- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo khoa học: một số vấn đề về phản ánh tiền trả lãi vốn vay trong công thức tính các chỉ tiêu động của dự án đầu tư
Xem mẫu
- mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¶n ¸nh tiÒn tr¶ l·i
vèn vay trong c«ng thøc tÝnh
c¸c chØ tiªu ®éng cña dù ¸n ®Çu t−
TS. bïi ngäc toµn
ThS. NguyÔn H÷u V−¬ng
Bé m«n Kinh tÕ x©y dùng
Khoa VËn t¶i - Kinh tÕ - Tr−êng §HGTVT
Tãm t¾t: Trong ph©n tÝch vμ ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t− sö dông vèn vay, tiÒn tr¶ l·i vay hμng
n¨m lμ mét kho¶n tiÒn mμ chñ dù ¸n thùc tÕ ph¶i chi tr¶. Nh−ng khi tÝnh c¸c chØ tiªu ®éng cña
dù ¸n ta kh«ng ®−îc tÝnh kho¶n nμy vμo chi phÝ [6; 1, tr. 304-310; 2, tr. 201-203; 7, tr. 100; 8,
tr.165]. Bμi b¸o ®Ò xuÊt ph−¬ng ph¸p vËn dông c¸c c«ng thøc tÝnh c¸c chØ tiªu ®éng cña dù ¸n
cã thÓ hiÖn tiÒn tr¶ l·i vèn vay.
Summary: In analysing and appraising investment projects, interest payments are the
money that the project owner has to pay in fact. But, in determining changing indexes of
investment projects, we can not consider the interest payments as costs [6; 1, tr. 304-310; 2, tr.
201-203; 7, tr. 100; 8, tr.165]. The article will put forward the case to handle formulas to
determine changing indexes of investment projects executing the interest payments.
i. Néi dung
Trong ph©n tÝch dù ¸n ®Çu t− cã sö dông vèn vay, tiÒn tr¶ l·i lµ mét kho¶n chi phÝ ®−îc
khÊu trõ khi tÝnh thuÕ thu nhËp. §ång thêi kho¶n tiÒn nµy l¹i kh«ng ®−îc tÝnh vµo dßng chi khi
tÝnh c¸c chØ tiªu cña dù ¸n nh− NPW; B/C; IRR... Kho¶n tiÒn l·i nµy cÇn ph¶i ®−îc thÓ hiÖn nh−
sau:
B¶ng 1
N¨m Doanh Chi phÝ KhÊu Thu Nî TiÒn ThuÕ L·i sau Thu TiÒn Nî
thu thuÕ (ch−a nhËp
thø vËn hµnh hao nhËp n¨m l·i thu tr¶ chuyÓn
trõ tiÒn tr¶ hoµn
kh«ng kÓ (kh«ng kÓ tr−íc tr−íc ph¶i nhËp vèn n¨m
l·i vay)
thuÕ VAT khÊu hao) thuÕ chuyÓn tr¶ vèn gèc sau
vµ sang
l·i
vay
L
B CK KH EBIT I TN N TVG
1 2 3 4= 1-2-3 5 6=5x 7=(4-6)x 8= 4-7 9= 8+3 10=9-6 11= 5-10
l·i suÊt thuÕ suÊt
1
2
Ghi chó: trong b¶ng nµy ch−a tÝnh ®Õn thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, khÊu hao söa ch÷a lín, c¸c
lo¹i tiÒn ph¹t (nÕu cã)...
- Ta cã c«ng thøc:
n m
V = SV + ∑ KHt = ∑ TVGt (1)
t =1 t =1
Trong ®ã:
n lµ thêi h¹n khÊu hao;
m lµ thêi h¹n tr¶ nî cña dù ¸n;
SV lµ gi¸ trÞ cßn l¹i.
Vèn ®Çu t− ban ®Çu V hoµn toµn lµ vèn vay.
Nh− vËy, tæng kh¶ n¨ng tr¶ nî lín nhÊt trong n¨m cña dù ¸n chÝnh lµ thu nhËp hoµn vèn N
vµ b»ng khÊu hao KH céng l·i sau thuÕ (ch−a trõ tiÒn tr¶ l·i vay) L:
N = B – CK – TN = KH + L (2)
L−îng tiÒn nµy nÕu ®em thanh to¸n tiÒn l·i ph¶i tr¶ trong n¨m I th× phÇn cßn l¹i TVG cã thÓ
dïng ®Ó tr¶ vèn gèc. Do ®ã, nÕu tÊt c¶ thu nhËp hoµn vèn ®em tr¶ nî hÕt th× ta cã c«ng thøc:
KHt + Lt = It + TVGt víi t = 1, 2, 3, ..., m-1 (3)
C¸c kho¶n tiÒn V ë thêi ®iÓm 0, TVG vµ I ë c¸c thêi ®iÓm tiÕp theo nÕu nh×n nhËn ë c¸c
gãc ®é kh¸c nhau sÏ cã ý nghÜa kh¸c nhau:
- T¹i thêi ®iÓm 0, kho¶n tiÒn V nh×n tõ gãc ®é chñ dù ¸n lµ thu trong ho¹t ®éng vay vèn vµ
chi trong ho¹t ®éng ®Çu t− vµo dù ¸n, nh×n tõ gãc ®é chñ nî th× ®©y lµ mét kho¶n chi.
- C¸c kho¶n tiÒn TVG, I ë c¸c thêi ®iÓm tiÕp theo, nh×n tõ gãc ®é chñ dù ¸n lµ c¸c kho¶n
chi, nh×n tõ gãc ®é chñ nî l¹i lµ c¸c kho¶n thu.
CÇn ph©n biÖt c¸c dßng tiÒn trªn nh− sau:
B¶ng 2
C¸c n¨m
t =0 t =1 t =2 ... t=m t=m+1 ... t=n
Nh×n tõ gãc ®é cña chñ dù ¸n
Dßng tiÒn Chi V
thu chi cho KH1 KH2 ... KHm KHm+1 ... KHn+SV
ho¹t ®éng Thu
L1 L2 ... Lm Lm+1 ... Ln
cña dù ¸n
Dßng tiÒn Thu V
thu chi cho TVG1 TVG2 ... TVGm
qu¸ tr×nh vay Chi
I1 I2 ... Im
vèn
Nh×n tõ gãc ®é cña chñ nî
Chi V
TVG1 TVG2 ... TVGm
Thu
I1 I2 ... Im
- Nh×n vµo b¶ng trªn vµ ®¼ng thøc (1) cã thÓ thÊy L lµ kho¶n l·i cña chñ dù ¸n cßn I lµ tiÒn
l·i cña chñ nî (nhµ ®Çu t− tµi chÝnh). Ta cã thªm c«ng thøc:
V = ∑ (KHt + Lt ) = ∑ (TVGt + It )
1 1
n m
(4)
(1+ IRR ) (1+ i)t
t
t =1 t =1
trong ®ã i lµ chi phÝ sö dông vèn.
Trªn ®©y lµ c¸ch tÝnh vµ ph©n biÖt c¸c dßng tiÒn cña dù ¸n ®Çu t− sö dông vèn vay, cßn
c¸ch tÝnh c¸c chØ tiªu ®éng trong tr−êng hîp nµy?
C«ng thøc tÝnh NPW cã thÓ viÕt d−íi d¹ng:
1⎤
⎡n SV
+
NPW = − V + ⎢ ∑ Nt t⎥
(5)
⎢t =1 (1+ r ) ⎥ (1+ r )
n
⎦
⎣
hoÆc xuÊt ph¸t tõ c«ng thøc (2):
⎡n 1⎤ SV
NPW = - V + ⎢ ∑ (Bt − CK t − TNt ) +
t⎥
(6)
(1 + r ) ⎦ (1 + r )n
⎣ t =1
1⎤
⎡n
= − V + ⎢ ∑ (KHt + Lt )
SV
+
t⎥
(7)
(1+ r ) ⎥ (1+ r )n
⎢ t =1 ⎦
⎣
trong ®ã r lµ suÊt chiÕt khÊu.
C«ng thøc tÝnh tû sè thu chi B/C cã d¹ng:
⎡n 1⎤ SV
+
⎢ ∑ Bt t⎥
(1+ r ) ⎥ (1+ r )n
B= ⎢ t =1
⎣ ⎦ (8)
C
− V + ∑ (CK t + TNt )
1
n
(1+ r )t
t =1
Trong c¸c c«ng thøc trªn kh«ng cã thµnh phÇn tiÒn tr¶ l·i vèn vay v× vèn ®Çu t− ban ®Çu V
®−îc thÓ hiÖn ë thêi ®iÓm t = 0. Tuy nhiªn, xuÊt ph¸t tõ c«ng thøc (4):
V = ∑ (TVGt + It )
1
m
(1+ i)t
t =1
ta còng cã thÓ kh«ng ph¶n ¸nh vèn ®Çu t− ban ®Çu V ë thêi ®iÓm t = 0 nh− thãi quen mµ
thay vµo ®ã lµ c¸c kho¶n tiÒn tr¶ vèn gèc TVG vµ l·i I ë c¸c thêi ®iÓm chñ dù ¸n chi tr¶ cho chñ
nî. Lóc nµy c«ng thøc (7) cã thÓ viÕt l¹i thµnh:
⎡n 1⎤
NPW = − ∑ (TVGt + It ) + ⎢ ∑ (Bt − CK t − TNt )
1 SV
m
⎥+ (9)
(1+ i) ⎢t =1 (1+ r ) ⎥ (1+ r )n
t t
t =1
⎣ ⎦
- Trong c«ng thøc trªn râ rµng ta ®· t¸ch b¹ch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (thµnh phÇn
trong ngoÆc vu«ng) vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c (ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt th−êng) cña dù
¸n.
NhËn thÊy r»ng c¸c kho¶n TVG vµ I b»ng 0 trong thêi ®o¹n tõ m ®Õn n, v× vËy nÕu lÊy suÊt
chiÕt khÊu b»ng chi phÝ sö dông vèn, hay cho r = i th× c«ng thøc (9) cã thÓ viÕt l¹i thµnh:
⎡n 1⎤
NPW = ⎢ ∑ (Bt − CK t − TNt − TVGt − It )
SV
+
t⎥
(10)
(1+ i) ⎥ (1+ i)n
⎢t =1
⎣ ⎦
HoÆc:
⎡n 1⎤
NPW = ⎢ ∑ (KHt + Lt − TVGt − It )
SV
⎥+ (10*)
(1+ i) ⎥ (1+ i)n
t
⎢ t =1
⎣ ⎦
C«ng thøc (9) vµ (10) lµ c¸ch tÝnh NPW cho tr−êng hîp vèn vay ban ®Çu ®−îc tr¶ dÇn qua
c¸c n¨m. Trong tr−êng hîp vèn gèc ®−îc tr¶ mét lÇn t¹i thêi ®iÓm m nµo ®ã hay TVGt = 0 víi
t = 1, 2, ..., m-1, vµ TVGm = V th× c«ng thøc (9) cã thÓ viÕt thµnh:
⎡m 1⎤ ⎡n 1⎤
+ ⎢ ∑ (Bt − CK t − TNt )
V SV
NPW = − ⎢ ∑ It ⎥− ⎥+ (11)
⎢ t =1 (1+ i) ⎥ (1+ i) (1+ r ) ⎥ (1+ r )n
t m t
⎢ t =1
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
C«ng thøc (10) trë thµnh:
⎡n 1⎤
+ ⎢ ∑ (Bt − CK t − TNt − It )
V SV
NPW = − + (12)
t⎥
(1+ i) (1+ i) ⎥ (1+ i)n
m
⎢ t =1
⎣ ⎦
Hay:
⎡n 1 ⎤ SV
+ ⎢ ∑ (Nt − It )
V
NPW = − ⎥+ (13)
(1+i) (1+ i)t ⎦ (1+i)n
m
⎣ t =1
ii. KÕt luËn
So s¸nh c«ng thøc (13) cã thÓ hiÖn tiÒn tr¶ l·i vay hµng n¨m vµ c«ng thøc (5) kh«ng thÓ
tiÒn tr¶ l·i vay hµng n¨m ta thÊy nÕu muèn thÓ hiÖn tiÒn tr¶ l·i vay trong c«ng thøc tÝnh c¸c chØ
tiªu ®éng cña dù ¸n ®Çu t− cã sö dông vèn vay th× tiÒn tr¶ vèn gèc V kh«ng ®−îc thÓ hiÖn ë thêi
®iÓm t = 0 nh− thãi quen mµ cÇn ph¶i ®−îc thÓ hiÖn ë thêi ®iÓm chñ dù ¸n thùc tr¶ vèn gèc cho
chñ nî:
- Tr−êng hîp vèn gèc ®−îc tr¶ mét lÇn t¹i mét thêi ®iÓm m nµo ®ã ta cã thÓ vËn dông c«ng
thøc (13);
- Tr−êng hîp vèn gèc ®−îc tr¶ dÇn trong m n¨m th× cÇn vËn dông c«ng thøc (9), (10) hoÆc
c«ng thøc (10*).
Tµi liÖu tham kh¶o
- [1]. GS. TSKH NguyÔn V¨n Chän. Kinh tÕ ®Çu t− x©y dùng. NXB X©y dùng, n¨m 2003.
[2]. Harold Bierman vμ Seymour Smidt. QuyÕt ®Þnh dù to¸n vèn ®Çu t−. NXB Thèng kª, n¨m 2001.
[3]. GS. Ph¹m Phô. Kinh tÕ - Kü thuËt. Ph©n tÝch vµ lùa chän dù ¸n ®Çu t−. Tr−êng §¹i häc B¸ch khoa Tp.
HCM, 8/1993.
[4]. GS. VS. TSKH Volkov. B. A. Ekonomichexkaia effektivnoxt invextixyi na gielejnom tranxporte v
uxloviax r−nka. NXB Mat-xc¬-va “Tranxport” 1996.
[5]. GS. TSKH NguyÔn V¨n Chän. Ph−¬ng ph¸p lËp dù ¸n ®Çu t− trong ngµnh x©y dùng. NXB X©y dùng,
n¨m 1998.
[6]. TS. Bïi Ngäc Toμn. T¹p chÝ khoa häc GTVT. Sè 1 - th¸ng 11/2002.
[7]. TS. L−u ThÞ H−¬ng. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. NXB gi¸o dôc, n¨m 1998.
[8]. NguyÔn H¶i S¶n. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp. NXB Thèng kª, n¨m 2001
nguon tai.lieu . vn
