Xem mẫu
- LOGO
Tổng quan
GVLT: PGS.TS Đỗ Văn Nhơn
ThS Phạm Thi Vương
- Company Logo
Nội dung
1 Click to add Title
2 Click to add Title
3 Click to add Title
4 Click to add Title
- Company Logo
Các lĩnh vực trong thông minh nhân tạo (AI)
ARTIFICIAL INTELLIGENCE
NATURAL LANGUAGE
ROBOTICS PROCESSING
KNOWLEDGE - BASED
SYSTEMS
EXPERT SYSTEMS
MACHINE LEARNING
- Áp dụng các khái niệm của AI vào máy tính
Inputs KNOWLEDGE INFERENCING
(questions, Outputs
problems, ..) BASE CAPABILITY (answers,
solutions,
..)
Một trong những mục tiêu quan trọng
của lĩnh vực nghiên cứu này là làm cho
máy tính có khả năng tiếp nhận, giải
quyết vấn đề giống như con người, thậm
chí hơn cả con người (máy tính IBM
Deep Blue đã chiến thắng vua cờ
Kasparov).
- Hướng nghiên cứu, phát triển công nghệ tri thức
inputs Output
MÁY TÍNH
s
TIẾP NHẬN, BIỂU DIỄN, CÁC HỆ KHAI THÁC DỮ LIỆU,
TỐI ƯU HÓA CSTT CƠ SỞ TRI THỨC KHÁM PHÁ TRI THỨC
Quản lý tri thức (knowledge management): bao gồm tiếp nhận, biểu diễn và tối
ưu hóa cơ sở tri thức…
Các hệ cơ sở tri thức (knowledge-based systems): tìm hiểu cấu trúc bên trong của
một hệ cơ sở tri thức, phân loại các hệ cơ sở tri thức, và một số hệ cơ sở tri thức
điển hình.
Khai mỏ dữ liệu, khám phá tri thức (Data mining, knowledge discovery): nghiên
cứu về phương pháp, kỹ thuật để khai mỏ dữ liệu và khám phá tri thức.
- Đưa tri thức vào máy tính
• Nhận thức Tiếp nhận, biểu diễn và tối ưu hóa
cơ sở tri thức
• Suy luận Động cơ suy diễn
• Phản ứng Phản ứng, trả lời
• Tình cảm “Bộ xử lý tình cảm” ?
- Tổng quan hệ cơ sở tri thức
Tri thức Cơ sở tri thức
Tiếp nhận
tri thức
(sự kiện, luật,
…)
Vùng nhớ
làm việc
Động cơ suy diễn Giải thích
Tìm kiếm
Bộ xử lý
Điều khiển ngôn ngữ
tự nhiên
- Hệ cơ sở tri thức (knowledge-based systems) ?
Hệ cơ sở tri thức = Cơ sở tri thức + Ðộng cơ suy diễn
Hệ giải toán = Tiên đề, định lý + Lập luận logic (toán học)
= +
- Cấu trúc chung của một hệ CSTT
MÔI TRƯỜNG THAM VẤN MÔI TRƯỜNG PHÁT TRIỂN
Caùc söï kieän coù
Ngöôøi duøng
lieân quan CÔ SÔÛ TRI THÖÙC
Heä thoáng dieãn
Caùc dòch vuï giao giaûi, giaûi thích. Heä thoáng thu
dieän ngöôøi duøng
nhaän tri thöùc
Caùc haønh ñoäng Kyõ sö khai thaùc
ñöôïc ñeà nghò ÑOÄNG CÔ SUY DIEÃN tri thöùc (KE)
CHUYEÂN GIA
Moâi tröôøng laøm vieäc Heä thoáng toái
(BlackBoard) öu tri thöùc
- Cơ sở tri thức
Phương pháp biểu
diễn tri thức
Phương pháp tiếp
nhận tri thức
Tri thức kinh điển.
Tri thức kinh nghiệm, chuyên Cơ sở
gia. tri thức
Tri thức mới khám phá
- Các hệ cơ sở tri thức: đóng, mở, kết hợp
Hệ cơ sở tri thức đóng: là những hệ cơ sở tri thức được
xây dựng với một số “tri thức lĩnh vực” ban đầu, và chỉ
những tri thức đó mà thôi trong suốt quá trình hoạt động hay
suốt thời gian sống của nó.
Ví dụ: những hệ cơ sở tri thức về kinh dịch, những hệ giải
toán, thường là những hệ cơ sở tri thức giải quyết vấn đề…
- Hệ CSTT đóng
Ví dụ: Các định nghĩa và các tiên đề trong tác phẩm của Ơclit.
Cơ sở tri thức Động cơ suy diễn Hệ CSTT đóng
Các định nghĩa Chứng minh các
+ Suy diễn logic định lý
Các định đề
Các tiên đề
- Hệ CSTT đóng
1. Các định nghĩa và các tiên đề trong tác phẩm của Ơclit
Điểm là cái gì không có bộ phận
Đường có bề dài và không có bề rộng
Các đầu mút của một đường là những điểm
Đường thẳng là đường có sự sắp đặt vị trí như nhau đối với mọi điểm của
nó
Mặt là cái chỉ có bề dài và bề rộng
Các biên của một mặt là những đường
Mặt phẳng là mặt có sự sắp đặt vị trí như nhau đối với mọi đường thẳng của
nó
…
- Hệ CSTT đóng
Các định đề
Từ một điểm bất kỳ này đến một điểm bất kỳ khác có thể vẽ một đường
thẳng.
Một đường thẳng có thể kéo dài ra vô hạn.
Từ một điểm bất kỳ làm tâm, và với một bán kính tùy ý, có thể vẽ một
đường tròn.
Tất cả các góc vuông đều bằng nhau.
Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng khác tạo nên hai góc trong
cùng phía có tổng nhỏ hơn hai vuông thì hai đường thẳng đó phải cắt nhau về
phía có hai góc nói trên đối với đường thẳng cắt.
β
α α + β < 2 vuông
- Hệ CSTT đóng
Các tiên đề
Hai cái cùng bằng cái thứ ba thì bằng nhau.
Thêm những cái bằng nhau vào những cái bằng nhau thì được những
cái bằng nhau.
Bớt những cái bằng nhau từ những cái bằng nhau thì được những cái
bằng nhau.
Các hình chồng khít lên nhau thì bằng nhau.
Toàn thể lớn hơn một phần
- Hệ CSTT đóng
2. Tiên đề Lobasepxki (tiên đề V’)
- Trong mặt phẳng xác định bởi đường thẳng a và một điểm A không thuộc
đường thẳng đó có ít ra là 2 đường thẳng đi qua A và không cắt a.
A
a
Tiên đề V’ phủ định tất cả các mệnh đề tương đương với tiên đề V của
Ơclit
- Các hệ cơ sở tri thức: đóng, mở, kết hợp (tt)
Hệ cơ sở tri thức mở: là những hệ cơ sở tri thức tiên tiến hơn, nó có khả năng
bổ sung tri thức trong quá trình hoạt động, khám phá.
Ví dụ: Những hệ giải toán cho phép bổ sung tri thức trong quá trình suy luận
(tri thức ban đầu là những tiên đề và một số định lý, tri thức bổ sung là những
định lý mới, những tri thức heurictis, …); những hệ cơ sở tri thức chẩn đoán,
dự báo chẳng hạn: hệ chẩn đoán y khoa MYCIN và EMYCIN, những hệ dự
báo thời tiết, khí hậu, động đất, …
- Hệ CSTT mở
Những hệ giải toán cho phép bổ sung tri thức trong quá trình suy luận (tri thức
ban đầu là những tiên đề và một số định lý, tri thức bổ sung là những định lý
mới, những tri thức heurictis, …), …
Cơ sở tri thức Động cơ suy diễn Hệ CSTT đóng
Các định nghĩa Chứng minh các
+ Suy diễn logic định lý
Các định đề
Các tiên đề
Đưa những định lý chứng minh được vào CSTT
- Hệ CSTT mở
Ví dụ : Hệ chẩn đoán hỏng hóc xe dựa trên tri thức luật dẫn
Tập các luật liên quan đến việc chẩn đoán hỏng xe
- Các hệ cơ sở tri thức: đóng, mở, kết hợp
Hệ cơ sở tri thức kết hợp: bao gồm sự kết hợp giữa hệ đóng và
hệ mở, hệ kết hợp giữa CSTT và CSDL, hệ kết hợp giữa hệ
CSTT này với một hệ CSTT khác, … Những hệ cơ sở tri thức kết
hợp thường phát triển mạnh dựa trên tri thức liên ngành.
Ví dụ: những hệ hỗ trợ ra quyết định trong đời sống, kinh tế
và khoa học; (kinh dịch, tử vi áp dụng với đời sống; kinh dịch,
tử vi áp dụng với y học; …); những hệ chẩn đoán, dự báo dòi hỏi
tri thức liên ngành; …
nguon tai.lieu . vn
