- Trang Chủ
- Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học
- Báo cáo: Đề xuất mô hình tổ chức thoát nước và xử lý nước thải các đô thị duyên hải Nam Trung Bộ; Nghiên cứu áp dụng cho thành phố Tam Kỳ tỉnh Quảng Nam
Xem mẫu
- 1
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
NGUY N TH KHÁNH LY
Đ XU T MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ
NƯ C TH I ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B ;
NGHIÊN C U ÁP D NG CHO THÀNH PH TAM KỲ T NH
QU NG NAM
Chuyên ngành: Công ngh môi trư ng
Mã s : 60.85.06
TÓM T T LU N VĂN TH C S K THU T
Đà N ng – Năm 2012
- 2
Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. Tr n Đ c H
Ph n bi n 1: PGS.TS. Bùi S Lý
Ph n bi n 2: TS. Lê Th Kim Oanh
Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t
nghi p th c s k thu t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 18
tháng11 năm 2012.
Có th tìm hi u t i:
- Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng
- Trung tâm H c li u, Đ i h c Đà N ng
- 3
M Đ U
1. Lý do ch n ñ tài
Hi n nay, c nư c ñã có 755 ñô th nhưng ch có 6 ñô th có
tr m x lý nư c th i t p trung, ư c tính m i có kho ng 1% - 2% t ng
lư ng nư c th i c a các ñô th c n x lý. M ng lư i thoát nư c còn
ch p vá, thi u ñ ng b ; t l ñ u n i b t ho i c a các gia ñình vào
h th ng thoát nư c ñô th còn th p. Các thi t k h th ng thoát nư c
th i m i nơi làm m t ki u không theo m t mô hình nào, ch y u các
thi t k ph thu c vào ngu n v n vay c a các d án. Do ñó, h th ng
thoát nư c ñô th v n hành chưa hi u qu và nh hư ng ñ n quá trình
phát tri n kinh t - xã h i và ñ i s ng ngư i dân.
Xu t phát t th c t ñó, ñ tài “ Mô hình t ch c thoát
nư c và x lý nư c th i các ñô th duyên h i Nam Trung B ;
nghiên c u áp d ng cho thành ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam”
ñư c th c hi n v i mong mu n ñưa ra ñư c mô hình t ch c thoát
nư c & x lý nư c th i phù h p cho tình hình th c t c a các ñô th
duyên h i Nam Trung B (DHNTB) và áp d ng mô hình ñó ñ gi i
quy t bài toán t ch c thoát nư c & x lý nư c th i c a thành ph
Tam Kỳ. Qua ñó, giúp cung c p s li u cho vi c thi t k và qu n lý
h th ng này d dàng và ñ ng b hơn.
2. M c tiêu ñ tài
2.1. M c tiêu t ng quát
Đ xu t mô hình thoát nư c và x lý nư c th i phù h p cho
các ñô th DHNTB.
2.2. M c tiêu c th
Đ xu t gi i pháp thoát nư c và x lý nư c th i cho thành
ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam.
- 4
3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
3.1. Ý nghĩa khoa h c
Đánh giá ñư c hi n tr ng thoát nư c các ñô th DHNTB. Đ
xu t ñư c mô hình thoát nư c phù h p v i ñi u ki n t nhiên và ñ c
ñi m kinh t - xã h i các ñô th DHNTB.
3.2. Ý nghĩa th c ti n
K t qu nghiên c u c a ñ tài góp ph n gi i quy t úng ng p
và x lý ô nhi m môi trư ng nư c cho thành ph Tam Kỳ Qu ng
Nam.
4. Đ i tư ng, ph m vi và phương pháp nghiên c u
4.1.Đ i tư ng nghiên c u
H th ng thoát nư c c a các ñô th duyên h i Nam Trung B
(g m có v n ñ t ch c thoát nư c và x lý nư c th i); h th ng
thoát nư c c a thành ph Tam Kỳ, t nh Qu ng Nam.
4.2. Ph m vi nghiên c u
Thành ph Tam Kỳ và m t s thành ph khu v c DHNTB,
quy ho ch ñ n năm 2030.
4.3. Phương pháp nghiên c u
- Phương pháp k th a: dùng ñ thu th p thông tin v ñi u
ki n t nhiên, ñ c ñi m kinh t xã h i và hi n tr ng thoát nư c và x
lý nư c th i c a các ñô th DHNTB.
- Phương pháp th ng kê: trên cơ s thông tin ñã thu th p
ti n hành x lý s li u.
- Phương pháp kh o sát th c ñ a: kh o sát hi n tr ng thoát
nư c và x lý nư c th i c a thành ph Tam Kỳ, m t vài ñô th khác.
- 5
5. C u trúc c a lu n văn
Gi i thi u chung v ñ tài:
M ñ u Lý do ch n ñ tài, m c tiêu, ý nghĩa khoa h c, ý nghĩa
th c ti n, ñ i tư ng, ph m vi nghiên c u c a ñ tài.
T ng quan v h th ng thoát nư c ñô th DHNTB
- Đi u ki n t nhiên, kinh t xã h i DHNTB
Chương I - Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i các ñô th
DHNTB
- Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i thành ph Tam
Kỳ
Cơ s khoa h c ñ xu t mô hình t ch c thoát nư c và
Chương
x lý nư c th i cho các ñô th DHNTB
- Cơ s pháp lý
II
- Cơ s lý thuy t h th ng thoát nư c
- Cơ s th c t
Đ xu t mô hình t ch c thoát nư c và x lý nư c th i
(XLNT) cho ñô th duyên h i Nam Trung B
Chương III - Tiêu chí l a ch n HTTN & XLNT các ñô th
DHNTB
- Đ xu t mô hình
Mô hình t ch c thoát nư c và x lý nư c th i cho
Chương IV thành ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam
- Tiêu chí l a ch n HTTN & XLNT Tam Kỳ
- Mô hình thoát nư c và XLNT cho thành ph Tam
Kỳ
K t lu n K t lu n k t qu nghiên c u và ki n ngh
- 6
Chương 1. T NG QUAN V H TH NG THOÁT NƯ C
C A CÁC ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B
1.1. Đi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i vùng DHNTB
1.1.1. Đi u ki n t nhiên
Vào mùa mưa thì mưa l n gây lũ l t trên sông và ng p úng
nhi u di n tích ñ t. Vào mùa khô thì tình tr ng thi u nư c thư ng
xuyên x y ra gây khó khăn cho s n xu t nông nghi p. Đ a hình thì
d c d n v phía bi n.
1.1.2. Đ c ñi m v ñi u ki n kinh t - xã h i
Vùng DHNTB có nhi u ñi u ki n ñ phát tri n kinh t bi n.
Cơ s h t ng k thu t có c i thi n hơn so v i quá kh nhưng cũng
chưa th ñáp ng ñư c yêu c u ñ u tư. Dân s ñông mà t l th t
nghi p cao so v i c nư c ñ i s ng ngư i dân còn nhi u khó khăn.
1.2. Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i các ñô th DHNTB
Th c tr ng h th ng thoát nư c và v sinh ñô th : v i cơ s
v t ch t - k thu t nghèo nàn, l c h u, ph m vi ph c v c a h th ng
thoát nư c ñô th r t h n ch . Ph n l n nư c th i không ñư c x lý,
x th ng ra môi trư ng. H th ng mương, c ng thu gom nư c th i
mang tính ch p vá, thi u ñ ng b , không theo qui ho ch…nên không
phát huy ch c năng th m chí gây ng p úng.
1.2.1. Thành ph Đà N ng
H th ng thoát nư c c a thành ph Đà N ng là ki u chung,
theo mô hình t ch c thoát nư c ki u t p trung – phân tán. H th ng
này, ñã và ñang ñư c nâng c p, c i t o ñ v n hành hi u qu hơn.
Công ngh x lý nư c th i là sinh h c k khí thì t ra không hi u qu
nên d án“ Đ u tư cơ s h t ng ưu tiên thành ph Đà N ng” s
d ng công ngh mương oxy hóa tu n hoàn c i ti n.
- 7
1.2.2. Thành ph Qu ng Ngãi, Tuy Hòa, Qui Nhơn, Nha Trang,
Phan Rang – Tháp Chàm, Phan Thi t
H th ng thoát nư c c a các thành ph này ki u chung, ñang
trong giai ño n ti p t c ñ u tư và hoàn thi n. Cho ñ n th i ñi m hi n
t i, ña s các ñô th này chưa có nhà máy x lý nư c th i ñô th ho t
ñ ng.
ML thu gom ML c p 1 H ñi u Ngu n ti p
c p 2, 3 (c ng hòa (có nh n (h ,
(c ng chung) chung) ho c sông, bi n)
không)
Hình 1.3. Hi n tr ng t ch c thoát nư c ñô th DHNTB
H th ng thoát chung ñang trong tình tr ng là h n ch v qui
mô, xu ng c p, thi u b o dư ng, n o vét, b c mùi và quá t i so v i
quá trình ñô th hóa di n ra nhanh chóng. Hi n nay, các t nh, thành
ph ñang ti p t c các giai ño n ti p theo c a nhi u d án v thoát nư c
và x lý nư c th i, nhi u thành ph ñang l p ñ t tr m x lý nư c th i
b ng công ngh mương oxy hóa.
1.3. Thành ph Tam Kỳ, t nh Qu ng Nam
1.3.1. Đi u ki n t nhiên, ñ c ñi m kinh t - xã h i TP. Tam Kỳ
Thành ph Tam Kỳ có ñ a hình tương ñ i b ng ph ng.T c
ñ tăng trư ng kinh t còn ch m, thu nh p bình quân ñ u ngư i th p.
1.3.2. Hi n tr ng h th ng thoát nư c
H th ng thoát nư c ki u chung. Trong khu v c n i thành có
3 h th ng kênh và h ñi u hòa. Đây là ngu n ti p nh n h n h p
nư c mưa và nư c th i t h th ng c ng thu gom, r i th i ra sông
không qua x lý. Đã có 5 phư ng trung tâm ñư c ñ u tư h th ng
c ng thoát nư c, còn l i 8 phư ng, xã chưa ñư c ñ u tư.
- 8
Chương 2. CƠ S KHOA H C Đ XU T MÔ HÌNH T
CH C THOÁT NƯ C & X LÝ NƯ C TH I CHO CÁC ĐÔ
TH DUYÊN H I NAM TRUNG B
2.1. Cơ s pháp lý
2.1.1. Lu t B o v môi trư ng
Lu t ñư c ban hành năm 1993 và s a ñ i ngày 29 tháng 11 năm
2005
2.1.2. Lu t Tài nguyên nư c
Lu t tài nguyên nguyên nư c ñư c qu c h i thông qua này
21/06/2012 s có hi u l c vào ngày 1/1/2013 qui ñ nh v quy n s
h u tài nguyên nư c, trách nhi m b o v tài nguyên nư c, cách khai
thác và s d ng h p lý tài nguyên nư c, phòng ch ng, kh c ph c h u
qu do nư c gây ra.
2.1.3. Lu t Quy ho ch ñô th
Lu t Quy ho ch ñô th ñư c ban hành vào ngày 17 tháng 6
năm 2009 bao g m 6 chương, 76 ñi u qui ñ nh v l p, th m ñ nh,
phê duy t, ñi u ch nh quy ho ch ñô th .
2.1.4. Ngh ñ nh 88/2007/NĐ-CP v thoát nư c ñô th và khu công
nghi p
Ngh ñ nh g m 9 chương 65 ñi u v qui ho ch thoát nư c,
ñ u tư phát tri n thoát nư c, qu n lý v n hành h th ng thoát nư c,
d ch v thoát nư c, phí thoát nư c, quy n và nghĩa v c a các bên
liên quan, thanh tra ki m tra x lý vi ph m thoát nư c.
2.1.5. Quy t ñ nh s 1930/QĐ-TTg
Quy t ñ nh 1930/QĐ-TTg ngày 20/11/2009 ñ nh hư ng phát
tri n thoát nư c ñô th và khu công nghi p Vi t Nam ñ n 2025 và
t m nhìn ñ n 2050.
- 9
2.1.6. Các quy chu n, tiêu chu n k thu t ñ l a ch n công ngh
và l p d án thoát nư c và x lý nư c th i ñô th
2.1.6.1. QCXDVN 01:2008/BXD Qui chu n k thu t Qu c gia v
Quy ho ch xây d ng
2.1.6.1. QCVN 07:2010/BXD – quy chu n k thu t qu c gia v các
công trình h t ng k thu t ñô th
2.1.6.3. QCVN 40:2011/BTNMT qui chu n k thu t qu c gia v nư c
th i công nghi p (thay cho QCVN 24:2009/BTNMT)
2.1.6.4. QCVN 10:2008/BTNMT - quy chu n k thu t qu c gia v
nư c bi n ven b
2.1.6.5. TCVN 7957:2008 Thoát nư c – M ng lư i và công trình
bên ngoài – tiêu chu n thi t k
2.2. Lý thuy t h th ng thoát nư c ñô th
2.2.1. Khái ni m và phân lo i h th ng thoát nư c ñô th
2.2.1.1. H th ng thoát nư c chung
2.2.1.2. H th ng thoát nư c riêng
2.2.1.3. H th ng thoát nư c n a riêng
2.2.1.4. H th ng thoát nư c n a chung
2.2.2. T ch c thoát nư c
2.2.2.1. Thoát nư c và x lý nư c th i t p trung
2.2.2.2. Thoát nư c và x lý nư c th i phân tán
2.2.2.3. Thoát nư c và x lý nư c th i t i ch
2.2.3. X lý nư c th i
Sau khi x lý sơ b t i ch thì nư c th i ñư c ñưa ñ n tr m
x lý nư c th i ñô th t p trung; t i ñây nư c th i ñư c x lý 2 b c
ho c 3 b c ph thu c vào yêu c u c a ngu n ti p nh n và thành ph n
ch t b n trong ngu n th i. Nư c th i sau quá trình làm s ch ñư c
kh trùng và x ra ngoài.
- 10
Các công trình x lý cơ h c bao g m: song ch n rác, b l ng
cát, b l ng tr ng l c (l ng 1).
Các công trình x lý b c 2 ho c b c 3 là các công trình x lý
sinh h c trong ch ñ t nhiên hay nhân t o, theo nguyên lý bùn ho t
tính hay nguyên lý l c và dính bám c a sinh v t, có kh ch t dinh
dư ng hay không. C th như:
X lý sinh h c nhân t o hi u khí theo nguyên lý bùn ho t
tính
Các công trình ch y u là các lo i b aeroten, mương oxy
hóa tu n hoàn,… Các công trình này ñư c c p khí cư ng b c ñ oxy
cho vi khu n oxy hóa ch t h u cơ và khu y tr n ñ u bùn ho t tính
v i nư c th i.
X lý sinh h c nhân t o hi u khí theo nguyên lý l c và dính
bám vi sinh v t:
Các công trình ch y u là b l c sinh h c, ñĩa l c sinh h c,
b l c sinh h c có v t li u l c ng p nư c.
X lý sinh h c trong ñi u ki n t nhiên
Bi n pháp này d a vào ho t ñ ng c a vi sinh v t và di n tích
ñ t ñai, h s n có. Các công trình ch y u là h sinh h c, ñ t ng p
nư c. Tuy nhiên các công trình này n u c ñ x lý trong ñi u ki n
t nhiên thì hi u su t th p nên thư ng ngư i ta thư ng th c hi n
thêm m t s bi n pháp ñ nâng cao hi u qu .
2.3. Đ nh hư ng qui ho ch thoát nư c c a các ñô th DHNTB và
thành ph Tam Kỳ
2.3.1. Đ nh hư ng phát tri n thoát nư c các ñô th DHNTB
Đ n năm 2020, xoá b tình tr ng ng p úng t ñô th lo i IV tr
lên; m r ng ph m vi ph c v cu h th ng thoát nư c lên 80%; t l thu
gom và x lý nư c th i t lo i III tr lên là 60%; các ñô th lo i IV, V,
- 11
làng ngh ñ t 40%; các công trình, tuy n c ng, mương ñi qua khu dân cư
t p trung không ñư c gây ô nhi m môi trư ng.
Đ n năm 2025, xoá b hoàn toàn tình tr ng ng p úng t i các
ñô th ; m r ng ph m vi ph c v c a các h th ng thoát nư c ñô th
lên 90 – 95%; ñ i v i các ñô th lo i IV tr lên ñ t 100%; t l thu
gom x lý nư c th i t i các ñô th lo i IV tr lên ñ t 70 – 80%; các
ñô th lo i V ñ t 50%.
2.3.2. Đ nh hư ng phát tri n thoát nư c c a thành ph Tam Kỳ
Đ nh hư ng chung là thành ph Tam Kỳ ph n ñ u ñ n năm
2020 tr thành ñô th lo i II.
Chương 3. MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ
NƯ C TH I CÁC ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B
3.1. Các tiêu chí l a ch n công ngh thoát nư c và XLNT ñô th
DHNTB
Mô hình thoát nư c phù h p v i các ñô th DHNTB ph i là
mô hình phù h p v i ñi u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a vùng
DHNTB, t n d ng h th ng thoát nư c hi n có c a ñô th , phù h p
v i quy ho ch phát tri n ñô th và b n v ng trong qu n lý v n hành.
3.1.1. Phù h p v i ñi u ki n t nhiên
Nhìn chung, do ñ c thù c a các ñô th DHNTB có nhi u
sông, h ; ñ a hình d c, b chia c t nên t ch c thoát nư c ki u t p
ki u trung - phân tán.
3.1.2. T n d ng h th ng thoát nư c hi n có
Đô th hay khu v c nào ñã có HTTN ñã ñ t yêu c u qui ñ nh
pháp lu t Vi t Nam v thoát nư c và x lý nư c th i thì ti p t c s
d ng, h th ng nào chưa ñ t yêu c u thì c i t o l i.
- 12
3.1.3. S phù h p c a HTTN v i quy ho ch phát tri n ñô th và
ñ c ñi m kinh t - xã h i
3.1.3.1. Quy ho ch phát tri n ñô th
Các ñô th phát tri n trên cơ s l y các vùng ñô th cũ làm l i.
T c ñ phát tri n ñô th hóa nhanh nhưng theo t ng ñ t và
t ng vùng. Tiêu chí này, cũng g i ý cho ta l a ch n h th ng thoát
nư c t p trung - phân tán s phù h p v i qui ho ch phát tri n c a các
ñô th .
3.1.3.2. Đ c ñi m kinh t - xã h i
Vùng DHNTB có nhi u ñi u ki n ñ phát tri n các ngành du
l ch bi n. Cơ s h t ng k thu t có c i thi n hơn so v i quá kh
nhưng cũng chưa th ñáp ng ñư c yêu c u ñ u tư.
Không gian ñô th vùng này hình thành theo s phân tán.
Qui mô ñô th ph n l n là nh và trung bình. Trong ph m vi thành
ph cũng phân tán thành nhi u khu ñô th qui mô nh .
Các ñ c ñi m này cho th y t ch c m ng lư i thoát nư c theo
d ng phân tán, ñ u tư h th ng thoát nư c theo t ng ñ t nh là thích
h p. Ưu ñi m c a nó là gi m kinh phí xây d ng m ng lư i thoát
nư c; qu n lý v n hành tương ñ i t p trung và phù h p v i các ñ t
xây d ng ñô th .
3.1.4. B n v ng trong qu n lý v n hành
V n hành ñơn gi n, nhà máy ph i có các công trình x lý bùn
và mùi ngoài x lý nư c th i. S d ng lâu dài ñ m b o c hai y u t
là kinh t và môi trư ng.
3.2. Đ xu t mô hình
3.2.1. T ch c thoát nư c ñô th
Mô hình t ch c thoát nư c ñô th ñư c l a ch n ñây là
thoát nư c t p trung – phân tán.
- 13
3.2.1.1. Đ i v i khu v c ñã có h th ng thoát chung
ML thu gom ML c p 1 H ñi u Ngu n ti p
c p 2, 3, 4 (c ng chung) hòa (có nh n (h , HT
(c ng chung) ho c sông, bi n) cũ
không)
C ng bao thu gom nư c th i Tr m x
lý nư c
th i
HT
H ñi u Ngu n
ML thu gom ML c p m i
hòa (có ti p nh n
c p 2, 3,4 1 (c ng
ho c (h , sông,
(c ng chung) chung)
Đ1 không) Đ2 bi n)
Chú thích: Đ1, Đ2 – ñ p tràn
Hình 3.2. T ch c thoát nư c khu v c ñã có h th ng thoát chung
3.2.1.2. Đ i v i khu v c chưa có h th ng thoát chung
ML thu gom ML c p Tr m x lý
c p 2, 3, 4 1 (nư c nư c th i
(nư c th i) th i)
Có hoặc không
ML thu gom ML c p Ngu n ti p
c p 2, 3, 4 1 (nư c H ñi u hòa nh n (h ,
(nư c mưa) mưa) (có ho c sông, bi n)
G
Chú thích: G – gi ng tách nư c mưa ñ t ñ u
Hình 3.5. T ch c thoát nư c cho khu v c chưa có h th ng thoát chung
3.2.2. Công ngh x lý nư c th i
Vi c l a ch n dây chuy n công ngh x lý h p lý có ý nghĩa
quy t ñ nh ñ i v i hi u qu ñ u tư. Trong n i dung x lý nư c th i
- 14
ñô th bao g m 2 ph n chính ñó là làm s ch nư c th i và x lý bùn
c n phát sinh trong quá trình làm s ch nư c th i.
3.2.2.1. Ngu n th i
Lưu lư ng th i
Ph thu c vào lưu lư ng nư c c p.
Ch ñ th i
Ch ñ th i nư c th i ñô th ph thu c vào ch ñ s d ng nư c, ñ c
trưng b i h s th i nư c không ñi u hòa Kch.
Thành ph n, tính ch t nư c th i
H u h t nư c th i ñô th DHNTB ñư c x lý sơ b qua b t
ho i, t l ñ u n i th p và m ng lư i thoát nư c ki u chung nên n ng
ñ ch t b n ñ n tr m x lý gi m ñi kho ng 50%.
N ng ñ các ch t b n trong nư c th i ñô th theo công th c như sau:
a
C = × 1000 (mg/l) (3.1)
q
V i a : tiêu chu n ch t b n theo ñ u ngư i (g/ngư i.ngñ), tra b ng
3.4a và 3.4b.
q : tiêu chu n th i nư c theo ñ u ngư i, l y b ng lư ng nư c c p,
ñư c l y c t (5) trong b ng 3.2 (lit/ngư i.ngñ)
3.2.2.2. Ngu n ti p nh n và qui ñ nh nư c th i sau x lý
Ngu n ti p nh n ñ i v i sông, h theo QCVN
08:2008/BTNMT v ch t lư ng nư c.
Ngu n ti p nh n là ven bi n theo QCVN 10:2008/BTNMT
v ch t lư ng nư c bi n b .
Giá tr t i ña cho phép c a các thông s ô nhi m trong nư c
th i công nghi p khi x vào ngu n ti p nh n nư c th i ñư c tính toán
Theo QCVN 40:2011/BTNMT như sau:
- 15
C max = C × k q × k f
(3.2)
Trong ñó, Cmax là giá tr t i ña cho phép
C: là giá tr c a thông s ô nhi m trong nư c th i công nghi p cho
phép, tra b ng 2.1.
kq : là h s ngu n ti p nh n nư c th i; ph thu c vào lưu lư ng
dòng ch y c a ngu n ti p nh n, tra b ng 3.6 và 3.7.
kf : là h s lưu lư ng ngu n th i, tra b ng 3.8
Áp d ng công th c 3.2, tính toán ñư c n ng ñ t i ña th i vào ngu n
ti p nh n trong các ñi u ki n khác nhau như sau:
Ngu n ti p nh n là nư c bi n
Ngu n ti p nh n là nư c sông, su i, r ch, kênh, mương
Ngu n ti p nh n là h , ao, ñ m
3.2.2.3. Phương pháp và công ngh x lý
BOD5 < 500 mg/l thì x lý sinh h c b ng bùn ho t tính ho c dư i
300 mg/l có th x lý sinh h c b ng màng sinh v t [7].
- 16
Đ i v i nư c th i không c n x lý Nitơ và Photpho
C n tươi
Nư c B l ng B
Song
cát l ng 1
th i ch n rác
bùn
X lý
bùn
- B earoten truy n
Kh trùng th ng
- B l c sinh h c
- Chu i h sinh h c
Ngu n
ti p
nh n
Hình 3.6. Dây chuy n XLNT ñô th b ng phương pháp sinh h c 2 b c
• Công ngh chu i h sinh h c n i ti p
Công ngh xây d ng và v n hành ñơn gi n, không phát sinh lư ng
bùn nhưng t n di n tích ñ t l n.
• Công ngh l c sinh h c
Công ngh có thu n l i ch y u là c n di n tích xây d ng khá ít. B t
l i chính là xây d ng t n kém, lư ng bùn phát sinh r t nhi u, v n
hành ph c t p và phát sinh mùi hôi l n.
Đ i v i b l c sinh h c nh gi t
Đ i v i b l c sinh h c cao t i
• Công ngh Aeroten truy n th ng:
Hi u qu làm s ch c a b aeroten th hi n 2 khía c nh là
hi u qu x lý nh ho t ñ ng sinh h c di n ra trong b aeroten và
hi u qu l ng trong b l ng II.
- 17
Đ i v i lo i Aeroten truy n th ng, hàm lư ng BOD5 sau khi
x lý n m 30 ñ n 50 mg/l. Ưu ñi m c a b là ñơn gi n, d v n
hành. Tuy nhiên, như c ñi m c a nó là chưa x lý ñư c nitơ, di n
tích xây d ng công trình l n và thư ng ph i xây d ng 1 ñ t.
Đ i v i nư c th i c n x lý Nitơ và Photpho
C n tươi
Nư c Song B l ng B
th i ch n rác cát l ng 1
H th ng bùn ho t tính
bùn
AO ho c AAO X lý
Kh trùng - Aeroten th i khí kéo dài bùn
- B SBR
- Mương oxy hóa tu n
hoàn
Ngu n
ti p nh n
Hình 3.10. Dây chuy n XLNT ñô th b ng phương pháp sinh h c 3 b c
• Công ngh Aeroten ho t ñ ng theo m (SBR)
Các giai ño n trong b SBR là: làm ñ y nư c th i, th i khí,
ñ l ng tĩnh, x nư c th i, x bùn dư. Vì ho t ñ ng gián ño n nên s
b t i thi u ch n là 2. Chi u sâu công tác c a b t 3 – 6m, th i gian
1 chu kỳ kho ng 4 -12 gi .
Ưu ñi m: BOD sau khi x lý thư ng th p hơn 20 mg/l; hàm
lư ng c n lơ l ng t 3 ñ n 25 mg/l và N – NH3 kho ng t 0,3 ñ n 12
mg/l. B ho t ñ ng không c n b l ng II, ñôi khi ngư i ta b qua b
ñi u hòa và b l ng I; c u t o ñơn gi n, hi u qu x lý cao
- 18
Như c ñi m: là công su t x lý nư c th i nh và yêu c u
v n hành c n ph i tuân th các bư c c a nó.
• Công ngh Aeroten th i khí kéo dài
Ưu ñi m: ít t n di n tích ñ t xây d ng và lư ng bùn phát
sinh ra ít. Như c ñi m: chi phí x lý t n kém, v n hành ph c t p.
• Công ngh Mương oxy hóa tu n hoàn
Mương oxy hóa tu n hoàn là m t d ng c a quy trình x lý
theo phương pháp bùn ho t tính. Nư c th i ñư c x lý trong m t
mương liên hoàn có ñ sâu kho ng 1.5 m, có th 3,0m. Mương này
có m t ho c m t s gu ng quay ñ t ngang qua mương. Thu n l i ch
y u c a công ngh này là d v n hành, lư ng bùn phát sinh ít và chi
phí xây d ng th p, có kh năng x lý ch t dinh dư ng. Do th i gian
nư c lưu l n và xây h nên chi m khá nhi u di n tích ñ t và có kh
năng sinh mùi.
3.2.2.4. X lý và tiêu h y bùn
Bùn c n ñư c x lý ñ gi m th tích và n ñ nh trư c khi
ñư c tiêu h y nơi thích h p. Các công ngh n ñ nh bùn bao g m
các quy trình hóa h c và sinh h c.
• Phân h y k khí
• Sân phơi bùn
• Thi t b l c ép trên băng chuy n
3.2.2.5. Kh trùng
Đây là vi c lo i b các vi khu n mang theo m m b nh trong
ngu n ti p nh n nư c th i có th phát tán ngu n b nh.
Tóm l i, mô hình thoát nư c và x lý nư c th i cho các ñô
th DHNTB ñ ra trên 4 tiêu chí là phù h p v i ñi u ki n t nhiên,
kinh t - xã h i, qui ho ch phát tri n trong tương l i, phù h p v i
hi n trang thoát nư c và x lý nư c th i hi n có và b n v ng. Trên
- 19
cơ s ñó, mô hình ñư c l a ch n ñây là thoát nư c và x lý nư c
th i theo ki u k t h p phân tán – t p trung. Do ñó, phương pháp x
lý nư c th i ñô th vùng này là phương pháp sinh h c hi u khí.
Ngu n ti p nh n c a vùng ch y u là sông có ch t lư ng lo i B v i
ch c năng tư i tiêu là chính.
Chương 4. MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ
NƯ C TH I CHO THÀNH PH TAM KỲ, QU NG NAM
4.1. Đánh giá hi n tr ng h th ng thoát nư c c a thành ph Tam
Kỳ
4.1.1. T ch c thoát nư c
Hi n tr ng h th ng thoát nư c c a Tam Kỳ là h th ng
c ng chung. Nư c mưa và nư c th i ñư c thu gom và h th ng r i
ñ ra 3 h th ng kênh và h ñi u hòa, r i ñ ra sông Bàn Th ch và
Tam Kỳ không qua x lý. Đi u này ñang làm ô nhi m môi trư ng t i
thành ph Tam Kỳ, gây nhi u b c xúc cho ngư i dân.
Tình hình ng p l t ñây do 2 nguyên nhân chính là lũ t các
sông và do h th ng thoát nư c. Các d án hi n nay t p trung ñ u tư
h th ng thoát nư c cho 7 phư ng trung tâm trư c, còn 6 phư ng, xã
chưa có h th ng thoát nư c ñư c ñ u tư.
D án “Thu gom, x lý nư c th i và thoát nư c thành ph
Tam Kỳ, Qu ng Nam” s p th c hi n.
4.1.1. Công ngh x lý nư c th i
Thành ph Tam Kỳ cho ñ n th i ñi m bây gi v n chưa có
tr m x lý nư c th i ñô th t p trung.
Công ngh x lý nư c th i c a d án ñư c l a ch n là chu i
h sinh h c:
- 20
Ngăn ti p nh n + B l ng H k H lư ng
song ch n rác cát khí tính
H n
ñ nh
Sông Bàn Th ch
Hình 4.1. Công ngh x lý nư c th i b ng chu i h sinh h c
S d ng công ngh này có ưu ñi m là chi phí xây d ng ban
ñ u th p, qu n lý ñơn gi n và chi phí v n hành th p tuy nhiên công
ngh s d ng h k khí thì chưa ch c h p lý.
4.2. Cơ s ñ xu t công ngh x lý nư c th i thành ph Tam Kỳ
4.2.1. N ng ñ ch t b n trong nư c th i thành ph Tam Kỳ
N ng ñ ch t b n trong nư c th i thành ph Tam Kỳ ñư c
l a ch n ñ thi t k d a trên s li u tham kh o và s li u ño ñ c th c
t .
4.2.2. Lưu lư ng và công su t tr m x lý
Các phư ng xã n m phía Tây Nam sông Bàn Th ch:
Giai ño n ñ n 2020: qT = 120 l/ngư i.ngñ; ñ n 2030: qT =
150 l/ngư i.ngñ
Các phư ng xã n m phía Đông B c sông Bàn Th ch:
Đ n năm 2030: qT = 120 l/ngư i.ngñ,
nguon tai.lieu . vn