Xem mẫu
- Baøi 9
TRAÙI PHIEÁU VAØ
ÑÒNH GIAÙ TRAÙI PHIEÁU
10/1/2007 1
Traùi phieáu vaø ñònh giaù traùi phieáu
Muïc tieâu
Noäi dung trình baøy
Traùi phieáu
Giôùi thieäu veà traùi phieáu
Phaân loaïi traùi phieáu
Phaân tích vaø quyeát ñònh ñaàu tö traùi phieáu
Moâ hình ñònh giaù traùi phieáu
Phaân tích ruûi ro khi ñaàu tö traùi phieáu
Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu
10/1/2007 2
- Traùi phieáu laø gì?
Traùi phieáu laø giaáy chöùng nhaän/coâng cuï nôï do
moät toå chöùc phaùt haønh vaø baùn cho nhaø ñaàu
tö ñeå huy ñoäng nôï daøi haïn vôùi cam keát seõ
traû laõi vaø goác taïi moät ñieåm thôøi gian nhaát
ñònh.
Caùc chi tieát caàn chuù yù:
Toå chöùc phaùt haønh: Chính phuû hoaëc coâng ty
Nhaø ñaàu tö: Toå chöùc hoaëc caù nhaân
Nôï daøi haïn: Nôï coù thôøi haïn treân 1 naêm
Laõi: Traû theo ñònh kyø, traû khi ñaùo haïn, hoaëc traû
khi mua traùi phieáu.
Goác: Traû khi ñaùo haïn, traû tröôùc khi ñaùo haïn, hoaëc
khoâng traû nôï goác.
10/1/2007 3
Ví duï traùi phieáu chính phuû
10/1/2007 4
- Phaân loaïi traùi phieáu
Caên cöù vaøo chuû theå phaùt haønh:
Traùi phieáu chính phuû
Traùi phieáu Kho baïc
Traùi phieáu ñoâ thò
Traùi phieáu coâng ty
Caên cöù vaøo kyø haïn vaø caùch thöùc traû laõi
Traùi phieáu khoâng coù kyø haïn
Traùi phieáu coù kyø haïn
Traùi phieáu ñöôïc höôûng laõi ñònh kyø
Haøng naêm
Saùu thaùng
Traùi phieáu khoâng ñöôïc höôûng laõi ñònh kyø
Höôûng laõi khi mua
Höôûng laõi khi ñaùo haïn
Caên cöù khaû naêng chuyeån ñoåi (Ñoái vôùi traùi phieáu coâng ty)
Traùi phieáu khoâng chuyeån ñoåi
Traùi phieáu coù theå chuyeån ñoåi
Traùi phieáu coù ñieàu khoaûn mua laïi
10/1/2007 5
Phaân tích taøi chính vaø quyeát ñònh
ñaàu tö TP Thu thaäp döõ lieäu: Meänh giaù,
Laõi suaát, Caùch traû laõi, Tyû suaát
lôïi nhuaän nhaø ñaàu tö yeâu caàu
Vaän duïng moâ hình ñònh giaù:
Moâ hình DCF
Thoâng tin ra quyeát ñònh: Giaù
trò lyù thuyeát vaø giaù trò thò
tröôøng
Ra quyeát ñònh:
•Mua neáu Giaù trò lyù thuyeát lôùn
hôn giaù trò thò tröôøng
•Baùn neáu Giaù trò lyù thuyeát nhoû
10/1/2007
hôn giaù trò thò tröôøng 6
- Phaân tích vaø quyeát ñònh ñaàu tö TP
Toå chöùc phaùt haønh Thôøi haïn
Meänh giaù
Laõi suaát cuûa traùi phieáu (coupon rate)
Caùch thöùc traû laõi
Öôùc löôïng suaát chieát
khaáu kyø voïng Öôùc löôïng doøng tieàn kyø voïng
Moâ hình DCF Hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn
Giaù trò lyù thuyeát Giaù trò thò tröôøng
10/1/2007
Quyeát ñònh ñaàu tö 7
Quy trình ñònh giaù traùi phieáu
Böôùc 1: Öôùc löôïng doøng tieàn teä thu nhaäp kyø voïng
Böôùc 2: Öôùc löôïng suaát chieát khaáu = Laõi suaát khoâng ruûi
ro + Phaàn gia taêng do ruûi ro
Böôùc 3: Tính hieän giaù doøng tieàn teä thu nhaäp theo suaát
chieát khaáu vöøa öôùc löôïng
10/1/2007 8
- Ví duï traùi phieáu chính phuû
10/1/2007 9
Ví duï traùi phieáu ñoâ thò
10/1/2007 10
- Caùc yeáu toá caàn thieát cho vieäc ñònh
giaù traùi phieáu
Töø döõ lieäu traùi phieáu, chuùng ta coù:
Thôøi haïn (n)
Meänh giaù (MV)
Laõi suaát (i%) => Laõi I = MV(i)
Caùch traû laõi
=> Doøng tieàn kyø voïng
Töø nhaø ñaàu tö, chuùng ta coù:
Tyû suaát lôïi nhuaän kyø voïng kd
10/1/2007 11
Ñònh giaù traùi phieáu khoâng coù kyø haïn
Traùi phieáu khoâng coù kyø haïn (perpetual bond) – traùi
phieáu khoâng bao giôø ñaùo haïn
∞
I I I I I
V= + + .... + ∞
=∑ =
(1 + kd ) (1 + kd )
1 2
(1 + kd ) t =1 (1 + k d )
t
kd
Giaû söû baïn mua traùi phieáu höôûng laõi haøng naêm 80$
trong thôøi gian voâ haïn. Baïn ñoøi hoûi lôïi nhuaän ñaàu tö
laø 14%. Giaù traùi phieáu naøy seõ laø:
V = I/kd = 80/0,14 = 571,43$
10/1/2007 12
- Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc
höôûng laõi ñònh kyø haøng naêm
Moâ hình ñònh giaù
I I I MV
V = + + .... + +
(1 + k d ) (1 + k d )
1 2
(1 + k d ) n
(1 + k d ) n
Ví duï 1: Giaû söû traùi phieáu coù meänh giaù 1000$ ñöôïc
höôûng laõi suaát 8%/naêm trong thôøi haïn 5 naêm vaø nhaø
ñaàu tö ñoøi hoûi lôïi nhuaän 10%, giaù traùi phieáu naøy:
80 80 80 1000
V= + + .... + + = 924,18$
(1 + 0,1) (1 + 0,1)
1 2
(1 + 0,1) (1 + 0,1) 5
5
10/1/2007 13
Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn ñöôïc
höôûng laõi ñònh kyø nöûa naêm
Moâ hình ñònh giaù
2n
I /2 MV
V =∑ +
t =1 (1 + k d / 2 ) (1 + k d / 2 ) 2 n
t
Ví duï 2: Kho baïc phaùt haønh traùi phieáu coù meänh
giaù 10 trieäu ñoàng, kyø haïn 5 naêm, traû laõi theo ñònh
kyø nöûa naêm vôùi laõi suaát 10% vaø nhaø ñaàu tö ñoøi
hoûi lôïi nhuaän 12% khi mua traùi phieáu naøy. Giaù traùi
phieáu10
1/ 2 10
V =∑ + = 9,26 tr. ñoàng
t =1 (1 + 12 / 2) (1 + 12 / 2)10
t
10/1/2007 14
- Ñònh giaù traùi phieáu coù kyø haïn khoâng
höôûng laõi – Traùi phieáu chieát khaáu
Moâ hình ñònh giaù
MV
V =
(1 + k d )n
Ví duï 3: Giaû söû traùi phieáu coù meänh giaù 1000$ khoâng
ñöôïc höôûng laõi, coù thôøi haïn 5 naêm vaø nhaø ñaàu tö
ñoøi hoûi lôïi nhuaän 12%, giaù traùi phieáu naøy:
1000
V = = 567 ,43
(1 + 0,12 ) 5
10/1/2007 15
Phaân tích söï bieán ñoäng giaù traùi phieáu
Giaù traùi phieáu bieán ñoäng khi laõi suaát thò tröôøng thay
ñoåi
Laõi suaát thò tröôøng = laõi suaát traùi phieáu => giaù traùi
phieáu baèng meänh giaù
Laõi suaát thò tröôøng < laõi suaát traùi phieáu => giaù traùi
phieáu cao hôn meänh giaù
Laõi suaát thò tröôøng > laõi suaát traùi phieáu => giaù traùi
phieáu thaáp hôn meänh giaù
Laõi suaát thò tröôøng gia taêng => giaù traùi phieáu giaûm
Laõi suaát thò tröôøng giaûm => giaù traùi phieáu taêng
Giaù traùi phieáu meänh giaù khi t n
10/1/2007 16
- Phaân tích söï bieán ñoäng giaù traùi phieáu
Giaù traùi phieáu
kd < kc
kd = kc
MV
kd > kc
Thôøi gian
0 5 10 15
10/1/2007 17
Ví duï 4: Traùi phieáu coù meänh giaù 1000$ coù thôøi haïn 10 naêm ñöôïc
höôûng laõi suaát 8% giaù traùi phieáu naøy thay ñoåi theá naøo neáu: (1) Kd=6%,
(2) Kd=8%, vaø (3) Kd=10%
MV ($) 1000
Laõi suaát 8%
Kd 6%
n 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Laõi 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80
Goác 1000
CF 80 80 80 80 80 80 80 80 80 1080
V $1,147.20
V @Kd=6% $1,147.20
V @Kd=8% $1,000.00
V @ Kd = 10% $877.11
10/1/2007 18
- Phaân tích ruûi ro khi ñaàu tö traùi phieáu
Ruûi ro tín duïng – ruûi ro phaùt sinh do ngöôøi phaùt haønh khoâng traû
ñöôïc nôï
Ruûi ro thay ñoåi laõi suaát – ruûi ro phaùt sinh khi laõi suaát taêng =>
giaù traùi phieáu giaûm
Laõi suaát thò tröôøng Giaù trò traùi phieáu
Traùi phieáu 1 naêm Traùi phieáu 14 naêm
5% 1095,24 1989,86
10 1045,45 1368,33
15 1000,00 1000,00
20 958,33 769,47
10/1/2007 25 920,00 617,59 19
Phaân tích ruûi ro khi ñaàu tö traùi phieáu
% thay ñoåi giaù traùi phieáu
Ñoä co giaõn giaù traùi phieáu, e =
% thay ñoåi laõi suaát
Traùi phieáu 1 naêm: e = [(1095,24 – 1000)/1000]/[(5 – 15)/15] =
9,524%/ - 66,667% = - 0,14
Traùi phieáu 14 naêm: e = [(1989,86 – 1000)/1000]/[(5 – 15)/15]
= 98,986%/ - 66,667% = - 1,48
Keát luaän: Hai traùi phieáu höôûng cuøng möùc laõi suaát, traùi phieáu naøo
coù thôøi haïn daøi hôn seõ coù möùc ñoä bieán ñoäng giaù theo laõi suaát
lôùn hôn = > ruûi ro hôn.
10/1/2007 20
- Quan heä giöõa giaù traùi phieáu vaø laõi suaát thò
tröôøng
Giaù traùi phieáu
Traùi phieáu baùn
treân meänh giaù
Traùi phieáu baùn
ôû meänh giaù
Meänh giaù
Traùi phieáu 5
naêm, 8%
Traùi phieáu baùn
döôùi meänh giaù Traùi phieáu 15
naêm, 8%
10/1/2007
LS traùi phieáu, 8% Laõi suaát thò tröôøng
21
Lôïi suaát ñaàu tö traùi phieáu
Lôïi suaát ñaàu tö luùc traùi phieáu ñaùo haïn (YTM)
I I I MV
V= + + ....+ +
(1+ YTM)1 (1+ YTM)2 (1+ YTM)n (1+ YTM)n
Bieát V, I, MV, vaø n giaûi phöông trình naøy ta ñöôïc YTM
Lôïi suaát ñaàu tö luùc traùi phieáu ñöôïc thu hoài (YTC)
I I I PC
V= + + ....+ +
(1+ YTC) (1+ YTC)
1 2
(1+ YTC) (1+ YTC)n
n
Bieát V, I, PC, vaø n giaûi phöông trình naøy ta ñöôïc YTC
10/1/2007 22
- Ví duï 5: Baïn boû ra 1082$ ñeå mua traùi phieáu coù meänh giaù 1000$ coù
thôøi haïn 10 naêm ñöôïc höôûng laõi suaát 8%. Tyû suaát lôïi nhuaän cuûa baïn laø
bao nhieâu neáu baïn giöõ traùi phieáu naøy ñeán khi ñaùo haïn?
MV ($) 1000
Laõi suaát 8%
YTM 6.84%
n 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Laõi 80 80 80 80 80 80 80 80 80
Goác
CF 80 80 80 80 80 80 80 80 80
V $1,082.00
10/1/2007 23
Traùi phieáu chuyeån ñoåi
Traùi phieáu chuyeån ñoåi (convertible bond) laø loaïi traùi phieáu traùi
phieáu do coâng ty phaùt haønh cho ngöôøi naém giöõ noù coù quyeàn
chuyeån ñoåi thaønh moät soá coå phieáu cuûa coâng ty trong thôøi haïn
hieäu löïc nhaát ñònh.
ÔÛ Vieät Nam naêm 1996, Coâng ty Cô ñieän laïnh REE ñaõ phaùt haønh
khaù thaønh coâng loaïi traùi phieáu naøy.
Gaàn ñaây caùc coâng ty lôùn, ñaëc bieät laø caùc NHTM, ñaõ baét ñaàu
phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi thöôøng xuyeân hôn ñeå huy ñoäng
voán.
Caùc ngaân haøng thöông maïi coù phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi
trong vaøi naêm gaàn ñaây goàm coù VCB, ACB vaø Saøi Goøn Bank.
Ñieàu naøy môû ra moät cô hoäi môùi cho caû nhaø phaùt haønh laãn nhaø
ñaàu tö.
10/1/2007 24
- Lôïi ích cuûa traùi phieáu chuyeån ñoåi
Veà phía nhaø phaùt haønh
…
…
Veà phía nhaø ñaàu tö
…
…
10/1/2007 25
Caùc khaùi nieäm lieân quan ñeán traùi
phieáu chuyeån ñoåi
Tyû leä chuyeån ñoåi (conversion ratio) cuûa traùi phieáu
laø soá löôïng coå phieáu maø moãi traùi phieáu coù theå
ñoåi ñöôïc. Ví duï: Tyû leä 1:100 ñoái vôùi traùi phieáu
chuyeån ñoåi cuûa ACB.
Giaù chuyeån ñoåi laø tyû soá giöõa meänh giaù traùi phieáu
vaø tyû leä chuyeån ñoåi, noù ñöôïc tính toaùn baèng caùch
laáy meänh giaù traùi phieáu chia cho tyû leä chuyeån
ñoåi. Cuï theå trong tröôøng hôïp traùi phieáu chuyeån
ñoåi cuûa ACB, giaù chuyeån ñoåi baèng 1.000.000/100
= 10.000 ñoàng
10/1/2007 26
- Ñònh giaù traùi phieáu chuyeån ñoåi
Giaù trò cuûa traùi phieáu chuyeån ñoåi döïa treân cô sôû
ñònh giaù cuûa ba boä phaän:
Giaù trò cuûa traùi phieáu ñôn thuaàn (straight bond value),
giaù trò chuyeån ñoåi, (conversion value) vaø
giaù trò quyeàn choïn (option value).
10/1/2007 27
Giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn
Minh hoïa caùch ñònh giaù boä phaän giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn cuûa traùi phieáu chuyeån
ñoåi ACB
Thoâng tin söû duïng ñeå ñònh giaù:
Meänh giaù: 1.000.000 ñoàng
Thôøi haïn cuûa traùi phieáu toái ña laø 5 naêm, baét ñaàu töø thôøi ñieåm traùi phieáu ñöôïc
phaùt haønh cho ñeán thôøi ñieåm chuyeån ñoåi traùi phieáu thaønh coå phieáu.
Laõi suaát traùi phieáu: 8%/naêm.
Giaû söû nhaø ñaàu tö yeâu caàu tyû suaát lôïi nhuaän laø 12% khi ñaàu tö traùi phieáu naøy,
döïa vaøo thoâng tin treân chuùng ta coù:
Laõi ñöôïc höôûng haøng naêm = 1.000.000 x 8% = 80.000 ñoàng
Meänh giaù luùc ñaùo haïn = 1.000.000 ñoàng
80.000 80.000 80.000+ 1.000.000
Giaù traùiphieáu
trò ñôn thuaàn= + + ...+
(1+ 0,12) (1+ 0,12)
1 2
(1+ 0,12)
5
= $855,809
10/1/2007 28
- Giaù trò chuyeån ñoåi
Minh hoïa caùch xaùc ñònh giaù trò chuyeån ñoåi cuûa traùi phieáu chuyeån ñoåi ACB
Thoâng tin söû duïng ñeå ñònh giaù:
Meänh giaù: 1.000.000 ñoàng
Soá löôïng coå phieáu chuyeån ñoåi: 100
Giaû söû ôû thôøi ñieåm chuyeån ñoåi, giaù thò tröôøng cuûa coå phieáu ACB laø
185.000 ñoàng. Döïa vaøo thoâng tin treân chuùng ta coù giaù trò chuyeån ñoài
baèng 100 x 185.000 = 18.500.000 ñoàng.
10/1/2007 29
Giaù trò quyeàn choïn
Khi naøo giaù trò coâng ty thaáp, giaù trò cuûa traùi phieáu chuyeån ñoåi chòu aûnh
höôûng ñaùng keå bôûi giaù trò cuûa boä phaän giaù trò nôï ñôn thuaàn. Giaù trò coâng
ty thaáp coù nghóa laø giaù coå phieáu thaáp. Neáu giaù coå phieáu thaáp hôn giaù
chuyeån ñoåi (baèng meänh giaù chia cho tyû leä chuyeån ñoåi) thì nhaø ñaàu tö seõ
khoâng chyeån ñoåi traùi phieáu thaønh coå phieáu vì khi aáy giaù trò chuyeån ñoåi
nhoû hôn giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn. Trong tröôøng hôïp naøy, giaù trò quyeàn
chuyeån ñoåi (ví nhö laø giaù trò quyeàn choïn mua coå phieáu) coù giaù trò baèng
khoâng vaø giaù trò traùi phieáu chuyeån ñoåi baèng giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn.
Khi naøo giaù trò coâng ty cao, giaù trò traùi phieáu chuyeån ñoåi chòu aûnh höôûng
ñaùng keå bôûi giaù trò cuûa boä phaän giaù trò chuyeån ñoåi. Giaù trò coâng ty cao coù
nghóa laø giaù coå phieáu cao. Neáu giaù coå phieáu cao hôn giaù chuyeån ñoåi thì
nhaø ñaàu tö seõ chuyeån ñoåi traùi phieáu thaønh coå phieáu vì khi aáy giaù trò chyeån
ñoåi lôùn hôn giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn. Trong tröôøng hôïp naøy, quyeàn
chuyeån ñoåi coù giaù trò baèng cheânh leäch giöõa giaù coå phieáu vaø giaù chuyeån
ñoåi vaø giaù trò traùi phieáu chuyeån ñoåi baèng giaù trò chuyeån ñoåi coäng vôùi giaù
trò quyeàn choïn.
10/1/2007 30
- Keát quaû
Giaù trò traùi phieáu chuyeån ñoåi =
Max(Giaù trò traùi phieáu ñôn thuaàn, Giaù trò chuyeån ñoåi)
+ Giaù trò quyeàn choïn
10/1/2007 31
Ví duï traùi phieáu ACB
Döïa vaøo thoâng tin cuûa caùc ví duï tröôùc, baïn coù theå söû duïng Excel vaø laäp baûng
tính ñònh giaù traùi phieáu chuyeån ñoåi cuûa ACB nhö sau:
Meänh giaù 1000000
Laõi suaát 8%
TS LN yeâu caàu 12%
Soá löôïng coå phieáu ñoåi 100
Giaù chuyeån ñoåi 10,000 10,000 10,000 10,000 10,000 10,000
Giaù coå phieáu 0.00 7,000 40,000 80,000 150,000 250,000
0 1 2 3 4 5
Doøng tieàn 80,000 80,000 80,000 80,000 1,080,000
Giaù traùi phieáu thuaàn 855,809 855,809 855,809 855,809 855,809 855,809
Giaù trò chuyeån ñoåi 0 700,000 4,000,0008,000,00015,000,000
25,000,000
Giaù quyeàn choïn 0 0 30,000 70,000 140,000 240,000
Giaù traùi phieáu chuyeån ñoåi 855,809 855,809 4,030,0008,070,00015,140,000
25,240,000
10/1/2007 32
nguon tai.lieu . vn