Xem mẫu

  1. Báo cáo khoa học Ảnh hưởng của chế phẩm vi sinh vật Bamix đến chất lượng không khí chuồng nuôi lợn
  2. ¶nh h−ëng cña chÕ phÈm vi sinh vËt Bamix ®Õn chÊt l−îng kh«ng khÝ chuång nu«i lîn Effects of the microbiological product Bamix on pigpen air composition L¹i ThÞ Cóc1, TrÇn V¨n Quyªn1 Summary The microbiological product Bamix was diluted in water at the rate of 1:200, 1:150 and 1: 100. Every three day, the solution was sprayed with amount of one liter per square meter onto the floor of pigpens where F1 pigs at 2.5 to 3.0 months old being cultured. The results showed that the dilution at the rate of 1:100 gave the most effective, due to the reduce in all H2S, NH3 and CO2 concentration in a range of 8.40-45.46, 8.72 - 50.29 and 4.46 -14.16%, respectively. Key words: Air composition, bamix, effective, pigpen 1. §Æt vÊn ®Ò chÕ phÈm Bamix trong viÖc c¶i thiÖn chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ chuång nu«i lîn C«ng nghÖ sinh häc ® ®−îc nhiÒu n−íc trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hiÖn t¹i, chóng t«i sö dông, coi ®ã l mét gi¶i ph¸p cho viÖc ph¸t thùc hiÖn nghiªn cøu n y. triÓn n«ng nghiÖp bÒn v÷ng, t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l−îng c©y trång - vËt nu«i, xö lý r¸c th¶i 2. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu v vÖ sinh m«i tr−êng cã hiÖu qu¶. Ph−¬ng ph¸p sinh häc dùa trªn ho¹t ®éng sèng cña vi §èi t−îng nghiªn c−ó: ChÕ phÈm Bamix sinh vËt. C¸c vi sinh vËt cã thÓ ph©n huû ®−îc do ViÖn sinh häc N«ng nghiÖp, §¹i häc N«ng c¸c chÊt h÷u c¬ cã trong thiªn nhiªn v nhiÒu nghiÖp I nghiªn cøu, s¶n xuÊt. Bamix l hçn hîp chÊt h÷u c¬ tæng hîp nh©n t¹o, do ®ã l m hîp vi sinh vËt gåm 4 nhãm: nhãm vi khuÈn gi¶m mïi h«i thèi, c¶i thiÖn ®−îc chÊt l−îng quang hîp, nhãm vi khuÈn lactic, nhãm nÊm m«i tr−êng kh«ng khÝ v n−íc. men, nhãm Bacillus subtilis ho n to n kh«ng ®éc, gi¸ th nh thÊp h¬n so víi mét sè chÕ ë ViÖt Nam, mét sè chÕ phÈm vi sinh vËt phÈm kh¸c. ® ®−îc nhËp tõ c¸c n−íc (E.M), hoÆc ®−îc ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn h nh t¹i chuång nghiªn cøu v øng dông (chÕ phÈm Bacillus nu«i lîn thÞt lai tõ 2,5 - 3 th¸ng tuæi, thuéc hai subtilis; Subcolac; EM VN1; VEM...) nh»m môc ®Ých chèng « nhiÔm m«i tr−êng, xö lý r¸c hé ch¨n nu«i (khu A v khu B) ë x §Æng X¸, th¶i trang tr¹i, c¶i t¹o tiÓu khÝ hËu chuång nu«i... huyÖn Gia L©m, H Néi. Dùa trªn khuyÕn c¸o v thu ®−îc nh÷ng kÕt quan rÊt kh¶ quan. cña c¬ së s¶n xuÊt Bamix, chÕ phÈm Bamix gèc ®−îc pha lo ng theo c¸c tû lÖ kh¸c nhau: ViÖn sinh häc N«ng nghiÖp, §¹i häc 1/200; 1/150;1/100. Phun theo thêi gian: 3 N«ng nghiÖp I ® nghiªn cøu, s¶n xuÊt v ®−a ng y/1 lÇn. TiÕn h nh 3 ®ît, mçi ®ît cã c¸c l« chÕ phÈm Bamix v o øng dông trong mét sè ®èi chøng (L« II, theo quy tr×nh cña c¬ së). kh©u cña n«ng nghiÖp. §Ó t×m hiÓu vai trß cña 1 Khoa Ch¨n nu«i Thó y, §¹i häc N«ng nghiÖp I
  3. §¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 1: 20-23 S¬ ®å bè trÝ thÝ nghiÖm §ît thÝ Thêi gian ®o tr−íc LiÒu l−îng Thêi gian phun Sè lÇn phun §Þa ®iÓm TN §é pha lo·ng (lit/m2) nghiÖm phun (ng y) (ng y) (lÇn) Khu A 1 3 1/200 1 3 3 Khu B 2 3 1/150 1 3 3 3 3 1/100 1 3 3 §o nhiÖt ®é; Èm ®é kh«ng khÝ chuång nu«i th−êng quy cña ViÖn Y häc lao ®éng v VÖ lîn v nång ®é c¸c khÝ amoniac, sulfuahy®ro; sinh m«i tr−êng, b i gi¶ng thùc tËp m«n häc cacbonic tr−íc khi phun. VSTY Tr−êng §H N«ng nghiÖp I. Theo dâi ¶nh h−ëng cña chÕ phÈm Bamix GTCP (gi¸ trÞ cho phÐp) cña nhiÖt ®é v pha lo ng víi thêi gian phun kh¸c nhau ®Õn Èm ®é ®−îc x¸c ®Þnh theo Lª Hång MËn & cs mét sè chØ tiªu tiÓu khÝ hËu chuång nu«i lîn: (2003), gi¸ trÞ cho phÐp cña H2S, NH3, CO2 nhiÖt ®é, Èm ®é, nång ®é khÝ amoniac, ®−îc x¸c ®Þnh theo §ç Ngäc HoÌ (1994). sulfuahy®ro v cacbonic. 3. KÕt qu¶ v th¶o luËn NhiÖt ®é v Èm ®é kh«ng khÝ chuång nu«i x¸c ®Þnh theo TCVN 5508-1991. C¸c chØ tiªu 3.1. Thùc tr¹ng chÊt l−îng m«i tr−êng tiÓu chÊt khÝ H2S, NH3, CO2 trong kh«ng khÝ khÝ hËu chuång nu«i lîn chuång nu«i x¸c ®Þnh theo ph−¬ng ph¸p B¶ng 1. Kh¶o s¸t thùc tr¹ng mét sè chØ tiªu tiÓu khÝ hËu t¹i khu A ChØ tiªu §¬n vÞ L« TN L« §C GTCP 0 NhiÖt ®é C 28,5 ± 0,2 28,66 ± 0,8 14 - 22 Èm ®é % 86,5 ± 0,9 85,6 ± 0,8 60 - 80 H2S ml/l 0,1989 ± 0,0023 0,1916 ± 0,0024 0,01 NH3 ml/l 0,0451 ± 0,0046 0,0453 ± 0,0045 0,026 CO2 % 0,2533 ± 0,272 0,2525 ± 0,186 0,25 - 0,3 B¶ng 2. Kh¶o s¸t thùc tr¹ng mét sè chØ tiªu tiÓu khÝ hËu t¹i khu B ChØ tiªu §¬n vÞ L« TN L« §C GTCP 0 NhiÖt ®é C 14 - 22 28,4 ± 0,6 28,6 ± 0,5 Èm ®é % 60 - 80 85,5 ± 0,9 86,3 ± 0,8 H2S ml/l 0,01 0,2224 ± 0,0023 0,2272 ± 0,0038 NH3 ml/l 0,026 0,0499 ± 0,0058 0,0492 ± 0,0057 CO2 % 0,25 - 0,3 0,2903 ± 0,349 0,2891 ± 0,309 Chuång nu«i lîn ë c¶ hai tr¹i ch¨n nu«i cao v o ban ®ªm, nhÊt l lóc gÇn s¸ng. Do nu«i ®Òu l c¸c chuång hë, th«ng tho¸ng tù nhiªn lîn vç bÐo trùc tiÕp trªn nÒn, víi chÕ ®é thu nªn c¸c chØ tiªu vËt lý, ho¸ häc chuång nu«i ph©n v röa chuång ng y 2 lÇn, lîn th¶i ph©n v ®Òu phô thuéc v o c¸c chØ tiªu lÝ, ho¸ cña n−íc tiÓu kh«ng ë mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh, ®é tho¸t kh«ng khÝ nÒn ®¹i khÝ hËu. NhiÖt ®é kh«ng khÝ - dèc cña nÒn ch−a phï hîp t¹o nguyªn nh©n chuång nu«i dao ®éng tõ 28,4 - 28,660C. Gi¸ sinh nhiÖt v Èm cao trong chuång. trÞ nhiÖt ®é trung b×nh n y so víi nhu cÇu cña Nång ®é c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 trong c¸c lîn vç bÐo l cao h¬n, ®Æc biÖt ë lóc 13 giê, chuång ch¨n nu«i lîn ®Òu cao h¬n GTCP (b¶ng nhiÖt ®é th−êng cao h¬n kh¸ nhiÒu, cã lóc lªn 1 v 2). T¹i khu A, H2S tõ 0,1916 - 0,1987 ml/l, tíi 340C v o th¸ng 4,5, v 37-380C ë th¸ng 6,7. gÊp GTCP tõ 19,16 - 19,87 lÇn; NH3 tõ 0,0451 §é Èm kh«ng khÝ chuång nu«i tõ 85,5 - 86,5%,
  4. - 0,0453 ml/l, gÊp GTCP: 1,73 - 1,74 lÇn. ë 2,9033 ml/l n»m trong kho¶ng GTCP trong chuång nu«i lîn (0,25 - 0,3%), nh−ng cao h¬n khu B, H2S l 0,2224 - 0,2272 ml/l, gÊp GTCP CO2 ë nÒn ®¹i khÝ hËu 8,42 - 9,68 lÇn. 22,24 - 22,72 lÇn; NH3 tõ 0,0492 - 0,0499 ml/l, gÊp GTCP 1,89 - 1,92 lÇn. So víi c«ng Sù cã mÆt cña H2S, NH3, CO2 víi nång ®é bè cña §ç Ngäc HoÌ & CS (2000) khi ph©n cao ® l m chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ tÝch vÒ chÊt l−îng kh«ng khÝ chuång nu«i lîn chuång nu«i lîn gi¶m thÊp. ë c¸c hé gia ®×nh thuéc ngo¹i th nh H Néi, 3.2. ¶nh h−ëng cña chÕ phÈm Bamix ®Õn kÕt qu¶ n y l thÊp h¬n. nång ®é c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 Nång ®é CO2 t¹i kh«ng khÝ chuång nu«i khu A l 2,5250 - 2,5333 ml/l, khu B: 2,8909 - B¶ng 3. Nång ®é c¸c khÝ NH3, H2S, CO2 sau phun, ®ît 1 §¬n vÞ tÝnh ml/l NH3, H2S, CO2 sau c¸c ng y phun ChØ tiªu L« Tr−íc phun Ng y 1 Ng y 2 Ng y 3 H2S I 0,2297 0,1715 0,1983 0,2129 II 0,2216 0,2285 0,2288 0,2290 HiÖu qu¶ (%) 103,65 75,05 86,67 92,97 NH3 I 0,0618 0,0411 0,0546 0,0685 II 0,0612 0,0613 0,0683 0,0752 HiÖu qu¶ (%) 100,98 67,05 79,94 91,09 CO2 I 2,6458 2,3755 2,4816 2,5694 II 2,6667 2,6389 2,6528 2,6806 HiÖu qu¶ (%) 99,22 90,00 93,71 95,85 ë l« ®èi chøng, nång ®é H2S tr−íc khi lªn so víi ng y thø nhÊt sau khi phun nh−ng phun l 0,2216 ml/l, NH3: 0,0618 ml/l, CO2: vÉn thÊp h¬n tr−íc khi phun v kh«ng phun 2,6667 ml/l. Sau 1, 2 v 3 ng y, ë l« ®èi chøng Bamix, cã gi¸ trÞ l 0,1983 ml/l, thÊp h¬n so víi nång ®é c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 cã t¨ng lªn l« II: 13,33%, sau ng y thø 3 nång ®é ë l« thÝ chót Ýt nh−ng kh«ng râ (P> 0,01) do viÖc thùc nghiÖm thÊp h¬n l« kh«ng phun l 7,03%. hiÖn quy tr×nh vÖ sinh h ng ng y ®¶m b¶o. T−¬ng tù, so víi l« ®èi chøng, NH3 sau phun 1 ng y gi¶m 32,95%, sau ng y 2: 20,02%, sau ë l« thÝ nghiÖm, nång ®é H2S tr−íc khi ng y 3: 8,91%. CO2 sau ng y 1, thÊp h¬n phun l 0,2297 ml/l, sau khi phun 1 ng y cßn 10,0%, sau ng y 2: 6,29%, sau ng y 3: 4,15%. 0,1715 ml/l, gi¶m 24,95% so víi l« kh«ng phun Bamix. Sau 2 ng y, nång ®é cã xu h−íng t¨ng B¶ng 4. Nång ®é c¸c khÝ NH3, H2S, CO2 sau phun, ®ît 2 §¬n vÞ tÝnh ml/l NH3, H2S, CO2 sau c¸c ng y phun ChØ tiªu L« Tr−íc phun Ng y 1 Ng y 2 Ng y 3 I 0,2242 0,1516 0,2075 0,2208 H2S II 0,2236 0,2263 0,2394 0,2409 HiÖu qu¶ (%) 100,27 64,15 86,67 91,66 I 0,0815 0,0552 0,0761 0,0896 NH3 II 0,0813 0,0890 0,0959 0,1033 HiÖu qu¶ (%) 100,25 62,02 79,35 86,74 I 2,6875 2,4028 2,5694 2,6389 CO2 II 2,7083 2,7083 2,7500 2,7778 HiÖu qu¶ (%) 98,49 88,72 93,43 95,00
  5. Nh− vËy, sau khi phun 1 ng y, nång ®é + CO2 sau ng y 1, thÊp h¬n 11,28%, sau c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 ®Òu gi¶m râ, sau ®ã t¨ng ng y 2: 6,57%, sau ng y 3: 5,00%. lªn ngay ë c¸c ng y tiÕp theo; ®Õn ng y thø 3 So víi c«ng thøc ë ®ît thÝ nghiÖm 1, kÕt sau phun ® ®¹t xÊp xØ b»ng l« kh«ng phun. qu¶ ®ît 2 cã kh¶ quan h¬n, song gi¸ trÞ cña Víi ®é pha lo ng 1/150, liÒu l−îng 1 lÝt/1 c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 vÉn cßn cao h¬n nhiÒu m2 diÖn tÝch chuång nu«i, kÕt qu¶ ë b¶ng 4 so víi gi¸ trÞ cho phÐp ®èi víi kh«ng khÝ cho thÊy: chuång nu«i. + H2S sau phun 1 ng y gi¶m 35,85%, sau §ît 3, tiÕn h nh dïng chÕ phÈm Bamix ng y 2: 13,33%, sau ng y 3: 8,34%. gèc pha lo ng 100 lÇn, phun s−¬ng víi liÒu l−îng 1lÝt/1m2 nÒn, 3 ng y phun l¹i v lÆp 3 + NH3 sau phun 1 ng y gi¶m 37,97%, sau lÇn phun. KÕt qu¶ thu ®−îc b¶ng 5. ng y 2: 20,65%, sau ng y 3: 13,26%. B¶ng 5. Nång ®é c¸c khÝ NH3, H2S, CO2 sau phun, ®ît 3 §¬n vÞ tÝnh ml/l NH3, H2S, CO2 sau c¸c ng y phun ChØ tiªu L« Tr−íc phun Ng y 1 Ng y 2 Ng y 3 H2S I 0,2373 0,1376 0,2148 0,2367 II 0,2435 0,2523 0,2535 0,2584 HiÖu qu¶ (%) 97,45 54,54 84,73 91,6 NH3 I 0,0619 0,0344 0,0613 0,0754 II 0,0622 0,0692 0,0756 0,0826 HiÖu qu¶ (%) 99,52 49,71 81,08 91,28 CO2 I 2,9389 2,6111 2,8194 2,9722 II 2,9467 3,0417 3,0833 3,1111 HiÖu qu¶ (%) 99,77 85,84 91,14 95,54 NhËn xÐt: Do vËy, cÇn kÕt hîp ®ång thêi c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®−a nång ®é khÝ NH3, H2S, CO2 vÒ gi¸ + H2S sau phun 1 ng y gi¶m 45,46%, sau trÞ vÖ sinh cho phÐp. ng y 2: 15,27%, sau ng y 3: 8,4%. + NH3 sau phun 1 ng y gi¶m 50,29%, sau T i liÖu tham kh¶o ng y 2: 18,92%, sau ng y 3: 8,72%. L¹i ThÞ Cóc, §ç Ngäc HoÌ (2001). §¸nh gi¸ + CO2 sau ng y 1, thÊp h¬n 14,16%, sau chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ v ®Êt ë ng y 2: 8,86%, sau ng y 3: 4,46%. mét sè hé ch¨n nu«i thuéc ngo¹i th nh So víi ®ît 1 v ®ît 2, hiÖu qu¶ cña c«ng H Néi. KÕt qu¶ nghiªn cøu KH-KT thøc thÝ nghiÖm ë ®ît 3 cã cao h¬n sau khi Khoa Ch¨n nu«i- Thó y. Nh xuÊt b¶n phun 1 v 2 ng y. Sang ng y thø 3 sau khi n«ng nghiÖp, tr.106-107 phun, nång ®é c¸c khÝ H2S, NH3, CO2 tuy cã §ç Ngäc HoÌ (1994). B i gi¶ng thùc tËp vÖ thÊp h¬n so víi l« ®èi chøng, nh−ng so víi ®ît sinh thó y. Khoa Ch¨n nu«i- Thó y, 1 v ®ît 2 l t−¬ng tù. Tr−êng §HNNI- H Néi, tr.3-16. 4. KÕt luËn v ®Ò nghÞ Lª Hång MËn, Bïi §øc Lòng (2003). Thøc ¨n v nu«i d−ìng lîn. Nh xuÊt b¶n N«ng nghiÖp. Trong mïa nãng, c¸c chØ tiªu tiÓu khÝ hËu ViÖn C«ng nghÖ sinh häc (2005). H−íng dÉn trong ch¨n nu«i hé gia ®×nh ®Òu kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn vÖ sinh cho lîn nu«i thÞt. sö dông chÕ phÈm Bamix. §H N«ng nghiÖp I - H Néi. tr.1-3 Phun Bamix víi ®é pha lo ng 1/100, 1 lÝt/1m2, 3 ng y/lÇn cã hiÖu qu¶ nhÊt: khÝ H2S ViÖn y häc lao ®éng v VÖ sinh m«i tr−êng gi¶m tõ 8,4 - 45,46%, NH3 gi¶m tõ 8,72 - (1993). Th−êng quy kü thuËt. Bé Y tÕ. 50,29%, CO2 gi¶m tõ 4,46 - 14,16%. T.456-460, 464-466, 475-479.
nguon tai.lieu . vn