, không tạo ra khách
trị mà những thành viên trong doanh nghiệp
hàng trung thành và không thể tồn tại lâu dài.
cùng chia sẻ và tuân thủ theo. Tuy vậy, văn
Quan điểm 2: Quan điểm này cho rằng
hóa doanh nghiệp không không nhất thiết phải
phải chú ý trước tiên đến sản phẩm, sản phẩm
bền vững, nó luôn mở, luôn được lĩnh hội,
chất lượng tốt, mẫu mã đẹp… thì mới đạt hiệu
trau dồi, và đôi khi bị mất đi.
quả kinh doanh và sẽ có lợi nhuận. Yếu tố con
Một doanh nghiệp có môi trường văn hóa
người vẫn xếp ở vị trí cuối. Để có lợi nhuận,
luôn phải có một tầm nhìn rõ ràng, một sứ mệnh
người kinh doanh phải khai thác tối đa nhân
và nhiệm vụ cụ thể, kiên định trong mục tiêu,
công và tìm cách dụ khách hàng.
mạnh mẽ trong lãnh đạo, tập hợp được người tài
Quan điểm 3: Đề cao yếu tố con người là giỏi, tự do trong hợp tác, quyền lực được chia
nội dung chính của quan điểm thứ 3. Theo đó sẻ, xác định mục tiêu là khách hàng, ý tưởng
cần phải chú trọng đến nhu cầu của khách được xem xét, cải tiến được ủng hộ, thành công
hàng, giữ chữ tín đối với bạn hàng và đối xử được ghi nhận… Do đó, văn hóa doanh nghiệp
tốt với nhân viên. Kết quả là khách hàng trung rất cần thiết, nó có thể làm cho một tổ chức
thành ngày càng đông, năng suất lao động doanh nghiệp phát triển, và nếu thiếu nó, sẽ làm
tăng cao, chất lượng sản phẩm được đảm bảo. cho doanh nghiệp lụi tàn. Bởi vì:
Khi ấy lợi nhuận sẽ đến và ngày càng tăng. 1. Văn hóa doanh nghiệp tạo cho mỗi
thành viên hiểu được giá trị của bản thân
Ba quan điểm này gắn liền với các chặng
họ đối với doanh nghiệp
đường phát triển kinh tế: từ thời kỳ tư bản VTKT
Một tổ chức chỉ có thể phát triển khi tất
hoang dại lúc mà mọi hoạt động kinh doanh
cả mọi thành viên đều hiểu được họ đang đi
không có luật lệ nào, đến thời kỳ công nghiệp
đâu? làm gì? Và vai trò của họ đến đâu? Với
mới phát triển xu hướng đề cao máy móc, cho
những mục tiêu rất cụ thể, họ được sống trong
đến thời hiện đại ngày nay, thể hiện các bước
một môi trường tự do cống hiến, chia sẻ ý
tiến trong nhận thức về văn hóa kinh doanh.
tưởng… Tất cả đều hiểu rằng, họ là thành
Ngày nay, khi mà trình độ công nghệ
phần không thể thiếu của doanh nghiệp.
giữa các nhà sản xuất không chênh lệch mấy
2. V ăn hóa doanh nghiệp tạo nên sức
thì lợi thế cạnh tranh không chỉ đơn thuần là
mạnh đoàn kết
vấn đề giá cả, chất lượng sản phẩm mà quan
Tất cả mọi thành viên của doanh nghiệp
trọng hơn cả là mối quan hệ giữa doanh
cần có tinh thần đoàn kết và hy sinh. Trong
nghiệp và khách hàng. Đây cũng là lý do
môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay,
nhiều doanh nghiệp chủ trương nâng cao uy
đ ể vượt qua những tình thế khó khăn, doanh
tín cho doanh nghiệp qua những triết lý kinh
nghiệp cần một sức mạnh tổng lực để chống
doanh như khách hàng là thượng đế, chữ tín
đỡ và sức mạnh ấy chỉ đ ạt đư ợc khi có một
quý hơn vàng, gửi trọn niềm tin… Mặt khác,
Văn hóa Doanh nghi ệ p – văn hóa của sự hy
trách nhiệm đối với xã hội, đối với cộng đồng
sinh, văn hoá của sự đoàn kết.
cũng được các doanh nghiệp hướng tới. Đây
3. Văn hóa doanh nghiệp tạo nên động
chính là những tác động lâu dài và bền vững
lực , kích thích lòng tự hào của nhân viên
của văn hóa khi nó thâm nhập vào công việc
Một môi trường làm việc cởi mở, công
kinh doanh của doanh nghiệp.
- thường rất nhạy cảm với việc thay đổi môi
bằng, phấn đấu và tin tưởng lẫn nhau sẽ giúp
trường làm viêc và các giá trị mới mà lãnh
nhân viên làm việc hiệu quả, phát huy triệt để
đạo đưa vào. Do đó một số các giá trị mà
khả năng của bản thân. Làm việc trong một
người lãnh đạo mong muốn có thể bị từ chối
doanh nghiệp kinh doanh có văn hóa, có uy
sẽ phải thay đổi hoặc loại bỏ.
tín sẽ là niềm tự hào của nhân viên, đáp ứng
- Các giá trị được thành viên chấp nhận
nhu cầu tự tôn của họ và là động lực để họ
sẽ được duy trì theo thời gian và dần dần được
phấn đấu vươn lên.
coi là đương nhiên. Sau một thời gian nhất
III. NHỮNG ĐIỂM LƯU Ý KHI XÂY DỰNG định, các giá trị này được thể hiện ra ngoài
VĂN HOÁ KINH DOANH TẠI DOANH qua phong cách làm việc, giao tiếp, đối xử của
NGHIỆP (VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP) các thành viên… và trở thành các quy ước
Người lãnh đạo doanh nghiệp phải là ngầm định trong doanh nghiệp. Lúc đó, việc
người coi trọng việc xây dựng văn hóa doanh đưa một giá trị mong muốn vào doanh nghiệp
nghiệp mới thành công.
Người lãnh đạo doanh nghiệp có vai trò Như vậy việc xây dựng văn hóa doanh
quan trọng trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp đòi hỏi sự nỗ lực không chỉ từ phía
nghiệp. Họ là người vạch ra sứ mệnh, các mục lãnh đạo mà từ tất cá các thành viên trong
tiêu và nhiệm vụ cụ thể cho doanh nghiệp. doanh nghiệp.
Người lãnh đạo doanh nghiệp phải hiểu biết Văn hóa doanh nghiệp không thể tách rời
về văn hóa kinh doanh, coi trọng việc xây văn hóa của cộng đồng xã hội
dựng văn hóa doanh nghiệp, họ phải được Tất cả nhân viên hay mọi thành viên
trang bị các kiến thức để xây dựng một môi trong doanh nghiệp đồng thời là thành viên
trường văn hóa đặc thù của doanh nghiệp của gia đình và xã hội, họ tiếp thu và thừa
nhưng không xa lạ với cộng động. nhận các giá trị văn hóa đạo đức của xã hội
VTKT
Muốn vậy bản thân họ phải thực sự là các mà họ sinh sống. Do đó, văn hóa của doanh
doanh nhân văn hóa. Nhân cách của họ sẽ nghiệp chỉ được chấp nhận và thực sự đem lại
quyết định sự thành bại trong kinh doanh. Một thành công cho doanh nghiệp khi nó phù hợp
số yếu tố được đưa ra xem xét khi đánh giá với văn hóa của cộng đồng.
một doanh nhân văn hóa là: Văn hóa kinh doanh là một khái niệm mới
- Có đạo đức tốt, có “tâm” và mở ở Việt Nam. Các chuẩn mực để đánh giá
- Trung thực và có chữ “tín” văn hóa kinh doanh sẽ được bổ sung thêm
- Tôn trọng và thực hiện đúng pháp luật nhiều cùng với sự vận động không ngừng của
- Có trình độ học vấn, ngoại ngữ cuộc sống cũng như công việc kinh doanh.
- Phát triển bền vững, sáng tạo, vì quyền Mặc dù vậy, văn hóa kinh doanh luôn được
lợi quốc gia xem là chìa khóa mở ra sự thành công và phát
- Tham gia hoạt động xã hôi, từ thiện triển cho mỗi doanh nghiệp trong tương lai.
Văn hóa doanh nghiệp hình thành theo
thời gian
Tài liệu tham khảo
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp là quá
[1]. Viện nghiên cứu và đào tạo về quản lý - Mưu
trình đưa các giá trị mong muốn vào doanh lược trong điều hành công ty – NXB Lao động xã
nghiệp, tạo nên những chuẩn mực để mọi hội
thành viên tuân thủ theo. Các giá trị này được [2]. TS. Vương Quân Hoành. Văn minh làm giàu
và nguồn gốc của cải – NXB Chính trị quốc gia.
chia thành 2 thành phần:
[3]. http://www.chungta.com.vn
- Các giá trị không được các thành viên
http://www.lanhdao.net♦
chấp nhận: Các thành viên trong doanh nghiệp
nguon tai.lieu . vn