- Trang Chủ
- Luận Văn - Báo Cáo
- Báo cáo: Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng ngân hàng đối với hộ nông dân nghèo ở ngân hàng phục vụ người nghèo Việt Nam
Xem mẫu
- BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Đề tài
Giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả tín dụng ngân hàng đối với
hộ nông dân nghèo ở ngân hàng
phục vụ người nghèo Việt Nam
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n: Lý thuyÕt tµi chÝnh- tiÒn tÖ
§Ò tµi: Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng ®èi víi hé n«ng
d©n nghÌo ë ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo ViÖt Nam.
A- Lêi më ®Çu
§ãi nghÌo lµ mét hiÖn tîng phæ biÕn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã tån t¹i mét
c¸ch kh¸ch quan vµ nã lµ vÊn ®Ò cã tÝnh quy luËt. §Æc biÖt ë níc ta trong qu¸ tr×nh
chuyÓn ®æi tõ mét nÒn kinh tÕ quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêngvíi xuÊt
ph¸t ®iÓm thÊp th× t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo l¹i cµng kh«ng thÓ tr¸nh khái thËm trÝ cßn
trÇm träng vµ gay g¾t h¬n. §ãi nghÌo kh«ng ph¶i lµ c¸ biÖt mµ ®· trë thµnh hiÖn
tîng phæ biÕn ë kh¾p c¸c vïng trong ph¹m vi toµn quèc tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng
th«n, nhÊt lµ vïng s©u, vïng xa, vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, vïng d©n téc thiÓu sè...
Trong nh÷ng n¨m qua, thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi do §¶ng khëi xíng ®· ®a
nÒn kinh tÕ ®Êt níc ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Tríc hÕt lµ s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, n¨ng xuÊt vµ s¶n lîng c¸c s¶n phÈm trång trät vµ
ch¨n nu«i t¨ng kh¸ nhanh. Tõ mét níc ph¶i lo nhËp khÈu l¬ng thùc, níc ta ®·
trë thµnh níc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai trªn thÕ giíi. C¬ cÊu s¶n phÈm n«ng
nghiÖp nãi riªng vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng th«n nãi chung ®· tõng bíc chuyÓn dÞch
híng tíi ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸, ®ång thêi ®· xuÊt hiÖn nhiÒu
m« h×nh míi trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë n«ng th«n nh: C¸c lµng nghÒ
truyÒn thèng, c¸c trang tr¹i, c¸c tæ hîp dÞch vô... §êi sèng cña ngêi n«ng d©n dÇn
®íc c¶i thiÖn vÒ mäi mÆt.
Song cïng víi sù ph¸t triÓn ®ã sù ph©n ho¸ gi÷a giµu nghÌo cã xu híng ngµy
cµng t¨ng, mét bé phËn d©n c v¬n lªn lµm ¨n cã hiÖu qu¶ trong c¬ chÕ thÞ trêng
-1-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
thu nhËp cao trë lªn giµu cã, bªn c¹nh ®ã kh«ng Ýt ngêi do m«i trêng ®iÒu kiÖn tù
nhiªn, khÝ hËu kh¾c ngiÖt, ®Þa h×nh phøc t¹p thiªn tai mÊt mïa... vµ nhiÒu nguyªn
nh©n kh¸c dÉn tíi ngìng cöa ®ãi nghÌo.
Mét trong nh÷ng yªu cÇu bøc sóc hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò næi cém lªn nh mét trë
ng¹i lín ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo lµ thiÕu vèn phôc vô cho s¶n xuÊt nhÊt lµ vèn
cho c¸c hé n«ng d©n nghÌo cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nhnh ®ang trong t×nh tr¹ng thiÕu
vèn, nghÌo ®ãi.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ã nhµ níc ®· co nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch ®¸ng nh»m môc
tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo ®· ra ®êi va ®îc
thµnh lËp theo nghÞ ®Þnh sè: 525/TTg, ngµy 31 th¸ng 8 n¨m 1995 cña Thñ tíng
chÝnh phñ vµ quyÕt ®Þnh sè: 230/Q§-NHg, ngµy 01 th¸ng 9 n¨m 1995 cña Thèng
®èc ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam.
Tuy nhiªn ®Ó ng©n hµng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× ph¶i cÇn cã nhiÒu ®iÒu kiÖn nh
vèn lín muèn nh vËy th× ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch, nh÷ng biÖn ph¸p huy ®éng vèn
cô thÓ bªn c¹nh nh÷ng ph¬ng híng ho¹t ®éng cô thÓ, c¸ch thøc triÓn khai ho¹t
®éng nh thÕ nµo cho ®¹t hiÖu qu¶ nhÊt ®ã.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò ®ã, qua t×m hiÓu vµ tra cøu em ®· lùa chän ®Ì tµi nµy:
“Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng ®èi víi hé n«ng d©n
nghÌo ë ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo ViÖt Nam”lµm ®Ò tµi ®Ò ¸n m«n häc cña
em.
Trong ®Ò ¸n nµy chñ yÕu vÒ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn cña viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch
vµ thÓ lÖ cho vay ®èi hé n«ng d©n nghÌo. Do cßn h¹n chÕ trong viÖc nghiªn cøu cho
nªn ®Ò tµi chØ chuyªn vÒ lý luËn, Ýt thùc tÕ chñ yÕu tËp trung vµo vÊn ®Ò huy ®éng
vèn ®Çu t tÝn dông ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
§Ò tµi ®îc chia thµnh 3 phÇn:
-2-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
A- Lêi më ®Çu
B- Néi dung
I) HiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi ngêi d©n nghÌo.
II) Ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngêi nghÌo vµ hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng
ngêi nghÌo ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
III) Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng ngêi
nghÌo ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
C- KÕt luËn.
Do cßn nhiÒu h¹n chÕ trong nghiªn cøu vµ t×m tßi cho nªn bµi viÕt cßn rÊt nhiÒu
h¹n chÕ, kh«ng tr¸nh khái khuyÕt ®iÓm. Do v©y em rÊt mong ®îc c¸c thÇy c« vµ
c¸c ban bæ sung vµ ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy h¬n n÷a vµ
gióp em hiÓu s©u h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« ®· gióp
®ì em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy
Môc lôc
Trang
A- Lêi më ®©u: 2-4
6-27
B- Néi dung
6
I- HiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi ngêi d©n nghÌo.
6
1- Thùc tr¹ng cña hä n«ng d©n nghÌo.
2- Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
9
3- HiÖu qu¶ tÝn dông.
II- Ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngêi nghÌo vµ hiÖu qu¶ tÝn 11-16
dông cña ng©n hµng ngêi nghÌo ®èi víi ho n«ng d©n nghÌo.
12
1- Ng©n hµng ngêi nghÌo (NHNg).
2- HiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng ngêi nghÌo ®èi víi hé n«ng 12
d©n nghÌo.
-3-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
III- Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n 16-27
18
hµng ngêi nghÌo ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
18
1- Nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn.
21
2- Nh÷ng biÖn ph¸p vÒ cho vay ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
C- KÕt luËn. 28
B- NéI DUNG
I) HiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi ngêi d©n nghÌo:
1) Thùc tr¹ng cña hé n«ng d©n nghÌo:
- NghÌo lµ t×nh tr¹ng cña mét bé phËn d©n c cã ®iÒu kiÖn tho¶ m·n mét phÇn
nhu cÇu tèi thiÓu c¬ b¶n cña cuéc sèng vµ cã møc sèng thÊp h¬n møc sèng trung
b×nh cña céng ®ång xÐt trªn mäi ph¬ng diÖn.
- NghÌo tuyÖt ®èi lµ t×nh tr¹ng cña mét bé phËn d©n c kh«ng cã kh¶ n¨ng tho¶
m·n c¸c nhu cÇu tèi thiÓu nh»m duy tr× cuéc sèng. Nhu cÇu tèi thiÓu lµ nh÷ng ®¶m
b¶o ë møc ®é tèi thiÓu nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu vÒ ¨n, ë, mÆc, nhµ ë vµ nhu cÇu sinh
ho¹t hµng ngµy nh v¨n ho¸, y tÕ, gi¸o dôc, ®i l¹i giao tiÕp.
- NghÌo t¬ng ®èi lµ t×nh tr¹ng cña mét bä phËn d©n c cã møc sèng trung b×nh
díi møc trung b×nh cña ®Þa ph¬ng ®ang xÐt.
- §ãi lµ t×nh tr¹ng cña mét bé phËn d©n c cã møc sèng díi møc tèi thiÓu vµ thu
nhËp kh«ng ®ñ ®¶m b¶o cho nhu cÇu vÒ vËt chÊt ®Ó duy tr× cuéc sèng. §ã lµ nh÷ng
-4-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hé d©n c hµng n¨m thiÕu ¨n, ®øt b÷a tõ 1 ®Õn 2 th¸ng thêng ph¶i vay nî cña céng
®ång vµ thiÕu kh¶ n¨ng chi tr¶ céng ®ång.
ChuÈn mùc nghÌo ®ãi trªn ®Þa bµn thµnh thÞ vµ n«ng th«n (Do Bé lao ®éng vµ
th¬ng binh x· héi quy ®Þnh):
§Þa bµn Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi
Lo¹i hé Kg g¹o/th¸ng §ång/ th¸ng
NghÌo t¬ng ®èi 20 60000
N«ng th«n NghÌo tuyÖt ®èi 16 48000
§ãi 13 39000
NghÌo tu¬ng ®èi 25 75000
Thµnh thÞ NghÌo tuyÖt ®èi 20 60000
§ãi 15 45000
Tõ nh÷ng kh¸i niÖm vµ chuÈn mùc ®ã chóng ta cã thÓ nhËn thÊy ®îc thùc tr¹ng
cña hé n«ng d©n nghÌo hiÖn nay, ®ã lµ chóng ta hiÖn nay cã kho¶ng 20% hé ®ãi
nghÌo trong ®ã 90% ë n«ng th«n. §ã mét tû lÖ kh«ng nhá trong khi níc ta ®ang
tõng bíc thùc hiÖn CNH-H§H, tng bíc ®æi míi tû lÖ ngêi giµu ngµy cµng t¨ng
th× hé nghÌo ®ãi v·n kh«ng gi¶m lµm cho kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hé giµu nghÌo
chÝnh v× vËy mµ §ang vµ chÝnh phñ ®· vµ ®ang cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc hiÖn
tr¹ng trªn.
§ãi nghÌo lµ hËu qu¶ ®an xen cña nhiÒu nhãm c¸c yÕu tè. Mét sè c¸c chuyªn gia
quèc tÕ ®· ®a ra nguyªn nh©n dÉn ®Õn ®ãi nghÌo lµ:
- Nhãm nguyªn nh©n do b¶n th©n ngêi nghÌo: N«ng dan thiÕu vèn s¶n xuÊt
thêng r¬ivµo vßng luÈn quÈn, s¶n xuÊt yÕu kÐm, lµm kh«ng ®ñ ¨n, ph¶I ®I lµm
thuª, ®I vay ®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng tèi thiÓu hµng ngµy. V× vËy hä kh«ng ®ñ vèn ®Ó
t¸I s¶n xuÊt, muèn vay vèn ng©n hµng th× kh«ng ®ñ tµI s¶n thÕ chÊp, hä chØ tr«ng
chê vµo sù gióp ®ì cña bµ con hµng xãm, cña céng ®ång. Nhng sù gióp ®ì nµy chØ
rÊt nhá bÐ so víi nhu cÇu chonªn ngêi n«ng d©n ph¶I b¸n lóa non hoÆc vay nÆng
l·I hoÆc øng tríc s¶n phÈm. thiÕu vèn s¶n xuÊt lµ nguyªn nh©n chñ yÕu nhÊt vµ nã
lµ mét lùc c¶n lín h¹n chÕ sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi soãng cña c¸c hé
-5-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
n«ng d©n nghÌo. C¸c hé n«ng d©n nghÌo thêng thiÕu kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc
lµm ¨n, lam lò quanh n¨m, b¸n mÆt cho ®Êt b¸n lng cho trêi, h¬n n÷a ph¬ng ph¸p
canh t¸c cæ truyÒn ®· ¨n s©u vµo tiÒm thøc cña hä, hä thêng bÞ c¸ch ly víi thÕ giíi
bªn ngoµI v× hä sèng n¬I hÎo l¸nh, giao th«ng ®i l¹I khã kh¨n, thiÕu ph¬ng tiÖn
th«ng tin, con c¸I kh«ng ®îc häc hµnh. Nh÷ng ®IÒu ®ã ®· lµm cho hé nghÌo
kh«ng thÓ n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ, kh«ng øng dông ®îc nh÷ng tiÕn bé khoa häc
kü thuËt vµo canh t¸c, kh«ng cã kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh.
Ngêi n«ng d©n nghÌo vÉn mang ®Ëm t tëng ngµy xa mong cã ®ö c¶ nÕp tÎ cho
nªn sinh ®Î nhiÒu, søc khoÎ yÕu l¹i kh«ng ®îc ch¨m sãc tö tÕ cho nªn kh«ng ®ö
søc lµm kinh tÕ. HiÖn t¹i mét ngêi trong ®ä tuæi lao ®éng cña hé nghÌo ph¶i nu«I
tõ 2 ®Õn 3 con, sè hé nghÌo thuéc diÖn chÝnh s¸ch tû lÖ Ýt, phÇn lín lµ ngêi giµ vµ
trÎ em, ngêi lµm th× Ýt mµ ngêi ¨n th× nhiÒu, ®ã lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n
dÉn ®Õn thu nhËp thÊp, ®êi sèng gÆp nhiÒu khã kh¨n, kh«ng ®ñ søc lµm kinh tÕ. Do
qua tóng thiÕu, nî nÇn d©y da cho nªn hä ®· ph¶I b¸n ®Êt canh t¸c hoÆc bÞ kª biªn
thu håi, dÉn ®Õn kh«ng cã hoÆc cã rÊt Ýt ®Êt ®ai ®Ó canh t¸c nªn còng lµm cho gia
®×nh lu«n tóng thiÕu gÆp nhiÒu khã kh¨n. Do thu nhËp thÊp cho nªn ngêi nghÌo
thêng hay bi quan, kh«ng n¨ng ®éng trong cuéc sèng, hay r¬I vµo tinh tr¹ng cê
b¹c, rîu chÌ, nghiÖn hót hoÆc trë thµnh cöu v¹n lµm thuª lµm mín.
- Nhãm nguyªn nh©n do m«i trêng tù nhiªn, x· héi: §iÒu kiÖn tù nhiªn kh¾c
nghiÖt ®· t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña c¸c hé n«ng d©n. ë nh÷ng
vïng cã thêi tiÕt khÝ hËu kh¾c nghiÖt nh thiªn tai, lò lôt, h¹n h¸n, dÞch bÖnh, mÊt
mïa, ®Êt ®ai c»n cçi, ®Þa h×nh phøc t¹p, vïng xa x«i hÎo l¸nh, ®êng giao th«ng ®i
l¹i khã kh¨n, c¬ së h¹ tÇng thÊp kÐm... lµ nh÷ng vïng cã nhiÒu hé nghÌo ®ãi nhÊt.
MÆt kh¸c, n«ng th«n níc ta cßn ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ cña chiÕn tranh, ®©y còng
lµ nguyªn nh©n g©y lªn nghÌo ®ãi. Ngoµi ra, ë n«ng th«n cßn cã vïng l¹c hËu, ®iÒu
kiÖn vËt chÊt c¬ së h¹ tÇng thÊp kÐm, c¸c thñ tôc tËp qu¸n l¹c hËu võa g©y tèn kÐm
võa l·ng phÝ nªn ®· dÉn hä ®Õn nghÌo ®ãi.
-6-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Nhãm nguyªn nh©n do c¬ chÕ chÝnh s¸ch: Trung ¬ng còng nh ®Þa ph¬ng
cha cã chÝnh s¸ch ®Çu t c¬ së h¹ tÇng thÝch ®¸ng, nhÊt lµ ë c¸c vïng nói cao,
vïng s©u, vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, thiÕu tÝnh ®ång bé, u ®·i khuyÕn khÝch s¶n
xuÊt, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, thiÕu sù tæ chøc ch¨m lo cña céng ®ång
x· héi víi ngêi nghÌo.
C¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn nghÌo ®ãi nãi trªn nã cã t¸c ®éng qua l¹i víi nhau
lµm cho t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo ë tõng vïng thªm trÇm träng, khiÕn cho c¸c hé nghÌo
®ãi khã cã thÓ vît qua, nÕu nhµ níc kh«ng cã chÝnh s¸ch, nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u
hiÖu riªng ®èi víi hé nghÌo, vïng nghÌo.
2) Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi hé nghÌo:
TÝn dông ng©n hµng lµ mèi quan hÖ vay mîn gi÷a c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc
tÝn dông kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. Thùc tÕ cho thÊy tÝn dông ng©n
hµng kÝch thÝch sù t¨ng trëng kinh tÕ, gia t¨ng tÝch tô vèn ®Ó ®Çu t vao qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt nh»m n©ng cao l¬i nhuËn cho toµn bé nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu
kiÖn hiÖn nay, tÝn dông ng©n hµng gi÷ mét vai trß quan träng thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau
®©y:
-TÝn dông ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc
liªn tôc, ®ång thêi gãp phÇn ®Çu t ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. TÝn dông ng©n hµng lµ
®ßn bÈy thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung vèn vµ tËp trung s¶n xuÊt.
-TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho c¸c ngµnh kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ
ngµnh mòi nhän ®¶m b¶o tèt nhÊt yªu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vèn.
-TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn t¸c ®éng ®Õn viÖc t¨ng cêng chÕ ®é hach to¸n
kinh tÕ cña c¸c doanh ngiÖp.
TÝn dông ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ víi níc
ngoµi.
Nh chóng ta biÕt, n«ng ngiÖp n«ng th«n níc ta cã mét vai trß vµ vÞ trÝ quan
träng ®Æc biÖt, v× vËy tr«ng nh÷ng n¨m gÇn ®©y, §¶ng vµ chÝnh phñ ta ®· rÊt chó
-7-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
träng tËp trung ®Çu t trong n«ng nghiÖp n«ng th«n, ®Èy m¹nh CNH-H§H trong
n«ng th«n, n©ng cao ®êi sèng ngêi d©n ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c hé nghÌo ®ãi (chñ
yÕu ë trong khu vùc n«ng th«n, vïng s©u, vïng xa), muèn lµm nh÷ng ®iÒu nµy
§¶ng vµ chÝnh phñ ta ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch yªu ®·i ®èi víi c¸c hé ®ãi nghÌo, ¸p
dông c¸c chÝnh s¸ch nh: hç trî c¸c hé nghÌo ®ãi vÒ vèn th«ng qua ho¹t ®éng cña
c¸c ng©n hµng ®Æc biÖt lµ ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n mµ cô thÓ
lµ ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo. §Êt níc ta ®ang tõng ngµy ®æi míi, tõng bíc
v¬n lªn hoµ nhËp cïng thÕ giíi nhng tû lÖ nghÌo ®ãi ë níc ta cßn cao cho nªn
vÊn ®Ò ®©u t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò gi¶m bít tû lÖ c¸c
hé nghÌo ®ãi cña níc ta lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong c«ng cuéc ®æi míi
®Êt níc ta. ChÝnh v× vËy mµ tÝn dông ng©n hµng cã vai trß hªt søc quan träng trong
vÊn ®Ò gi¶m bít tû lÖ c¸c hé nghÌo ®ãi trong c¶ níc. NhËn thøc ®Çy ®ñ vai trß
quan träng cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n, t¹i
Héi nghÞ lÇn thø V kho¸ VII cña §¶ng ®· chØ râ “Khai th¸c ph¸t triÓn c¸c nguån tÝn
dông cña nhµ níc vµ nh©n d©n t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng tû lÖ hé n«ng d©n ®îc vay vèn
s¶n xuÊt, u tiªn cho c¸c hé nghÌo, vung nghÌo vay vèn ®Ó s¶n xuÊt”.
Mét nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng, æn ®Þnh
mçi khi trong x· héi vÉn cßn tån t¹i tû lÖ hé nghÌo ®ãi kh¸ cao. Do vËy ph¸t triÓn
n«ng nghiÖp n«ng th«n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ãi nghÌo ®· vµ ®ang trë thµnh mét
yªu cÇu cÊp b¸ch kh«ng chØ vÒ mÆt ph¬ng diÖn kinh tÕ mµ cßn c¶ vÒ ph¬ng diÖn
x· héi. §Çu n¨m 1998 ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lµ mét trong 7
ch¬ng tr×nh quèc gia. ViÖc t¨ng cêng huy ®éng vèn trong vµ ngoµi níc. §ßi hái
ph¶i x©y dùng vµ ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu h¬n ®Ó gi¶i quyÕt gi¶m sè hé
nghÌo ®ãi nhanh h¬n t¨ng sè hé giµu vµ lµm thay ®æi bé mÆt n«ng th«n. ChÝnh v×
vËy mµ vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi hé nghÌo lµ v« cïng quan träng trong
t×nh h×nh ngµy nay.
3) HiÖu qu¶ tÝn dông:
-8-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
HiÖu qu¶ tÝn dông cã nghÜa lµ ph¸t triÓn viÖc cho vay ®èi víi c¸c hé nghÌo nh»m
gióp ®ì ngêi d©n nghÌo c¶i thiÖn ®îc ®êi sèng, tho¸t ra c¶nh ®ãi nghÌo, gi¶m tû
lÖ ®ãi nghÌo xuèng møc thÊp nhÊt. §ã chÝnh lµ kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ tÝn dông ®èi
víi c¸c ng©n hµng phôc vô cho ngêi nghÌo nh ng©n hµng ngêi nghÌo hay ng©n
hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam, cßn hiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi
tõng ng©n hµng kh¸c nhau th× cã nh÷ng kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ vÊn ®Ò nµy. Trong
®Ò ¸n nµy lµ nãi vÒ hiÖu qu¶ tÝn dông ®èi víi c¸c hé nghÌo nªn kh¸i niÖm vÒ hiÖu
qu¶ tÝn dông chñ yÕu liªn quan tíi vÊn ®Ò lµ gióp ®ì ngêi nghÌo c¶i thiÖn cuéc
sèng vµ h¬n n÷a ng©n hµng ngêi nghÌo lµ ng©n hµng chÝnh s¸ch nh»m gióp ®ì
ngêi nghÌo c¶i thiÖn cuéc sèng theo ®Þnh híng cña nhµ níc.
§Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ tÝn dông víi møc cao nhÊt thêng th× cã nhiÒu yÕu tè t¸c
®éng lµm hiÖu qu¶ tÝn dông kh«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ theo nh mong muèn trong ®ã
cã mét sè c¸c nh©n tè nh: §Êt níc ta lµ mét níc ®ang ph¸t triÓn, ®i lªn tõ mét
níc thuÇn n«ng nghiÖp, l¹i ph¶i tr¶i qua 2 cuéc chiÕn tranh bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ cho
nªn vÒ c¬ b¶n ®iÓm xuÊt ph¸t cña níc ta lµ rÊt kÐm, ®êi sèng cña nh©n d©n cßn rÊt
kÐm. §Êt níc ta lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu cã nhiÒu s«ng ng¹ch, c¬ së h¹
tÇng thÊp kÐm, giao th«ng thuû bé kÐm ph¸t triÓn dÉn ®Õn trong c«ng t¸c tÝn dông
gÆp nhiÒu khã kh¨n ®Ëc biÖt lµ c¸c vïng s©u, vïng xa d©n c sèng tha thít. Do
níc ta lµ mät níc thuéc khu vùc «n ®íi giã mïa nªn n¨m nµo còng cã b·o m¹nh
®æ bä vµo g©y khã kh¨n cho ®êi sèng nh©n d©n, ¶nh hëng tíi c«ng t¸c tÝn dông,
®ång vèn tÝn dông cho d©n vay trong trêng hîp nµy cã nguy c¬ mÊt ®iÒu nµy còng
¶nh hëng tíi hiªu qu¶ tÝn dông. Tr×nh ®é d©n trÝ cha cao khi hä nh©n ®îc vèn
tÝn dông hä kh«ng biÕt lµm sao cho cã lîi ®ã lµ ®iÒu rÊt thiÖt thßi cho chóng ta ®Æc
biÖt lµ cho tÝn dông ng©n hµng, do thiÕu hiÓu biÕt nhiÒu ngêi cßn cha biÕt ®Õn tÝn
dông vay vèn, khi cã vèn trong tay ngêi d©n kh«ng d¸m m¹nh d¹n ®Çu t kinh
doanh, kh«ng d¸m cÇm tiÒn ®a vµo kinh doanh chÊp nhËn rñi ro. §ã lµ nh÷ng nh©n
tè ¶nh hëng mét c¸ch kh¸ch quan tíi hiÖu qu¶ tÝn dông cãn nh÷ng nh©n tè chñ
quan ®ã lµ nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi víi tÝn dông, c¬ chÕ qu¶n lý kÐm hiÖu qu¶. VÒ
-9-
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
chÝnh s¸ch ®èi víi tÝn dông cha ®ång bé cßn béc lé nhiÒu s¬ hë kÐm linh ho¹t
kh«ng ®¸p øng ®îc c¬ chÕ thÞ trêng, c¬ chÕ qu¶n ký yÕu kÐm dÉn ®Õn trêng hîp
mét sè c¸n bé yÕu kÐm ®¹o ®øc lîi dông chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña c«ng, qu¶n lý
kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶, kh«ng m¹nh d¹n ¸p dông c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch trong
c«ng viÖc
II) Ho¹t ®éng cña ng©n hµng ngêi nghÌo vµ hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng
ngêi nghÌo ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo:
1) Ng©n hµng ngêi nghÌo (NHNg):
NHNg ®îc thµnh lËp gåm cã Héi ®ång qu¶n trÞ ®øng ®Çu lµ chñ tÞch héi ®ång
qu¶n trÞ vµ c¸c thµnh viªn cña héi ®ång, ngêi ®øng ra qu¶n lý trùc tiÕp lµ tæng
gi¸m ®èc NHNg vµ ban Tæng gi¸m ®èc, Tæng kiÓm so¸t Héi ®ång qu¶n trÞ, NHNg
®îc thµnh lËp ë tÊt c¶ c¸c tØnh trong c¶ níc, ë mçi tØnh l¹i cã nhiÒu chi nh¸nh ë
c¸c huyÖn, quËn vµ ngêi l·nh ®¹o ë c¸c tØnh lµ gi¸m ®èc NHNg cïng ban l·nh ®¹o
ng©n hµng. Cïng víi m« h×nh ®Æc thï, cã Héi ®ång qu¶n trÞvµ Ban ®¹i diÖn Héi
®ång qu¶n trÞ c¸c cÊp, ®· tËp hîp ®îc søc m¹nh tæng hîp c¸c ngµnh, c¸c cÊp, c¸c
®oµn thÓ chÝnh trÞ x· héi vµ ®«ng ®¶o céng ®ång d©n c tõ mäi miÒn ®Êt níc gãp
tiÒn, gãp søc ph¸t huy tinh thÇn t¬ng th©n t¬ng ¸i cña d©n téc ta.TÝnh ®Õn nay
NHNg ®îc thµnh lËp ë hÇu hÕt c¸c tØnh trong c¶ níc vµ ho¹t ®éng cã nhiÒu hiÖu
qu¶.
Sau gÇn 5 n¨m thµnh lËp vµ ho¹t ®éng, NHNg võa kiÖn toµn bé m¸y ho¹t ®éng vµ
x©y dùng c¬ chÕ nghiÖp vô, võa triÓn khai c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ cho vay
nhng còng ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ trong viÖc cung cÊp vèn tÝn dông tíi
nh÷ng hé nghÌo thiÕu vèn s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt qu¶ ®ã thÓ hiÖn:
VÒ nguÇn vèn: TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2000, tæng nhuån vèn cña NHNg ®¹t 5.015
tû ®ång so víi nguån vèn tõ khi thµnh lËp vµ chuyÓn giao tõ Quü cho vay u ®·i hé
nghÌo chuyÓn sang lµ 521 tû ®ång th× nguån vèn ®· t¨ng lªn 4496 tû ®ång víi kÕt
cÊu nguån vèn chñ yÕu lµ nguån vèn vay tõ c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh
- 10 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
2.602 tû ®ång chiÕm 55,9% tæng nguån vèn vay vèn Ng©n hµng nhµ níc (chiÕm
18%), vèn vay Tæ chøc níc ngoµi (Quü OPEC chiÕm 1,7%), vèn nhËn dÞch vô uû
th¸c (chiÕm 1%), vèn tõ ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng chuyÓn sang (chiÕm 6,7%) vµ mét
phÇn nhá tõ vèn huy ®éng trong céng ®ång d©n c.
VÒ kÕt qu¶ cho vay: Víi tæng nguån vèn nªu trªn, NHNg ®· thùc hiÖn cung cÊp
tíi phÇn lín c¸c hé nghÌo cã nhu cÇu vay vèn trªn ph¹m vi toµn quèc. TÝnh ®Õn
ngµy 30/9/2000, ®· cã h¬n 5,3 triÖu lît hé nghÌo nhËn ®îc vèn vay tÝn dông tõ
NHNg víi tæng sè tiÒn lµ 8.396 tû ®ång. NhiÒu hé nghÌo lµ d©n téc thiÓu sè còng
®· ®îc vay vèn víi d nî lµ 733 tû ®ång chñ yÕu lµ ngêi d©n téc Tµy, Nïng,
Th¸i, Mêng, Kh¬ me...
VÒ ®èi tîng phôc vô: Lµ nh÷ng hé gia ®×nh nghÌo cã søc lao ®éng, cã kh¶ n¨ng
tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh nhng thiÕu vèn. Hé nghÌo ®îc nhËn diÖn theo chuÈn
mùc ph©n lo¹i do Bé Lao ®éng Th¬ng Binh vµ X· héi c«ng bè tõng thêi kú, c¸c
®èi tîng nµy cha ®îc vay vèn ë c¸c toá chøc tÝn dông. C¸c h« gia ®×nh nghÌo
thuéc diÖn chÝnh s¸ch x· héi nh giµ c¶ neo ®¬n, tµn tËt, kh«ng cã søc lao ®éng,
hoÆc c¸c gia ®×nh nghÌo gÆp rñi ro bÖnh tËt, thiªn tai, thiÕu ¨n do Quü x· héi cña
Ng©n s¸ch Nhµ níc tµi trî. Nh÷ng hé nµy kh«ng thuéc ®èi tîng ®îc vay vèn cña
NHNg. Hé nhÌo vay vèn NHNg ph¶i thùc sù s¶n xuÊt kinh doanh dich vô, kh«ng
®îc sö dông vèn vay vµo môc ®Ých tiªu dïng, sinh ho¹t, ch÷a bÖnh, cøu ®ãi, tæ
chøc héi hÌ, ch¬i ®Ò, nghiÖn hót...
¦u ®·i vÒ l·i suÊt cho vay: Nhà níc cã chÝnh s¸ch u ®·i vÒ l·i suÊt cho vay ®èi
víi ngêi nghÌo, NHNg cho hé nghÌo vay vèn víi l·i suÊt thÊp h¬n l·i suÊt cho vay
cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, Quü tÝn dông nh©n d©n. NHNg cho vay cung 1 møc
l·i suÊt cho c¸c lo¹i cho vay kh¸c nhau(ng¾n h¹n, trung h¹n). L·i suÊt cho vay hé
nghÌo vïng 3(Theo quy ®Þnh cña Uû ban D©n téc vµ miÒn nói) ®îc gi¶m 0,1% so
víi l·i suÊt cho vay th«ng thêng. L·i suÊt nî qu¸ h¹n b»ng 130% l·i suÊt cho vay
ghi trªn sæ vay vèn. (ThÊp h¬n so víi l·i suÊt nî qu¸ h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i
lµ b»ng 150% l·i suÊt cho vay th«ng thêng). L·i suÊt cho vay ®îc thay ®æi theo
- 11 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tng thêi kú do chÝnh phñ quy ®Þnh c¨n cø sù thay ®æi mÆt b»ng l·i suÊt chung trªn
thÞ trêng. Trong 5 n¨m qua, ®· cã 5 lÇn th©y ®æi theo híng h¹ l·i suÊt cho vay ®èi
víi hé nghÌo tõ møc l·i suÊt 1,2%/th¸ng h¹ xuèng 1%/th¸ng; 0,8%/th¸ng vµ hiÖn
nay ®ang ¸p dông lµ 0,7%/th¸ng, riªng ®èi víi hé nghÌo vïng III ®îc vay l·i suÊt
0,6%/th¸ng vµ ®Òu thÊp h¬n l·i suÊt cho vay hiÖn hµnh cña c¸c NHTM vµ Hîp t¸c
x· tÝn dông.
VÒ quy ®Þnh møc cho vay tèi ®a: Khi míi thµnh lËp NHNg: møc cho vay tèi ®a
kh«ng qu¸ 2,5 triÖu ®ång/hé. HiÖn nay, ®iÒu chØnh n©ng lªn tèi ®a kh«ng qu¸ 3
triÖu ®ång/hé. Riªng ®èi víi nh÷ng hé nghÌo ®Çu t cho ch¨n nu«i ®¹i gia sóc,
tr«ng c©y ¨n qu¶, c©y c«ng nghiÖp, mua s¾m c«ng cô, nu«i trång ®¸nh b¾t h¶i s¶n,
kinh doanh ngµnh nghÒ, ®îc vay vèn tèi ®a ®Õn 5 triÖu ®«ng/hé phï hîp víi t¨ng
trëng nguån vèn cña NHNg vµ quy m« sö dông vèn ®èi víi hé nghÌo
VÒ thêi h¹n cho vay: ViÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay c¨n cø vµo chu kú s¶n xuÊt
kinh doanh vµ tr¶ nî cña ngêi vay nhng tèi ®a kh«ng qu¸ 60 th¸ng. Hé nghÌo
®îc vay vèn nhiÒu lÇn cho ®Õn khi tho¸t khái ngìng nghÌo theo chuÈn mùc ph©n
lo¹i cña Bé lao ®éng th¬ng binh x· héi. Thêi h¹n cho vay trung h¹n tèi ®a 36
th¸ng, nay ®îc nghiªn cøu ¸p dông thêi h¹n tèi ®a 60 th¸ng. Ngoµi ra, NHNg cßn
¸p dông c¸c h×nh thøc cho vay lu vô, gia h¹n nî.
VÒ thñ tôc cho vay: Thñ tôc cho vay hé nghÌo ®¬n gi¶n. Hé nghÌo vay vèn kh«ng
ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n. Hé nghÌo chØ ph¶i ®iÒn vµo ®¬n xin vay theo mÉu ®· ®îc
ng©n hµng in s½n. Trong ®¬n nªu râ môc ®Ých vay tiÒn, sè tiÒn xin vay vµ cam kÕt
cña hé vay vèn ®èi víi ng©n hµng.
C¸c quy ®Þnh kh¸c:
Hé nghÌo vay vèn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tr¶ gèc vµ l·i ®Çy ®ñ theo ®óng thêi h¹n ®·
cam kÕt víi ng©n hµng. Hé nghÌo vay vèn chØ ph¶i tr¶ kho¶n l·i vay theo l·i suÊt
vay vèn ®íc NHNg c«ng bè theo tõng thêi ®iÓm cô thÓ, kh«ng ph¶i tr¶ thªm bÊt
kú mét kho¶n phÝ nµo kh¸c. ViÖc tr¶ l·i cã thÓ tr¶ theo th¸ng hoÆc quý tuú theo sù
- 12 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tho¶ thuËn cña ng©n hµng víi ngêi vay vèn. NHNg kh«ng tÝnh l·i cha tr¶ ®Ó nhËp
vµo gèc. Nõu l·i cha thu ®îc cña kú tríc chuyÓn sang thu vµo kú kÕ tiÕp.
NHNg ph¸t tiÒn vay trùc tiÕp cho nh÷ng hé nghÌo n»m trong danh s¸ch ®· ®îc
tæ b×nh nghÞ vµ ®îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt.
ChÝnh s¸ch xö lý rñi ro: Nhµ níc cã chÝnh s¸ch xö lý rñi ro ®Ó hç trî hé nghÌo
vay vèn gÆp rñi ro bÊt kh¶ kh¸ng nh thiªn tai, ho¶ ho¹n, dich bÖnh... g©y thiÖt h¹i
®Õn tµi s¶n cña hé vay vèn trong ®ã cã vèn vay ng©n hµng. Nh÷ng trêng hîp rñi ro
nµy dï x¶y ra trªn diÖn réng hay trªn diÖn hÑp, dï kho¶n vay ®Õn h¹n hoÆc cha
®Õn h¹n sÏ ®îc NHNg xö lý tuú theo møc ®é thiÖt h¹i. Trêng hîp hé nghÌo vay
vèn cha tr¶ ®îc nî do nguyªn nh©n s¶n xuÊt ra cha tiªu thô ®îc s¶n phÈm th×
NHNg cho gia h¹n nî ®Õn khi hé nghÌo b¸n ®îc s¶n phÈm tr¶ nî ng©n hµng.
Nhng tèi ®a kh«ng qu¸ 60 ngµy.
2) HiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng ngêi nghÌo ®èi víi c¸c hé thuéc diÖn ®ãi
nghÌo:
TÝn dông ng©n hµng lµ mèi quan hÖ vay mîn gi÷a ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông
kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n.
NHNg ®îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých gióp c¸c hä nghÌo vît lªn khã kh¨n tho¸t ra
khái c¶nh ®ãi nghÌo hoµ nhËp víi cuéc sèng nhng bªn c¹nh ®ã nã còng ho¹t ®éng
nh»m môc ®Ých kinh doanh thu lîi nhuËn nhng víi møc thÊp. ChÝnh v× vËy mµ khi
nãi ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông cña NHNg chóng ta ph¶i nãi tíi vÊn ®Ò sö dông vèn vµ
hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vèn ®ã nh thÕ nµo thu ®îc lîi nhuËn cao hay thÊp. Cho
®Õn nay sau 5 n¨m ®îc thµnh lËp NHNg cã tæng sè vèn ban ®Çu lµ 521 tû ®ång
vµ b©y giê lµ 5015 tû ®ång nh v©y sau 5 n¨m ®îc thµnh lËp NHNg ®· ®a tæng
nguån vèn cña m×nh t¨ng thªm gióp ng©n hµng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, tèt h¬n.
Thu l·i cho vay vÉn lµ kho¶n thu chÝnh, duy nhÊt cña NHNg nªn vÉn ®îc NHNg
c¸c cÊp tÝch cùc khai th¸c nh»m gi¶m bít c¨ng th¼ng vÒ kinh phÝ ho¹t ®éng còng
nh t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc sö lý mét sè vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña
NHNg, tæng sè l·i thu ®îc trong n¨m 2000 lµ 325 tû t¨ng 15,6% so víi n¨m 1999,
- 13 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tû lÖ thu l·i b×nh qu©n toµn quèc ®¹t 86,6% t¨ng 1,6% so víi n¨m 1999. Thu l·i tõ
tiÒn göi ®©y lµ kho¶n l·i ph¸t sinh tõ sè vèn t¹m thêi nhµn rçi ®ang trªn tµi kho¶n
tiÒn göi t¹i NHNo. Tæng thu l·i tiÒn göi lµ 5,2 tû ®ång n¨m 2000. HÖ sè sö dông
vèn trong n¨m 2000 b×nh qu©n c¶ n¨m lµ 92,6%. Nãi hiÖu qu¶ tÝn dông còng lµ nãi
®Õn vÊn ®Ò ®· cho vay ®îc bao nhiªu tiÒn trong 1 n¨m vµ nã ®· cã t¸c dông g× gióp
c¸c hé nghÌo ®ãi chÝnh v× vËy mµ khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tÝn dông cña NHNg chóng
ta thêng nh×n vµo kÕt qu¶ nµy, thËt kÝch lÖ lµ cho ®Õn nay sau 5 n¨m thµnh lËp nãi
chung lµ trong thêi gian ng¾n nhng víi sù ho¹t ®éng cã g¾ng vµ cã hiÖu qu¶
NHNg hµng n¨m cho c¸c ®èi tîng thuéc diÖn ®îc vay vèn vay vèn víi sè tiÒn
hµng tû ®«ng mçi n¨m nh n¨m 2000 doanh sè cho vay laf 2171 tû ®ång trong ®ã
doanh sè cho vay quý IV lµ 724 tû ®ång, chiÕm tû träng 33,4% doanh sè cho vay c¶
n¨m. Doanh sè thu nî ®¹t 1364 tû ®ång, trong ®ã doanh sè thu nî quý IV lµ 452 tû
®ång, chiÕm tû träng 33,1% doanh sè thu nî c¶ n¨m. §Õn ngµy 31/12/2000, tæng d
nî cho vay hé nghÌo ®¹t 4704 tû ®ång, t¨ng 807 tû ®«ng(20,7%) so víi n¨m 1999,
trong ®ã quý IV t¨ng 326 tû ®ång, chiÕm tû träng 40,4% trong tæng sè d nî c¶
n¨m vµ ®¹t 89,4% kÕ ho¹ch n¨m 2000. HiÖn cã gÇn 2,5 triÖu hé thuéc 208 ngµn tæ
vay vèn cßn d nî NHNg. D nî b×nh qu©n mét hé lµ 1880 ngµn ®ång, t¨ng so víi
n¨m ®Çu tiªn ho¹t ®éng (1996) lµ 500 ngµn ®ång/hé vµ t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 200
ngµn ®ång/ hé. TÝnh ®Õn ngµy 30/9/2000, ®· cã h¬n 5,3 triÖu hé nghÌo nhËn ®îc
vèn tÝn dông tõ NHNg víi tæng sè tiÒn lµ 8396 tû ®ång. Víi sè vèn vay hé nghÌo ®·
®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh, chñ yÕu lµ ®Çu t vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, th©m
canh t¨ng vô, më réng ngµnh nghÒ, c¶i thiÖn ®êi sèng vµ n©ng cao thu nhËp ®Ó tr¶
nî ng©n hµng víi doanh sè thu nî ®¹t 4017 tû ®ång. HiÖn cßn 2467 ngµn hé d nî
ng©n hµng víi sè tiÒn 4379 tû ®ång, b×nh qu©n mçi hé d nî tíi 1,7 triÖu dång.
Trong doanh sè cho vay nãi trªn, ng©n hµng ®· thùc hiÖn cung cÊp tÝn dông tíi c¶
nh÷ng hé nghÌo ë vïng III, d nî hé nghÌo ë khu vùc III lµ 487 tû ®ång víi 280
ngµn hé cßn d nî, trong ®ã cho vay hé nghÌo ë c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n miÒn nói,
vïng s©u, vïng xa theo QuyÕt ®Þnh 135/1998/Q§-TTg ngµy 31/7/1998 cña Thñ
- 14 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tíng ChÝnh phñ lµ 324 tû ®ång víi 183 ngµn hé d nî tÝnh ®Õn n¨m 2000 tû lÖ hé
nghÌo ®ãi trong c¶ níc cßn 11% gi¶m xuèng rÊt nhiÒu so víi tríc ®©y thÓ hiÖn
®îc chÝnh s¸ch cho vay ®èi víi hé nghÌo ®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt, ®êi sèng ngêi d©n
®îc c¶i thiÖn nhiÒu, gióp nhiÒu hé trë l¹i cuéc s«ng hoµ nhËp víi céng ®ång. Thêi
gian qua, tÝn dông NHNg ®· tËp trung ®Çu t cho hé nghÌo thùc sù cã hiÖu qu¶, gãp
phÇn t¹o viÖc lµm, thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, chuyÓn dich c¬ cÊu c©y trång,
vËt nu«i, æn ®Þnh c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho d©n nghÌo. §Õn nay,
theo b¸o c¸o cña c¸c chi nh¸nh vèn NHNg ®· gãp phÇn gióp cho 425 ngµn hé tho¸t
khái ngìng nghÌo ®ãi, v¬n lªn hoµ mhËp víi céng ®ång.
III) Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông cña NHNg ®èi víi hé
n«ng d©n nghÌo.
1) Gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn:
§Ó NHNg cã thÓ ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× cÇn ph¶i cã mét nguån vèn t¬ng ®èi
lín. Muèn vËy ph¶i tËp trung mäi nguån vèn tµi trî g¾n víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo
mµ l©u nay ®ang ®îc c¸c bé, c¸c ngµnh, c¸c cÊp, tæ chøc ®oµn thÓ quÇn chóng
qu¶n lý vÒ mét ®Çu mèi lµ NHNg qu¶n lý vµ cho vay. Kh«ng thÓ tån t¹i m·i t×nh
tr¹ng nhiÒu ch¬ng tr×nh hç trî vèn cho n«ng nghiÖp n«ng th«n, cho môc tiªu xo¸
®ãi gi¶m nghÌo mµ ngêi nghÌo l¹i thiÕu vèn s¶n xuÊt, Cho nªn ph¶i chó träng
viÖc huy ®éng vèn, b¶o toµn vÇ kh«ng ngõng ph¸t triÓn nguån vèn v× NHNg ho¹t
®éng v× môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn.
- §èi víi nguån vèn tõ ng©n s¸ch: §Ó tõng bíc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi
gi¶m nghÌo, Nhµ níc cÇn ph¶i dµnh mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trong c¸c kho¶n chi ng©n
s¸ch hµng n¨m ®Ó lËp c¸c quü tµi trî cho ch¬ng tr×nh dù ¸n quèc gia nh: Quü
gi¶i quyÕt viÖc lµm, quü b¶o trî n«ng nghiÖp, quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo... Thùc tÕ
cho thÊy, viÖc hç trî vèn cho ngêi nghÌo víi h×nh thøc cÊp ph¸t cña ng©n s¸ch sÏ
kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, t¹o t©m lý mong chê û l¹i ®èi víi ngêi
nghÌo vµ sè vèn sÏ kh«ng ®îc sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt mµ chØ ®¸p øng
- 15 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
nhu cÇu tiªu dïng. §Ó vèn tµi trî cña Nhµ níc sö dông ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi
tuîng vµ ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ cÇn ph¶i thùc hiÖn th«ng qua kªnh tÝn dông. V×
vËy, Nhµ níc nªn cã kÕ ho¹ch vµ ph¬ng ¸n chuyÓn sè vèn tµi trî hµng n¨m vÒ
ph¸t triÓn n«ng th«n theo c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gi¶i quyÕt
viÖc lµm...qua hÖ thèng NHNg ®Ó qu¶n lý vµ cho vay víi mét møc l·i suÊt thèng
nhÊt th× míi ph¸t huy tèt hiÖu qu¶ c¸c ch¬ng tr×nh.
- §èi víi nguån vèn tµi trî cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n, nguån vèn ®èng gãp quü
xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc, trong d©n c vµ céng ®ång
nh÷ng ngêi nghÌo ®Ó kh«ng ngõng ph¸t triÓn quü cho vay, t¹o ®iÒu kiÖn cho
NHNg ho¹t ®éng chñ ®éng h¬n. Ngoµi nguån vèn ®ãng gãp b¾t buéc cña c¸c ng©n
hµng th¬ng m¹i, NHNg cã thÓ huy ®éng nguån vèn tµi trî tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ
tµi chÝnh, tÝn dông vµ c¸ nh©n trong níc vµ ngoµi níc,nguån vèn nµy ®îc h×nh
thµnh tõ viÖc trÝch mét phÇn vèn kinh doanh, nguån vèn nhµn rçi cña c¸c tæ chøc,
c¸ nh©n ®Ó tµi trî theo c¸c ch¬ng tr×nh nh©n ®¹o, tõ thiÖn hoÆc cho vay víi l·i suÊt
u ®·i v× môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §Ó kh¬i t¨ng nguån vèn nµy NHNg cÇn
ph¶i :
+ Thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc cho vay hé n«ng d©n nghÌo tõ quü cho vay u
®·i hé nghÌo vµ c¸c nguån vèn tµi trî theo ch¬ng tr×nh dù ¸n cña ChÝnh phñ.
+ Phèi kÕt hîp chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, ban xo¸ ®ãi gi¶m
nghÌo c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, c¸c c¬ quan h÷u quan ®Ó x©y dùng
c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n cã
tÝnh kh¶ thi nh»m thu hót c¸c nguån vèn tµi trî c¶ trong vµ ngoµi níc.
+ Cïng víi c¸c c¬ quan ®oµn thÓ, tæ chøc hiÖp héi tuyªn truyÒn vËn ®éng
mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc, mäi tÇng líp nh©n d©n, c¸c tæ chøc x· héi, c¸c
doanh nghiÖp... H·y v× ngêi nghÌo mµ ®ãng gãp vµo quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, coi
®ã lµ l¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi.
- §èi víi nguån vèn huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm cña hé n«ng d©n: Nguån vèn
t¨ng trëng th«ng qua huy ®éng tõ nhiÒu kªnh nhueng kh«ng thÓ ®¸p øng nÕu nh
- 16 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
NHNg kh«ng huy ®éng ®îc tiÒn göi tiÕt kiÖm cña d©n, nhng nÕu huy ®éng vèn
theo l·i suÊt thÞ trêng ®Ó cho vay u ®·i lµ chuyÖn nghÞch lý.BiÖn ph¸p ë ®©y lµ
Nhµ níc ph¶i cã c¬ chÕ xö lý l·i suÊt thÝch hîp. NhiÒu quan ®iÓm cho r»ng hé
n«ng d©n nghÌo kh«ng thÓ gi÷ tiÕt kiÖm ®îc v× møc thu nhËp cña hä qu¸ thÊp l¹i
ph¶i dµnh ®a phÇn cho ¨n uèng, sinh ho¹t, thuèc men... th× llµm g× cßn tiÒn göi tiÕt
kiÖm n÷a, nhng còng cã quan ®iÓm cho r»ng hé nghÌo vÉn cã tiÒn ®Ó göi tiÕt kiÖm
v×: B¶n chÊt ngêi n«ng d©n ViÖt Nam lµ cÇn cï vµ tiÕt kiÖm, hä vÉn thêng dµnh
dôm tiÕt kiÖm chót vèn ch¾t chiu ®Ó ®Ò phßng lóc gi¸p h¹t, mÊt mïa hoÆc c¸c nhu
cÇu ®ét xuÊt kh¸c. S¶n xuÊt vµ c¸c ngµnh nghÒ phô ë n«ng th«n cã tÝnh thêi vô, thu
nhËp cña ngêi n«ng d©n l¹i mang tÝnh tæng hîp, ngoµi thu nhËp chÝnh hä cßn thu
nhËp thêng xuyªn c¸c nghÒ phô nh t¨ng gia mí rau, con gµ... hä cã thÓ tÝch kuü
®îc tõ ®ã. Nõu coi viÖc gi÷ tiÒn tiÕt kiÖm nh mét ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó ®îc vay
tiÒn Ng©n hµng th× sÏ khuyÕn khÝch hé n«ng d©n ®Ó dµnh tiÒn göi.
Kinh nghiÖm thùc tÕ cho thÊy hÇu hÕt c¸c ch¬ng tr×nh tÝn dông cÊp cho ngêi
nghÌo ®¹t kÕt qu¶ kh«ng ph¶i do viÖc gi¶m l·i suÊt, mµ do t¹o ®îc nhiÒu c¬ héi
lµm ¨n cho ngêi nghÌo, do kiÓm so¸t kh¾t khe viÖc sö dông vèn, g¾n viÖc huy
®éng tiÕt kiÖm b¾t buéc th«ng qua tæ nhãm víi tÝn dông ®Ó t¹o ý thøc tiÕt kiÖm
trong toµn d©n. §Ó t¹o thªm nguån vãn cho vay ë khu vùc n«ng th«n, cÇn ph¶i cã
c¬ chÕ chÝnh s¸ch, c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®ã lµ:
+ Ph¶i tËp trung mäi cè g¾ng ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ, thÞ trêng vèn ë n«ng
th«n, NHNg ph¶i cã chi nh¸nh ho¹t ®éng ë ®Þa bµn n«ng th«n, ccµn ®æi míi ph¬ng
thøc ho¹t ®éng, c¶i tiÕn c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ë n«ng
th«n ®Î khuyÕn khÝch hä ®Õn víi ng©n hµng. Cã c¬ chÕ khuuyÕn khÝch b¨ng vËt
chÊt thÝch hîp víi tõng chi nh¸nh, tõng c¸n bé tham gia huy ®éng vèn vµ cho vay ë
tËn lµng, ë vïng s©u, vïng xa, phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, c¸c tæ chøc
®oµn thÓ quÇn chóng tuyªn truyÒn vËn ®éng nh©n d©n tham gia göi tiÒn tiÕt kiÖm
vµo ng©n hµng.
- 17 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ Thùc hiÖn c¬ chÕ bï lç thÝch hîp, kÞp thêi cho NHNg ®Ó thùc hiÖn viÖc cho vay
theo møc l·i suÊt u ®·i mµ ph¶i sö dôngnguån vèn huy ®éng.
+ Thùc hiÖn phueoeng thøc huy ®éng vèn tiÕt kiÖm b¾t buéc vµ tiÕt kiÖm tù
nguyÖn v× hai ph¬ng thøc nµy lµ yÕu tè quan träng trong viÖc ®éng viªn vµ thu hót
nguån vèn tÝch luü cña hé n«ng d©n nghÌo, nh»m kh¬i t¨ng nguån vèn u ®·i ®Ó
tiÕp tôc më réng diÖn cho vay vµ møc cho vay cña NHNg.
2) Nh÷ng biÖn ph¸p vÒ cho vay ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo.
§Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ NghÞ quyÕt trung ¬ng §¶ng, NHNg cÇn ph¶i cã nh÷ng
ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ ®èi víi viÖc thùc hiÖn chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸-
hiÖn ®¹i ho¸ nong nghiÖp n«ng th«n. HÖ thèng ng©n hµng c©nf cã nh÷ng nç lùc t¨ng
cêng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn t¹i ®Þa bµn díi nhiÒu h×nh thøc. §Æc biÖt lµ NHNg
ph¶i thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc huy ®éng vèn t¹i ®Þa ph¬ng víi l·i suÊt rÎ ®Ó cã ®ñ
vèn tgùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ lín cña §¶ng nh»m ®Èy nhanh tiÕn bé c«ng
nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸, ®ång thêi tËp trung vèn vÒ khu vùc n«ng th«n ®Ó t¨ng
cêng cho c¸c ngµnh nghÒ N«ng- L©m nghiÖp vµ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ, dich vô
kh¸c ph¸t triÓn. Thùc hiÖn nhiÖm vô trªn, NHNg cÇn ph¶i lu«n chó träng ®Õn hiÖu
qu¶ ®Çu t, phÊn ®Êu gi¶m d nî qu¸ h¹n ë møc thËp nhÊt gãp phÇn cñng cè vµ lµm
m¹nh ho¸ hÖ thèng ng©n hµng. §Ó ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
cña NHNg trong thêi gian tíi cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p vÒ cho vay ®èi víi
hé n«ng d©n nghÌo sau:
2.1. X¸c ®inh ®èi tîng cho vay:
§èi tîng phôc vô cña NHNg lµ nh÷ng hé nghÌo thiÕu vèn s¶n xuÊt, kinh
doanh nhng ph¶i cã n¨ng lùc s¶n xuÊt. HiÖn nay theo th«ng b¸o cña Bé lao ®éng
th¬ng binh- x· héi: “VÒ viÖc: X¸c ®Þnh chuÈn mùc hé ®ãi nghÌo cho n¨m 1997-
1998(chuÈn mùc tèi thiÓu)”.
- Hé nghÌo lµ hé cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi hµng th¸ng quy ®æi ra g¹o vµ
gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng:
- 18 -
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ Díi 25 Kg g¹o (t¬ng ®¬ng 90000 ®ång) ë thµnh thÞ.
+ Díi 20 Kg g¹o (t¬ng ®¬ng 70000 ®ång) ë n«ng th«n, ®ång b»ng vµ
trung du.
+ Díi 15 Kg g¹o (t¬ng ®¬ng 55000 ®ång) ë n«ng th«n miÒn nói vµ h¶i
®¶o.
- Hé ®ãi lµ hé cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi hµng th¸ng quy ®æi ra g¹o vµ gi¸
trÞ t¬ng ®¬ng: Díi 13 Kg g¹o (t¬ng ®¬ng 45000 ®ång).
2.2. X¸c ®inh ®iÒu kiÖn cho vay:
Hé n«ng d©n nghÌo muèn vay vèn NHNg th× ph¶i héi ®ñ ®iÒu kiÖn sau ®©y:
+ Hé vay vèn ph¶i cã tªn trong danh s¸ch hé nghÌo do Ban xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo
ë x·, phêng, thÞ trÊn ®Ò nghÞ, ®îc Chñ tÞch UBND x· së t¹i xÐt duyÖt, chuyÓn lªn
Ban ®¹i diÖn Héi ®ång qu¶n trÞ NHNg quËn, huyÖn, thÞ xa phª duyªt.
+ Hé nghÌo ph¶i cã hé khÈu thêng tró t¹i ®Þa ph¬ng n¬i chi nh¸nh NHNg ®ãng
trô së.
+ Hé nghÌo vay vèn kh«ng ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n nhng ph¶i lµ thµnh viªn tæ
t¬ng trî hoÆc tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn. Trêng hîp kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña tæ
th× ph¶i ®îc mät tæ chøc chÝnh trÞ x· héi c¬ së bao l·nh b»ng tÝn chÊp (gäi t¾t lµ tæ
tÝn chÊp).
+ Chñ hé vµ ngêi thõa kÕ hîp ph¸p lµ ngêi ®¹i diÖn cña hé gia ®×nh chÞu tr¸ch
nhiÖm vay vèn vµ tr¶ nî ng©n hµng.
+ Hé nghÌo tr¶ hÕt nî lÇn tríc míi ®îc xÐt duyÖt cho vay lÇn sau.
+ Hé nghÌo kh«ng cßn nî vay c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông kh¸c.
+ Hé nghÌo chÊp nhËn quy ®Þnh nghiÖp vôcho vay cña NHNg vµ chÞu sù kiÓm
so¸t cña NHNg tõ khi nhËn tiÒn vay cho ®Õn khi tr¶ hÕt nî gèc vµ l·i. §ång thêi
cam kÕt thùc hiÖn ®Çy ®ö c¸c lo¹i tiÒn göi b¾t buéc.
2.3. L·i suÊt cho vay ®èi víi hé n«ng d©n nghÌo:
- §Ó gióp ®ì cho hé n«ng d©n nghÌo ph¸ triÓn s¶n xuÊt nªn hä vay vèn víi l·i suÊt
u ®·i, cµng thÊp cµng tèt.
- 19 -
nguon tai.lieu . vn