Xem mẫu
- CHƯƠNG 1
ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ, KHÁI NIỆM,
NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH
HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN VÀ
Ý NGHĨA HỌC TẬP
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1
- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
Học tập, nghiên cứu chương 1 cần nắm vững những vấn đề chủ
yếu sau:
Nội hàm của khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
Các giai đoạn chủ yếu của quá trình hình thành và phát triển
tư tưởng Hồ Chí Minh
Thấy được ý nghĩa quan trọng và sự cần thiết của việc học
tập, nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh. Thông qua việc học
tập này để hiểu rõ hơn, sâu hơn giá trị to lớn của tư tưởng
Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp CM của Đảng và của nhân
dân ta trước đây cũng như trong giai đoạn hiện nay, để thêm
tin yêu Người, quyết tâm đi theo con đường CM mà Hồ Chí
Minh đã vạch ra cho dân tộc Việt Nam.
2
- Đối tượng,
khái niệm, …
tư tưởng
Hồ Chí Minh
Ý nghĩa
Nguồn gốc
việc học tập,
Tư tưởng hình thành
nghiên cứu
Hồ Chí Minh tư tưởng
tư tưởng
Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh
Quá trình
hình thành
tư tưởng
Hồ Chí Minh
3
- I. Đối tượng, phương pháp nghiên cứu,
khái niệm, hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh
1/ Đối tượng, phương pháp nghiên cứu
- Đối tượng - Nhiệm vụ - Phương pháp nghiên cứu
2/ Khái niệm và hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh
CN Mác-Lênin văn
hóa dân tộc, trí tuệ
thời đại
Tư tưởng Giải phóng dân tộc,
Hệ thống giai cấp và
Hồ Chí CM CM
quan điểm giải phóng
Minh dân tộc XHCN
con người
dân chủ
Mô hình Khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
4
- Khái niệm:
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện
và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của CM Việt Nam, từ CM
dân tộc dân chủ nhân dân đến CMXHCN; là kết quả của sự
vận dụng sáng tạo và phát triển CN Mác-Lênin vào điều kiện
cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa của dân
tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai
cấp và giải phóng con người.
5
- Hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh
Dân tộc và
CMGP dân tộc
CNXH và
Kinh tế và
con đường
quản lý
quá độ
kinh tế
lên CNXH
Độc lập dân tộc
gắn liền với
Đạo đức, Đảng
CNXH
nhân văn cộng sản
văn hóa và nhà nước
ĐĐK
dân tộc và
Mô hình Quân sự kết hợp sức mạnh
Hệ thống DT với sức mạnh
tư tưởng thời đại
Hồ Chí Minh
6
- II/ ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ – XH, NGUỒN GỐC VÀ QUÁ TRÌNH
HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1. Điều kiện lịch sử - xã hội
Tư tưởng
Hồ Chí Minh
Xã hội Việt Nam
Quê hương,
cuối thế kỷ 19, Thời đại
gia đình
đầu thế kỷ 20
a/ Xã hội Việt Nam cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20
b/ Quê hương và gia đình
c/ Yếu tố thời đại
- Sơ đồ Nguồn gốc, quá trình hình thành TTHCM
Nhân tố
1945-1969
chủ quan
TƯ
Chủ nghĩa TƯỞNG 1930-1945
Mác-Lênin
HỒ 1921-1930
Tinh hoa văn hóa
nhân loại CHÍ 1911-1920
Tư tưởng và văn hóa MINH
1890-1911
truyền thống Việt Nam
Nguồn gốc tư tưởng HCM QT hình thành, phát triển TTHCM
8
- 2. Nguồn gốc hình thành
Nguồn gốc
tư tưởng
Hồ Chí Minh
Tư tưởng và Tinh hoa Nhân tố
Chủ nghĩa
văn hóa văn hóa chủ quan
Mác-Lênin
truyền thống VN nhân loại Hồ Chí Minh
Mô hình Nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh
9
- a. Tư tưởng và văn hóa truyền thống Việt Nam
Tư tưởng và
văn hóa
Việt Nam
Tinh thần Cần cù,
Chủ nghĩa Đoàn kết
nhân nghĩa thông minh,
yêu nước dân tộc
thủy chung sáng tạo
Mô hình Tư tưởng và văn hóa truyền thống Việt Nam với
sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh 10
- b. Tinh hoa văn hóa nhân loại
Tinh hoa
văn hóa
nhân loại
Tư tưởng và Tư tưởng và
văn hóa văn hóa
phương Đông phương Tây
Tư tưởng Lòng nhân ái Tư tưởng
Tư tưởng Tư tưởng
tự do bình đẳng, của của các nhà
nho giáo phật giáo
bác ái thiên chúa giáo khai sáng Pháp
Mô hình Tinh hoa văn hóa nhân loại với
sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh 11
- c. Chủ nghĩa Mác-Lênin cơ sở thế giới quan và
phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh
Tư tưởng
Thế giới quan Hồ Chí Minh
khoa học thuộc hệ tư tưởng
nhân sinh quan Mác-Lênin
cách mạng
Tư tưởng
Chủ nghĩa Hồ Chí Minh Tính khoa học
Mác-Lênin phát triển sâu sắc
về chất
Phương pháp
duy vật Tính cách mạng
biện chứng triệt để
Mô hình Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin
đối với sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh 12
- d. Nhân tố chủ quan - các phẩm chất cá nhân của
Hồ Chí Minh
Phẩm chất
cá nhân
của
Hồ Chí Minh
Tư duy Tâm hồn
Khổ công
độc lập, của một nhà
học tập,
sáng tạo yêu nước
rèn luyện
rất cao vĩ đại
Mô hình Các phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh
đối với việc hình thành tư tưởng của Người 13
- 3. Quá trình hình thành và phát triển
tư tưởng Hồ Chí Minh
•a/ Thời kỳ hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng CM (1890-1911)
•b/ Thời kỳ tìm tòi, khảo nghiệm tìm ra con đường cho CM Việt Nam
(1911-1920)
•c/ Thời kỳ hình thành cơ bản TT về con đường CMVN (1921-1930)
•d/ Thời kỳ vượt qua khó khăn thử thách kiên trì con đường đã xác định
cho CM Việt Nam (1930-1945)
•e/ Thời kỳ phát triển và thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh (1945-1969)
a b c d e
1890 1911 1920 1921 1930 1945 1969
a b c d e
1890 1911 1920 1921 1930 1945 1969
14
- III. Ý NGHĨA CỦA VIỆC HỌC TẬP, NGHIÊN CỨU
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Ý nghĩa việc
học tập, nghiên cứu
tư tưởng Hồ Chí Minh
Nắm vững bản chất Bồi dưỡng lòng
Tinh thần độc lập,
CM và khoa học yêu nước
tự chủ, đổi mới
trong tư tưởng gắn liền với
và sáng tạo
Hồ Chí Minh yêu CNXH
Mô hình Ý nghĩa của việc học tập, nghiên cứu
tư tưởng Hồ Chí Minh 15
- 1. Phải nắm vững bản chất CM và khoa học của
tư tưởng Hồ Chí Minh
Đại hội VII của Đảng đã khẳng định: chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho
hành động của Đảng ta. Vì vậy, học tập và nghiên cứu tư
tưởng Hồ Chí Minh là nhằm mục tiêu nâng cao nhận thức tư
tưởng, cải biến phương pháp và phong cách làm việc của
chúng ta, góp phần đưa công cuộc đổi mới đi đến thắng lợi
ngày càng to lớn hơn.
Khi học tập, nghiên cứu, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh cần
phải nắm vững bản chất CM và khoa học tư tưởng của Người.
Đó là yêu cầu của cuộc sống, đồng thời phù hợp với quan điểm
CM và phương pháp khoa học mà Hồ Chí Minh đã nêu lên.
16
- 2. Bồi dưỡng lòng yêu nước gắn liền với
yêu chủ nghĩa xã hội
Suốt đời mình Hồ Chí Minh đã kiên trì và nhất quán đi theo con đường mà
mình đã lựa chọn: Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Dưới ngọn cờ tư tưởng
Hồ Chí Minh, CM Việt Nam đã vững bước tiến lên không ngừng, giành được
những thắng lợi lịch sử có tầm vóc thời đại.
Báo cáo chính trị của Ban chấp hành TW Đảng tại đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ IX một lần nữa nhấn mạnh: “Trong quá trình đổi mới phải kiên trì
mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH trên nền tảng CN Mác-Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh”
Thế giới hiện nay đã thay đổi rất nhiều, song cuộc đấu tranh cho độc lập dân
tộc và CNXH vẫn đang diễn ra gay gắt. Các thế lực phản động, thù địch không
từ bỏ âm mưu “Diễn biến hòa bình” nhằm xóa bỏ CNXH ở nước ta thông qua
kinh tế thị trường và trao đổi, giao lưu văn hóa. Trong điều kiện đó, làm sao để
mở cửa, hợp tác, liên doanh… phát triển kinh tế mà vẫn giữ vững được độc
lập, chủ quyền dân tộc, không đi trệch mục tiêu, bản chất của CNXH. Muốn
thế chúng ta phải tạo ra được những năng lực nội sinh làm nền tảng bền vững
cho sự phát triển đất nước. Một trong những năng lượng nội sinh đó, về mặt
định hướng giá trị là tư tưởng Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự
do”; “Yêu tổ quốc, yêu nhân dân, gắn liền với yêu CNXH”
17
- 3. Nêu cao tinh thần độc lập tự chủ, đổi mới, phát triển
và sáng tạo
Kinh nghiệm lịch sử đã chỉ ra rằng: khi nào chúng ta đứng
vững trên tinh thần độc lập, tự chủ và sáng tạo, biết học tập có
chọn lọc và cải biến kinh nghiệm của các nước, khi đó chúng ta
thành công, nếu ngược lại là không tránh khỏi sai lầm và thất
bại.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu cho chúng ta một tấm gương
sáng chói về tinh thần độc lập, tự chủ và sáng tạo.
Để giải quyết những vấn đề này, chúng ta phải trở về với lời
dặn của chủ tịch Hồ Chí Minh: học tập chủ nghĩa Mác-Lênin
là học tập tinh thần cách mạng và khoa học, cái tinh thần biện
chứng của chủ nghĩa Mác-Lênin.
18
- Chương 2
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ
DÂN TỘC VÀ CÁCH MẠNG
GIẢI PHÓNG DÂN TỘC
19
- • Mục đích yêu cầu
• Học tập và nghiên cứu chương này cần nắm vững những nội
dung sau:
Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc hình thành tư tưởng Hồ
Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc
Những quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc
và cách mạng giải phóng dân tộc.
Thấy được giá trị to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề
dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc trong thực tiễn cách
mạng Việt Nam để có ý thức vận dụng tư tưởng quan trọng
này của Người vào sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay.
20
nguon tai.lieu . vn