Xem mẫu
BÁO CÁO CU I CÙNG
PHÂN VÙNG SINH THÁI LÂM NGHI P
VI T NAM
Cơ quan th c hi n: RCFEE
Ch trì và ñi u ph i: Vũ T n Phương
Thư ký: Nguy n Thuỳ M Linh
Các chuyên gia tham gia:
GS.TS. Nguy n Ng c Lung
GS.TSKH. ð ðình Sâm
GS.TS. Nguy n Xuân Quát
PGS.TS. Tr n Vi t Li n
PGS.TS. Ngô ðình Qu
PGS.TS. Tr n Văn Con
PGS.TS. Nguy n ðình Kỳ
TS. L i Vĩnh C m
TS. ð H u Thư
ThS. Ngô Ti n Giang
ThS. Hoàng Vi t Anh
ThS. ðinh Thanh Giang
ThS. Ph m Ng c Thành
M cl c
1
ð t v n ñ ....................................................................................2
2
T ng quan các phân vùng liên quan...............................................3
2.1
Phân vùng lãnh th .....................................................................................................3
2.1.1
Cơ s pháp lý ..........................................................................................................3
2.1.2
C p phân v và tên g i ............................................................................................5
2.2
Phân vùng sinh thái.....................................................................................................6
2.2.1
Phương pháp lu n trong phân vùng sinh thái ......................................................6
2.2.2
Nh ng công trình phân vùng sinh thái
2.3
3
Vi t Nam..............................................8
Phân vùng sinh thái lâm nghi p .................................................................................9
Th m th c v t r ng Vi t Nam và ñ c trưng phân b .......................9
3.1
Gi i thi u v r ng và tài nguyên ðDSH....................................................................9
3.1.1
Nh ng nhân t
3.1.2
Tài nguyên ðDSH r ng ........................................................................................11
3.2
nh hư ng và phân b t nhiên c a r ng .................................9
Các h sinh thái r ng, cơ s khoa h c c a phân lo i và áp d ng........................12
3.2.1
Khái ni m v HSTR...............................................................................................12
3.2.2
Các c p b c (h p ph n) c a sinh thái h c .........................................................14
3.2.3
Các HSTR ch y u
3.3
Vi t Nam ...........................................................................14
Các h th ng phân lo i r ng ....................................................................................23
3.3.1
H th ng phân lo i r ng theo hi n tr ng ............................................................23
3.3.2
Phân lo i th m th c v t r ng theo các nhân t sinh thái phát sinh..................24
3.3.3
Phân lo i các h sinh thái theo ñai cao và ñi u ki n sinh thái ..........................25
3.3.4
Thang phân lo i r ng c a UNESCO ...................................................................26
3.3.5
Phân lo i HSTR t nhiên theo C m nang ngành Lâm nghi p..........................27
3.3.6 Các ki u r ng s d ng trong phân vùng STLN ..................................................28
4
Cơ s
4.1
khoa h c c a các tiêu chí cho phân vùng STLN ...................29
Khí h u - th y văn .....................................................................................................30
4.1.1. Kinh nghi m qu c t ................................................................................................30
4.1.2. Phân vùng lãnh th theo khí h u............................................................................31
4.4.3. Phân v ......................................................................................................................31
4.4.3. Tiêu chí và các khuy n ngh phân vùng STLN......................................................31
4.2
ð a hình-ñ a m o .......................................................................................................33
4.2.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................33
4.2.2
Phân lo i ................................................................................................................33
4.2.3
Phân v ...................................................................................................................34
4.2.4
Tiêu chí và khuy n ngh phân vùng STLN ..........................................................35
ii
4.3
Th như ng - l p ñ a.................................................................................................35
4.3.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................35
4.3.2
Phân lo i ................................................................................................................36
4.3.3
Phân vùng ñ a lý th như ng...............................................................................37
4.3.4
Phân vùng l p ñ a..................................................................................................37
4.3.5
Tiêu chí và khuy n ngh phân vùng STLN ..........................................................37
4.4
Phân vùng STLN .......................................................................................................40
4.4.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................40
4.4.2
Phân lo i ................................................................................................................42
4.4.3
Lu n gi i v l a ch n phân v ..............................................................................42
4.4.4
Tiêu chí phân vùng sinh thái lâm nghi p.............................................................43
5 B tiêu chí phân vùng STLN và phương pháp xây d ng b n ñ phân
vùng STLN........................................................................................44
5.1
5.2
6
Tiêu chí phân vùng STLN.........................................................................................44
Phương pháp xây d ng b n ñ và d li u phân vùng STLN................................45
K t qu và th o lu n ...................................................................48
6.1
Phân vùng STLN .......................................................................................................48
6.2
Xây d ng cơ s d li u cho vùng STLN.................................................................52
6.3
B n ñ phân vùng STLN...........................................................................................61
6.4
Bình lu n v k t qu và khuy n ngh s d ng........................................................63
Tài li u tham kh o............................................................................64
Ph l c 1. Tên ñ t theo tên Vi t Nam và FAO-UNESCO.............................................69
Ph l c 2. B n ñ ñ t Vi t Nam theo FAO/UNESCO....................................................71
Ph c l c 3. B n ñ nhi t ñ , lư ng mưa và ch s
m ................................72
Ph l c 4. Chi ti t các ñ c trưng c a vùng và ti u vùng STLN .....................74
Ph l c 5. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây B c .....................................................112
Ph l c 6. B n ñ phân vùng STLN vùng ðông B c..................................................113
Ph l c 7. B n ñ phân vùng STLN vùng ð ng b ng B c b .................................114
Ph l c 8. B n ñ phân vùng STLN vùng B c Trung b ...........................................115
Ph l c 9. B n ñ phân vùng STLN vùng Nam Trung b .........................................116
Ph l c 10. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây Nguyên...........................................117
Ph l c 11. B n ñ phân vùng STLN vùng ðông Nam b .......................................118
Ph l c 12. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây Nam b ...........................................119
iii
Danh m c các b ng
B ng 1. S
thay ñ i di n tích r ng Vi t Nam, 1943 - 2009 ........................ 10
B ng 2. Tr lư ng r ng g theo các vùng sinh thái (1000m3) ..................... 11
B ng 3. Các ki u r ng chính
Vi t Nam ................................................. 29
B ng 4. Tiêu chí v khí h u cho m i phân v phân vùng STLN.................... 32
B ng 5. Tiêu chí v ñ a ch t/ñ a m o ñ phân vùng STLN .......................... 35
B ng 6. ð xu t tiêu chí phân chia th như ng trong phân vùng STLN........ 39
B ng 7. T ng h p b tiêu chí phân vùng STLN
Vi t Nam ......................... 45
B ng 8. S khác bi t gi a phân vùng sinh thái nông nghi p và lâm nghi p... 48
B ng 9. Tên và di n tích vùng và ti u vùng sinh thái lâm nghi p................. 51
B ng 10. Tóm t t ñ c trưng c a các vùng và ti u vùng sinh thái lâm nghi p . 53
iv
L i c m ơn
Nghiên c u này là m t trong nh ng ho t ñ ng c a Chương trình UN-REDD Vi t Nam nh m
t ng h p và ñưa ra các vùng sinh thái lâm nghi p ph c v cho Chương trình REDD Vi t
Nam.
ð hoàn thành nghiên c u này, thay m t cơ quan th c hi n xin c m ơn s h tr to l n v
tàu chính và k thu t c a Chương trình UN-REDD Vi t Nam, ñ c bi t c m ơn s ñóng góp
c a các chuyên gia qu c t , bà Inoguchi Akiko, TS. Patrick Van Laake.
Xin c m ơn s tham gia tích c c c a các chuyên gia trong nhóm nghiên c u, c m ơn s h
tr k p th i và có hi u qu c a Văn phòng UN-REDD Vi t Nam, các cơ quan và các chuyên
gia trong vi c tham gia ñóng góp ý ki n cho vi c hoàn thi n báo cáo này.
M c dù Nhóm nghiên c u ñã có nhi u c g ng, song do h n ch v th i gian và ngu n l c,
nên ch c ch n báo cáo không tránh kh i nh ng thi u sót và h n ch . R t mong s ñóng góp
c a các cơ quan và các chuyên gia ñ vi c phân vùng sinh thái lâm nghi p ngày càng ñư c
hoàn thi n.
v
nguon tai.lieu . vn
PHÂN VÙNG SINH THÁI LÂM NGHI P
VI T NAM
Cơ quan th c hi n: RCFEE
Ch trì và ñi u ph i: Vũ T n Phương
Thư ký: Nguy n Thuỳ M Linh
Các chuyên gia tham gia:
GS.TS. Nguy n Ng c Lung
GS.TSKH. ð ðình Sâm
GS.TS. Nguy n Xuân Quát
PGS.TS. Tr n Vi t Li n
PGS.TS. Ngô ðình Qu
PGS.TS. Tr n Văn Con
PGS.TS. Nguy n ðình Kỳ
TS. L i Vĩnh C m
TS. ð H u Thư
ThS. Ngô Ti n Giang
ThS. Hoàng Vi t Anh
ThS. ðinh Thanh Giang
ThS. Ph m Ng c Thành
M cl c
1
ð t v n ñ ....................................................................................2
2
T ng quan các phân vùng liên quan...............................................3
2.1
Phân vùng lãnh th .....................................................................................................3
2.1.1
Cơ s pháp lý ..........................................................................................................3
2.1.2
C p phân v và tên g i ............................................................................................5
2.2
Phân vùng sinh thái.....................................................................................................6
2.2.1
Phương pháp lu n trong phân vùng sinh thái ......................................................6
2.2.2
Nh ng công trình phân vùng sinh thái
2.3
3
Vi t Nam..............................................8
Phân vùng sinh thái lâm nghi p .................................................................................9
Th m th c v t r ng Vi t Nam và ñ c trưng phân b .......................9
3.1
Gi i thi u v r ng và tài nguyên ðDSH....................................................................9
3.1.1
Nh ng nhân t
3.1.2
Tài nguyên ðDSH r ng ........................................................................................11
3.2
nh hư ng và phân b t nhiên c a r ng .................................9
Các h sinh thái r ng, cơ s khoa h c c a phân lo i và áp d ng........................12
3.2.1
Khái ni m v HSTR...............................................................................................12
3.2.2
Các c p b c (h p ph n) c a sinh thái h c .........................................................14
3.2.3
Các HSTR ch y u
3.3
Vi t Nam ...........................................................................14
Các h th ng phân lo i r ng ....................................................................................23
3.3.1
H th ng phân lo i r ng theo hi n tr ng ............................................................23
3.3.2
Phân lo i th m th c v t r ng theo các nhân t sinh thái phát sinh..................24
3.3.3
Phân lo i các h sinh thái theo ñai cao và ñi u ki n sinh thái ..........................25
3.3.4
Thang phân lo i r ng c a UNESCO ...................................................................26
3.3.5
Phân lo i HSTR t nhiên theo C m nang ngành Lâm nghi p..........................27
3.3.6 Các ki u r ng s d ng trong phân vùng STLN ..................................................28
4
Cơ s
4.1
khoa h c c a các tiêu chí cho phân vùng STLN ...................29
Khí h u - th y văn .....................................................................................................30
4.1.1. Kinh nghi m qu c t ................................................................................................30
4.1.2. Phân vùng lãnh th theo khí h u............................................................................31
4.4.3. Phân v ......................................................................................................................31
4.4.3. Tiêu chí và các khuy n ngh phân vùng STLN......................................................31
4.2
ð a hình-ñ a m o .......................................................................................................33
4.2.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................33
4.2.2
Phân lo i ................................................................................................................33
4.2.3
Phân v ...................................................................................................................34
4.2.4
Tiêu chí và khuy n ngh phân vùng STLN ..........................................................35
ii
4.3
Th như ng - l p ñ a.................................................................................................35
4.3.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................35
4.3.2
Phân lo i ................................................................................................................36
4.3.3
Phân vùng ñ a lý th như ng...............................................................................37
4.3.4
Phân vùng l p ñ a..................................................................................................37
4.3.5
Tiêu chí và khuy n ngh phân vùng STLN ..........................................................37
4.4
Phân vùng STLN .......................................................................................................40
4.4.1
Kinh nghi m qu c t và Vi t Nam........................................................................40
4.4.2
Phân lo i ................................................................................................................42
4.4.3
Lu n gi i v l a ch n phân v ..............................................................................42
4.4.4
Tiêu chí phân vùng sinh thái lâm nghi p.............................................................43
5 B tiêu chí phân vùng STLN và phương pháp xây d ng b n ñ phân
vùng STLN........................................................................................44
5.1
5.2
6
Tiêu chí phân vùng STLN.........................................................................................44
Phương pháp xây d ng b n ñ và d li u phân vùng STLN................................45
K t qu và th o lu n ...................................................................48
6.1
Phân vùng STLN .......................................................................................................48
6.2
Xây d ng cơ s d li u cho vùng STLN.................................................................52
6.3
B n ñ phân vùng STLN...........................................................................................61
6.4
Bình lu n v k t qu và khuy n ngh s d ng........................................................63
Tài li u tham kh o............................................................................64
Ph l c 1. Tên ñ t theo tên Vi t Nam và FAO-UNESCO.............................................69
Ph l c 2. B n ñ ñ t Vi t Nam theo FAO/UNESCO....................................................71
Ph c l c 3. B n ñ nhi t ñ , lư ng mưa và ch s
m ................................72
Ph l c 4. Chi ti t các ñ c trưng c a vùng và ti u vùng STLN .....................74
Ph l c 5. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây B c .....................................................112
Ph l c 6. B n ñ phân vùng STLN vùng ðông B c..................................................113
Ph l c 7. B n ñ phân vùng STLN vùng ð ng b ng B c b .................................114
Ph l c 8. B n ñ phân vùng STLN vùng B c Trung b ...........................................115
Ph l c 9. B n ñ phân vùng STLN vùng Nam Trung b .........................................116
Ph l c 10. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây Nguyên...........................................117
Ph l c 11. B n ñ phân vùng STLN vùng ðông Nam b .......................................118
Ph l c 12. B n ñ phân vùng STLN vùng Tây Nam b ...........................................119
iii
Danh m c các b ng
B ng 1. S
thay ñ i di n tích r ng Vi t Nam, 1943 - 2009 ........................ 10
B ng 2. Tr lư ng r ng g theo các vùng sinh thái (1000m3) ..................... 11
B ng 3. Các ki u r ng chính
Vi t Nam ................................................. 29
B ng 4. Tiêu chí v khí h u cho m i phân v phân vùng STLN.................... 32
B ng 5. Tiêu chí v ñ a ch t/ñ a m o ñ phân vùng STLN .......................... 35
B ng 6. ð xu t tiêu chí phân chia th như ng trong phân vùng STLN........ 39
B ng 7. T ng h p b tiêu chí phân vùng STLN
Vi t Nam ......................... 45
B ng 8. S khác bi t gi a phân vùng sinh thái nông nghi p và lâm nghi p... 48
B ng 9. Tên và di n tích vùng và ti u vùng sinh thái lâm nghi p................. 51
B ng 10. Tóm t t ñ c trưng c a các vùng và ti u vùng sinh thái lâm nghi p . 53
iv
L i c m ơn
Nghiên c u này là m t trong nh ng ho t ñ ng c a Chương trình UN-REDD Vi t Nam nh m
t ng h p và ñưa ra các vùng sinh thái lâm nghi p ph c v cho Chương trình REDD Vi t
Nam.
ð hoàn thành nghiên c u này, thay m t cơ quan th c hi n xin c m ơn s h tr to l n v
tàu chính và k thu t c a Chương trình UN-REDD Vi t Nam, ñ c bi t c m ơn s ñóng góp
c a các chuyên gia qu c t , bà Inoguchi Akiko, TS. Patrick Van Laake.
Xin c m ơn s tham gia tích c c c a các chuyên gia trong nhóm nghiên c u, c m ơn s h
tr k p th i và có hi u qu c a Văn phòng UN-REDD Vi t Nam, các cơ quan và các chuyên
gia trong vi c tham gia ñóng góp ý ki n cho vi c hoàn thi n báo cáo này.
M c dù Nhóm nghiên c u ñã có nhi u c g ng, song do h n ch v th i gian và ngu n l c,
nên ch c ch n báo cáo không tránh kh i nh ng thi u sót và h n ch . R t mong s ñóng góp
c a các cơ quan và các chuyên gia ñ vi c phân vùng sinh thái lâm nghi p ngày càng ñư c
hoàn thi n.
v