Xem mẫu
- TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TƯ
Giảng viên: TS Lê Văn Thai
- Chương 3:
Chương
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH VỀ CHỦ NGHĨA
XÃ HỘI VÀ CON
ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ LÊN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở
VIỆT NAM
- I.TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ BẢN CHẤT VÀ MỤC TIÊU CỦA CNXH
1.1. Con đường hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
về CNXH ở Việt Nam
a. Những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác -
Lênin
Sự tất yếu từ CNTB (CNXH) CNCS
Vạch ra những luận điểm cơ bản về CNXH, chỉ ra
phương hướng phát triển chủ yếu và những đặc
trưng bản chất về CNXH ...
Lênin vận dụng và xây dựng CNXH ở Liên xô
- b. Hồ Chí Minh tiếp thu CNXHKH
Hồ Chí Minh tiếp cận CNXH từ lập trường
yêu nước và khát vọng giải phóng dân tộc
Hồ Chí Minh tiếp cận CNXH từ phương
diện đạo đức
Hồ Chí Minh tiếp cận CNXH từ truyền
thống lịch sử, văn hoá và con người Việt
Nam
- Những đặc trưng bản
Những đặc trưng bản
chất của CNXHCN ở
chất của CNXHCN ở
Việt Nam
Việt Nam
Lực lượng
Lực lượng
Chế độ
Chế độ Văn hóa: Xã hộii: xây dựng
Văn hóa: Xã hộ : xây dựng
chíính trịị: Về kinh tế:
ch nh tr : Về kinh tế: Phát triển Công CNXH:
Phát triển Công CNXH:
Do nhân Kinh tế
Do nhân Kinh tế cao về văn bằng,, hợp Toàn dân
cao về văn bằng hợp Toàn dân
dân lao phát triển
dân lao phát triển hóa,, đạo lý,, văn dướii sự
hóa đạo lý văn dướ sự
động llàm cao
động àm cao đức minh lãnh đạo
đức minh lãnh đạo
chủ
chủ của Đảng
của Đảng
Những đặc trưng bản chất của CNXH theo quan niệm
Hồ Chí Minh
- 1.2. Quan niệm của Hồ Chí Minh về những đặc
trưng bản chất của CNXH
CNXH là một chế độ do nhân dân làm chủ, Nhà
nước phải phát huy quyền làm chủ của nhân dân để
huy động được tính tích cực và sáng tạo của nhân
dân vào sự nghiệp xây dựng CNXH.
CNXH có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực
lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu .. nhằm
không ngừng nâng cao đời sống nhân dân lao động.
CNXH là một xã hội phát triển cao về văn hoá,
đạo đức, trong đó người với người là bè bạn; con
người được giải phóng khỏi ách áp bức, bóc lột, có
cuộc sống vật chất, tinh thần phong phú.
- CNXH là một xã hội công bằng và hợp lý:
làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít .. các
dân tộc đều bình đẳng.
CNXH là công trình tập thể của nhân dân,
do nhân dân xây dựng dưới sự lãnh đạo của
Đảng.
Theo Hồ Chí Minh, CNXH là một xã hội dân
giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, đạo
đức và văn minh, một xã hội tự do và nhân
đạo, phản ánh được khát vọng thiết tha của
loài người.
- 1.3. Quan niệm của Hồ Chí Minh động lực của
CNXH
Về động lực: động lực, hiểu một cách tóm tắt
là tất cả các nhân tố góp phần thúc đẩy sự
phát triển kinh tế – xã hội thông qua hoạt
động của con người (xét trên bình diện cộng
đồng và cá nhân).
Phát huy sức mạnh đoàn kết của cả cộng
đồng dân tộc - động lực chủ yếu để phát
triển đất nước:
Sự cống hiến của các tầng lớp, giai cấp, các
tổ chức đoàn thể
Sức mạnh từ các dân tộc, tôn giáo ...
- Phát huy sức mạnh của con người với tư cách cá
nhân người lao động với những biện pháp chủ yếu:
Tác động vào nhu cầu, lợi ích của con người
Tác động vào các động lực chính trị, tinh thần
Khắc phục các trở lực kìm hãm sự phát triển của
CNXH:
Đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân
Đấu tranh chống tham ô, lãng phí, quan liêu
Chống chia rẽ, bè phái, vô kỹ luật
Chống bảo thủ, chủ quan, giáo điều, lười biếng,
không chịu học tập cái mới ...
- Những nhân tố bảo đảm thực
Những nhân tố bảo đảm thực
hiện thắng llợii CNXH ở Việt
hiện thắng ợ CNXH ở Việt
Nam
Nam
Giiữ vững và Phátt huy ttíích
G ữ vững và Phá huy ch
tăng cường sự cực,, chủ động Xây dựng độii
Nâng cao vai
tăng cường sự cực chủ động Xây dựng độ
Nâng cao vai
lãnh đạo của trò quả lý của của các ttổ ngũ cán bộ có
lãnh đạo của trò quả lý của của các ổ ngũ cán bộ có
Đảng Cộng Nhà nước chức chíính trịị đức,, có ttàii
Đảng Cộng Nhà nước chức ch nh tr đức có à
sản Việtt Nam – xã hộii
sản Việ Nam – xã hộ
Quan điểm của Hồ Chí Minh về những nhân tố bảo đảm
cho sự thực hiện thắng lợi CNXH ở Việt Nam
- Tư tưởng Hồ
Tư tưởng Hồ
Chíí Minh về
Ch Minh về
con đường quá
con đường quá
độ lên CNXH ở
độ lên CNXH ở
Việt Nam
Việt Nam
Bước đi,, phương
Bước đi phương
Về thờii kỳ quá độ ở
Về thờ kỳ quá độ ở thức,, biiện pháp xây
thức b ện pháp xây
Việtt Nam
Việ Nam dựng CNXH
dựng CNXH
Đặc điểm
Đặc điểm
Tíính ttấtt Các nhân
T nh ấ Các nhân
Nhiệm vụ Phương
và mâu Nhiệm vụ Phương
và mâu
yếu của ttố để bảo
yếu của ố để bảo
thuẫn chủ chủ yếu thức,, biiện
thuẫn chủ chủ yếu thức b ện
quá độ lên đảm thắng Bước đi
quá độ lên đảm thắng Bước đi
yếu trong trong thờii pháp,, cách
yếu trong trong thờ pháp cách
CNXH ở llợii của
CNXH ở ợ củ a
thờii kỳ quá kỳ quá độ thức
thờ kỳ quá kỳ quá độ thức
Việtt Nam CNXH
Việ Nam CNXH
độ
độ
Tư tưởng Hồ Chí Minh về
con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam
- II.TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CON ĐƯỜNG
QUÁ ĐỘ LÊN CNXH Ở VIỆT NAM
2.1.Về thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam
a. Những quan điểm của Mác, Ăngghen, Lênin:
Về tính tất yếu của thời kỳ quá độ: "Giữa xã hội
tư bản chủ nghĩa và và xã hội cộng sản chủ nghĩa
là một thời kỳ cải biến cách mạng từ xã hội nọ sang
xã hội kia".
Đó là Mác nói đến con đường quá độ lên chủ nghĩa
cộng sản ở các nước tư bản phát triển cao.
- Khi vận dụng vào công cuộc xây dựng đất nước ở
Liên Xô, Lênin có viết “Nếu phân tích tình hình
chính trị hiện nay, chúng ta có thể nói rằng chúng ta
đang ở vào một thời kỳ quá độ trong thời kỳ quá
độ”.
Theo Lênin, bước quá độ từ CNTB lên CNXH ở
Nga là một thời kỳ lịch sử tương đối dài, nó cần
thiết phải thực hiện những bước quá độ nhỏ ... để
lôi cuốn nhân dân Nga mà đa số là tiểu nông, lên
chủ nghĩa xã hội.
- b. Quan niệm của Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ:
Quan niệm của Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ
xuất phát từ quan điểm Mác Lênin và không thể
tách rời những quan niệm ngự trị trong hệ thống
XHCN lúc bấy giờ:
Hồ Chí Minh đã lưu ý cần nhận thức tính quy luật
chung và đặc điểm cụ thể của mổi nước khi bước
vào xây dựng CNXH: “Nhưng tuỳ hoàn cảnh, mà
các dân tộc phát triển theo con đường khác nhau ...
có nước thì phải kinh qua chế độ dân chủ mới, rồi
mới tiến lên CNXH”.
- Hồ Chí Minh đã chú ý phân tích đặc điểm
nước ta, trong đó nhấn mạnh đặc điểm to nhất
là “từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến
thẳng lên CNXH không phải kinh qua giai
đoạn phát triển TBCN”.
Chính đặc điểm đó đòi hỏi chúng ta phải
xác định đúng con đường với những hình
thức, bước đi và cách làm phù hợp.
Từng bước, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ những khó
khăn phức tạp của “Việt Nam là một nước
nông nghiệp lạc hậu, công cuộc đổi xã hội cũ
thành xã hội mới phức tạp, gian nan hơn việc
đánh giặc”.
- Về độ dài của thời kỳ quá độ: lúc đầu Hồ Chí
Minh cũng dự đoán “chắc sẽ đòi hỏi ba, bốn
kế hoạch dài hạn...”. Chỉ sau đó ít lâu Hồ Chí
Minh điều chỉnh lại ... Hồ Chí Minh đã khẳng
định: thời kỳ quá độ là một thời kỳ lịch sử lâu
dài, đầy khó khăn.
Về nhiệm vụ lịch sử, Người chỉ rõ phải cải
tạo và xây dựng mọi mặt về chính trị, kinh tế,
văn hoá - xã hội.
- Những nhân tố bảo đảm thực
Những nhân tố bảo đảm thực
hiện thắng llợii CNXH ở Việt
hiện thắng ợ CNXH ở Việt
Nam
Nam
Giiữ vững và Phátt huy ttíích
G ữ vững và Phá huy ch
tăng cường sự cực,, chủ động Xây dựng độii
Nâng cao vai
tăng cường sự cực chủ động Xây dựng độ
Nâng cao vai
lãnh đạo của trò quả lý của của các ttổ ngũ cán bộ có
lãnh đạo của trò quả lý của của các ổ ngũ cán bộ có
Đảng Cộng Nhà nước chức chíính trịị đức,, có ttàii
Đảng Cộng Nhà nước chức ch nh tr đức có à
sản Việtt Nam – xã hộii
sản Việ Nam – xã hộ
Quan điểm của Hồ Chí Minh về những nhân tố bảo đảm
cho sự thực hiện thắng lợi CNXH ở Việt Nam
- Quan niệm của Hồ Chíí Minh về
Quan niệm của Hồ Ch Minh về
bước đi,, phương thức,, biiện
bước đi phương thức b ện
pháp xây dựng CNXH
pháp xây dựng CNXH
Phương pháp,, biiện
Phương pháp b ện
Bước đi
Bước đi pháp,, cách thức
pháp cách thức
Kếtt hợp
Kế hợp
Phảii llàm Kếtt hợp Gắn mục
Phả àm Kế hợp Gắn mục
cảii ttạo Dân chủ
Nâng cao cả ạo Dân chủ
Nâng cao
dần dần,, chặtt chẽ tiêu cao
dần dần chặ chẽ tiêu cao
Trong cảii tinh thần vớii xây
Trong trong xây
Trong cả tinh thần vớ xây
Trong trong xây
ttừng cả vớii
hai
ừng cả vớ
hai
ttạo nông phátt triển độc llập,, dựng,, dựng và
ạo nông phá triển độc ập dựng dựng và
bước nhiệm vụ biện pháp
bước nhiệm vụ biện pháp
nghiệp kinh ttế ttự chủ,, xây dựng thực hiện
nghiệp kinh ế ự chủ xây dựng thực hiện
vững chiến cụ thể,,
vững chiến cụ thể
sáng ttạo llà chủ kế hoạch
sáng ạo à chủ kế hoạch
chắc lược thiếtt thực
chắc lược thiế thực
yếu
yếu
Quan niệm của Hồ Chí Minh về bước đi, phương
thức, biện pháp xây dựng CNXH.
- 2.2. Về bước đi và phương thức, biện pháp
xây dựng CNXH ở Việt Nam
a. Về bước đi của thời kỳ quá độ: Là vấn đề
mới, Hồ Chí Minh chưa có điều kiện làm rõ
các chặng đường. Nhưng trong quan niệm
"không thể một sớm, một chiều", Người đã
lưu ý "phải làm dần dần dần" qua nhiều
bước; "bước ngắn, bước dài tuỳ theo hoàn
cảnh" nhưng phải chú ý "đi bước nào chắc
bước ấy".
- b. Về phương pháp, biện pháp, cách thức tiến hành
xây dựng CNXH ở Việt Nam
Người luôn luôn nhắc nhở không được rập khuôn;
phải suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo.
Cụ thể trong hoàn cảnh xây dựng chủ nghĩa xã hội
ở miền Bắc lúc đó, Người lưu ý:
Phải kết hợp giữa hai chiến lược của cách mạng
Việt Nam, “xây dựng miền Bắc, chiếu cố miền
nam”.
Khi giặc Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc,
chúng ta phải “vừa sản xuất, vừa chiến đấu”, “vừa
chống Mỹ cứu nước, vừa xây dựng chủ nghĩa xã
hội”.
nguon tai.lieu . vn