Xem mẫu

  1. B n nháp chuyên năm th 3 CHUYÊN “ ánh giá tác ng c a giá xăng d u n m t s ngành ngh c a Vi t Nam” Trang 0
  2. B n nháp chuyên năm th 3 M CL C Ph n 1: GI I THI U ........................................................................................... 3 1. Lý do ch n tài ............................................................................................ 3 2. M c tiêu nghiên c u....................................................................................... 3 2.1 M c tiêu chung.............................................................................................. 3 2.2. M c tiêu c th ............................................................................................. 4 3. Khái quát phương pháp ti n hành tài ..................................................... 4 3.1 Phương pháp thu th p thông tin s li u ...................................................... 4 3.2 Phương pháp x lý và phân tích thông tin s li u ...................................... 4 4. Ph m vi nghiên c u........................................................................................ 4 Ph n 2: N I DUNG ............................................................................................ 5 1. Khái quát v s bi n ng c a giá xăng d u trong vài năm tr l i ây ........... 5 1.1 Sơ lư c v s bi n ng c a giá d u thô trên th trư ng th gi i trong vài năm tr l i ây và nguyên nhân d n n s bi n ng này ....................... 5 1.2 Sơ lư c bi n ng c a giá xăng d u Vi t Nam trong vài năm tr l i ây và nguyên nhân d n n s bi n ng này ................................................ 6 1.2.1 Sơ lư c bi n ng c a giá xăng d u Vi t Nam trong vài năm tr l i ây .............................................................................................................................. 6 Nhà Nư c ưa ra quy t nh th n i giá xăng 1.2.2 Nguyên nhân ch y u d u theo giá thi trư ng ........................................................................................ 7 2. ánh giá tác ng c a giá xăng d u i v i n n kinh t Vi t Nam ........... 7 2.1 Nh ng m t l i và m t h i c a vi c th n i giá xăng d u theo giá th trư ng i v i n n kinh t Vi t Nam .................................................................. 7 2.1.1 Nh ng m t l i................................................................................. 8 2.1.2 Nh ng m t h i ............................................................................................. 8 2.2 Tác ng c a giá xăng d u i v i ngành khai thác th y h i s n ....... 9 2.2.1.T nh Sóc Trăng ................................................................................. 9 2.2.2 T nh Cà Mau ............................................................................................. 10 2.2.3 T nh B c Liêu ............................................................................................ 11 2.3 Tác ng c a giá xăng d u i v i ngành giao thông v n t i.................. 11 Trang 1
  3. B n nháp chuyên năm th 3 2.3.1 Ngành v n t i ư ng s t ........................................................................... 11 2.3.2 Ngành v n t i ư ng b ............................................................................ 12 3. Nh ng phương hư ng và bi n pháp kh c ph c nh ng v n trên ....... 13 3.1 Chính sách chung ....................................................................................... 13 3.2 Chính sách, bi n pháp i v i ngành khai thác th y h i s n và ngành giao thông v n t i .............................................................................................. 14 Ph n 3: K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................... 16 1. K t lu n ......................................................................................................... 16 2. Ki n ngh ....................................................................................................... 16 DANH M C TÀI LI U THAM KH O........................................................ 18 Trang 2
  4. B n nháp chuyên năm th 3 Ph n 1: GI I THI U 1. Lý do ch n tài: Như chúng ta ã bi t trong n n kinh t hi n nay thì ngu n năng lư ng d u m là không th thi u, nó chi m t l s d ng kho ng 40% trong t t c các ngu n năng lư ng trên th gi i. Tuy nhiên ngu n năng lư ng này l i có gi i h n, nó không ư c tái t o thêm mà ngư c l i nó l i ư c s d ng ngày càng nhi u. Theo d oán thì ngu n năng lư ng này ch có th áp ng trong vài ch c năm n a. Vì v y giá c c a nó ngày càng tăng lên là i u khó tránh kh i. Khi giá xăng d u tăng thì nó nh hư ng r t l n n m t s ngành ngh s d ng nhi u xăng d u ho t ng. Sau khi tr thành thành viên th 150 c a t ch c Thương m i qu c t WTO thì n n kinh t Vi t Nam ã có nh ng bư c phát tri n vư t b t trong t t c các ngành ngh , các lĩnh v c s n xu t kinh doanh…Nhưng trong nh ng năm g n ây mà c bi t là năm 2007 và u năm 2008 giá d u thô trên th gi i tăng m t cách nhanh chóng làm cho giá xăng d u trong nư c cũng tăng theo. Vi c giá xăng d u tăng ã nh hư ng r t nhi u n i s ng hàng ngày c a ngư i dân, n quá trình s n xu t c a các doanh nghi p…Vì v y nó ã tác ng r t ln n n n kinh t Vi t Nam, mà trong ó có m t s ngành ngh r t nh y c m v i giá xăng d u như: khai thác th y s n, giao thông v n t i… T hai v n trên, òi h i c n có nh ng phương hư ng, bi n pháp gi m nh ng tác ng x u do giá xăng d u tăng. ó là lý do tài nghiên c u “ ánh giá tác ng c a giá xăng d u n m t s ngành ngh c a Vi t Nam” ư c th c h i n . 2. M c tiêu nghiên c u 2.1 M c tiêu chung M c tiêu chung c a tài này là ánh giá tác ng c a giá xăng d u nm t s ngành ngh c a Vi t Nam t ó ra nh ng phương hư ng, bi n pháp kh c ph c nh m gi m tác ng c a nó i v i các ngành này. Trang 3
  5. B n nháp chuyên năm th 3 2.2. M c tiêu c th - ánh giá nh ng m t l i và m t h i c a vi c th n i giá xăng d u theo giá th trư ng i v i n n kinh t Vi t Nam ánh giá tác ng c a giá xăng d u i v i ngành khai thác th y h i s n và - ngành giao thông v n t i t ó ưa ra phương hư ng, bi n pháp kh c ph c nh ng tác ng này. 3. Khái quát phương pháp ti n hành tài 3.1 Phương pháp thu th p thông tin s li u Ch y u các thông tin, s li u là thu th p t các ngu n: + Sách báo, tap chí, truy n hình + Inernet qua các trang tìm ki m: www.google.com.vn, www.gos.vn,… s d ng các t khóa có liên quan n các trang Wed c n thu th p thông tin. 3.2 Phương pháp x lý và phân tích thông tin s li u - S d ng phương pháp th ng kê mô t . - So sánh s bi n ng c a giá xăng d u qua các năm và tác ng c a nó n m t s ngành ngh c a Vi t nam mà ch y u là d a vào các y u t chi phí nhiên li u u vào c a các ngành, trong ó ch y u là xăng d u. 4. Ph m vi nghiên c u Do bi n ng c a giá xăng d u tác ng n r t nhi u ngành ngh , nhi u lĩnh v c c a n n kinh t , và do th i gian nghiên c u có h n nên tài không th ánh giá sâu s c t t c các tác ng này. Nên ph m vi c a tài ch t p trung vào ánh giá tác ng c a giá xăng d u n m t s ngành ngh quan tr ng c a n n kinh t Vi t Nam trong giai o n t năm 2005 n u năm 2008 trong ó ch y u là hai ngành: khai thác th y s n và giao thông v n t i. Trang 4
  6. B n nháp chuyên năm th 3 Ph n 2: N I DUNG 1. Khái quát v s bi n ng c a giá xăng d u trong vài năm tr l i ây 1.1 Sơ lư c v s bi n ng c a giá d u thô trên th trư ng th gi i trong vài năm tr l i ây và nguyên nhân d n n s bi n ng này T năm 2005 n cu i năm 2007 giá d u thô trên th trư ng th gi i ã tăng t 62USD/thùng lên g n 100USD/thùng (ngu n t ng h p t báo tu i tr và vietnamnet). Cũng có lúc trong giai o n này thì giá d u thô th gi i gi m nhưng gi m không nhi u và gi m trong th i gian ng n và sau ó l i ti p t c tăng. Giá d u thô th gi i trong 3 tháng u năm 2008 l i tăng v t lên hơn 100USD/thùng và trong t tăng giá này thì nó xu t phát t nh ng nguyên nhân ch y u sau: Cung c u b t quân bình càng lúc càng thêm rõ nét: s n lư ng d u th m lc a B c H i gi m nhanh hơn d báo. B o ng Algeria, Nigeria, Venezuela…góp ph n ánh s t lư ng cung d u thô. Cung gi m không cân i ư c cơn khát d u gia tăng theo cư ng bùng n tăng trư ng c a hai nhóm N4 (ch l c là Trung Qu c và n ) và N11 (d n u là ASEAN). Theo Thư ng Vi n M mà c th là Fadel Gheit kh ng nh 40% giá d u b ch ng thêm b i y u t u cơ. Do giá không ng ng leo thang, các công ty hàng không qu c t rót kho n ti n kh ng l vào mua các “option” th trư ng d u tương lai, b o m ngư ng giá 100USD/thùng n nh n tháng 3 năm 2009. Không riêng lĩnh vưc hàng không, các công ty chuyên doanh năng lư ng (d u & khí t) cùng thành ph n ki m l i thông qua mua bán ch ng khoán tương lai, tích c c khu y ng giá d u thô. Kho ng 10.000 giao d ch th c hi n trong tháng 11/2007, tăng t bi n lên hơn 25.000 vài ngày u nă m 2008. Sau h t, không kém quan tr ng là ng ôla tu t giá l i tác ông làm tăng giá d u thô th gi i vì d u thô l y USD làm b n v . Trang 5
  7. B n nháp chuyên năm th 3 1.2 Sơ lư c bi n ng c a giá xăng d u Vi t Nam trong vài năm tr l i ây và nguyên nhân d n n s bi n ng này 1.2.1 Sơ lư c bi n ng c a giá xăng d u Vi t Nam trong vài năm tr l i ây T năm 2005 n cu i năm 2007 thì giá xăng d u trong nư c cũng bi n ng tăng nhưng m c tăng này v n th p hơn so v i th trư ng th gi i là do chính sách tr giá bù l c a Nhà Nư c. Vi c tăng giá là do Nhà Nư c quy t nh và công b . Ví d như bi n ng c a giá d u DO t năm 2005 n u năm 2008 th hi n qua b ng sau: B ng 1:Bi n ng giá d u DO t năm 2005 n nay ơn v tính: ng/lít Th i gian gi m c giá Giá 17/08/2005 – 27/04/2006 7.500 27/04/2006 – 09/08/2006 7.900 09/08/2006 – 01/2007 8.600 01/2007 - 22/11/2007 8.700 22/11/2007 – 25/02/2008 10.200 25/02/2008 n nay 13.900 (Ngu n t ng h p t báo tu i tr ) M c quan tr ng là vào ngày 25/02/2008. Giá xăng d u ã ư c Nhà Nư c cho th n i theo giá th trư ng. Theo ngh inh 55 thì giá xăng d u ã ư c giao cho doanh nghi p t ch trong kinh doanh. T th i i m này các doanh nghi p nh p kh u, kinh doanh xăng d u chính th c nh n quy n này, Trang 6
  8. B n nháp chuyên năm th 3 ng nghĩa v i vi c doanh nghi p và ngư i dân ph i ch p nh n s ng chung v i bi n ng c a th trư ng th gi i và sau ngày 25/02 thì giá xăng d u c th là: Xăng A92 tăng t 13.300 /lít lên 14.500 /lít Xăng A95 tăng lên 14.800 /lít D u Diesel 0,25S tăng t 10.200 /lít lên 13.900 /lít D u madut tăng t 8.500 /lít lên 9.500 /lít D u Diesel 0,5S tăng lên 13.950 /lít Nhà Nư c ưa ra quy t 1.2.2 Nguyên nhân ch y u nh th n i giá xăng d u theo giá thi trư ng - Giá d u thô th gi i ang tăng cao m c k l c mà Vi t Nam v n chưa s n xu t ư c xăng d u ph c v cho th trư ng trong nư c. Ph i n gi a nă m 2009, khi Nhà máy l c d u Dung Qu t i vào ho t ng thì chúng ta cũng m i có th áp ng ư c m t ph n nhu c u (kho ng 6,5 tri u t n/năm trong t ng nhu c u là 13,5 tri u t n/ năm). - Nhà Nư c không th bao c p mà doanh nghi p t h ch toán c l p. Ví d như ch riêng năm 2007, s ti n bù l chi kinh doanh xăng d u lên n 11.000 t ng. ây là s ti n r t l n, thay vì ph i t p trung bù l cho doanh nghi p thì Nhà Nư c có th làm kinh phí cho chăm lo c ng ng, h tr ngư i nghèo, vùng khó khăn, vung sâu, vùng xa… - N u ti p t c bao c p v xăng d u thì Nhà Nư c vô tình bao c p cho các doanh nghi p nư c ngoài và bao c p luôn các nư c láng gi ng do tình tr ng buôn l u xăng d u qua biên gi i không th ki m soát n i. 2. ánh giá tác ng c a giá xăng d u i v i n n kinh t Vi t Nam 2.1 Nh ng m t l i và m t h i c a vi c th n i giá xăng d u theo giá th trư ng i v i n n kinh t Vi t Nam Trang 7
  9. B n nháp chuyên năm th 3 2.1.1 Nh ng m t l i - V m t vĩ mô, Nhà Nư c t nay s không ph i au u v i con s hàng ch c ngàn t n g m i nă m bù l h tr doanh nghi p. Ngu n ti n l n này thay vì h tr gián ti p cho doanh nghi p thì t nay s h tr tr c ti p n ngư i dân ch u s c ép c a tăng giá xăng d u. - Bên c nh ó hàng lo t thành qu ư c t o ra khi Nhà nư c không ph i m t công, m t s c ch ng buôn l u, ngăn ng a tình tr ng “bao c p ngư c” cho th trư ng khu v c và các doanh nghi p nư c ngoài hư ng l i t bao c p giá. - T nay doanh nghi p cũng hoàn toàn ch ng trong kinh doanh mà không ph i ch y theo chính sách; ngư c l i, cơ quan qu n lý không ph i can thi p vào doang nghi p b ng nh ng m nh l nh hành chính. - Bên c nh ó, th trư ng cơ b n có ư c môi trư ng c nh tranh mà ó doanh nghi p bu c ph i i m i qu n lý, ti t ki m chi phí; còn ngư i tiêu dùng thì ph i ti t ki m tiêu dùng, ư c l a ch n m c giá c nh tranh… 2.1.2 Nh ng m t h i - Các doanh nghi p vân t i, v i hàng ngàn lít xăng tiêu th m i ngày, s ti n b i chi nhân v i 1.500 /lít ã là con s r t l n. Chưa h t, ph n ông i tư ng là nông dân, ngư dân ang s d ng s lư ng l n d u cho s n xu t, ánh b t xa b … cũng s o n vai v i s b i chi t i 3.700 ng/lít d u. Bên c nh ó các chuyên gia cũng ưa ra c nh báo b i g n như ch c ch n, - hàng lo t các lĩnh v c kinh doanh khác có s d ng xăng d u cũng s tăng giá trong tương lai g n. - c bi t v i ba ngành than, i n, xi măng, vi c kh ng ch giá u ra trong khi chi phí u vào tăng v t s làm cho các doanh nghi p ho t ng trong lĩnh v c này ph i ch u s c ép r t l n. i u ó cũng s làm cho các doanh nghi p này ho t ng kém hi u qu , nh hư ng nt c tăng trư ng kinh t chung. Trang 8
  10. B n nháp chuyên năm th 3 - Giá xăng d u tăng cũng s tác ng tiêu c c v m t tâm lý. Như chúng ta ã bi t y u t tam lý luôn gây ph n ng dây chuy n i giá c a các hàng hóa, d ch v khác i v i dân chúng theo vòng luân chuy n ti p theo. Tác ng tâm lý này trên th c t l i x y ra v i th trư ng Vi t Nam thư ng cao hơn r t nhi u so v i n h n g d li u . 2.2 Tác ng c a giá xăng d u i v i ngành khai thác th y h i s n Chưa bao gi nh ng ch phương ti n ánh b t th y h i s n ph i v t v trư c “cơn bão giá” như hi n nay. Xăng d u tăng giá kéo theo hàng lo t d ch v ngh bi n tăng theo… gây b t l i cho nh ng ngư i s ng b ng ngh khai thác bi n. Hi n ã có không ít phương ti n khai thác xa b ph i ngưng ho t ng. Tháng 1 năm 2007 giá d u tăng lên 8.700 /lít, ngày 22/11/2007 tăng v t lên 10.200 /lít (tăng 17%) và n 25/02/2007 tăng lên 13.900 /lít ch m t năm mà giá d u tăng lên 59,77% không ch m i ngư i ng ngàng mà còn góp ph n y nh ng phương ti n l n ngư dân khai thác ngh bi n lâm vào tình tr ng “ti n thoái lư ng nan”. Bi t r ng m t hàng xăng d u là m t hàng r t quan tr ng trong ngh i bi n, vì v y khi tăng giá xăng d u ã tác ng dây chuy n n nhi u m t hàng khác. Sau ây là i n hình 3 t nh Sóc Trăng, B c Liêu và Cà Mau v n i kh c a ngư dân sau khi giá d u tăng lên 13.900 /lít: 2.2.1.T nh Sóc Trăng T nh Sóc Trăng hi n có trên 1.000 tàu khai thác th y h i s n, trong ó có 270 tàu khai thác xa b , m i tàu khai thác xa b ph i t n chi phí nhiên li u cho m i chuy n ra khơi t 10.000 n 15.000 lít d u, như v y chi phí nhiên li u tăng thêm bình quân cho m i chuy n kho ng 40 triêu ng. Các tàu có công su t dư i 90 mã l c (CV) ho c tương ương khai thác ng n h n trên bi n cũng tiêu t n t 2.500 n 3.000 lít d u và chi phí tăng thêm cho m i chuy n t 6 n 7 tri u ng so v i th i i m áp d ng giá xăng d u g n ây. Cái khó là ngư dân không th ch ng i u ch nh giá khai thác ư c. Giá các m t hàng th y s n t sau t t Nguyên án n nay ch tăng t 250 ng n 800 ng m t Kg, m c tăng này không th bù p ưc chi phí xăng d u, các chi phí hàng hóa thi t y u, trong ó có nư c á cũng tăng Trang 9
  11. B n nháp chuyên năm th 3 theo do chi phí v n chuy n tăng. S tăng giá ng lo t như v y khi n cho h u h t các tàu thuy n khai thác lo i v a và nh ph i neo u, ch giá h i s n tăng thêm bù p chi phí nhiên li u u vào. Theo ông Lư T n Hòa, phó chi c c b o v ngu n l i th y s n Sóc Trăng: trong nh ng ngày u tháng 3/2008 thì t i khu v c c ng Tr n c ó t 60 n 70% tàu khai thác th y s n c a Sóc Trăng ph i n m b chưa ra khơi khai thác. Lý do n m b thì v n là giá xăng d u tăng trong th i gian qua ã nh hư ng n các ho t ng s n xu t, d ch v v n chuy n c a ngư dân. Riêng ho t ng khai thác bi n l i không th ch ng tăng giá s n ph m, ph n l n tàu thuy n khai thác bi n ph i neo ut ib n ch giá h i s n nhích lên bù p giá d u tăng cao. V i m t s tàu ti p t c ho t ng thì có lãi là không nhi u, m c thu nh p c a ngư ph cũng b gi m theo. N u như trư c ây, ch tàu chi cho ngư ph trong kho ng 40% l i nhu n, thì nay m c chi này ch còn 30% n 35%. Nhi u ngư ph chuy n sang các tàu khai thác có công su t l n, các tàu có công su t v a và nh thi u ngư ph trong khai thác. 2.2.2 T nh Cà Mau Xăng d u tăng giá, m i tàu ánh b t xa b t nh Cà Mau ph i tăng thêm chi phí t 20 tri u n 70 tri u ng tr lên cho m t chuy n ra khơi. Mà trong khi Cà Mau hi n có 1.137 phương ti n ánh b t xa b thì chi phí tăng kho ng t 22.740 n 79.590 tri u ng. Nhi u ngư dân ang phân vân “gi a hai dòng nư c” n u ti p t c ra khơi thì s n m ch c ph n l lã, b ng không thì l y gì mưu sinh và tr n. ây th t s là m t bài toán khó cho ngư dân. M i th i u tăng, trong khi giá h i s n thì không tăng, do b các tư thương ép giá bù p cho kho n chi phí xăng d u trong nh ng chuy n i thu mua. Trư c th c tr ng này, không ít ch tàu tuyên b s chuy n ngh ho c i n khi d u s t giá m i dám ra khơi ánh b t. Vi c làm c a hàng ch c ngàn bà con lao ng ngh bi n cũng s b lung lai. Ông Nguy n Hoàng Thiên, trư ng ban th y s n th tr n Sông c, huy n Tr n Văn Th i, Cà Mau cho bi t: N u ch phương ti n tr ti n công dư i m c 40% Trang 10
  12. B n nháp chuyên năm th 3 trên t ng doanh thu s không thuê ư c lao ng i bi n. Nhưng có t ng doanh thu t 70 tri u ng tr lên/chuy n không ph i tàu nào cũng t ư c. Cho nên, nhi u tàu câu m c t m ngưng ho t ng do thua l . Còn i v i ngh cào khơi, chi phí u tư s n xu t còn cao hơn. M t tàu ánh b t xa b công xu t 250CV sau chuy n i bi n 30 ngày ph i u tư hơn 300 tri u ng thì nay ph i tăng thêm 70 tri u ng/tàu/chuy n. Trong khi ó, s n lư ng khai thác th y s n không tăng, th m chí còn gi m do ngu n l i th y s n ngày càng suy ki t, cá t p, cá phân thư ng chi m t 60% s n lư ng th y s n ánh b t, trong khi tôm, cá hàng hóa có giá tr kinh t cao ch chi m 6 n 10%. 2.2.3 T nh B c Liêu B c Liêu hi n có hơn 1000 tàu ánh b t th y s n ngoài khơi. Khi giá d u tăng lên 13.900 ng/lít thì các ch tàu khó khăn nay l i càng khó khăn thêm. Theo ông Lê Hi n, ch t ch y Ban Nhân Dân huy n ông H i T nh B c Liêu thì riêng huy n ông H i hi n có kho ng 375 phương ti n ánh b t xa b ngưng ho t ng và thêm nhi u tàu ti p t c n m b mà nguyên nhân ch y u v n là do d u tăng giá, t tháng cu i năm 2007 n nay, ph n l n ngư dân rơi vào tình tr ng thua l sau các chuy n i bi n, tàu nào hi u qu nh t ch kh năng hòa v n là gi i. Ngay c ngư dân khai thác th y s n trư c kia ăn chia theo t l l i nhu n nay không còn dám i bi n theo hình th c chia trên, vì ngày công nhi u mà khai thác không có bao nhiêu, theo ó yêu c u ch tàu tr lương theo ngày công. N u ăn chia theo t l l i nhu n thì có nguy cơ tr ng tay sau nhi u ngày c c l c trên bi n. Trư c ây theo thông l th a thu n mi ng các tàu chu n b xu t b n ra bi n khai thác thì ã ư c các i lý xăng d u bán thi u, khi nào v bán cá xong m i thanh toán. Nay d u lên giá, các i lý không kham n i và không bán thi u. Do ó nhi u ch tàu không có v n ph i cho tàu n m b . Các ch tàu thì m t m i còn ngư dân không ai thuê “ th t nghi p dài dài” i sông rơi vào c nh khó khăn hơn. 2.3 Tác ng c a giá xăng d u i v i ngành giao thông v n t i 2.3.1 Ngành v n t i ư ng s t Trang 11
  13. B n nháp chuyên năm th 3 Ngành v n t i ư ng s t lao ao vì chi phí nhiên li u tăng. Theo ông Nguy n H u Tuyên, trư ng ban v n t i, t ng công ty ư ng S t Vi t Nam thì trong v n t i ư ng s t, chi phí nhiên li u c a toàn ngành là 610 t ng, nay ã i lên 800 t ng. Nguyên nhân do giá d u tăng t 10.200 ng lên 13.900 ng/lít, tăng 36%. Trong b i c nh này, giá thành v n t i ư ng sát b y lên bu c t ng công ty ph i tính toán cân i l i giá cư c. Hi n nay, ngoài vi c yêu c u các ơn v thành viên th c hi n tri t ti t ki m, c t gi m t i a chi phí, t ng công ty cũng ang tính toán i u ch nh giá cư c v n t i hành khách và hàng hóa. B i ó là gi i pháp m b o kinh doanh v n t i không b l . Mà cái khó c a ngành ư ng s t là vé tàu khách thì ã bán trư c vài dài ngày, còn cư c v n t i hàng hóa thì ã ký h p ng c năm v i các ch hàng. Vi c thương th o l i v i các ch hàng là không d . Hi n t ng công ty ang nghiên c u i u ch nh giá vé, giá cư c cho h p lý. Tuy nhiên không th tăng ngay m t lúc 20% như giá nhiên li u. Trư c m t giá cư c v n t i ư ng s t ch có th tăng kho ng 7%. 2.3.2 Ngành v n t i ư ng b Trư c s c ép c a vi c tăng giá xăng d u thì vi c tăng giá vé, giá cư c v n t i là chuy n s m mu n, và ngư i dân bu c ph i chi thêm ti n cho vi c i l i và v n chuy n hàng hóa. Thí d như t i qu y vé cùa b n xe mi n ông vào ngày 5 tháng 3, các b ng niêm y t giá thì giá cư c cũ b giá cư c m i dán ch ng lên. Vi c tăng giá vé xu t hi n ng lo t các tuy n t TP HCM i các t nh Ninh Thu n, à N ng, Nha Trang, Bình nh, Hà N i… vi c tăng giá vé trên là úng theo nh n nh c a nhi u ngư i; tuy nhiên, các doanh nghi p ch vi c dán b ng giá m i mà không thông báo, gi i thích ã làm nhi u hành khách b c d c. Tương t như b n xe mi n ông thì t i b n xe mi n Tây giá vé cũng tăng. Công ty xe khách mi n Tây, Công ty v n t i Trà Vinh và Công ty v n t i ng Tháp ã tăng giá vé. M c tăng trung bình kho ng 20%. C th , tuy n TP HCM – C n Thơ t 44.000 ng/vé lên 52.000 ng/vé; TP HCM – Cao Lãnh t 40.000 ng/vé lên 45.000 ng/vé; TP HCM – Trà Vinh tăng t 50.000 ng lên 60.000 ng; TP HCM – Cà Mau t 83.000 ng lên 98.000 ng… Theo bà Hà Th Y n, Trang 12
  14. B n nháp chuyên năm th 3 phó t ng giám c b n xe mi n Tây, giá vé c a các doanh nghi p d ch v trung chuy n khách tăng m nh hơn các doanh nghi p khác. 3. Nh ng phương hư ng và bi n pháp kh c ph c nh ng v n trên 3.1 Chính sách chung G n ây khi Nhà nư c cho các doanh nghi p t quy t nh giá xăng d u thì B Công Thương ki n nghi v i chính ph v m t s gi i pháp m i nh m bình n th trư ng, giá c . Theo ó các doanh nghi p kinh doanh các m t hàng thi t y u như xăng d u, s t thép… ư ct nh giá bán nhưng ph i cam k t n nh ít nh t trong vòng m t quí. Ngoài ra, trong i u ki n th trư ng bi n ng b t thư ng, Nhà nư c s th c hi n các bi n pháp c p bách nh m n nh th trư ng. Các cơ quan qu n lý có quy n t m thu h i gi y phép ho t ng c a doanh nghi p khi phát hi n doanh nghi p bán giá cao b t h p lý. Bên c nh ó, B Công Thương cũng nghi chính ph cho phép áp d ng vi c yêu c u doanh nghiêp kinh doanh xăng d u, s t thép… ăng ký giá bán v i cơ quan qu n lý b ng văn b n thông báo giá. Các doanh nghi p công b công khai giá bán và bán theo úng giá này. t m c tiêu tăng trư ng kinh t , ki m soát t c tăng giá, Chính Ph yêu c u Ngân hàng Nhà nư c th c hi n i u hành chính sách ti n t m t cách ch t ch , linh ho t; Chính ph cũng s có các bi n pháp m b o cho th trư ng b t ng s n ti p t c phát tri n lành m nh, có ki m soát và ch ng u cơ trong lĩnh v c này. Trong t i u ch nh này, Liên b cũng nh n nh r ng i tư ng ch u áp l c l n hơn là nh ng h gia ình khó khăn tai các a bàn vùng sâu, vùng xa… theo ó, m t cơ ch h tr cũng ư c ban hành i kèm v i t i u ch nh này. C th là: Chính ph s trung h tr cho nhóm nh ng ngư i b tác ng tr c ti p, nhi u nh t t vi c xăng d u tăng giá và cho ngư i nghèo, như m r ng di n h tr và c p không thu ti n d u cho các h dân các a bàn chưa có i n lư i, cho các ng bào dân t c thi u s và thu c di n chính sách; nâng m c b o tr b o hi m y t cho Trang 13
  15. B n nháp chuyên năm th 3 ngư i nghèo; gi m thu trong lĩnh v c nông nghi p; h tr thay phương ti n gi m thi u chi phí nguyên li u i v i ánh b t xa b ; th c hi n các cơ ch cho vay ưu ãi… Bên c nh nh ng chính sách và bi n pháp trên thì Nhà nư c c n u tư tìm nh ng ngu n năng lư ng thay th như: biodiesel, i n nguyên t , hydrogen, nhiên li u sinh h c, năng lư ng m t tr i, năng lư ng gió… 3.2 Chính sách, bi n pháp i v i ngành khai thác th y h i s n và ngành giao thông v n t i Trư c nh ng khó khăn c a bà con ngư dân, B th y s n ã nghi Chính ph dùng m t ph n trong phí giao thông ư ng b thu qua xăng d u tái u tư c ơ s h t ng cho ngành th y s n và i u tra ngu n l i ngư trư ng. “Nhà nư c có quy nh thu phí ư ng b qua giá xăng d u nh m t o ngu n kinh phí tái u tư cho h t ng giao thông. Tuy nhiên, vi c thu phí như v y chưa h p lý v i ngành ánh b t th y s n , b i h c h y u h o t ng trên bi n. Vì v y ngh trích m t ph n phí ó u tư l i cho ngư dân”. ng th i, nên t ch c s n xu t theo mô hình t p oàn, t , i giúp tiêu hao nhiên li u ít hơn. Áp d ng công ngh tiên ti n, c b i t là i v i khâu qu n lý sau thu ho ch cũng là m t gi i pháp giúp tăng ch t lư ng s n ph m, nâng cao giá bán và bù l khi giá xăng d u tăng. V phía ph n mình, B th y s n s y m nh các d án phát tri n, i u tra ngu n l i và d báo ngư trư ng chính xác thông báo cho bà con nơi ánh b t hi u qu , ng th i tao ngu n nhân l c, nâng cao tay ngh cho ngư dân. V chính sách h tr thì B tài chính ã ban hành vi c h tr 33% phí b o hi m thân tàu ph i n p hàng năm cho các tàu ánh cá ho t ng xa b ; h tr b ng ti n tr c ti p cho ngư dân tương ng v i 30% lãi su t vay ngân hàng u tư thay máy tàu t lo i máy tiêu hao nhi u nhiên li u sang tiêu hao ít nhiên li u. Riêng t nh Cà Mau hi n ang th c hi n quy ho ch phát tri n ngh cá t nay n năm 2010 và nh hư ng n năm 2020 g n v i nh ng bi n pháp ng b Trang 14
  16. B n nháp chuyên năm th 3 nh m qu t d y ngh khai thác ánh b t trên ngư trư ng v n còn nhi u khó khăn, b t c p. Theo ó quy ho ch l i ngư trư ng khai thác trên t ng tuy n (tuy n b , tuy n l ng, tuy n khơi), quy nh phương ti n, cơ c u ngành ngh , mùa v khai thác thích h p, hi u qu nhưng ph i m b o kh năng khôi ph c tái t o c a các loài th y s n chúng ti p t c sinh sôi, n y n . i v i ngành giao thông v n t i thì gi i pháp trư c m t là tìm cách tri t ti t ki m như b trí l i l ch trình v n chuy n hành khách, giao hàng, nh n hàng, k t h p v n chuy n hàng hai chi u tránh lãng phí. Ho c cách th hai là tăng giá cư c tuy nhiên tăng thì ph i có l trình không gây s c i v i ngư i dân. Trang 15
  17. B n nháp chuyên năm th 3 Ph n 3: K T LU N VÀ KI N NGH 1 . K t lu n Trư c di n bi n c a giá d u thô th gi i trong vài năm tr l i ây, c b i t là g n ây giá d u thô ã vư t m c 100 USD/thùng ã gây s c ép i v i giá xăng d u trong nư c. Trong khi Vi t Nam là nư c nh p kh u 100% xăng d u thành ph m thì vi c bao c p, tr giá i v i xăng d u s t n m t kho ng chí phí r t l n. Thay vì bao c p bù l xăng d u thì kho ng ti n này có th s d ng cho vi c h tr các i tư ng b tác ng tr c ti p khi giá xăng d u tăng như: h tr ngư dân, ng bào vùng sâu, vùng xa, vùng dân t c thi u s , di n chính sách… Vì v y khi Nhà nư c th n i giá xăng d u theo giá th trư ng, cho các doanh nghi p kinh doanh xăng d u t quy t nh giá là i u h p lý. Tuy nhiên khi giá xăng d u ư c th n i như hi n nay thì nó cũng có nhi u m t l i và m t h i mà nh ng m t h i này có tác ng không nh n các ngành ngh như: ngành khai thác th y h i s n, ngành giao thông v n t i… i v i các ngành th y h i s n thì khi giá xăng d u tăng ã làm cho chi phí c a ngành này tăng cao. Trong khi giá các s n ph m khai thác ư c không tăng ho c tăng r t ít do s ép giá c a thương lái bù l cho chi phí c a các chuy n i thu mua. Tuy chính ph ã có m t s bi n pháp, chính sách nhưng ngành v n còn r t nhi u khó khăn. Còn ngành giao thông v n t i cũng b tác ng không nh trong t tăng giá xăng d u ngày 25/2/2008. Giá xăng d u tăng cao làm cho chi phí v n chuy n hành khách, hàng hóa tăng lên r t cao còn giá cư c v n chuy n thì không th tăng t ng t mà ph i tăng t t không gây s c i v i khách hàng. Vi c tăng giá cư c là chuy n s m mu n, tuy nhiên ngành giao thông v n t i c n th c hi n nhi u bi n pháp gi m chi phí bù l i ph n nào chi phí nhiên li u tăng cao như hi n nay. 2. Ki n ngh Giá xăng d u tăng cao thì v n chi phí nhiên li u c a ngành khai thác th y h i s n và giao thông v n t i i lên r t cao thì không riêng các chính sách c a Nhà Trang 16
  18. B n nháp chuyên năm th 3 nư c, ngành c n ph i tìm m i bi n pháp gi m tác ng x u c a vi c giá xăng d u tăng. - i v i chính ph thì chính ph c n có nhi u bi n pháp tích c c hơn: Tìm hi u nh ng khó khăn c a nh ng i tư ng b nh hư ng khi giá xăng d u tăng ưa ra nh ng chính sách phù h p. y m nh xây d ng nhà máy l c d u Dung Qu t s m ưa vào v n hành. Tăng cư ng u tư xây d ng các nhà máy l c d u khác Vi t Nam s m tr thành nư c không ph i nh p kh u xăng d u thành ph m và tương lai tr thành nư c xu t kh u xăng d u. Tìm và nghiên c u các ngu n năng lư ng thay th d u m như: năng lư ng sinh h c, năng lư ng nguyên t … Tăng cư ng v qu n lý xăng d u, tránh trư ng h p tăng giá b t h p lý c a các doanh nghi p kinh doanh xăng d u và có nh ng hình th c x lý thích áng khi các doanh nghi p này vi ph m. - i v i ngành khai thác th y h i s n và giao thông v n t i thì c n có nh ng bi n pháp như sau: Tìm cách ti t ki m nhiên li u như thay th ng cơ t n nhi u nhiên li u b ng ng cơ t n ít nhiên li u. Ngành khai thác th y h i s n c n y m nh thăm dò ngư trư ng cho vi c khai thác có hi u qu hơn. Tìm thêm u ra v i giá cao cho các s n ph m khai thác bù l i ph n nào chi phí xăng d u. Trang 17
  19. B n nháp chuyên năm th 3 DANH M C TÀI LI U THAM KH O 1/ C m Văn Kình (26/02/2008), “Nhà nư c giá d u, doanh nghi p nh giá xăng”, tu i tr , trang 3. 2/ Ng c n (26/02/2008), “Nhà xe, nhà th u u lao ao”, tu i tr , trang 3. 3/ GS.TS Tr n Ng c Thơ (27/02/2008), “Th n i giá xăng d u trong th trư ng không hoàn h o”, tu i tr , trang 3. http://www.petrolimex.com.vn http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?TopicID=125 http://www.nld.com.vn/tintuc/kinh-te/219080.asp http://vnexpress.net/vietnam/kinh-doanh/2008/02/3B9FF970 http://tintuc.timnhanh.com/kinh_te/thi_truong/20080326/35A74414 http://www.vietbao.vn/trang-ban-doc/xang-dau-tang-gia-nhieu-nganh-lao- dao/10916701/478 Trang 18
nguon tai.lieu . vn