Xem mẫu
- BÀI TẬP TOÁN KINH TẾ
CHƢƠNG I: QUY HOẠCH TUYẾN
TÍNH
I. Lập mô hình toán học cho các bài toán dƣới đây
1.Một xí nghiệp có 4 máy A, B,C, D dùng để sản xuất ra 6 loại sản phẩm định
mức
thời gian cho mỗi sản phẩm đối với từng máy, quỹ thời gian của từng máy đư ợc cho
trong bảng sau:
SP Định mức thời gian cho sản phẩm ( giờ)
MÁY SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6
A: 132 1 2 1 3 1 0
B: 120 2 1 1 2 3 2
C: 100 1 2 0 2 1 3
D: 144 2 2 2 1 4 2
Giá 1 SP 40 30 35 75 65 60
(1000 đ)
Hãy lập phương án sản xuất sao cho tổng thu nhập là lớn nhất (Max) mà vẫn đảm bảo
an
toàn cho máy.
2. Một phân xưởng có nhiệm vụ sản xuất ra 3 loại sản phẩm cần sử dụng 2
loại nguyên liệu A và B. Hao phí nguyên liệu, dự trù nguyên liệu cho trong bảng dưới
đây. Hãy lập kế hoạch sao cho tổng chi phí nhỏ nhất với điều kiện không được sử
dụng quá số nguyên liệu, tổng số sản phẩm cả 3 loại không ít hơn 350 số sản phẩm
1, không ít hơn
25% tổng số sản phẩm.
Nguyên liệu Sản phẩm Dự tính nguyên liệu
I II III (kg)
A 2 1 3 1500
B 1 2 2 650
Chi phí/ SP
8 5 10
(1000đ)
3. Hai địa phương Ninh Bình và Hưng Yên cung cấp Khoai với khối lượng 200
tấn và 300 tấn cho 3 địa phương tiêu thụ Khoai là Hải Phòng, Nghệ An và Nam Định
với yêu cầu tương ứng là 170 tấn, 200 tấn và 130tấn cước phí (nghìn/ tấn) cho trong
bảng dưới đây. Hãy lập kế hoạch sao cho tổng chi phí nhỏ nhất.
Nơi tiêu thụ
Hải Phòng Ngệ An Nam Định
Ninh Bình 20 12 25
Hưng Yên 12 24 14
- Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 1
- 4. Ba khu đất người ta dự tính trồng 3 lạo cây lương thực: Ngô, khoai và sắn.
Năng suất và chi phí trên 1ha với mỗi loại cây ở từng khu đất và năng suất (tạ) chi phí
1000đ/ha.
Diẹn tích(ha) Ngô Khoai Sắn
KI:30 150 80 80
KII:50 120 75 90
KIII:27 140 70 70
Yêu cầu 1000 1200 1500
Hãy phân bố cây trồng cho hết đất đai sao cho đảm bảo yêu cầu về số lượng và tổng
chi
phí là nhỏ nhất.
5. Có 2 xí nghiệp sản xuất 2 loại sản phẩm. Biết rằng đầu tư 1000đ vào xí
nghiệp I trong 1 đơn vị thời gian làm được 1,2 sản phẩm A và 1,8 sản phẩm B còn
đầu tư 1000đ vào xí nghiệp II làm được 1,8 SP A và 0,8 Sp B. Nguyên liệu và lao
động cung cấp cho việc sản xuất, định mức nguyên liệu lao động và dự trù nguyên
liệu cho trong bảng dưới đây.Hãy tìm phương án đầu tư sao cho tổng số vốn bỏ ra ít
nhất.
Nguyên liệu dự trù: 400 tấn và giừo lao động là 200000 giờ
XN Định mức hao phí LN(kg/SP), lao động(giờ/SP)
A B
NL LĐ NL LĐ
I 4 2 10 4
II 4,2 3 9 4,5
Yêu cầu số
21000 20000
lượng SP
II.Giải các bài toán sau bằng phƣơng pháp hình học
2 x1 + x2 ≥
8
2 1x + 2x ≥
10
1. f ( X ) = x1 + x2 →
thỏa mãn x1 − x2 ≤ 4
Min
2 x1 + x2 ≤ 4
x1 , x2 ≥ 0
x1 + x2 ≥ 2
3x1 −2 x2 ≤ 6
2. f(X)= + 5x2 → M
thỏa mãn − x1 + x2 ≤ 2
6x1 ax 2x x ≥ 0
1− 2
x1 , x2 ≥ 0
- Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 2
- 2 x1 −3x2 ≥ − 6
− x1 + x 2 ≥ 6
2
x −2 x ≤ 1
3. Max ( x1 - x2 ) thỏa mãn 1 2
x + x2 ≤ 5
1
x1 , x2 ≥ 0
x1 − 2 x2 ≤ 0
x +2x ≥ 6
1 2
4. Min ( 4x1 + x2 ) thỏa mãn 3x + x ≥ 6
1 2
2x x
− 1 + 2 ≤
4
x1 , x2 ≥ 0
III. Giải các bài toán sau bằng phƣơng pháp đơn hình
Bài 1. f ( X ) = x1 −x2 + x3 + x4 + x5 − x6 → Min
x1 + x4 + 6x6 = 9
3x + x −4x
1 2 3 + 2x6 = 2
+ 2x3 + x5 + 2x6 = 2
x1
xj≥ 0 ∀j = 1, 6
;
Bài 2. f ( X ) = 5x1 + 2x2 + 4x3 + x4 + 5x5 + 3x6 → Min
2x1 + x2 + 4x3 + 3x5 = 152
4x1 + 2x3 + x4 + 3x5 = 60
3x
1 + x5 + x6 = 36
xj≥ ∀j = 1, 6
0,
Bài 3. f ( X ) = 4x2 −2x3 −13x4 + 7 x5 + 10x6 → Min
- x1 −3x2 + 2x3 + 13x4 −7 x5 − = −9
12x6
= −3
− x2 + x3 + 4x4 −x5 − 4x6
2x2 + x3 −2x4 + 2x5 − 4x6 = 9
xj≥ ∀j = 1, 6
0,
Bài f ( X ) = x1 + x2 −x3 → M ax
4.
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 3
- 2x + x + 3x + x = 1
1 2 3 4
x + 2x − 2x + x5 = 1
1 2 3
x j ≥ ∀j = 1, 5
0
Bài f ( X ) = 3x1 + 2x2 + 14x3 + 13x4 + 4x5 → M ax
5.
x
1 + 2x3 + x4 + x5 = 1
x2 + x3 + 2x4 + x5 = 1
xj≥ ∀j = 1, 5
0
Bài f ( X ) = 2x1 + x2 + 5x3 + 3x4 → Min
6.
x1 + 2x2 + 3x3 = 15
2x1 + x2 + 5x3 = 20
x + 2x2 + x3 + x4 = 10
1
xj≥ ∀j = 1, 4
0
Bài f ( X ) = 2x1 + 8x2 + 2x3 → M ax
7.
4x −x + 3x
1 2 3 = 7
7 x + 5x +
1 2 = 19
12x3
x j ≥ 0 ∀j = 1, 3
Bài
8.
- f(X) = 3x1 + 7x2 + 6x3 + 5x4 → M ax
−x + 2x + 5x +
1 2 3 = 12
3x4 = 7
4x + 3x + 2x −x
1 2 3 4
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài f ( X ) = x1 + x2 + 2x3 −2x4 − 4x5 → Min
9.
− x + x −3x + 2x −2x = 8
1 2 3 4 5
− 1
2x − x3 + x4 − x5 ≥ −21
3x1 + 5x3 −3x4 + 2x5 = 25
2x + x4 + 4x5 ≤ 20
1
xj≥ ∀j = 1, 5
0
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 4
- Bài f ( X ) = 2x1 + 3x2 −x3 − 4x4 + 6x5 → M ax
10.
2x + x −x = 40
1 2 3
5x1 −2x3 + 2x4 − x5 ≤ 0
x1 + 2x3 − 4x4 + x5 ≥ 12
3x + 2x3 + x4 + 2x5 ≤ 14
1
x j ≥ 0 ∀j = 1, 5
Bài 11. f ( X ) = 2x1 + x2 −3x3 + x4 → Min
2x + x + 4x
1 2 3+ x = 6
4
5x1 + 2x2 + 2x3 + = 10
x4
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài f ( X ) = 2x1 + x2 + 3x3 −x4 → Min
12.
x1 −2x2 + x4 = 16
x2 + x3 − 4x4 ≤ 8
x 2 + 3x3 − 2x4 ≥ −20
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài 13. f ( X ) = 2x1 + 4x2 + x3 + x4 → M ax
x1 + 3x2 + x4 ≤ 1
2x1 +
- x2 ≤ 3 x2 + 4x3 + x4 ≤ 3
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài 14. f ( X ) = 2x1 + 4x2 + x3 + x4 → M ax
x1 + 3x2 + x4 ≤ 1
2x1 + x2 ≤ 3
x2 + 4x3 + x4 ≤ 3
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài 15. f ( X ) = 2x1 + 5x2 + x3 −2x4 → M ax
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 5
- 3x
1 + 2x3 − 5 x4 ≤ 23
4x1 + x3 −4x4 ≤ 36
x2 −2x3 + 2x4 = 14
2x + x3 −3x4 ≥ 12
1
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài 16. f ( X ) = −x1 + 5x2 − x3 → Min
x1 −x + 4x + 3 x ≥ 8
2 3 4
3x1 −5x2 + 2 x3 −2 x4 ≤ 2
6 x 2 − 4x3 −5x4 ≥ −2
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bài 17. f ( X ) = 2x1 −2x2 + 3x3 + x4 −3x5 → Min
4x −2x3 + x4 −4x5 = 8
1
x1 + 2x4 − x5 ≥ −20
−6x3 + x4 + 3x5 = 15
x x x + x4 −2x5 = 14
1 + 2+ 3
x j ≥ 0 ∀j = 1, 5
a) Giải bài toán trên bằng phương pháp đơn hình.
b) Có thể kết luận gì trong trường f ( X ) → Max
hợp
c) Tìm phương án X sao cho f ( X ) = 27
- Bài 18. Cho bài toán với tham số λ: f ( X ) = x1 + x3 −λ x4 → Min
− x1 + x2 + −2λ x4 + 4x5 = 9
12x3
2x1 + 8x3 + (1 − λ ) x4 + = 14
2x5
x1 + (λ −1) x
4 = 4
xj≥ ∀j = 1, 5
0,
1 2 5
a) Biết x là một phương án cực biên ứng với cơ sở A , A , A . Hãy lập bảng
đơn hình ứng với x .
b) Từ bảng đơn hình đã lập, hãy tìm tất cả các giá trị của λ sao cho x là phương án
tối ưu.
c) Giải bài toán đã cho với λ=1 và λ=3.
Bài 19. Cho bài toán với tham số λ: f ( X ) = x2 −3x4 + x5 + 6x6 → Min
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 6
- x1 −x2 + 4x3 −2λ x4 + 12x5 +11x6 = 9
2x2 + 2x3 + (1 −λ ) x4 + 8x5 +14 = 14
x6
x2 + (λ − 1) 4 + 3x6 = 4
x
xj≥ ∀j = 1, 6
0,
1 2 3
1) Biết x là một phương án cực biên ứng với cơ sở A , A , A . Hãy lập bảng
đơn hình ứng với x .
2) Tìm tất cả các giá trị của λ sao cho x là phương án tối ưu.
3) Giải bài toán đã cho với λ=1 và λ=-1.
CHƢƠNG II: BÀI TOÁN ĐỐI NGẪU
Bài 1. Viết bài toán đối ngẫu? Chỉ ra các cặp đối ngẫu của các bài toán sau:
a) g(Y ) = 7 y1 + 6 y2 + 4 y3 →
thoả mãn
M ax
y1 + 2 y2 + 5 y3 ≤ 2
3 y1 − y2 + y3 ≤ − 3
− + ≤
2 y1 3 y2 2 y3 4
−y + 3 y + 2 y ≤ 2
1 2 3
b) f ( X ) = 2x1 + x2 −3x3 + x4 → M
thoả mãn
ax
2x + x + 3x
1 2 3 + 2x = 2
4
4x1 −x2 + 2x3 − x4 = 5
x j ≥ 0 ∀j = 1,
4
3x + x − 2 x ≥ 4
1 2 3
4 x1 −x2 + 3x3 ≥ 2
c) f ( X ) = 6x1 + 3x2 −x3 →
Min thoả mãn
- 2 x1 + x2 x3 ≤ 4
−
x −2x2 + 3x3 ≤ 5
1
x ≥ 0 ∀j = 1, 3
j
4x1 −x2 + 3x3 −x4 ≤ 2
+ − + ≥
2x1 3x2 x3 2 x4 5
x + x2 + 3x3 + x4 ≤ 3
1
d) f ( X ) = 2x1 −x2 + 3x3 − 4x4 → M thoả mãn
ax 2 x − x + 2x − x = 6
1 2 3 4
3x1 + x2 + 4 x3 + 2 x4 ≤ 10
x j ≥ 0 ∀j = 1, 4
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 7
- Bài 2. Cho bài f ( X ) = −x1 −3x2 + x3 − 2x4 →
thoả mãn
toán Min
4x1 + 12 + 3x4 = 24
x2
x1 + 3x2 − x3 ≥ 3
1 − 18x2 + 2x3 + 3x4 ≥ −
4x 33
xj≥ 0 j = 1, 4
;
Chứng minh x = (0;1;0; 4) là phương án tối ưu của bài toán.
rằng
Bài 3. Cho bài toán f ( X ) = 15x1 + 10x2 + 6x3 → thoả mãn
Min
3x + 2 x3 ≥ 2
1
x1 + 2x2 + 2x3 ≥ 3
− x1 + x2 + x3 ≥ 2
2
+
4x1 2x2 −2x3 ≥ 1
x
≥ 1
1
x2 ≥ 0 , x3 ≥ 0
5
Biết x = (1, là phương án tối ưu của bài toán đã cho. Hãy tìm phưong án tối
rằng 11 ưu
,
)
4 4
của bài toán đối
ngẫu. x1 + 2 x2 + x3 ≤ 7
4 x + 3x2 − 6 x3 ≤ 9
1
2 x1 − x2 − 8x3 ≤ −6
Bài 4. Cho bài toán f ( X ) = x1 + x2 − x3 → M
thoả mãn
ax
- − 2 x2 + x3 ≤ 2
− x − x + 5x3 ≤ 1
2
1 2
− x1 + 3x3 ≤ 1
x3 ≤ 0
4 3
a) Chứng tỏ rằng các phương x = (− 6, − , y = ( , 0, , 0, theo thứ tự là
4, 1)
án 0,1)
5 5
phương án tối ưu của bài toán đã cho và bài toán đối ngẫu của nó.
b) Tìm các tập phương án tối ưu của bài toán đã cho và bài toán đối ngẫu của nó.
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 8
- Bài 5. Cho bài toán f ( X ) = −x1 + x2 −2x3 −3x4 + 4x5 →
thoả mãn
Min
9 3
− x −2x + x ≤ 7
2
1 4
2
5
3
x + 4x + x − x ≤ 42
1 2 4
2 5
1 1
x +x − x = 5
2 2 3
2 5
x j ≥ 0 , ∀j = 1, 5
a) Giải bài toán bằng phương pháp đơn
hình. b) Tìm lời giải cho bài toán đối ngẫu.
Bài 6. Cho bài toán f ( X ) = − 1 −4x2 + 2x3 −3x4 − 2x5 −2x6 → M
4x thoả mãn
ax
3x1 − 2x2 + x3 + 2x5 = 8
−x1 + 5x3 + 3x4 −x5 = 3
5x1 − 4x3 + x5 + x6 = −5
x1, x3 , x5 ≥
0
a) Viết bài toán đối ngẫu, chỉ ra cặp ràng buộc đối
ngẫu. b) Xác định phương án tối ưu của bài toán gốc.
Bài 7. Cho bài toán f ( X ) = 5x1 −9x2 + 5x3 + 7x4 + 3x5 → Min
2x1 + 6x2 − 2x3 − 2x4 + x5 ≤ −4
8x1 + 2x3 + 4x4 − x5 = 20
x 1 −x2 + x3 −
− x5 ≥ −1
x j ≥ ∀j = 2,
0 5
a) Chứng tỏ rằng phương
án
- x = (0,1, 0,5, 0) là phương án tối ưu của bài toán đã cho.
Tìm tập phương án tối ưu của bài toán đối ngẫu.
b) Hãy tìm tất cả các phương án tối ưu của bài toán đã cho có thành x3 = 4 .
phần
Bài 8. Cho bài toán với tham số α
f ( X ) = 4x1 + 10x2 + 2 x3 −8x4 + 9x5 + α x6 −4x7 → Min
2x1 + x3 − 2x4 + 2 x5 − 6x7 = −7
− 1 − 2x2 + 2x3 + 4x4 − 3x5 + x6
2x = 7
4x + 3x2 − 2x3 − 2x4 + x5 + x6 − 22x7 = −20
1
xj≥ ∀j = 1, 7
0
11 9 3
a) Tìm giá trị của α để x = ( , 0, 0, , 0, 0, ) là phương án tối ưu của bài toán đã
cho.
2 2 2
b) Trong trường hợp x không là phương án tối ưu, có thể nói gì về bài toán đã cho
và
bài toán đối ngẫu của nó.
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 9
- CHƢƠNG III: BÀI TOÁN VẬN TẢI
Giải các bài toán vận tải sau:
Bài
1.
T
20 50 50 20
P
30 6 2 4 6
40 4 6 3 8
70 1 5 8 7
Bài 2.
T
50 90 90 70
P
110 7 8 5 3
110 2 4 5 9
80 6 4 1 2
Bài 3.
T
220 320 540 650
P
250 4 5 3 5
790 7 5 4 9
670 9 8 3 4
340 7 6 6 2
Bài 4.
T
150 80 180 60 80
P
50 7 4 17 5 8
200 7 15 10 11 30
100 13 6 14 16 20
200 14 22 17 16 35
Bài 5.
T
35 75 40 70 80
P
60 7 10 1 9 12
85 9 4 10 11 5
48 8 7 5 6 8
107 10 7 3 13 9
Bài 6.
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 10
- T
40 80 75 50 55
P
60 8 6 4 5 7
75 7 3 9 6 10
45 2 10 7 8 4
80 11 5 8 12 9
Bài 7.
T
35 15 65 25 40 20
P
70 4 7 7 10 11 6
30 10 5 2 3 8 9
60 12 6 4 11 9 7
40 13 5 11 6 7 5
Bài 8.
T
54 37 49 120 70
P
80 4 5 3 2 7
120 7 5 3 4 M
80 9 7 M 2 5
50 2 6 4 3 6
Bài 9.
T
14 15 25 16 17 20 23
P
27 6 3 4 3 5 7 9
32 12 11 16 14 16 13 17
43 5 6 4 7 4 5 6
28 7 9 10 11 9 6 9
CHƢƠNG IV: BÀI TOÁN SẢN XUẤT ĐỒNG
BỘ Giải các bài toán đồng bộ sau đây:
Bài 1.
Chi tiết CT1 CT2 CT3
Máy 1 1 1
A:1 63 240 160
B:1 103 61 200
C:1 720 360 161
D:1 173 120 240
Bộ môn Toán - Bài tập Toán Kinh Tế - Dùng cho SV các lớp tín chỉ! 11
nguon tai.lieu . vn